장음표시 사용
191쪽
ri idest excellentis.&Deuteronomii.xxxii Et sanguinem vue biberti meracissimum.&Isaig.xxvii.In die illa uinca meri. Cementum ex calce 8c arena comixtum. a gissa leu layinumen quo aliqtia inter se lutantur picantur seu serruminantur.Genesis
animo Habuerunt lateres pro saxis et bithumeta pro ementos cmis.xii Muteos multos bithuminis .est et lutu Exodici opibus L .luti et lateris Inde uerbum uenit quod a luti similitudine turba
sion ficat et intumescere. Ps. xlvi. Sonuerunt et turbatssunt aquae eorgii quod Hieronymus de hebraicaueritate traduxit.Sonantibiis
uti dentibus gurgitibiis eius.&duplicatur hoc rbus
sermonis hebraici ut Iob.xvi .Facies mea intumuit a fletu.&threnorua.Conturbatus est uenter meus.sed re BuS.Intumueruluiscera mea:
si Corus .modius sestertio Et coro hordei et dimidio corolio dei .Ezechielis .Hv. Vt capiat decima partem coribathus&deci/ contingeri Habaculi tertio.pro eo quod dicitur In luto aquarum multarum septuaginta uerterunt. Conturbando aquas mutas Sed ' a thebe oecta exponunt congregationem ex residentia iura se fluctuum .utastipuletur id quod psalmo. M'.legitur. Congregasiniasi in utre aquas maris.&talon intra se incubantem aceruum Ionathas etiam in sua translatione chaldaica insinuat. ceruus. agger. Exodi octavo, Congregauerunta caSIn immensos aggereS. ''ar Asinus actimulis et sarcinis serendis sic dictus .i. Regu.mi. Tulit it m Isai asinu ensi panibus tibi in hebraico deest plenii. et dicit assensi panii seu sarcina panii et Iudicu.xv.In maxilla asini in mandi/bula pulli asinatu deleui eos. Ohebrmiu magistri sic interpretant.lia maxilla asini accumulantis cumulos seu coaceruatis aceruos in maxil la asini ocussi uel seclidsi alio libros necaui mille uiros.et hic lenius ex chaldaica uastatione patet et.ith .Regu.vi.Caput asilai lxxx. argetess. Inde dici putant bubalum. Deuteronomii xii'. Ceruum
192쪽
capream' bubalum .Rab Ionas scribit in sinpua punica quodd manimal sic nominari quod maximis capris est simile. quare nostra es ludet exponunt genapsen. t in p. 8 contra morem aliorum nominum terminatio nes generis transformat,in masculino assiimes in fine, aspiratione ut Genesis.xlvη Extremos quo fratrum sirorum uino uiros coi 1tituit.& in foeminino sine he.ut primo Regum xxv Et quinoe arie/
v Inguen. ut secundo Regum secundo. Percussit ergo eum
Abner auersia hasta in inguine. Mut Lyra scripsit, est locus corporis humani post quintam costam,tibi uitalia membra latent cuius exuo sitionis author Litante Lyram Rabi Iohanan hebreus . tu dicit eumelle locum in hominis corpore ubi pendent iecur et fel & ad humani pectoris similitudinem arma bellica sunt sebricata cum costis et iuncturis ferreis protegentia utrumus post inguina .que quidem arma grsci thoracas&armatos thore fias appellant. pari modo hebrei arsematos uocantet 'et ' lar Exodi xiij. Et armati ascenderunt iij Isi ael de terra Aegypti. et rar Quintam partem imposuit. quasi loquimur decimauit. scdiceremus quintauit. enesis.xli.Et quintam partem Ductuum conγgreget inhorrea.quod de uerbo ad uerbum liceat nobis sic dicere Et quintauit terra Aegypt in abudati annotu fertilitatis reliqua uerbano sunt detextu ueritatis hebrae4.pars aut quinta dicite; et, a Numeri quinto. intam desuperes in quem peccauerit. 'n' ' Lagena. hydria. uter.Genesis.xxi.Cum y consumpta esset aqua in utre.Ite superius.Tolles pane et utre aquς.s quida exponsit verium Habacuh.ii. V qui potum dat amico suo mittes se sui Tinγebrias.aliter et hoc mo .ve qui potu dat amico eius admouens la enatu ut inebriet. bi dictio siens uarias inspretibus suffecit tranat es. am Nymmachus traduxit thymon idest animusve furore a nomie
193쪽
hamade itio superius tractavimus. 1uxta det illud DeuteronomqXXXIJ Fel draconti uinum eoru .Hicronymus in comentariis Osce tra/duxit.Furor draconum uinum eOR: quod alii putat reditus .poculiina draconum uina eorum Theodotion lacri,uin Habaculi superius uer.
tit diffusione. luinta editio subuersione ire Aquila missionem furo/ris .alia editio turbine. alia amentia turbidam . Sed doctissimus Ra Abraham Ezraides exponit de eo qui calicem leuat, et proximustiuinebriat uino de uase tuo .iuxta uocabulum quod eo te modo legitur Osee.vrj.Coeperunt principes furere a uino.quod ipse et Dauid imhi nunciat utrem seu lagcnam de uino dest plena uino & pater eius Ioseph himhi hunc uersiculum intelligit de presatis,qui cu sunt sobria dicuntur principes post uero quam coeperunt repleri de lagena ple/na uino,dicuntur delusores .sunt etiam multi hebreorum qui dictum vocabulum pro ira S furore traducunt instar uersiculi Iob.xxi S desurore omnipotentis bibet. Gratificauit et per gratia donauit misertus est.Exodi.xxxiii Et miserebor cui uoluero .rectius .miserebor cui miserebor. N ponit pcrapocopam ultime liters nun .sed integre legitur.Gen. Xi'. OS donauit deus seruo tuo.&psalmo .cXiX.Et de lege tua miserere mei. pro quo Hieronymus in suo psalterio sic. Et legem tuam dona mihi. Item Iudicum.xxi.Miseremini eorum. Gratia .Exodi duodecimo.Dominus autem dedit gratiam populo .quod in Iob per epenthesia iod reperitur.sicut et in aliis quoc di
cstionibus frequenter accidit.Inde lenit.' misericordia gratia pietas Eenescio quare translatio no
stra leoit requiem. Ieremie.Xvi. Seruietis ibi di j alienis die ac nocte qui non dabunt uobis requiem vult enim propheta dicere qui non prestabunt uobis misericordiam . sic enim chaldaica translatio uertitrahanim idest clementiam .inde multa derivata deprecatiua ut. Clementia gratia .miscricordia.Iosue .Xi. Et non mererent vllam clementiam.quidam interpretantur etiam precem iii Regum viii Respice ad orationem servi tui et ad preces eius .et quod sequit.
194쪽
Deprecatio.obsecratio.oratio.supplicatio .Prouerbiorum xciij.Cum obsecrationibus loquitur pauper.sic singulariter in masculino.utnS.cXXX.In uocem deprecationis mes.sed pluraliter tam in masculino.ut Zacharis.xq.Spiritu gratis et precu.qua etia in foeminino ut PS.IXXXV1.Et intende uoci deprecationi mes.Inde ueniunt diuerse forme uerboru derivati uoru,quas legendo bibliam experieris ut est illud Deutero.11j.Precatusci sum dominii, idest pecti donu gratuitu. Frustra.gratiS.superuacue. S.XXXU.Quonia gratis absconde, runt mihi interitu laquei sui .superuacue exprobrauerunt anima mea
per paragogen ab heia quod ex gratia sine premio sit. da Castrametatus est superauit expugnauit prevaluit.manst.
habitauit.ut Isaig.xxix ariet ariet ciuitas quam expugnauit David, quod Ionathas chaldsus sic interpretat.Heu altare altare filiolu ciuitatis quam Ciperauit uel in qua prsualuit David Symmachus castris, et Theodotion circuuallatio uerterunt Resert Hieronymus quendam eruditissimu hebrsorti ut ipse ait,habitaculum exposuisse. quilibet insensu suo abundat.nam de uerbum Zacharis.ix.aliter transferunt.Oeo enim quod nos legimus .Et circudabo domum mea ex iis qui mili
tant mihi.translatio .lxx.sic habet.Et pona in domo mea eleuationem.
Inde derivat dari id est circumuallatio.turma .castramasio .et est generas comunis talia sngulari qua in plurali Geta.YYYrj. Alia turmaque reliqua est saluabiξ.Ecce in singulari masculino.Item in eodem Si venerit Esau ad turma una.Ecce in singulari foeminino. Ite in plural1 masculino Geta .eodem. Et appellauit nomen loci illius mahanaim .i.
castra.Ite in plurali foeminino in eodem loco.Diuisit populu qui secuerat Rc .in duas turmas.est et alia eius uocabuli sermesque legitur iii Regii.vi.In loco illo et illo ponamus insidias .reetius de uerbo ad uer bum sic.In loco ignoto et abscodito mansione mee Inde legit Iudicuxix idest mansiones seu habitacula ad perno standum. et 'a Lancea hasta.i.Regu.xxvi.Ecce hasta regis .et.h.Regd.XXiri. Ipse est qui leuauit hastam suam.&in plurali est tam masculini quam foeminini peneriS.
195쪽
Geminauit seu seuctuum grostas arbor quelibet produxit ut
Canticorum .ii. Ficus protulit grossos suos .ia in arabico nominant triticum hintina germinando.quod hebraice hithon dicunt. Condiuit aromatibus. quod nostri dicunt balsamauit.ut in corporibus mortuorum fieri solet longo tempore sine putredine duγraturis.Genesis.l.Vt aromatibus condirent patrem suum sequit. quibus iussa expictilibus.quod uerius ita transferetur. Et condierunt aromatibus medici Israelem.
'ta diruina .ut ps.lxxviii Et moros eorum in pruina quod Hieronymus stigiis uertit.sed hebrsi dicunt quod sit species grandinis.
Imbuit.initiauit.domesticauit.eta primis rudimetis exercuit. Prouerbiorii.xxii pro eo quod legit.prouerbium est.adolesces iuxta viam suam .hebrei habent. Xerceri puero. uel imbuere adolescetem
iuxta uiam suam idest prima debent esse pueroru exercitia secundum indolem orsi scilicet parum et adhuc paru.secundu quod teneriuido eoru ferre potest.Inde dicunt verae et domestici alicuius d Σ' nides asueti et legibus domus imbuti.ut Gen.xiii j. Numerauit expeditos vernaculos suOS.
Initiauit dedicauit. sacravit. Deuteronomii. .Quis est ho mo qui edificat domus no dedicauit ea Rab Ionas ducit huius uer hi significatum ex superiori Iride nomen dedicatio. ut in titulo psalmi xxx.Psalmus cantici in dedicatione domus David. NI Hypocrisauit seduxit.prevaricatus est.accepit personam polluit .sic enim translatio nostra legit Ieremie.xxiii Propheta nam sacerdos polluti sunt.vbi translatio chaldaica Ionethe habet. fecerunt furtum legis eoiN.idest uerba legis tenentes abutiatur mete legis que propria dei est.&aliud simulant aliud agunt unde nomen ri . statio nostra hypocritam uertit Isaie.ix. Qi ita omnis hypocrita est Rnequam .insequenti capitulo eiusdem transteri fallax Ad gente falla
196쪽
cem mittam eum .hoc est vitiosam .sic Rabi Salomota exponit id quod legimus Numeri.x v.Ne polluatis terram habitationis uestre.idest ne uitietis terram .cui alludit tranflatio nostra si bene eme1idetur Isai exxiiii .Et terra infecta est ab habitatoribus suis .idest secundum David himhi in comentariis.quasi uideatur maligna et deserta nullii proseγrens fructum.Omnia huius uocabuli derivata significant maliciam et dolum acceptionem iersonarum. Strangulauit.necuit.laqueo suffocauit Nahum .ii. Et necauit lesnis suis ite.1 j.Regum .Xvi' Et disposita domo sita suspedio interiit.&Iob.vij.Quamobrem elegit suspendium anima mea. Beneficium .gratia uel graciositas.lXX.eleos interpretati sunt. Unde nostra transatio bic habet misericordia ps lxxxix.Misericordias domini ineterarum cantabo Quonia dixi ternit misericordia dificabitur.* quo nos legimus quoniam dixisti ineternu misericordiaedificabitur in celis.&lone.i .Misericordiam sitam derelinquut.idest beneficia ingrati non recordantur.
'or Virtuosus sacer qui est in statu gratis sanetushenestia dei
consecutus .pS.Xviij.Cum saneto sanetus eris.
P Vitiosum.sacrum idest execrabile.ut est apud Virgiliu auri
sacra fames nepharium.damnabile.Leuitici.XX.Nephariam rem ope
7 Pr Ciconia.nostra transsatio porphyrionem traduXit. Leuttici.xi.onocrotalu et porphyrionem .auis est immiida et edi Ihibita.d Texit.protexit. erauit.tutatus est.Sophonis.in Et sperabiit in nomine domini .scetiam chaldaica translatio habet.Prouerbiorii
xiii j.Sperat autem iustus in morte sua.&ps almo .lxi Protegar in Melamento alarum tuarum. Nisalmo XXXVi. In tegmine alarum tuarum sperabui, alias tutabuntur S Deuteronomi .xxxii.Vbi sunt dii omin quibus habebant fiduciam quod alii traducunt ubi sunt dii eorum robur in quo tulixti sunt.
197쪽
, ' Perdidit. deuastauit absumpsit.deuorauit.Deutero .XXViit. Quia lacu devorabunt omnia.rectius sic. quia deuorabit ipsum locusta Inde destrubigo.Ioelis.i .Residuum bruchi comedet
rubioo .sed aliter uertit transtatio nostra Isaie.xxxiii. Sicut colligitur bruchus.&aliter.l .interpte sic. quomos quis cogreget locustas. occlusit.Deuteronom a xxv.Non ligabis, bovis .inde
nomen cuiusda claustri quo iumentis ora clauduni dicti didrn
quod transtatio nostra appellauit custodiam utus xxxix.Posui ori
Potens.sortis.Amos h Et sortis ipse qsii quercus inde N Pthesaurus .diuitis.potetia.Isaie.xxxiii. Diuitie salutis sapietia zz uncto principio .minutum album gregatim par scin qhiod Hieronymus traduxit quasi pilo contusum .Exodi.xvi. Apraaruit in solitudine minutum et quasi pilo contusum. UI' Defecit. letat. diminutum est.iq. Regu.XVIJ.Nec lecythus olei in inuetur.5 infra .Et lecythus olei non est imminutus. idest non desecit.8 Genesis.xvi 3 Quod si minus quiquaginta iustis quinc hierint duod uerius sic traducitur.Si forte deficiat quinquaginta iustoruouin; .etEcclesiastis .i.Et stultorii infinitus est numerus.quod ii coes etate nostra theologi hactenus allegauerunt. sed nusin'sc sententia eneritur .est enim recitatus textus ita de uerbo ad uerbum in lingua latinam traducendus.Et desectus non poterit reparari onsyderabis ali uado circa hoc uocabulum deseetus nostros in scriptura sacra,ut hyperbolice loquar,infinitos desedius .de quibus utinam nobis deus misericors lar latur tempus copiosius disserendi. DP Defendit.occultauit.protexit.Velauit. cute.XXXIIJ. quali in
thalamo tota die morabit .sid hebraica ueritas et Onhelus chaldaice de uerbo ad uerbusc traducsit.Erit plector P eo tota die inde
statio nauid.ca occultat et defendit naues auetis.ut dicut hcbrcofforamatici Gen.xlix. Zabulo in litore maris hilabit et istatioe nauiu. HOccultauit .cooperuit.velauit.Iere .Xtiq.OPeruerut capita tua.
198쪽
Precipitauit.festinauit.rs Regu.uii Cu festinaret ut stigeret.&ps.cxvi .Ego dixi in excessu meo.quod Hiero traduxit invitupore meo .sed uernis infestinatione uel precipitatione mea.Inde nome uerbale n I i festinatio.quod cuprspositione adverbialiter transfertur.Exodi .Xrj. Et comedetis festinanter. rectus cum stinatione. pactauum eius legit.i .Regiv xxii j.pro eo quod nostra translatio habet. Porro David desperabat se posse euadere.veritas hebraica de uerbo ad uerbii sic legit Et fuit David sestinatus ad eundii a facie Saul &ps.cilii A uoce tonitrui tui formidabunt idest cum pauore movebunt. nr Interior pars manus qus vola dicitur Eccusastis .iiii. elior est pugillus chi requie qua plena utras manus culabore et afflicti . Placuit.Voluptatem .uoluntate. complacentia dilectione habuit.Gen.xxxiiii. Amabat enim puellam ualde.quod secundia hebraicam ueritate de uerbo ad uerbum sic transferendum esset. Quia comγplacentiam habuit in filia Iacob.s CanticoN.Vii j. Donec ipsa uelit Lvoluntatem habuerit.ut sis .cxlvij. Non in fortitudine equi uoluntate habebit.Inde nomen uoluntas.beneplacitu Is .i Sed in lege domini
n fodit Genesis xxi.Qtioniam ego fodi puteum istum.
Explorauit .et a fodiendis rimis rimatus est cossiderauit.Iostie n. De filiis si ae ut explorarent terram.Item paulo post-Et omnem terram considerare uenerunt.
nr Talpia fodiendo dicta Isaie ij.Talpas S uespertiliones.alii
dicunt esse speciem auis. Confusus est.erubuit.sfais.xxiiij.Et crubescet Iuna et cons indetur sol.&Miches.lii. Et confundentur qui uident uisiones 8c conγfundentur diuini. Inuestigauit scrutatus est. Prouerbiotu .m. tie inuestigatoia secreta uentris. S in Abdis principio ponit passive vomastrutati sunt Esau S ps.lxxvii Et scopet, spiritii meis. diebraice lagii in tertia psonatrasitivi secudi.Et faetus est inuestigare spiritus meus usi
199쪽
liceret dicere.scrutificauit spiritus meus .eius et nomen et uerbum ha/bet s.lxii 3.Scrutati sunt iniquitates.defecerunt scrutantes scrutinio. scribitur autem nomen cum zeri ethgol.
um mutauit habitum iii Regum. q.Porrore Iisael mutauit habitum suum S ingressius est bellum. Un manumisit. liberauit.Iob.iij.Et seruus liber a domino suo. sparagogice adiicituriod.nam sine eo legitur Levitici rix. Nec liγbertate donata.Item eodem. Quia non fuit libera idest liberta. Sagitta .iaculum.Ieremis.iX.Sagitta vulnerans lingua eoru. per apocopen liters geminals ps. XVii. Sicut sagitte in manu po/tentis.Inde nome balistariorum seu Phalangs armatorum et curruu. Iudicum quinto.Vbi collisi sunt currus. Uimidiauit.Iob.xxi.Et si numerus mensium eius dimidietur.
V Scrupulus calculus lapillus in sormam arens diminutus Rcontusus .et sic a calculo metaphorice numeru traduxit intpres noster threnoM.tii Conseegit ad numerudentes meos.qd hebrs lego. γtudit in modii arens dentes meos .alisconseegit silice dentes meos.Sic Prouer.xx. Implebit os eius calculo .sgnificat etia lapide siligureu pq Hiero .sagittasqc trastulit.us.lxxviJ.Etenim agitis tus transeut. 22 Excidit dolavit incidit effodit .fabrefecit.Oses.vi.Propter hoc dolavi in prophetis.&Deute. n. Cisternas quas no disti.Inde nomen us.xxix Vox dfii intercidentis flamma ignis.pq Hiero. VOX dii diuidens flamma ignis S I ais v.Et torcular extinxit in ea. re Separauit partitus est diuisit dimidiauit.Numeri.XXm.Ex media parte filiori iurael qua sepauerat.Inde milia derivata sed in arte. Gremiu sinus. ali vinas exponui seu brachia.sicut nos legius Isaie.xlix.Et afferet filios suos in ulnis. d.lxx traduxerui in sinu. III Clanxit. scilicet geminato,ade.i.Paralippo .XV. Sacerdotes
clangebant tubis Inde di idest taratantara tuba classici.
Oses. v.Clangite buccina in abaa tuba in rama. illa.atrium.Ezechielis.x.Et atrium repletum est spicdore
200쪽
gloris dominii et est generis comunis tam singulari qua in plurali.&Leuitici.xxv.Si aut in uilla fuerit domus iis muros non habet. Herba. enum.ILie.xxxvrj Et herba tectorumque exaruit. Meiusdem.xl.Omnis caro scenum.et eiusdem xv. Quia arilit herba ae Porrum Numeri.xi.Porris et coepe4c allia. Pp secreuit.prscepit statuit tulit leges.Isaie.X. in qu condune seges miquas .S Prouer.urri Et legum conditores iusta decernut sit uenitur et per defectum alteriustius ProuerbioN.Virj. Quado certa lege et giro uallabat abyssbs.Ite quadoappedebat findametaterre. Inde nome 'Pp dest legislator.preceptor.et maxime in sacris canonibus.qd nostra transtatio dux transtulit. Gen xlix No auferet sceptru de Iuda et dux defccmore eius.et alibi priceps Iudicu.V.Cor meu diligit principes Istael Illic enim legitur sine mem reperitur lodabundans ut finest ais.xxq.memoriale diligenter in petra.
xlvri. avibus et statuta cibaria. horreis publici prsbebatur Maccipit in fine hesitc Deminini generis ut Numeri.ix Preceptum idem erit apud uos tam aduene quam indigens.
Pp' Cogitabundus conariis pro quo transsatio nostra habet ma
gnanimus.Iudicu.U.Magnanimorum reperta est contentio.
Inscripsit depinxit vasculpsit.Ezechielis.xxiij.Cum* uidis et
viros depletos in pariete. Probauit expertus est perquisuit inuestigauit.explorauit Deuteronomii xiii Quere sollicite et diligenter &Is cxxxix Proba me deus et scito cor meum & eodem paulo superius Domine Fbasi ime et cognouisti pro quo Hieronymus transtulit Domine uiuestigasti me.Inde uerbum transitiuum secundum Ecclesiastis.xi . Enarrauit qui cerat et inuestigauit.Inde nomen Iudicum.V. Magnanimorum reperta est contentio pro quo Ionathas chaldeus rectus sollicitatio seu cogitatio cordis traduxit. isq