장음표시 사용
281쪽
personas esse ordinem aliquem originis: quia dicimus 'patremel se prunam personam Trinitatis, Filium lecudam,& Spiritum Sanctum tertiam: quo loquendi modo aperte significamus o dinem originis inter personas. Dubium tamen est, An proinde dici possit Pater prior origine, quam Filius, & Filius prior origine Spiritu Sancto. Negat id dici posse Bona.I.d. 9 a. Σ.q. I. e PDurata .rbId.q. T. Ex nostris Molina.
Probatur haec lententia . Primo. Quia in symbolo Athanasii
dicitur: In hac Trmitate nihil est prius, aut posterius. S. etiam e fi gustin tib I. coni. Maximinum sic loquitur: EI in Trinitate ordo n rura, non quo alter prior est altero, sed quo alter es ab altero. Et S.Thomas p. p. q qa. a. I. admittit quidem III Diuinis personis ordinem originis; led negat, unam esse priorem altera. Secundo. Quia Relationes, & relata, formaliter sumpta, sunt simul natura, origine,& ratione; ergo,si admittatur ordo originis in Diuinis perlonis, ita admitti debet, ut non tollat, eas his omnibus modis esse simul, cum intrinsece sint relatiliae. Nos contrariam sententiam defendimus in Theoria. Ad primum. Respondeo, in symbolo asseri , nam persona non eis e altera priorem, hoc est duratione;& ad summum, nain tura, ut esse solet causa prior essectile non tamen ibi negatur, Unam esse priorem origine,quam si talia. Idem est sensus S. Augustini,&D. Thomae. Loquuntur enim de eo, quod est absolute prius alteror at absolute prius id tantum est, quod pricedit aliud, aut duratione, aut natura; quae vero priora lunt alio m do, sunt tantum priora secundum aliquid: nimirum secundum originem, aut secundum rationem , non absolute. Ad secundum. Respondent aliqui. Antecedens esse verum, si sumatur perlona tecundum ultimam rationem, quae illi conuenit, ut talis persona. Exempli causa. Persona Tatiis, ut Paterest, est simul natura, origine, & ratione cum per na Filii: at si sumatur secundum rationem communem perlonae, ut persinna est, vel ut subs stens est,Tater est prior Filio per intellecti; me sicut in huπanis pater ut pater, non est prior Filio, neque se- 'cundum rationem: est tamen prior lilio & ratione, & tempore, ut persona est. N obis probatur magis alia solutio, Diumas personas producentes, etiam si sumantur secundum ultimam ra- . t tionem, esse priores non solum Origine, ted etiam ratione, perlonis produc β:-hiac d sterunt a relatiuIs creatis, quae
282쪽
ad Theoriam. I 6 Isunt omnino simul secundum rationem. Ratio disserentiae eR plex. Prima. Quia in relationibus creatis neutra est princi- .pium alterius , sed utraque pendet ab eo principio , quod est principium utriusque: ita necessario simul sunt,& origine,& cognitione: at in Diuinis, Relatio paternitatis V. g. intrinsece pertinet ad rationem potentiae Generativae, qua produci tur Filius, ac Filiatio; ει Pater, qui constituitur paternitate, est principium Filii, qui correlativus est Patris: quare non est mirum, si una Relatio,& unum relatum in Uiurnis sit prius Origine' cognitione quam aliud. Secunda ratio differentiae est . . Quia, ut dixi supra, Relationes Diuinae respondent relationibus creatis,& earum fundamentis; quia praestant id,quod praestant relationes creatae, & ipsarum fundamentae quare concipi, ει cognosci postunt a nobis, ut respondent relationibus creatis tantum, Vel etiam, ut respondent relationum fundamentis. Licet ergo sumptae, ut respondent relationibus creatis, sint mmul cognitione; ut tamen respondent relationum fundamentis, quibus respondent adhue, ut relationes Diuinae sunt; dici recte potest, unam esse secundum rationem priorem altera.
Esse autem prius hic non significat, unum apprehendi posse sine alio, quod esse non potest; quia P ater,ut Pater, apprehen
di non potest sine Filiosed significat,apprehendi posse Patrem
Vt iam existentem cum filio, qui ab intellectu apprehenditur, ut nondum existens in illo signo rationis, in quo apprehenditur Pater, sed laturus in posteriora signo rationis. Sicut Deus ab
aeterno simul intelligitur cognouisse seipsum,& res creatas vi- . . sone intuitiua; sed seipsum existentem ab aeterno,& res creatas existentes suis temporibus, quae tempora longissimo interuallo praecedit aeterqitas. . ' . . .
.'Aduertendum autemo Primo, hune ordinem prioris, & p sterioris secundum originem, reperiri non solum inter Pers nas, sed etiam anter ipsas Relationes oppositas. Item inter orsegines ipIas active sumptas, passive V. g.Inter Generationem, active sumptam,& passive; inter spirationem,& Processionem Spiritus Sancti. Et ratio est. Quia Relationes, & Origines sic sumptae, sunt idem omnino & adaequale eum Personis . Sicut ergo Pater prior est origine, quam Filius; ita paternitas & G
nerat. activa, quae adaequale identificatur cum Patre,prior est
Rcundum originem quam Generatio passiua & Funtio, quae
283쪽
idem sunt adaequare eum Filio. Aduertendum Secundo, eundem ordinem esse inter oestunes active sumptas. V. g. inter Generationem & Spirationem activam. Ratio est. Quia ad hoc lassicit, ut una actio termin tur ad terminum, cui per se necessario competat esse principiualterius actionis, ut hae accidit: nam Generatio terminatur ad Filium, qui est principium Spirationis Spiritus Sancti. Neque resert ad hoc, An actiones istae realiter inter se differant, An tantum ratione; quandoquidem sunt essentialiter subordinatae imter se. . Aduertendum Vltimo. Cum Pater sit Deus a se, sapiens Pomnipotens, &c. Et Filius sit Deus, & Sapiens, &c. a Patre adici potest, haec omnia prius origine conuenire Patri, quam Fiatio. Quia tamen Spiratio Spiritus Sancti non est a solo Patre, sed a Patre simul eum Filio: ideo non recte dicitur, actum spirandi prius origine conuenire Patri, quam Filio, sed utiique simul; quia ut una Persona dicatur habere hoc vel illud prius origine, non lassicit ut habeat illud a se, vel ab alio; sed ut sie habeat, ut pnecise sine alia Persona illud ablolute habete diei
possit. Fatemur tamen, multa ex his magis pertinere ad modum loquendi, quam ad rem ipsam. Nam in re omnes Cat isthci conueniunt,inter.Diuinas Personas,ut fatemur in Symbo, io Athanasij, nihil esse prius, aut posterius. i
n Relatissimilituianis O aequalitatis inser Persona. μ realis.
In Diuinis Personis sunt duo, Essentia, te Relatis. Essentia est fundamentum similitudinis te aequalitatis inter Personas e Relatio vero Paternitatis, Filiationis, Sec. est fundamentum oppositionis&distinctionis. De utrisque dubitatur , An sine
i Probatur, Relationer similitudinis le aequalitatis esse reces. Hae telationes habent omnia quae requiruntur ad relationein realem t
284쪽
realem: extrema realiter distincta,& fundamentum aequalitatis & similitudinis etiam reale ; Diuinam nimirum Essentiam in tribus personis; ergo. Negatur Antecedens. Quia praeter extrema realiter distincta, ad Relationem realem in hoc genere Relationum requiritur, ut fundamentum etiam aequalitatisti similitudinis in ex tremis sit diuersum, non idem numero in utroque extremo, t est hic: non potest autem eiusdem ad se. ipsum esse relatio realis. Contra. Si idem numero candor poni posset in duobus extremis distinctis, illa essent similia relatione reali; ergo idem dici debet de Personis Diuinis', in quibus est una& eadem singularis Essentia. Nego Antecedens, ob allatam rationem; quia eiusdem ad se ipsum non potest esse relatio realis, sed tantum rationis. Contra. Persona: Diumaere ipsa sinules de aequales inter se sunt ab aeterno; ergo aequalitate reali, non rationis , quae solum est quando concipitur ab intellectu creato. Solutio prima est, Divinas Fersonas non esse aequales inter se, neque similes formaliter ab aeterno,ob rationem allatam in argumento,sed fundamentaliter tantum,ut ipsi loquuntur; hoc est, esse ab aeterno vere in omnibus Pers nis eandem Essentiam quae potest esse fundamentum Relati Nis, quando erit intellectus creatus, qui illam concipiat. ΑΙ-tera lolutio est eorum, qui concedunt ab aeterno Relationem rationis inter Personas Diuino intellectu eam concipiente per ordinem ad intellectum nostrum; cognoscit enim Deus Essentiam & Relationes, non modo, ut sunt in se ipsis, sed etiam, Ut sunt, vel esse possunt obiective in intellectu viatoris: in intellectu autem viatoris haec duo sunt obiective disti ncta per rationerat cognoscere hse duo ut distincta per rationem,est vere distinguere ratione; quia esse entis rationis est, cognosci, vel objjci intellectui; ergo vel Deus non cognoscit illa , ut distincta, Vel
si cognoscit, vel edistinguit ratione.
Probatur nunc Relaaones oppositionis &distinctionis inter Diuinas personas esse reales. Terionales proprietates, secunda se sumptae, praecisae a perfectione Essentiali, non sunt eiusdem speciei, di sunt fundametum oppositionis sedistinctionis; ergo saltem istae Relationes oppositionis & distinctionis erunt reales. Probatur Consequentia. Nam sunt inter extrema realiter
distincta, & habent fundamenta realia, & realiter distincta. Nego, Relationea oppositionis x distinctionis vidistinguutur
285쪽
, 164 Notausnes breues, a Relationibus Paterni tatis,& Piliationis,&c. esse reales. Ratio est. Quia istae Relationes oppositionis & dillinctionis, habent
pro fundamento Relationes ipsas Paternitatis , & Filiationis . At relationis non potest esse relatio a sicut actionis non potest esse actio: idest, relatio realis non potest habere pro fundamento aliam relationem realem; alioquin daretur processus in infinitum ; nam hae Relationes oppositionis & distinctionis essent fundamentum aliarum,& sic in infinitum. Immo licet in rebus creatis admitteretur, unam relationem realem esse fundamentum alterius relationis realis; in Diuinis tamen non posset admitti , quia Diuinae Relationes ob infinitatem suam, sicut praestant se solis quod pret stant relationes creatae,& illarum fucidamenta: ita se solis praestarent quicquid praestant relationes creatae, &quaevis aliae relationes,quq illis inessent tanquam subiecto. Sed contra hoc iundamentum Obijcitur primo. Quod Relatio creata non possit esse funda metum alterius relationis realis oritur ex imperfectione entitatis relatiuς : At Relationes
Diumς prς stantissimς sunt, includunt Essentiam Diuinam, Mper se subsistunt: poterunt ergo esse fundamentum aliarum relationum realium. Respondeo. Non ex sola imperfemoneentitatis relativae oriri ut relatio non possit esse fundamentum alterius relationis realis, sed ex natura ipsa intrinseca relationis. Sicut enim non ex sola imperfectione actionis,sed ex intrinseca ipsius natura oritur, ut actionis, non sit actio. Quare nec in diuinis esse potest actionis actio; ita ex intrinseca natura relationis Oritur, ut relationis non sit relatio. Hoc autem ita esse, tamia
actionibus, quam in relationibus, satis aperte colligitur a posteriori ex illo processu in infinitum, qui necessario deducitur , si defendamus oppositum . Obijcitur secundo. Relatio Spirationis activae habet prosundamento Paternitatem & Filiationem;ergo non repugnati unam relationem realem esse in alia, & habere aliam pro sundamento. Nego Antecedens. Quia Spiratio activa Iicet suppo nat Paternitatem & Filiationem tanquam conditionem; non habet tamen illas pro fundamento. Quod constat:quia id,quod refertur per Spirationem activam, non sunt Re Iationes Pate nitatis & Filiationis, sed est constitutum ex Essentia & Spira
tione activa: quod vocari solet irator & est quid commune Patri
286쪽
ad Theoriam. 16sFatri & Filio, & idem realiter cum utroque I ut diximus supra
in Quaestione, An Pater & Filius sint unum principium Spiritus Sancti. Quare Pater & Filius per hanc Relationem Spirationis activae proxime referuntur, quatenus sunt unus spirator, ad Spiritum Sanctum, qui spiratur. Quod ergo erit fundamentum proximum Spirationis activae t Quidam dicunt esse ipsam originem, id est, actum Notionalem Diuinae voluntatis, quem actum sequitur Relatio Spirationis. Caeterum videtur potius dicendum, nullum esse fundamentum huius Relationis, sed iplam se sola praestare, quod in rebus creatis praestare solet relatio& fundamentum, silc u i de Paternitate lupra censuimus. Et probari potest. Tum quia requiritur ad constituendam completam rationem Potentiae Spirativae, ut diximus de Paternitate respectu Totentiae Generativae; ergo secundum rationem debet praecedere productionem Spiritus Sancti. Tum quia Tater ex se habet omnem perfectionem realem, siue Absoluta, siue Relativam sibi conuenientem; ideo non expectat, ut ita loquamur, productionem Spiritus Sancti, ut illam habeat: quod esset, si haec Relatio resultaret ex productione Spiritus Sancti et sed potius, cum illam praehabeat, producit Spiritum Sanctum, ut terminum illius. De utraque solutione lege Suar. lib. F.cap. 6. Obijcitur Tertio. Si Relatio Oppositionis inter Personas noest realis, sequitur, Divinas Personas re vera non opponi inter se, neque distingui realiter. Nego Cosequentiam. Quia Deus realiter differta creaturis, & opponitur illis, non per aliquam
Relationem superadditam Oppositionis, & Distinctionis, sed
se ipso, quia realiter non est ulla ex creaturis. Eodem modo, se ipsis rea Iiter distinguuntur,& opponuntur Diuinae Relationes, & Personae per illas constitutae sine superaddita Relatione reali Oppossitionis & Distinctionis, cuius lunt incapaces Relationes aliae Personales, eo ipso quod Relationes sunt, vidi ctum est.
De Missone Diuinarum Personarum.
Magister in I .d. I s. ubi docet, Tersonam a se ipsa mitti,ct ab alia
287쪽
. I. Gabr. I. d. I . q. I. notus eadem d. q. I, mysilias I. q. 33. poplures articulos. Ferrar . coηtra 9ent. cap. 23. Valentia quae R. IT. V q. Dilui. IT . SuareUoto libro I L. de Trunt. Ibidem tractant de
Midione inuisibili ct visibili λ quae tamen non magnam habent dissicultatem. Dubium est, An de potentia abistula possit una Perssina Diauina inuisibiliter mitti, licet nihil de nouo producatur In cre tura, neque aliquid extra Diuinitus fiat. Sic putat 9regor. I. d. D .q.umca. Propter hanc rationem. Quia Persona Diuina peris sine alio effectu ad extra est donabilis; ergo sine alio effectu ad extra de nouo donari potest. Respondeo. Negatur Antec dens. Quia, Personam donari de nouo a licui, est ibi aliquo modo esse, quo non erat prius: at Diuinae Perssinae sunt ubique, Min omnibus rebus per Essentiam, per Praesentiam,&c. ergo nopossunt dici esse de nouo alicubi, cum sint immutabiles, nisi ratione alicuius effectus de nouo producti,a quo denominentur esse hic, aut ibi. Lege Opr. 1.d. Iq. q. Vnica in rema tone ad Arguis mentum regorij, ct Valentiam s. 1 T. Puncto ε.
De modis loquendi in hoc queris.
N. His .ium Dixi mull in Theoria quae nobis necessaria este videbantur,ut fas μαμ propriε loquamur in hac materia . Aut res qui copiose haec timo, tractant, sunt isti. S. Thomas p.p. q. 39. oe ibidem omnes eius discipuli. Caiet. ri
288쪽
Sobolique tua damus inferias. En Polus alium Titana refert , ut pandit iter, clarusque nouo Ddere, veteres discutit umbras.
Iubero patri non dabit amplius , Redimita cohors Orgia D s; uraque Cereri, Tad quesua Non ultra feret Astica Pubes.
Posthac, plectro feriente Chebme
2 con apta feris tela, Diana Dicent hilari carmine virgines Vesra, o superi, Crmpla tenebit Unus pariter, Trinusque Deus et Hoe sibi cunctos numen honores Poscit, ct omnes arrogat aras. Procul hinc hominum mulacra,sacris GDignata focis, Vmsae: Vltima tenebris indicta dies o Iam caeruleis euectus equis
289쪽
tibis Tertius, Contra Ethnicos & Philosophos.
in quatuor partes. In Prima ostendemus, Philosophos habuisse cogniti nem aliquam huius Mysterij sed multis erroribus admistam . In secunda ostendemus fontes, ex quibus hanc cognitionem hauserunt. In Tertia, probabimus , Mysterium hoc naturae lumine cognosci non posse. In maria, afferemus similitudines aliquot , de probabiles rationes PDtrum, quibus, posita Fide, Mysterium hoc explicarunt. M. Maha Prima Pars Capitis. - cognitis v γ T ordiamur a Prima Parte. Negari vix potest, veteres
' V pMosophos aliquam habuisse cognitionem Trinitatis;
290쪽
licet haec ipsorum cognitio multos haberet admistos errores a Prima pars probatur. Primo. Quia sic plures ex Patribus af.
firmant. Tertul. in Apolog. c. 21. 0risi. l. I. σ2. contra Iulianum riustinus in Exbortatorio ad Gentes. Euseb. lib. II . de Praeparatione
cap. Io. Lactan .l .c.6. T. alij plures. Secundo. Idem probatur ex his quae Philosophi lcri plerunt, quorum sententias in unum collegit Augustinus Eugubinus l. I. 2. de Perenni Philosophia. Afferam ego,quid in hanc sententiam scribant duo Graeci Patres, Clemens Alexandrinus, & Theodore ius. Ille igitur lib. s. Stromatum, loquens de Platone, sic ait. Quare quando etiam dicit. circa omnium Regem sunt omnia, er illius causa omnia, illum quoque omnium causam appellans; Secundum autem circa secunda o Tertium circa tertia ; sic legendum esse hunc locum docet Eugubinus lib 2 eap. noualiter ego exaudio,quam Sauctam significari Trinitatem, Nam Tertium quidem esse Sanctum spiritum, Filium autem Secundum, per quem De Iasunt omnia ex υoluntate Patris. Eadem Platonis Verba eodem modo exponit Theodoretus lib2. de Curandis Graecorum sectionibus. Et explicans, quae sint illa tria, quae Plato vocat aeterna, quorum primum vocat Bonum, secundum Mentem, tertium vero Animam mundi, sic ait. Vocat sonum,quem vos dicimus sarrem Mentem vero, seu intellectum, quem nos Filium, Verbumque appellamus , Poteutiam vere,quae animet omui uiuificet: eam ipsam videlicet quam Spiritum Sanctum Sacra Littera appellant. Haec Theodoretus. Suidas etiam in Verbo Hermes, assirmat,
Mercurium propterea τρισμυω appellatum fuisse , quod pronunciauetit Christianam illam Sententiam, in Trinitate unam esse tantum Diuinitatem. Addit tertio , Theopiladius in cap. I. os. ad Rom. idem voluisse Paulum Apostolum, ut Graeci P tres exponunt, illis verbis, Quod notum en Dei, manifessum ess i lis: Deus enim illis manifestauit. sermo est de Philosophis subdit: inuisibilia enim ipsius a creatura mundi per ea, quafacta sunt, tu tellecta conspiciuntur, sempiterna quoque virtus eius, ct D minitas . Quae verba Graeci patres accommodant ad tres Personas Diu, nas; nam inuisibilia Dei, ad Patrem referunt, qui ab eodem Paulo vocatur immortalis, ct inuisibilis: per virtutem Dei Filium interpretantur: per bonitatem vero Diuinam bonitatem, qua: appropriatur Spiritui Sancto. Eodem modo exponit oriι. lib. I. Thesauri, cap. s. dilex Latinis e vibros L 3. de Spiritu Sancto, c. 2.