Antonii Bynaei De calceis Hebraeorum libri duo : curis secundis recogniti, et aucti : accedit ejusdem Somnium, tertio recusum

111쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB.I. CAP. VI. 8' ,sui. Hoc ipsum Ostendit campagus, quem

Julius Capitolinus cum caliga confundit. Nam, Iut.Cvit. uti ovtime notavit Alberius Rubemus, haud mul- 'μ tum diversi erant a caligis campagi. Atque ut

dicam quid mihi visum sit perquam verisimile,

in co diicrimen campagorum a caligis statuerem, quod campagi reticulato opere decusatim implexis habenis ad crus pertingerent, caligae vero crus contingerent non reticulatim implexis habenis, sed uti videmus in arcu Constantini. Hoc discrimen mihi indicare videtur Gallienus apud Trebellium: Caligas gemmataS, inquit, annexuit, cum campagos reticulos appetiaret. Etenim Trebellius hac ra' ri ι ais,tione dcbet intelligi, quod Gallienus caligas inquit, pbi is loco compagorum, quae quidem, ut compagi, ad G β/e. medium crus perveniebant, sed non opere reticulato, V unde, ut a gregariis militum caligis distinguerentur, eas gemmis anneXuit. Nam quod Ferrarius hic Op- s, . . ponit, caligas vulgares non multum ultra pedes habe- oeci etianas produxisse: nam si ad suram ὐque, ct tibiatim, ut Salmasius putat, o 'sae reticulum fuissent, ut

campetus, nusio in rigura inter utrumque di crimine, nihil omnino est. Etenim, uti ipse mox adjungit: s caligae Ῥulgaris retinacula etiam in crure cernantur, non fui se tamen decussatim o reticulatim implexa necesse es. Ita sane fuit. Caliga & campagus habenas suas ad medium crus extendebant, sed cam- pagus decussatim & reticulatim, caliga non item, sed eo modo quo caliga visitur in arcu Constantini. Soleae quoque, licet earum habenae pedem saepe non eXcesserint, tamen aliquando ad crus ipsum eas extenderunt. Videre id est in nummis Domitiani, M. Aurelii, & Plautillae, quos Ferrarius exhibuit, inqui-M bus

112쪽

V. vera

O ANTONII BYNAE Ibus corrigiae, quibus isteae nudo pedi nectuntur, adsuram usique perveniunt. Uti vetereS ea calceamenta, quae fandalia erant, sive isteae, corrigiis pedi alligabant, quae ad crus ascendebant, ita Hebraei tubiatim calcearunt. Id intellexisse videtur Vulgatus interpres, qui Pra, & σω - μω callus vertit, quas in crure lorum, sieu corrigiam ambiisse constat. Atta

que id aliis Orientis populis usitatum quoque fuisse, ex Virgilio videre est, apud quem Venus ait: Mos est virginibus Tyriis gestare pharetram,

Purpureoque alte su as vincire cothurno. Hac ratione apparet quomodo Bleae Hebraeorum tingi colore potuerint. Etenim uti cothurni punicei, vel purpurei, coloris fuerunt apud Tyrias virgines, quo colore, saltem inferiori aevo, etiam fuisse Imperatorios campagos rtum ςst, & soleae rubrae, un

de illud Persii,

--Sosea puer obiugabere rubra, ita & Bleae Hebraeorum rubri vel coccinei coloris esse potuerunt. Nam uti calcei cavi, vel nigri, vel mullei dicebantur, ab eo colore, quo Corium, quod pedem tegebat, tinctum erat, ita & leae, vel rubrae, vel coccineae dicebantur, a corrigiis, sive habenis, quibus pedi alligabantur, aeque quae ad crus medium perveniebant. Quod ipsum etiam verum fuit, licet vel ad talos pertingerent.

IX.. Sed, quod palmarium est, in Evangelica historia tanquam a fandaliis distincta, viri

115쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB. I. CAP. VI. Ndoctissimi observant, unde certum esse videtur, usum calceorum, qui totum pedem tegunt, & vis si μαύVocantur, aeque aC Iolearum, quae σανώλια sunt, apud Hebraeos fuisse. Sane Matthaeus praeceptum Maetb. Christi, quod Apostolis dedit, ita refert, ut interdi

μηδε αβλον- Neque peram ad iter, neque duas tunicas , neque calceoS, baculum. MarcuS vero, 6. Ut concedat esse x δέδιμνους ανδυάλια , , μὴ ' λύ. ω M. Calceatos sandabis, ne induerentur duabus tunicis. Haec autem viri eruditissimi non alia ratione conciliari posse existimant, quam ut inter& ---, agnoscatur disserimen. Ita maximus Salmasius: Dominus noser Apostolis suis in- salin. iater dicit, Matth. cap. Io. - o. MR-δε οδον, TerrucριηMε δυο χιτωνας, iJuincliNS, μηπ άβλον. At apud ' ΡMarcum cap. 6 vers 9. permittuntur isdem habere n-

ut nultam putant Euangelisas po fuisse discrimen inter o e. λάλιοι, longiter errant: is haec ratio es conciliandi cum Marco Matthaeum, quum alia nutu sit. UM. ΓηQ sunt calcei qui totum pedem tegebant: hos Dominus Apostolis interdixit. sunt soleae, quae plantam pedum duntaxat subtegebant: has Dominus Siscipulis suis permisit. Benedictus quoque Balduinus. Apostolos, inquit, sandaliis usos esse, satis ex eo liquet, quod cum Chrisus πίζ Dominus apud D. Lucam prohibuisset Apostolis, ne

calceamenta portarent, quibus nimirum pedes omnino tegerentur, iisdem nihilominus apud D. Marcum sandaliorum usum permittit, utpote quae superiorem pedum partem nudam relinqueret, inferiore tantum planta adversus spinas ct tribulos munita. Etiam M a vir

116쪽

yz ANTONII BYNAEI vir doctissimus, & in Taim udis ac Rabbinorum i

tkι ἡ. ctione versatissimus, Johannes Licht olus: Calceosia, hic intemgi, non sandalia, patet ex Cmarco, capi-k. ib sexti versu nono, atque inter haec discrimen flu-

tui satis patet ex ipsi imis hisce locis.

X. Non dissiteor, mihi quondam placuisse doctorum hominum sententiam, qui inter , &faciunt distrimen , quale exposuit maximus Salmasius, & elegantissimus Balduinus. Putabam

Hebraeos olim soleis usos, quamdiu mores aliarum gentium nondum erant imitati, sed seculis posterioribus, postquam cum Romanis intercederet commercium, etiam cum soleis usium calceorum invaluisse. Placebat etiam eorum ratio, qui Christum volebant

σηπι ζημα prohibuisse; σανδαλιια vero permisisse suis distipulis, quod vellet eos veteri inter Judaeos ustis oleis calceari, non vero calceis, quod pedum erat delicatius tegumentum. At, dum haec perpendo accuratius longe aliter est visum. Eo tempore calceis cavis usos Iudaeos, atque Νεπο, υμα proprie dictum significare, μν hin vero soleam, credibile haudquaquam est. Calceum proprium togae tormentum rari et Tertullianus vocat. Hoc verissimum esse, multa ve-3' 'e's' terum loca os endunt. Apud Romanos calceus sine

toga non sumebatur. At, ut Calcei togae proprii, ita Qleae, vel crepidae, pallio, & tunicae fuerunt. o ρ. . Nota est Ciceronis in Verrem increpatio: Stetit, in- - α quit, fleatus Praetor Populi Romani, cum pallio purpureo, tunicaque talari. Hinc, uti certum est, non togis, sed tunicis, usbs Judaeos, quomodo Ahic nominantur, ita quoque certum videtur, eos soleas, sive sandalia, gestasse, non vero calceos,

117쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB.LCAP. VI qui erant proprii togae. Nullum discrimen inter6-AVR , &- agnoscendum esse jam dudum monuit magnus ille Desiderius Erasmus, eumque secuti Theodorus BeZa, & Hugo Grotius. Id verum s.zisa' omnino est. Observavi superius apud L XX. interia Mat λpretes voci bra, modo G ο61μα, respondere, modo ' ','i; σιωλλιον, dc Josephum in expositione legis de leviratuo ι λα dixit, quae illi appellant. Idem μ'

πονματα, vocat Essenorum ubi inter eorum Ioseph. δε

instituta refert, quod uri ἐαθῆτας, ζ -ἀμώ- I

Mονω. Nec vestes, nec calceos mutant, nisi omnino ruptis prioribus, aut longi temporis usu consumptis. Licet vero nullum est inter lam ατα & σανδάλια discrimen tamen cum Matshaeo non pugnabit Marcus. Nullam aliam rationem conciliandi, cum Matthaeo Marcum esse pronuntiat quidem Salmasius. m. Id vero aliter se habet. Noluisse Christum, cum mitteret discipulos ad praedicandum Euangelium , susceptae legationis ergo vel tantillum esse sollicitiores, manifestum est certissimumque. Hinc jubet, ut neque peram, neque binas tunicas, neque calceos, neque baculos sumant. Solitos veteres, cum aliquo profecturi essent, secum sumere πω- ἀλα-σ-μ - , ut in itinere mutarent, monuit vir summus Daniel Heinsius. Eius verba haec sunt: quia de itine- u. U. re agit, ἀλαμωμένους , vel ἀλάκτους, intel git Exerc. λquos proferituri secum sumebant, ut in itinere muta- ά. 'rent. Ita Naaman, cum iter suum a Reg. F. f. para ret , λην η'u----- fumit. E quibus Elizaei famulus capite eodem, duas Abi dari poscit. Homerus

118쪽

XXXII,

9 ANTONII BYNAE I uod Critici alii ad luxum referunt Phaecum,

O - αχλοττ--ε β δεα exponunt. sndeo fuas paupercuti a ditionibus accipere solebant, qui κλακτας, ο 'αι, praesertim in itinere habebant. Notavit etiam vir illustris Hugo Grotius, quia iter jacientibussoleae facile atterebantur , neque raro flebat ut baculus frangeretur, aut alicubi adhaerescerer, ideo in farcinulis solitos ponere veteres alias soleas asio quebaculos. His omnibus Christus vult abstinere disci-Pulos, repertu ros & victui, dc itineri necessaria. Sic

non υ δήματα, sed apud Matthaeum interdicit. Etenim uti Christus δύο χιτῶν- ita Gai M., &-prohibet. . HaCc enim Omnia avoce pendent IIti nec tunicas binas, ita nec binos calceOS, nec baculos voluit eos sumere secum. Atque hic non possum dissimulare, semper mihi visum esse male in vulgatis Matthaei codicibus ραβῆον legi, ω restituendam esse priscam lectionem Equidem scio , αβῆ ν jam olim Syrum, & Latinum interpretem legisse. Chrysostomum quoque, alios plures. 'Pαβειυς tamen habent decem eXemplaria Roberti Stephani, Quatuor Codices Bibliothecae Bodl anae, Ms. Novum Testamentum pervetu-ssum membranaceum, litteris uncialibus eXaratum, quod, ducentis imperialibus emptum, eX Oriente attulit, &, ut fama fert, serenissimi Electoris Brandenhurgici illustri Bibliothecae consecravit, JohanneSRavius, Prolatar Upsaliensis, ut Johannes Saubertus testatur, quatuor Euangelica Mst Ioachimi quondam Camerarii, ad cujus haeredes etiamnum Pertinent, quorum usium mihi praestitit, pro summo suo in me studiose & singulari humanitate, magnus ille doctor meus Johannes Georgius Graevius, editio Francoὶμ

119쪽

DE CALCUS HEBRAEORuM. LIB.I. CAP. VI. 93tensis, quae apud Andreae Wecheli haeredes, anno Q- perioris seculi XCvri, prodiit, una cum variantibus veterum codicum lectionibus, &Theophylactus. Utique haec verissima lectio est, quam non tantum melior verborum cohaerentia, G η χνωνήκ. μηώ -που - ,ει-εμμους, ut nempe omnia ad Vocem G. referantur, R Lucas confirmat, qui clare ἐμμης habet; verum etiam

quod alias explicare nequit, cur hic prohibeat Christus, quem tamen apud Marcum distipulis concedit. Mandat enim ibi tam diserte, μῖν εἰή rim in nihil sumerent ad iter, nis baculum tantum. Quod clare ostendit apud Matthaeum tu ins esse legendum. Scilicet uno baculo suos discipulos Christus vult contentos, neque, ut fieri consile verat, etiam alium in sarcinulis habere. Haec unica Marcum cum Matthaeo conciliandi ratio est. Apud Matthaeum scilicet, uti His ita E

G. --αω, prohibet Christus, apud Marcum vero permittit -- λ μ ν quibus erant induti. Ita, licet nullum inter τα ---α- ,- dc admittatur discrimen, non tamen cum Marco pugnabit Matthaeus. Apud Matthaeum enim Jesus non calceamenta interdicit suis discipulis, sed bina calceamenta, hoc est, alia praeterea quae habebant in pedibus, quemadmo dum tunicas prohibet binas. Apud Marcum vero permitit etiam quibus erant induti. In hunc sensum Matthaei verba jam olim accepit Juvencus, Poeta Christianus, qui cecinit:

-- Nec plantis tegmina bina. Id ipsium Thomas innuit, & C etanus. Sequuntur Iohannes Maldonatus, Vincentius Regius, A mm-

Lucar. IX. 3. Marc. VII, 8

120쪽

Eer a ad Matth.

mmai. plures alii Romanae Ecclesiae doctores. Videri etiam . h. PosiIunt quae magno nostro Desiderio Erasmo sunt ani

is Matth. madversa, itemque quae notavit vir supra laudem omnem positus Theodorus Beza. Viri vero illustris Hu-κ et i,gonis Grotii verba dignissima sunt quae hic adscriban-Dii ci . tur. Intesile, inquit, baculum alium quam quem xko .hil maπu geritiS, aut soleas alias, quam quibus nunc in- Marc. s. duri estis. Nam hunc esse se um Uenit tum quod

praecessit, G h. e. vesem alteram ab ea qua vestimini, tum quod apud Marcum est, ubi diserte permittitur unus baculus quem gerebant, is soleae illae quibus erant induti. Nimirum, quia iter facientibus soleae jacile atterebantur, neque raro suat ut baculus angeretur , aut alicrubi a aeresceret, in sarcinulis sol bant ponere alias Aoleas aliosque baculos. Hac cautione Chrisus Apostolos suos vult abstinere, quocumque iter odiuri essent reperturos is licui ct itineri necessaria. Atque ideo multitudinis numero dixit Lucas, ut Agn. non interdici quo minus baculum anum haberent , sed quo minus plures: tauod aequo jure de paribus solearum debet intePli. Haec conciliandi ratio mihi prae illa altera probatur, quam inierunt Claudius Salmasius, & Benedictus Balduinus, Vel eX eo, quia docet evidenter cur hic vetet Christus, quem tamen Apostolis apud Marcum permittit, qua dissicultate se nunquam alias expedient viri eruditissimi. Neque video, cur inter onm, tantum discrimen Christus. statueret, ut

hoc calceamenti genus, in quod pes intromittitur, Prohiberet, alterum concederet suis discipulis. Usus delicatioris isse calceos, durioris atque utilioris Sandalia , ut pote cum V calceus esset e corio moltiori, At πῖ Sandalium