장음표시 사용
121쪽
Infinitum non potest decurri. . ratio. Occupatio. Mot',quo
duae lineae sinitae ii: x-ra sepos
ri linea A perueniret ad locum lineae B,oporteret infinitum intervallum percurri. Quare cuin infinitum percurri nequeat,circumuolui cel uin non posset: quod tamen sensui S experientiae repti Enat. e Pse eroasia nue. Dupliceinhvpothesin praemittit. Vnam: si a tempore finito auselatur tempus finitum, id, quod remanet, finitum csse debere. Alterana. tempus notum S mobile parem conditionem subire . quoad finitum & infinitum. Ex his rati nem secundaria ita componit : Sicorium infinitum esset, non ponset conuersionem suam conficere spatio viginti quχttuor horarum,ut ex secunda postulatione liquet: atqui conficit, ut sensu patet: non est igitur infinitum. Maiorem probat: nam si lineam ADC infinitam versus C fingamus egredi a centro, cierique ad incitum corporis: sitque alia linea ex utraque parte infinita DE, quae quiescat: tunc linea prior motu corporis : circularis in orbem agitata posteriorem quiescentem aliquando pertinget. Quare infinitum spatium finito tempore conficietur, quod absurdum est. Imo quod nec per aliquam partem spati; moueri Queat, ex superiori ratione manis
ite patet. Quod si quis obiiciat cum
Xenarchoran corpore infinito non dari centrum, cuin neq; detur circiuferentia,ad quam lineae a centro ductie aequales maneant, proindeque Aristotelis probationem sutilem eiasc. Occurre lum,in corpore infinito non dari centrum polit me, quod in corpore circulati unicum est,& ci cumferentiam requirit: sed negatiue,quia in eo non niagis via uin Punctum quam aliud, sed quodlibet subit vicem centri ; quia nuituin maris vergit ad extremum quam aliud in corpore.quod extremo caret,quale est infinitum. Lege D. Thomain hoc loco. Scea, Quaena hanc sententiam scripsimus lib. 3. Phys. cap. 3.
fria erea ex lus. Accedit ad lenia rationem : prius tamen supponit, si ex eo dirim is infuitum, quia maximns non eL . Si 1gr. ur iri n equit ut in iis transitus f. a tq; coelum, nil Rintem 'iatam etiam infinitum esse necesse es; fieri proscio non potes . V 0sum
caesum versetur. At emari coelum Did mus. ratione'. iam definiuimus,conuersionem eorpolismo ionem e iuspiam esese. e Praeterea . . sinito tempore uia Text. 36. tum simpus abstuleratis reliquum Atum esse ρrincipi q. hasere necesse est si tempus autem amJulationis principia
haber, o molienis etiam principia et Irquare principium G, magus iuvinis eires erit,super qua ambulatio fui . Eaue ea et in catens ratio. Dii .Q; ABC linea, alfera ex parie ins ita, qua ipsa eLI Oct rursus alia in ita virag. ex parte D L. Ss igitur ab A centro ciνcuta tia ea
ABC destrabat, lineam secans D E, ιυorbem aliquando lata in statis tempore
coelum itum est: id ergo rempus nitum ei Iusu eia ablattim, tu quo secans linea ferebatur. Tri/ igitur princiapum quoddam .quo primtim ABC IMnea, D E lineamseruit: at esse non perea e non ergo stipate a , ιι ι nitumve sit r. Quare nec mundus, si in ι- rus e siet.s Praterea ex his etiam pares, seri Text. 3 7. nou passe, ut inguitum motu sit GDarum . Sis enim tu ea A, ouae prope B neam seratur isa inquam proe si Aiams αἰ igitur A tiaram a A. , 5 . bA abstu .im fore ueι esse es. Quantum
enim alteriar altera occupaυιt, tantra ac iuri P altera occupa sit. Si igitur a bae in contrarium m DeΠntur, citius a fluentur; sia altera pro e manen ramalteram msueatur, tardius: si modo eadem quod prope idam mouιί. cicelerit
duae lineae fini tae iuxta se collocatae sint, ' ambae in contrarium serantur, aut una qui ei cente altera motum subeat, pariter sese dehere absoluere mutuoque disiungi: quia nimirum, quantum illa ex hac, tantum hic ex illa occupabit. Quare diuellantur simul nece sic est quamulo celerius vicatriquc mota, quam
122쪽
g ρου ADIUTJ Accommodat id, quod proxime su:npsit de duabus lineis, quarum altera fio ita sit, altera infinita, docet si cfinita qu escar, sue tuo ueatur,vir , parto sese co-ficere dc sc: eo tamen discrimine,
si ficti non pol sit, ut linea infinita
tempore finito pertranseat in proin- deq; , ut linea finita infinitam absoluat, opus sit tempore infinito, quo a 6. Pnys .auic lib. ostensum fuit. Nec quicquam refert, utrum finita linea per infinitam. an infinita per finitam commeet . Cum enim lmea
infinita deferatur per finitam, nihil interest, moueaturne finita linea, an 'uiescat. esto, si finita moueatur dic uti & infinita,minus t cmporis consumendum sit. Vnde ma
nisellum est, etsi linea finita qui uat , idem valere transiri finitam ab infinita, atq; infinitam a finita. Has positis, ostendit, non posse corpus
infinitum circulo moueri: atque ita corpus cinicite, quod videmus in orbem agitari, non esse infinitum. ῖ.rarioia Poteli autem tota probatio ad maiorem perspicuitatem in hanc rationem breuiter colligi: Si coelum estet infinitum, no percurreret corpora sua concaua superficie conte ta , nisi tempore infinito , liue ea moueri quis dicat, siue quiescere: hoc aurein experientiae repta nat ,. cum videamus, cq lum viginti quattuor horarum spatio circulum a s luere: igitur coelum finitum est. 6. ratio- hPra erea L esse JQuarta ratio est: Nihil, quod terii ius clauditur, eliinsin tum: atqui omne corpus clauditur terininis, cum nullum lit, qubdfiῖura careat: ig: tur nullum corpus est infinitum. inare nec erit compus vllutia circulate carens fine: nec dabitur motus circularis infinito corpori conis iens 1 .ratim i P ai- ea si si I Quinta ratio est: Imaginemur inquit, in corpore infinito circulari lineam unam A Binfinitam. transeuntem Per centrum:
itent lineam C D si in liter infinita,
sed extra centrum: praeterea lineam - Ε, terna natam quadum cetavo, sea iuue iat finitum erectain, de secan
ρ Is in tem 're quicqua tra p.it in uirum e tra sibit ergo in rem N i 'fimo. Hoc enim ea dem sera umpraῖ. s. in hista et M. de motu sint per est ita e nihil autem lutere p. im ρυ-pe infinitam. N m cum hae prope illam mouetur, O i uter hanc transire vid tur . Similiter si moueatur. si non moueatur. Verum si moueantur amba, e Miks rue Πω: 'uanquam nihil prohibet inam i terdum 'ue proper . e centem mouet re, ei ius quam eam, qua se tur contra, transire; si qui piam eas clavia de quκ contra m uentur . ras , ferri tardam serit: e. tmisse, a prope qπο- .se item mouetur , mul/a esleritis issis serri. Nullum /gitur r. tioni prorses
di mrntum asse etur, siprepe quiescentem altera insulatur, eum eri sit, ut A. si pro e B liue im moueatur, m ti nem θ' ipsam etiam subeun em ta diast anseat, ii diximus . Si igitur in i-ιum eiu tempus, quo fluita subiens mora
absoluitur . O, id fan , quo finita i/β-
ni ram transitit, i uitum esse , pari ratione necesse eU. Vt inuinitum ergo sis motum,mini fieri potes: nam tempus fiat insis itum necesse es, etiamsi per
Impossibile est . oad in i si esse, quod
subii reuersio Ah Prare ea ut esse uo po- TexI. 3ie 3 linea i si ita ex ea tar e . qua ii e r. nisi ad luituriu is carerer sic O supescies in uita esse nou pote, ea ex parte, qua sinis es. Ctimve o serent tem
e lao e sio non erit: c, si in lius none 2,i sinita non erit :sii se circulus inf
123쪽
tem lineam CD. Si linea E moueatur alijs duabus quiescentibus,nunqua poterit absoluere linea CD. cum sit in ra ri r finita, sed semper eam in alio&alio puncto continget. Nunqua ergo ci culare corpus motum perficiet. Κ Instupor si caelum. J Sexta ratio , quam ante perstrinxerat, ita concluditur : Si coelum est infinitum, etiam tempus, quo voluitur,erit infinitum: hoc autem sectui repugnate non igitur cflum infinitum est. Deinde nion et, valere etiam hanc rationem e conuerso. Nain si tempus,
quo cstum in orbem vertitur est finitum , etiam cstum ipsum finitum erit : respondent enim sibi mutuo quo ad mensuram, tempus & mobile; ut ex iis,quae libro 6 Phys dicta sunt, patet.
rur. exim non vacare, nec rufinitum ef
Nullia. da a Α T vero uestie. J Quod proximo capite de silesti corpore astruxerat, id Ti elemen- nunc de elementis confirmat: videlicet nullum eorum este infinitum. tum infi- Et quia elementorum duo sunt exisui tum . trema. ignis di terra; duo media,aer&aqua:de extremis priori Ioco disserit. Argumentatur igitur hunc in modum: Quorum loca lunt finita, ea ivsa finita esse necesse est: sed ignisce terra loca sunt finita : ergo ignis etiam di terra finita sunt. Minorem probat: nam loca ignis de terrae sunt contraria: ntrariorum vero si unufinitum est, alterum similiter finituesse oportet: ergo cum terrae locussi finitus , locus etiam ignis finitus erit. Este autem locum terrae finitum,ex eo constat: quia finitum dicitur, ultra quod progredi non licet: at terram sic in intimo loco ecse, ut ultra eum progredi nequeat 3 ea ratio conuincit: quia, si ulterius moueretur ritum peteret, atque ita ascenderet ; quod illius naturae ve- pugnat. Quare finitus est terrae lo- . cub: atque acie o& ignis, qui illi contrarius est. Quod ii duo illa lora fi-
a sunt. multo inagis finita esse portebit ea,quae med o continetur: cum ab extremis coόrceantur, SI ab
tremo ad extiemum non nasi per medium
a A T vera neque ι d. quod οῦ medio, Tex.44. uri neque i quod ad messium fertur, in iiιonem rubra. Oriones enim eas,quibus sursum itur atque deorsum,
contrarias esse eoui Iat. Contrarys autem contraria loca petuntur: assiae Contra
riorum si alterum definitum ei I. ct aia
rerum desint tim erit. Messium et e . ea
defintium r nam si undeuis udorsum feratur id, quod si emnitus collocatur , feri non potes. νε ultra metum tuum progrediamr . Cum igitur mediil sit δε- nitum . super m locum desinitia esse necesse est. t res si Ioea funi de ita .atque ua . corpora san. e unt Lutta. Praetereas verrus ac inferim iocus ea Tex. 4s. Esnarus, ct id quod Hi inter hoc de . nitum esse necesse H . Nam sid uirum non eri .motus infinitus erit prseeri. Hoc autem imp ssibile se avrea demanu Dimtis: ergo medium ipsum es de liti.' mare o, id torpui de uitum est san , qtiod in hoc eL .ant esse pote I. Ar ideo Tex. 46. rus, quod jursum ueo sum fertur, iuhoe Use poteLI. Atinu .n. . medio aliud ad mediam ferri suaptὶ natura tore L
124쪽
corpus , quod re cto morufertur, infinita habere graui
medium venire liceat: tu, quia si ipsa media infinita essent, coia fici nunquam posset,sicq. ab extremo ad e
tremum nunquam accederetur. Nec
corpora leuia sursu ni ,aut grauia deorsum tenderent, frustraque illis indita citet a natura inclinatio ad ea loca occupanda.
modum ex locorum, qua clementis conueniunt, circum scriptione eoru finitudinein ostendit: ita nuc cande varie persuadet ex finitate motriciuvirtutum, quae eisdem competunt.
Nam si aliquod elementum effet infinitum , polleret infinita grauitate& leuitate. Quam illatione probat aliis quatitor sequentibus. Absurduxero esse, dari grauitatem & leuit tem infinitam,postea ostendet. c Q ad quidem ex hisc.. J Infiniti
corporis, quod rectis lineis , satur, interminatam atq; infinitam grauitatem esie debere,ex eo probat: quia alioqui tria sequerentur incommoda. Primum: finiti & infiniti eandem grauitatem esse posse. Secundit: finiati posse maiorem esse grauitarem. Tertium : inaequalium magnitudi-
nu intellige undequaque simili ia)
poste esse parem grauitat m. d Nihil autem ιuteres. J Conaretur sortalle quis Aristotelis demonstrationem eludere,& incoinoda illa vitare: propterea quod non videantur ea sequi, nisi pomis grauitatibus comesuraris,cum videlicet aliqua pars
aliquoties repetita to iam reddit, ut unitas binarium. At nolem perita se habcre quantitatem minorem com- . paratam cisi maiori: nec enim ternarius repeti bis ex aequo reddit odionarium, sed ipsum excedit. Respondet dupliciter. Primum nihil ad vim propositae rationis disterre , ut cum duae grauitates, de quibus loqueba turpia sibi commenturentur, ut minor rep il la malo tu dimetiatur, aut exuperet t. Seserenim colligi ulr,gr
uitalein magnitudinis simiae trabere proportionem ad grauitate infinitae magii studinis: quod absurdum eli. e Praeterea friu. Secundo respon-cet:posienos in pradicta demoli rationc Ex his igitur pate . eo bus Insulium Inratione rerum esse non posse. b Elim supersipondus non sit in itum, nequa quicquam horum eo parum infuitumes prosecto potest. In uiri namque eo pons pondus ιυκι tum es necesseecta eadem Geriι ratio , κη eo pare leui.
Nams . 1 grauitas insenita. ea selenitas insentia Fides insenitum, quas
super omnia eminet. Quod e quidem ex hisce patere pote m enim fmtum, atque siumatur insultum qu dem eo pus A Blondui autem 'sius Crab in nisa igitur magnitudo senita auferatur B D. atque pondus isus si EritDm uiatur E pondus minus erit ipso pondere Crmineris enim magnitudinis pondus minus nimirum est. Minus itaque pondus maius mensuret numero aliquo repetiatum. At, ut minussese habet ad maius, i a B Dsese habent ad B F magni ud nem. Fieri enim pores', ut quantauis ab infinita auferatur. Si igitur magnit dines similitudinem rationum μίeuna cum ponderibus,, minus pondus min ris eiu magnituinis. ius euam magnitudinis erii maioris: equata ergo 'niti pondus erit,ae inseniti. Si maioris praeterea ereporis maius ea ponήus , ip- , B D pondus maius erit pondere est
poris ipsius B F. Quare senili pondus
maius eri pondere in initi. In qua liumetram maetur rudinum idem fueris pol .us e sentium enim ae insenitum in qualia esiero a ta Nihil ant iniere L comme/iserabilia i a pondera, an incommensurasi asini. Etenim eadem erit ratio si incῖmensurabilia sint: vel iis E naus. mensura C pondus ter re
peratum exitperet. sitres tota mVnia rudιnes B D sumatuν, ondtis ipsarii maius erit pondere C. Quare idem eueniuimpossibile. e Pr terea seritoteia,ut comen urabilia ipsa sumantur. Nihil.π. intere λ, β pondere. an a magnitudine initium fato Detati si Epondus commensurabile suma in is pruderi C, atq; ab
bet ipsum E pondus,em A si deinde allata fuerit alia magnitu diceu B Gad quam ita magnitudo sese habet, ut poπ-dus sese habet ad pondus. Fieri .n. t .vis magnitu AB A insentia, qua*1 ἰή ab ea magnitudo auferatur. Huem m
125쪽
sis. mensuratas : quia a grauitate infinitar magnitudinis licet, prout libuerit,hanc aut illam partem accipere, cum qua aliam ei aequalem e magnitudine finita conseramus, qua talentide sumpta absoluatur grauitas m
iis infinitae. f A vero nihil. J Alterum cauill uinexcludit. Diceret quis , Aristotelena supposuisse,na agnitudines, earumq. grauitates eadem inter te habere rationem. At enim id,esto, in corporibus similarium partium seruetur, nos eruari tame in corporibus partium diuinis larium, quae diuersas affectiones sibi vedicant. Occurrit Aristotcles , nihil attinere, siue magnitudo homogenea , siue heterogenea sit: quia integrum nobis crit, e corpore infinito maiorem aut minorem Pa tem,adijciendo,vel detrahendo accipere; ita ut una, aut multae illius portiones sumantur , quae tantumlem habeant grauitatis,' uantum ea,qua ex infinita magnitudine ad comparationem excerpitur. g Atqui pomius. JOportere. inquit, ex iis quae sequuntur, planum seri, non dati infinitam grauitatent. Primum q. tres hypoteles subi jcit, quarum prima est: Si tanta haec grauitas mouet praefinita magnitudine dete
minato tempore, necesse est, grauitauera intra sest sanὴ e Uurabitia erilias A tri , nihil ad demonstrationE etiarefer similis ipsa magnitudo pederis aedissimilii Ar semper . n. aquatis corpora deris magnitudinis Vsius B D ponde-rι . quotquot vis ab infuitosumere . aue auferendo.aul addendo licet. Quare patet ex Ars,qua diximus, corporis ιnfiniri
pondus finitu non σοῦ eris igitur infiniam . 2u dsi hoc esse non pol, nec infinii si
quicqua in ratione rerum eo pus er esse
potest. g Atqui pondus is finiiῶ quid inrone resi esse non disse, ex hiscepatere potent. Si v. tantum pondus per tantsi spo
lium hoc an tempore motu eietur, fantia
i seper In minore saxὸ mouebo uri Atq; tempora rationem eam. quam habent pondera,eon rasanὲ habebunt. V lusis dimidium pondus hoc in tempore mouet tir. duplia in dimidio huiusce m netur. Pryterea pondus finitia οδ finitum statium fini o. quodam in repere trasito
infinitia, moueatur ipsum er no moueatur nec spe ea. Morieatur. n. necesse H quo tantia est,quant initum: ν ιη'perno moueatur rursus necesse est, qua exces, quin rarione ι sum mouerι epo tet,
ut AE , matus in minore moueri. Lo Ua
ro infiniti nucta ect ad fluita. Temperis asii min oris es ad maius lepus finitum,seum minerest eremin ranu asit 1 o est.
i Nequetem maiorem hoc enim significant illa verba contextus, fautum 6 insuper,stu,&ali et Maamplius mouere eandein magnitudinem breuiori temporis spaz.hypothe tio. Secunda; sus ex priori sequitur, ita habet: Quam proportionem inter se iis. grauitates obtinent, eandem vice versa scruant tempora: ita ut, si simpla s. hypothe grauitas hoc tempore , dupla in dimidio illius inoueat . Tertia cii riis. Fn ira grauitas mouet per spatium finitae, magnitudinis sinito tempore .h in cum ita. J Colligit, si infinita grauitas ponantur , danda esse duo
contrauicentia simul vera : quia nimirum eius intcruentu corpus morecbitur &non mouet, tur. Mouebitur, quia si haet tanta grauitas inovet finito tempore, maior ciebit velocius, ac breuiori spatio temporis: vi constat ex prima hypothesi. Cusia ergo infinita grauitas maior sit , quam finita . si sinita mouet certo tempore per determinatum spatium , conia' uetis est , ut infinita tantumdem moueat, ' adhuc amplius : nimirum, via per matus spatium aequali tempore , vel per aequales amina tempore minori : ut ex tertia hypothesiliquet. Rursus vero, quod infinia a&rauitate non possit co pus moueri , patet ex secunda hypothesi . Oportet enim maiorem grauitatem seruata proportione velocius inouere. Quare cum nulla si comparatio inter finitam & infinitam grauita iein , nulla erit etiam intcr tempus , quo mouetur corpus, infinitae grauitatis, & tempus, quo mouetur corpus. Ri uitatio uiritae: pcoincique si corpus certo icu porc mouetur a grauitate linita Text. s v. Text. II.
126쪽
ta, mouebitur in minimo ab infini- . Miminutia autem non datur, quia omne lupus potest in minores par-tcb iecari: mouetutur ergo in instanti ; seu pot: us non rnouebItur, cum repugnet, motum , qui natura sua succeii iuus est,momento Pera .
pus minimum, tuo infinita grauitas moueat; ex eo concludit: lilia adhuc inter minimum illud tempus , N ii ter id, quod finita grauitas consumit esset proportio; at hoc non minus repugnat, quam inireniri comparationem magnitudinis inter grauitatein finitam, Ac infinitam. X Pater igitu . J Ex dictis colligit, non poste dari infinitum corpus, siue spectemus peculiares rationes , hoc est, minus communes, quae hoc loco allatae sunt ex singulis motibus, nempe redio Scirculari;& singulis corporibus, nimirum coelestita elementari: siue univcrsales,qua tertio Phys. pertractatae fuerutri uibus etiani alias inser. iis adiungital γosi hae amem. J Inquirendum mi ait trum , licet totum uniuersi
corpus non sit infinitum, tantam nuhilominus magnitudinem ,-varietatem habeat, ut plures mundi s mulcohaereant γ prius tamen communibus rationibus pergit ostendore, nullum dari infinitum corpus, ut inde ad institutum procedat. 'i Neq; si esse .vulim is tira esse . si
pium enim fuisset quippiamfuitum maius in eadem ratione n qua respectu temporis insultum ad minus esset. Quare aquati m tempore per sarium AEqu rie
At fieri non potes. At necesse est. si1
nitum quantems ιυ tamen tempore moueatur, utiud euam poni a finitum
in hoc eodem per sysium finitum quo dam mouera. Impos bile ess ergo pondus in imm esse, o, similiter letiι
rem . D eo para ergo infinitum pondus habentia γ leuitarem, in ratrone rerum
X Pa et Cttur, eo pus in nitum n mesa r etsi hoc modo contemplatio de ipso fiat per rationes particulares; er si in uersaliter eo sueretur.non folium. perra tiones eas, v in sermonibus de principis a nosis surit dirip. Deiermanatum eis enim cir illo in loco de in ito uniuersaliter , pri ἰώ q u modo est. c, quomodo nou ecte seu etiam nunc alio modo. l P e autem tresiderandum es, si in i litum quidem umuersum corpus non sit, tantum tamen si, utplures μι est. Forsitan enim hoe quispiam auόia
OMne a itaque eo us. J Vt argumento a motu locali desunwto probet, non exister corpus inlinium, tres praemittit corporum diu iliones : deinde ira argumentatur: Species motus sim plicis quo ad locum itur, iunt certo
Numero comprehensae, ut constat ex
ijs , quae initio huius libri tradita
sunt: ergo S corpora simplicia ce to numero continenturiasioqui aliqua cilcm corpora,quae proprio motu carerent, cum tamen unicuique corpori suus motus debeatur.
C A P. VII. m. e a itaque temptis aut fultum aut infinitum esse nec spe es. Et si infinitum ere, an similium , aur dissimilium paruum esse. Ei Fusimili
partium ea, aut conitisecie. aut ex infinitis conssare. Patet igι ur ex ι fur
ris conctare non pestir si quis am nuis p mas Iuppositiones mane esita'. Nam si primi motui iii ι, Ptelei oque simplicium corporum sinitas esse necesie Q. Etenim plicis quidem corpori motios lex a sces autem motiones sinιta
127쪽
b A sis litum. J Tribus rationibus ostendi t. non posse dari coetus infinitum, ex dissimilibus partibus contii tutum. Prima ratio est: quia oporteret erus partes intellige. vel saltem unam aliquam ex ijs in immensum porrigi . atque ita infinita pollere grauitate; quod supra confii latum fuit. Locus Se e Pr Merea De J Secunda ratiores locata est: quia si partes totius infiniti ina- squalitate gnitudine infiti ita pro iis sint,opor inter sella tebit etiam loca infinitam capedi-bent. nem habere: siqui de loca omnia r bus contentis paria sunt. Quare&motus partium in finiti erunt: quod tamen fieri non potest, si vera sunt, quae fuere superius demonstrata; videlicet, nihil poste iursum aut deorsum in infinitum moueri, eo quod locus superus de infimus determinati sint. Addit,commune id esse omnibus motibus, ac mutationibus, ut
id, quod est impossibile factum esse, impossibile sit et fieri. Nam v. . si leo non potest elle particeps intelligentiae . certe nec intelligetiae particeps fieri potest. Item, si coruus non potest elle albus, nec poterit albescere. Si Tagus nequit esse in Aegypto, nec eo a natura feretur: cum natura nuhil frustra aggrediaturid Praeferea es. u Diceret quis, nodati corpus aliquod infinitum continuum, lud conitans infinitis partibus discretis: quo pacto Democritus posuit infinita corpulcula insectilia. Occurrit Arii loteles, nihil differre, si eae partes continua , aut distretae sint et cum ex illis , utcunque se habeant, infinita moles consurgat. Resutatio cauillatio
erit, , quamque paratum ira nitim εμ se nece e se circo au em aquam et ei ι-gnem hoc esse non m es. Demon Uratum est enim, neque pandus neque leuia ratem in rariane rerum ivsiri am esse. c Hate ea lora quoque ipsemm matri Text. s. rudirum in ita esse necesse ea. Quare se motus omnium infinitos esse' hoc aurem esse ne misi' massi sitiones posueramus veras e D i, neque id 'uod δε-
orsum, neque id quod fusum fertur, mi si um moueri possit. I sibila .II Gnim eri iri quod tum subire non potes, tam in qualitate. quam in quant
talo.quam etiam im Gi. Dico autem hoc
pactosi impassibile e L album quippiam fore, aut pedaleiatui tu Aeoptae , feri quicquam horum impossibile est. Impossibile s uisu o i Iuc etiam quicquam
feννι,quo niatam eorpus peruenire pote a Iubiens lationem. d Praeterea et erun- Tex .s 9.cta sunt.non minus tamen histri nus eum omnibus, ignis infinitus esse Dui Le AE corpus erit id, quod omni ex parte Tex .c . dimensionem habet. Quare qui fieri potest. vrplura quidem sint dissimilia , numquodque autem tuorum sit in Lirim I omui enim exparte quodque in nitum esse oporte . f At No neque A Text. 6 I. milium partui infinitum esse potest. Pria
rum igitur dinum ha5ebit. Quod si huc
conceditur, ueniet fanhgrauuarem aut leuitarem in iram in ratione rerum
esse. Atqui impossibιle erit, id, quod die satur,t uirum se eri eram n, potest, ut ιλή etuum ipsum tersetur; nihil enim interest hoc an retu infinitia esse dicam hac aut demonstratia es, impossibile esse. g Aι ver m omnino non potius ins ι-
e Ar eo pus es' iLI Tertio conc Iudit, non posse dari corpus infinitum di si iami larium partium . Nam corpus tribus constat dimensionibus : longitud ne, latitudine, & profunditate. Quare, si ignis v .g. infinitus sit, omnes loci diici crentias occupabit ; proindeque nullum ceteris corporibus spatium relinquet. i At verit neque. J Ostendit. non possedari corpus infinitum simili in partium . Primum , quia oporteret conuenire illi aliquem localem motum. via rectum. vel circularem; quod iamen repugnat: si enim corpus infinitum recte moueretur, haberet infinitam grauita cita; quod Paulo ante impugnatum fuit : si ingurunt, sequerentur ea absurda. quae super tu, explic a sunt.
g Aι seri omuinc. J Idem concludit ex eo. quia tale corpus infinitum
128쪽
similium partium vel moueretur secundum naturam,vel per vim. Non secundum naturam, quia darentur duo loci infiniti: unus quem occuparet, alter ad quem tenderet, quod non minus repugnat, quam dari simul duo infinita corpora. Non per vim, quia conueniret ei aliquis ni tus naturalis : ex quo idem abiurduexisteret: nullo igitur pacto corpus infinitum in rebus dari potest.
h omnino autem. J l 'ersequitur in- sl itutum probans, corpus infinitum
neque in finitum agere, nequσabeo pati polle. Interponit autem huius rei demonstrationi quaedam pollulata,quibus tota probatio innititur.
I. Postula Pr mum eli: Si id, lumi mouet squatum. ll vir ut e & magnitudine prs litum sit, parcin magnitudinem codem lua pote mouebit. Secundum : Si id,
quod mouet, tam virtut C, quam mole in nus sit . eodem tempore moti 3 bi t magnitudinem mi norum. Tertilla Id, quod minus est pari tempore minus inovet: quod maius eIt,itidem maius, sed tantum, quanta est inai Infinitum dis ad mi nus proportio. Probat de non posse inde institutum in hunc modum Scageret aut pruno quidem, agere aut pati non pati tem- posse tempore finito: nam si infini-pore fini- tua finito quopiam moueretur ce to- ω ac praefinito tempore; cum minus aequali in tempore moueatur a minore , ut patet ex tertio postulato: iam finiti ad infinitum esset proportio comparationis, ac proinde iam non est et infinitum ; cum finiti ad infinitum comparatio esse non pOL
i A1 τινο neque infinitum. J Eodem argumento ducente ad incommodum concludit, infinitum non posse corpus finitum finito tempore naO-uere: quia iam finitum Se infinitum aequali tempore movebunt. Deinde probat, neque infinito tempore I. re, aut pati poste: quia omnis aio de passio linem exitum a sortiutur. Quare si ageret aut pateretur corpus infinitum, eius a so&paLsio exitum obtineta, ideoque definiti
naturam, aut vi motus ciebriur. Atque
di .m naturam merus quare se locus p
trius alius erit,ad quem ipsum suopte narrara feretur: at hoc impe bile Vse e-- Lia . h uino ati fera non pse,ut in- Tcxt. σῖ- finitum asiniis pariatur. aut ιn quinto finitum agat. ex hisce parere uia. Siremm rufinitum quidem A. finitum a tem B. π 1empus , ιn qua furtum mouit,ae infinitum es morum, C. Si νgitur ιθ sum A calefati m ess aut pulsem a Raut aliud quippiam pessum in tempore C. sit Dipso A minus ,atque minus s Ma
ti ιn tempore moueat mimus . sit aratem
em, uia F. Atque alterare ponatur ἀ- Text. sciquale idem equati in tempore equale,
minus autem tu equali minus, maius etιam maius; at 'ue tantum faue. 2 usum rati agitabit , quam habet metous ad minus: a tisio ergo finito et Po in D Ara
ad initum nullam rationem subore pa-ies. i in vero neque infinitrem Text. εμ
nim infinitum quidem A, senitum
vero B, tempti; autem C: Citur Din C tempore minus B ipso mouebit: ficta e quam ratiouem Λ totum habet ni F, eam haber E ad D. ENO Emouebit ipsum B F in tempore C t Iinita c, insentium aquati tempore ait rabunt arseri non paress. Sup vrsatur
enim,maius minorem temps e alterarer
tempore insinito moueat, set etiam moueatur: senem enim non haset; actio aurem a te e passio halent . Atqui neque Text. Cfieri pol. vi infinitum ab insenuoaliquid patiaturai . n.ιῆ A qua B t inisum. G . D acti lepus, tu quopasium eia B ab A pars igitur ι niti 'a est E,quonia tota ui passum, nou aquali lepore ρ ssis est
129쪽
Di finiriam non posse ab infinito pati, neque tempore finito, neque Infinito is Non finito, quoniam tunc aequali tempore pars, ac totum pateretur. Quod probat: nam si infinitum certo tempore motum est, aliqua eius pars finita
tempore minore moueatur necesse est , minus enim minore tempore mouetur. Sed quae est proRortio temporis.quo pars mouetur,ad tempus, quo totum
mouetur, eadem potest esse partis motae ad aliam partem maiorem: nam cumst proportio finita. dabitur similis in parte, quae moueri supponebatur in ordine ad aliam maiorem . si quidem in infinito semper sumi potest
maior ac maior et ergo haec pars maior eodem tempore mouebitur, quo
totum, quod est impossibile. Non posse autem infinito tempore pati,
simi liter ac antea ostendit: nempe uuod infinitum exitu careat, di termino, quem id,quod motum est, necessario habere debet. Ex quibus colligit, nullum posse dari corpus magnitudinis infinitae : cum enim Omne sensibile corpus agere aut pati queat, aut utrumque, & probatum sit, neutrum poste infinito corpori conuenire, essicitur. ut nullum corpus sensibile sit infinitum.
l Aιτο φω. J Occurrit tacitae biectione. Dicet et quis: extra mundudari corpus infinitum intelligibile, id est, quod sensum ei fugiat, sed tamen intellectu percipiatur. Relpo- det, neque infinitum, neque finitum corpus illic cite: deinde, omnia corpora alicubi existentia sub tensum cadere , atq; ita nullum dari intelligibile corpui: nec vero Mathematiuca, qua talia. ex utere; quia his non proprie couenit locus, vi ctiam traditur lib. s. huius Operis,c. c. text. s. sed per metaphoram, ut constat ex I. de Gener. cap. 6. text. η. α locus, ut
E ad quippiam finitum iasius S
hoc igitur ab A tu C D tempore m tu esse nec se ea. Su ponatar enim,ab e dem in maiore tempore atq; miserem - minus o pati: qua quidem amis sint per temporis νatιosem . Nudo ergo in ore finito infiniitim ab Text. Q. finito maue ι state Ur infinito ergo. Sed infinitum quidem empus em non habet: d aurem, quod erit matum,habet. Si ei μν emo sen ita carpso activam , Text. crino passi , aut utram'. poιentia habet:
ergo eoτω riatam extra eelum infinita erit at A eque etiam uatum. Nullum iego corpus omninὴ eu extra rerum. Na
si intelligibil/Ν,e i fanὲ in loco. Extra enim , intus locum si sicat. ει -- sensibile eo pus erit: sensibile autem
nultam ent non ia loco. na Licet etiam Text. 7 rationes asse re ad arsificem disi
rori mura accommodatas. Neque e
tium paruumnuippe cum non sit media in siniti, a ver), quod versatur eιrca ma
dium mouea rara neque recta mo erra, oportebit enim adium tantum t/finitia
Use locum. au que suapte natura moue- ιι ur.e, alium Hem tantum , ad quem
item scriptum est in .Phvs. cap. i tex. I. tantum quaeritur gratia motus .a quo Mailr2matica absoluta sunt. Piobaic iam, non dari corpus intelligibrie ex ira coelia n. uia extra L intra sunt discrentiae loci. Quare ii corpus intelligibila extra coelum ex: vaheri tibi vi in loco curnq. omue id ,quod loco circumscribitur, sit sensibile, iam eiusmodi corpus sensibi te erii: rursus ite non erit, &quia ita supponitur. & quia re vera locus, qui sensibili corpoli dcbetur, non nisi intra uniuersi complexum datur . . . . tu Litra etiam , ration ε .d Rationibus physicis, id est,e principiis Physiologiae desumptis probauit, nullum dari colpus infinitum : idem nunc clial
ctico in ore communioribus, ac probabilibus argumentas confirmat . Primum ita : Omne corpus potest moueri : infinitum moueri non potest: igitur nullum est corpus infinitum. Monorem suadet: quia motus aut est citacularis . aut rectus , quorum neuter corpori infinito competit. Non circu
130쪽
scuti nec ext remum. Non rectus,quia quidquid cietur motu recto aprum est cleri naturaliter,& contra naturam . atque ita potest modo unun ,modo alium obsidere locum. Quod tamen de infinito corpore dici nequit: nam clara opo teat locum & locatum aequalia ess ,dabuntur simul duo lora infinitaui cuti de infinita corpora contra naturam infini ti,a quo omnes loci differentiae, etiam
imaginariae, ccupantur. Omne ani
n Pra erea, sise natura I Secunda ratio ita concluditur: Omne quod mouetur, ab alio mouetur, & qui dem sortiori; siquidem omnis acti Oest a vincente: in oportet ergo, si infinitum mouetur, non a finito,ied ab infinito,seu naturaliter, seu per vim moueri. Erunt igitur plura infinita , nempe infinitum , quod motum affert,&quod motu cietur: quandoquidem, ut in s. Phys lib. ostensum fuit, nullum finitum potest habere infinitam virtutem:& tame id, quod movet infinitum corpus , infinita virtute praedictum sit oportet. o Pra erra qmd J Haec est tertia
ratio. qua simul resellitur id, quod quis superioli argumento res pomceret: nempe, infinitum moueri a se, more viventium. Si, inquit. infinitum ita moueretur a seipso , esset
animal; cum inter uiuentia solui nanimal a se ipso per se localiter moueatur: quod tamen esse non potest, quia omne animal determinatam sibi vendicat figuram, certamq; proportionem singularium partium ad totum: inter finitum vero, ge infinitum non e ii proportio. At si non a se, sed ab alio agitetur,viique plura erum infinita, alterum mouens, alterum motum: quod paulo ante impugnatum fuit. p Si diniuersum autem. J Tribus rationibus ostendit, non dari in sinitu, quod interiectu vacui distinguatur: sicuti posuere Democritus & Leucippus , qui arbitrati sunt, corpora in lectilia non posse inuicem coniungi, nisi vacuo interrosito, necn Praterea ,sive natura motum Am Text.7r. Dat recta pertendi . e vi moueat ν , viroque profecto modo mouemo vires infinitas es oporte . Vires enim i finiata sunt insim i, sinsui . vires μην -- fuit a r quare, ν ι d. od moue/ insu eum esse necesse ea. autem in M'. qua de motu sum dic , ratio quadam. qua demon Uratur . nihil sentiorum ρ
tentiam rusnitam,neque quicquam in senitorum finitam haὀere. Si igitur eris id , quod secundum naturam mouetur a. prater naturam moueri pote II. ersinti inita duoe id, inquam , quo Pint,c, id,quod mouetur.
o Praeterea quid es M. qu d infini- Teat. 7 2. tum mouet ' Nam si ipsum stias m
duo erunρ infinita prosecto: id,/nquam, quod moue ,, ia, quod mouetur,forma potentiaque Quersa. Text. u. P si υniuersum autem non sit eo tinuum sed tit Democritus vicit ae Leueinus 2 corpora vacuo sint distine a.
unum omnium esse motum ne esse ei Z sunt enim figuris dissιncta . Naturam autem ipsorum et nam. ιnquiunt, se,perind. atque si quodqua separatum a
rum esset. Harum autem. πιι Lximus. eundem morum necesse ea. Quν namque tetra gleba fertur, ea uniuersa te ra moue ur : c, totus ignis . atque scimitra eundem ad locum feruntur. Quares D p-dus habent, nullum corpus leuesimpliciter erit: si cuncta sint tem nullum erit parniceps grauitatu.q P mutuo differre, nisi politione&figura . Probat ergo, non posse dari infinitum ex his constatum: quia cum ill rum omnium eade sit natura ut, si unum aliquod eorum separatim iii mptum aurum sit, totum auri naturam obtineat necesie esu ita oportebit uniuersa, aut grauia esse . aut leuia. Item, cum eodem tendat gleba, quo tota terra, &lcintilla, quo totius ignis : omnium idem motus erit; omnia sinul cum toto quod coniiciunt. vel sursum dutaxat, vel deorsum tendent: quorum utrumque
impossibile est. Nam si omnia grauitate Pradita sunt, nullum dabitur corpus leue: