장음표시 사용
141쪽
Motalis etiam, quo nomina Lec sisuntur , audet illorum umbiviturem .
TUlgaris etiam nominρ Modorum mixtorum ad T V scenia ratio , ars ni cari es ambistiiratem havsparum confert . Id nobis iter perspicuum, si obtervaverimus modum illum quo linguiae vernaculae usus puerulis plerumque tractari solet, dum rem, cujus i sa
diversum exprimit conceptum . Sisenses ut recte suos comm nicent ideas, est necelse, continuo accentibus uti. Sinensum lingua muscae assinis est , continet enim quamdam melodiam quae proprium charaeierem sistit . Ex obierWAti E P. Conii scimus , Sinensium linguam non habere praetes circR 3ῖ3. VocabulR , quae omnia monos illaba sunt , & eiusmodi pronunciantur , ut pcne semper praeter unum non distinguptur. Haec est ratio qua ad in- Venerunt in accento disserentiam expressionis, alioquin vocabula in tam aletiori numero hanita non possent om nos conceptum mere . idem vocabulum vocis inflexione maiori vel inhioriatum diversos indicat significatus . Utpldrimum quinque sinantve omni Vorabulo juxta sensum , qui suppeditari vult: pilinus tini formis est, secundus vocem notabilirer extollit , tertius acutissimus est , quartus est translatici ec acuto ad gravem immediata , quintus adhuc translatio ad prosundiorum notam , ti ut ita dicam , ad graviorem . Haec pronuntiat diversitas ex vocabulis alia cliormat , quae uulnerantur I 66, et Praeterquam quod haspiratio posita , vel ablata inoomni vocabulo per medietatem adAuget linguam . Multoties conjunguntur monos se laba , ut nos de ii tertias ei mus , ut di pris exurgant vocab . Saepius pluasis int gra juxta quod alteram p cedit, vel sevitur contrarium exprimit. Ex quo fit, quod ut Senensium lin gua intelligatur, opportet in omni vocabulo particularem accentum ponere , & variatio, eis minima , alium dat tonum , qui contrarium sensum exprimit ; ex. gr. Brusum. appellatur qui Dominus vult appellari. Nam vocabulum utrumque exprimit, &quitum ranone modulationis disserens evadit. Idem P. Conti in
hac lingua inexplictbiles difficultates esse, observat. s V Salmon
statos presente vi tutu i nes Popoli des Mondo tom. i. in
142쪽
Cip. IX. Imperfectione. ID animos illorum insormare volumus , ipsis prinu ostendimus; dein nomen usurpamus, quo ea essectuc album, puta, . Lice, lac , fac charum, felem, canem. In Modis vero mixti, in iis praesertim , quae maximi sunt momenti , in rebus nimirum moralibus, s ni ut plurimum primum inculcamur ; deinde, ut, quae iis denotantur , complexas ideas perdiscant , vel ad aliorum explicationem recurrunt, vel quod
plerumque accidit quem ipsi possunt, sensum eliciunti& quoniam in vera & genuina nominum significatimae investiganda non multum operae ponunt, voces istae morales, Prout communiter usurpantur ,
nihil pene sunt , nisi soni inanes in plerorumque ii minum ore ; & si quam omnino fgnificationem h hent , maxima ex parte obscura & confusa est. Αμque illi ips, qui , diligenti adhibita attentione, ce
tas ac stabiles notiones animis conceperunt, non raro ideas complexas iis denotant, longe ab istis diversas, quarum ab aliis, ingenio pariter pollentibus fgna appellantur . Quae disceptatio est unquam, aut in liti isela disputationibus, aut familiari termone, de Honore, Fide , Gratia , Restione , Ecclesia, Sce. quae non plane ostendat, Voces istas in diversas sententias accipi ratio patet,.quoniam de significatione vocabulorum istorum, atque Meis, quarum signa sunt , inter homines haud convenit . Quare controversia omnis de soni tantum significatione est . Hine videmus , in legum interpretatione, divinae sive sint ,sve humanae , ad finem haudquaquam perveniri ;Commentarii pariunt Commentarios , atque cie explicationes novis explicationibus materiam suppeditant : Atque in restringenda , distinguenda , Avarianda significatione dictionum moralium dissicile est exitum reperire . Ideae istae , quas homines ad arbitrium effugiant, ab hominibus. qui id non minus sibi licere putant, in ite multiplicantur
143쪽
Is De votum Lib. III Multi sunt, qui prima loetione, putarunt se sensum
Textus Biblici, aut clausulam difficilem in canonum Codice satis intellexisse, iidem , tamen , postquam glossographor uni sententiam sciscitabantur, quem habuere loci sensum , penitus amisere , atqt'e nodi isti, post adhibitas explanationes interpretum, obscuri magis & ambigui redditi erant. Non haec perinde diro , quasi putem, nullos esse Commentarium usus:
verum ut ostendam, quam incerta sint natura sua Modorum natatorum nomina , vel in ore illorum, in quibus tam voluntas quam facultas erat, suas cogitaistiones, quantum sermone illud fieri potest , clarissi, me ex Plicandi f. X.
Hinc necessario m. na obscuritas in ueterum scriptis occurrar .
ad obscuritas hinc orta sit in illorum scriptis,
. qui multis aghinc atanis, & in locis multum distantibus vixere, hic commemorare supervacaneum erit. Multa enim volumina, stripta ab eruditis, qui in priscorum litpris it Iunrandis studium omne collocarunt, satis sinerque ostendunt, quanta attentione, sudio, solertia, & ratiocinatione opus st, 'ad uere-rtim Auetorum sententias eliciendas. Cum vero scripta sint nulla, in quorum vero 1 ensu enodando desu dare non rum tantopere interesset, si ab iis discesse.
Timus, quae veritates continent, quae vel 'ad fidein
spectant, & ita a nobis credi debent , vel ad. lege. quibus est obediendum, & quas neque perverse e Plicare , neque migrare impune possumus; haud opus est, ut adeo solliciti simus de sensu aliorum auctorum expiscando , cum sua tantum dogmata scriptis tradant; nam non magis e re nostra est, ea nosse, quJm a Joru ri est, scire opiniones nostras . Cum itaque ab
144쪽
cap. IX. Imperfectione . IAI illorum scriptis neque selicitas, neque miseria nostra dependeat, nobis sine omni periculo notiones illorum scriptis neque felicitas , neque miseria nostra dependeat, nobis sine omni periculo notiones illorum igia xare licet. Quare nisi perspicue & enucleate tradantur , licitum erit nobis, neque id quidem injuria , eas missas facere, atque ita nobiscum statuere: Si 'non uis intellini, debes neriisti. q. XI. Si Modorum mixtorum nomina ideo fgnificationis sunt incertae . quod in rerum natura nulla exemplaria extent, ad quorum veritatem ideae litae
exigendae sint , nomιnum Jub antiaram fini cutis
Abia es ob contrariam plane ratiortem, quoniam Πλmirum ictae, quas denotant, rerum veritati convenire putantur, atque ad exe laria referuntur, quae
natura fabricata est . In isis Substantiarum, haud li- herum est nobis , prout mixtis in Modis quoscunque
lubet, complexus efficere, ut ad res dititribuendas, Sedenominandas notae sint characteristicae. In hisce obligamur naturam sequi, atque ideas nostras complexas , & nominum significationem ad rerum verit tem accommodare , alioquin nomina, quae usurpamus, haudquaquaui illarum signa erunt . Fateor
equidem, quae sequamur, exemplaria hic suppetere; at quae nominum significatio dubiam valde reddent: Nominum enam .sgnificatio varia & anceps sit, necesse est, si inae quarum signa sunt, ad exempla
ria extra nos referantur, quae non omnino, aut non
nis imperfecte admodum sciri pessum .
145쪽
Sab uariarum nomina refertimur primo , aae reales 'essentius , quae nor Larent. SUFantiarum nomina, Prout communiter usurpam; tur, duplicem, ut superius monstratum est , relationem habent. 'Primo, rerum ipsarum essentiam, quae ruris est prurietatum Omnium, denotant. At quoniam essentia aec nobis penitus incognita est , soni, qui ad eam exprimendam usurpatur, significatio admodum lacer ta si, oportet; atque sciri nullo modo Poterit, quaeres , eqvus, aut antimonium dicendae sint, quando voces realium essentiarum loco ponuntur, quarum nuIIa omnino ideam habemus. Atque ita cum nomina Substantiarum referantur ad sua exemplaria, quae non possunt esse nota, eorum significationes non possunt esse certae , & ad sua exemplaria accuratilliine exactae.
Secundo , ad qualitates coexistentes in Su santiis, quae non nis imperfecte coenitae sunt. CE. En o , cum si-lices i Idae , quae in sub annis Isimul exissere deprehenduntur , id sint quod nomina pro aetate significant, hae , prout in diversorum generum rebus conjunguntur , Proprie exemplariasusit, ad quae nomina reseruntur , 8e ad quorum veritatem significatio illorum exigenda est . At neque Archetypi isti ad finem hunc adeo sunt accommodati , ut nomina haec ab omni significationis ambiguitate liberent : Quoniam cuna simplices istae ideae , quae in eodem subjecto simul existunt, plurimae snt,
146쪽
Cap. IX. Imperfectione. ' Imatque idem jus habeant , ut in complexam i eum specilicam adiciscetuitur , quae nomine specifico denotaturo, homines , qui in ejuidem rei contemplatione veriantur , diverias illi id as estingunt : atque inde
iit , ut nomen , illi impositum , in diversis hominibus , necessario diversas, habeat significationes . Qualitates simplices , e quibus id a complexae coagmen talatur , cum maXimam partem potentiae sint , quae mutationes respiciunt. , quas in aliis corporibus efficere , aut suscipere in se possulit, infinitae propemodum sunt . Qui diligenter animadvertet . quamoua riaec iterationes aiant in vilioribus quibusdam: metallis , prout ignis Vis intenditur aut remittitur di quanto plures mutationes , aliorum applicatione . in Chymicorum manibus sit beant i haud mirum illud putabit dico, perdissic te nimirum ei se , ut nos, iis, quibus a natui a praediti sumus , ingenii viribus tantum subirixi omnes eorum quorum Vis Pr Prieta es plene cumulare & perfelte addiscere possemus . Cum igitur tam multae ad niminum sint, ut certum
D defuitum illarum numerum consequi nullius sit hominis , ideo ab hominibus diversis alio atque alio modo reperiuntur; & comprehenduntur , pro varia cujusque solertia, diligentia, aut ratione in rebus tractandis: quare necesse est , ut substantiae ejusdem diuersas habeant id iis, de proinde , ut commune illius nomen, admodum inceri e sint atque ambiguae significationis, Cum enim substantiarum taedae complexae e simplicibus coagmententur , quae inter se cohaerere Videntur , nemini non licet in complexam id am suam qualitates: iii asbinserere . quae cammuni Vincelo sinui colligatae sunt . Et si enim in Auro , alius ultra colorem & ejus aravitatem nihil requirit, alius tamen Putat aeque necessarium esse , solubilitatem in Aquit Neia , qua nulla qualitas constantius conjunei 1 est cum colore & pondere istius , in Auri ideam simul cum colore ilio adsciscere. Alii, prout ab aliis
147쪽
didicere , aut usus eos docuit , ductilitatem aut fixi tatem, &c. hisce adjungunt . Horum omnium ratam Fc certam Auri significationem quis definivit uis , qua so , erit judex , qui de ea statuat λ Suum unicuique cli in natura exemplar , ad illud provocato, &quidem iecte putat , non minus sibi licitum esse in
Delm suam complexam , auri nomine signatam , qualitates istas cooptare , quas constanter connexas esse deprehendit ; quam aliis , qui minorem fortasse in re exam nanda diligentiam adhibuerunt , eas exima sua complexa excludere liberum es aut aliis , qui alia eaque nova fecere experimenta, alias adhuc adjicere . Cum enim ne ias , quem quali tales' istae anter se natura sua habent , fundamentum s cIn unctionis illarum in L uua complexa, quis dicet unani Poliori jure , quam aliam in congeriem istam adsciscendam , aut' ab ea rejiciendam esse ρeHine necessario sequetur , ut iubsilantiarum i .e complexae , in hominibus , idem nomen usurpantibus, varix etque ita nominum istorum significationes incertae sint . bus cntibus particularibus cc vestiat . Usis in hoc
casu si liuer , qua nam congeriemiplane absolvant quae nomine si ecisco denotatur ; aut quis haiat jus decernendi , quae qualitates communes & qua videri possimi , aPnummis alicujus substantiae spirificatione cludi , aut quae magis arcanae & singularcs hic admitti debeant ρ Haec omnia in nomin bus Iubssa riarum variam illam & ambiviam fini carionem sem- Per sere pariunt, qltae causa est controversarum , MeT Dr Um omnlam , quibus ducimur, quando iis sensu philosophico utimur.
148쪽
cap. IX. 145Vocvm imperfectio,. XV.Lidet hie nomina ei mos i erfectione laborent , inservire ramen missunt ad ciMiles , non autem ad philosophicos otis .FAteor equidem , in vita communi oe congressi nibus hominum , sub antiarum nomina genera lia , quorum communes signituationes notis quibusdam qualitatibus determinantur , cujusmodi in re bus , quae semine propagantur , sunt serma ti figura, atque in aliis substantiis, color plerumque, aliis
quibusdam qualitatibus junctus susere ad res dςsignandas, de quibus inter homines sermo communiiater incidit et Ita nimirum substantiae , quas vox a riam , aut Pomum denotat, a se invicem discernuntur . In cD0vissionibus vero oe d Durationibus philosophicis , ubi verit tes quaedant universistes statue dae , & ex. quibusdam postis alia colligeuda sunt, ibi comperiemus , dissicillimum esse statuere, nominum substantiarum quae determinata significatio sit. Exempli gratia , qui ductilitatem , aut certum quendam gradum fixitatis , complexae ideae auri Partem esse ,
1iatuet , propositiones contexere Potest , quae ex a ro , ita tumio, vere.& necessario consequentur : De quarum autem veritate haud alteri constabit qui ductilitatem, aut eundem fixitatis gradum partem non edicit complexae istius ideae, pr. qua UOx aurum ab
DΕsectum hunc , quasi a natura ortum , Omnia paene nomina substantiarum, in gentium omnium linguis, necessario fere sequi, exploratiminum ii m. IV. Κ habe-
149쪽
1 6 Vocum imperfectio Lib. III.
habebunt , qui res , quas generatim & consula tantum cognoscebant, Propius intuebuntur . Tunc enim perspicuuiri erit, Voces istas ambiguas esse,. quae communi in usu maxime claram definitam significationem habere , Videbantur. Eram olim in con- restione Medicorum quorundam , Praeclara erudiistione atque ingenio pollentium , ubi quaestio oriebatur , uti una Per nervos liquor aliquis manet, necne cum rationibus conquisitis in contrarias partes
aliquamdia disputassent, ego qui suspicari solebam
partem maximam controversarum inter homines di
d os magis esse de verborum fgnificatione, quam de rebus i is ) rogabam , ut , vox liquor quid significet statuerent prius , quam verbis ulterius decert rent . Consilium hoc, quod primo statim intuitu ipsis admirationem movit, nisi multa in ipsis fuisset humanitas , risu tanquan ineptum excepissent: illorum enim nemo erat, quin, verbulabiiqvor quid significet quod inter substantiarum nomina, mihi videtur, non adeo complicatam notionem habere, se scire putaret . Dictis nihilominus meis audientes erant, atquere momentis suis ponderata, invenerunt nominis istius significationem haud ratam adeo , certam fuisse, ac illis visum erat; verum singulos Aversam ideam complexam isto nomine efferre . Hinc compertum habe-hant , controversiae summam de vocis tantum significatione fuisse; seque non multum a se invicem seritentiis discrepasse , de sui da , subtili nisteria per nervorum ductus manante, etiam si haud facile erat fatuere , utrum liquoris nomine designanda esset . nec ne . Atque ita res hac, penitus introspecta, haud tanti videbatur ipsis esse momenti, ut de ea contro versam aliquam moverent.
150쪽
cap. IX. Vocum imperfectio I 476. XVII.
REm ita se habere in plerisque omnibus disput
tionibus , in quibus tam pertinaci verborum concertatione contenditur alibi ibi tame commemorandi locus erit . Si hic tantum memoratum sup rius exemplum vocis Auri exquisitius paulo consid remus , videbimus, quam dissicile sit, vim vocabuli istius definire . Inter Omnes pene convenit, debere corpus denotare , navo quodam rutilante colore praeditum ; at cum pueruli ideam hanc nomini isti subjecerunt , caudae pavonis pars rati lans illis aurum erit. Alii, qui futilitatem cum rutilo isto colore mauro junctam reperiunt , putant aliam , quae corpuris tantum iddam simul cum colore i Ito continebat , auru in Uere nobis non repraesentare , sed imperfe-etam tantum ideam else id genus substantiae : quare vocabulum aurum , cum ad ejusmodi substantias resertur , corpus proprie denotat ita vi istius coloris , quod admoto igne liquefit, non autem in cineres redigitur. Alius pondus, quod cum colore isto non
minus arcte , quam fusilitas, juncta est eadem de ratione, in ideam istam inserendum, & nomine ejus signandum , putat: & proinde aliam ii iam e corpore conflatam , colore isto & susilitate praedito, pro imperfecta esse habend/ni ; smiliter etiam de reliquis
est dicendum . Atque nemo rationern ostendere potest , cur quasdam e qualitatibus inseparabilibus, quae
natura s hi invicem temper cohaerent, in numinalem essentiam cooptaremus, rejiceremus alias: curUe vocabulum aurum, quod genus illud corporum denotat,
ex quo annulus conficitur , quod in digito est, speciem istam per colorem , pondus. & fusilitatem potius , quam per colorem , pondus, & solubilitatein in Aqua Neeia determinaret: cum solutio ejus in