장음표시 사용
291쪽
se habet litera. Lucius titius, cumsuprema sua o dinaret in riuitate, haberet neptem ex silia praegnatem ruri alentem:scripsis id, quod in tero haberet ex parte haeredem. Euaero cum ipsa die, qua Titius ordinaret testametum in ciuitate hora diei sexta , ἀem die, albescente celo ruri sit enixa Maevia m pulum: an iactiturio haeredis aleat, cum quo tempore scriberetur testamentum , iam editus esset partus 'Paulus respondit verba quidem testamenti ad eum
pronepotem directa mideri, qui post tectam utum factum nasceretur :βdsi s t proponiturineadem die, qua
testamentu actum eri, nepιis rectatoris, antequam rectamentum scriberetur enixa esset; licet ignoranterestatores tamen institutionem Iure faciam bideri recte refranderi. Nec recipienda est nostrorum declaratio dum dicunt; ibi dubitatum fuisse, an ea institutio valeret, quasi nullius esset momensi natus venter, hora qua testabatur non fuisset: nam longe alius videtur mihi fuisse sensus Iuris consulti:etenim pro comperto habeo, quod ta-
metia poli testamentum natus fuisset vivente. cadhuc teliatore, non fuisset ramen mutilis m-m tutio; quippe cum adire posset nepos, quan. docunque moreretur tellator. Itide si vera sunt, quae notiri exiitimant, ventris militutionem sui
292쪽
tem de iure praetorio utilem esse; cur ibi simpliaciter in quaestionem veniret, an inititutio vale- ίret 3 Idcirco exillimo ego fuisse quaesitum ibi , an institutio valeret; non quod venter initit atus quatilioni causam praeberet sed quod verba
institutionis, non videbantur conuenire nepo ti, qui qua hora testamentum scribebatur, non erat in ventre , sed iam in lucem editus. Et hinc suspicari poterat quilibet seuerus aestimator verborum; ut is non esset institutione comprehensiis, qui non erat in ventre neptis, quemadmodum & crediderat, & verbis etiam expresserae ipse testator. Qua expositione recepta multum iuuatur nostra sententia ex illo textu, dum. n. ait. an institutio haereius aleat; cum quo tepore scri Ieretur testamentum ; iam editus esset partus. apem
te indicat quaestionem inde fluxisse; non quod ambigeretur, an venter inititui posset; sed an verba prςcedentia scripsit id quod is,tero haberet , possent iam natum comprehendere. Ter-3 tio potest induci textus in t l.poitumus supra de inoiftest. retenta eius declaratione, de qua supra multis egimus: nam ibi inititutio. ciuiali quoque Iure permittitur: sed in casu, quo irrita fieri videbatur , a Iure Praetorio recipi-
293쪽
Itidem si de postumo suo, vel in stitatis casum intelligeretur ; absq; vlla dubitatione definitum
extitisset, licere seruum ipsius instituere, cu Mipse posset institui: ergo necesse omnino est, ut intelligamus hunc locum de postumo alieno: quod & Conn. existimat lib. x. tit. v. nu. S. qui
quide recte postumus dici posset, habita relatione ad testatore,post cuius morte nasciturus consideratur, a quocunq; perhibeatur conceptus: quemadmodum & ipsa indicant verba. eiussi uum qui pori morram meam natus erit. & apertius apud Iustinianum: cum etiam eius qui in Diora est seruus recte haeres innituatur. sicut & ibi acute intelligit V lius. Quinto pulcre id ipsam eli. cio ex Caij, & Marciani verbis relatis sub leget. 1. 7. de reb. dub. cu enim primo Caij verba reserantur. sitibi, rapostumoseo, vel alieno haereditatem restituere quis rogauerit. ac deinde ex Maraciano sibijciatur: mel ex parte thinex parte po sumum haeredem instituisset . quibus verbis ex imdustria casus noster in seritur. sinstitutio post mi alieni: & statim additur ex eode Caio trum
ita positumus partemseri/t,si namstrian si natus nonsit,quaritur.haec pnim fuerat dubitandi ca si quo ad postumum, quia & in rerum natura esse
294쪽
esse non videbatum, & poterat etiam non nasci. Idcirco definitum merito fuit, quod si nascer tur, partem habiturus erit, tam legati, quam institutionis: sin autem secus, tunc pariem usq; adeo non faciet; ut quasi solidum alteri datum ab initio videatur; qui fuerat iunctus cum p stumo. Cui definitioni, squantum. s ad legatum adtinet in mire conueniunt relata per Pau-
lum, &Pomp. in t l. qui quartam: ad finem i&in l. si duobus, in princ. & in sine,de leg. I. quibus ex locis colligitur, & institui posse possumualienum, & ipsi legari; ut ita denati utiliter procedat utrunq; si nascatur postumus. Vnde magis etiam confirmantur, quς supra tradidimus circa intellectum l. postumus. de inost. teli. &Instit. in princ. de bon. posts& 3 postumo quo ue, de leg. dum eatenus diximus admittenum esse, quod inutiliter legatum, vel haeredi-
eas relinquatur; quatenus posset contingere, ut postumus non nasceretur. Sexto facit ut idem a credam Vlpianus in t textraneo: de ventr. inposis miti. non tantum du ibi supponitur absq; cotrouersia extraneus postumus institutus: sed etiam dum ventri possessio decernitur; ea sola ratione, quod inititutus erat; quavis enim suo,
295쪽
vel cognato postumo decernatur; siue mater alere se postit aliunde, siue non possit: exrraianeo tamen siib ea distinctione decernitu r, si mas ter aliunde se ipsam alere nequeat. t Nam totus ille tit. dupliciter accipiendus est, primo quatenus mittit venitem in post ellionem, ubi nullum
erat testamentum ;& hoc modo neminem mitteret , nisi saltem iure cognationis ab inteliato successurus esset. Secundo quatenus venter scriptus futilet hqres; & hoc modo mittit in distincte ventrem in possestionem; si modo initia tutio constiterit, & mater ipsa non possit se alere, cum Venter extraneus institutus esset. Neq;
dicatur, quod Iure tantum Praetorio illa recipitur institutio: nam etiam supra hoc argumenti genus reiecimus; & nuc adi jcio, quod a Prpore recipitur, non quasi iure ciuili recipienda non esset; sed quasi eo casis extraneus postumus recte institutus, non posset tamen ciuili gaudere remedio, priusquam nasceretur. Septimo iuuaio tur mea sententia te xl. I. 3 si filius in adoptionem, eod.tit. non tantu quia ibi postumus non suus,institutus asseritur: sed etiam quia id e postumus est, de quo loquitur in hac formula Galdus; nemri postumus nepos; imo n epos jio stu' S mus
296쪽
mus ex filio in adoprione dato, quod si eius nepotis institutio a Gallo, &sic ciuili iure recipiebatur: ut hic disseritum, quis non fatebitur inititui potuisse secundum Gallum nepotes positu . mos , & post eum non fuisse prohibitos, cum ideo loco supponere videatur: Vlpianus soctauo etiam adducor, ut credam iniritui potuisse alienos postumos ex eo. quod scio admittedum ipsum ad haereditatem iudicio familiae erciscundae i quoties institurus cum ipso irae res, antequais naiceretur, obtinuisset: quod certe non lice- . ret, nili ab initio valuisset institutio, presertimi et cum certum sit, t famili erciscundet Iudicium
esse ciuile, non praetorium. Porro postumum eo Iudicio communionem a coli rede pet
a i re posse, dilucide constat ex t Venuleio. ini. si
haeres unus ad fin .sii pra iam. aercuc. ubi sui eius verba. idemque Oseruandum sit pisea natusμ ρο- sumus. quae Verba multum urgent, dum aequiis parant coligredem postumum cohaeredi conditionali ,& coli credi apud hostes; quos iure claui transii tui potuisse nemo unqua insciabitur. 43 Nono huc me compellit Paul.in t l.antiqui, supra ii pars haereditatis petatur: ubi illud Iudiciu
297쪽
& ettetis institutis; ait. n . Antiqui libero ventri it spros exerunt, t in tempus nasiceudi, omnia ei iura intina reseruarent. Quo videtur etiam spectasse Vlp. in l. I .3.fin. eo. tit. dum incertis quoq; peret sonis indulget petitione incertet partis: t item Marcellus, atq; Tryphoninus in l. qui duos, &in Isin. de coniung. cu emanc. lib. dum ex Antonini pij decreto portionem nepoti, ex emancipato lilio concepto asserunt conseruari: quae proculdubio nemo eorum enunciasset verba; si pol tu mus alienus institui non potuisset, etiam inspecto iure ciuili. Decimo videtur mihi non probari modo, sedeciam ex industria determii s nari t hoc per Iustinianum, in I. postumus. Initit. deleg. qui locus multis modis ad hoc in duci potest Primo si quidem du in eo progressis videtur Imperator hunc quasi scopum respicere; quibus non potuerit olim , potuerit ramentio die legari: & cerre postumo alieno legari antea non poterat, sed tamen hodie poterit ex costitutione noua: similiter personis vere incertis olim non legabatur , si cus hodie: tutor, &olim:& hodie dati non potest incertus: Postu. mus aute haeres institui & antea potuit, & nuc potest. Unde liquet ex communi scopo de quo
298쪽
ibi agitur, concludi posse ante Iustinianum h- cu i Te i n lli tuere poliu mos alienos:nec quidquafacit Noli rorum interpretatio ι quam infra tatim reiciemus. Secundo urget Vox autem, quae hanc vim habe Alieno quidem postumo inutu liter antea legabatur, pollumus aurem alienus Se .so per inlii tui potuit. t Tertio vox antea, resertur ad omne tempus ante Iuli i manum, sed & hoc loco expressim referri debet ad mediam Iuris prudentiam: quia quod lege x m. Tab id fieri posset, non fuit unquam ambiguum. Vnde stulante potuerit. i. se in per hucusque, quicquid Lud. Cato. i.&alij plures dicant.distingue est gem xi I. Tab. a iure civi li prudentum; praesertim cum stipra probatum 1 nobis sit, quod etiapotuit secundum prudentes, tam ante, quam poti Caesares haeres initi tui. Denique exceptio
statim posita covincit pi cter illum cassim, semper fieri potuisse haeredem illum, quod nondunatus e lier: ne nuum quod casus ille excipia-i xura regula te quoniam venter runc manife- turpitudinem offendit; quae cessabat etiaante Iulii T. Ianum,sa natus quantumuis male co Leptus hares institutus fuisset, ut ex tit.C.de narilib. abunde liquet. Hic autem locus cu urgeat veli
299쪽
37 vehementer, euitatur' a. nostris in hunc modum; ut loquatur de iure Piaetorio ; non ciuili sicq: non solum faciunt ut pro nolli a sententiandi l valeat, sed conciliant cum eo, textu eiusdε Iustin. in principio tit. de bon. possessi visu pia satis ostendimus. Mihi autem videtur utrunque locum intelligi oportere eo modo quo iacet,& secum vere non pugnare, ut dictum est eo loco: imo vero si declarari debeat, aut in te pretatione subuerti alteruter ; nihil vereor secudum, facilius quam primum recipere adiectionem seu declarationem extraneam. Sed & hic ostendam euidenter locum hunc de legatis, no admittere ullo pacto communem hanc interprςtationem, ut loquatur de iure Prietorio: primo namq; certum est, quod eo loco Iustini nus: agit de facultare legandi concessa, aut proohibita secudum veteres, respectu iuris ciuilis, ad praetorium enim nu quam legata pertinuertit, sed tantum fideicommissa:cu dicat Vlp. in fragmentis tit. de leg. quod legata omnia legis modo
funni licui ad I primam de leg. r. latius exposuimus: quis ergo patietur, quod eodem tractatio nis progrestu mutet loquendi causam Imper tor, & dicat anteip0tuus e fieri haeredem potiu. . . . 3 muni
300쪽
mum alienum de iure pretetorio , non ciuilia imo vero nec dicit hoc quide 1, sed antei potuisiti, hodie etiam possξ. Secundo nequeut ea verba huiusmodi declarationem recipere: f quoniam nunquam in libris Inititur illud antia relerius ac ius praetorium, sed semper adl.xi I. 'iab. aut certe isequentius ad mediam Iurisprudentium. Tertio quis facile concessent, idem verbum antea hoc loco ad Ius reserri prςtorium cum paulo superius, ad ius pertinere ciuile, nemo non fateatur, cum dixit inutiliter antea legabaturs Quarto verbum poterat respicit instituendi facultatem, quaesine dubio colideratur concessa antequam quis instituat: inriti autem debon. possess. verba inniturus uerit respiciunt in- 1litutionem iam facta. Vnde non video quam
bene dixerit quisquam institui potuisse, re pectu iuris pretiorij, si ciuiliter non poterat; cum
praetoris beneficio, non instituendi licentia dabatur sed institutio facta tantum conseruabatur. vi&supra in horum locorum conciliati ne tradidimus. Quinto idem Verbum poterat , iungitur per copulam et, sequenti verbo potest, ut sic aptissimum videatur exponere Vtroq; l co idem verbum eodem modo: at constat ver-