장음표시 사용
451쪽
verbuna.Zacharis.xi .Et ungulas earu dissoluet idest separabit Medicitur bivium seu triuium .ut in Abdia Nec stabis in exitibus .idest in compitis seu triuiis.&per Othesia mem atq; paragogese uel thau significat ossa ceruicis.i.Regum .ith .Et seactis ceruicibus mortuus est. PIn Liberauit redemit.saluauit seu seruauit.Is.cxxxvi.Redemit nos ab inimicis nostris. et threnorum.U.Nons iit qui redimeret de manu eorum .ides qui saluaret nos .nam ubi uerbum hebraicum po/nitur quod significat saluauit,ibi thargum presente uerbo utitur. Extendit.expositit.pandit.Numeri.xv.Nescientes quid susteo facere deberent rect ius uerbum e uerbo sic Et postierunt eum in custodia quia no erat expostor quid fieret ei .inde nomeexpositum .masticatum. Nehemis Virj. Et legerunt in libro legis dei distincte et aperte.putarem ego in libro exposito.5 .iq.Regum .viri. Cherubim extendebant alas.significat etiam prope hoc significatum dispergere.Zacharis η .Et inquatuoruentos ci dispersi uos. Item significat concidere. ichee.iq.Et conciderunt sicut in lebete.
τί urin Secessus stercorum alui.Iudicum.in Statim perse,
cuia nature alui stercora proruperunt.
et ' n Exposuit pandit Iob xxvi Et expandit sup illud nebula sest. et altius uidet scopositust ex tribus uocabsis vi et I div n Euphrates fluvius Gen .ii Fluvius autem quartus ipse est euphrates.vnde multi uolunt derivare uocabulum quod sequitur. In Prssectus prsses prouincis Ester.i Et prsseebs Ouinciam. P Increuit.dilatatus est.ampliatus est.Leuitici.xiij. Et siquidem
lepra ultra no creuerit.et ins a.et non creuerit in cute.et insea. Iterum lepra creuerit.
452쪽
mitas meas conuertit et Oseegit me.quod re stius sic suisset translati7.
Et concidit me.quia translatio chaldalaa us est maxinas authoritatis utitur,rssiente uerbo.quando Samuel cocidit in stusta regem Agag. primo Regum xv.Et in stusta concidit eum. Nudauit.expoliauit.emit.Canticorum.V. tapoliavi me tu/nica mea quomodo induar illa.&.i .Regum. xi. Venerunt philisturi ut expoliarent interfectos. Impetum fecit grassatus est.excurrit ad preda.1.Regu.xxx. Siquidem nos erupimus ad australe plagam 8 paulo superius code. Amalechiis impetum fecerunt ex parte australi. Prsuaricatus est.deserit.deliquit. .nostra trassatio habet spreuit.Isais primo Filios enutritii et exaltavi ipsi autem spreuerunt me. et iii 3.Regum primo .Preuaricatus est autem Moab in Israel. Inde transflgressio.prsuaricatio.iniquitas psalmo.XXXq. Beati quorum remisi, sunt iniquitates .Hiero.recte.beatus cui dimissa est iniquitas .et Exodi xxii. Ad perpetrandam Daude uerbie uerbo sic Sup omi re iniqua.
non Incessit pasiazauit Isais, vii Gradiar super eam pro ince
dam pedetentim in ea. Aperit lubrice et incon*derate.Prouerbiorum.xiij. Qui cirstoditos suum custodit animam suam. qui autem incon*deratus est sentiet mala .pro qui autem aperit inconjderate labia sua c. In Expositor responser.determinator.arbitrator.estimator.&putator .Ecclesiastis. vij.Et quis cognouit selutionem uerbi dicit autesic quasi commutatione thau raphati in sin dexterum .ita eniin Onhelus chaldaice interpretatur interpretem somniorum mutans thau insin.Genesis.xli. Nec erat qui interpretaretur.
sinu iam solliculos germinaret.et quavis si generis foeminini, tametet pluralis declinat informa masculina .uti ais.xix. Confundant qui operant linu.nam sequit di filo pexilis qus est foeminini generis. et tame
453쪽
in plurali.sed uerbsi e uerbo sic scribit.Et conlaudentur operates inaoexilia.vnde Amanuensis male scripsit pro pectentes plectetes .et est meda .et singularii' in scae mino.Isais.Hq.Etluadsumigans no extig Fregit in seusta diuisit minutatim. Levitici. J.DLudes eam minui tim.Inde idest fi ustu sue minutum fi agmentum,sicut nos de pane buccellam dicimus.Gen.xviii. Paruam muccellamia nis.Iob.xxxi.Et comedi buccellam meam. in Inflexit paralogizavit male suasit.decepit. Dcutero .Xi.Ne sorte decipiatur cor vestrum &Iob.xxxi .Et statum est in abscondito cor meum rectius .Et persuasum est in abscondito. 8c Prouerbiorum M.Et dilatat labia se ne commiscearis .pro quo rectius legitur. Et adimalesuadentem labiis suis ne commiscearis. S Oses.vij. Et factus elisiphraim quasi columba seducta non habens cor. idest scut columba illedia ad inescationem ignorat latentem pedicam ta Ephraim male suasus nescit periculum .inde homo simplex et persuasibilis qui facile decipitur 'et taut Prouerbiorum.xiiii Innocens credit omni uerbo. idest flexilis siue puerilis homo. unde dicitur transumptiue Prouer hiorum primo.Vs quo paruuli diligitis infantiam. et psalmo.cxv1. Custodiens paruulos dominus sed ibi per aleph in medio scribitur. scut in aliis multis locis. tr as LMox cosestim statim.Nueri duodecimo.Statim locutus est dominus ad eum.8. Malachie tertio.Et statim ueniet ad templum
' 'dis Fascia pectoralis . seu stola muliebris.Isais tertio .Et pro fascia pectorali cilicium. V d Verbii Ester.i Et hoc in omegdlatis imii est prouinciaratuais diuulget imperiit. d uerbii e uerbo sic uertit.Et audiet uerbuie is id faciendu est inomi regno eius .magis aut ego putare syriacam
pnguam esse.crebro enim Onhelus pro na linebraico: Pn
syriacum traduxit.ut Deutero .i.Hec sunt uerba et sic de aliis.
454쪽
iit. Summa autem epistolarum his est. nn Indurit lactauit.affecit Osee. ii Propter hoc ecce laetabo ea. 8 est simile unums et idem cum priore uerbo.
Dilatauit.Genesis nono. Dilatet deus Iapheth. nn Aperuit incepit psalmo.lxxviij Et ianuas celi aperuit.sic.mJ. Regum nono. Aperies ostium et fugies.&Iudicum tertio. Et videntes 'ullus aperiret.Inde denominatur clauis .ut in eodem loco.Tulcrunt clauem et aperientes inuenerunt dominum suum. Inde clausiu/ra uel claustrum. Miches septimo. Custodi claustra oris tui signifitate soluere.Ilais.xx.Solue siccum de lumbis tuis & significat os edere psalmo. xvii.Gladium evaginaverunt peccatores .idest ostenderiit. sic Canticorum septimo. Si flores fi uetum parturiunt.idest sostensedant se,us adhuc immature.& ab aperiendo dicit porta.ianua.omii. Numeri decimo.Congregabitur ad te omnis turba ad ostium taberanaculi foederis .et scribitur sic prima per segos. subuertit.et secundum quosdam addidit.adiunxit.affixit.Genesis.xxx. Comparauit me dominus cum sorore mea sed Nicolaus de lyra ordinarius commentator nostre bibite scripsit in hebrso sic haberi. Additione dei addita sum cum sorore mea .alii uero sic Subuersio/ne dei subuersia sum cum sorore mea. nondum enim erat comparadacum sorore suaqus ex se peperit tres filios.et se o duos non ex se led de erua.hoc certe uerbum quandam uersionem si mificat ut Prouerbiorum octauo non est in eis prauum quid nes peruersum. sic psalmo.xviii Cum perueris peruerteris.
Ν'π' ilum duplicatum Iudicum.xvi. Quomodo si rumpat quis
filum de stupa. ad Serpens pessimus aspis . Isais.xi.Et deIedlabitur insans super foramen aspidis .et psalmo. Icili. Sicut aspidis surde.etpluraliter Iob . 3Putas idum seget.
455쪽
tamen .Ezechielis.xlvi.Et adorabit super limen portae. Fortuna.euentuS.fatum.Numeri .ci.Sin autem mortuus sileri si o quispiam coram eo .verbum e uer I cum moreretur mortuus coram eo in euentu uel ex fato subito.
insoluit enigmata et coniectauit somnia exposuit arcana.Gen. Et non est qui interpretetur nobis Inde coniectatio .inγreroretatio .eiusdem.xl Juxta interpretationem congruam sibi. 8 se in masculino.Nunquid non dei est interpretatio. rectius sic.deibunt
456쪽
musthim seu cuiusda uirgulti genus .nostra transsatio uertit umbra.Iob.H. Sub umbra dormit in secreto calam et locis humentibus .idest sub virgulto dormit.Inde sequitur ibi protegunt umbrΙ umbra eius i protegunt uirgulta umbra eius et est antifrasis.quia no est arbor tam altique possit umbram eius tegere.
Tegimen. pertorium .ie Lim.Numeri.vij. Sex plaustra tectacu duodecim bobus.quasi diceret.Sex plaustraqdlibet cu tegumeto tuo .et duodeci boues .et exponit Onhelus haldaice. sex plaustra sin gulati tecta .sed thargu Ierosolymitanuscuertit. Se plaustra buuga. quas dicat sex bigas iumentorum Item est nomen cuiusdam animalis immud quod nos crocodilum vocamus .Leuitici.xi.Mustela et mus et crocodilus alii nominant busenem.
tax militauit in exercitu exercitauit belligerauit pugnauit ut
Zacharie.xiii 3.OmneS gentesqus pugnauerunt aduersius Ierusalem. Et Numeri tricesimoprimo Cum iugnassent contra Madianitas. Inde pugna .exercituS. milicia. ut eodem quo supra loco.Armate in quit ex uobis uiros ad pugnam. et Numeri primo.Omnes qui poterant ad bella procedere. Inuenitur autem quandoq; leph mutatum in he. ut Zacharis nono .Et circumdabo domum meam e 13 qui mi, litant mihi.Inde militia.Is ais vicesimoquarto.In die illa uisitabit dominus super militiam celi in excelsio. luraliter declinatur in utroq; crenere.In a culino, almo centesmotertio Benedicit domino om esuirtutes eius .in sceminino genere psalmo Vicesimoquarto.Dominus virtutum ipse est rex gloris.
Nar Tempus statutum terminus destinatus. Iob.vij.Militia est
vita hominis super terra.qd secudia rabi Salomone etcsteros Iudeos sic debet legi.nunquid lepus determinatu est hominisuper terram. I unauit.intumuit.inflatia est.tumescedo crepuit Numeri.
Et tumens uterus tuuS dirumpatur. et insta. Et utero tumescenteit trescat famur .et item in eodem .Et inflato uetre coputrescet scemur.
457쪽
'a: Hinnulus capreolus seu caprea Deuteronomη .Xlin. Ceruum et prea.et Canti Rr.si'.Sicut duo hinnuli capres gemelli.&eiusde zmilis est dilectus meus capres hinnulo 'eruoru et ecq it quando phin medio loco iod Canticorum ui Adiuro uos filis Ierusas eminer capreas ceruos camporum. 'EPrecipuum.iocandu.beneplacens.de ruet egregiu.Ezechielis graue est eo estia inter omes terras.etit . Prscipua terra im Nisam Indigila erit dissexercituit corona glorie. d Ionathas
e ii uehiit In tepore illo erit messias ni exerci tu in corona Id opcipua.qtiare pro eo Onos legimus Dan elis Vi 3 Exul eo alide cote meridie et contra oriente et contra sortitudine.magistr1hebreor legunt contra meridiem et contra oriente et contra terram Israetad hoc allego rabi Leuiben geris in comentariis super Da/nielem qui sic scpbit. Et factum est grande cotvra meridiem hoc est reaem oypti et contra orientem hoc est terram persarum et contra terram 'a hoc est terram Israel. hscille. Apprehendit.congessit Ruth.13. Et congessit polentam sibi. idest Roaet comprehendit inmensa ex manipulisseugum tostata siueione torrefactarum us postea lixivio coquuntur et apposivit ei scili/eet Moabithidi Ruth partem sualia. . y Discolorauit.Inde discolarueremis.xq. Nunquid auis disco loei redita mea mihi.diesit asit in s auis inuisa ossaibus aliis uit,his ouaoropter semo sanguinolenta est et respersa notis uulneruian. Inde illud quod leoimus Iudicum .v.Vestes diuersorum colorum sissare traduntur. dest exuuie sanguinolentis,aotis respersis inde.
va, Digitus Exodi vi a. Digitus dei est hic.&Numeri.XIX.
hinoen dipitum in sanguine eius. . Comportauit. aceruauit.Iob.xxvii.Si comportauerit quali terra argentum .sic Habaculi.i.Et comportabit aggere et capiet ea. Inde aceruus dicitur iiii. Regii κ.Ponite ea ad duos accruos.
458쪽
aetatus Isais lx Et filii tui de latere surgerit.&ts xii Cadent a
latere tuo mille.& ponitur in eis dagges ad ostendendam abiectione alterius liters dateth S pluraliter Exodi. U.Sex calami egredient de
lateribus eius.tre ex uno latere.et treS ex altero latere. Speculatus est.insidiatus est .Exodi, i. Qtu autem non est insidiatus.&.i .Regum.xxiiij.Tu autem iusdiaris animgmee ut auferaseam .ides specularis ut auferas animam meam .lade nomen Numeri
xxxv. Vel iecerit quippia in eu per insidias.ad illius forma est Maliud verbum passivum quod significat deselatum et devastatum esse. Soγphonte.iq.Dc lais sunt ciuitates eorum .idest devastatissent. P a Iustificauit sis si ut iustificeris in sermonibus tuis .i.Ppterea iustificabis in sermonibus tuis .et transitiuum in tertium Prouer.xvij. Et qui iustificat impium et passivum s.cxliij Quia non iustificabitur in conspeetu tuo omnis uiuens.bade iussus Gen.Vi. e uir iusi iis.&pluraliter.iii .Regum .ij.Qitia interfecit duos uiros iustos meliore te.Inde derivatur et iusticia et iustificatio .et plura alia.
ad: Auricolorauit Levitici xiii Et capillus flatius solito subii lior .pro et capillus auricolor quasi, an idest auro deductumst.
bilauit.hinnivit.exultauit.tripudiauit.Isaig.xij Exulta et Ialida habitatio son.8. Ester viij.Omst ciuitas exultauit at paetata est. hebraice sic.Et ciuitas Susian exultauit et letata est dichais.xxiiij Hiiυnient de mari idest de aquis. Fenestra qu accipit in domo lumen diei.Geri .vi.Fenestram in arca facies.Indet' ' dat meridies cum sol in medio celi Tundit lumen.Gen.xliij.Quonia hodie mecu uiri comesturi senti meridie. Oleum ii Paralip xxxii Apodaecas quo fi umenti uini R olei.Inde uerbum quod fgnificat oleum intrapetis exprimere. quasi liceret dicere oleiscareJob.xxiiii. Inter aceruos eoru meridiatisint. ubi translator respexit ad superius uocabulu.& Zacharis.iiii Isti sunt
459쪽
duo filii olei idest olaificationis intelligunt regalis unda: ae Sordidus. sordes Isaig. viq. Oes enim men*repuissent
vomitu sordium ita ut non esset locus ultra.et Zacharis.iij. I sus indutus erat uestibus sordidis. Venatus est.threnorum .iq. Venatione coeperunt me inimici mei&Gen .mina Cum uenatu aliquid apprehendem et insta. Et ille abiisset in agrum ut iussione patris implaret.quod rectius de uer/bo ad uerbum sic digit.Et Rebecca audiente sermonem lshac ad Elati filium suum,abiit Esau in campii ad uenandu uenationem ut afferret. Minis sequitur AS mihi de uenatione tua &Gen .X. Et erat robustus uenator coram domino Inde per prothesim meminstrumentum quo capiunt pisces siue sit hamus seu retiaculu aut fiscella. Ecclesialiis
.Sed sicut pisces capiunt hamo alio aute modo significat cibariu siue escam seu nutrimentum.us.lxxviii.Cibaria misit eis in abundantia. P a 'rscepit.mandauit.iussit.imperauit Deuterono.ci.' suntur epta et cerimonis at iudicia quemadauit dominus deus uester
Ut docerem uos.et Deutero .XXHq.Legem Prscepit nobis Moyses .et Isuis.xxviii. anda remanda .manda remanda. Inde nomen Prouer/biorum.vii Serua mandata mea et uiueS.
D Clamauit.Isaig.xlii De uertice montium clamabunt.uerius de
cap. montium .et eiusdem.xxiih. Clamor erit super uino in plateis. 8. Ieremis.xiiq.Clamor Ierusalem ascendit.hoc et omnia derivata luasionificant uociferationem doloris et luetus.
Prosendum.Isais.xlv.Qtu dico prosemdo desolare. et Ionae ista proiecisti me in profundsi in corde maris ibi enim cata prothe/sn recipit mem consonantem. 8 Exodi.xv. Descenderunt m prohindum sicut lapis .etistera. Ieiunavit.Isais.lviij.Quare ieiunavimus et no aspexisti.et insta. Ecce in die ieiunii uestri ecce ad lites et contentiones ieiunatis .nolite ieiunare sicutus ad hanc diem et cetera.et uide coniugatione uerbi Ester.tiq.ubi nos habemus .Et orate pro me .uerita sic lagit.Ut ieiuna
460쪽
te pro me et ego cum ancillis meis similiter ieiunabo. v Grex quorumcum pecorum et ouis.Ieremie.l. GreX perditus tactus est populus meus.Vbi hoc uocabulum scribitur per aleph loco vati.quod et senatuocaliter . sed alibi sine aleph et sine vati scribit per syncopen .IS .ix.OueSet boues uniuersas.fateor aut in fine adheγreat he aspiratio lenis κοπα ποηφῆγη sed raro. Alluit.mundauit.threnorum .ii j.baundauerunt aque super caput meum. et Ezechielis. XIJ. Et irrigabo terram foetore sanguinis tui .insuper montes et ualles implebuntur ex te.redie de uerbo ad uerbum sic. 8c potare faciam terram inundationem tuam de sanguine
v α Fauus. Prouerbiorum.xvi. pavus mellis uerba composita.S Psalmo .iux.Et dulciora super mel et favum .ubi ponitur pluraliter. P Y Coartauit angustiavit.lob. xii Coartat me spiritus uteri mei. N Deuteronomi j xx, is an angustia et uastitate qua opprimet te hoγstis tuus.haud multum absimile est.Iob. viii. Et lapis blutus calore1ns uertitur.quasi angustiatus in sornace.
a Tyrus.Ieremis.xlvij.Et dissipabitu Tyrus et Sidon. I circumdedit obsedit oppugnauit contramolitus est.inuast.
Deuteronomii uicesimo.Sin autem foedus inire noluerit et coeperit contra te bellum oppugnabis eam.&Canticorum oetauo.Si ostium est compingamus illud tabulis cedrinis quod translatio nostra sor, lasse ita uertita sorina .figura.at pietura sed secundum proprietatρ lingue.scut Blent in obudione ciuitatis oma et poris muniri et circudari.ita hic interpretadum est.Si porta seu ianua est muniamus illam tabulis cedrinis. uel serundum Nicolaum de lyra sortificemus eam. sic ps.lx.Quis deducet me in ciuitatem munitam seu sortiscatam .inde ab obsidione idest tribulatio. Zacharie.x. Et transibunt in maris seelo .idest in tribulatione et moesticia sic eiusdem .vin. Neque exeunti erat pax prs tribulatione.& psalmo .cxix.Tribulatio et angu/stia inueneriat me.ct .Regum .XXUiq.Coartor nimis.pro quo rectius