장음표시 사용
221쪽
De concursu Dei. a smum didere quod qui odit fratrem , qui in Aratur, qui de honorat parentes , satisfacit voluntati diuinae cam dicat Psalmista non Deus olens iniquitatem tu es. Hoc argumentum circa diuinam voluntatem mirum est quam lut feta auctores quorum plerique longam disputationem faciunt circa decretum qu Deus concuris rit cum causis liberis multos inuenies qui dicant Deum concurrere cum Petto voluntate disiunctiva, hoc est qua velit vel bonam vel prauam operationem . Ali dicunt concurrere voluntate conditionata ,
hoc est qua velit Petrum , si non bene Ope retur. male operata , vel e conuerso . Conistra utramque ex his voluntatibus militat argumentum . quamuis qui utramque tenet illud soluere sibi videantur. In nostra sententia nihil est circa diuinam voluntatem
difficultatis. Sciensum est igitur aham esse in Deo voluntatem qua aliquid simpliciter vult, aliam qua ahquid solum permittitia aliam qua approbat , aliam qua reprobat
hos&illos actus. Dum autem dicimus aliamin aliam, intellige secundum quandam virtualitatem . Hoc posito etiam lollenda est quivocatio quae est in hac voce permittit . Potest enim Deus permitteresal quid moraliter,&aliquid pure physice. Perinmittit mora Iiter hoc illud , quando s-gnificat sibi neque hoc neque illud displicere. Puta permittit tibi ut olfacias rosam ἔvt accedas ad ignem , ut disputas de causa substantia: aha id genus quae propterCdi-H cun -
222쪽
cuntur permissa lege aeterna dio sic peris mittit homine surpi, peierare, blasphemari: quia positive haec probibet: permittit tamehaec eadem physice qatenus sinit hominem natura sua liberu ipsa Dei omnipotentia ab huiusmodi malefacta abuti: ad hoc per mitte dum hoc modo tenetur ex numere sapientia Prouisoris,secundum quam causis si cundis consulit, unicuiq; secundum modustae naturae. Hispositis& rite intellectis. Dicendum et eum qui bene operatur satisfacere: siue obsequi voluntati diuinae, eum vero qui male iidem voluntati resistere& repugnare. Atque hic si aliquis opponat tibi: voluntati eius qui resistit repone illud aliud: vos Spiritui Sancto semper res-stitis. Voluntas igitur qua ponit omnipotentiam suam in manibus tui arbitrii nihil vult nisi bonum, quamuis de aliquid quod
etiam concurrit ad malum; consequenter quamuis concursu exhibitus sit indisserens, volutas tamen exhibes non est indifferens. Habes huius rei exemplum in Magi stratu dante tibi gladium quo occidas hostem patriae,&imperante ut illum occidas Res data, videlicet gladius est indifferens ad occidendum hostem, vel ciuem; voluntas tamcndantis no est indifferens ad moris rem hostis vel ciuis . Hoc idem habes in quaestionibus de malo supra citati sinu. 3. quae est de causa peccati aritas ubi docet D.
Thomas quod actio perfecta est latandum
intentionem primi moueo tis, quamuis motus ipsius sit secundum modum recipientis. Ex
223쪽
Ex hoc quod sit secundum modum recipientis, patet quod voluntas intendens a. u umbo. ium& liberum nequit ex libere concursum natura sua determinatum ad v-num. Erlispa et ad ad argumentum in Diama Laborat enim in aequi uoco Inter voluntatem dantis&concursum datum Nonis diximus voluntatem es c indifferentem, sed concursum exhibitum per talem voluntatem; hinc ad argumemum m forma nega
Diccs Omnipotentia exhibita est indisse. rerens ad actu bonum 46 actum malum;
voluntas exhibens Omnipotentiam est identificata cum omnipotentiam ergo voluntas exhibens est differens ad actum honum vel malum. Maior patet ex dictis Minor est certara non enim aliud est in Deo o- Iunias, allud omnipotentia Eeodem modo posset vice versa argui a voluntate ad Omnipotentiam Voluntas non est differens, sed solum ad bonum omnipotentia identificatur cum voluntate ergo Omnipoten tia non est indit ferens, sed solum ad bonu- Eodem modo contra ipsam me voluntatem tum intendentem, hoc est volentem simplicitarium permittentem siue oraliter
siue solum physice Voluntas intendans nvoluntas boni dumtaxat sed voluntas per mittens identificatur realiter cum inten-
donte ergo voluntas permittens est boni dumtaxat. Haec omnie, ut vides sui, una eadem dissiculias immo probari potatbeca adem ratiocinatione eidem volun act
224쪽
nos repugnare simul simul obsequi iam
alicui voluntati Dei resistimus dum peccamus, non omni voluntati Dei resistimus dupeccamus: quaelibet voluntas Dei est Onnis voluntas Dei realiter; etgo eidem Olutati Dei resisti musci non resistimus in coissequenter quotiescunq; peccamus pocil-mus contradictoriae racimus h meram Quod alicui voluntati resistamus peccando
patet ex illo Vos Spiritu Sancito semper resistitis quod non omni patet ex illo alio: voluntati eius quis resistite hoc est nemo
reuult, Residist conseq. voluntas in ratione volentis est iduserens a bonum, ad malum nego conseq. in ratione potentis conccdo conseq. Vel voluntas sub ratione voluntatis nego i sub ratione potentrae: concedo . Eadem distinctio soluit reliqua argumenti. Sicut enim eandem rem distinguis sub ratione voluntatis,4 sub rationepotent aera ita eandem voluntatem distingue sub ratione intendentis eu sub ratione Permittentis . Et sicut voluntatem distinguis in permittenteam&intendentem , ita voluntatem permittentem distingue in permittentem physice .permittenter
Dices: Si Deus nihil intendit nisi operationem bonam potest voluntas creata frustrare intentaonem diuinam .consequens est absurdum et goodant Min prob quia qui non assequi; ut id quod intendit , deficit ab in om c d et termini D absurdus
225쪽
est aurem dice te Deum deficere ab intenrito . Pretera dicit alicubi lipilosophus quod causa deficiens a fine intento , facit monstrum, ergos Deus deficit a fine intento facit monstrum. Hinc peccata dicuntur monstra in genere moris, sicut monstra dicuntur peccata in genere naturae.
Res p. nihil monstri esse quod Deus faciat monstra, deficiat, a fine illo particu lari quem intendit exhibendo omnipoten- Ilam in complementum causae liberae Quod autem suo fine esua expectationi frustretur audi ipsum conguerentem . Quid potui facere vineae mearis non fecι Expectaui t faceret vas, fecit autem labruscas. Et haec legens dubita si potes diu l- 'nam expectationem aliquando frustrata Aduersarius interroganti Deo posset res pondcre. Potuisti praedeterminare ad uuas,& tunc vinea tua nequiuisset producere labruscas. Nos autem humiliter fatemur in graditu utinem nostram dicentes Malus nostra ex te perduio nostra ex nobisci decisti quo pollamus& debuimus bene operari Abusi sumus dono tuo . Hoc quod per occasionem& exempli gratia medita mur hic cum Propheta intra ordinem gratii; medietare uniformiter intra ord nem
Consuli dixi finem particularem c.
quia finem uniuersaliter ultimo intentu, quidquid agat creatura , semper obtinet Deus; sive enim bene operis siue male , omnia redundat in gloriam. De manifes a-
226쪽
tis se omni crea urae et per praemia quae
largitur bomi, vel per pamam quam infligit nialis neque enim in sola misericordia ted in istitia sua laudandus est Deus. Hinc posse dilhingi re posset homo frustrare intentionem Dei efficacem nego; intent: Onem messicacem omitto. Per Omnem e quemlibet concursu quem tibi exhibeat intendit emeaciter gloriam suam hanc infallibiliter obtinet intendit autem non essicaciter, sed ut tendi debet ex causa libera Operationem bonam ει hanc tent: one minustras, dum male operari, stu-stras autem non inscium, adeo qne non decipis, sed genarum p ccati tui, peccatum tuum etiam ad suam gloriam permitten- rem; in hoc ipso mirabilem, quod tuae iam rebelli voluntate utatur ad fines suae omnipotententissimae voluntatis.
Inferuntur aliqua ex dictis. Apparet primo ex ij quae diximus voluntatem, qua Deus exhibet suam omnipotentiam creaeturae , tendere simpliciter, absolute in essicaciter potentiam completam ad opposita; hoc est ad bonum& malum. Hoc autem intendere non est
intendere malum quia haec ipsa potentia est bona,&ex genere eorum bonorum
quae Augustinus in libris de jbero Arbiistrio vocant media, sine quibus bene vivere
227쪽
De concursu Dei. 8 inon possumus, illis tamen ut bene& male Possumus: vocat aute media ea quae sunt iater summa infimi Summa appellat quia laus non possumus nisi bene uti huiuia modi sunt virtut es, unde est illud apud eundem. virtute nemo male utitur. Infima dicit sine quibus bene viuei possumus , ijs autem heneis male utimur prout volumus huiusmodi sunt honores, Ulultlae, sanitas&alia huiusmodi quae dicuntn bona
Apparet secundo eundem indivisibiliter actum esse liberum Deo creatum; sed non eodem modo. Quill be actus volun talis Petri est liber Deo, quia Deus omisnino bere complevit volpntatem Petri in ratione potentia ad illum actiam sussi. cientisci implicat enim data causam secun .dam se sola sufficientem ad ullum effectum Ille idem actus est liber Petro: quia hoc ipsum mei complementum per quod uolututas conlii tuitur sufficiens adactum, non est magis connexum cum hoc actu, quam cum opposito uel cum omissione ipsius liberistas igitur Dei exercetur in constituendo actu primo proximo; libertas Petria de territi nando actum primum proximum ad hunc potitus quam ad illum actum secun dum , hocscit in eliciendo hunc potiusquam illum actum . . Habes actum Dei formaliter liberum serminari ab onum, nam actus primus proximus etiam
ad peccatum est aliquod bonum, cum ille idem sit actus primus proximus ad actum
228쪽
vit turis . Habes etiam actum liberunt . Pei terminata atquando ad bonu mo aliq0ando ad malum prout bene operatur vel male consequenter ipsam mei Dei omni pol ni iam aliquatio ad maturria aliquando ad bonum trahi volunta e
Praeterea habes cur Deus ad constitutionem actus primi dicatur concurrere r- maliter ut volens non autem ad quemlibet actum secundum Ratio est, quia exerci tium libertatis diuinae consummatur in o iii tuti one actus primi, nec nouam liberta. tem Deus exercet per actum secundum, ex Crcet autem per actum secundum suam libertatem volumas creata Propterea huic tribuitur actus secudus. De actus primus, uuique ut libere& volenter operant , cur
autem insuper Deo tribuatur actus bonus lictum est supra. Apparet tertio non solu de facto De utria
concurrrere cum qualibet causa creata ad
quamlibet operationem , sed imp sicar creaturam quae in operando concursu huiusmodi non indigeat Patet hoc, quia implicat creatura carens essentialiter dependentia immediata a Deo , hoc est ad culus existentiam implaeet Deum immedia id concurrere sed si esset possibilis creaturae operans Deo non cooperant , dare. ur ali qua creatura ad cuius existentiam implicaret I eam immediate cocurrere,ergo c. m. phOb quia operatio seu effectus talis crea
ia a non posse Pendere immediate Deo
229쪽
Se conitir a Dei. 8 3 eo enim ipso quod esset actio Deiis creaturae, non ellet illa eadem quae esset actio soliu&creaturae, consequenter si fingas pota sibilem operationem qua: s solius creaturae, fingis possibilem Perationem, quam
non implicet esse, implicet esse dependenter immediate a Deo . Adde quod hic ipse conceptus pendentis a Deo perfecti
simo genere dependentiae, essentialiter im-hibitur in conceptu creaturae et cum creatura quaelibet sit relatio transcendentalis sui ad Deum, ut ad dominum secundum per fectissimam rationem dominii. Dices artifex qui potest facere arte factum limperisdigens assiilentia artificis est
minus sapiense, minus potens, quam artifex qui insuper potest facere artefactum non semper inpigens assistentia artificis seriago si Deus possit facere praeter creaturas quas fecit aliquam creaturam quae non indigeat semper assistentia ipsius, erit sapientior po entior sed Deus est adeo potens&sapiens, ut implicet sapientior potentiora, ergo Deus de facto praeter creaturas immediate indigentes cou cursu ipsius, potest alias sacere non indigentes . Ant patet
ex comparatione inter duos Horolograrios quorum alter debeat semper mouere per seipsum immediate rotas horol agri sui; alter ita condat horologium ut etiam removitum ab artifice moueat seipsum signans horas&tempora per organum in se recepta a suo artifices. Resp. conc ant. neg .conseq. vae artifici bus s
230쪽
Dus, si ubicunque sunt eorum artefacta ibidem esse deberent nec artefacta moueri possent nisi in ipso artifice Et tamen datur necessitas metaphysica ut baeunque est
quodlibet opus Dei cibi sit Deus: & hoc quod dicit Apostolus: In ipso enim tui
movemur σ sumus non ideo dicit quia ex electione nostra aut ex libera Dei voluntate in sensu composito nostrae existentiae in ipso vivamus; ,moueamur , simus Ied quia impossibile est quicquam esse, moueri, aut vivere quin in Deo sit, mouea rur. vivat inod igitur in artifice creato dedecet contingere, necesse est contingere in Deo. Dedecet artificem, quia assiliere ubique suis coleribus illa mouendo per seipsum est importunum artifici, deat incommodum ut non possit sufficere ni-ra paucissimis , adeoque limitato agentis creati petit hanc perfectionem in ipso ut possit facere opus non indigens in omni quodli t sui motu prauentia, cin fluxu apsius. Cum contra illimitatio cinfinitas
artificis increati oppositum petat iuxta victa.Ueus enim non defatigatur , nec vi Iescit per hoc quod in omnibus sit .cum Omnibus operetur, quia hoc maiori facilitate facit quam quaelibet creatura velit fieri loquod fit, nam facere necessario Davi- mandisus creatasunt. Quod si in arteta. Mis moueri hoc vel illo modo esset ad nutum quemlibet artificis esset etiam perfe-