장음표시 사용
331쪽
dere animal rabidii qd nocuit uel eius imagine et nihil a simille ardetiqua .coruscans Fecit igit serpentis imagine hi noctiit c splendore
eris addidit ut ardore imitaretur.quatenus impleretur Q dias dixerat Deutero.xxxii Ego occida et ego uiuere facia.percutia et ego sanabo. et Pa Cuprum ps.ahenu ereu .Ezechielis .i.Quasi aspectus eris candentis.et.ii' Regu.xviij.Constegit ferpente reum que secerat Moyses. ubi habetur i, Israel in modum idoli colebat eum .et vocabatur nehysthan quasi alienus siue ahenulus.quiarum finalis litera est diminutula forma apud hebrsos. et Geta .nq. Faber in
cuncta opera cris et ferri .et inserina alia Levitici.xxvi. Dabo uobis cplum desuper sicut ferrum et terram meam. et hoc modo duriciem
8 sortitudinem significat. PUP Pedicas ea qui copedes diciant.threnoM.tii. Aggrauauit
compedes meos .etpluraliter in mas lino .ii Regum.iiii. Et pedes tui non sunt compedibus aggravati. Oppressit.contriuit.depressi.inflexit.infixit.inaimbere seu occiiberesecit.fregit.Ioelis .in.Ibi occubere faciet dris robustos tuos. pro' chaldaicia Ionaths sic. cotriuit seu stegit et ps.xxxviii Quoniam sagittetur insxssunt mihi.estent passivu. et Ofirmasti sup me manu tuδ.hoc est et depressisti super me manli tuam uel desccndere fecisti. S .ij. Regum. ii & componens quasi arcum aereum brachia mea idest infleetens sicut tenditur arcus. de Tetedit extedit declinauit.iii. Regu.q.Venit aut nunciu ad Salomonem .ubi in hebreo ponit rumor uel auditus.et sequit.* Ioab declinasset post Adonia et post Salomone no declinas Let.et per defc Elunula .lsais. x.Declinate a me semita .simili Prouer.iirj.ne declies ad dextera nech ad sinistra.sic ibide inuenies ubi caret et pricipio et fine.paulo superius ad eloquia mea inclina aure tua sed integia ponit Exodi.xiiii ext de manu tua.defectuia ait ibide paulo supius .ciim pextedisset Moyses manu.sis Gen.xxvi .et inuocato note dia extedit tabernaculu.Inde .i.le Bis secundu aliqs.Gen.xlv couersus
ad lectuli caput et eiusde.xlix .collegit pedes suos stipae stulti de bacillo uide supra in mem .putat aliqui qd quia inclinamur super illo ab
332쪽
hoe uerbo derivet .et soni sicat etia orne stilcimentu et sustentatione.& declinat pluraliteris genere tam malculino qua foeminino. usredeambobus ualitera mem. ea Portauit euauit.kcit.threnos .iii. quia leuauit se super se.&Iong.i.Mittite me in mare .i. proiicite . ais.xl. Ecce insul cisi puluis exiguus. P quo dici deberet Tiectus. consueuit aut chaldeus Ionathas pro uerbo eleuare uel portare hoc nostru ponere .ut Isaie. XXX. Portas stiper humeros iumetoIudiuitias suas. unde d portat uel leuat ontis ab eode Ionatha isto uocabulo nunciat .ut in loco allegato fale. X. Onus iumen is austri .sic Prouerbi .XXVIJ Graue si faxit et onerosa arena. id scribit qui Ῥpuistis .et Sophon se. i.disperieriit oesmin inuoluti sim argeto .uc secundu .l . qui erecti sunt argento. ld hebre magis ipsi legut qui onerati sim argeto .i Oe qui porta argentum. Plantavit .Ecclesiastis .ij. plataui uineas .feci hortos et pomaria et co rui ea cucti generis arboribus.qd uerbia e uerbo sic.Feci hortos et paradyses et plataui in eis lignia omnis fructus .et Ieremie.XXIX.plantate hortos .et per apheresin nun Ecclesastis .in Tempus plantandi. Emanavit. guttauit.stillauit.Canticoire .v.Manus mee si illauerunt myrrha .etus lxvii j Etenim si distillaueriit et Cant1.iiii Fauus distillas labia tua posse .et Iob.mix. Sup illos stillabat eloquiu meu . per deseetionem nun liter ut sepe fieri selet Miches .ii Stillabo tibi in vinu.et Ezechie .XY.Stilla ad aseicia. Inde nonae uerbale diras latio nosti a circumloquit Michee.q.et erit sua que stillat populiis iste. Opobalsamu et sectindurabi Salomone sup libris Exodi est resinaquς stillat de ligno aromatico inciso. et comunis gumi dicit secundu eu,latine uero gutta genus aroatis civirece stacte .Exodi .XXX.
Sume tibi aromata et stacten .est aut secundu Pedacita dioscoride de materia medicinali libro .i. Stadie recetis myrrhς pinguedo incisis S quoda instrumeto ii aqua modica detrite maxime odorisera fitc ungentu.scd p rabi Salomon scripsit nataph nominari hiriacam .impu
333쪽
that rabi Moyses geriindensis in libro .h superpentainithiriaca copositan et quomodo et ex quibtis,et quare si dicat .et sequitur ad longu .nataph uero de quo hic fit metio simplice esse elinapinouem stillatem ex ligno balsami quod dicimus opobalsamu delisticum balsianai .de quo plene per Dioscoride recu medicine authore
dicebat.quod Aristophanc.comicus grecus indicat in conasdia quae inscribit pluttis .ubi perii idest paupertas arbitratur nihil nos diuitia rum habituros esse si auro et pecunia omes abundaremus et inter cetera sic ait.Nec enim habebis ungentis redolere staestis .i. liquoribus utilibus.in tanto aut preciosacte habita est.ut Antiochus a Polybio scribatur donatus ducentis libris stacte.deriuatur a uerbosaeto delistillo, da stituro habet staxo unde stagnae es axs stacts.lnde stacte. quo rectius putarim ipsius uerbi nataph proprium eis significatum. hscideo paucis adnotaui .ut sciatis in plurimis uocabulis eruuaria Ndiuersam authoribus etia grauissimis est e opinione .ut hic tam enitri myrrha sudat sucum quam ctiam balsamum arbustula utraq; corticem incisse .ut Plinius libro .Xη naturalis historia capite .XQ. et capite xxxiiii. indicat. d ea Monilia uel colli ornamenta que inurenule dicuntur. Iudicum .viii. Absc ori amentis et monilibus.ct Isaie.iii ct monilia. custodiuit.Canticorum primo.Vincam meam non custodiui Inde domen ut in eodem loco.Posuerunt me cisto scin uincis preceptor meus misericordia dei ueniat super eum Ichiel loans iudaeus ostendit mihi hoc uerbum significare etiam scilicet iniuriam scruauit ii corde hici exprobrauit.Nahum . . Et irascens ipse inimicis sui , 8 Ieremis.iq.Nunquid irasceris in perpetuum .idest,Es Deseruator initi/riarum in corde in ternu .uel sic.Custodis ne rancore in corde semp. Inde dicitur sgnurn ad quod balistarius tendit.meta quam quis coii siderat .scopos quem quis obseruat. consid cratio quam quis custodit.
scilicet a custodiendo et obseruando Iob decimos exto. Et posuit me sibi in signum. S he finalis mutatur in aleph iit threnoryina tertio Et posuit me quasi signum ad sagittani Significat etiam obser .
334쪽
ntiam et rustodiam.Nehemis.xii .Et steteriint in porta custodi . et edi Proiecit intermisit dereliqvit .dimisit .i .Regu.X. Intermissis pater tuus asiai sillicitus est O uobis .et Iudicii.vi.nuc.aut dereliquit
nos,et Isai s.li Proiecisti enim populum tuum. Sparsit.eraedit. Numeri.x1.Et dimis in castra itinere quantum uno die confici potest idest dispersit in castra .sic exponunt illud Oses.xiq.Et sanguis eius stiper eum ueniet dest spargetur. γ' et 'va Rami uirgulta propagines.Iere.U. Auserte Spagines
eius .et eiusde .xlviii. ea fabam opagines tus transerunt mare. Filius.Isaie.xiiij.Et germe et Opagine qd magis .pprie Ionathaschaldeus interpretatur sic.Bar barbar.1.filius et filius filii .ut sic dicat scriptura.perda babylonis nomen et reliquias et filiu et nepotem siens .lxxiii j. Dixerunt in corde suo cognatio eoru simul pro filii eorum simul.Iudsi neoterici eam dic tionem libenter uerterent nepotem sed chaldaica translatio citi plurima fidem habet aduersat eis. ut supra auditum est quanqua Hiero .noster forsitaniceptori suo inniti indulgens eos sequi uideat no modo in superioribus tractationibus uerumetia Iob.xwh.NO erit senae eius nec pogenies in populo et Gen.xxi vocabulii hoc ad simplice posteritatem trans fieredo u ait.Ne noceasgiihi et posteris meis stirpi*mes.sed Onhelus chaldsus ii Ionathapallegato cocordat interptando sic. bibri barbri.i uerbii e uerbosc.et in filio meo et in filio filii mei.de s uelis crudiri clarius, lege eaque uenerabilis m. Paulus eps burgensis acraru irarum expostor mea sentetia ratissimus et dodior doctissimus in scrutinio scripturam distinetionis octaus.ca.x ubi dici ea dictio significat filiu et nullam alia habet significatione in sacra scriptura de hoc scripsit rabi David hi nil, in libro de radicibus his uerbis .et ab eo uenit passivu innon.
sis.lxxii .ante sole pmanet nonae eius. d secundu Abraha aben ara laobis ita licet exponere.ante oe tepus filiabit messias hec ille quavis rabi Salomon traducat eam sentetiam ad dominium et regnii simul. Quod multi hebrsorum libenter audiunt.et allegant Prouerbiorum vicesimonono Qui delicate puericia nutrit seruum suum .postea sentiet eum contumacem ides secundu eos dominu imperiosum .sed
335쪽
hinamente rabi Dauidis himhi.Seruus a teneras anmcillis delicate educatus adno Otendit tandem essema non .i.filiusfamilias coit fortasse desiliatione ad hereditate et de hsreditate ad herile dominium transsumptio,non autem lingue hebraice proprietas. 'a Laetauit .nutrivit.Exodi. . Suscepit mulier et nutrivit puerum. Item paulo superius. Accipe puerum istum et nutri mihi .consimile
est 'PV idest suxit.de quo supra in litera od.
rabi Dauid himhi his ansi est filius filii scribitur sex pundiis. ut ob
xvi' Non erit semen eius ne pirogenies in populo quod rectius liclinitur.Non filius ei non nepos in populo suo. Percussit.Zacharie.ix.Et percutiet in mari sortitudine elus. cper pheresin nun liter quod punctus dagges indicat.iij. Regii.xvi. Irruens ero Zambri perciissit Hoccidit eu.deficii inin in principio
et in fine. i.Regu.XiX.Lancea aut casso uulnere perlata est in parietem.qd uerius uerbue uerbo sic legit.S percrudit lancea in parietem. sic paulo superius .pcrcussit eos plaga magna NEXOdi .iX. percutia te
etppsin tuu .ubi ponit Isidest percutia defectiuuin principio ciuifine, sola caphapa mentialis est nun et he desunt et leph dicat persona prima futuri teporis sin aris niteri ut plenius in arte gramatica. Infirmus in pedibus .claudus uel podagricus iiij.Regsi. iii. Ascendit Pharao nechao rexin pti l Pharao claudus. siciit solemtis dicere Tiberius claudius a claudicado .s interpreta traillatio chaldaica Ioneths.Pharaolia ira idest claudicans. secundu illud quod legit in Reoli κ.Filius Ionadae debilis pedibus. similiter intelligui uersium hunc s.XXXV.Congregata sunt super me flagella idest cgrotationes pedum.S in hiis*pe mutatur he finalis in leph. Penes .prope propter.iuxta Exodi.xxvi. Et Otramesiam candelabri idest prope uel penes O alias habet in ospectu. Exodi.xiiij. In conspectu eius castra ponetis.idest in prs sentia.et Gen XXv.Depre
336쪽
lasidi nas est.dolos striixit.et fidicere liceret ingeni auit.sic eniloquebat preceptor meus misericordia dei supercu Iacobus iehiel Ioan malachie.1.Maledictus dolosius.1desi secundu rabi Dauid him hi in comentariis super duodecim. Maledictus excogitator fraudulenis adinventionis .et Numeri .XXU. Qtii et ipsi hostiliter egerunt cotravos et decepere insidiis.quod i celius sic legit quia hostes fiunt uobis in dolis quos fraudulenter struxerunt uobis non per idolii ut quida mendosi libri habent sed perdolum .significat enim et dolum et sγdias .et Daudem et si taciam .et deceptori adinventione seu industria malam .nam ubi hebraice habetur orna idest astucia,ibi Onhelus in transsatione lingus chaldaice utitur hoc prssiente uocabulo ut Exodi
xxi.Si qui perindustriam Occiderit proximum sitium et perunsidias. patet hoc Ps.cU.Et dolum facerent in seruos eius.
Uda Substantia. diuitie res familiaris. bona tam mobilia quam se
mouentia.Iosue.Yxu.In multa substanti atq; diuitiis reuertimini. 22 Cognouit threnorum quarto.Et non sunt cogniti in plateis. N Genesis.xli3.Et tomen Patres ipsie cognoscens non est coonitus ab eis S Prouerbiortruicesimo .EX studiis suis intelligitur pucr S sene descit nun sicut malisS.Gcnesis .XXVii .Et non cosnouit cum Retraxit eu abalienavit se.intumuit uel Iperbivit. Deutero. .vmi Ne sorte superbirent hostes coM.A clarius habet eius si is secatio scien xl q. Cum agnouisi et eos quasi ad alienos durius loQuebatur. uerbuna, uerbo sic. Cognouit eos Mabalienavit se aduersum eos tibi eius dem uocis contraria uidentur significata .superius enim uerbum significat se animo et cognitione applicare ad aliquem. hoc vero ignificat animum et cognitionem suam auertere ab aliquo S
alienis gestibus uoluntatec desipicabili erga quemlibet uti ac quasi
peregrinum se illi fingere .lnde ueniunt nomina percorinatio&Deregrinus alienigena seu alienus .ut in Abdia .In dic peregrino Exocli .XIJ. Omni alienigena non comedet ex eo. S D s.xviii Filia alieni mentitisiunt mihi filii alien inueterati sunt.
Intrusit. conclusit translatio nostra habet tradidit.1 Remina
xxiij Et ait Saul.tradidit eum dominus in manus meas.
337쪽
re a roma.Gess xxxvii Et camelos eoi portantes aromata sustratio scribit rabi Salomo ea dictio significet in genere ome 5se et cita ethesin interpon
O, Ionathas chaldsus uolens respciosas hoc uocabulo dest
'narzerpretatus est gazam Isais.xxxiv.Et ostendit eis cellamaro matum.quasi diceret.gazophylacium.
rari Consumauit.finiuit perfecit.desiit.Isais.xxxiii. Cum seligatus
deseris contemnere contei nneris.
Quasi flos egreditur et conterit .idest exciditur uel putatur.
eis quasileena et sicut leopardus in uia assyriorum.scenim legunt. Exaltavit.leuauit.sustulit.Isais lix. Que spiritus dia cogit.r ctu In quo flatus seu spiritiis diu leuauerit.Nicolaus de lyra expo: nstistauerit.Theodoti Signatus est in eo. Aquilas acui eius
Rhoc ideo quia in exercitus et uexillum aliquod leuari ad quod milites dispersi constigiant.illud aeuainen dicitur sigillim. Lucanus in libro ciuilitim bellorsi primo.bases isse obuia signis signa sic MEtlevabit dominus fgnum in nationes.quod clarius intelliges exuer
legimus Zachari ix.Qtita lapides sancti eici eius.da uero adsignuseu uexillui coiiseψε ideo etia hoc uerbii fige e
338쪽
signistrat.Exodi xiiij.Fugientibused forte a stuperiora uerbonus .nam propria huius uerbi sonificatio est leuare uel exaltare.patet hoc Exodi .Xx .Et uocauit notia eius dominus exaltatio mea.
id somprehendit Michee n. n coprehendet coniso et aliγbi duobus uerbis elocuta est transsatio nostra significatu eius. Deutera' Non asilumes et transferas terminos proximi tui .idest comprehi dilacia sic eiusdem xxvii. aledicin qui transser terminos proxi/milui ideitcomprehendificat.' da Temptauit Gen .mq.Temptauit deus Abraham S Is.xcv. Vbi temptaueriin me patres uestri.et Exodi.xvii Et uocauit nometi
loci illius temptatio quia temptauerunt dominum I ad alia nomina. v Deuteronomii. ix.Temptatione magna et tera.
Pa Diruit. dcinolitus est. ProuerbioN.xV. Domum superborsi demolietur dominus .inde nomen massali .ii J.Re .ri.Et custodietis rubias domus messali idest serundu magistros hebr Rr.rustodite domu ab euersione.ue domum ruinosam a demolitione no est enim hic nomen alicuius regi proprium. Ida Fudit propinauit libauit mibiit.bais .m,.Qtionia mi ciui Ibis dominus spiritu soporis.et Exodi.xxv.In quibus olfereda sunt idest fusilem sic Isiis.xl.Nuna Hilptile conflabit faber ides sindecitc aliter Deutero xxxij.Bibebant uinum libaminii ex quo uersia Iudei emanorum supersticiose plus qua ceterarum nationum noliticum christianis uinum biber contra tamen mentem ue taculi quod os grauem hactenus concitauit inimicicia et maxima damna deriaut .mviri .multiplicem estis uerbi figuram reperies quandocnverquin*aliqtando per sex puneis .item eodeca. Et libabitis uim duartam partem hin per agnos singulos in sanctuario domini. p Constitui.ordinaui prsposui. s.ij. Ego aute constitutus sum rex.quod Hieronymus isto melius de hebraica ueritate sic. Ego aut sta ci
339쪽
ordinaui regem meum .etBurgensis ille doctus magister interpreta sic Et ego constitui regem meum.
Prosectus est migrauit.egressius est.recessit Numeri.xi.Ventias ainem e rediens a domino.et hoc uerbum sepe ponitur umeri
Ebigi de famasse Item de succoth venerunt m ethamtas ct demara uenerunt in elim.&Exodi xiiii.Tollens se an
tam .ides profectus est angelus dominia dς My''
nes appellamus,siliorum Israel prosectiones dici debent, ex pro et sones stilicet quando emansionibus suis recedebant. ut en Proseditas inde Abraham in terram australem et inuenixur si
transitiuum uerbum Exodi.xx Tulit autem Moyses Israel dema rubro idest migrare secit Israelem de mari sca 3 Regum. . Prscepitaprex ut tolleret lapides grandes. Uzy Arma bellica significat.Iob.Hi.Ne hastane thorax ubi credo in uel propter ignorantiam uel propter diuersitatem interpretum illissatio nostrahoc uocabulum dimisit intactum. 'Pm candit.ascendit.us.xxxix.Si ascendero in celum tu illices. Obseravit siue clausura obsignauit.Iudicum.iii. Clausis diligotis ostiis cenaculi et Asrmatis sera.ad hunc modum exponedus mTus Canticorum.ii .Hortus conclusus sons fgnatus. hocsgnificat claudere sera et obfirmare. - Calciamentum .us.lx.In Idumea extendam calciamentsi meae Inde uerbum Ezechielis.xvi Et calciaui te hyacintho. ma Placuit.seu fuit dulce.iocundum .sume.elegans. amoenum.'. R. ii tibi no habemus frater mi Ionatha decore nimis.ibi hebraici veritas legit. Dulauisti mihi uel dulcis Bisti seu placuisti mihi nimis. Ad hoc illud quod legit Ruth .i. Neuocetis metioemodest pulctra Orectius dulcem quia sequit. Sed uocate me mara idest anaaia lillud Iob xxxvi.Coplebunt dies suos in botro et annos suos ita poma
ides in suavitatibus et iocunditatibus ex Pror bl07 μ
340쪽
erit.etns.xvi.Deleetationes in dextera tua uis in finem sc enim secundum.lxx. interprete canit ecclesia,quamuis hoc loco greca dictio terpnotis latine rectius iocunditas trasterretur Hieronymus illud in suo, alterio traduxit. ecores in dextera tua sternos.sic habes in allegatis duobus uersiculis Iob et psalterii nominis istius pluralem numerum in duplici sorma tam masculina quam sceminina.
n Geminata per paragogenultima liter significat secundu
Hieronymiam comentariis Isiate libro .XV. herbam uilissimam et amaram odor pessimi,quod nomem pse interpretatus est salviculam Is ais.lv.Pro aliuncula ascendet abies.sic scribit rabi Dauid him hi iii libro deradicibusqdst genus uirgulti abiecti.rabi Saadias dicit esse spinas albas acutissimas.lonathas in translatione chaldaica hic no uerba sed tantumodo sensium interpretatus est dicens pro iniquitate eri getur iusticia. quem ab Salomon sequi uidet dum exponit.Potestas auferetur ab impiis et dabitur iustis. Clamauit.uociferauit.rugiuit.Ieremi .li excutiet comas ueluti catuli leonum pro quo hcbrs interpretantur clamabunt scut catuli leonum.S chaldaica translatio Ionathesic habet.tan fili leonu exaltabunt uocem eorum. Huius instar solitus est rab Ionas exponere versiculum Zacharis secundo. ubi nos legimus. Sileat omnis caro a facie domini quia consilirrexit de habitaculo sancto suo. aliter et se
ii rugiuit de habitacto si iacto suo. Cui expositioni assentitur rabiloseph his anus pater Dauidis et filius himhi arbitratur sinite dicedi genus esse ei quod scribitur Ieremiae vicesimoquinto.Dominus de excelsi rugiet. de habitaculosancto suo dabit uoce sitam siue Ioelis
Deiectius. excusiis .concussus uel explosus Bit.IHistricesimo tertio.Et concussa est Basian et Carmelus.psalmo centesmotricesimo texto. Et excusiut Pharaonem et excercitum eius in mare rubrum.&plalmo .cix.Excutius sum sicut locus a.