Tyrolensium, Carynthiorum, Styriorumque struma

141쪽

129 hac ratione aliqui fontium strumas excitant:

revera opinio Pallani Neist burch Ruffatib

142쪽

2 h. i. S. 38. ; qui strumas in Sibi ria a ferreis particulis cum aqua ingestis deducit .

Tulli questi futti erano fusticienti per conMinceroi , ohe ii sale fotimoso Gyanalis non era di una sol natura , ma Era formato Ei duo qualitis amen oneutre, ed a bases tiloalina ; e a dir in breue ditin MEro muriato, e fossato G so . Infacti tutio

143쪽

nulli mode est amplectenda, cum potius fuerit ab hoc sale repetendum: concedo tamen mar-

144쪽

gam hunc morbum generare posse , prout i . dein Pallas in simia I addit; sed quid in mar ga 8 Acidum vitrioli latet: hoc est principium thyroidaeae glandulae infensum. Profecto infiniti sunt fontes, & lacus in Sibiria, qui maxima salis hujus quantitate donantur; ille enim sal ex Gmelini testimonio Glauberianum imitatur, ut proin vitrioli acido scateat; diante Pacido fissorico in Psi chius, e com ajuno

forico tanto in is to di liberta , eho di combina aione, comes s o Dei Patono nel fiales dolia nyra quesione attosa la quantitὰ di detto acido, chaeontione in saturationes colla foda.

145쪽

at ; inde est, ut Nirenskoienses in Sibiria iis dem indicationibus adimplendis eo utantur, quae sali Glauberiano, vel & Anglico Conceduntur. Acidum vitrioli jam monuit La voister Mem. deI' Acad. R. des Scienc. I 77o. saluti infensissimum esse, ut colici dolores eos invadant, qui aquis utuntur, quae eX ip sis imbricibus schisto, & ardesia conflatis diffluunt, uti in Hollandia; ubi igitur magna reperiunda fuerit lapidum horum copia, PTO-culdubio, praeter peculiarem in struma perficienda nisum, graviorem morborum cohortem progignere posset. Ipsa selenitis, quae a Clarmo Georgi, uti monuimus , Veluti probabilis strumae caussa supponitur , nonne ac cido vitrioli jungitur' Nonne & ab alumine, quod in his Provinciis reperitur, eadem haberi poterunt 8 Sed & sulphurei fontes in Si-biria, Helvetia, & his in locis observandi, ubi struma viget, nonne demonstrant aliquid ab acido vitrio Ii expectandum 8 Sic se- lenite refertae sunt aquae puteorum in Vallesia, & Sentis Comitatu Tabis xx PittoreSq. Eois , re Sensis par tine Melete de gens de Letire. Sed plures minerae cupri , cui facile aggregatur vitrioli acidum, hic loci etiam eX-tantes, hanc suspicionem alere sinunt. Sic Sumatra, quae cretinis laborat, cupro, sale petrae , & siilphure vald opere abundat. Sic &in Agro Felici Neapolitani Regni plurimae

146쪽

strum se interim, dum magna suIphuris copia

habetur ea terra ipsa. De aqua a metalliso dinis proveniente vix ullas habeo observatione S , cuprum tamen , n lumen , & sulphur cum non deficiant, pro

ut Ulmus Ioseph de Sperges a prolis Hezergii erigges*ichte accuratissime admonuit, S descripsit, videtur nonnihil impertiri posse

aquis a montibus provenientibus, in quibus Vel detectae, Vel etiam incognitae similium Corporum eXtant mineroe. Sed praecipue montes calcarei, qui hic magna sunt copia, acidum vitrioli recipiunt, & strumam generare possunt. Hinc opinio Frider. Hossmanni calcem strumae caussam credentis non est

despicienda ). Politiam igitur bl dicam

Nisi prior caussa, saltem inter primarias est calx acido vitrioli , cui ne dicam semper, saepe jungitur. Hic revera animadvertendi sunt montes calcarei summa in quantitate, & quod magis est iis maxime in locis , ubi major strumosorum fuerit quantitas. Fix soluta, & aquae pluviales secum rapiunt summam calcis hujus partem; hinc sontibus calcaret, vel sulphurei nonnihil tribuitur, quod morbum inducere posset. Ioseph Blancanus publica etiam ductoritate fretus retulit montes nonnullos maxim ct calcareos decrevisse ob hanc rationem. Litteratis,fimus Comes de Bullon Prouseos de tu Theorio Es

147쪽

omnino spectaret, ut certo indicarentur infecti fontes ; auferrentur enim plurimae aegritudinum caussae. At quid assero Z dum fere omnes fontes in his Provinciis continent acidum sulphureum calci, aliisque corporibus junctum uti Vincentius Ferrerius Taude in mi Fontirum Austrior, Provinciarumque adnexarum retulit, & nupςr a Cariss. Amico An

drea Savare si Physico Illustri habui, qui

in his aquis , & fontibus calcaream terram abundantissimam observavit. Quod ultimo ad eum salem attinet, arduum mihi non videretur eum eX acido vitrioli

expoliare praecipue , quod tot hominum bono nullis parcendum sit impensis, quodque summa sit satis hujus quantitas ; aliis namque praetermissis mons Sandling in Styria superiore omni anno hujus salis 15O, Do o Centenaria

148쪽

librarum Austri suppeditat, licet jam a mille, S amplius annis fuerit indefesse perfossus. Pravi igitur cibi, ut ab istis ni peculiaris,

saltem generalis strumae caussa habeatur. Nullimode pr*tereundum hos pravissima donari cacozethe , aut vivendi methodo ; iis namque vix buri, & bipalibus , aut ligone,& bipenne relictis manet illico prandium;

neque enim tantillum temporis expectant , cum succisiva sibi quaeque temporis intervalla pro labore lucrentnr, ut quo possint modo,& alimenta, & indumenta sibi comparare queant. Ii igitur quaquaversus concurrunt, ct simul omnes in Retentissimo popinae diversorio confluunt, quo perventi nulla data mora quaelibet apposita momento temporis obli guriunt. Infelices t quibus paupertas, &pessimi abinde cibi nocumentum cum nutritione inducunt. Accubatione quieta tanto temporis corpori concessa, quanto vix indiget citissima ciborum devoratio, illico ad Jaborem resuscipiendum pergunt, ibique pluribus apricantur horis labori intensius accumbentes. Quot, quantaque oriri queant mala

ab hoc vivendi genere, quilibet percipere poterit, si consideret sequentia. EX

149쪽

Ex multa ciborum ingurgitatione, nuIIa, vel pauca masticatione praegressa, obruitur ventriculus praesertim, si attendas ciborum qualitati, quae pessima prorsus est. Digestione labefactata neque nutritio bona; hinc solida male habent. Sed praeter alios affectus insequi debet sanguinis ad superiora validior determinatio; dum enim stomacus male habet caput per consensum summe afficitur. Augetur haec sanguinis determinatio , & derivatio ad caput ob insolationem: tantundem enim sub diale capite prostant, quantundem

durum opus navant. Dilatationem vasorum Utrorumque, interquae & arteriarum thyroi- dearum , somnolentiam, Veternum, Obaestatem mentis , cephalalgiam, phraenitidem ,& ipsam apoplexiam generare norunt Patholo gi. Crescit in hos morbos proclivitas ex fi- tu corporis; conquiniscunt enim ii, & proinde hydraulica etiam lege sanguis capiti,

collo magis haeret. Accedit etiam respirationem tunc temporis non perfici cum constantia facilitate , & oblectamento ob thora-Cem compressum; actio revera musculorum

intercostaIium , aliorumque satis non sunt dilatationi thoracis immobilis fere ab aliis agentibus musculis redditi; musculi insimul abdominales cum iliaco interno , ct psoas abdominis viscera coercent, quae diaphrctgma superius comprimunt pulmonibus risistentiam

150쪽

tiam apponens. Ob eam igitur positionem venae colli, & ipsae, quae a capite sanguinem

revehunt, eX onerari omnino nequeunt in venam CRVAm, eX eo etiam, quod arteria pulmonalis totum sanguinem in proprio visceredemittere non possit. Tumescunt idcirco eae fere omneS, quod saepe Vidi, S augetur dispositio ad apopleXiam; nam dilatantur vasa maxime , quod parum resistant earundem parietes. Sed & arteriosus sanguis obices ossendens hinc inde novas sibi facere vias potest, vel per in organicos poros eX parte sese deplere : revera rubet tunc temporis facies, oculi scintillant, collacrimantur, sudor emanat abundantissimus ; secretione S igitur auctae, quas in apopleXia fere certo adesse conficitur ex summa lymphae copia in cerebri ventriculis, praesertim anterioribus, reperienda. Hanc ad comatosos affectus proclivitatem, praetermissis Clarissimorum virorum observationibus, facto illustrabo. Dum jam a triennio foro Jutuntorum, hoc est Piceleoni in Insubria adessem brevi invisurus arcem hanc nefariis custodiendis decretam, sciscitatus sum, uti meus est mos, a Medicae artis perito qui-bUSnam praecipue morbis vinculis detenti subjicerentur ' praeter alios, a popleXiae, Te-

tulit ipse; quomodo autem Z haec habe. Statutum est a Providissimo Josepho II., quem