장음표시 사용
161쪽
uomodo autem post pluuias quadranni tempestate precipue huiusmodi animalia
oriantur facile est mitelligere, nam certum est seminibus huiusmodi una magis quarta altera tempestate anni, animalia abundare , quae disiecta& rursus vi caloris attenuata feruntur sursum unde deinde per pluuias decidunt in terram ex qua breuissimo te mis ore oriuntur, ut experientia constat, ia-vae, di muscar alia huiusmodi Hinc respiciendo causam adaequatam huiusmodi animalium facile est in ea inuenire tantum Persectionis, quantum est in effectu Qui dicunt ranas&mures sarpetes ex ij dumtaxat semini bns nasci , quae a Deo Initio crata sunt etiam vocare possunt
aliqualiter causa ranae quae nascitur ex Pu Iri ranam vi sic, quia videlicet vis illa generativa ranς quς 5petit praedictis seminibus est vis naturalis ranae simpliciter, ad O-que non huius aut illius dumtaxat sed omisnis rances unde recte dicitur ranae ut sic tribui gerierationem ranaec putri, quia haec nascitur ex vi seminis , quod est proprium virtus propria ranae . Ex his omnibus patet tres omnes supra citatas sententies suam habere probabilitatem in nulla earum quidquam portenti esses quamuis circa tertiam plerique impingant dum illus sensum a nostro omnino
Denique quarta sententia est causa tria principalem nascentium ex putri esse col-ιectionem illarum substa talarum a quibus est
162쪽
De causa principali II cest virtus immediate productiva ortar . Prabatur autem haec conclusio ex dea ni tione causae principalis . Sicut enim causa principalis in arte tactis est id quod mouet instrumenta ad finem arti licles, ad perfectionem operis intenti, laetiam in naturalibus, id cuius sunt instrumenta, seu id cuius est virtus activa seu id a quo est virtus immediate effectiva effectus , recte dicitur causa principalis ipsius . Ita dicimns in Plantis Plantam esse causam alterius Planiatae, Latucam lactuce,quia Lactuca ex semiis ne nascitur, quod ab alia lactuca decisum est. Statuimus autem supra virtutem im-rrediate activam esse sola accidentia &con. sequenter, si stemus in proprietate sermo is nis etiam raes quae non est, poterit dici causa immediata simpliciter effectus, qui sit Explicatur hoc Da unum aut alterum murem cum excrementis di laecisse aliquas
particulas seminales aptas muri gignen do.& postea ab improba fele miserabit uer deis
vorari, tunc etiam mortuis muribus, virtus seminalis relicta in aptam materiam inciis dens germinabit in murem, musis de nouo geniti virtus immepiate efffectiva erit vis seminalis relicta ; quia causam dicimus id a quo est virtus, mures defunctos recte appellabimus causam muris,qui propIcrearecte dicitur proles posthum utriusq, parentis extincti Dicentur autem praedicti mures causa immediata riuiamter hoc nouum murem nihil mediat,quod habeat proprie rationem causata
163쪽
Odij c. i. sarppe collectio substantiarum
a quibus est virtus immediate activa non continet tantum persectionis quantum est in effectu vi huiusmodi collectio non est causa principalis effectu . Probatur an rec. quia talis collectio sede non compraehendit ullum vivens; puta si oriatur mus aut i ana ope illorum dumtaxat seminurno, quae prima causa creauit initio mundi. Conisse q, autem videtur certa: quia saltem in causa priticipali contineri debet tota perscctio
Resp. I. Transmisi antee si sermo sit de continentia formali , neg. conseq. Non definiuimus causam principalem per aqualitatem perfectionis cum suo effectum , sed
se rationem primi mouentis in illo casu diduersam j, primum mouens&applicatiuuyirtutis activae, erit vel corpus caeleste, vel intelligentia. Nec corpus caeleste est vivens nec intelligentia influit vivitiensci idem enim accidaret si virtus seu spiritus seminalis in mat criam aptam non ope intella gentiar, scd casu tem cie, pula ante Austro
Resp. 2. Negando antec.nam si accidat virtutiam pioductitia esse in mediate a Deo scut quando est yrana,ttibuitur a ne quod- fecerit illa tribuutur Deo, in illa hypothe
164쪽
si Dicimus autem non esse necesse recurre ad Deum : quia post primam creatio inmem hujusmodi viventium sufficienter effunt ab ipsis spiritus productitii similium vel etiam per innumerasin respecte nostii casuales combinationes seu complexiones spirituum dissimilium oriuntur quotidie nouae species ex putri nascentium. Obiici 1. Perfectio causae recte arguitur ex perfectione effectiis .ig. nequit reperiri in effectu ullo perfectio supra perfectionem causae Prob. antec. ex eo quod recte philosophetur Psalmista. Qui plantani autem non audiet, aut qui finxit oculum non tonsiderat . ubi ex eo quoc aliquae Dei creaturae lauetantvi videant, multo magis Deus ipse& audiens videns arguitur, a quo habent audire videres. Probatur au tem conseq. quia si verum est posse in et D ctu perfectionem inueniri, quae non sit in causa huic argumente creatura videto audit.ergo O creator e formaliter vel eminenter videtis audit: respondebit aliqui concesso ant. neg. conseq. Rationem negari reddet: quia potest esse aliquis effectus sua causa perfectior.
Hoc posito, quod videtur manifestum
subsumitur sed in mure&rana reperitur alia qua perfectio quae non est collectione earum substanti arti a quib'est virtus producti- Ua muris deranς g. talis collectio Mest cau. a muris aut ranae. . Discursus est liquibus Rela Cone antec dist conseq. nequit in
effectu reperiri persectio quae non sit in causa
165쪽
sa adaequata: conta in causa madaequata meisgo Id quod urget Aduersarius contra coialectione substantiarum facit contra ipsum. Si enim spirituum illa collectio, quibus in is est v is procreativa rane toties' a Deo: talia sum est quod id a quo est collectio accidentium non habet totam perscctionem effectus. Si autem est ab alijs viventibus; idem quod prius. Recte antem ex perfectione e Licinis arguitur perfectio causae: quia quamuis virtus immediate effectiva non sic aeque perfecta ac effectus, id tamen cuius est talis ut Ilus, aut cuius propria est talis vi
tus , si aque perlatium ac ipse. Ideoque ex hoc quod aliqua creaturain audiat
divideat recte arguitur Deum eminenter Saudire videre, quia non est aliud , qui potencia talium creaturarum effectiva tri-hui possit, quam Deus, aut si aliquid aliud est, hoc ipsum debet esse a Deo, consequenter cum necessarium sit tandem deuenire ad Deum, ut ad primum Principium , necesse si in ipso omnem omnino Perfectione ni reperiri. Atq; hic nota non solum perfectionem
qua elicio effectu,sed et iam longe a rorem ab effectu ips argui in causa. Si pictura traelegantem aspicias aut statuam; in utraq; to tapersectio est talis dispositio partium de dolor uri non aurem solum inferes similem dispositione esse in Arrifices; sed perfectiois nem longe alterius ordinis, artem videlicet&iapiertiam , quae manifeste arguitur ex CO in quo certum est nec artem inueniri
166쪽
nec sapientiam. Obiici, Non est de ratione virtutis im- mediate disponentis ad formam, flacer i formam ad quam disponat: g. aliam si acci dentia sint immediata dispositio ad formam Iubstantialem non propterea erunt virtus productiva sormae: sed plerunq;accidit nulta dati substantiam creatam cui tribui potast talis effectio. i. plerunq; pro causa effectiva Drmarum recurrendum est ad causam primam, quae ubiq; est,& omnia in omnibus
operatur. Prcbatur antec. quia datur in nais
tura virtus immediate disponens materiam ad animam rationalem , adeoque exigens a Deo, illam producata tamen huiusmo. di virtus non est et Iecstitia anime rationalis. Quemadmodum igitur in productione ani mae Deus gerit vices cause particularis, sic etiam in productione aliarum flarmarur
inter quaserunt animae ranarum, murium m i scarum, verminium e.
Res conc antec. neg. consaq. Deus tria, prodnctione animae ratio ualis non gerat vices vllius causae secunda, nec est in lapi mentum ullius alterius quandoquidem ani. ma racionalis non est in ordine earum formatum quae educuntur de potentia materiae Agens autem creatum non aliter agit quam educendo formam de potentia subiecti. Turpe est autem animam ranei facere sociam anime ationalis in hac dagnitate . Cum igitur ratio cur anima non sit a virtute qua est immediata dispositio ad ipsarmis, siti a tacest supra vites agentia creati.
167쪽
ut pote non producibilis nisi per creatione, manifestum est hanc non extendi ad alias formas, quae sunt in ordine inferiori , producibiles per concursum subiecti in , genere causae passiuae. Hinc cum appareta I. las fieri ad exigentiam virtutis proportio- nate,&non inueniatur vlla substantia, cui tribui possint ut immediate influenti, dicen. dum est illas educi a praedictis accidentibus
via virtute immediata ad quata in suo genere Nec enim negamus etiam causan L.
primam immediatem fluere in effectus huiusmodi
Expediuntur reliqua EX dictis patet aliquando Deu esse cauissam principalem etiam per modum supplementi respectu aliquorum effectuum non tamen in eo sensu qui intenditur ab Adnersariis.Rem explico aduersari j ideo ponunt Deum causam principalam animalis exputri ut habeant substantiam viventem, quae immediate influat in huiusmodi effectu innixi videlicet huic principio causa particularis immediata habet totam perfectionem effectus, quia in causis secundis non inueniunt pe ectionem huiusmodi, ideo Deum aduocant in supplementum causae Palliculars. Nos vero in alio sensu dicimus accidere posse quod Deus sit causa particularis alicuius ex huiusmcdi effectibus
puta si accideret spiritus illo quibus mest
168쪽
virtus activad procretiua rerum esse risi ab aliis animantibus seu causis secund:s, a solo
Deo immediate adeoque tunc no a ter m-
fueret in ranam aut murem,qua si illi spiritus seu illa semina essent aliarum ranaru vel murium nisi in hoc quod huiusmodi spiritus
seu semina essent ab ipso solo:de caeter haberet seir uniuersalis rerum omnium procreator,cocurreretq;per modum causae, niuersalis non specialiter influendo in ranam, sed eodnmtaxat concursu quo concurreret,
si etiam adesset ibidem rana genitrix ranae. Collige secundo. no esse de ratione instru- meti esse coniunctu causae principati. Hinc bona est comunis diuisio instrum eri in coniunctum S separatu. Aliqua instrumenta noagunt nisi coniuncta causae principali: aliqua etia laparata. Primi generis sunt serra, malleus pennicillus. Secundi: pondera horologi j Salia huiusmodi Ratio vitiusq:est: quia prima agunt secundum impetum receptu ab artisce, secunda secundum impetum natum,quo scit sapieteristi artifex . Pennicillus no mouet colores secundu deam Pictoris,nisi per impetum receptum a Pictore. Pondus horologi mouet. horologiu secundum deam horologiarn per impetu sibi innarum i& in id unum debet incubere Atti sex ut illud bene disponat secundu locum. Ad
rationem instrumenti secundi generis, pertinet illa collectio accidentiu , Qua diximus esse uirtutem immediate prodiictivam Ouae substantiae r haec enim est per seipsam vis motiva passi , cui applicatur , . Tomas. In F et ii D
169쪽
eiusdem assimi latiuam substantiar,cuius est virtus seu instrumentum. Collige tertio quomodo intelligendum sit id quod satis communiter dicitur instrumentum in agendo eleuata a causa principali Quod ita nonnulli intelligunt quasi de ratione instrumenti sit accipere a caus iprincipali tota 'illam perfect onem, quae transfundenda est in edictum. Rem igitur sic imaginantur; in causa velut in fonte perisfectionem agnoscunt transmittenda in crri uulum seu per canalem in effectum , qui de nouo fit qua in re ut obseruat Doctor Angelicus loce supra citato, sentire videritur cum Democrito, effectum esse causa per effluuium quoddam corpusculorum a causa exeuntium ut extra ipsam effectum constiuant Eleuari igitur in agendo instruis metum, nihil aliud est quam instrumentum csse causam vel virtutem productivam effectus propintionati debiti causae cuius est instrumentuna. Qui effectus est nobilio ipso instrumento Adde quod falsum est id quod muli aiunt rationem instrumenti consistere in hoc quod indigeat eleuati a causa principali, ut essectum edat idem debitum. Hoc non esse proprium instrumenti patet ex coquod etiam causa principali huiusmodi ele. uato competat , ut contingu in in te lectu voluntate, seu si manis in anima, quae quamuis sit causa principalisin cognitionum volitionem supernaturalitam, indiget tamen ad operationes lauiusmodi eleuari per aurcilia supernaturalia.
170쪽
Proponitur aliquod argumentum pro necessitate huiusmodi INTER recentiorees neminem sere in
uenies qui in hac controuersa non inuehatur in Durandum , eo quod i essecundum dist. I. qu. s. num rho dixerit Deum non concurrere immediate ad omnes&singulos ei sectus causa secundς, sed solam mediate quatenus videlicet prodii xit omnes causas secundas cum virtute uia scienti ut ex se sine alio concurrente o perentur, quaelibet iuxta suam naturamia, cCui sententia qui facie re voluerit poterit usurpare illud Genescosci equievit Deus die septimo at omni opere quod patrauit Hoc est , postquam omnes terum species procreauit iisque sese propagandi permultiplicationem indiuiduo tum virtutem indidit, uit eas agere, nihil ipse ulterius agens, ita tamen ut omnie in ipsum vi in ri attin