장음표시 사용
761쪽
nati'nem huic praeualere oppositum
Loquor hic de habitu . qui si Virti si
enam de habitu loqueris, qui tu ilium n-tellectiis, puta de errore . qualis est v. g. ille qui gignitur per paralogismo : Or- rumpitiae hic per acquisitionem oppositi. Certim est enim species illas, per quas intellectus imperatur ad verum , eo ipso quod monstrent hoc illud obiectum istinare intellectu abessentiesido, ut antea assen taedatur, falso, propter rationem quam1upra diximus: adeoque dum dicimus noa corrumpi habitum potentia appraehensivae Per introductionem opponti, intelligendum ei nocte habitibus, qui sunt virtus potentiae, cum etiam illi, qui sunt virtus potentiae appeti uae, possint per oppositos expelli, ut explicatum est supra.
Satissit buctionibus.c, Blic. r. Habitus potentiarum spiritualium nequeunt corrumpi per corruptionem subiecti habitus huiusmodi tar rumpuntur; ergo corruptio habitus non ha- Detur per coruptionem subiecti. Probatur mai. quia potentiae spiritualis, puta intellectus&voluntas sunt incorruptibilesci sunt
Ientur distinc , adhuc essent incurruptibi e quia implicat animam esse sine huius- moui potentiis. Min. autem probtur: quia
762쪽
contingit ex sciente fieri ignorantem , ex temperante intempei antem in consequenter destrui habitum scientiar, habitum Temperantiae, quorum alter ad intellectu, alter pertinet ad voluntatem.
Resp. i. non esse confundendos habitus, qui sunt i potentia immateriali cum ijs qui sunt in materiali . Habitus scientiae est in subiecte immateriali, cum sit vii tus in
tellectualisci habitus autem Temperantiae dicitur a multis pertinere ad potentiam sensitiva. Est autem subiectum ipsius secundum aliquos potentia appetit tua, secundum alios imaginatiuaci iuxta principia supra DOsira conuenientius dicetur esse in imaginatiua quam in appetitia , cum consiliat
in speciebus relictis ab actibus, quae utpote
repraesentat tuae reru, quarum sunt species,
in sensu formali congruentis ponuntur in
Imag natione, quam in appetizu, quamuis
habeant vim inclinandi appetitum, Verum quidem est quod etiam species illa determinant intellectum ad formandas alias species sibi proportionatas eorumdem actuum diconsequenter habitus Temperantia poterit esse in imaginatiua simul M intellectiva in prima secundum species phantast cas, in secunda secundum species intelligibiles. Praeterea tenendum est quod hactenus saepe repetitum habesci intelLctum videlicet per conuersionem ad phantasmata speculari. Hinc sequatur operationem in-lelectus pendere a phantasmate, ut obiecto:
cum igitur phantasma ipsum corrumpi possit
763쪽
mea quod, intelligit videlices
letti . a m qimni operatione mel. si consequenter inclinatio vo-
m Donum non tamen inclinatu in bomam
Hinc aiunt non pauci habitus in
tellectuatis , in sunt in ani M. Li
764쪽
De intens corrupi habit. Ι3los actus erumpere, prout hoc vel illo aliomedo determinantur. Quemadmodum enim anima, quae in corpore per conuerso
nem ad phantasmata intelligit, hoc potiusquam illud intelligit, de hoc potius, quam
de illo obiecto ratiocinatur, determinata per suscitationem huius vel illius phantasinatis; ita etiam posita ex a corpus ut per
hunc, aut illum habitum . circa hoci vel illud obiectum operetur, determinari det heia aliquo excitante species intellRibi - les ad hoc potius,quam ad illud obiectum. Per quid autem fiat huiusmodi specierum
excitatio,non est nostrum decernere. Qua . diu anima est in corpore excitantur hae. Vel ille species in intelleiati ad excitatione ho- rum, vel illorum phantasmatum in Phan-
sia. Haec autem, vel illa phantasmata quo-
modo excitentur non omnes uno modo ex in piscant. In multis est manifesta ratio cur hoc potius quam illud in te excitetur in
aliis vix alia ratio reddi potest, quam in casus Puta dum dormis cur hic potius, quam illa phantasmata excitentur, est quidenta, multiplex ratio, sed in hoc etiam locum habet casus. Plerumque accidit ut dei j somnies dormiens, de quibus diu vigilans cogitasti. Contingit tamen aliquando somnia rete de rebus, de quibus numquam cogitasti fit autem hoc per combinationem quandam phantasmatum, quae animae psa - sentata determinat illam ad talem phantasiationem Combinatio autem huiusmodi est casualis, sicut v. g. si multos characteres te-
765쪽
temere pro ij cieres, ita inter se Conc rerent, componerentur, ut inter Causa si cundas nullam recte assigna res, nisi casum. Quamuis autem huiusmodi phantasmata aliquando casu excitentur, tamen aliquando etiam de industria;putidum prouocaris ad disputandiam de ente sensibili per hanc
ipsam prouocationem determinantur haec,
illa phantasmata ex imperio voluitatis, ct ab his, illis phantasmatibus, intellectus ad speculandum hoc potius, quam illud obiectum. Praeterea obiecta ipsa extrinseca, dum sese per species sui in sensus in- trudunt,excitant species sibi similes adeoque cur vides imaginem Christi Crucifixi,
de ipso potius cogites, quam de Achile rationem reddes, quia hic non Achilles receptus in species sui excitat cogitationem de se, In hac phantasmatum excitatione recognoscunt communiter vim externi principi: siue externe potestatis ad ciendos in nobis hos, illos motus, tum intelle- mis, tum volun alis-Malus Daemon excitatione liniusmodi phantasmatum , excitat quandoq; in nobis tum cogitationes circa haec& illa obiecta tum affectiones volum
talis crca eadem illicitas neque enim vim habet in intellectum immediate &per se, aut in voluntatem. Potest etiam ex motu
talium phantasmatum colligere has cillas cogitationes,4 videre an diu in illis imm remur . simul ex alijs motibus appetitus sensitivi, an finamus nos trahi ab obiectis propositis, an contra fortitervi generose
766쪽
pugnamus Cum enim phantasmata intellectui obiecta illum determinent ad cogitandum , si videt diu stare phantasmata huiuia modi in eodem statu, imori alia similia accurrere videt consequenter nos diu cogitare, quia ad cogitationem diuturnam sequitur plerumq; voluntatis affectio vel re. pud latiua vel amplexatiua obiecti, eiusmodiq; affectio habet concomitantem motum eorum spirituum, qui appetiti ui sensit suo seruiunt per huiusmodi motus indagat vel virtutem, vel infirmitatem animae. Contra bonus Angelus phantasmata excitat ad cogitationes bonas determinantia nistellectum, & per cogitationes bonas ad assectiones pias voluntatem in quia huiusmodi motus excitantur in uobis etiam ad alia distractis, praeser omnem industriam ex parte nostra ideo dicit Philosophus bonam cogitatione esse a bona fortuna: nos sapieni ius dicimus esse patero De terga nosita plouidentia. Cogitationes huiusmodi si sint supernaturales, sunt a Deo ipso, ad actus
supernaturales nos excitant, si sunt intra ordinem naturae, sunt a Deo quidem, a quo est quicquid in quocunq, ordine boni, bonum est, ut a causa uniuersali, sed immediate ab Angelo, qui etiam secundum ordinem naturae minister est diuinae prouidentiae metu
hernandis creaturis inferioribus. Immedia
te, inquam,non quasi ipse per seipsum iu ducat cogitationem huiusmodi in animam sed quia motus phantasmatis est ab ipso. ab extrinseco motore, nec alio cuicursu ad id
767쪽
indiget, quam eo quem habet ad ciendos
Odia c. r. Si habitus corrumpuntur per defectum phantasmatis sequitur vel nos remanere in Anima separata vel in Anima separata esse incorruptibiles Irumque est absurdum ergo id unde sequitur Sequela mai. probatur. quia in Anima separata non remanet phantasma hoc enim recipi urin organo corporeo ergo si deficit habitus deficiente phantasmate, deficit in Anima separata. Hoc autem esse absurdum probatur , quia Anima separata fieret ex sciente ignorans. Praeterea habitus constasiit in speciebus; si igitur deficit habitus, deficiunt specie sis autem deficiunt species,
Ani sua separata eorum omnium obliuiscitur, quae antea nouit,4 cot equenter animae mortuorum nihil omnino moverun ,
sed hoc est falsum,ergo,&c. Quod autem si
non corrumpuntur ad corrruptionem pha
tasmatis, sin simpliciter incorruptibiles probatus, quia no est ullus modus,quo corrumpi possunttasunt enim in subiecto incoris ruptibili, adeoque si non indigent ad conseruationem sui perseuerati aphantasmatis, cum habeant semper causa sui conservatricem tam in genere causa palsiuar, quam in genere e truientes,non est unde pereant. De causa passa ira, seu de subiecto constat De eLficiente proratur, quia causa efficiens speciei spirnualis est intellectus agens, concurrente simul, ut in caueris, causa prima haec autem essentialiter, ille aure in est natu tali- - ' ter
768쪽
ier indefectibilis, consequenter ex de se ischi causae nequit deficere, rursus neqi ex pelli potesta contrario speciei enim species non contra matur, ut dictum est. Quod vero hoc absurdum sit facile monstratur: nam labitus appraehensivae, habitus appetitiuae potentiae destrui constat ex hoc, quod multi errores expellantur ab anima in statu separationis, ergo errauimus aiebant illi, vitam veritatem non ambula. uimus. Qui autem cognoscit se errasse, iam non errat cum implicet intellectum habere pro vero, quod ipsi apparet ut falsii hoc. est intellectum dicere de eodem:estin non est. De habitibus autem pertinentibus ad Appetiti uam manifestum est eo , qui adsensibilia inclinant , omni no de sicere quod
monstratur ex eo , quod deficiat errori,dum enim poenitet animam sensibilia dilixisIe de huius dilectionis causa res, errorem vide licet, detestatur, eo ipso auersatur quod antea amauit: adeoq;deficit in ipsa vis inclinatiua ad talia oblecta. Resp. in hac obiectione multa inuolui, quorum aliquatam explicata sunt, aliqua explicanda. Habitus intellectus non talum in anima separata sed et lan in anima nata, si sunt vitiosi, destruuntur ad aduen enciam Oppositorum pu: a habitus errandi peria. Di tum sciendi expellitur Ratio est: quia quamuis in intellectu remanta species paralogismi simul &syllogismii tamen cum illae, deliruunt etiam in pus rationem habi
769쪽
rus, quia demunt ipsis vim inclinatiuam potetiae ad essensum: implicat enim intellectui proponi verum euidenter, &huic intellectum non assentiri. Etiamsi igitur des remanere species in intellectu horum,& illorum actuum, quibus errauit:das remanere habi. rum pure materialiter, non autem formaliter hoc est remanere id quod quamdiu habuit vim inclinandi intellectum,habuit a. tionem habitus deficiente autem tali vi, hanc eandem amisit Idem de iisdem aut ali js dicendum est quoad rationem habitus respectu potentiae appetititiae: Eo enim ipso quod carent vi inclinatiua appetitus, seu voluntatis, carent ratione requisita ad habitum, ut patet ex definitione ipsius. Ex his patet ad argumentum. Igitur. Resp.neg sequelam mai. Habitus intelle, clus in anima separata, si sunt virtutes, remanent inccrruptibiliter quoad esse, non autem quoad exerceri; sicut etiam in anima unita non semper sunt in actu: puta habitus Logice in tuo intellectu non semper syllogizat,&sic de caeteris. Quomodo auter etiamsi sint ipsae mei species, eaeq, incorruptibiles, amittant tamen rationem habitus dictum est supra,quod non est intelligenda de habitibus virtutis in anima separata, si si secundum modum suae naturae neq;enim in tali statu verum per falsum ab intellectu
excluditur. Dixi, si sit secundo modumsus
natura, quia controgere potest, ut ratione culpe, quam contraxerit,ita male habeatur
ut per obiecta ipsi proposita, in multis er
770쪽
r bus perseueret quamuis,certum si etianaritos errores deponi. Habitum mitra virtutis residentem in intellectu est sedi
si ne ad essenium, sed nem hoc neq'lud
obiectum semper proponitur Ouod si ntingeret obiecta huiusmodi in anima dinumquam oporari. Quod dico de hoc dicit oportionaliter de aliis anima
Physici separata a corpore sempei habe: Physicam, non propterea semper de corne
re naturali philosophatui ita 'π'
Cursus vllui actus circa o mi Species autem intelligibilis, quae inam
ris, in eadem separata adiriese itiani obie per phantasma repraematitur Ouarnam autem futura sit illa presentia non est tacta explicare. Species ure Intelligibiles excitari in cognosce dicissest, ubi de locutione Angelorum in ovibus Certum est non excitari species pei phalas