장음표시 사용
741쪽
aliisque huiusmodi ergo consistero debet in qualitate simplici Ant probatur e quia
saepe accidit cum speciebus relictis noria durare habitum : ut constat in eo cui se ,&manus ingrauescunt . Hic enim,
habet species relictas is caret habitu. Probatur hoc quia habitus dat facilitatem operandi hoe non datur huiuia modi faciluas: ergo in hoc nodatur habitus. Resp-neg. ant. Ad probationem; confundit Aduersarius facilitatem, quae est ex habitu, cum alia facilitate Cytharaedus
etiam infirma manus est optimus cytharaedus quamuis propter impedimentum in potentia executitia nequeat cytharizare &saltator etiam aegrotan est optimus saltator, quamuis nequeat actus sa Itare. Hoc
modo diximus Aristotelem etiam dotamientem, in sensu composito somni ecse optimum Philosophum . quam uisi queat in tali statu philosophari . Etiam qui habitum cosistere putant in quali. rate simplici , non illum collocant, aut in digitis cythara di, aut in pedibus saltatoris, sed vel in potentia imaginatiua vel appetitiua quae proculdubio non alteratur, per grauedinem manus auis dis. Ex his patet ad argumentum . In eo non datur facilitas ex impedimento patentiae executi uae concedes ex desectu principii dirigentis ad opus, cinclinantis
Notandum tamen est quod per requentationem actum non solum gigni
742쪽
De Habit potentiarum 69ttur habitus in anima, sed etiani ipsam epotentia executiua reditur ad agendum exped moro promptior Ratio eno quia in cytharizando , idem dic proportionaliter de aliis , mouentur diguorum aristiculi illo motu frequentato neruis exilitatem quandam acquiruut , ratione cuius cytharedi manus fit agilior . Humores etiam , qui inter articulorum iuniacturas sese insinuat, per motus huiuismodi dissipantur &ossa ipsa ita se mutuo atterunt, ut ad Omnes motus expeditiora fiant. Dices; species actuum eliciendorum possunt aeque haberi ab eo qui numquam sese exrcuit ac ab eo qui frequenter ergora ii numquam cytham Zauit potet esse aequ bonuus cytharaedus ac qui stequenter. Hoc autem consequens est absurdum cum repugnet experientiae, per quam constat veritas citis quod dicit Philosophus cytharigando fit cytharaedus. Probatur autem antec quia potest quis adeo frequenter audirae aut legere modum sic vel sic operandia ut species actus eliciendi sitae quae vivida in ipso ac si de facto saepe operatus suis et Resp. I. neg. ant. Est enim impossibile. saltem monaliter loquendo species acquisitas per puram cogitationem de actibus, esse aeque vividas , ac species acquisitas non solum per cogitationem, sed etiam per ipsum mei exercitium, quod re. Iinquit speciem experimentalem rei nisciendae.
Resp. 2. trans .ant. dist cons. potest esse
743쪽
744쪽
De Habit. potentiari . 693Obij c. a. saepe accidit habentem species melius ordinatas minus perfecte operati ergo habitus non consistit in speciebus huiusmodi. Maior constat ex dictis: sepe enim accidit Magistrum Musicae imperfecte canere, discipulo mirabiliter canente. Magi strum Saltatoriae male saltare , discipulo
egregie saltantes, cum tamen in anima maia
gistri species sint melius Ordinata , quam in anima discipuli. Resp. dist. ant. Accidit habentem species melius ordinatas minus perfecte operari
cςteris paribus nyga , caeteris imparibus,
concede. Ad reliqua patet cx dictis. Pa iliasius etiam chiragra laborans est egregius pictori, tamen nequit pingcre. Obij c. . Si habitus consiliit in solis spe-ticibus, contingere potest eundem esse simul
temperant om intemperantem , Ons re
pugna Pergo Mant Sequela mal. probatur quia potest accidere in eodem homine esse
species res ictas ab actibus Intemperantiae, Salias relictas ab actibus Temperantiae, sed species relictae ab uni sunt habit tus Tmpcrantie relictoab alus habitus In
demque esse simul habitus Temperantiae&Intemper antiq. Quod dico de ab inibus huiusmodi , dic de alijs puta delabrtibus Avaritiq& Liberabit alas. Probatur autem mal quia speci cs musmodi simul es Possunt , neque enim sese expellunt mutuo ab Caciem anima , ita dictum alibi species albi de nigri esse simul in eadem potentia.
745쪽
. Resp- ne sequelam mai. Habitus vo luntatis praeter hoc quod est representare dicit etiam inclinare potentiam ad hos vel illos actus Dicitur ergo temperans. qui ex vi specierum relictarum ab actibus inclinatur ad actus Temperantiar, inten. perans autem qui ad Oppositos, per species relictas ab oppositis Quod si neutra ex huiusmodi speciebus inclinando alteri praeualeat; non habet hamo ille neque habitum Temperantiar, neque Intemperantiar; neutra autem praritale per se, si quantum est ex vi repraesentationis huius vel illius bonitatis, aequaliter se haber voluntas ad utramque , Ex his patet ad reliqua . POL sunt esse species aeque viuidae actuum opia positorum, istraeque prae aliis inclinare; nego; neutrae prae alcisci omitto vel si alia pre altis, est hic. non ille habitus in hoc homine.
Dices implicat hominem non esse neq;
temperantem, nequemtemperantema ergo implicat carere simul utroque habitu consequenter per species actuum oppositorum poni in statu, in quo nec hunc habeat, nec oppositum. Probatur aut quia esse temperantem aut intemperantem est disiunctio inter contradica oria: implicat auistem utroque contradictorio simul carere . Resp. ne g. ant. Dicitur intemperans non qui caret habitu Temperantiae e liveret iam inanimal dicerentur intemperaritia sed qui habet vitium inclinans in opinpositum . Intemperans igitur opponitur
746쪽
Delabitibus potentiarum, stemperant , non sicut non calidum calido seu sicut frigidum calido. Quemadmodum igitur contingit subiectum non ess neque calidum, neque frigidum it Laetiam animam non esse neque temperan. tem , neque intemperantem . Non est temperans quia non frequentauit actus Temperantiae, non est intemperans, quia nec oppositos auodsi pcri intemperans nihil aliud intelligeres, quam non temperans in casu posito homo ille esset intemperans; sed de hac intemperantia non est sermo hic Posset dici intemperans pure praeci siue,aut negative, non autem positive
Instabis, Eo ipso quod non elicuit actus Intemperantiae , temperauit sibila sed eo ipso quod temperauis sibi est temperans ergo eo ipso quod non elicuit actus In
temperantiae est temperans, Maior patet in ieiunio. Eo ipso quod quis non comedit te itinanit. Quid enim aliud est ieiunare
Resp. eg. mai. Ad probationem die abiud esse ieiunare . sermo sit de ieiunio quod est virtus, aliud non comedere rapinsum non comederes, quod est materialiter ieiunare, potest esse actus gulae, quae est vitium oppostrum ieiunio . Habes hoc eleganter explicatum ab Augustmo in eo, qui pridie solennioris prandii abstinet a cena , ut iucundius, quia auidius, epuletur. Ne-χotium, inquit, ventris agitur in eunto. Temperare igitur de ieiunare ut haec sunt vire utis exercitium est abstinere a cibis
747쪽
alijsque voluptatibus, ex motivo noneria. ris quae in huiusmodi actibus reperitur Hinc inuenies homines assuetissimos materialiter ieiunare , intemperantissi nos fatio est quia non ea honestare& pulchritudine, quae estis abstinendo abstinent'. sed velex necessitate, vel ex aliquo alio capite Hinc remota tali necessitate irruunt in ci- hos Me idem ne redeat consulentes etiam in conuiuiis parant quar sibi post epulas adimplendum abdomem iterum sum ciant, obiici Si habitus consistunt in specie-hus praedictis, nequeunt distingui in habitus inici lectus&habitus voluntaris , cons. est absurdum tergo antec Sequela mal. probatur quia distinctio habituum pra Iictorum assignatur communiter per hoc duo habitus intellectus subiectetur in antellectu volunralis vero m voluntate ;sed si consistunt in speciebus non recipiuntur alii in una, alij maltera potentia ergo
nequeunt hoc modo distrogui Rela neg. seq. mas Ad probationer disti niluo distinguntur hos, modo ab aduersarijs conca a nobis nego. Diximus supra intellectum&voluntatem esse reali. ter idem inter se&cum animat, quomodo
igitur distingui possunt habitus per hoc
uuod hic in intellactu, non in volutate; ille in voluntate non in intellectu suule. cietur: Dic igi rur tam habitus qui lunt vobluntatis, quam qui intellectus esse ut in proprio subiecto in anima, que est realiter intellecus voluntas ' denominatur autem
748쪽
tem hic voluntatis, ille intellectus m ab actibus a quibus est genitus M ab actibus
ad quos inclinat . Species relicta a cognitionibus , ad similes in cimantes , sunt habitus intellectus relictae a volitionibus nolitionibus c. ad similes volitiones, nolitiones inclinant,dicunmrq propterea hais bitus voluntutis.
Obie. s. Qui plurimos actus temperantieei licuit, alij quando etiam difficillime sibi temperato ergo speci eo relictae ab actibus non sunt ipsemet habitus Temperantiae .
Cons probatur: quia qui habitum habet
, non solum facile, sed etiam iucunde ope. ratur , qui autem multos actus elicuit ha-
, et species relictas ab actibus vergo ha -
hens species relictas ab actibus, non habet per hoc formaliter habitum Temperantiar. Probatur autem antec-quotidiana experien- tia qua constat multos dio in aliqua virtute exercitos, etiam turpiter eadere. Puta diu quis sibi temperauit a murmurando: R deinde impatiens ait cit Poeta: Quis teneat se. Resp. hoc argumentum non magis milliatare contra habitum consistentem in speciebus, quam contra consistentem in qualitate simplici. Est enim certum qualitatem illa necessario ggni ex actibus frequentatis consequenter non esse in anam praedictas species sine tali qualuate. Patet hoc species non sunt nisi ex actibus frequentatis: actus frequentari sunt causa necessa via talis qualitatis ergo species non sunt sit tali qualitate. Si gitur accidit cur
749쪽
praedictis speciebus hominem deficere taxecte operandori etiam accidit hominem cum pra dicta qualitate deficere. Certum est habitum in quocumque consistet inare cum libertate , nec ita ioclinare volunt,tem, ut necessario operetur. Hinc accidit etiam homines virtuosissimos ab aliqua graui tentatione superari, post multas insignesque victorias, turpiter vinci: idque ut non glorietur omnis homo: sed qui stat cadenti compat satur, humiliter timeat,ne ipse cadat. Exi spatet ad argumentur Cene an nega cons. Ad probationer dist operane ex habitu operatur fabile iucunde; sed libere conc.&necessario nega. Habitus acquisitus iacit ut facilior sit
tentationis victora a &iucund ore non tamen ut necessaria. Accdit autem nonnumquam ut superbientes de sua virtute moris
tales quasi aliquid habeant, quod non ac ceperint, mereantur in pamam suae super piae in turpissima vitia labi Deo in linente tum in aliorum exemplum , tum ad illorum eoruOdem emendationem. Est enim adeo grande malum superbia ut in plius reme dium, mala etiam grauissima a Deo permittantur:ordinate, ut delicet sapienter Omnia, maius malum permissione minoria
Obij c. s. Voluntas per habitum elicit actus intensiores, carieris paribus , eo in tensiores, quo intensior est abitus: ergo crhabitum augetur virtus ipsiusmet volunta
750쪽
voluntatis ergo habitus non consistit in solis speciebus. Probatur prim: cons quia repugnat idem principium sine lio virtutis
incremento sortius agere, ea aβeret ante Resp. conc. ant neg. cons erusque probationem. Voluntas agit, quia vult in intense agit, quia vult intense agere nec m- quam agit quantum potest, adeoq. cadet manens sicut modo agit, modo non agit
ita etia modo fortiis, modo remissius. Veiarum quidem est quod quamuis sic agat quia
vult, mouctu tamen a bonitate vel malitia obiecti propsoliti ad amorem vel odiu mouetur autem In acti secundo quantum oue.
t vult. Sermo enim est hic de motu libero voluntatis. Rursus sicut bonitasvi malitia mouetra ita bonitas& malitia ius de ptoposita viui demouet: per species autem realictas idoneus est intellemus vivide cognoscere, adeoque viui de repra sentare voluntati obiectum quod amet, aut Oderit, Obiic. vlt habitus supernaturales consi.
stunt in aliqua qualitate simplici , non autem in speciebus ordinatis circa haec vel
illa obiecta ergo etiam habitus naturales, Probatur cons. quia triq. eodem modo facilitant, inclinantq. ad suos actus. Resp. trans ant neg cons. Habitus supernaturales praecedunt actus, adeoque nequeunt oriri ex actibus stequentatis. In funisduntur enim nobis a Dei, ut pussimus operarin adeoq de iis valet proportionaliter id quod ait Philosophus de sensibus Non ex eo quod tape credidimus, sperauimusvi