Commentarii Collegii Conimbricensis, e Societate Iesu, super quatuor libros De Coelo, & Meteorologicos, necnon Parua Naturalia, Aristotelis Stagiritae. ... Antehac in Germania impressi, sed nunc tertia vice in Italia typis excusi, summa cum diligenti

발행: 1616년

분량: 421페이지

출처: archive.org

분류: 화학

171쪽

tra Gent. P-27. Elementorum perse

ctio

sententia de durarione, dc te

sti a

voluntate, cessantibu R. eos mouere intelligentiis. Vnde Apocalyp. lo. c. dicitur Angelus iurasse per vivente in Rcula siculorum, quia tepus non erit amplius mimirum post qua unus Angelus tuba cecinerit, qua insonante mortui ad vitam reuocabuntur, ut legitur .Corinth. Is . Si autem tem lsus non sit. nec motuSerit. ItaqscC estium corporum conuersio in posterum onruinis cessabit. Nec mirum: nam cum hic motus praecipue sit ob humanam generationem; conuenies est, ut, posteaquam certus & a Deo prs finitus hominum numerus expletus fuerit. terminetur. Ob eande quoque ratione bruta animantia,& plar , ceteraque milia, quae ad an imale hominis vitam suill niatu a aut iuuada procreata sunt desinet esse; utique communi ignis incendio absumpta. Pi terea sicuti beatorum corpora miritico sple sole de pulchritudine, ex dote claritatis, perfundentur: ita corpora coelestia ampliori luce decorabuntur : iuxta illud Esa.3o. Erat lux Dora tui solis Dis O lin Solis eris septimilitis r. Rursus vero homines,

post sua maxima persectionem beatitudinemq. adeptam, in illo felicissimo statu erunt tanquam Angeli: ita corpora elementotu quasi coelestia reddentur, neq; solum ab interi tu, S alterationum vicissitudine perpetua obtinebunt immunitatem a sed eximia luce,pro cuiusque e gnitate,v stiemur. Atque hic retum status si Pra mortalis naturae conditionem in perpetuum manebit. Adverte hic, nonnullos, quorum meminit D.Tho in A.viii. 48. '. 2. art.

2. existimasse, qui eiurum c celum in eo filii, in quo a Deo creatum fuit:

quia minime videatur comaenire, ut tot corporum i nsignes motus, antc- quam semel ad metam perueniant, abrumpantur. Verum haec sentcntia refellitur a D. Thoma loco cit. Primum, quia, cum aIi qua coeli reuolutio, nempe nonae sphaerae, secundum proprium cursum ab Occasu in ortum supra polos Zodiaci, roni si annis sere 49ooo. absoluenda sit; sequeretur, tamdiu debere mundum in hoc statu durare, quod probabile

non videtur. Deinde, quia, cum ab

Astroloetis positi probabiliter colli- ,quo situ corporac testia & stellae

sint a Deo conditae, inito annorum numero, quia mundi exordio com- putantur; posset quoque deprehendi

numerus annorum, quo ad eundem

situm redire debeant et cum tamen tempus consummationis mundi ignotum sit. Neque ratio in aduersam partem Solutiora adducta vim habet: fouidem huius- tionis pro modi concursionum absolutio non superiori requiritur ad persectionem Vniuer- sententia. s, quod absq; illa perfectum est: vicostat ex ias,quae ' initio huius ope- c. I. q. I. ris disputata sunt; nec propterea i3

motus erunt stultra, cum anteeani

periodum orbes c testes suo munere perfungi finem, quem motu intentiunt, adipisci queant.

ARTICVLVS III.

is argumenta

Vnc argumentis initiis propo-IN sitis occurramus. Ad primum Sol I. crespondendum est . creaturas dici ex se tenderem nihilum , quia nequaquam sibimet sui sciunt, ut sint, sed egent c0cursu Dei sustentantis: quos vel momento desii luantur, in nihilum recident. Itaque nc gandum est, ut mundus perpetuo duret, eg re influxu maiori , qtiam si is quo

nunc a Deo conscruatur. Neque eri, oportet finem, quoad hoc princia

pio rc spondere, ut sicuti a principio nihil extabat praetcr Deum P si ea nihil praeter in si maneat. Quin potius sicuti conue mens fuit, creari a Deo mundum, ut diuina honitas, potentia & sapien tia, in rebus creatis Uuceret: ita conuenit, illum ob eandem causam pcrpetuo durare. Ad secundum: Non ob id tantum sol. 2.arg. fuisse a Deo conditu Vn uersum, thomo per ipsum a cisiacm xl an Linassequendum iuuarc tu scd vi in eo

diuinae peruetiones , quo ad fieri posset, adumbrata apparerent; & Itia 4 ci cal

172쪽

ereaturae intellectuali praeberetur occasio,cn toruin omni ii N principem Deum collaudandi. Quae ratio,

etiam immine finem xli. inum ade-PLO, integra relinquitur.

sol. 3,arg. Ad tertium: Quodlibet singularem: flum . quod ex contrariorum permist: ne cons at. necessario dissolui& interitum subit': non eodem tamen pacto sele habere inunduin . Quia, licet globus subi unaris compositus sit ex eleinentis,qui contrariarum qualitatum distidio inter se

pugnant: nihilominusserarer qua- Btuor elementa, ob eas causas, quas exposuimus, salua manent. sol. arg, Ad quartum: Et si magna ex parte, ut aliarum rerum, ita hominu Gecrei menta fint, nonnullos tamen parentibus proceriores euadere: sicque nota omnibus degenerare statura, sed in quibusdam imminui, in ali; saugeri;& illoru dispendia in fidi quoquo modo resarcit i. Quae compensatio sat erat, ut hominum genus Pr pagarrin aeternum posset accede iste

praesertim naturae ipsius prouidelia, ad qua pertinet,an leuertere,cc praecauere pericula, quae interitum, ec a- mulionem totius speciei minitetur: suale esset corporum decrementum

infra quantitatem , in qua species humana posset consistere. Ad ultimum concesso anteceden- sol. s .ars te negandii est cosecutio. Non enim par est ratio in sempiternitate gene- rationum, & corruptionum versus anteriorem partem,Sc in eadem versus partem posteriorem. Natuque, veloco illo 3. lib. Phus dii putabamus, di generationem antecedat alterario. dispositioque materiae ad introduc dam formam, sequeretu r, an te aetemnum aliquid fuisse, videlicet dispotationem ma imae ante introductionc sernas. Quod tamen absurdum,ut attendenti planum eri t,nequaquam existet, pei seuerantibus in aeternum tempus generationibus, quae initio temporis coeperuq i

IN LIB. L DE COELO

173쪽

IN SECUNDUM

ARISTOTELIS

RIPAQIT A est huiusce libri riseceptatio. Triamum agitur de toto caelo, quia inter ceteras Vniuersi partes, quas Aostoteles in hoc opere considerat, principatum obtinet. Tum de omnis. Tertio loco de Te ra : non tam terra, quam carti, quo undique circumfusa est, ratione. Quod ad primam partem attinet, repetit in ea primum Aractoteles, qua superiori libro exposuerat. O coeti ipsi cum magno corpore, id est, Uniuerso communia sunt: ut, calum non oriri, non interire,perpetuum esse. Deinde docet, hex illi conuenire Dei inferentias: sursum, deorsum, ante, retro, dextram, Omnistrum. Item, coelestium corporum plures esse motus; aquabitis tamen, sibique similes. Alteram vero tractationis partem tribus absoluit quain o-nibus ' videliter, qua sit natura Stellarum ' quis earum motus' ct quae iamra Z Denique tertiam partem consumit in explicando, qua ratione Temra in medio Vniuersi consistat, ct quiescat, ac figuram rotundam habeat. Illud vera hoc loco monendum censuimus , non debere quemquam turbari, quod neque insuperiora libro, neque in i , qua sequuntur, eadem, qua in quibusdam ali scodicibus, capitum initia, easdemve textutim heliones inueniat:om bisce re I exemplaria ma nopere dissentiant.

174쪽

Quo senissu motu Scsti dic, tur finis

aliorum Otuum.

ARISTOTELIS

LIBER SECUNDVS.

CAPITIS PRIMI EXPLANATIO

Gelum a Vitur. J Coelum esse ingenitum. le indi lubile, semperq. unum D idem, principi, finisq; expers, nec tem Into ullo cucumscribit ted ipsum potius tempus in se co-ibere, siquidu

tum esse,neque eorrupi sisti quia dam inquis sed mirem esse, aesempiaternum.principium quidem exitum clernita is uniuersa non haῶem , infinitum urem habens o continens in se ipse i pus is ex Disce qua dicta sum,styer opi

nionem eorum,qur atiter vicunt, ipsiu-

que generant dem sumere licet.Namsi sic quidem sese habere potin eo autem

moiso. quem tridicunt no potes magnu hoe utiq; momentum adfaciendam im de immortali a te aeternitate'. idisius H/ἴe .Quare bene sese habes, quem- qu Hi ρersuadere, Veleres, Omaι rum

maxιme nor frorum sententias veras es

se qua quidem esserunt. sse quispiam co

qui suis sinu ,sed parturi se cet rorum i ii. b Lis em enim ex his

lio motus coele-

- ilis) non difficula ter intelli Si pilite inquit,rum ex iis, quae Riperiori libro tractata sunt: tu, quia Aduersariorum . ut Heracliti &Empedoclis, dogmata in eas di scultates S: incommoda incidunt, a quibus re nequaquam expediunt: tu in praeterea, quia Veteres nonnulli ,&Partes, a quibus tradita doctiina est, corpus coeleste a ni talitat s noxa liberum, de quasi diuiniim quid elle, ciusque motum non solum fine carere, ted aliorum motuum finemesse

praedicarunt.

b E snem enim. J Recte di ci, motum coeli esse finem aliorum motuum, ex eo suadet: quia omne continens habet rationem fini S., prout contentum terminatur ad contino; patet autem, ii, peti ei uim suapte natura continentia persecto: ut vero liquet ex iis,quae a .lita explicata sunt, motus circularis est perrectus : recti autem impersecti sunt, quia non redeunt ad suum principium,ut i, qui in orbem peraguntur. Qtio fit, ut nisi iis sublunares contineantur a cflesii. tanquam imperfecti a periecto: proindeque coelestis motus hac consideratione apte dicitur finis reliquorum motuum. Vnd conseques etiam est. vi motus coeli perennis, semperq. idem sit: cum id, quod varium eii, ac multiplex . quales sunt

175쪽

CAP.PLI EXPLANATI o. rcir

perpetuitas congruit cum dignitate celeilis corporis. qtiod in dissolubile est,& beatarum mentiu domicili inc Et tu per sy . J Docet Dibam no

so luesse indisibiubile , sed absq; la

bore &repugnatia moueti. Idq. ece wrobat: quia nulla vim contrariuntiente a suo motu retardatur, ut solent ea. quae contra natura seruntur; quoru motus tanto cit dit Scilior, &laboriosior, quanto diuturnior N a propria inclinatione alienior: coeli autem motus nequaquam eii contra naturam, ut ex iis. quae initio Primi libri tradita sunt,conitat. d Iccirco ne uri Refellit tres sente-tias circa motum coeli. Una poetica,

motu cςli. quae finxit, Atlantem cς tum humeris fulcire ne citat. Unde ill ud poetae:

--- ubi caelifer Atlas

e sumero tor re steat ut tib. α εα- Huius opinionis Auct. ait Arist. idei is Ie, quod n5nulli e polieriori, Philolo his: qui . cum corpora cςl stia grauia esse ais marent. voluere ideo data cfloanimam, ut ius vi in subliini consilleret. Verum cum csta neq; graneoaeq; leue sit, ut superius declaraturuit; no est ei eiu sinodi ruina pertimescenda. Porro de Atlante ita scripsit D:od. lib. q. Ferurat, Aria ι- ALDologia fuisse peritissimum. deq;

sphara primia inser homines di raste: qua ex re disus est caeta suis hum/νιι ti aere;lorum tras te fabulis sphaera i neutione. Idem sere tradit D. Aug. i 8.

de Ciu. Dei c. 3. Euseta vero de praeP. Euang.& Alex. Polyhiltor alunt, eundem furite Atlantem & Enoch, cu us fit mentio in li b Gen.

3. opinio

falsa de

Aeacidis

Atlatis sobula unde

orta.

quod nullius indior vim tu Denus nec pratis, qua quidem p ohibens detineret ipsium aptum alio modo ferri . Omve namque tale laboriosum est, σάΘ magis perpetuum ea, optima distri onis e pers. d Iccirco ner,putandum ess , i Tex. q.

te quodam anquiunt indigere. D ij nainque, qui hanc siententiam attuleruρον ,

i Am quod pactori videntur exictim esse; nam quasipondus habere opera corpora emetia terrea . V .necessitatem au

que ut animς mortalsum animalium re

quies moi ea,quae circa fom τοῦ sit, eo poris relaxatior sed Ix ouis ibi tu cuius rimipsam perpetuum inseparabile'. detine. νe.necesse est. M igitur mi dixi io rei dicto modo de prima latranesese habet epo

opinio. e Neq; ob ranue ionem.J Secunda opinio fuit Empedoclis, qui coeli corpus

naturalem habere grauitatem dixit. vcium tanta celei ita te circumagi, ut iacutiquam misit cadere ed ipla cursus velocitate sustineatur: eo inodo, qui, si dria aqua plena, tum in gyrum torquetur,a v mr,etsi grauis lit, non euanssit. Quare idem et lasei eb.it ille,cqlo accidere: cum praesertim nulla cel critas ranta sit, quae possi cum coeli velocitate contendere. Coarguitur autem liuius m di placitum et tum, quia coelo pondus attribuit, quo ipsum vacare ostensum fuit: tum, quia non explicat,quae sit illa tanta vis,quae grauita retia deorsum nitentem tot l culorum statibus viceri t, atque etiam nunc Perennena illam motionem conti nuet.

f A teritis r. J Tertia sera tentia fuit PIatonis, qui in Timaeo docuit, an iamam coeli propria vivi impetu coelestes orbes, quantum libui renitamur, torquere. Hanc ex eo improbat: quia si illa anima tam vatiam molem contra eiuS naturam ianta celeritate Perpetuo circumduceret , non solum non erit heMβα

176쪽

- rog

beata,vtcς testes mentes decet sed misera prorsus,ac deterior an imantibus, nquibus nullum est, quod non interdum somno aut laborum intermissione Ixionis ta quiescat: essetque talis anima,dum coelum tanquam rotam voluit, Ixioni mbula. mitis,quem singunt poetae apud inferos ea pina cruciari, ut rotam perpetuo volvat. Qitae Omnia cum absurda sint,colligit .mams esse consentaneam eam Opuat Onelia,quae coelo aeternatatem,molumque absque ulla violentia tribuit

in V AESTIO L A

Sisine coelestes orbes animati ,

an non .

CZinis argumenta eorum , qui aut ros esse ered derunt.

- niam Aristote Ies proximo dcapi te docuit,corpora cini si a non moueri ab anima:

disqui cendum hoc loco est. num illa animata sint. Chaldaei,qui ingeni rum solertia in Assvria prae ceteris floruerunt, & Astrologiam putat Irae de re tur iuueni sie, animata esse praedic D. Damal. bam. Idein OPl nati sunt, Platone i ii b. de iis . ite & defensore in Cratulo, S Eptiaxes. Latia- nomide,omnes fere veteris Physio-t iusti. a. c. logiae principes, tam Graeci, quam Cc. B sia AAegyp j: quorum alii naudum maiario. lib. α. gnum quoddam animalesie,omnes. coni. ca- que eius partes una de eadem animalum n. c. . praeditas esse putabant; alii singulis

Iletaph. baut at 1 etiam unicuiqi stellae suam tract. 1. e. animam applicabant. Et ex his tuo. Io. Cic. a. sus quidam intelligentem duntaxat; de nat. quidam altricem si in lal aiymam coe-Deor. letii mundo dederunt, aientcs, ali Huius sen sidera humoribus. Oceani in altum D tentis fuit subductis. Denique adeb haec opi-Clea ille; mo Antiquorum animiω insederat, teste Cic. ut Asinagoras, reserente Laertio lib. 1: de inc: us vita ,&D. Augustino 18. de

& Plin. l. pidem e grantem non verbanimal, Σ.hil. 3. neque Deum esse dixerit, impietatis Senecat.1 apud Atheni enses accersitus, ac de nat. q.c s. inde reus factus fuerit. Coelos item ceterique animatos secere ex Hebraeis Philo

Stoici. Iudaeu , α Rabbi Moyses. Ex Ara. bum discit Ina Avicenna, Algare Italus, Aipnarabius, & Albumazar. Praeterea Ptolemaeus, &Astrologi complures. Denique eandem ses tentiam approbaui t Origenes 7. lib. περι αρχων,& I . Om. min.in Ioannem: addens, stellas virtutis & vitii di ecapaces ine, proficereque in acti nibus studiosis, de deficere. Diuuvvero Augustinus a. supra Gen. ad lit. cap 18. &in Enchir. cap. I s. de coelestium corporum animatione l. disputans. neutram partem asseu rare audet: tu itque hoc poster ori loco, incertum sibi esse, num stellae

ad beatorum societatem pertineant: ses nee ctaa , inquit, eretram habio , . inum ad eami u . id est . beatarum mentium δε- atem pertineant Sol cir na. . cuncta sidera ; quam s non-niatis luctua corpora es Me δεαμ,

iniae gentia Uideantur.

Non desunt autem argumera pro assirmativa parte quaestionis , quae coeloanesie animam statuit. Primum ttii: Negati non potest, dari an rmam r. arss. prinmundi, a qua videlicet inlarmctur, animat i & cuius beneficio tota natura cum ne coeli iaporea , atque adeo coclesies orbes vivant rigitur corpora coelestia sunt

animata . Antecedens ostenditur: quia, cum quaedam mundi parteS vi- - :uant, ut animantes, &stirpium he barum q. Senera; minime conueni . ut totum ipsum vita careat: alioqui totum deterioris ellet condition IS , . quam suae partes . Praeterea , quod . talis forma neces lario continuendast, vi rerum naturalium munia pcrIe exequatur. argumento eli ad ml. rabile earum arciliatum . quod pas . silii elucet: praesertim in consorma

tione ita ut iis membrorum deli,

ne ali Oile, uota inimis ad eleganti an ,

177쪽

CAp. I. QUAESTIO L. viuisis caloris distributione; indi- Α

, ii ii spensatione alimenti, prout cuius'. . e partis magnitudo&conditio postu-- I rat; in brutorum animantium operi . 1 A. bus: in multarum rerum antipathia,& sympathia, id est, mutuo uissensu a &consensu: alijsque eiusmodi,quae

non nisi ad aliquam sapientem causam, qualis est anima mundi, viden- . s tur reserri posse. Ac priuatim id etia a . comprobant animantia,quae ex e- non &putrescente materia sponte Boriuntur. Nam cum horum generationem nulla vis semini inlita praecedat, neque ad ea procreanda solus calor sufficiat,utique putandum est, praeesse mudo animam , nam, lotius animationis sontem, quae III v it alnab se tundat & communicet. Ac a dit ad argumenti infirmationem te-i stimonium Boetii,qui lib. . de Con-- sol. I)hilos met. 9. ait. Deum per ani- .e mam mundi motus corporum cst Cctium administrare, hisce verbis.

Tu triplitis mediam natura cuncta

mouentem

Connectens anima,per eonsona membra reseruis r Meam secta duos motum glomerauis in orbes, In semer redisura meat, mentemque

profundimCircuir, simili conueriti imagine

2. Argum. Secundum: Id quod est intelligotijs ad earum actionem recipiendam vicinius, est etiam ijsdem secundum naturam propinquius ι alioqui dis- . Mi solueretur partium nauersi proximo sibi cohaeretium amnitas &pr portio:sed corpora coelestia sum vicini Ora intelligentiis ad recipi edam earum .etionem , cum in ipsa per motum primo influant: sunt igitur E, intelligent 7s propinquiora secundum naturam . Non possunt autem ita se habere, nisi suo modo vitam participent: sunt ergo uiuentla Sc

animata.

s. Argum. Tertium : Id quod primum est in

genere mobilium, est mouens se i sum ἱ ut probat Arilloteles 8. lib. ys cap. ia text. 34. quid nimirum

quod est per se, prius est eo, quod r

per aliud : sed corpora coelestia sunt priora in genere mobilium, ut ex proxima ratione constat. ergo mo uent se ipsa, atq; adeo animata sunt. Quartuita: Non videtur pulcherri- 4.Argum mae uniuersitatis descriptioni & ordini congruere, ut inferior mundus a re, quae animata non sit,regatur &conseriretur:Ied regitur & conseruatura coelo ι ut docet Aristoteles I. Meteor. cap. 2. igitur coelum est animatum. Nec vero qualibet anima, sed ea quam habere conuenit Sube

natorem,& quasi parentu orbis su Iunaris,id est,rationis & intelligeatiae participe. Idem confirmari potest testimo- s. Argum.

nio Aristotelis. Nam x. lib. huius operi , cap. I. text. Is . ait, coelum esse animatum , & habere in se motus principium. Item II. Metaph.cap. I. asserit, primum principium mouens orbes coelestes, id est, primum motorem siue inu, inouere ut id quod cognoscitur appetitur: putat igitur. orbibus coelestibus intellectum inesse, & appetitum, quibus primum motorem cognoLat amentque. D nique Gisci Interpretes,Alexander, Philoponus, & alii, i temque ut videtur D. Thomas lib. secundo, contra Gen t .capit. 7 o. ha nc esse credunt

Aristotesis sentetiam:cui etiam sit scripsit nobilissimus eius discipulus Theophrastus,in Iib.quem de Coelo edidit. Postremo, ad hanc partem tuen- 6. Argum. dain facere videtur illud Psalmii 3 3. Qui fecit coelos in tutem LM , id

est, intellectu praeditos: & illud Ec

cum nomine spiritus significari non possit intelligentia assistenso; neque enim illa cum ipso orbe circumuoluitur: reliquum est, ut significetur anima informans. Cui interpret troni adstipulari videtur D. Hieron.

ibid. hisce verbis : Διne ipsem Solem Uiruum nominauit, qud anime , Oufi la

pleat sue quod Lun4 lucentem globum, e

Spiritus

178쪽

4io 'IN LIB. II. DE COELO

Non putat igitur D. Hieronymus averitate alienum, lateri cum Poeta, . I cceleltem globum mente animati ac

vivere.

ARTICULUS II.

animatos

Coatraria tamen sententia omnin6 veraeli, quam tuendim, monet D. Damasc. lib.2. Fid. Orth. cis. NA Ius, inquit, caesos iu sidera .int-mata esse exissime': animet ' i'pe . ac se . eaνeus. Idem lentit D. Cy rillus lib. 2. contra Iulian. D. Ambrosius lib. 2. H xa n. cap . D. Basil. homil. 3. Hexam.& in comment. Pia in 8. Lactantius lib. 2.cap. . D. Augustin. Cin lib. de duab.anim. cap. q. ubi assί-

rit, muscam, Pmpeterea quod vivit, esse nobiliorem Soler &lib i. Retraei. cap. s. ubi, quae de animatione mundi rii lib. de Ininori. an imae scripserat, temere scripta fui se inquit: itemq lib. z.earundem RCtra t. cap. . ubi, quae alias de cortellium corporum v i ta alteruerat, at i, per tro

pum & figuram posse accipi, da ta

vi delicet translatione a Gminata Dad inanimatam. In eadem opinione fuit D. Hieron v. super illud Deuter.3 2. Audiie coaeti Da loq/ιor. Id a. l cap. . in I. & . Esaiae : & iii Epiliolis ad Pam nachium, & Auitum, ubi originem coarguit, quod Solcm,. Lab-nam , & astra animata tacd:xerit. Item Autor lib. de Cogn. verae vitae, C. 6.aiens, eos, qui sidcra ratione vel sensu praedita albitrentur,ium sensu carentes & rationis expertes haberi. EDenique adem ali ruunt omnes fere Schol alticae Theologiae Proseisores:

zza, ne in mas quaest. ιλ. Aegi diu 2 3. α alij. Quin etiam credunt D. Thoms, D. 2. d. I 4. q. .

B., nauetura,&M.Albzrtus,eos, qui ari. Herm. orbes coelestes animatos vocant, Se ibid. art. 2.qui ammae expertes esse arant, re cin Nicol. L cmere,verbis diuiderer illos nempe rainc imanimam assistentem, siue motricem Ieremiae. absque informacione, hoc est, intel- Eugub. inligentiam coelo tribuere; hos infor- Pl.i8. Abamantem negare. In quo sensu saltem lensis in c. Patrum Sanctorum dicta, sicubi com 23. Exod. pora coelestia animata nuncuparuli q. 7. de accipienda sunt. Nam quod ex ant1- seq.

quis nonnulli animam etiam veg tatricem & sentientern , atque adeo informantem coelo dederint . costat tum exal0s, tum ex Plutarcho lib. 2. deplac. Philota. s. & r7. Tullioli, a.de natur. Deor.& Avicenna 9. M taph. cap a. AProbatur igitur nostra sententia Ic ratio Phunc in modum: Si tum foret ani- no sint animatum, cfli anima esset in qualibet mali cςle- eius parte; quaelibet enim pars vive- iles orbes. tis uiuit: ted anima coeli nequit simul in qualibet coeli parte esse: non

est igitur coelum animalum. Proba

tur assumptio: nam si spatiuin . quod occupat Angelus, etiam primae Hierarchiae, quae abjs naturae dignitate praecellit, si id. inquam, spatium, ut statuit communis Theologorum doctiina breuius contractius q. est,qua coeleltis sphaerae magnitudo, cinde fieri nequit,ut Angelus in aliqua cγli parre , & in terra simul consistat quo pacto anima una, praeiertim in- isectilis , qualia Aduersarii coelo tr buunt, tam vasto cO. pori animando ita liciat Rursus: Animus est altus corpo- 2. ratio. ris organici , ut docet Aristo t. 1. de

Anim. c. I. teX.7 igitur omne corpus

animatum est organicum. Atqui cς- tum non est huius inodi; nec enim millo ulla organorum varietas,aut diis sim ti Ocernitur nisi quis poetice, ac ri dictile philosophetur,dicatque, coelum videre per Solcm quas per oculum, audire per poliis tanquam per aures:) non ergo cς teste corpus animatum est. Adde, quod sorma perfectorum vivetium, quale DPOrteret coelum esse, si viveret, sicuti

prisectior est, ac pluribus facultat bus

179쪽

C A P. I.

- praedita utaui structiorem corpris o ficti iam . Sc maioria Drga arariam copiam ad functiones vitae ob undas requirit: & tamen coelum lusce instrumentis prorsus caret. s. ratio. Delude: O .nnis forina boni alicu ius obtine si gratia cum materia copulatur et nam noteria est propterserinam, teste Aristot. i. Phys. Ausci unde fi noller animus,qui alioqui

per se extra materiain cohaerere po- teli, non solum totius coagmentat di causa; sed ob sua ni etiam comm ditatem corpori coniungitur: vinimirum rerum materialium cogniti

nem per senius hauriat non apparet autem cuius bon i grati a coelelii corpori anima iungi debeat: igitur Lege Aris coelum est expers antinae. Probatur

C.3.li .l. hu aslumptior nec enim proptet sunt OP 5-ctiones vegetatricula racultatum,ui delicet.nutri tionem, accretionem. generationem: hae namq. solis corporibus interitum subeunti bus conuenire possunt. Nec propter sensuuriroperationes cuin sentiendi organa, nec coelo inssint , nec sine tactilium qualitatum temperie constent. Nec

etiam quod ex dictis sequitur ob

Intellectionern : cu n cor stus noni sitat suum ininisterio intellectui d seruiat. Nec poliremo ob locale in tum: si quidem ad hunc exhibendum

non informatio requiritur, sed a pulsus virtutis, qua motorrem in tam attingat. Nulla igitur causa e cogitari potest ob quam anima cum corpore coelesti in unius compositi lacietatem coi re debuerit 4 rario. Ad haec. Si corium esset anima iii, cum proprium viventium lit ab lemoueri , non egeret coelum intellitigenti P. Vt moueretur : quod fallum esse in progressu ostendemus. Adde, quod si ei ulmo si anima ratione prPdita esset, potuisset etiam peccare, praemium ac pinnam mereri, atque

adco beatitudine si ui , vel aeternis cruci tali bus addici: cum tamen hoc solis Angelis. & hominibus conu nire , di communis Patrum lentus doceat, & ex Sacrae paginae doctrinae

eliciatur .

A sententiae fuerit probatur. Namqties. Phyi. texi o. y I. at , minore orbis cori estis vafri cum suu orbec actu virtutis: at unioso inae cum materia non est unio per cot..ciun ,

sed alterius rationis: quare secu unx Aristotelem motor cςli non est forma coeli, nec coelestia corpora a se ipsis mouentur: ex quo sequitur, ea non vivere. Item cap. vlt.e: iis dein ii. t x. 48. motor cfli constituitur in ea 2 circumserentiae parte, ubi sphaera cPleitis rapidissit ira vertigine circum- tuoluitur: non est igitur in toto compore ceti est mn quo tamen esse oporteret, si coelum viveret, si quidem, ut ii paulo supra dicebamus, quamlibet , partein rei viventis vivere,&ex soc-ma vivente constitui necesse est. Quaerat hic aliquis, quo nomine contraria sententia, quae cCelo animam informantem attrιbuit , rei

C cienda sit apreolus in x .distinct 9

quelitari. i & Gabriel item in a.disti u. Aquar iudicant,eam non esse Sotus consonam fides. D. Bonaventura in Pnyi. q. 32M. ιε. appellat fallam deerrrone a. vocarcon-Q:iod nobis etra videtur. Primum, trariain fi- quia numeratur a D H eronynio I dei: dana citis inter crrores Origenis :&a tur cliana D. Epiphamo lib. tr. Panar ij,&D. quoda aris Irenaeo lib. I. contra haereses. inter Parisiensi. Marcosio ira dogmata damnata iso Deinde,quia Nicephorus cap. 2'. &13. lib i .Eccl. filii. in Ur alia Orieenis dicta, quae quiquinta Synodus generalis ' Constantinopoli coacta ' quae est

subati athemate explosit, recenset ii secuda ex Iud,quod Cinios, Lunam, Solein re us quae Alira animata fecerit. Idemque tella Constantitur Iouectus in t Summa Conci Ilo- nopoli corum , in eadem quinta Synodo pro- acta lux t-pe finem, via Isic elu Mem Synodi i z. mu

Non tamen istiusmodi dogma haere seos mulo notandum cens cuius :pio Pierea quod, an decretum illud a . quinta Synodo editum fucrit, haud omnino conitat.

180쪽

jo IN LIB. II. DE COELO.

AARTICULUS III.

Soluitur primtim argumentum instio propositum referu ur opinio exi ia

Lege D. D Eliquum est, ut argumenta ini- Aug. lib. 7. I tio adducta explicemus. Ofieri de Civit. 1e inprimis id, quod pro astruenda BDei, c. 23. anima mundi Academici speciosa N Alb. . ratione amplificant, aientes: mundi Pa I t. sum. animam ex lineis,in circuli figuram tractat. I I. contio lutis, ta ex numeri S harmoni quaesi. 66. cis compostam esse: quibus verbis illius absolutionem vire'. adumbrare volunt. Sed nihil conficiunt. Neganda sun t,quae t n argumen to aD sumunt enim ero,licet quςda mundi partes vita fruantur; tio propterea necesse suit totum mundum vivere, Cita ut nihil in eo expers vitae esset. Non est enim mundus totum conti: nuatione, sed aggregatione, quod

partibus dissimi luim naturarum, S uiuentium, ac no viventium specie hus collare debet; ut ex hac varietate congruentem sibi pulchritudinem asciscat. Neque hinc sequitur,aliquas uniuersi partes suo toto perfectiores esse cum eas omnes uniuersum in se

coni lituat, & earum sibi pei sectio. Dnem vendicet. Secundo; quia, ut res naturales actiones suas,& opera etiam ea quae omnem artis elegantiam & pulchritudinis admirationem vincunt, edere valeant, sat est sua cuique forma, proprietatu niti latentium virium, ceterorum φ accidentium apparatu instructa in currente eodem mutua ope, quam sibi uniuersi partes, tanquam unius corporis membra, non Eraro exhibent; prςlertim cirri natura operetur directione primae causae, ut in Phusicis exposuimus. Ortus vero animalium ex colluuie, & putri materia Prouenietium, reserendus est ad corpora coelellia, quae suo iusiuxu sublunarem mundum irrorant : ut alibi in hoc opere dicimus. Denique, ut rationes alias omitatamus , quod huiusmodi anima non detur. hunc in modum conuinci p teli: Namque aut illa in naturalium rerum compositionem venit,aut no. Si detur primum , iam nullum ens naturale erit unum per se, utpote ex

multis formis cossatum: si posterius, non igitur ea anima vitales rerum Physicarum actiones obi jusiquideum omnis vitae actio, ut communis Phialosophantium schola tuetur, ab interno principio oritur. Adde quod eadem forma non po- teli conlii tuere composta naturalia

numero diuersa, & non continuata, cuiusmodi sum, quaecunQue non eadem singulari materia costant. Nam cum unitas, sicuti & esse rei compostae, potissimum sumatura forma, si eadem forma esset in pluribus coimpositis, iam ea, quae numero disti

guuntur, unum potius ens, quam

plura diceda essent: quod a communi hominum sensu, di loquendi usu

abhorret.

Ad confirmationem argumeti ex auctoritate Boetii dicendum: carmina illa explicati a D. Thoma in comment. eiusdem loci, non de anima celum insormante, sed mouente soluin,hoc est, de intelligentia. A M

gno autem Alberio 2. Par. sum. rach.

II .q 6I .men . 2. intelligi quidem de anima mundi, quam dari negamus. Quae interpretario probari potest; ita tamen, ut dicamus cum Alberto, Boetium illic non ex suo ed ex Pl tonis sensu animam mundi P

suisse.

Diss auuntur te era primi arsiculi

argumenta.

AD linua argumenta eius sermarii culi hunc in modu respondendum erit. Ad secudum: Licet co pora coe leuia, quo ad generale sensibilis mundi gubernationem, intel-bgenuis viciniora sint, quaIeno

Primo

SEARCH

MENU NAVIGATION