장음표시 사용
71쪽
ria in complura corpuscula tesseris similia. Optimum eredi
tur caeruleum , graue, densum, translucidum cuiusmodi est stillatilium . Proximum concretilium . Percoctum ad infectus,& denigrationes aptius est caeteris, sed in mediciana inualidius Plinius in Hispania puteos esset stagna habentia id genus aquae: decoqui eam admista dulci pari mensura, in piscinas ligneas fundi Dependere immobilibus
super has transtris restes lapillis extentas quibus adhaerecens limus vitreis acinis imaginem quandam uae reddit. Exemptum ita siccari diebus triginta Colorem esse aer leum perquam spectabili nitore, vitrumq. esse credi. Dialuendo fieri atramentum ingendis corijs Hinc hodie vi treolum vulgo appellatur ob vitri similitudinem. De natis uo autem idem Plinius inquit. Et 'luribus modis genere eo in scrobe cauato, quarum e lateribus distillantes hystberno gelu stirias, stalagmias vocant, nec est purius aliud Sed ex eo candidum colorem sentientem violam leucoion
appellant. Fit Sessalis modo fiagrantissimo sole admissas dulces aquas cogente. Ideo duplici quidam differentia , . Fossile in factitium appellant. Hoc pallidius, quantum
colore, tantum bonitate deterius'. Haec Plinius . Hodie Cyprium raro adfertur cum suppetant in magna copia quae in stalia conficiuntur,4 ad tingendum ericaciora Prae cae teris autem laudatur, quod Bagnareae conficitur inragro Romano, Vude Vitreo um Romanum appellatur colore vir di Postea caepit Massae confici Romano longe pulchrius,&efiicacius, quod Cyprium colore imitatur, ex viridi, χί ruleo mistum. Ex Germania quoque habetur coloris caerulei elegantistim ut Cyprium , sed ad infectum infirmissimum Ratio conficiendi in Italia esst. Effodiunt lapidem quendam mollem, Vel potius terrae cuiusdam glebas cinerei coloris intermistis maculis viridibus, ac rustis sapore ace bo odore viros fogoribus noxio, ideo non cuniculis, sed in aperto italo fodiunt Aceruos exponunt solibus,& imbribus per sex menses ,4 amplius iaepius versantes Vt mat
72쪽
retur Chalcanthi materia Totidem alijs sub tecto seruant. Tandem aqua soluunt, desecant, invasis plumbeis coquunt sola enim plumbi materia nequaquam corroditur ab eius acrimonia. Inijciunt, ferri , aeris ramenta, Vt seluta faciliorem coagulationem praestent Coagulantur a tem refrigerata, transfusa ligneis alueis, ut alumen Ro chae Dum vero in acervis maturatur , efflorescit in cute γsubstantia quaedam spongiosa variscoloris,quam cuperosam vocant efflorescit extra vasa ligneae, in quibus Chalca thum coagulatur , tenuior eius substantia in Ilva terrae sunt variae Chalcanthum, Malumen continentes , quaedam subnigrae, quaedam flauae, quaedam subrussae aliae candidae, omnes sapore acerbo acri. Similis substantia putanda est, quam Galenus se vidisse testatur , in Metallis Cypri , ternas scilicetaonas in specu, quarum infima erat Sory altera Calcitis: Media Misy Aquam vero pluviam totius collis terram illam abluere quae collecta in profundo specus lacum viridem constituebat, cuius aqua asportata in piscinas paucis diebus concrescebat in Chalcanthum. Ex ea autem
terra sponte quidem fiebat Sory, Misy, chalcitis 4 persernaces Aes, Cadmi , Pompholix, Spodium, Diphri-ges. Haec Galenus. Sunt hodie qui Cremato Pyrite,Cha, cantum extrahunt quod ferrum tingit colore atris. Ipse vidi ad lapidem aerarium sponte agglutinatum Chalcanthun crystalli modo candidum sent1entem Violas, eruginem. Vnde arguitur chalcanthi materiam ex Aere ortum duxisse, quod color viridis ostendit, in quem Aes putrescens conuertitur. Viridis enim est aqua in Cypri fodinis licet reddat caeruleum Chalcanthum . Viride est Chalcanthum Italicum sed omnia vetustate immutantur extrinsecus aut in pallidum colorem , aut tauum , aut subrus sum quam conuersionem Galenus in chalcitim fuisse asserit ex Cyprio chalcantho. Vstum quoque calchanthum rubedinem acquirit rubritae similem. Miratur Galenus quo
pactoin hoc medicamento vehementissimae asti ictioni as
73쪽
mista sit caliditas non mediocris. De hoc diximus in medi-
eamentorum facultatibus. Omnium aYime humidas carnes condire seruare potest incorruptas , nimirum calidit te humiditatem absumens , atque astrictione subsstantian eontrahens , atque constipans . Constringit, desiccat , de contrahit in Iese totius carnis substantiam Dioscorides crustam inducere ait Exhibet quoque intrinsecus drachmae p0dere ad latos vermes enecandos, d aduersus venena fungorum. Hodie per distillationem extrahunt liquorςm acer rimum , quod oleum vitrioli appellant , cuius tactu abstes ius dis umpuntur eiusdem gutta una aut altera e ca quae
haust inorbos pestilentes corrigit Vstum cautiantesim mitius redditur, imponitur praecipue Misanguinem sistendum,
CHalcitis ab Aere cognominata , apud Dioscoridem praeiertur similis Aeri friabilis, synrata, inter cursantibus ob longis venis , splendentibusque . Diiserentias praeterea habere ex eo colligitur, quod idem , Diostoridesde erus ustioris asserit. Quandam humidiorent esse, quae dum ritur, bullas excitat,&tandem inarescit Alias sicciores , quarunt modus urendi est , donec floriduini colorem cohia agerint, nempe rubricae in profundum, aut luteo colorepallescant Sed apud Galenum t. de Antid. o. Id ex modovstionis colores variantur Nam cum in ova absque operculo seper carbones ardentes ponitur, iiquescit , δε- uissima spumosaque eius pars innatat. Si igitur statim ab igne egimatur non peritatis carbonibus colorem non mutat alioqni emergeret luteus , flavusue Olar , O autem modo serviatur chalcitis pristino colore, quam adtem in Theriae assumendam esse vult, scilicet Viridem , aut cineream, qualis accepta est, dummodo in spuimanviderit elata , quae modica erit timcnim Theriacam reddit nigram, quod expeti solet inueteratam autem chalcitim transire in Misy,
id in testatur 9. Simpl. inimis scilicet parti is in Gauum:
74쪽
eonuersis. Ex quibus interpretari licetiimilitudinem Ains: apud Dioscoridem intelligendam esse, ob colorem viride
non rubentem, rubedinem enim ex perfecta stione acquirit. Quamuis autem Aes nitidum colore rubenti constet, glectum tamen ob Aeruginem contrahit viriditatem. Erae igitur chalcitis optima quod calcanthum Viride diximo, sed nativum. Nam Vitriolum Romanum factitium est noestamen a conditionibus natiui distat nani vetustate flavescit exterius, in igne attollitur in spumam, d tandem rabricae colorem assumit tingit praeterea colore nigro antequam. perfecte ratur. Sed apud Plinium chalcitis est lapis erarius, ex quo eradi inquit , aeruginem scol eciam: ipsum cescoqui. Caedi non e subdialibus petris, ut Cadmiam , sed ex obbrutis continere tria genera aeris, Mityos, Soryos.
quibus patet alium esse lapidem chalcitim apud Plinium, achalciti Dioscoridis. Cum vero inquit Chalcitis friat se
statim mollis natura ut videatur Ianugo concreta consentit cum Dioscoridis chalciti non enim apis est, sed succus
concretus cum inustione, quae. humidior est, attollatur ir spumam, cliquescat, ut Galenus inquit Idem enim coiis tingit in alumine , dc nitro. Cum praeterea Plinius inquit: habet autem aeris venas oblongas probatur mellei IOUS ,
gracili venamum discursu, friabilis, nec lapidosis,dignificat
glabaschalcitis complexaes aeris venas, quae mest ei coloris sunt, de splendentes, ut Dioscorides tradita aeum Fucera chalcitis viridis sit, aut cinereae, Ut almus testatur Admdit Plinius , recenrem utiliorem esse, quonia, inueterata
Sory fiat Galenus Misy:.quia vetustate liccior euaedit,&lapidescit ut contingere diximus nitro Huiusmodiciatem sunt Sory, Misy Suspicatus est Galenus ory longo tempore mutationem in chalcitim 1se Mespere . Est apud me chalcitis lapis ex Germania duras ,ri ponderosas cui essi rescit exterius quid cinerei coloris, interius autem subliuidum coloresia prae se fert: in meditullio subrubens , de mac losus est iapore acerbo is dente . Videt lucSOrycon
75쪽
tinere, quod subliuido colore pecitat Vitrioluin igitur viride, candicans ad genera chalcitis reducimus ex Galano Facultates habet iacis astringentem acrem, sed vincit acris, Quae adeo vehemens est, Vt carnemvrat,&crustam eniciat. Sed vita mitior euadit, nam minus mordicat, non tamen minus desiccat. Ex chalcite addita Cadmia hi aceto sub die ardente caniculae quadraginta diebus ii bat medicamentum sericum appellatum apud Dioscoridem: Plinium, ed apud Galenum addito litargyro, quod
fyapud*i coridem chalciti affine est,&viribus, d stione. Laudatur Cyprium auro similo, durum,
quod riando auri colorem imitatur,&stellae modo splen- cier . Aegyptium autem in caeteris efficacius, sed ad oc Jacia medicamenta praestat Cyprium, Galenus 9 Si La
seetur vidisse in Cypro ZonamMityos longissimam in specus rachalcitis: non constare magnis glebis, ut chalcitis, sed diuidi in parua si ustula aegrius quoque liquescere quam chalaitis , quia siccius estorescere super chalaitim veri a te, ut Aerugo superae, Plinius ex chalcite lapide fierias
serit concretum natura discretumque, optimni in C priorum officinis, cuius notae sint filati aureaescintillae, O cum teratur harenosa natura siue terra chinitissimilis: Hoc autem miscere, qui aurum purgant. Hodie vulgo nonae gnoscitur reperitur tamen in fodinis chaleanthi habemus ex tua glebas hiabiles aurei coloris punctis ad solem scimtiliantibus, sepore valde acrio acerbo Alterum genus er Germania colortant ex luteo vergente ad viridem, ut videatur chalaitini aemulari Aliud quod per vetustatem eae vitriolo Romano transuit in Mis scintiliis caret, es dilutiori colorespectatur Vires habet similes chalciti, ac tenui m est partium Galenus tradit.
76쪽
loris est, ut sulphur, at scintillis caret. Inquit Di scorides. Quaedam in faucibus cuniculorum, quibus aes erubtur salis modo concrescit alia in summa facie supradictorum locorum coit, quae ici ra est. Reperiturin fossilis in C, licia&alijs quibusdam locis. Praestat quae sulphuris colorem trahit, laeuis , pura , aequabilis: quae contactu aquae statim nigrescit. Vim crausticam obtinet eande,quam iij.
Galenus omnia propemodum astringentia tenuitare exuperat Hodie hanc habemus essiorescentemauper aceruos terrae, ex qua vitriolum extrahitur , inter cuperosas. Substantia est fiagilis , crustos a sublutea, aut Varia ad cinereum Vergens, quae facile in aqua liquescit, nigredinem autem non gignit madefacta, nisi ferueat. Hinc Melanteria quasi atramentum appellatum est.
A P. X XVI. Sorrexistimatum est Melanteriae species, ut Dioscorides
tradit, neque enim absimila est: sed differt,quia Sor vis rus graue edet, nauseosumque est. Praesertur Aegyptium, quodque frianti nigrius apparet, in multa foramina delibscens sub pingue, astringens in olfactu ac deuoratione magnum virus olet, fomachum subuertit. Quod autem friatum scintillas ut is non emittit,altei ius generis esse &inualidum censendum est Vim S ustionem supradictissimilem habet. Haec Dioscorides Galenus es Simpl. inquit eiusdem generis esse , facultatis cum chalciti, misy: oriri in eisdem iocis V ernas enim Zonas simul iunetas vidisse in metallis Cypri, quarum infima erat Soryos, suprema iasyos media ci alciteos . . Esse autem ory crastissimum nec liquescere, quia lapidosius Eo de vehementius compa uum:
77쪽
Plinius spongiosum esse tradit , rituque pinguiter nigrescens,&caetera ut Dioscorides modie habemus intercu- perosas, quae spongiosa est, praedura colore luteo punctis
stintillantibus aliam colore cinereo, quae nequaquam scintillat, ad alumen rotundum accedens . Reperiuntur biconfiditur claalcanthum idilcernuntur a caeteris odore irO-
congenera his eadem ex pingui exhalatione consta, re dictum est , ideo eYhalabilia lunt etiam indammabilia , Quaedam eorum liquida sunt in genere Bituminis , retinent enim humiditatem aeream ut oleum: Quaedam sicca, visu ohur, sed a calido mollescunt instar cerae, pici S . Cum enim eorum humiditas non sit aquea non dicuntur proprie liquari, ut metalla,n glacies, sed molliticari tantum .Meteo cap. 9 Indurantur enim a trigido . Nam ut vapor refrigeratus in aquam aut corpus Metallicum constat lic exhalatio quadi aeream humiditatem seu pinguedinem ustibilem habet refrigerata in succum pinguem aleolum aut durum vertitur: Combusta autem ex toto pinguedi concrescit in terram aut sates , aut lapides illiquabiles , quorum nullae e. halabilia diant, nec inflammabilia . Quaedam tamen ambiagua sunt , continent enim exhalationem secundum partem combustam , non ex toto Vtialnitrum, terra Ampelitis ,
inter lapides Pyrites, agates,Maiij. inter Metalla Aes ,
fiammam enim reddit alphuream.
SVlphur Graeci Thion, forte quia res diuina iudicar tur: na in religione suriri solitum ad domos expiandas
78쪽
potentistimares in natura. Fulmina enim fulgura sulphur
olent. Terraemotus, euersiones . atq. incendia Iubterranea ex eo potissimum nunt. Hinc ars torranenta illa bellica excogitauit,quibus resistere nulla vis potest. Puls eris enim Om-Positio, quae momento ignena Vehemienti si mum concipit, quo globi ferrei, aut plumbei imitatione fulminis impellantur , ex sulphure constant. Duo autem genera sulphuri ponit Dioscorides Vivum, quod Graeci Apyron vocant dest ignem non eXpertum , non enim eo eget ad supernua Iep Tanda, cum purum nascatur, solidum, glebosum quo loto medici utuntur . Effoditur hoc translucetque V iret, Vt
Plinius inquit . Sed forte legendum, nitet , e Dioscoride de hoc enim inquit optimum Apyron, colore nitens, translucidum , syncerumq. Hodie huiusmodi raro vi tur: vidi electro simile pallidius, ad viride inc inans. Quod
frequentius est in genere viui , cinerei colori ela , aut Igricantis minime translucidum Effoditur glebisci utuntur eo fullones. Hoc videtur Plinius intellexisse , Iam inquit terum genus appellant lebam igilonum tantuna om- cinis familiare Quod autem ignem expertum est Pepyromenon Graeci vocant , quia igne perncitur , Ole in- coetum, ut Plinius refert . Probatur apud Dioscoridem,
quod viret ,& praepingue spectatur, Hodie dnas eius habemus differendias colore, figura: Quod pallidius est&figura panis congelatum, virgineum vocant, Quia e Vruntur
Virgines suffit ad capillos rutfandos: lanis candorem, mollitiem affert Plinius Egulam appei at hoc genus Quod auterm viret magis tereti figura, Quia in fistulas harundineas
tranSfusum concreicit ea figura, quarto generi Plinius aicriabit ad Ellychnia conficienda maXime Vitarpatum, Prom de quidann auton vocant , ut Hermolau Saracii Q Oznci Lirin pluribus Italiae locis in Senenii, Volaterrano Puteolano, ali sque. Effoditur impurum terrae, ut lapii LicCTE Z2isrum: quoddam pumicosum, tenuibus icintillis emicans ad
stlem: aliud densius intermistis parribus luteis, ali C. arido
79쪽
translucidis, utpote purioribus,quale Apyron descributur. Quoddam cinere coloris. Separatur autem sulphureus liquor ab aliena substantia fictilibus urnisignem in funado tantum entientibus sic enim si blimatur purior eius se stantia , quae cum ascenderit ad superiorem Vasis regionem, per rostrum descendit in aliud vas recipiens olei modo liquata inde egressum habens in locii frigidum coit varia figura. De sulphure multa Chimis praedicant: esse metaI-iorum principium tanquam semen mastuli ad argentum viuum coagulandum secundum varias conditiones. Nam ad auri argenti generationem requiri sulphur in combustibiale album vel rubeum , quod enim combustibile est , omnia denigrare,&in igne absumi. At id genus fialphuris , quod non comburitur , futionem praestat metallicam ipsis selis
notum est inter eorum arcana . Tentarunt multi varijs prinparationibus sulphur in eam naturam conuertere, sed omnes delusi sunt, aut enim pinguedo illa combustibilis non udelata est: aut ea deleta inueniunt aluminis quoddam g nius aut chalcanthi ortum esse, quibus alia fusio est, quam metallica Sublimatum cum argento vivo in pigmentum rubicundissimum vertitur, quod Cinabriuna vocant pictoribus utile. Eadem per decoctionem in caeruleum elegans conuerti compertum est , cum Aere autem in Violaceum, Per se eius fiamma si vitrea concha superposita recipiatur, in liquorem acerrimum Vertitur, quod oleum sulphuris vocant, ijsdem viribus cum oleo chalcanthi Sulphur in medicinis vim habet calfaciendi, attrahendi venenatorum ictibus impositum ex aceto venenum trahit . Praeterea abstergit, unde scabiem sanat cum resina illitum Propinatur quoque ad purulentos sustitu grauedines tolli , dethargicos excitat . At eius nidor comitial es irritat .
80쪽
senlaum vocatur sed hodie lioc nomine intelligimus ipsum auripigmentum toties cum sale subdimatum donec
candidum reddatur,inter venena erodentia,&putrefacie
tia validissimu: ex eo quoddam in praeparationeperspicinam redditur in similitudincm crustalli, unde Arsenicum crina, linu vocatur chimistarum inuentum . menim eius fumus Aes inficiat colore argenti sperauerunt Varijs praeparati nibus adhibitis firmam transmutationem essicere, disicilius enim comburitur , quam sulphur. Dco autem auripigmenti genera tradit Dioscorides unum coloris aurei crinosum, squamis inuicem haerentibus, non permistiscum alienam
teriae, quod optimum est , quale in Misya Hellesponti nascitur: Alteru glebosum βιολῶδὲς non αλιυῶδες, idest glandis effigie, ut quidam legunt Mad Sandarachaecoloren
accedens, quod ex Ponto Cappadocia astertur deterius inero. Plinius tria genera facit. Quod opimum coloris etiam in auro excellentius. Quod vero pallidius, aut sandarache similius est deterius existimatur. Esto tertium genus, quo miscetur aureus color Sandarachae. Vtraque haec squamosa illud vero iaccum purumque gracili venarum discursu fissile. Hodie tam primum, quari tertium genuSPictoribus notiissima sunt , vulgo appe an Orp mentum At secundum genus, quod nequaquam eius tramis ac rei S compactum est aedile tum pallidius, vulgo appe latc Ri- fagallum, quo aurifices tuntur Glebae sciat candidae, csubrubentes Yonis cinereis discurrent buS gra LES. Γ avntur ex impuro auri pigmento igne leparari,inter venena putrefacientia. Torreri inquit Dioscorides , donec mutet colorem,scilicet flammeum, rubem irrumat, qualis in Sandaracha est Vim habet astrictoriam , de erodentem, crustas molitur cum vehementi cruciatu Galanus in via eL