장음표시 사용
261쪽
SERMO XXXI. PRIMA PARS. 2O9 enim omnia decem mandata sint sermones Christi et secundum beatum acobum qui ossendit in uno factus est Omnium reuS, patet quod Si quis non diligit Christum finaliter, non Servat finaliter eius mandata. Et alia dilec-
cio momentanea rescit sicut non est simpliciter aut vere dile ccio, Sic nec sua observancia mandatorum. Unde sequitur in evangelio: Et sermonem quem audistis non est meus. Sed eius qui misit me patris. In quibus verbi. Relation of
garr1unt grammatici quod neceSSe St theologo S PSO theology. ioconsulere, cum sine figura antithesis in qua casus procas ponitur nesciunt congruitatem istorum Verborum defendere. Cum ergo antithesim sine arte grammatice nemo noscit, patet quam neces Saria est grammatica
ipsis theologis. Sed sicut theologus sophistarum ampullasib excutit in priori, sic grammaticorum Ompo Sam eloqUenciam destruet in sequenti. Quando autem queritur a grammatico racio huius antithesis, stat Johannes cum tamen secundum grammaticorum principia non sit figura grammatice quin sit excusabilis racione, et secundum et fidem theologi Spiritus Sanctus non inserit in fide scrip ture iota vel apicem sine notabili racione. Que ergo racio quare accuSativus pro nominativo ponitur in hoc dicto Conceditur ergo quod recta grammatica et recta logica sunt necessarie theologi ut ancille sue domine,
, sed ut dicit Augustinus quecunque ars sibi subveniens potest in theologia difficultates addiscere qua in Sciencia iis b,
propria vel alibi nusquam inveniet memorandum ergo not words'). est Uomodo scriptura prius exprimit tam sermonem in Singulari quam Sermones in plurali. Sed in hoc dicto 3 tercio quod excusat, grammaticus innuit causam UiUS, docens subtiliter quod omnes hi sermones qui sunt veritates decalogi licet ab invicem distinguantur formaliter Sunt tamen substancialiter idem sermo, quia Christus in ipsis loquitur Punctuentur ergo hec Evangelis te verba 35 quod quicunque Christum non diligit non Solum Sermones
Suo non Sera at Sed nec Sera at illum sermonem quem antea
2 3. A factus est omnium reus deest. 4. BC: si deliter Sermones uos non servat finaliter. b. A singulariter aut. . A Sed - patris deest: ib. A in marg. Obieccio. o. AB in marg. Antithesis; ib. AC in quo. Is A: Stis; b. A in marg. ReSponSio. b. B excuctit. 6. A destruit. 17. C antithesi deest; ib. Hic locus corruptus esse videtur. 24. BC:loyca. b. A subserviens; b. A in marg. Nota Augustinum. 27. A: nec alibi; b. A inveniet. o. B accusat. 32. A ad invicem. 33. A subtiliter. 33, 34 A Christus qui ipsis. 34. A perintuentur. 36. A
262쪽
audierunt; et ille sermo non est Christi sed unigenitus Dei patris Christus enim non est de possessione propria, sed pater qui misit eum secundum humanitatem ipsum possidet et secundum deitatem naturalem filium sibi habet. Christis ord Nec est ista diffusa Christi locucio frustratoria, cum
il . ibadiisti sit ad doctrinam Spiritus Sancti qui est humanitate ii the Spirit Christi subtilior preparacio, sicut in ordine discendi oportet premittere rudimenta: ideo dicit quoad hanc
doctrinam: Hec locutus sum vobis apud isos manenS. Hanc enim doctrinam locutus est ut ostium vel ostia lorius, dum fuit apostolis suis frater amicabilis proximus et viator, sed consolator, Spiritu Sanctus, cum sit me superior humanitus, ille os docebit omnia longe subtilius, cuius doctrine non estis adhuc capaces, cum timetis tam de morte mea quam vestra et estis carnale per argU-ibmenta resurreccionis et alia per missionem Spiritus Sancti preparatorie instruendi); verumptamen Spiritus Sanctus mihi in toto consonus declarabit subtilius quecunque dixero vobis mam in missione Sancti Spiritus et sono facto de celo quem auribus perceperunt et illapsu ocius dio Trinitatis quadam proprietate Spiritu Sanctus suggerit illis omnia que prima Christo didicerant in confuso, et correspondenter sicut Sentiri debet de apostolorum no-ticia sic de pace. Nam pacem suam dedit Christus et reliquit apostolis sed sicut doctrinam sic et pacem Se 25cundum gradum disposicionum imperfectum. Reliquit autem apostolis pacem in exemplo, sed post reSurrec-cionem dedit pacem efficacius in verbo, dum crebro In the mission dixit post resurreccionem Pax vobis. Sed tercio in mis-chrigist, sione Spiritus Sancti dedit eis i pacem secundum gradum
pQ c moi ercium plus perfectum. Sicut enim pax est Secundum
before. UgUSt1num tranqUillita ordini que potest tripliciter variari, dum est pax hominis ad Deum, hominis ad proximum et hominis ad se ipsum. Et tota ista pax consistit in observancia mandatorum que fuit in Christo 35 primo quodammodo humanitus imperfecta, sed secundo post resurreccionem preterita perfecta Sed post ascen-3. A ipsum deest. 4. BC: et deest. 5. A frustrata; Η frustrata tota. 7. A preparatoria; b. A discendi deest. 8. A quod ad hanc. Io II A lio StiariuS. 6. A alia ante. 19. A: Sancti deest; ib. A et suo de. 22. C: confuse. 23. A consequenter Sicut. 26. C: dispositum. 32. I in marg. Pax est tranquillitas ordinis secundum Augustinum. Quomodo pacem Christus reliquit similiter et docti inam. 33. A in marg. Pax tripliciter accipitur; ib. in marg. Quid pax secundum Augustinum 36 37. A secundo patet
263쪽
sionem fuit pax in Christo divinitus plus quam perfecta, que inesse poterit persone Ue preci Se fuerit creatura, Christ' peuce sed ad distinguendum pacem Christi a pace mundi que i 'di aude ies Quieta fruicio temporalium sine sensibili perturba cione lis commund-
hostili subiungit Non quomodo mundus dat ego do vobis. Nam pax mundi est communiter criminibus involuta ut patet Deuteronomii XXXII et Egechielis XIII se o). Mundus autem dat pacem ad sui indigenciam, cum sit imperfectus dominus, non sic Christus. Non turbetur ergo corio apostolorum de morte Christi, quia sicut predixit est in proximo surrecturus, neque formidet de morte propria, quia ipsa est via preciosa illis, ut veniant in pace ad patriam. Si ergo apostoli Christum diligerent, gauderent de quolibet suo transitu et specialiter de suo
ibas censu quo vadit ad patrem, cum per hoc exaltabitur secundum natUram humanam qua est minor patre et
postulat pro illis efficacius quam nunc facit. Et nunc dixi vobis pris squam fiat, ut cum factum fuerit credatis e dicendis circumstanciis quod sim Deus, quia sale et XLI 0, 2 3 scribitur Annunciat nobis que entur Sunt in futurum et sciemus, quia dii estis vos. Licet enim astrologus dicat futura coniectura probabili Oi 'LG0 set propheta cui fuit revelacio, tamen proprium est Deo I seli mper se infallibiliter futura predicere. Specificat igitur myς ς' , ab Christus particularius mortem suam futuram in crastino, cum dicit Iam non multa loquar vobiscum, licet Christus post mortem plurima sit locutus, nec debent tristari de morte sua in culpabili sed sibi et toti ecclesie gloriosa, inculpabili dico, quia venit princeps mundi huiuS hoc St, 3 diabolus, et non invenit in eo peccatum, sed sensit posteriUS in eius morte redempcionem ecclesie quam timebat sed oportet me mori pro implendis dictis propheticis, pro salvandis predestinatis et pro dandis exemplis obediencie
Deo patri. Sicut enim secundum Apostolum ad Rom. 3b 0, 1 2 mors intravit in mundum per peccatum, Sic portet quod mundus Urgetur a peccat per hanc mortem. Sicut ergo pater dedit Christo mandatum maxime di leccionis ut moriatur pro sua ecclesia, Sic oportet quod
2. A que pure. b. B in marg. Quid est a mundi; b. A ego do vobis deest. 7 AB Egechielis XVI'; ib. C XVIII Correxi. 4. A: de quibu Silo. I5. A de ascensu. 6. A que est. 8. A cum credati deest. I. Codd. dicemus Correxi. 23. : sit revelacio. 23. 24. A Deo persone infallibiliter dicere. 24, 25. C ergo Christus. 26. C: cum dicit deest; ib. A Christus deest. 27. A sed debent. 28 A graciosa. o. Vulgate et in me non habet qui quam 32. A in splendis. Ib. Η oportet ut 37. BC puter deest 38. A mereatur primo.
264쪽
JOHANNIS WYCLIE SERMONUM SERMO XXXI.
faciat cum sit Deus. Et totum hoc redundat ad utilitatem
Cum hoc evangelium mencionem faciat de pace, et cum pax hominis sit mentis tranquillitas que debet iusto inesse modo triplici, patet quod pax debet esse in intel blectu ne erroribus involvatur, in voluntate ut ad Deum dirigatur libere, et in asseccione tam intellectiva quam sensitiva ne inordinatis passionibus OVeatur. of the ense of Ideo de sequenti sensu extrinseco triplici est dicendum et primo de olfactu Sicut enim visus excellit auditum ioquo ad obiecti sui distanciam, cum apprehendit celestia, auditus autem ad maximum non apprehendit nisi tonitrua, sic auditus excedit olfactum cum fumalis vapo- racio que est obiectum olfactus, nisi forte per delacionem
ventorum non percipitur ad tantam distanciam, et cor ibrespondenter nare que sunt organum olfactus inferius in capite siluantUΓ.Mysticali it loquendo autem de odore ad sensum misticum, ut
'i ..έu . si dicit famam Vel Dei delectacionem in opere virtuoso,
vj rtue est satis equivocum et huic sentencie non repUgnanS et o Sic enim dicitur Deus a summo celo flores virtutum delectabiliter odorare, et viciosi dicuntur latere coram
Domino; unde angeli boni dicuntur loca peccancium propter fetorem relinquere, quia vident Dominum ex induracione criminis ipsos dire et ad suffragium ange a blicum indignos esse. ex quo ad labusum corporalis
odoris patet quod sophisticatur multipliciter in i peccatis '
Abuses of this carnalibus ut gula et luxuria. Gulosi namque in vesci 'bilibus odoriferis indebite delectantur et luxuriosi quod pudet in feminis consumunt sumptuose in subfumiga 3 octonibus ac pannorum et in theorum et flammeolorum odoribus preciosa aromatig ancia, cum quibus magnus populus poterit Sustentari. Et revera causa videtur ut fetor luxuriantis femine mitigatur et ardor viri avidius excitetur. Et totum hoc indicat fetorem peccati ab homi-35nabilem apud Deum. Iste autem sensus dicitur medius inter quinque, cum in duobus prioribus parcialiter in spiritualitate communicat et cum duobus sequentibus
3 A in marg. Pax ib. C: facit A cum deest I C: inordinatis possessionibus Io B de deest; ib. A in marg. Olfactus I 4. A delectonem. 5, 6 A et coram nares. 9. A Dei deest: ib. A in marg. l e Odore. 22. Codd. adorare. 24. C: de inquere. 26 4 visum corporalis 28. Η et deest. 28, 2o A in vestibus. 29. A ut luxuriosi.3i C: et pannorum ib. Η ac in theorum 37. Codd. parciatur.
265쪽
SERMO XXXI. ΡRlMA PARS. condiciones materialitatis participat. Omnes autem ii
tres sensus Uni Secundum quandam proprietatem stimulicarnalium peccatorum, licet olfactus per accidens excitet
ad laccidiam avariciam, sicut omnes hi quinque sensus promovent per accidens ad singulum peccatorum mortalium. Visus enim indignantis sicut stimulat ad superbiam atque invidiam, sic oculus petulantis excitat ad iram, accidiam gulam atque luxuriam. Et ita est de quinque sensibus intrinsecis et suis sensibilibus en cien-iodum. Nam neque in sensibus nec in suis obiectis est lie senses are
per se culpa fundabilis, cum Sm pure naturalia et per os sin the sauli accidens insecta, sed culpa est primo et per se in anima 'Oul. peccatrice et primo radicaliter in ipso de mone. Ideo anima regulata virtute potest uti omnibus iis natura-i libus virtuo Se . Secundus sensus est gustus, qui predictis tribus sensi The sense orbus in capite inferius siluatur, quia in lingua hominis et palato, et cum sit quidam tactus secundum philosophos, non a tam longinquo suum obiectum percipit et ut priores. Oportet tamen distinguere inter tactus, quia licet tactus sit concomitans ad sensum UStUS, Uni tamen sensu disparis speciei. De proporcionibus autem
obiectorum istorum Sensuum et numero URTU Specierum cum anotomia suorum organorum ac aliis di 1 2 cultatibus est philosophis longus sermo Satis autem est nobis notare quod non per se in delecta cione gustabilis The leasure i
peccatum Tantum enim potuit Esau peccare in USta ius hJ J6 gcione decoccionis rufi de quo Gen. XXV 0, o), sicut service. 3 peccavit Salomon in gustacione cuiuscunque liquid opere pigmentario compositi vel sibi secundum artem coquinariam quantumlibet delicati. Accipiat ergo viator mensuram quantitatis et qualitatis cibarii secundum quod ad servicium divinum plus promovet, et est satis. Et 35 hoc videtur Christum docere Johannis XII , , quando
i A naturalitatis; ib. A autem deest. 4. A: Sic omnes hi sen Sus. 6. A est indignantis. 6, 7. A ac superbiam et. 9. B intrin Secis deest; ib. A sensibus enciendum. 2. BC: et deest. 3. BC: et deest. I . A recta Virtute. 6. A in marg. Culpa est radicaliter in demone et primo et per se in anima peccatrice. 18 A cum sit quod tactu ib. D: quidem tractus vel tactus. Cf. Trialogum et secundum Aristotelem quidam tactus: ib. A in marg. Gustus. I. A sit communicans. 26. A per se deest; ib. A gustali 28 B in marg. Nota pro libenter comedentibus. 29. A rufe; b. A Gen. sequitur lacuna XXV deest. I. BC pigmenturio deest. 34. BC ad fructum Domini: b. A plus deest. b. BC: hoc deest; ib. 4. XI deest; ib. in cod. lac. R et quando.
266쪽
ordinavit alabastrum unguenti istic preciosi Super caput suum effundi, licet quidam proditores ecclesie assectantes sibi singulariter inesse talia hoc abhorrent. Nam mixta subtilissima et preciosissima debent Christi famulis subservire, sed caveat gulosus in isto ne excedat in quantitate et qualitate cibarii. Quod cum sit facile evenire, declineta sensus iudicio ad extremum parvitatis secundum iudicium racionis; sic enim bene egit Baptista cum suis Rules sequacibus abstinendo, et melius egit Christus cum suis
abstinence . . . . . , . . . .
d1sc1pulis Secundum racionis regulam preciosa cibaria ioconsumendo. Et ad hoc oportet filios sapiencie secundum discrecionem prudencie cuius sunt filii mensurare ut patet Matthei XVIV). Et patet quantum ordines privati superaddentes in istis vota ac regulas abstinencie sunt
cecati. 15The sense of Ultimus sensus et ceteris materi alior est tactus non
mathematicus consistens mediacione quarumlibet linearum, sed vis apprehensiva subiectata in corporeretili per maiorem partem corpori expanso, et hoc rete vocatur aput philosophos nervus tactus Unde corpora et onervosa sunt plus sensibilia isto sensu. Et habet hic sensus pronitatem erroris in actibus venereis, ut in amplexibus, in osculis et opere procreandi Valet Utem 1 bi
contra tam pruriginem corporis punicio et magis 6, in
occupacto in rebus insensibilibus, ut celestibus et mathe 25 maticis aes cunctis comitivam ciensibilis personarum
peccantium destructivis. Danger of this Cum enim tota organa taliter peccancium ex multi-
plici anime peccato plUS quam aliqua natura corporea sunt infecta, cogitaret lubricus quomodo quelibet impu Zodica accio est supra accionem serpentis vel venenosi cuiuslibet plus horrenda. Alias autem evidencias quod hoc peccatum est tam corporis quam anime destructivum et in penas quas homo abhorret maxime inductivum ac fame terrene substanci et cuiuscunque boni presentis 35
notabiliter privativum potest pius theologus faciliter plene colligere. Et patet quam necessarium est ad illuminacionem spiritus defectus in hiis sensibus devitare.
i. ordinat; ib. BC: ungenti c. 2. BC aflictantes. 3. A: hoc deest; ib. A in marg. Nota bene. 6. A declinet deest. 8. BC: bene deest. 16. A in marg. Tactus. 7. A qualibet. 9. A reticulo ib. reali o. numerus tactus ab A in rebus deeSt. 26. DC consitive ib. A sensibilem ib. personarum; ext in cod. 27. A destructi S. 29. B Peccato multiplicitate animi. 34. A et penas homo. 36. A prius. 37. A postquam 38. BC: hiis deest; ib. A: divitare etc.
267쪽
Erat homo ex phariseis icodemus nomine princeps Judeorum. Joh. III', I.
Quia fides Trinitatis est fundamentum fidelibus quicquid hue his viando crediderint, ideo hoc fundamentum est fidelibus hi esuid Pi hsollercius attendendum. Sed quia iste Nicodemus licet in pH Ρη
fuerat phari Seu ex speciali dile ccione purgatus est a rudimento perfidie cognoscens in signis quibus aptatur noticia Trinitatis multa fidei christiane mi steria, inter que cognovitio obscure fundamentum fidei de Trinitatis isterio ideo ordinavit ecclesia quod hoc evangelium te icodemo sollempnitati huius servici aptaretur.
Dicit ergo evangelium inuod Nicodemus, licet fuerit '
phariseus qui ex maiori parte Christo iis crediderant, cam by ight. ibi euit ad Iesum nocte, quod novit humiliter confitens ut a fonte sapiencie archana plura cogno Sceret; nec solum signat adventus sui in nocte occupacionem suam in tenebris ignorancie, sed timorem quem habuit de noticia communicandi cum Christo cum pharisei exhinc Judeosa eXtra Synagogam expulerant ut patet Joh. IX' et intolerabilem indignacionem incurreret de suis fratribus multipliciter molestantem. Sed tercio adventus suus in noctis tenebra signat naturale desiderium ad articulos fidei ulterius cognoscendum. Licet enim fuerit princepset Judeorum et per consequens inter phari Seo precipUUS, noluit tamen communitatem offendere, cum sine tali offensione potuit noticiam fidei desideratam acquirere.
Quia ergo humiliter confessus est Christi humanitatem, dum sic aperit sine ficticia: Scimus quia a Deo venisti Jo magister, tamen eius divinitatem ignorans meruit in ipsa et aliis instrui ut fidelis. Nemo, inquit, poteS hec signa facere que tu facis niSi fuerit Deus cum eo. In quibus verbis satis exprimitur Christi humanitas, sed ultra alios homines ex precellenti Domini gracia exaltata. 35 emo enim a Deo mittitur tamquam magister miraculo Sereserans tot archana nisi fuerit propheta eximius et per
2 C in marg. Trinitatis festo ib. A Nichodemus. . . A princeps Judeorum deest. 3. A Joh. XIII. . A fidelibus viando deo. 7. A spirituali ib. purgatus deest. 8. A perfidi deest. II. A: hoc deest. 3. A quod Nicodemus deest. Ii C: Christi. 6. A nec seculum. 8 A habuerit. 22. C: multis; ib. I in marg. Triplex racio quare ad esum Nicodemus venit nocte. 24. C fidei deest. 25, 26. A Judeorum sine tali deest. 27. A in marg. 3. 29 3o A venisti magister deest in cod. etc. G2. A facere eo deest in cod. etc.
268쪽
2 1 6JOHANNIS'YCLIF SERMONUM SERMO XXXII.
consequens vera humanitas sibi insit Christus ergo simul instruit Nicodemum de spirituali nativitate hominis Christ teaches per baptismum qua fit denuo Dei filius et de divinitate
pissiual bifili Christi Virtute cuius originaliter ista fiunt Amen Amen, inquit dices tibi: nisi quis natum fuerit denuo non potest videre regnum Dei; ac si diceret: ativitatem
naturalem habes et rudimenta fidei de me humanitate ex priori miraculo cognoscenda, Sed Super hec oportet
quod sis denuo spiritualiter generatus et spiritualiter adoptivus filius Dei factus uod cum non potest fieri ionis a Deo, patet quod ego faciendo generacionem huiusmodi super hominem sim Deus. Ideo oh. 0, ira dicitur uotquot autem receperunt eum dedit eis potestatem filios Dei feri. Et est per se notum philosophis in lumine naturali quod quicunque dederit potestatem homini ut ibsit filius Dei oportet dantem potestatem huiusmodi esse Deum. Cum enim non sit alia filiaci pertinens nisi adopcionis, patet quod quicunque adoptat hominem ut sit Dei filius prius naturaliter erit Deus. Quomodo rogo)est pure hominis adopcionis pertinens ut alius adoptetur et oin Dei filium, cum ipsemet non habet potestatem nisi pure ex titulo gracie ut sit Dei filius adoptivus Sic
enim posset pure creatura dare alteri summum gradum gracie sicut Deus. Nec valent hereticorum instancie: Heretic assigia Apostolus in Christo Iesu genuit fideles nativitate secunda et bo62 an ut patet . Cor. IV , et per consequens fecit eos esse Dei filios adoptivos. Aliter enim veri ficaretur dictum Christi
Matthei XII 0. Quicunque fecerit voluntatem l patris mei qui iόό
in celis est, ipse frater meus, Soror mea et mater St. Sic enim dicit Apostolus ad Galatas IV0 9 esse suos filo quos o iterum parturit, donec formetur in eis Christus). In talibus supponendum est heretico totum evangelium infringit,iliter esse verum, Sed ultra oportet ipSum consequencias
suas addiscere. Si fidelis facit alium esse Dei filium, sicut facit rite baptigans vel ipsum gignit spiritualiter per 35 evangelium, Sicut facit evangelice catecigans, ergo dat ei potestatem filium Dei fieri vel adoptat eum in Dei filium.
3. A qua fuit; ib. AC: de deest. 4. A ita fiunt. 7. B: naturalem homines; ib. C hominis. . A cognoscendum C cognoScenda noStis. 9. BC: Specialiter. Io B in marg. Duplo nativitas Spiritualis una baptismalis, altera spiritualis divina. 13, 4. A receperunt, fieri deest. i'. A erit Deus deest. o. A vel alius: ib. I in marg. Quod nemo potest alterum adoptare nisi fuerit solus Deus et hoc est contra fraternitates. 24 Ar in Stancia deest. In cod. lac. ib. I in marg. Instancia de Sancto Paulo dicente se vos genui. 29 A me deest. o. BC: enim deest: ib. A ad deest. 36 A caterigatis. 37. B in marg. Verum est quod dat et adoptat vere administratorie.
269쪽
Revera non plus sequitur quam si dolabra facit lignum esse partem domus, orgo dat sibi potestatem vel disponit vlio is ut inearchitectonice quod sit ita. Omnes enim evangeligantes '' 'sithb
citra Christum sunt instrumentum suum et Sarra secundum
vaticinium; et hoc patet secundum vaticinium sale ' i . Dicit ad illum Nicodemus tamquam rudis adhuc carnalis verba Christi de generacione spirituali non intelligens Quomodo, inquit, poteS homo naSci, cum sit senex'numquid potest in ventrem matris sue iterato introire etio renasci Et patet quod hic grossus phariseus tripliciter
equivocavit cum Christo solum nativitatem corporalem considerans . Nec est omnino contempnenda Sua obieccio,
quia exhinc clarescit carnalis nativitatis et spiritualis Distinctiondistinc cio; unde, sicut Nicodem conversacio docet non 'ha khii iiiiii JIbomne fratres vel religiosos esse contempnendos, sicut byri , nec laicos, quia multi eorum finaliter prosunt ecclesie et sunt Dei filii adoptati: sic eius ruditas laicalis quasi magistrum interrogat prodest sequentibus rudibus pro sentencia fidei capienda. Nec oportet mussitare UO- et modo ille religiosus fuit princeps aut proprietarius per Se vivens, quia non omnes religiosi moderni perpetuo in carcerantur in claustro, sed multi sparguntur in seculo et habent in proprio, ut patet de fratribus et hospitalariis. Et sic potuit esse de phariseis qui non tantum et in ritibus et suis adinvencionibus erraverunt. Sed magiSter optimus necessitatem generacionis spiritualis premittens illis separat a carnali: Amen, Amen, inquit, dico tibi, nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto, non potest introire in regnum Dei. 3 ec timen de sunt ampulle sophistice quibus contra Fri 0l00
verba chr1sti obiciunt quod multi possunt esse SalVati, Clinst oros. licet nec fuerint naturaliter nec spiritualiter generati. Et iterum ne dum stat eum qui non fuit sic natus sederit posterius esse natum, verum licet nunquam fuerit
35 baptizatus in aqua, stat quod baptismo flaminis sit salvatus. Quomodo ergo est dictum Christi verum quod
3. A in marg. Omnis predicans est instrumentum Dei, sed non magister. 4 5. A et Sarra vaticinium deest. 5. C: vaticinium suum ib. A Isai VII. 6. BC: Dicit ad esum recte ad eum. . A spirituali ignorans . . A numquid numquid. o. II. A turpiter equivocavit. 2. A iii marg. Ad quid utilis sit Nicodem ruditas; b. A: contemptenda. 4. A in marg. Nativitas duplex; B in marg. Attende bene. 16. A prosunt idem. 7. A sic enim. 9. A non oportet. 2o B ille regiosus. O, I B pro se correxit per Se ib. I in marg. Ad quid valent fratres et religiosi et utrum debeant destrui. 23. 24. C: hospitulariis. o. A in marg. Obieccio. i. 3i C: obiciant: ib. I in marg. Quod sine baptismo multi sunt salvati 33. A in marg. 2.
270쪽
218JOHANNIS WYCLlF SERMONUM SERMO XXXII. uisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto non potest introire aut videre regnum Dei. Stat enim prescitum videre non solum per fidem sed intuitive beatitudinem, cum hoc quod ipsam nunquam recipiat subiective quia aliter esset Christi potestas nimium coartata et Van bgelium de divite Lagaro nimis falsum. Et cum omnis negativa falsa de possibili sit impossibilis atque heretica, videtur istam partem evangelii esse talem.
Sed dicendum est sophiste gratis equivocanti quod oportet ipsum sensum scripture irim, addiscere et o
deinde secundum hunc sensum facere argumenta. Est autem sensus Christi pertinens intelligere verbum suum impugnatum a sophistis in sensu composito cita quod mus tali iste sit sensus Non potest esse quod quis sit salvatus Christe, ora nisi e aqua et Spiritu Sancto fuerit baptigatus. Nec sunt ibas h0l RH audiende moderne requie quod ad talem senSUm com
about single positum oportet terminum modalem omnino precedere;
'μ'ς nam logicus subtilissimus illud negat. Secundo Supponosophiste ut prius quod omne quod fuit vel erit est in aliqua parte maximi temporis. Et tercio patet responsio et o ad quatuor sophiste instancias Quantum ad primam,
patet quod intelligendo assumptum sensu diviso
verum assumitur, sed hoc est impertinens ad aliquid contra senSum Vangelicum concludendum. Quantum ad SecUndam, patet ex Supposicione secunda quod si quis et, posterius erit natus spiritualiter, tunes sic in magno tempore fuit natus Et patet quod in argu cia secunda falsum assumitur. I very one ho Quantum ad terciam, patet iterum quod falsum assu' tu, mitur, cum oportet omnem salvandum in aqua et San-3O
w,ier h. bibi, gum fluente de latere Christi baptismo flaminis i apti
froni Christis gari. Cum enim necesse sit omne quod fuit tempore suo esse, patet quod usque ad finem mundi nemo baptigandus salvabitur, nisi in virtute huius aque et huius sanguinis sit salvatus. 354. B in marg. Non omnis videns beatitudinem intuitive habet eam subiective. 6. BC: vidente Lagaro recte divite et Lagaro ib. B: Et deest. 8 A istam istam . . C sophistice. II. A in marg. Responsio. 3. BC: sophisticis. 4. A ille sit. 17. A debet terminummodalem: ib. BC: omnino deest; ib. A in marg. Totum evangelium est infringibiliter verum. 18 A nec logicus subtilius; b. A in marg. Omne quod fuit vel erit est in aliqua parte maximi temporis. 22. intelligendo significatum. 24. A in marg. 2 ib. B in marg. Arguit contra impugnantes hunc punctum huius evangelii, nisi qui renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto non potest videre regnum Dei. 29. A in marg. 3. 29. o. C: Quantum assumitur deeSt.