장음표시 사용
161쪽
Art. II. De Coclibatu Ministrorum Ecclesiae DEI, & Christi. 13a
ministris viris, cura conjugum,& liberorum I Moo. Virginum mortuarum sequi agnum Implicatis, negligatur, sensimque abolescat. quocunque ierit, Apoc. I . Ad uuartum Neg. Et ne Ministri uxorati potius thesaurirationi Ant. nam illa verba Gen. p. non mandatumἔob copiosam prolem inhient; quam hospi- sed tantum benedictionem praeseserunt, diruralitati: quae tamen ipsis praecipitur ad Titi gunturque in communi ad humanam genus; cap. t. Ergo&c. non ad lingulos homines in particulari. Adli. Objiciunt Haereticinium: Paulus vult uuinium ex illo textu I. ad Cor. 6. tantum se- Episcopum debereteste uxoratum, & non cri quitur, quod aliqui Apostoli habuerint ux
Iibem; unde dicit i. ad Tim. I. cap. Oporter ει res, & illas secum circumduxerint', sed tan-pscopum 3rre elangibilem esse, umus uxoras vi- quam sorores eas lubuerint, & ita, ut ab earum. Secinuis, idem Paulus vult omnes ho- rum usu abstinuerint. Vel dic, quM Paulus. mines, di consequenter etiam Sacerdotes, in- & caeteri Apostoli habuerint secum aliquas clinatos ad sernicationem debere haberi mulieres fideles . non tamen uxorum locis. uxorem, uti constat ex illo I. ad Cor. 7. propter
fornicalaonem amem unus' que suam uxorem
habeat. Terrio, Genes a. dicitur, nan est bonum hominem esse solum, famam es ad torrum s--
is sibi: quod dictum etiam ad Sacerdotes extendendum est. Quarto, Gen. 9. mandatur omnibus etiam Sacerdotibus, crescire, es multiplicamιns. Quamo, Paulus habuit suam uxorem; imo di alii Apostoli; quod patet ex illo I. ad Cor. 6. nunquid non habentiu potestatem mulierem Hrorem circumducenda, sicut es careri
cus textus habet uxorem sororem. SexIo, ad Hebr. Ir. valde recommendatur connubium, honoraLis connubmm rnomnibus, s thorus ιmmaculatuι : Ergo Sc.
ia. Respondeo Neg. Ant. ad textum I. ad Tim. 3. dico, eius sensum este, vel quod Episcopus tantum habeat unicam uxorem, si
talis qua uxoratus in Episcopum electus sit; uti olim uxorati quandoque eligebantur ob necessitates publicas Ecclesiae; mutuo tamen consentu ab eius usu abstineat. Vel quod
uullus possit fieri Episcopus, qui prius misset
Polygamus, seu plurium uxorum Vir. Ad ρ- eundum Neg. quoque Ant. ad Textum l. ad Cor. I. dico, per ly unusquisque intelligi tantum, quemlibet liberum, & voto, morbo, seni O. aut alio impedimento non ligatum: Sacerdotes autem sunt impedimento voti ligati. aC incapaces uxoris. Deinde etiam ipsis liberis D. Paulus non praecipit; sed tantum consilium dat, ut uxorem ducant, si tales se nicationis lapsum timeant; alias secum pugnaret idem Apostolus, qui toto sta capite Cainstitatem laudat. Ad ver m dico; illud dictum Genes. Σ. non extendi ad Sacerdotes
novi Testamenti, utpote voto ligatos ; sed eo tantum vult insinuare, quod in principio
mundi viro necelsaria fuerit uxor, pro multiplicando genere humano: haec autem ne cessitas non urget in novo Testamento, quo D. Paulus jam affirmat, tanum esse homini, mulierem non tangere; di quo asseruntur jam sed veluti sorores, quarum liberalitate, & munisterio iuvabantur in suis itineribus, more Iudaeorum. Ad Sextum ly in omnib- non potest referri collective ad omnes prorsus homines ; alias etiam inter consanguineos primi gradus connubium esset honorabito; quod non concedunt Haeretici. Significat ergo idem, quod ex omna parte. . ut sensus sit, conjugium est honorabile, sive consideretur ex parte Sacramenti, seu ut habet rationem
Sacramenti; sive ex parte finis, seu ut importat finem procreandae prolis.
Ecclesiae, Rcligioῆrum scili,cet, Monasticis votis.
Dico primo et vota Monastica castit
iis, paupertatis, & obedientiae illorum particularium Ministrorum Ecclesiae, qui vocantur Religiosi, & sunt a sede Apostolica approbati, laudabilia, sancta, &meritoria sunt; idem dicendum de votis Religiosarum, seu Monialium. Ita Catholici; contra Lamperianos, Uiclephistas, Lutheranos, Calvinis as, dic.
a. Probatur primo: constat ex S. Scriptu- v.
ra, alia Fidelium vota debite laeta missi Iaudabilia, sancta, ac meritoria: sicut patet de Voto Annae I. Reg. r. quo obtulit DEO filium suum Samuelem in ministerium templi. Et de voto Jacob, quo vovit DEO decimas Gen. 3r. Et de voto David, quod fecit de templo aedificandor Ergo etiam vota Monastica Castitatis, paupertatis, & obedientiae Religioserum. Religiosarumque sunt lauda
bilia , sancta, Se meritoria. Sec. -lo; prisca Concilia Ecclesiae laudant, di tanquam sancta, ac meritoria aestimant vota Monastica cais stitatis, paupertatis & obedientiae; uti constat ex Concilio Carthaginensi IV. cap. κθ. Decra
162쪽
Lbr. Et ex Toletano IU. eap. q. Et ex Aur Itanensi eap. I. Et ex Libertino eap. νδε Ergo&c. Tertio: ex S. Scriptura quoque colligitur votum castitatis esse laudabile, sanctum, demeritorium: nam L ad Cor. I. dicitur, beatior
erat c scilicet vidua Esec permanserit, secun
aum meum ransitium . devovendo scilicet castitatem vidualem; ut ait S. Augustinus super hunc locum. Et de votorum Monasticorum Iaudabilitate intestigit S. Hieronymus illud Threnorum cap. 3. bon- est νι , cum Portaverit Iugum ab adolescentia sua: Emgo &c. Quarto; Prisci SS. PΡ. mire extollunt vota Monallica; ut videre est apud S. Gregorium homιI. Io. super Ediechielem. Et apud Chrysostomum hom. 11. super epist. ad Hebr. Et apud August. in eris. ad Arment. Quinto plures Monachi Religiosi, & Religiolae ob exactam observantiam votorum Monasticorum,
aliaque opera heroica Christiana jam a tertio saeculo Christianitatis incipiendo, in sanctos
evasere luccessive; ut D. Basilius, Augustinus, Benedi etias, Bernardus, Norbertus, B viano, Dominicus, Franciscus, Scholastica, Cla. ra, Catharina Senensis. dici Ergo ec. 3. obiicit Lutherusrum. quandoque impossibilis est observatio voti castitatis; nam potest esse aliquando tantus stimulus Carnis, ut ab eo quis inevitabiliter superetur : Ergo Sc. Secundo; Sanctissimi Patriarchae Abra. ham, Isaac, Iacob, Ioseph, imo & S. Petrus Α-postolus habuerunt uxores; quod non le- cillent, si votum castitatis magis laudabile, demeritorium aestimassent, quam nuptias. Temno : Monastica vota profitentes aliquando transferuntur ad Episcopatus, ut meliore L. statum, ubi Episcopalium reddituum Domini essiciuntur; IIcque votum paupertatis excutiunt : adeoque censetur tale votum non fuisse prius persectum, & meritorium. Quarto ; Vota monastica repugnant libertati Evangelicae, quae non solum est ea libertas in spiritu regnans ait Lutherus qua solvitur conscientia ab operibus : sed etiam qua sublata si in t universa hominum mandata; cujusmodi sunt vota Monastica: Ergo Acc. . Respondeo ad Pra--Neg. Αnt. nam
gratia DEI quam quivis Christianus stimulo
carnis agitatus implorare, de obtinere potesta DEO juxta illud Matili. r. quidquid strantes petieritis, accipietis) reveri observari potest votum castitatis, se tentatus praeservaria consensu in Iansum carnis, stante etiam gravissimo stimulo carnis et unde D. Paulo roganti DEUM, ut sibi auferret stimulum carnis vehementem, respondit DEUS,judicat tibi Pamis gratia mea, ad Philip. Quod autem Lu-
therus videat se a suo stimulo superari, pr venit non ex impossibilitate castitatem teris vandi; sed ex desectu Gratiae Divinae, cui is obicem ponit; de ex defectu resistentiae; unde recte Augustinus lib. a. de meriti re pec M. remisseap. 17. casta non sium-, Non gaesa muri βη-; sed quia non volumus. Quare o Lumero
DEI auxilium, tuumque velle, & resistere a plica, Et superabis tentationem stimuli caris nis a nam inquit Chrysostomus iam. 16. in spist. M Hebr. habemm quippe cooperatorem. N
a utorem DEGM; tantum νῶι--, tantum opere accedamu ad rem 38sam, tantum curam geramua, tantum in mentem ponamus, s cunt a
sequemur. Ad secundum dico; Monastica v ta profitentes in Lege Nova Gratiae meliores in hoc esse Patriarchis antiquis: sicut Caelibatus nunc est melior nuptiis, iuxta illud. squa non nubis metim facit; di illud, qu ρ est capere curat. In Lege autem Veteri expediebat nubere; m proinde ex hoc capite mal8 impugnantur vota monastica tanquam minus laudabilia nuptiis. Au Tertium; Nego, Religiosos translatos ad Episcopatus ex uintere posse votum paupertatis, & essici domi. nos reddituum; nam hi manent tali voto ota ligati, ut antὀ; uti declaravit Innocentius Papa in cap. de Monach. q. . Quare reddituum
Episcopalium non fiunt doinini; sed dispensatores, di administratores tantum ἔ qua de re legendus S. I honias at. q. 1όν. art. 3. Ad artum Neg. Anti quod est basis totius suae venosae docilinae Lutheranae, per quam tot
millia asseclarum sortitus est, scilicet sub fuco Chtillianae libertatis modo a se explicatae, es- fraenatam omnium vitiorum licentiam prae- dieando, di indulgendo illis, ut faciant, quidquid libet: dummodo credant, se per DEI misericordiam fore salvos. Neg. Inquam Ant. quod si verum esset, oporteret fateri. nullum esse in Christiana Religione Regem,
nullum Ducem, nullum Principem, nullumqtie Magistratum; sicque perirent omnia regna, respublicae cunctae; si sublata sint universa hominum mandata, di nemo ullis hominum mandatis obedire teneatur.
DeReligiosorumEcclesiae mendicitate ;& labore.
Dico primo: laudabilis, S in Eccle
sia primitiva meritorie practicata est mendicitas Religiosoraim Me dicantium. Ita Catholici ; contra mici
163쪽
Art. IV. De Religiosorum Ecclesiae mendicitate 3, & labore. ns
phistas, N Lutheranos, Guillelmum de S. pter nos . utique hoc ricit: nam proptere nosscri PtAE
Amore, Oecolampadium. &c. a. Irobatur primo : Apostoli aliquando mendicitatem exercuerunt, postquam Christus misit illos ad praedicandum, praecipien
do Matth. ια nolite possidere aurum, neque a gentum, nerue pecu uam in Nnis vestras: qui-
Dus verbis eos exspoliavit omni subsidio ceno, S stabili vivendi. Et ne tunc Ap stoli viderentur soli fortunae commissi, ostendit idem Christus . unde habituri essent alimenta mendicando, dicens ; dignus est ope
rarius cibo tuo. Praeterea ex r. ad Cor. I 6.
constat factas suisse collectas in Ecclesia Macedoniae, & Corinthii; utique ut tanquam eleemosvnae darentur sanctis pauperibus in Hierusalem morantibus, de mendicantibus victum: Ergo &c. Secunia: Concilia Generalia mendicitatem quorumdam Religios rum, scilicet Mendicantium, tanquam laudabilem , di meritoriam approbauere : sic Concilium Viennense sub Clemente V. d sint; quoniam debet insipe . qui arat, arare esqm triturat, in spe fructus percipiendi: si nos bisspirituali aseminavimus : magnum est, si
nos carnatia vestra metamus ' Ergo &c.
. Objiciuut Haeretici primo: in veteri Ecclesia mendicitas fuit prohibita: unde Deiat.
I s. dicitur; omnino egens, es mendicus non erre
snter vos: Ergo idem dicendum in Ecclesia nova. Secundo: Religiosi mendicantes non sunt iusti: nam Psalm. 36. dicitur, non vidi justum doeliatam, nec semen ejus quaerent P nem: Ergo Sc. Tertio: Mendicitas fovet otiisum in Monachis. Quarto: in S. Genesi ε' 3. dicitur, quod in sudore vultds debeamus vesci pane nostro : Ergo Sc. Quinto: Monachi sunt imitatores Apostolorum: Ergo sic iit Paulus laboravit manibus pro suo victu, ita&ipsi laborare tenentur, & nequeunt mendicare. Sexto: x. ad Thessal. cap. s. dicitur, quoniam si vis non vult operari, non manducet. Respondeo ad Primam Neg. Ant. nam
US cernit, & approbat modum vivendi Fratrum illa verba non sunt prohibitoria; sed promise
Minorum per mendicitatem. Et Concilium soria; ita ut DEUS Israelitas servantibus Le- Conlianti ense damnat illum articulum a . miclephi, qui asserit, Fratribus Religiosis non licere victum quaerere per mendicit tem: Ergo&c. Temo: Prisci M. PP. menia dicitatem laudant ; unde I heophil actus exponens illud Luc. Io. in eadem domo manete
edentes, re bibentes, quae apud eos sunt, sic ait,
videte qualiter Disiipulos mendicare instituit, es precio eos nutramentum habere noluit.
3. Probatur quarto: Religiosi mendicantes continuo initant ait Oribus operationibus , quam sit labor mechanicus; puta applicando se Divinis laudibus diurnis, noctumnisque horis ; studiis . conversationi piae Christi Fidelium , infirmorum assistentiae, Sacramentorum administrationi, missionibus, defensioni fidei, morum populi rectiscationi, virtutum seminationi, verbi DEI praedicationi, ac aliis Religiosis exercitiis;
quae omnia etiam non cohaerent cum labore,
quibus victus sufficiens, re amictus acquiri posent: aC proinde laudabiliter recurrunt ad mendicationem. Accedit, quod Christi fideles ejusmodi Ministros Ecclesiae mendicantes alere teneantur; nam ut dicit Salvator Matth. to. dgnus est operarius cibo seuo. Et I. ad Cor. Cap. 9. quis militat suis stipendiis quam ρ quis planiAEt vineam, es de fructu ejus non edit λ quis passi regem, er de lacie gregis non manducat 8 nunquid secundum hominem hic dico 3 an es Lex hae non dicit λ scriptum es gem promittat non fore ullum inter eos pauperem : uti dici homas maldensi; insignis Scriptor. Vel dici potes , quod DEUS verba illa direxerit ad divites Israelitus praecipien-
do illis pauperti subventionem; ita ut curam Perpetuam halono Moisi; non alligabis os bovi trit ranis. Nunquidia bobus cura est D O r an pro ibeant pauperi na, adeo ut nullum sinant propter egestatem mendicari.
Adsecundum Neg. Ant. & ad aut horitatem Psalmistae dicit S. Augustinus, illa verba Psilin. 36. non esse intelligenda de pane corporali , quem 'constat a multis justis suisse quaesitum , iuta Davide, qui Panes Propositionis quaesivit a SaCerdote I. Reg. ΣΤ . cap.
Sunt ergo intelligenda obiecta verba de pane spirituali Verbi DEI, quem nunquam justis DEUS denegavit; neque justum aliquem sic dereliquit, ut famem Verbi DRI pate
retur. Au Tertium Neg. Ant. nam ut supra probat .. ostensum est, Monachi occupantur
sussicientissime aliis operationibus altioris ordinis, ouem sit labor mechaniciis. Ad Quartum dico: illa verba non esse praecept ria laboris manualis , sudorem exprimentis i sed de nunciatoria poenae justae a DEO Insticiae Adae ob peccatum; uti aperte constat ex praecedenti textu e sdem cap. Quintum Neg. Conseq. nam Paulus non laboravit ex praecepto aliquo obligante Apostolos ad laborem manualem; sed ex persectione :& ne alios gravaret petendo alimenta : Unde alii Apostoli non leguntur laborasse corporaliter pro alimentis suis obtinendis; sed vel mendicabant; vel vivebant ex beneficio
164쪽
Lib. II. Controversarum. Cap. VIII. De Ministris &c.
deneficio devotarum mulierum, quas simum ducebant: de iisdem, & Paulo debebantur alimenta ex praedicatione Evangelii: quod idem Paulus de se testatur i. r. s. di-Cens , nunquid non habemus potestatem manducandι . re bibendi λ quis militat suo stipendiis λ& interfectis quibusdam, quibus probat se habuisse potestatem ex Evangelio vivendi sicut caeteri Apostoli, subdit; ego autem nullo horum usus sum. Ad Sextum , D. Paulus
ibi non inhibet cibum generaliter omnibus non laborantibus; sed plane otiosis; quales non sunt Religiosi mendicantes , qui etsi
corporaliter non laborem ; spirituales tamen labores plurimos faciunt praedicando, psallendo Sc. 6. Dico secundo: I abor manualis hone sus, & a Sacris Canon ibias non vetitus, suo
tempore perfici licite potest etiam a Monachis, & Religiosis , de est madendus, imo priscipiendus otiosis. Ita atholici; contra Psallianos, ct Mellatianos priscos haereticos;& contra Naidenses, docentes viros persectos non posse laborare manualiter. 7. Probatur primo : D. Paulus honestos labores manuales, quando tempus serebat, extra Evangelii praedicationem , perfecit; uti narrat. i. ad Cor. 9. Et propterea etiam ad similes labores alios hortatur otiosos et . ad Thessal. cap. 7. dicens : audomus e um
quosdam ambulantes inter vos inoresinate, ut bil
operanter', sed curiose agentes: his autem qui usimori sunt. denunciamus, es obsecramus iu mino D II Christo, ut cum sirintio operantes suum panem manducent. Secundo: SS. PP.
approbant, & Institutores prisci ordinum praecipiunt in suis Regulis Religiosorum labores manuales honestos: Ergo si censentur esse liciti Monachis, Ze Religiosis. Prob. Ant.
S. Hieronymus ni Epistola ad Monanos ait, D Utiarum monasteria hunc habent morem, ut nullum absique labore, revere si cipiant; non tam propter victui nece Fama, quam propter animae salutem p nev getur Perniciosiu cogrtation bus is instar fornicantis frugalem omni transeunti divaricet pedes suos. Et S. Basilius in Reg. Monach. cap. v. ait, magis autem labos et unusquasque manibus sitis , operans quod ovum est, ut pessu impertiri necessitarem patientibus. Et S. Franciscus in Regula Seraphica cap. c. ordinat, Fratres, quibus fratiam dedit Domnus laborandi . laborem Meliter es
e te, ita ut excluso otio, animae mimico, famiae orationis es devotionis . Piritum non exor
bat, ta ordinat , labores manuales debere fieri a Clericis, extra tempus ministerIorum suorum; Ergo labores tales sunt liciti Religiolis suo tempore: lino suadendi, de otiosis prorcipiendi a Superioribus. s. Obiiciunt Haeretici primo: Salvator reprehendit Martham de labore manuali Lucito. dicens Martha, Martha sollicua es, esturbaras erga plurima. Secundo, Matili. c. dicitidem, nolite ergo solliciti esse dicentes. quid man ducabimus,aut quid bibemus aut quo operiemur/s nolite solliciti esse in crastinum, crastiuus enIm Hersilicitus emissibiles. Nertio, Joannis 6. diu citur , operamina non cibum, qui perit; sed inspermanet ιn ustam aeternam: quibus omnibus
textibus labor manualis excluditur a Christi fidelibus persectis : cuiusmodi sunt Mona chi. Religiosi,&Religiosae: Ergo Stas. Rei pondeo ad Primum de Secundum ;illis textibus tantum excludi a Christi sile-libus superfluas inordinatas, Se nimias Curas, ac sollicitudines, di tempore non debito habitas circa res temporales, di maximὰ circa victum , & amictum acquirendum , quibus distrahantur ab exercitio spiritualium& virtutum; non vero prohibetur labor moderatus. honestus quotidianus, quo cibus & amictus quaeritur. Ad Tertium dico, illum textum non excludere a Christi fidelibus operationes corporales; sed incitare eos ad opera salutaria conducentia ad vitam aeternam; cuiusmodi sunt actus Fidei tendentes in Christi signa , observatio Evangelii, de aliae virtuosae actiones : uti patet ex contextu.
DIco primo: laudabilis, utilis, & san
cta est vita Eremitica, quam quidam viri devoti devote colunt in Ecclesia, ex ordinariorum permis tu. Ita Catholici; contra Polanum,Vorsitum, Magdeburgenses.
a. Probatur primo : huiusmodi vitae Eremiticae laudabilitas, utilitas, de sanctitas colligitur ex S. Scriptura: nam oseae cap. a. dicit DEUS, ducam eam institudinem , es loquar ad cor eius. Et Thren. 3. habetur e bonum est pra- stolari eum stentio salutare Domini. Et ibidem, sedebis soli aritis, es tacdit, quia levavit si si erse; seu levavit super se iugum tuum, uti hau et Arabicus Alexand. Secunias et eiusdem vitae laudabilitas, utilitas ae sanctitas constat exemplo Christi, eandem aliquando exercentis: unde dicitui Matth . tunc VSAS dictus est indisertum
165쪽
Art. U. De vita Eremitica quorundam in Ecclesia.
assertum a Spiritu. Et Marci i. σ statim Spiri-
riti expulit eum in desertum, Et erat Met deserto M.
iebus, s a. noctibus; eratque cum bestiis. Idem constat exemplo S. Joannis Baptistae Eremum incolentis; unde habetur Luc. r. s censo tabatur spiritu, s erat tu desertis lG71 e in diem ostensii mi sua ad Grail. Idem constat exemplo Moysis, qui in uilitudine lo. annis didicit praeesse populo ; ibique in Rubo ardenti vidit Dominum. Et exemplo infinitorum , priscorum Eremitarum, qui statim primis sae-
culis Christianitatis Eremiticam vitam duxerunt, approbante Ecclesia, & Conciliis. Tertia: SS. PP. prisci plurimum laudant Eremiticam vitam; unde D. Hieronymus ad Rusticum scribens, ait ; miti Oppιtium carcer, sol ludo est Paradisius. 3. Objectiones Haereticorum consistunt potissime in calumniis; & temerariis judiciis, quae contra Eremitas fabricant. Nec egent responsione.
De Immunitate Ecclesi DEJ. s CBristi
Nota primo: per Immunitatem Eccleisi ilae hie intelligitur privilegium, quo
Ecclesia, ejusque res, de Ministri, aChorum bona simi exempta a potestate laica. a. Dico primo : Ecclesia DEI, de Christi omnino obtinet Immunitatem Ecclesiasticam, qua res ejus, ac Ministri, nec non horum bona Ecclesiastica Jure Ecclesiasticopo: i, di causae eximuntur a Laica potestate ac iudicio: quare extat in eadem Ecclesia iurisdictio. N tribunal distinctum, cui praefata cuncta subiiciuntur. Ita Catholici; comtra Petrum Martyr. Brentium, Melanthonem, protestantes Anglicanos.ac Calvinum ex par te ; ac ex pri ici, haereticis contra Marsilium Patavinum, S: Ioannem de Janduno, qui om
nem n garunt Immunitatem ἰ adeo ut et
iam Christum dixe 4nt non fuisse immunem a tributis solvendis. 3. Probatur primὸ: ex S. Litteris constat, Ecclesiam ege exemptam a iudicio Iaico, de possidere proprium distinctum tribunal, ac potestatem gubernandi per suos Ecclesiasticos Praepositos, Ze praelatos: unde ad Hebr. 33. dicitur, obedite Pris ossis vestris. s cubiacete eis. Et Act. o. attendite τρ&ss tim temo gre r. in quo ros Spiritus Spossit Oscopos regere scissam DEI. Et Matth. i6. tibi dabo elaves regni cariorum. Et Matth. it si Dc iam non auri rit, sit tibi sicut Ethnicus, s Publicanus. Et Joan. th. Pasce es meas. Et I. Petri cap. s. p. siste cimis risis est gregem: Ergo δἰ e. . Probatur sicuniar Ecclesia DEI iam . inde a tempori Sus Apostolorum prosessa, derasa est Immunitate Ecclesiastica, suum exemcendo judicium Ecclesiasticum circa res, de persisnas Ecclesiasticas, harumque bona, de causas; uti probat Traditio Echlesiastica
mens Petri DiscipuIus sancivit de refert unicam si quis ex Fratri . causu. q. t. si avis ex Fratrιbus negotia inter se habuerant, apud Coguiatores saeculi nou Iudicentur : sed apud Prest' μνει Ecclesia o in uia illad es, disiernarur. Iciem
statuere alii primitivi Summi Pontifices, ut Anaci eius epist. a. Et Alexander I. epist. adorines Fides. Et I helesphorus epist. ad omnerH ei. Et O us epist. ad Felicem. Marcellus , I abianus, Felix, Gelasius, Symmachus. Leo I. Pelagius I. Gregorius Mag. Anastasius, Innocentius I. de III. Sc. passim relati in Co pore Iuris Canonici: Ergo do c. s. Probatur tem. Concilia varia prisca ut posteriora taceam de Imperatores quoque asseruere eiusmodi Immunitatem Ecclesiae ;signanter Concilia tria Romana sub Sylvestro Papa celebrata. Et Concilium Romanum sub Symmacho congestum. Et Carthaginense III. tom. t. cap. st relatum in can. ytacuit aus. 11. q. t. Et Toletanum cap. 13. Et Mile- vitanum l. ea . Et Agathense relatum 1 n eo. Clericum nutu, eam. v. q. t. Et Chalcedonenseat . 1s. eo. q. quod resertur can. si Geriam, tam. N. q. r. Ex Imperatoribus Constantinus in
Concilio Nicaeno consessus est Immunitatem Ecclesiasticam dicens. uti refertur in can. .
cerdoIιbus, cam. v. q. r. rosa nemine dijudicari
potestis, qui selim Des judicio reservamim : Dii
enim vocati estis; s idcirco non potestu ab homiambin Πιaua ι. Et propterea idem Caesar san-
civit legem in Codice Theodosia. tui. de Discopis, es inruis lib. p. de Immunitate Clertiacorum in Judiciis.SEst de alia Lex in eodem. quae liberat Clericos , de eorum mancipia, a novis collationibus: de habetnr Iab. tb LC, Aquae tamen attribuitur Caesari Constantio lilio
166쪽
338 Lib. II. Controversiarum. Cap. IX. De Immunitate &c.
Constantini Imperatoris. Et citatus Constan- Pontifices obediverunt Imperatoribus; unde eius, quamvis Arianus, praefatas Constantini Gregorius Mag. lib. 1. σφ' epistola ρ. cap. reo. Patris sui leges pro Immunitate Ecclesiastica Imperatorem Mauritium vocat suum Domi- emanatas confirmavit tib. ρ. es D. Ura. eis. i. . num, eiusque se famulum protestatur; & l Et Theodosius, ac Valentinianus L DP ωθ. gem ab eo missam acceptavit, ac publicari eod. iit. sic ait:δει non est. vii Davini m-πιι M - fecit. Et de Agathone Papa scribitur, quodnistri corporalium potestatum subdentiar arbiινια acceperit Divalem jussionem constanimi, -- Eandem Immunitatem Ecclesiasticam tri- rachi , U Dberis Aesti oram invitani iam, sbunal distinctum Ministrorum Ecclesiae fir- adhortan/ium, ut debeaι xel Siaceriares, vel ma mavit Iovinianus, teste Sogomeno lib. s. es. sosses iurgere in Regiam urbem. Et Agathos. Et Gratianus Luetiti. Et Justinianus in va- via. i. ad eosdem rescribit, mansietissima ν rias Legibus. fgnanter in authentica, qώ-ο- νum Domini, iis qua per sacram Vestram M LAOporteri Episcopos. Et Carolus Magnus Le. ΔΔm praecepta sum, epicaciser promptam ob ge cis sali ιλι. cap. an. Et Fridericus II au- dentiam orsia sim exhibere. Sexto : Impera. thentica fluuiamin. C. δ φυισυ es inmeis. tores exercuerunt iurisdictionem in Summos
Et Carolus IV. Et Honorius, ae alii iustissimi, aliquos Pontifices, eosdem deponendo, uel S piissimi Imperatores idem praestiterunt suis eligendo, vel confirmando et uti constat ex Constitutioni latis: Ergo &e. Gregorio Magno lib. r. hiaus ι. Et ex cap.
6. Probatur quarto e varia extant heroica Agatho. dis. D. ubi dicitur, electus ni Roma exempla Antistetum Ecelesasticorum, qui num Pontificem non ordanetur , nisi qua decretia potestatem suam Ecclesiasticam exemptam, Imperatori ρνιmum praesentetur. Et otio Imiadi tanquam superiorem latea exercuere in perator, legitur exauctorasse Ioannem XIlI. Summos Principes, S contra eos contestati Et Henricias IV. Benedictum IX. ae Sylve fuere: unde Fabianux Papa teste Eusebiotis. strum. Et Glossae in can. Aurianus. N eo. o. cap. M. Philip tum I. Imperatorem Catho- Synodo, di duobus seq. HAE 6 tradunt. justicum exesust a S. Communione paschali, eligendi papas, & confirmandi in Occidenti propter publica peccata; nec nisi purgatum esse Carolo Magno ab Adriano I. N Othoni I. admisit. Et S. Ambrosius repulit ab Ecclesiae a Leone VIII. concessiim: Ergo &c. ingressu Theodosium Seniorem, ob iniustam l. Respondeo ad Asmum e paulus non caedem Theslatonicae faciam, teste Theodo- poterat a Concilio , vel S petro tunc Eccle-reto tib. s. hsori eap. in Et Hostias Legatias sae Summo pontifice liberari factus retis a Ponti scius in Concilio Nicaeno dixit Con- laicis : unde ad Caesarem laicum necessario
stantio Imperatori: tibi DENS imperium tomis appellare coactius fuit, penes quem erat po misis, nobis quae sum Ecclesia concrediati, He. testas occidendi, & liberandi. Per hoc tamen cape ne qua fiant Ecclesia ad te trahens magno cri- non agnovit se sub Caesaris jurisdictione. &mini obnoxius fias. Ecclesiae, & Ecclesiasticatum personartim Ju- . Obiiciunt Haeretici prima: Act. dis. pau- dicium necessario ad eum spectare. Ab s Ius Ecclesiasticus ad Osarem appellavit; u- etindom dico: illud dictum ideo prolatum .ilque quia agnovit in eo residere potestatem fuisse a D. Petro ad Neophytos laicos, qui etiam super Ecclesiasticas personas. Secunia; putabant se accepta iam Lege Gratiae inuae a. Petri cap. ν. habetur , βω,ii soleo lu- est libertatis Lex.& gloriae filiorum DEI) se
mana crearina propter DmM, spe Regi tan- se fore exemptos ab obedientia Principum stiam prace lenti, sis Diacibus tanquam ab eo Laicorum: unde D. Petrus eos instruit dictisntistis: ubi locutio est generalis, etiam com- verbis, Diagnoscant se manere subditos ta.
plectens Clericos. Tretia: Constantinus Im- libus Principibus, nec eximi ab eorum obe-perator in quadam epist. relata a Theodoreto dientia in rebus licitis. Cum quo stat, quod tib. i. histor. cap. b. testatur, se in exilium a- Ecclesae. & Clerici Ecclesiae non sint subie- mandasse Eusebium Episcopum Nicomedia cti Regibus ' principibus Laicis. - πωλensem et & addit ibi ordinationem sequen- Calvinus salse allegat fictum Constanti-tem , si quis Oiscoporiam inconstitie tumultuatus ni; nam prout in citata epistola genuina has , amnisterio Des, hoe est mea exectitione assius betur, dictus Imperator dicit, se Eusebium Eatiricia coercebisuri uuario: plures Leges con- piscopum iam a Concilio N cano de postum, ditae sunt ab Imperatoribus. Clericos Eccle- tantum amandasse in exilium. seu execratum sae pariter obligantes, & concernentes res fuisse sententiam Concilii. Insuper Calvinus Ecclesiasticas, ac Spirituales; ut videre est ex allata verba Contantini falsavit; nam i Lege places C de ST. Eulsis. Et Leg. M. de textu genuino nulla comminatoria, Impera
Epascuis V Cericis Quinto : quidam Summi toria verba in Episcopos habentur: sed beneio
167쪽
De Immunitate Ecclesiae DEI, &Christi.
in I aicos se animadversurum assirmat, si Eusebium iterum in Ecclesiam receperint,excluso veto Episcopo. Aa O virium dico,illas Leges Imperatorum, Clericos de Ecclelias con- cernentes futile a principio tantum inllm-ctorias; non Vero obligatorias: postea autem, quia salutares videbantur Ecclesiae, ideo Papae N Episcopi illas acceptarunt, eisqueavim obligandi contulerunt; sicque iam censentur ese Ecclesiasticae ; non autem laicae, Immunitatem Ecclesiae violantes. Ad Quin-rum Neg. Ant. de ad exemplum primum dico ; Gregorium Mag. virum a natura sua Uissimum in verbis, solum ex innata sua suavitate. & urbanitate uti illis humanis verbis: praesertim quia tractabat cum tali Imperat re, qui a natura erat ferox, Ze ab eodem Gregorio in Psil. s. 'nit. Vocatus, alter Nos, de Diocletianio. Praeterea idem Gregorius illam Legem a Mauritio Imperatore millam, qua vel adat, ne quis miles fieret Religiosus, aC-ceptavit quidem: sed eandem statim correxit, praecipiendo, ne susciperentur ante diligentem de eorum vita sectam inqiii sitionem; habita autem ejusmodi inquisitione iussit, ut illi, qui vitae probatae reperti fuissent, omnino in Monasterium reciperentur uti patet ex lib. 7. epist. it. Ad secundum exemplum de Agathone respondetur similitem, Agathonem de est generalis responsio ad alia D milia obiecta hunc Papam Imperatorum praefatorum jussionem acceptasse ex humanitate, de urbanitate tantum; eo quod esset tunc temporis nimis potentes, de eorum auxilio indigerent pro Ecclesiae defensione praesertim in Oriente di in Occidente autem Summi Pontifices contra Imperatores plene aut horitatem. de potestatem suam exercuerunt: eo
quod Imperatorum Occidentis, de populi esset major erga Summum Pontificem observantia. Ad Sextum objectum dico primo;
Iustinianum Imperatorem injuste sibi usurpasse illud jus, ut de eius assensu Sum. Ponti sex eligeretur, ac electus eius confirmatorio decreto egeret nam ante tempora Justiniani hoc non fuit in usu ut videlicet magis dilataret Imperatorium suum ius, ac Constantinopolim praeserret Romae. quae id temporis calamitatibus, de cladibus erat deformata runde ea liberata per Imperatores de manibus Gothorum, hanc quasi mercedem voluit habere, ut Romani Pontificis electio sine suo consensu non fieret; d. ut electus confirmaretur ab eo; quod de ad tempus practicatum fuit per eum, ta aliquos Succelsores Imperatores. Insuper idem Justinianus voluit. uta, Constantinopolitianus Patriarcha sit primus inter . Patriarchas. Sed Phocas Imperator hoc ipsum deinde abrogavit, de decretum edidit de Primatu Ecclesiae Romanae, jusque omne antiquum Romano Pontifici circa electiones, de confirmationem restituit; uti constat ex historiis authenticis Ecclesiae apud Baronium ad annos illos; de apud Bellar minum lib. a. de Rom. Pontifice; Suare2. lib. DOε p. am contra Regem Angliae dec. Quod attinet illa exempla depositorum ab Imperato ribus Pontificum dico; concesso gratis, quod vera sint; attamen quia Imperatores huiu modi depositiones violente, ec contra omne jus exercuerunt, nihil per hoc instingitur Ecclesiae Immunitas. Nam de tali modo violento Sylvetius Papa a d heodotia impia Augusta depositus filii: de Visi litis Papa a Justi
niano relefatus : de Martinus Papa a Constante prolcriptus. Praeterea Sylvester III. non suit veru Para: nec ab Henrico IV. sed Benedicto IX. legitimo Pontifice fuit eiectus: Benedictus autem Pontificatui renuncia vitrGregorius IV. cessit Henrico, de Monachus est effectus. Demiam Joannes XIII. ab Othone partim ex ignorantia; partim ex male Uolentia fuit dejectus; sed aliud, non iure iun
168쪽
Continens Contro risas de S Scriptura, Traditimnibus, Uide, Gratia, Sacramentis in Genere, ac Sacramentalibus, Caeremoniis, ac
CAPUT IDe S. Scriptura, seu Verbo DEI scripto.
ARTICULUS LQuid sit S. Scriptura 3 & qui ejus Canonici libri
Tota primo: nomine S. Grapi intelligitur illa locutio. in scriptum redacta, quae DEUM habet aut laorem; scut Scriptura alicujus Regis vocatur illata , quae aut horem habet talem Regem. Et propterea talis Scriptura dicitur Cretam DEI pium, eo quod litteris sit expressa in b. Li bibis : Censetur autem DEUS esse auuior S.
Scripturae, sive aliquam partem ejus digito suo immediate exaraverit: uti scripsit Tabulas Legis Veteris, seu Decalogum in lapide Exodi yi. sive eam alteri seribenti dictaverit; uti dictavit plura Prophetis, de quo procedit
alteri dictandam. de ex sua inspiratione scribendam committat, uti Ecclesiae, seu Conciliis. & Summo Pontifici ex Cathedra loquenti aliquos articulos Fidei declarandos Commisit, qui tanquam verbum DEI credi debent: nam Ecclesia, Se Summus Pontifex circa res Fidei audiendi sunt, & eis credendum. iuxta illud Matth. 18. O Ecclesiam non audierat. Di A sicut Ethnicus .es publicanin. Et illud
Deutern. t . qm noluerit Sacerdotis imperio ob erire, ex decreto Diacis mor atur.
2. Nota secundo : nomine libri canonici intelligitur ille liber. qui relatus est in Canonem, seu Catalogum verum S. Scripturae tanquam divinus, seu a DEO immediat ὀ datus, vel inspiratus: cuiusmodi sunt Genesis,Ex dus, & alii insta conel. I. nominandi. 3. Nota tertio: statim ab exordio Ecclesiae haresea pullularunt circa libros Canonicos S. Scripturae: nam Simoniaci, Marcionistae. Carpocratitae, & Cerdoniani docebant i
tum Vetus Testamentum esse a malo DEO dictatum, & ideo illud abjecerunt. Nicolatiatae, de Gnostici Psalmos David repudiabant. Lutherus cum Judaeis librum Job elisit ex Canone legitimo. Alii Ecclesialiem, de Cantica Canticorum. Alii Prophetam Danielem. Alii, ut Lutherani, Sapientiam, Ecclesiastiticum, Judith, Tobiam, lib. Machabaeoru , .
Esther, N Baruch. Manichai repudiarunt novum Testamentum. Alii Evangelium S. J annis respuerunt. Cerinthus solum Marcum;& Marcionistae solum Lucam agnoverunt Ebionitae omnes Pauli Epistolas ablegarunt. Ariani, de Lutherus Epistolam S. Pauli ad Hebraeos lustulerunt. Idem facit Lutherus cum
EpistHla Judae,&Jacobi: de de Apocalypsi in dem tulit iudicium, quod de libro Esdrae.
Marcionistae autem, de Alogiani eandem Apocalypsim penitus abiecerunt. Alii alios eliminarunt ex Catalogo Canonicorum librorum.
Dico primo : Libri Canonici omnino
censentur esse sequentes: se ilicet Veteris I namenti Genesis. Exodus, Leviticiis, Numeri, Deuteronomium, Iosue, Iudicum, Ruila, quatuor libri Regum, duo Paralipo. me non . duo Esdrae, Tobias, Iudith, Esther. Job, Psalterium, Proverbia, Ecclesiastes, Cantica, Sapientia, Ecclesiasticus, quatuor maiores Prophetae, id est Isaias, Hieremias cum Baruch, Ezechiel. de Daniel; duodecim minores Prophetae, id est Oseas, Ioel, Amos. Abdias, Ionas. Michaeas, Nahum, Abacuc , Sophonias, Aggaeus, Zacharias, Malachias :duo libri Machabaeorum, scilicet primus, de secundus. Novi vero a estamenti sequentes: quaturor Evangelia, videlicet secundum .
169쪽
Art. I. Quid sit S. Scripturati s,. - . u. eum, Lucam, M J'''' ' '
Actus Apostolorum a LuCa conscripti; quatuordecim Epistolae Pauli Apostoli, puta una ad Romanos, duae ad Corinthios &c. duae Epistolae S. Petri, Epistolae tres S. Ioannis, Epistola una S. Jacobi,& una S. Judae.& ApoCalypsisS. Joannis Apostoli. Ita Catholici;
Contra praefatos. & alios Haereticos.
. Probatur Wι- : hunc Catalogum Iibrorum Canonicorum statim primis saeculis Christianitatis assignavit, di declaravit Inn
Et Concilium Carthaginense IIL cui S. Augustinus intersuit. Et Gelasius in Concilio
Romano eodem saeculo vivens, ut patet sex tom. a. cinciliorum. Et Eugenius in Concilio Florentino, cui Ecelesae Latinae,&Graeia cae Patres interfuire. Et I rident. m. .. Ergo dic. Deinde omnes SS. PP. hos libros pro Canonicis agnoverunt, & eos ut tales citant in suis scriptis: Ergo & 6. Probatur seeundo specialiter de illis libris, quos tanquam non Canonicos infestarunt Haeretici: prim, de libris omnibus Veteris Testamenti incommuni; nam ut lib. t. cap. . . t. Lollendi, non datur nisi unicus DEUS, infinite bonus, a quo omnis Lex, & Scriptura S. vetus processit et Ergo Vetus Testamentum ab eo est dictatum; ac proinde non respuendum. Secundo, de Psalmis David in particulari : hi psalmi communiter a veteri Eccletia reputati suere Canonici, & a Spiritu S. inspirati P almistae: unde di in Synagoga decantabantur. Insuper omnes M. PP. & Concilia eos recipiunt ut Canonicos. Et quia a Continent partim prophetias veridicas, a Spiritu S. dictatas de Christo. Ecclesia &c. partim preces devotas ad DEUM ; partim sententias sanctissimas &e. Ergo nulla ratio est eos repudiandi. Tem; de libro Job. Eces fiaste, & Canticis: quia hos libros N priscus
approbatus Canon Hebraeorum, & Concilium Laodicaeum, & Carthaginense III. ut Canonicos admittunt. Quario de libris Sapientiae, Ecclesiastici.Jiidith,Tobiae,&Machabaeorum e nam hos libros tanquam Canonicos amplectitur tum cit. Concilium Carthaginense. Tum S. Augustinus, Basilius lib. a. d. Ad . Chomo. ωρ. s. s. Basilius, Innocentius I.& Gelasius Summi Pontifices ex primis s. saeculis. in quibus Haeretici tenent Papas sui se sanctos. N absque errore. Quinto de libris Esther, & Baruch: Concilium vetus Laodicense can. sq. N Clemens Alex. circa An. 2 .
tib i. s.. st M. Et origines circa An. χῖ o. ad PD . i. ac alii veteres P P. Epiphanius,
& qui ejus Canonici libri y 1 i
Cyrillus, Hilarius Sc. hos libros reponunt inter Scripturas authenticas & Canonicas. Sext. . totum novum I e lamentum prout in Bibliis Catholi eorum registratur secundum sin las suas partes , tanquam genuinam . Scripturam Canonicam, & Spiritus S. oracula continentem, constanter stat; m recepIt tum Primitiva Ecclesia s. saeculorum; uti patet ex
Innocentio I. N . ad Exuper. cap. I. Turma
Concilium Carthaginense, Laodicense L Tum prisci SS. PP. illorum saeculorum, puta Augustinus cit. &c. Idem fecerunt alii posteriores Patres:& Concilia Generalia: Ergo &c. . Obiiciunt prini. Haeretici: libri I obias, Iudith, Sapientia, Ecclesiasticus, di Machabaeorum non extant in Canone Judaeorum: Ergo censendi sunt apogrvphi, di non Canonici. Secundo ', aliqui Patres dubitarunt de mox recensitis libris; item de Epist. S. Judae. S. Petri, S. Jacobi &c. an sint Canonici: uti videre e st apud Hieronymum in prefat. in libres Salomonis: Ergo Sc. 8. Resipondeo ad Primum Neg. Conseq.
nam non tollim illi libri, qui in Canone antiquo Judaeorum registrratur pro Canonicis habendi sunt: sed & alii, quos Ecclesia nova DEI. & Christi deinde ut Canonicos declaravit : unde notat Augustinus tib. U. αι GP. DEI eap. 36. Asachab ora m tib ros non Iudaiscutacum pro Caminicis habet. Estque ratio; nam vetus ille Canon Iudaeorum traditus fuit ab Esdra: vel laltem Esdrae tempore, quo necdum conscripti erant libri Machabaeorum. in secuntium ; concesso gratis Ant.
quod aliqui prisci PP. dubitarint de quibusdam libris S. Scripturae, an revera Canonici sunt, Neg. Conseq. postqtiam enim legitimὰ definitus fuit ab Innocentio I. Canon librorum Canonicorum, in concili sone positus . nemo amplius de iis dubitavit: unde S. Augustinus praefatam Pontificiam desinitionem amplexatus est cum aliis Episcopis Africae, in Concilio Carthaginensi III. Idem fecit Exuperius cum Episcopis Galliae: di Gelasius cum Episcopis Concilii Romani; Eug nius cum Episcopis Concilii Florentini; &tota S. Synodus OEcumenica Tridenti ira, tot ite Ecclesia Christiana : exceptis Lutheranis, Calvinistis,ac aliis Haereticis recenti ribus, ac priscis.
170쪽
De vera editione ue & legitima' versione S. Scripturae
Ota primo: ante tempora D. Hiero- . nymi plures eram editiones S. Scripturae, seu Bibliorum; pluresque versiones ex Hebraeo in Graecum; S ex Graeco in Latinum; uti patet ex S. August. tib. a. de
doctrina Christiana cap. n. Sed hae pleraeque Corruptae erant. N aliquibus erroribus scatentes; omnium tamen iamosior, & receptior erat editio illa, quae ex ro. Interpretum Graeco textu erat versa, seu translata in Latinum ; uti patet ex S. Augustino, di aliis P P. Demum S. Hieronymus Uetus Testamentum ex Hebraeo in Graecum, & finaliter ex Graeco in Latinum transtulit: Novur . autem Testamentum 7o. Interpretum Seniorum exemplar Graecum, jam antea translatum in Latinum, in multis locis purgavita mendis , correxitque debitu ; uti teliatur S. Augustinus epist. ad Hieron mum. Itaque iuxta hanc D. Hieronymi versionem, ex correctionem prodiit editio totius S. Scripturae , quae hodie dicitur Mitio Vulgata; Zequa Universa Ecclesia hactenus usa suit; unde is idorus ML L QDor. cap. γα dicit, de
Hebraea in Latinum eloquium HeronymuPresbyter tantum sacras Scrapturas convcrari, evus eritιone generaliter omnes Ecclem usque modo utuntur οῦ est quod veracior est in sentemus, es riarior ιn verbis.
a. Dico primo: Christi Fideles hodie terrentur omnes S. Scripturae libros relatos incones one priori ara. recipere, & tanquam Canonicos, ac veluti Verbum DEI venerari , prout in sola Vulgata Editione D. Hieronymi continentur; repudiatis aliis qilibu Cunque editionibus. Ita Catholici; contra Lutherum, Oecolampadium, Theodorum Bibliandrum , aliosque haereticos , nuper spurias versiones, de editiones Bibliorum cu
3. Probatur primo: sola Editio Vulgata, di versio S. Scripturae, i D. Hieronymo concinnata , ab Ecclesia pro authentica agnita S praefixa est, atque pro omnibus Christi F id et ibus decretata; unded rident Concilium
fg . in Decret. de editi. ait, in βιρον eadem sacros ela 'nodus considerans, non parum utilitaris accedereris Ecclesiae DEI. si ex omnibus
Ialmis edationibus, qua circumferuntur, sacrorum librorum, quaenam pro authentica habιn
da sit innotescat ; statuit . es declarat , ut horina vetus, s Hulata Editio ; qua longo tot μ-
culorum usu in ipsa Ecclesia probata est, in pse blicis Letiionibus, Dispurationibus, Praedia tionibus, S Expositionibus, pro authentica habeatur, re ut nemo illam re7scere quovis Prateat audeat vel praesiimat. Et infra: Decernit e s tuit, ut posthac S. Scriptura potissimum vero haesi a IFtui es Vulgata Editio, quam emendat se
. Probatur sicunda : hujusmodi Editio
Uulgata magna diligentia a SummisPontificibus Pio IV. Pio V. Sixto V. de Clemente VIII. recognita, cum antiquis exemplaribus Vulgatae Editionis c quae extant in Vatic ma Bibliotheca collata, & expurgata fuit amendis librariorum, ac correctius impreila et Ergo ea sola uti tenentur omnes Christi Fideles. Tertio ; quia usum hujus Editionis tanquam omnibus Christi Fidelibus praeceptum attestantur SS. PP. & ipsa utuntur; uti conliat ex S. Isidoro supra not. i. relato. Ouarto: qilia omnes aliae Editiones posteri res vulgatae , quae ab Haereticis elaboratae sunt, inter se valde dissident. & ab ipsis Adversariis reprobantur: ut videre est in versione. & Editione Lutheri, S alia oecolampadii , di alia Theodori Bibliandri, de alia Castalionis, S alia Junii , Salia Tremelii, de alia Mi instini, &alia Deo, Sc. Unde ecipse Lutherus in comment. de novi erbis D Udit, ait, omnino melius esset, retinere illam haEienus recept.rms usitatam versionemBιλο-
rum, quam tot no I versiones cumulara, quι-
bui nihil proficitur, nisi quod di miitudo. N
asire pantia lettionum memorram legentium turbet, o studium remoretur, ac in multis locis incertiorem, quam fuerat, dimittat.
s. Probatur Quinto e usiis Editionis Vulgatae valde recommendat conformitatem, concordiam , ac unitatem Ecclesiae : nam
quamvis Christi Fideles sint per universam mundi machinam distuli r una tamen i quuntur Lingua, ac iisdem Spiritus S. sententiis, formulis, ac vel bis; ut proinde ii sis recte accommodari possit illud, quod scriblia
tur Gen. t. cap. Erat aurem terra labi ι unius,
es sermonum eorundem; Et ibidem, ecce umus est populus, es unum labium omnibus. Econtra vero Haereticis varias versiones Bibliorum
introducentibus quadrat, quod sequitur ibia
dem , confundamus lingnam eorum, ut non a
diat unusiquisque voccm Proximi sui. Et iterum illud ibidem, vocatum es nomen e s Embei ; quia ibi confusiim est labium uni