Triennium philosophicum quod P. Andreas Semery Remus e Societate Iesu in Collegio Romano philosophiae iterum professor dictabat ... Annus primus tertius

181쪽

iseipsum illam conseruet Res vero qua rit Iidem non posset diceres; si operam causae s cundae esset etiam Deo cessantes. Cur enim nulla sit eo cessante, qui nihil influit in esse ipsitis; Confirmatur haec ratio, explicatur. Suppone dari hic ignem , a quo nollit Deus stuppam comburi eidem proximam: sicut noluit tres pueros comburi in fornace Baahilonica. Hoc posito sic philosophate. Implicat Deum nolle combustionem stuppae , simul facere quidquid facit quando On-huritur stuppa . Sed quando comburitur suppa nihil aliud facit, quam conseruare ignem cum virtute activa ipsius ergo i minplicat Deum nulle comburi stuppam, simul conseruari ignem cum virtute acilua . Rursus non implicat conscruar ignem cum virtute activa, tamen non urere ergo prςter ignem c virtutem activam equirietur aliud ad combustionem stuppae appli

cata .

Praeterea sine in luxu Dei immediato non est intestigere quid sit Deum conseruare ignem, virtutem activam ignis'. utrumque enim scut est in natura independenter a Deo ita etiam potest in dejendenter ab eo- de seruari. Necesse est igitur, ad hoc ut intelligas rem conseruata a Deo, te etiam intelligere dependentiam immediatam rei a Deo, per quam videlicet ita sit in natura, ut cessante Deo a construando,res ipsa necetalladio cesset ab essendo Est enim absurdum

icere Deum non posse impedire rem ab e sendo

182쪽

gendo , nisi per actionem vel productivam alterius rei incompossibilis cum ipsa, vel Hestructivam illius, cum longe sapientius de Deo sentiat, qui dicit Deum posse destruere quamlibet re per hoc praecis quod cesset ab ipsa conseruanda . Hoc idem alibi indicatum est, ubi dictum est actionem non terminari ad non ens; sed per hoc ipsu non fieri rem , quod non detur actio ipsius effectiva per hoc ipsum Non seruari, quod non

detur actio ipsius conseruaciua . Promouetur ulterius eadem ratio. Non implicat posito igne eiusdem virtute a cliua, ituppa approximata Deum nolle. . quicquam de nouo produci. Hoc autCm. nequitisse verum in sententia aduersarioru ergo Icc. Maior est certa, nec aduersarius unquam affaret implicantiam minor vero

probatur; quia posito igne, stuppa appli-

Cata, nequH non fieri ignis, nisi Deo produia . cente positiuum impedimentum ad ignem, Crgo in praedicta circumstantia neces e est poni de nouo in natura gl ignem , vel aliquid aliud exclusitium igitis. In nostra autem sententia posito igni, de approximata stuppa, nihil de nouo sic pet hoc praecise

quod Deus non agat. Desinere autem abessendorem, quae erat. non fieri rem, quae nondum est, per hoc praecise quod Deus non agat, est argumentu euidens perfectissimae dc pendentiae rerum a Dco.

Ex his omnibus patet, quod alibi indicatum est; nullam causam adqquatam simpliciter cuiuslibet a dictus et se simpliciter , S

183쪽

absolute necessariam hoc est talem is ipsa

data nequeat non dari effectus in consequenter omnem eausam adaequatam in ciuiscere aliquod principium liberum . Explicatur hic in causa productiva caloris. Non repugnat dari ignem &stuppam approximatam, non preduci calorem igitur ignis approximatus stuppae cum tota sua virtute activa,non necessario necessitate metaphysica producit calorem; est igitur cum igne , virtute activa ignis aliquod aliud principium ita concurrens ad productionem ea loris, ut possit non concurrere, determinando se pro suo libito ad concurrendum vel non concurrendum . Hoz autem principium est causa prima, cui effectus quili-het est simpliciter liber, quia posita quali-het eausa secunda potest cum ipsa non age is re, per suum non agere, facere ut nullus si causae secundae effectus Hoc idem magis patebit ex responsionibus ad oblectio.

Obijc. i. Operari mediante allo, non est operari immediates; Deus operatur medi tibus creaturis,l. Deus non operatur imis mediate Maior patet ex dictis. Ignis pro. ducens ignem mediante qualitate immissa in passum non producit immediate. morautem probatur quia Deus calefacit mectante igne, frigefacit mediante aqua, sic de carieris, varias causas varijs aptando

effectibus. Confirmatur hoc idem ex Diu. Thoma negante Deum per seipsum imme- state dare ella, de conseri are inesse, omnem

184쪽

nem creaἰ urant, quorum utrumq; agit mediantibus cusis. Ita habes in I. Part. quaest.

Respa concessa maiori minori negando conseq. Deus enim cinedia te, Sc imis mediate producit, conseruat Omnem creaturam Med: a te quatenus per causas a se factas, immediater quatenus cum iisdem causis a se conditis concurrit ad effectus ipsarum. Hinc posses etiam distinguereminorem Deus operatur mediantibus creaturis solum: nego minorem mediantib creaturis &praeterea per seipsum conc. Ino.

rem Adprobationem satis patet. Ad confirmationem dico Thomam loco citatori alibi loqui ex professo contra eos, litaiebant res omnes produci, conseruaria solo Deo, sine concursu ullius caus crea. rae, quod vocabant fieri,& conseruari a Deo immediate. Hoc autem falsum elle, docet D. Thomas Obijc. a. Si Deus concurrit ad omnes effectus causae secundae , vel concurrit cadeactione cum causa secunda, vel diuersa, hoc est vel ita ut una eademq; sit actio Dei , creaturae, vel ita ut si alia acti Q Dei, alia craraturae neutrum dici potest;g. Deus non concurrit immediate. Maior est euidens, minor probatur. Et primo quod non eadem actione tum quia actio qua ponitur effectus non excedit virium agentis creati adeoqi potest esse adaequat e ab agente creato: tum quia nequit eadem actio esse a duobus agentibus, nisi in illis sit eadem numero virt

185쪽

virtus, quod non contingit in Deo, Merea. Tura. Probatia resam,qtiod nec actione diuersa; quia aut una actionum illarum attingeret prius terminum quam alia, aut utraquci simul neutrum dici potest; ergo &c Minor probatur .s enim dicas ab una actione prius attingi terminum,qua ab altera, actio subsequens actum aget est autem contra conceptum actionis, quod sit ad id quod ipsi

praesupponitur: omnes enim actionem con .cipiunt, ut viam ad terminum I dicas quod utraq; simul eo ipso una ex ipsis superfluit, cum una sit satis ad terminu . Nec dici potest, quod unam partem effectus producat De s, alteram creatura, quia sic idem indivisibiliter non esset a Deo,& a creatura,&aliquid ita esset a creatura, ut non esset a Deo Ex his concludit Durandus Deuntia,

non concurrere immediate ad omnes effectus caust secunda . Resp. concessa mai. neg. min.&dico per eadem indivisibiliter actionem Deum, creaturam influere neundem numero esse. Iium. Ad probationem nega creaturam sine concursu Dei posse elicere vllam actionem. Immo constat causam secundam aliquando non egisse, cum tamen certum sit causam necessaraim semper agere quantum potest igitur non potuit. Non potuit autem quia Dens noluit concurrere. Ad secunda rationcm contra identitatem actionis negaeandem actionem esse non posse a duobus agetibus etiam in virtute diuersis. Verum quia

Lem est actionem,quae sit a duobus,esse alia ab

186쪽

ab ea, quae esset ab altero tantum , ut alibi diximus,sed quid hoc ad Durandum Instabis; Si eadem actio esset indivisibilitet a Deo Ma creatura, sequeretur actionem qua Petrus peccat esse actionem Dei: & Petri consequens est absurdum ergo dc

antec. Sequela maioris probatur: quia actio aeque proccdensa Deo ac Petro non debet magis dici actio Petri quam Dei: immo

videtur potiori iure dieenda Dei quarta Petri quia denominatio est a potiori in eomplex autem eX Deo&Petro Deus est potior. Item dici potest quod Deus peccat simul cum voluntate Petri Probat ut hoc rquia recte dicis Deum calefacere simul cum igne,quia est eadem actio procedens indiuisibiliter&a Deo&ab igne sed etiania, eadem est actio indivisibiliter procedens αῖ Debria voluntate Petrici ergo recte dixeris Deum peccare simul cum voluntate Petri '

Resp. dissicultate propositam quoad de.

nominationem peccantis esse communem nostrae sententia Moppositi siue enim De immediate, siue mediate solum concurrat ad omnes operationes creatutae est eadem vis obiectionis allatae Patet hoc , quia etiamsi Deus solum mediate concurrat ad cale tionem factam per ignem per hoc videlicet quod conseruet ignem ii r-rutem ipsius activam, Deus in sententia Dutandi dicitur calefacere,& hoc modo intelligitur Deus omnia in omnibus operari DPariter Deus conseruans in Petro Potentia

187쪽

, o Disp. 4. Quast. I.

R virtutem peccandi dicitur operari perincatum, seu peccare cum voluntate Petri Conseq. est euidens quia per hoc praecise calefacit cum igneri per ignem, quod conseruet in igne potentiam calefaciendi, sed etiam in voluntate Petri conseruat potentiam peccandi; g. cum voluntate Petri Myer voluntatem Petri peccat D Augustinus fatetur diu se laborasse in liberando Deo ab hoc quod est esse auctorem peccati, cum indubitatum sit illum esse auctorem potentiae seu voluntatisqtia homo peccat,in quia haee difficultas distraxit auctores in varias sententias circa modu quo Deus concurrat adactus liberos tam bonos quam malos ideo circa hoe Minctum instituenda est.

beris.

ARTICVLVS I.

Proponitar praedeterminatum sica. Voluntatem creatam esse ex se usu: si

eientem ad bene vel male velle, bene vel male nolle, hoe est ad operari, supponitur hic, consequenter aliquid aliunde requiri, constituatur in ratione potentiae simpliciter completae ad hunc vel illum actum. Illud complementum tam certum est se tenere ex parte actus primi , quam in du-

188쪽

Dee euanu Dei. rarhitatum illud influere per modum eaust in

actum secundum.Complementum illud aliqui ex Thomistis ponunt in qualitate qua isdam a Deo immissa, quam vocant physicam praedeterminationem , per quam videlicet voluntas creata ta mouetur ad hoc vel iulud, ut stante raedeterminatione huiusmodi implicet non esse id ad quod est praede. terminatio Puta stante praedeterminatione ad actu bonum, tam implicat non esse actu honum, quam implicat non esse stante actithono, actum bonum, hoc est quam implicat esse simul duo contradictoria Impugnatur haec physica praedetermina. tio potissimum ex capite libertatis quamis destruit. Prius tamen quam impugnationem huiusmodi aggrediar, obseruo per qualitatem huiusmodi non saluari quod creatura . non agat sine immediato Dei concursu. Naetiam praedicta aequalites impressa voluntati est aliqua creatura, igitur si ipsa cum uoluntate ita agit ut Deus per seipsum orta, concurrat ad actum falsum est nullam rem creatam agere nisi Deo agente cum ipsa .

Quod si dicas Deum simul cum illa qualita iste impressa agere , hoc idem dicere potes de Deo cum ipsam et voluntate Impugnatur iam prςdeterminatio physiisca nomine libertatis. Voluntas creata Ie

sola non potest elicere vllam operatio me ergo se sola non est principium adaequatum vitrus operationis ergo ut habeas principiuad quat operationis sequiritur haec physica predeterminatio in voluntate, uel si-

189쪽

mul cum voluntate, consequenter voIutatas Oon est prineipium a quatum operatitionis nisi ut instructa physica Dirae determinatione; sed inst Ructa physica praedeterminatione non est libera ad hunc vel il- Ium ac dum,ad actum vel negationem actus ergo physica praedeterminatio destruit si hertatem minor subsumpta probatur quia physica praedeterminatio est ita de terminatio ad amore v. g. vi implicet voluntatem hac praedeterminatione praeditam non amare. Est autem euidens ex terminis illud principium, quod se solo nequit age-xe, si ad agendum compleatur per aliquid essentialiter determinatum ad unusm, num . quam esse liberum ad hoeri illud, seu potius ad hunc actum vel oppositum . Patet hoc, quia se sola neutrum potest,in hoc conuenit omni causae creataliquarum nulla est adaequata sussicientia ad ullum actum , rursus id per quod conpletur in ratione proxime potentis , est essentialiter deteris minatum ad unum, ergo numquam datur principium adaequatum ullius actus quod sit principium adaequatum vel omittendi talem actum, vel exeundi in Oppositum Implicat enim in principio adaequato es sentialiter determinato ad unum, intellige a re sufficientiam adaequatamin indifferemtiam ad utrumlibet. Promouetur ulterius idem argumentu Voluntas creata ut sit potens simpliciter absolute operari libere debet compleri a

190쪽

De concursu Dei. 4.3pi sicam praedetcrminationem non completur in genere potentiae liberae ergo et physicam praedeterminationem non completur modo sibi proportionato . Maior nequit negari , mor probatur , quia . complementum cum quo non stat indifferentia ad opposita non eomplet potent iam in ratione potentiae liber , cum physica predeterminatione non stat indifferentia

ad opposita: ergo c. Minor probatur quia physica praedeterminatio est essentiale determinatiuum ad alterum ex Oppositis puta praedeterminatio ad amorem est essentiale determinatiuum ad amorem uprςdeterminatio ad odium est essentiale determinatiuum ad odium . Vbi aduerte nos aequaliter agere hic contra eos qui voluntatem nostram prae moueri aiunt per qualitatem immissam , de contra eos qui eadem adeo ipso prae moueri contendunt non enim interest, quantum ad libertatem . seu potius ad interitum libertatis; unde prae- moueamur si prς motione moueam ut essen. tialiter determinata ad unum. Dices etiam stant praedeterminati ne ad unum manere in voluntate essen.

tialem indifferentiam ad opposita quia voluntas secundum se praecise considerata est omnino indifferens ad hanc vel illam praedeterminationem : hoc est ad prFeterminationem ad amorem , ad praedeterminationem ad diurru, Hoc modo paric etiam ante albedine