장음표시 사용
381쪽
mes.Isaig.rix.Ecce dominus ascendet super nube leuem Rt eiusdena xiii j. Ascendam super altitudinem nubium idest bubis in singulari.etpluraliter Iudicu.v.Celic ac nubcs stillauerunt aquis.& Prouerbioiu.xvi Quas himber serotinus .idest sicut nubes himbris serotini.translatio nostra quandoc uertit caliginem ut Exodi.xix.Iam nunc ueniam ad te in caligine nubis .i.in densa nube. 2M Seruiuit.operatus est ministrauit.Numeri.xvii j Solis fili saeui mihi in tabernaculo seruientibus .hebraice uerbum de uerbo sic. Et seruiet leui ipse ministerio tabernaculi foederis .etplurali Gen.xiiii. Duodecim enim annis seruiuerut Kedorlaomer.8 eiusdem .miκ.Seritiam tibi O Rachel filia tua.et in eode.Seruiuit igit Iacob pro Rachel septem annis. Inde opera .seruitus.ministerili. in eodem. Et hancq dabo tibi pro opere quo seruiturus es mihi septem annis aliis .Inde seruus quod scribitur expinis. Exodi. i. Si emeris seruum hebrsum. unde est , significet agricolare et agri ituram.Gen .irj.Vt operaret terra de qua sumptus est.& in passivo Deute .XXi Qtis no traxit iuga
nec terra scidit uomere.ex hebraica ueritate sic uertit. Qua non fuerit agricolatia lus non traxerit iugu.et eodem in loco. Us nunFarata est nec semente recepit.hebraicesc.In qua non agricolabit et non se minabit .significat etiam sacrificare Deuterono.vi Dominum deum
tuum timebis et ipsi seruies.8 .ii 3 Regum vi.Et seruiuit Baal et adoγrauit euin .similiter sacrificium diuinum .rj.Paralip.xii. Vt sciant dist Atiam seruitutis me et seruitutis regni terrarum quare imperit linguaru magici immo sophis inostri temporis libria de sacrificiis gyptio, rum quem in arabicu trastulit eben aliasa uarie nominant cuius titulus cum statio lati egiptii m. aliqui librum appellant de agriculturaegyptioru.alin deseruicio egyptioru .melius aut de sacrificio gyptioiu& mea sentetia adhuc optime sic de factione gyptiorum idc latine admodum. nam apud maiores nostros facere significauit idem quod sacrificare. de factio sacrificili Virgilius in bucolicis,gloga tertia. Cum faciam uitula pro frugibus ipse venito .ides cum sacrificabo. Par Cras auit .densavit.ingrossauit.Deuteronomii .XXXIq.Incrassatus impingitatus dilatatus.Inde nomedensus. grossus .iii. Reglim. xijῆ
382쪽
Minimus digitus metis grossior est dorse patris mei .hebrsi eout paruus meus.idest auricularis digitus grossus est plus quam lumbi patri;
mei.Ionathas chaldaice traduxit sic.Imbecillitas mea est robusta pluqqua uirilitas patris mei.&Ieremis.l .Porro grossitudo eius quatuor digitorum.et per aphsresin Habaculi secundo. Et aggravat contra se densum lutum. Vari ignorauit.DeuteronomiJ. iii 3.NO ingrediaris domu eius ut pignus auferas..& quia stipe pignoribus mutuatur.iccirco signifiγcat mutuari.eiusde.xv.Et dabis mutuu quo cum indigere Pspexeris. Declin uit.Ioelis.ri .Et non declinabunt a semitis suis et in ea significatione nusquam reperitur alibi.
U Una dictio que tamen exponitur aquam due dictiones'
scilicet densum lutum .Habaculi.η.Aggravat contra se densum lutu.
nar Transgressias est prsteritiit transiuit. progress is est.Genesis
XXXin .Et ipse progrediens adorauit. hebraice sic. Et 1pse procedebat ante eos et adorauit.et Exodi .XIJ.Et trasib Per terram ggyptinoete illa.Deuteronomii.Yvij. Vt transgrediantur pactum illius.&.q. Paralippomenon .Xxiiii. 29arcuΟS transgredimini preceptum dona1n1.b de dicitur ille qui lustra homine per ignem. euteronomii .XUiq. Nec inueniatur in te qui lustret filium aut filiam sua ducens per igne..bi translator exponit et declarat seipsum cum dicit ducens per igne. idest transire ficiens .nam alio in loco scilicet.i Paralipome XXUiii. cum dicitur lustrauit filios suos in igne.uel est metathesis uel aliud uerbum quod exurere significat.rectelegitur.ii. Regum .Xq. Et trasduxit in typo lateru.dicunt hebrei quod focus quida saerat ubi exur bant fateres illic lustrauit eos hoc est cobussit eos signiscat etiam transti e
duceret domu regis. d de uerbo ad uerbia sic intelligit. t trastiadauit scapha ut traduceret domu regis .et sic deducit nonae scaphia traiiciedo flumine ut ib1.etypositione i s mei significat uadum Gen xxxij. Trasuit uadia labok.et recipit in fine he iram foeminin generis. Isais decimo.Transierunt cursamidest uadum &pluraliter ii cininino Iudicum tertio .Et occupauerunt vada Iordanis.et dicit transumptiue
383쪽
de moneta currente eo timcinde et datur et sumitur. Gelaesis.xxiij. Quadrinoetos siclos argenti probate monetspublics.ldest monetae transcurretati apud mercatores.significat etiam superare pretialare. quasi transcendere.Ieremie. iii. Et quasi homo madidus a uino .re/ctius sic.aiasi uir quem superauit uinum.
'r Trans .Isais.ix.Trans Iordanem alites.S recipit prepostio/nem scut alia syncategoremata plurima Isaig.xviii. s est transflumen sthiopis.significat enim partem locum uel latus aduertum prospectu .ut Iosue primo.Quam tradididit vobis Moyses trans Iordanem .idest in parte altera Iordanis.' Hebreus. Ione.i. Et dixit ad eos hebreus ego sum .et Gen. xiiii Nuntiauit Abram hebrso qui habitabat in convalle manare. dHieronymus in libro hebraicarum questionum interpretatur. Nun clauit Abram transitori a uerbo abar superius exposito.
ar Repagulauit iii Regum .vi Et astixit lamina clauis aureis Ohebralae sic legit .Et repagulauit pessulis aureiSante oraculum.
2 Succensuit.iratus est. Is lxxxix Distulisti christum tuum pro ouo ctius Hiero. in suo delebraica ueritate psalterio sic.Iratus cs
aduersus chris si tuli sic Prouer.xii' Sapies timet et declinat a malo. stultus trasilit et co fidit.ubi poni rasilit secundu primi uerbi signititione.sed hebrci legiit.stulius irascit et co fidit sic ps.lXX i. Audiuit deus et spreuit iratus est.similis insea ode.& hereditate sua spreuit. idest cotrahgreditate sua iratus est.Inde ira .indignatio .Hror. Sophonte.i.dies ridies illa et Isaie X.Et cotra,pta furoris mei madabo illi. T ii uero in uno esu cognosces tria unius originis significata. Deute. iii Trasibo igit et uidebo terra hac optima tra Iordane iratusq; e dias mihi .ecce uerbu transibo et dictionem trans .et uerbui iratus cst. ar Frumentum.seuges.Iosue.v.Et comederunt de seu gibus terre.item eodem.Desecitin manna postquam comederunt de seu bus terre.et dicunt quidam sic vocari ab anno prsterito.nam allic voca tu prouentu prssentis anni.ut in literi ante v.
384쪽
' a ' Prmosita belli itera significat propter Is c Xq.Propter
Datiid seruum tuum non auertas faciem christi tui .significat et quanγdo propterea quod ut.Miches h .Propter immunditiem sitiam corrumpetur. quod legendum est propterea V putruit corrumpetur. 2Coimputruit.Ioelis .i Coputruerunt iumenta in stercore suo. hebrsisc.computruerunt grana semini in pulveribus. scilicet ut non possint pullulare. et dicitur quasi v in solet enitaepe peinbuerti. ut scribit rabi Dauid himhi in comentariis sit e duodecim. Pax Coheretia uinculu frondes intrichate atq; perplex seu desse. ite etiam tricha seu perplexio quarumcuc rerum Levitici.xiii. Et ramos ligni dens ais frondiu. etpluraliter in masculino genere ks.cxvin. Constitue diem solenem in codenss.Hieronymus insitio, alterio e iii frondosis .similiter pluraliter in foeminino Exod1 .XXV113. Duas catenulas auri purissim sibilia uice coli entes.et e tali perplexitate ac inγtrichatione dicutu sic laque uel fimes qui ex tribus filiaiculis plectui secudum,ab Ioseph patrem Dauidis himhi qui illud Michee.vii. Et
coturbauerunt eam exponit sic.Et triplicaueriit eam secudum tres ibidem comemoratur cilicet princepS iudex et maonus. Infamuit pre amore seu ardebat.ETechiel .C113.Et insanivit in amatores suos .etuasea.Infansuit super eos cocupis Pti Organum .pS.ultimo .Laudate eum in chordiSetor ano.et Gen.1113.Ipse suit pater canentium cithara et Organo.et Iob.xxx. Et organum meum in uocem lentium.
Iudi Derelictus est superstes sitit Ruth.i. Si eos expectare uelitis
donec crescat et annos pubertatis impleat ante eritis uetuis qua nubatis.*ista toga periphras et digressioeliebrei uerius sic habet.an expectabitis donec crescat.An superstites uel dereliete eritis nedum ut suturi sint mariti. ab eo magistri hebrsorum derelictam sic vocant uetine uiro manet. Rotundum.'. Paralippomenon .vij.Alabi ous adlabium Ta
385쪽
rot dum per circuitum etpluraliter.iη Regum . . Intercolumnia Quadrata rotunda.inde nomen circi septilia castris quem fossatis et Quadrinis circumcirca muniunt.quod translatio nostra tentoriun uertit .ipum.xxvi.Et Saulem dormientem intentorio et reliquuvatous per circuitum eius.et accipit in fine lic iteram . . Regum .XUIJ. Et venit ad locumagala Jonathas chaldaice traduxit charhoma deit rtalicium seu munitio sic non si nomen proprium loci ut inter rares nostre translationis putauit.uulgo uocant quadrigoburgium. siomstcat etiam callem .semitam.Isaie.xxxv.Redius callis iusti ad ambula:du .et sis xvq.Perfice restiis meo in semitis tuis. Ornamentu.monile.mauris.Numeri.X 1.AnnulOSe dcX tralia ac murenulas .etpst Ezechielis.xvi .Et circulos in auribus tuis. Vitulus Exodi xxxii Et fecit ex eis uitulum conflatilem. ct insccminino Oses.x. Ephraim uitula docta .etpluraliter eodem pauta superius Vaccis bethaven coluerunt habitatores famaris.
Q Plaustrum quadriga currus .i .Regum .vi.Facite plaustrsinout in unum .etpluraliter Gen xlv.Quibus dedit Ioseph plaustra secundsi Pharaonis imperili.sic dicta fortasse a rotunditate rotaria. 'r Contristatus est compatiebatur. Iob. X. Et compatiebatur anima mea pauperi.
grus.vide supra in litera famech ante vati. Donec.us .u ad.uel tisin in .adusin .uelus quo. Iudicu iij. Descendersitust quo oua deficerent &Exodi. alii. Vst in sempiternu.S eiusde .XXiX.Siue de panibns usin mane et quando sequitur verbuyrsteriti uel suturi teporis aut gerundiusspe deficit relatiuu qvpud causa breuitatis.qnc auit no deficit.ut Iosue.i.donec de requie dominus .et Gen .iii. Donec reuertaris in terra.et recipit in fine Oaliteram. Miches.lii'.Vs ad te ueniet.interpretatur etiam trant latio nostra dictionem hanc articulariter pro tam et quam Genesib.Vη-5TI
386쪽
ab homine sic ad pecus tam reptile quam uolucres csti et recipit in principio belli iram significat pro prs uel ante.ur per uel propter.' Gen .vii .Et inclusit eum dominus deforis. hebraice sic. 8 clausit dias pro se uel ante se.sic Exodi .viti Rogate pro me et Gen.xxV1.Prospiaciens Abimelech rex pales morum per fenestram. et sicut usic apud latinos adverbialiter petuo si gnificat,ita thec dictio significat sterγnitatem et perpetuitatem .inssculum. sempiternu. Is ais.lvii. Excelsius et sublimis habitans sternitatem et inuenit geminatu.l ale. xxvi Spe rastis in domino in sculis ternis et significat sculum secutorii quod transsatio nostra uertit ultra .ut EXOdi .XU. Dominus reonabit in ter
U Centones seu panni abiecti translatio nostra interpretatur
pannos mestruatos.Ι aie .lxii' Et quasi panus menstruate rectius sic. quasi uestimentum centonum seu pannorum abiectorum. Subleuauit.erexit.suscepit.ns.cxlvi.Pupillum et viduam sit cipiet.Hieronymia eriget.scps .XX. Sautem surreximus et eredi semus. Ps.cxlUIi.Suscipien masiletos dominus .rabi Ioseph himhi hispanus uult hoc uerbum significare adiutorium. sustentationem Sc
II ornauit Osee ij. Et ornabatur inaure sitia .et Ezechielis .XUI,
bent.ad uictoriam super lilia testimonium Asaph psalmus . hebrei selegit.ad ui storiam erga rosis decus Asaph psalmus.quasi diceretur seciuidum David in hi,psalmus iste gloria est et decor ipsi Asaph ite
nomen in alia forma Ezechielis.Vη .Et ornamentum monilium suoruin superbiam positerunt. ΤΠ r Abiit. transuit.cessatvt.pertrasiuit.IOb .XXUiij. peream terna. et transtiuum secundi eiusdem .XXV.ubinos leoimus. Ecce luna etiam non splendet.translatio nostra omisit hanc nostra di ecce deponit seu aufert lunaen tuns et nospledebit. Examen. synagoga. coetus.concilium .psalmo.i.NecyPecca
387쪽
tores m conciliovistorum Hieronymus et Lyram congregatione Osoris .quod nostra transtatio maxillam interpretat .ps.xxxij. In camo et freno maxillas eorum constringe hebrsi legunt ora eoru. alia ornamenta seu monilia eorum a superiore uocabulo quos imitat Hieronymus in suo psalterio de hebraica ueritate ps.ciii. Qui replet
bonis ornamentum tuum.sed Dauid himhi exponit sic.Qui replet bo
Testis.Gen.xxxi.Cumulus iste testis erit inter me et te Deute ronomi j.xvij.In ore duorum uel trium testium et sea Nemo occidatur uno contra se dicente testimonium .et infra .manus testiu prima interficiat eum.Inde testamentum. testimonium.1h. Paralippo. iii j. Multitudo IJael in tabernaculum testimoni j eius .cxix mirabilia testimonia tua .etus.xciti Testimonia tua credibilia facta sunt nimis. Inde uerbum testificari uel cotestari Deuteronomii .ith. Testes inuoco hodie cstum et terram .idest contestor uel testificor contra uos hodie
Reniuit.delectauit deliciauit aut uoluptuaint siliceret ita loqui. sed libet deliciis affecit.Nehemis.ix Et abundauerunt deliciis in bonitate tua magna.Inde nomen uoluptas .delicis qd rece dicit similiter
edone.Gen.xviii .Postc consenui et dominus meus uetulus est uoluptati operam dabo .hebraice sic.post inueteraui erit mihi uoluptas. et sic cum he finali terminationis foemining.inuenitur etiam sine ea.ut Gen.ti. Plantaverat autem dominus deus paradisum uoluptatis.&Ezechielis.xxxi Et mulata simi eum omnia ligna uoluptatisque erat
in paradis dei .et scribit quin pudiis et.ii. Regum .i. Qui uestiebat uos coccino in deliciis.hebrs pro in habent cum .rab Ionas exposuit sic.qui uestiebat uos in diebus deliciarum.alii dicut.qui uestiebat uos coccino et comedere uos sedit delicata .ut sit oratio defectiva.cui expositioni alludit chaldaica Ionaths interpretatio. sed recitius secundum Dauid himhi ambo uocabula de uestibus dicuntur scilicet coccinii et deliciosum .et id coprobat disputatio rabi Iude et rabi Nehemie qua Dauid himhi recitat in comentariis Regum .inde nomen adiectuum Isais.xlvii. Auditis delicata.recipit prothesin mem liter Gen.xlix.et
388쪽
prinebit delicias regibus .et.i.Regu.xv.ubinos habemus Agag pinγguissimus.ibi hebres legunt.Agag delicatus.nam tremens non est detextu.et sunt qui dicant eu minime tremuisse sed accessisse cudele statione,et pro deliciis habuisse uitam morte commutare alii exponiit. Et accessit ad ii Agag cum ligaturis nam et ligatursato combinationes hoc nomine dicuntur Iob. XViii Nunq:iid coniungere ualebis
micantes stellas pliadas.i.nunquid obligabis applicationes stellam. I Excrescens.superstes.excedens .Exodi.xxvi. Quod autem se/perfuerit in sagis .et Numeri.in qui excedui numem leuitarum item insea .precium eoru qui supra sunt.item pecuniam eorum quis ierant amplius.Inde uerbum graue Exodi.Xvi.Nec qui plus collegit habuit amplius .nec qui minus parauerat repperit minus hebraice sic. Et noexcessit plus et minus non desecit. Defecit priuauit diminuit defuit.i.Regum.xxx.Nec defuit quisquam a paruo sic ad magnum. Parauit aciem instruxit ordinauit.dispositit .i.paralippome, non .Xrj.Expediti ad pugnam corde perse sto idest instruetores apparatus bellici.et paulo superius In auxiliuno in corde duplici hebraice sic.Et ad disponendum in non corde et corde.
Grex.Caticorum.vi.Sicut grex caprarum et Gen .mix Tres
quoi greges ovium .et insta. ois erat ut cunctis ovibus congregatis deuoluerent lapidem .pro quo hebraice sic legit. Et congregabant illuc omnes greges et deuoluebant lapidem ab artificio putei. odit repastinauit.sarxivit occatvt.Isais v Non putabiturde
non fodiet.et eiusdem .vii Et omnes montes qui in sarculo sarrentur. maxime autem deuineis dicitur. unde hebrsorum est adagium.sede mecum et ego fodiam tecum.
389쪽
erco uenaerux VP rit et dridiculum uarium et uacuum significat. U Prsdatus est.rapuit. oliauit plagiauit 2S. ix.Funes peccato
Magog quos iaciet deus insurgere ad polia. bb;- ρώ, joooen pronominum Genesis uicesimoquinto
in T. I 5t id nono Adhuc retines populum
390쪽
meum .sgnificat etiam a nuncus in insternum Gen .la. Et non erunt ultra aqus diluuii ad delendum uniuersam carnem significat et quandoc breuem terminum .ut quarto Regum sexto Et ultra, ueneriit latrones syrte in terram Israel.
malefecit. peccauit et si liceret dicere iniquauit.Ester.I. Norisolum regem lesit regina Vasthi sed et omnes principes. qoud hebrs1 sic legunt.Non contra regem solum peccauit Vasthi regina sed confltra omnes principes.quod tamen secundum alios ab alio uerbo deriuatur .ulmsea Ecclesiastis.1. Perversi difficile corriguntur.1destiniquitas opotest rectificari. tua uero quod iniquu est id no est equum.' quod quum non si id non est redhim quod autem rectum non est curuum est iccirco transtulerunt uocabulum hoc ad curuum sic. psalmo.xxxviii. iser faelusium et curuatus sum usini finem .Hieronymus sic Amiditissim et incitruatussim.hebre sic Incuruatus stimet humiliatus MDanielis nono Iniquitatem fecimus impie egimus Inde nomen Ezechielis.xxi.Iniquitatem iniquitatem iniquitatem ponam eam .et in alia sorma Genesis .ith. Maior est iniquitas mea quam latuenia merear.etpluraliter declinatur tam in sceminino. ut psalmo
cxκκ.Si iniquitates obseruaueris domine. quam in masculino genere. ut Isaig.lxii13.Et iniquitates nostrs quasi uentus abstulerunt noscetiri Da.In manu iniquitatis nostrς.
aetans sic enim ambo haldet Onhelus et Ionathas interprein
tantur.Genesis.xxxiii.Oves et boues foetas mecum idest lactantes.&primo Regum. i.Et duas uaccas foetas quibus non est impositum iu/gum.& quamuis utrobio translatio nostra uerterit foetas tamen primo Regum. Vi paulo inferius ad nostram expositionem redit circum loquendo dicens .Et tollentes duas vaccas u lactabant uitulos, hoc est iuuencas iuuenes inde hoc uocabulum etiam translatum est ad homines iuuenes at piuuerulas .i.Regum.xv. Interfice a uiro iis ad mulierem et paruulum at plaetantem. uult dicere a iuuene ad inγfantem.duplicatur piamed sic psalmo octauo.Ex ore infantium et lactentium .ides paruulorum et lactentium sic threnorum .i. Paruuli eius ducti sunt in captiuitatem. Iniquitas.iniquu Levitici decimonono. Nolite facere iniquu5 a