장음표시 사용
131쪽
A illustrissimum unice diligeret, ac complecteretur, quique pati nullo mo do posset, ut sacrosancta vel Cardinalium, vel Episcoporum violaretur
auctorita3 , eoque minus vita peteretur, vehementer condoluit: eaque de re in Cardinalium conuentu verba faciens casum deplorauit, eosque homtatus est, ut de tanto viro per miraculum seruato, Deo gratias agerent.
Mox suo nomine ad Regem Catholicum litteras dari, eique negotium grauissime commendari iussit, vi prouinciae Mediolanensis administris, quae Oporteret,pro rei grauitate praescriberet. At enim optimus Rex tam tum facinus & ipse vehementer execratus, ut sacrilegi parrisidae diligentissime conquirerentur, meritisque supplicijs afficerentur, imperauit. CDroli vero litteris, quibus rem ipsam accurate deseriptam per Nicolaum B Ormanetum ad Pi V M referri curauerat, Pontifex manu sua respondit.
Hoc iam inde ab ipse mundi ortu iniquis semper in more suisse, odisse i stos, eosque insectari. Sed dum illis obesse conati sunt, profuisse potius; sibi vero nocuisse. dolere se maxime quorumdam caecitatem, qui contra se ipses laborarent. Deo gratias egisse, quod talem virum sibi seruasset; de daemonis conatum inkegisset. non solum Dei fiducia , maximo ali qui praesidio, sed diligentia etiam in se custodiendo uteretur. Vindicat
ram id steteris diuinam maiestatem, ut selet, in tempore. Deum oraret per se,&per alios, ut caecis lumen daret. Ceterum PIVS tam nefarium
scelus haudquaquam dissimulandum ratus, in primis Carolum iussit sibi suseectos prodere , qui respondit; scire se correctionis caussa multos sibi C inenses elle; sed legitimam suspicionem habere nullam. nolleque,quantum in se esset quod etiam publico strino testatus est in aut in quemqua
mnino ea de re agi, aut suorum aliquem eius inquisitionis, vel iudiciqvilo modo esse participem. Quin etiam saepius Pontificem supplex Car
ius rogauit, ut criminis auctoribus ignosteret, Deoque factum remiti ret. At vero Ponti sex cum edictum euulgasset in eos, qui sceleris affines essent, idque nondum comperiri posset, ineunte anno M. D. L XX.
Antonium Scaram pam, Episcopum Laudensem, qui de maleficio diligenter quaereret, alio grauiore cum edicto Mediolanum legauit. Quo edicto ibi per Episcopum promulgato, anathemati omnes subi jciebantur
quicumque non indicarent, quid de eo facto nossent; indicantibusque' D impunitas promittebatur, etiam si sceleri consensissent. Huic autem educto, ut Carolo ipsi, & alijs Cardinalibus in posterum magis caueret, ge neralem adiecit constitutionem, qua veteris decreti poena in percustares Cardinalium a Bonifacio VIII. sancita etiam conscios steteris, nisi indicarent, teneri statuit. Iam vero tandem coniuratione patefacta, flagitii auctorem in oppidum Clauasium, ubi inter praesidiarios milites incognitum se adscribi fecerat, receptum esse PIVS intelligens, confiitim Ein nuelem Philibertum, Sabaudiae Ducem, cuius in ditione illud est praeliadium , per litteras commonuit, ecclesiasticorum iudicum in potestatein
132쪽
eum protinus dare ne recusaret. Qui ut optimus Princeps, Catholicaeq. Areligionis studiosissimus, & in ipsum Carolum singulati obseruantia propensus, reum comprehendi, sub arctaque custodia Mediolanum Archiepiscopales in carceres perduci curauit. Quos etiam in carceres coniecti statim illi Praepositi, & in quaestionem dati, crimenque confesti Senatus iudicio capitis damnati sunt, una cum ipse sacrilego pei custare. Quare cum in truculenti sceleris huius detestationem, tum etiam ob alias eius sedalitatis corruptelas,eodem anno M. D LX X. totum Humiliatorum ordinetri PI VS extinxit, eorumque Praeposituras, sacerdotia,& vectigalia partim Cardinalibus . partim etiam religiosis locis, piorumque secialitatibus adiudicauit. Monachos vero, qua suere non amplius centum septuaginta quattuor, ex ipsi, distributis facultatibus vimi monastico,d nnec viverent, sustentari iussit, & in religiosa disciplina Episcoporum cura contineri. Hunc demum exitum habuit optimus quondam monachorum ordo, taleque edidit PlVS exemplum neglectae disciplinae vindiacandae, ut ceteri tibi discant cauere dili sentius.
Magni Etruriae Ducis titulo Cosmum Medicem
ED quemadmodum principes viros, si quid contra Ciacram potestatem, ecclesiasticaque iura committerent,reprimere PIUS non sermidabat, sie eos ubi
Sodi A postolicae fauere, Ecclesiaeque digniorem, re Catholicam fidem quibus debere ne, ac potient, auxilijs protegere cognouisset, amplis limis muneribus,di: sonoribus augere consueuerat. Cum enim ad Catholici nominis hostes in Gallia, ut diximus, debellandos, Cosinum M dicem , Florentiae Ducem, adiumenti plurimum attulisse, eumque Christianae Reipublicae tuendae saluti, & Apostolicae Sedis obsequio perpetuo intentum esse animaduerteret, ipsum, atque seccessores eius omnes ad altiorem honoris gradum prouehere, Magnique Ducis Etruriae Dprouinciae sibi pro maxima illius parte subiectae tituta insignire pro Potestate constituit cum ut piam liberalissimi Principis, ac domus clarillimae in Ecclesiam Dei beneficentiam, ac merita, honorifico grati animi orucis prosequeretur, tum etiam ut ceteros Catholicos, ac principes viros ad eiulmodi in Christianam Rempublicam siue subsidia, siue beneficia pro tempore conserenda illustra remunerationis genere prouocaret. nihil tale PII temporibus procurante Cosmo; nec ab eo id se impetraturum ei,σcogitante ed totum id ipsius tantum Pontificis curatum arbitrio est. Ltenim Diuiti Cooste
133쪽
Pij V. Pont. Max. Lib. III. 119
A enim eodem ipse bello Gallico conflato iam, ac prope confecto, Comitem Sanctaeflorae rogabat Galliarum R ex, ut Pontificis, Cosmique auxi. liares copias, quibus ille praeerat, ultra constitutum sibi tempus in alios itres naenses in Gallia contineret. Comes ea de re ministrum suum ab epistolis misit ad PIV M . qui sibi gratum quidem esse respondit, milites suos illic eius subsidij caussa commorari; sed de Cosmi cohortibus se non poste ultra praestitutum tempus, quicquam decernere; neque oneris illi plus imponendum videri. nam Cosmum cumu late satis officio secille suo, cum praesertim ille,suadente se, centum & amplius nummum aureorum millia in eiusdem belli subsidium Gallorum Regi commodasset. Mox Comitis nuncio P IV S imperauit, ut cum eiusmodi explicatione consi-B iij rediret in Galliam; Florentiamque praetergrediens singillatim de rebus
omnibus Ducem certiorem faceret. Dux autem eo accepto nuncio;
Non erat, inquit, cur PI VS hoc de me sibi polliceri vereretur . non solum enim subsidiarios meos cum Pontifici js copijs, quamdiu voluerit ipse, in Gallijs pro Catholica religione permanere curabo, sed etiam, eo iubente, operam in illo bello meam et nauare, dc quicquid ex ditionibus meis subsidiorum cogi poterit, prompte suppeditandum polliceor, detamque libent illime. Quod cum per litteras nuncius PIO significasset oculos ipse conuertit in Christi de cruce pendentis effigiem; iunctisque manibus supplex Deum orauit, ne permitteret se tristem obire diem suu . sicuti contigisset, nisi per occasionem sibi in Cosmum de sancta Ecclesia C Dei optime metitum grati animi significationem dare licuillet. Subinde cum ei veniret in mentem, temporibus superioris Pontificis agitatum esse de augendo Cosmi titulo, ea de re ubi diligentius cognouit, eum, alijs Principibus non admonitisI Magnum Ducem creare decreuit; ac siis ipse manibus regium illi diadema designauit. in quo haec verba ab se dictata voluit inscribi.
PIV S V. Pont. Max. ob eximiam dilestionem, a Catholicae religionis Zelum, praecipuum o iustitiae studium donauit.
Curriq. super hac re diploma scribendum curauisset id per Michaelem Bonellum, Cardinalis Alexandrini fratrem,misit ad Cosmum. cuius in eo diplomate virtutes, atque ea, quibus erat maxime conspicuus, promeritatullit explicari. praesertim vero .quod prouincia ille suam ab haeretica contagione libera conseruasset. Quod Sedes Apostolica gratissima, plerumtobsequia, atque etiam commoda, subministratis ab Ethruscis auxilijs, olim s
134쪽
olim, ac nuper accepisset. idque complures Romani Ponti sees, praesertim AInnocentius, do Clemens, uterque, eo nomine I V. Gresorius X. Benedictus XI. Martinus V. & Leo X. luculenter testati fuisssent; adeo ut tam eamdem prouinciam, quam eius Rectores, dc Magistratus ob peculiarem erga Romanam Ecclesiam deuotionem, & obseruantiam, propense, paternoque assectu varijs muneribus, & honoribus iure cohonestan-stos, atque ornandos esse censuissent. Quod ipse Cosmus maiorem in dies eximiae virtutis suae splendorem, feruentioremque Catholicae religionis cultum, & in administranda iustitia praecellens studium ex eo tempore, quo imperare coepit, nusquam praetermisisset. Quod Carolo Gali rum Regi Christianissimo aduersius eius rebelles, de haereticos pecunijs, peditatu,& equitatu, PIO ipso cohortante, alacriter opem tulisset. Quod B pro eximia eius in Deum pietate superioribus annis Militiam sancti Stephani ad rectae fidei exaltationem, ac propagationem instituisset, bonis ditasset, de ampliasset. Quod delatum sibi admirabiliter principatum admirabilius regeret, ac moderaretur; illumque singulari prudentia in
pacis, ac iustitiae amoenitate ab ineunte eius aetate diligentissime contineis rei, dc conseruaret. Quod terra marique praepotens piratis, facinorosis,
scarijs, quietis, & oti j publici perturbatoribus, Sedisque Apostolicae
perduellibus, id aduersarijs hostis acerrimus, scelerumque seuerus vindex existeret. Quod numerosa, ac frequenti populorum ei subditorum,Deo benedicente, multitudine, copiosis, grandibusq. reditibus gauderet, ac frueretur. Quod validus peditum, & equitum numerus in omnes usus ei Cpraesto semper esse posiet. Quod quam plures florentissimas urbes tam cathedralium, quam earum nonnullas Metropoliticarum dignitate insignes, & symnasiorum generalium celebritate, liberaliumque disciplinarum studijs ornatas, munitissimos portus, validissimas arces, loca tutiss-ma, triremium classem paratam,& instructam, tam ad Tyrrheni sui maris, quam ad Romanae Sedis orae maritimae tutelam haberet. Quod rerum omnium copia, ditionis amplitudine, locorum ubertate, continuavitae felicitate, demum gentis celebris admodum, S: opulentae viribus subnixus essioresceret. Quod cuncta haec ipsa, Si alia bona immensae Dei omnipotentis benignitati accepta referens, ea ad diuinum honorem, &gloriam paratissima semper fore profiteretur. Quod absoluta potestatoe, Dratione liberi & recti Domini j Florentini, nemini subiectus esset, ut iuxta distinctionem Pelagi j Romani Pontificis,inter ceteros magnos Duces, ac Principes censeri, EM numerari posset, ac deberet. Quod ipse, eiusque filius primogenitus Franciscus arctis admodum aflfinitatis, de necessitudinis vinculis cum Maximiliano Caesare designato, & maximis Christiani nominis Regibus coniuncti essent . ijque a nobilissima stirpe Medicea multis honoribus & titulis decorata, de ex qua tot illustres viri, ac tres Romam Pontifices prodijssent, ortum haberent. His ergo, atque alijs eiusmo-
135쪽
A di, quae latius in ipse diplomate referuntur, iustissimis de caussis id hon ris, & tituli Cosino ipsi, illique inclytae familiae de sit premae suae Apostolicae potestatis plenitudine conserendum esse statuit . idque Romanorum Pontificum decessorum suorum secutus exempla,proertim Alexandri III. qui Alisnsum ex Duce Lusitaniae Regem constituit; & Innocentij pariter III. qui Colaionnem Bulgarorum, & Blanchorum, qui Pannoniae Regibus subiecti erant, Regem secit; & Bohemiae Duci, ut in seis litteris Rege se nominare posset, concessit; & ut alios plurimos omittamus, Pauli IIII. qui nostris temporibus Hyberniam insulam in regni titulum, ac dignit
Cosmum ergo Romam ad suseipienda insignia diadematis euocatum B honorificentissime in aula Regia PIV S excepit. Mox in sacello Pontia scio inter sacrorum solemnia,die Dominica Laetare, quae incidit in tertio Nonas Martias, anno M. D. L XX. suis ipse manibus eius capiti eximi j preti j coronam imposuit,atque se trum illi dedit in manus: smo prius pro more sese iureiurando obstricto, ad fidem, ει obedientiam PIO ipsi, ac ceteris deinceρο Romanis Pontificibus eius successoribus, Ecclesiaeque praestandam : eumque inter haec sacra Rosa ipse die de more ab se conse- Crata condonauit. Neque vero passus est PIV S, ut ille vel de itinere Romam sisseepto, vel de diademate recipiendo,Caesarem, aut Hi ni
rum Regem commonefaceret. Providebat enim, sere, ut nonnulli alij Principes viri, quantum in ipsis esset, eam rem impedire conarentur.quae C tamen res ad Stalem Apostolicam bene de se meritos eum in modum remunerare cupientem omnino pertineret. Sed antequam sacellum PIVS
iniret, Caesaris Orator, illi neutiquam licere Cosmum ita redimire, supplex denunciauit, quod is non Pontificis beneficiarius esset, sed Caesaris, cuius essent partes huiustemodi. Cui mox PIVS : Quonam, inquit, iure Imperatores ipsi vel stini, vel appellantur Imperatores, nisi ex Apostoli eae Sedis auctoritate 3 Subinde ad se Fisti procuratorem accitum, uti ipsius Sedis rationibus caueret, admonuit . qui iussa faciens, Oratori Caesareo respondit; Pontificem nequaquam accipere denunciationem eiusmodi sed eam veluti legibus aduersam repudiare. At vero Maximili nus idemtidem instigatus a sitis, Florentiam ciuitatem ad Imperium per- D tinere dicentibus,dari PIO curauit certa scripta,quibus iura sua confirmare conabatur,ut id tituli omnino deleretur. Secus enim multa si,quae inde proficisterentur,incommoda minitari. demum haudquaquam licere Romano Pontifici de rebus humanis in locis sibi non subiectis quicquam statuere. At PIV S uti potestatem in terris gerens Christi Domini, cuius sunt caeli, terrarumque ambitus, ultro citroque agi ea de re amplius noluit. ratus id minime conuenire ei, qui pro sua amplissima auctoritate posset haec, & alia in hoc genere longe maiora ad communem Christianae reipi salutem efficere . neque tamen passus est, ut in eiusmodi opinio- L ne
136쪽
ne Caesar diutius inhaereret. Nam per Cardinalem Commendo m1m LN Agatum,quam graui errore consiliari j sui eum implicuissent,ei coram res rendum imperauit. Ac proinde rationibus, quibus Caesar ipse de ea mente deduci maxime poterat,adiunxit etiam exempla & Imperi j in occide rem per Apostolicam Sedem transtati, & Septemvirum in Germania creatorum, de eius, quam ab ipsa sacrosancta Sede ijdem habent, auctoritatis: dcalla demum, quae passim Pontifices summi regnorum Iura commutarunt , ac varios Principes nouis, de amplissimis titulis olim decora
137쪽
Sacro in Turcas scedere Christianos Principes iungi procurat. Cap. I.
VM haec agerentur, ineunte vere ipsius anni M. D. L X X. Selymus II. Turcarum Imperator, pacis foedere, quod ille iamdiu a patre cum Venetis ictum anno superiore iureiurando firmauerat, perfide vi lato, graue Ec exitiosum Christianis intentans bellu , in primis Cypri regnum, uti secit, occupare nitebatur. Ob idque maximos, si umquam antea, bellia C eos apparatus Constantinopoli,& alibi ab eo fieri constabat. Cyprum mcditerranei nuris insulam longe maximam & opimam, quam Veneti per annos octoginta & amplius ροcate, ac legitimo iure tenuerant,m m gis sibi subi jcere Tyrannus pro immensa sua dominandi libidine, & estarato in Christianos odio cupiebat, quod inde ad alias Italiae adiacentesinistas, bc oras aditum sibi patefacere, & Venetos ser idem tempus duabus maximis cladibus Mictos Turcarum impetus sustinere, nedum fiangere nullo modo posse confidetret . nam anno superiore,& summa frugum inopia propter caeli intemperiem non modo Venetijs, sed per Italiam quoq, laborarum erat. εc Venetum nauale, seu armamentarium toto sere' orbe celeberrimum bellicis machinis, armis, atque alijs rebus ad bella n D cessatijs instructissimum, horribili casu, ingentique iactura conflagrauerat. Hoc igitur Selymus inito consito. Cubatem legatum suum ad Venetos misit, qui denunciaret, eam se insulam sibi deposcere, & pro iure in eam seo,& pro ea,quam adeptus erat Memphitici regni possessione. Cum enim Sullanus R ex Mempheos cCaitum appellant in iam ante annos CL. Ioannem Lusinianum, Cypri Regem, ad alamem Peloponnesi oppidum cepisset, octoque millium aureorum nummum in annos singulos vectigalem fecisiet, demum quicquid Sullanus possedi siet, in potestarem Turcarum, qui postea eius imperium obtinuerant, peruenisse. atque ita
138쪽
Cyprum sibi successionis lege deberi, ac nisi inde Veneti cederent, se ad Aeorum internicionem cum mille nauigijs, & amplius proditurum. Haec autem referenti,atque alias praeterea minas superbe iactanti,quae oportuit, constanter Veneti respondere. Se Regibus Ottomanis omni tempore datam fidem strua se . Cypri caussa annua tributa pendiis. multorum c
modorum, amplificandique imperij occasiones plurimas dimisisse, ut pacta fides suam obtineret religionem; Iudicasiaeque magnanimos Princia pes nihil magis decere, quam fidem datam praestare, & ubique seruare constantiam. ne primi pacem violasie dicerentur, multa N indigna, de acerba, quae passi essent, dissimulasse, finibus suis se non excessisse. denique nihil tale in eum commisisse, quam ob rem ille posset ita se gerere'. Quare quando iure foederis non posient, armis id regnum se defensuros, B quod a maioribus acceptum veteri,ac legitimo iure possiderent. post obitum videlicet Catharinae Reginae Cypri, quam Venetus Senatus, utpotσciuem suam, e clarissima Corneliorum familia in gratiam Iacobi Lusiniani postremi Cypri Regis, antequam illi nuberet, sibi filiam adoptauerat. Quae proinde eodem Iacobo, ex eoque genito filio posthumo vita functis, eius regni legitimum heredem ex mariti testamento Senatum ac Rempub. Venetam reliquerat. Itaque ad ius suum pro viribus retinendum parati Veneti Turcicum legatum dimiserunt; ιmminentiaq. perieula per Michaelem Surianum suum apud Sedem Apostolicam oratore PIO renunciari curauerunt. Supplicantes,ut non modo classi,quam ipsi bene validam instrui maturabant,opem serret, sed opportuna quoque per Calios Principes in id dari subsidia procuraret . Venetorum autem spem non modo non sesellit PIVS, sed etiam longe superauit. Hanc enim tam
praeclaram, quam sibi diuinitus oblatam esse existimabat, occasionem amplectendam esse ratus, praeter illa, quae quanta posiet maxima se prae biturum, ab alijsq. Principibus diligenter procuraturum pollicebatur auxilia, sociale foedus,quod ipse iamdiu volutabat animo,Venetiis proposuit Christianis cum Principibus ineundum, ad auertendum commune hostem,vel, si fieri posset,euertendum. atque id se curaturum esse spopondit,& in se recepit. Prompta ac pia Pontificis officia, studiaq. sibi quam gratissima esse,eamque rem prudenti ipsius iudicio conficiendam libenter is deserre Veneti responderunt. Sed quod plurimum temporis interceduru Dintelligerent,antequam foederis condiciones conuenire, Principe'. ad si i- seipiendum commune bellum induci possent, praesentibus periculis ira ram non serentibus . illud urgebant impensius,ut quam maxima celeritate a Christianis auxilia flagitarentur. interim de condicionibus ageretur. Hac approbata sententia PIVS, rebusque omnibus in summo Cardinalium consessu mature consultis,& constitutis, ut id nomini Chiillia
139쪽
A Mox Ludovicum de Torres Camerae A postolicae Clericum,speetata prudentis, de integritate virum, cuius optima fide.& opera alijs in rebus usus fuerat, ad Catholicum Regem Philippum, qui & praecipuam huius belli caussam habebat, & classe iam instructa, potentia ,& imperi j magnatu-.dine plurimum valebat, cum litteris legauit. Quibus litteris amictis Christianae Reipub. statum grauiter deplorans, & quam ipse acerbam sane molestiam inde caperet, ostendens, illum ad bellicas vires suas cum ceterorum Christianorum principum armis coniungendas, ad frangendosque Turcarum conatus impellebat. At licet summorum virorum opinione, fieri vix posse videretur, ut Plincipes in hanc belli societatem coirent, ob varias inter se praetensas caussas, quae singulos ad suam quem-B que rem curandam inducerent, nihilominus PIVS pro eo, quod optimi omnium parentis, aliudque nihil praeter publicam salutem spectantis nomen sibi pepererat, nullo iusipectae fidei, quod ad se attineret. in animis Principum relicto loco, rem totam conficiendam suscepit. Ludovicoq. mandauit, in primis Regem Catholicum edoceret, quo in periculo non modo Veneta, sed etiam uniuersa Christiana respub. versaretur, imminente bello ab hoste Potentissimo pariter, & immanissimo: qui licet Cypro tantum, atque alijs Venetorum ditionibus interminari videretur.verendum tamen esse, ne ceteris etiam Christianorum oris praesertim maris
timis locis ipsius Regis pro nocendi opportunitate moliretur exitium . Quae res Pontificem admoneret, ut pro suo pastorali munere uniuerse C Christi gregi sollicite prospiceret, imminentibusque periculis occurreret. Eam vero esse rei condicionem,ut quemadmodum Veneti per se isti tantam belli tempestatem diu sustinere non possent, sic ipsit Regi ad stra m diterranei maris defendenda litora non satis esse praesiὸij. Itaque non liquere, utrinam eorum magis in votis esse deberet id foederis, quod virisque de sumptus imminueret, Sc ditiones redderet tutiores, dc earum am-llificandarum in spem animos erigeret, cum praesertim M periculum ecet commune, dc superiorum temporum difficultates sublatae iam essent; de item utrisque id esset ingenij, ut regna quisque sua tenere niterentur, ad monarchiam neutiquam contendentes. Quod si Veneti per se ipsi tamia essent victoria potiti, id nequaquam Regi aut commodum sere, aut D honorificum. quippe qui absque illius ope tam egregiam nominis ex stimationem, imperijque vires essent adepturi. at ii Regijs auxilijs adiuti debellassent hostem, magnam partae victoriae laudem accessuram ipsi Regi, cuius ope res bene processisset. Evincentibus vero Turcis, uniuersum sere belli pondus, cladisque periculum regiis ditionibus imminer . Prudentis etiam esse confiiij, statuere, nihil amplius fidendum esse hosti, qui datam saepe fidem violare non dubitasset. Denique id auxilij se pro summa ipsius Regis in Christianam rempub. pietate, debitoque tuendae Catholicae religionis officio deposcere. ac pro concessis ecclesiasticorum
140쪽
Hispaniae fructuum, quos Pius IV. ipsi Regi condonauerat, ut ille se ad Acentum armatas triremes contra Christiani nominis hostes sistentandas, obstringeret, ad mediterranei maris oras tutas N integras conseruandas.
ae propterea se id subsidj j libenter confirmasse, ut triremes ipsae perfidoruhollium telis propellendis deseruirent. Sed non esse, cur magnopere laboraret in ostendenda foederis huius tam per se perspicua siue necessitate, siue utilitate, siue etiam honestate. praesertim apud Regem non minus prudentia ac pietate , quam animi, & imperij magnitudine maximum, ac potentissimum. qui, licet res sua non ageretur,tamen pro singulati sito tuendae Catholicae Ecclesiae studio, & officio hanc diuinitus oblatam o casionem libenter amplecti, eamque diuini beneficij loco ponere vellet, ac deberet. &cum rei huius peragendae momenta Pontificis arbitrio, BOratorique in Urbe suo Veneti derulissent,postulare se,ut Rex per procuratores suos Romae apud se, quae oporteret agi, & confici, primo quoque Lempore mandaret. ne, dum per litteras, longasque moras ob maxima imeorum interualla res diutius extrahitur, periculis post ruinam occurratur. Rationibus ipsius Regis Pontificem pro singulari suo in eum amore, pro que metitis eius, proba fide, non minus, quam V enetis, quibus minus deberet , consulturum. Ceterum quando laedus exiguo temporis interualbio sanciri non poterat, impendentibus interim cladibus occurrens,vel per eum annum,Rex triremium suarum Venetis praeberet auxilium. His igitur mandatis instructus ad X VIL Kal. April. Roma profectus, Cordubam, ubi tum Rex morabatur, magnis itineribus peruenit. ab eoque be- Cnigne,& honorifice acceptus legationis suae caussam, Pijq. consilia breuiter exposuit. Loquentem Rex attente, de libenter audiuit, deque s gulari sua in P IV M Ponti f. obseruantia ac pietate, nonnulla praefatus, is in eius studia, votaque propensum esse, classeque & commeatu Ven iis se Pontificis gratia subuenturum ostendit. Sed de ineunda Societate, quod maiore indigeret deliberatione, consiliarios suos Hispali, quo tum ire properabat, velle consulere. Hispalim proficiscentem Regem Lud uicus prosequitur, denuoque cum eo, & cum Didaco Spinosa S. R. E.
Cardinali, Regij consilij praeside, & cum alijs summis viris, ad quos PII
litteras attulit, quique apud Regem gratia, & auctoritate plurimum poterant, de negotio saepe congressus, varias, quae obijciebantur difficultates Dprudenter superauit. ac magnam inde virtutis suae laudem apud omnes consecutus PI V M voti compotem fecit. Quo quidem etiam in negotio conficiendo Ioannis Baptistae Castanei, Rollam Archiepiseopi, per id tempus ordinarij apud Regem Inter nuncii Pontificii, de quo stipra facta
mentio est, studium & opera commendatur. Rex itaque,quod ad se deris condiciones attineret, spatio ad deliberandum simplo, summa v luntate se Pontifici obsecuturum esse respondit . atque interim,dum Ora tori in Urbe suo, alijsque, ut oporteret, ea de re quid agendum decerne