장음표시 사용
81쪽
Profectione indieam in Uerum di . .m parat.
hra illius sermones,quibus immeam Indiae messem efferre , & Indorum per inscitiam pereuntium cladem deplorare consuerat, eumque maxime idoneum censebant ad depellendam calamitatem , qui maxime miseraretur. Recens bant etiam visum quoddam , quod Iacobus Laines olim sibi a Francisco contubernali suo indicatum enuntiarat aliis. Visus enim sibimet si pe Xauerius per quietem humeris Indum aliquamdiu vectare adeo grauem , ut ipso pondere fatigatus excitaretur e somno. Quod quidem rei tuturae indicium potius, quam sopitae me tis ludibrium misse deinde ostendit euetus. Franciscus igitur hasce spes, & cogitationes secum in Indiam portans, tam longinqua profectione in posterum diem parata, documentum suit, quam parum ad humanas res sit affectus , qui totus aptus ex Deo pendeat.
Adiu Pontifice, in Lusitaniam prosicistens magnaram vinutum indicia edit in via. Cap. IX.
CE T E R V M prius, quam se in viam daret, '
ita demum omnia prospere ac se liciter su cessura sibi existimans, si ex autoritate Christi vicarij tam difficilem Prouinciam suscepisset, Paulum Tertium Pontificem Max. adit, pedesq; de more osculatus, faustam ab eo precationem ce tasq; indulgentias petit, tacito utique ipsius imperio in Indiam iturus. Et Ponti Lex Indica ex- Ieditione laetus excepit eum comiter benigneq.nde benedictione indulgenti jsq; liberaliter nosolum libenter concessis, in hanc ferme sententiam locutus est:Equidem ingentes diuinς beni-97i gnitati
82쪽
s initati grates ago habeoque, quod me Pontifice reuersura sit in Indiam fides, quae ab Apostolis olim introducta, paulatim barbaris illarum gen
tium cesserat moribus . Tu vero non modo no
stra autoritate, sed etiam Dei, cuius personam gerimus, impulsa excitatus, pari animi magni-xudine tantam capesse prouinciam, memor te in Indiam per homines vocari a Deo. Quis vocer, non qui sis, tecum reputa. Memento te ab illo vocari, qui vocat ea quae non sunt , tanquam ea quae sunt. Neque enim tam idoneos ad opus quaerit, quam ipse deligendo facit. Q gemcun que elegerit , huic & animorum suggerit, dc virium satis. Nisi sorte obscurum est, vel ipsos Apostolos per se ab omnibus rebus imparatos fuisse. Atqui isti piscatores, rerum verborumque imperiti quid non Dei missu ductuque feceruntὶ quae regna,quos populos, quas gentes Cruci non subegerunt Z Atque ut caeteros taceam, Thomas Apostolus quam bene rem Christianam gessit in India, quo tu nunc eodem Deo autore tendisὶ Qtiot barbaras nationes mitigauit Z quot inanium Deorum aras euertit quot regnis sua-ueChristi iugum imposuit Nec vero te aerumnarum, aut mortis terror ad audendu facere debet segniorem. Vilis haec est vita aeterna meditanti:& mortali honesta beataq; mors omnibus Votis expetenda.morte vero contemnenti aut etiam
optanti quid graue,quid acerbum, quid horrendum videaturi Peige igitur & Dei ductu, S. Thomae exemplo, Christianae religionis fines longe lateque profer in Oriente. Non est abbreviata manus Domini. Ecclesiam qui olim per Apostolos sandauit,subinde per apostolicos viros auget
83쪽
Franciscus Apostoticu L egatus in India, eonintuitur. et
ornatqt Tum Franci s unitu χεmulus in animi piaeserens y in hunc fere modii in respondit Qiud tantis in hoc onere essidere queania Pater Beatissime,cur ego potissimum ad tantuni opus deligar equidem non video ; cinerum e istimandum ijs relinquo, qui delegerunt. Non obtemperantis est quid posciέι onsiderare , si dimperantis i Ego vero quantum melis ipse divitido viribus d tantum diuina ope , prouidenti, que confido, quae infirmat mundi eligi , ut con fundat sortia, ne orietur m conss,ectu eiusmnis re proinde sic in alii um induco meuntiquaautore tantam prouinciam susteperim, e dem . adiutore irae ex eius sente a sesturum. Pontifex ingentis indolis specimen et aspectu ac sermone Xauerij cum coepistet, ratus propagat ri religionis apud Indos, maiore quadam auto male opus esse, ultro suam illi podestatem quoad opus soreo; impertiJU. Dippe. apostolicunt eum Legatumin India constituit; eiusque rei diploma Lusitam Regis Legato dedit tradendum Regi, quo si videretur Xauerium Di Indiam a euntem ornarep . prancistus igitur Oi haud quaquam tanto oneri serendo esse sibi videretur , dilato munere, quam si delatum esset lar tior reuertitur domum . Inde non sine minuis lacrymis digreditur a domesticis magno sui de siderio cunctis relicto. Prosectus est ab urbe in Lusitaniam cum Mascarena Regis Legato, Paulo Camerte comite, sis per eos dies Ignatio se ad- ninxera Τὸ anno post Christum natum M. D. XL. protinusque in ipso itinere non obscuriora dedit signa modestiae; quam sanctitatis suae. Nam caelestium licet rerum conterripiationi deditu hu-
84쪽
manitatis tamen memor rofficiosum adeo se omnibus praebebat, ut in diuersotiislectulo cubiculoue comitibus cedere ideterrimis rebus ip- se contςntus,cessantibus insuper famulis', in curandis comitum equis alijsque seruilibus mini- Comisun steri is , ad omnia descenderet, famulus verius equos cura quam comes . Ceterum nihil illo iucundius in consuetudine , nihil ad omnem rationem huma 'nitatis accommodatius: omnes omni ratione de mereri, benigne unumquemque alloqui, comi ter de ipse ad alios accedere, & ad se accedentes accipere . hilari semper esse vultu,facile aliis, ac libenter obsequi;gratos iucundosque miseere sermones. Sed talibus in rebus sid quod diffitillimum est)adeo tenebat modum, ut grauatate commitatem moderante, omnia eius tum facta, tum
dicta sanctimoniam redolerent: Proprium ac perpetuum eius erat colloquia uel de piis rebus, uel pietate codita serere: omnesq; quibuscum promi
1 me uersabatur,occasione aliqua oblata,aut illato sermone ad odium uitiorum,ad uitae emendati nem impellere admonitos VLVatia, quam remedia grauius serrent. Salubrem talium sermonum
amaritiem multa humani latis condimenta miti-
gabant. Et uarii casus Xauerit sedulitatem non uerbis quam rebus admirabiliorem secere Cum enim fatigatos ex itinere comites Omni obse- . Aquici reQueret,periclitantibus si manu non posiset, succurrebat prece.Vnus E primoribus Legati asseclis torrentem amnem dissuadentibus ceteris , equo transire ausus ad ultimum per iculi uenerat.lam rapidos in gurgites delatus regere no
quibat equum, iamq; uorticibuβ implicitus, pra rapidi fluminis impetu ad certum auferebatur
85쪽
Eomitem precibus esuminis uorticibus reipis. Legati Se-
exitium,cum aliis pavore defixis, Fracisci uirtus tantum perinitum facile discussit. Nam caeteris ad numen comprecandum incitatis,intentius coepitorare.Nec frustratae sunt eum preces.Repente ille profudo emersus flumine, qua leniore tractu ferebatur amnis,equum statuit in vado; additoq; diuina ope comitumq; hortantium uocibus animo,ad ulteriorem ripam euadit, Francisci utique precibus omnium consensu a praesenti morte re uocatus.Inde cum in Alpium iugis iter fieret,passim nix cumulata uento,in uiae rupes,& saxa vestigium subinde fallentia ingredientium equos non sine equitum periculo fatigabanr. Igitur Legati Secretarium iste ex equo prolapsum inges
nivis aceruus hausit. Erat is locus lubrica iii impe atq; praecipiti, quam nunax subibat torrens. Discriminis magnitudo a serenda ope comitum proximos absterrebat Veritos n e ille adiuuantes traheret potius, quam sequeretur . ita occupntis metu animis, alius alium intuentes in eodem haerebant uestigio . Cunctantibus superuenit Xauerius , qui alienae magis , quam suae salutis memor protinus ex equo desilit,illumque summa vi niue extractum manifesto p riculo eximit, pari cum periculo suo. Hoc ille tanto Francisci promerito deuinctus eum deinde semper tanquam uitae salutisque suae parentem coluit. Ipse quoque Legatus & egregiis his ste factis,&sanci issimorum suauitate morum captus,Xauerium eximie diligebat.Nec Franciscussat habuit comitibus omni ratione prodesse, sed obuios quoq; utcunq; poterat iuuabat,in diuerseriis praesertim cauponisque per occasione Omnes
docendo monendoq; ad honesta Christianamq.
86쪽
incitans vitam. Egregia vero eius pietas subinde euangelicae persectionis exemplum edidit, nore. minus imitationis apud religiosos viros, quam Patriam admirationis apud ceteros habiturum. Haud με erit in procul patria iter habebat, eius mater, propin- νυ qui ac Hecessarii minime deuii erant. Si eam occasionem dimisit set,non erat ignarus, prop er . , Indiae longinquitatem, nullam prorsus eos uisen , di facultatem posthac futuram: simul intelligebat,nihil sibi a matre pia semina nam pater mohtem obieratὶ nihil a cognatis periculi sore. Insta- b. bant comites , urgebat ipse Legatus , ut eos ex . itinere salutaret : Xauerius tamen ueritus nequem sorte sociorum minus cautum olirn suo exemplo impelleret in fraudem, nullo modo flecti potuit, ut ad suos salutandos paulisper diue teret. ira pio erga propinquos odio declarato,&'verum se Christi discipulum praebuit, & doci mentum suit hominibus Deo sacris, ut multo
magis inimicorum loco si Dei obsequio in dome
sticos haberent suos. Verum ne insolita res ose fenderet Legatum, eiusque comites caelestis huius philosophiae rudes, conatus est sermonis co- . mitate aptisq; rationibus suam illis probare causam.Peragrata igitur celeriter Hispania; Olyssipponem ad Regem Lusitaniae cum Legato ire cotitendit. Et Legatum ex diutina intimaque familiaritate Xauerij tanta iam admiratio ciaeperat uiri,ut sibi imperare non potuerit, quominus cer- tum ad Regem tabellarium cum litteris de Fraacisci laudibus destinaret ex itinere, quaeres inge tem regi visendi ornandique Xauerit cupiditatem iniecit. Itaq, Olyssipponem iam fama notus,
87쪽
Ab Rege Lusitania benigne acceptus Olyssipponeu fra ad studium pietatis excitat. Cap. X.
OLYS SIPPO vrbs regia est non longe ab
Oceani littore, Lusitaniae totius longe maxima, eademq; portu egregio, quem flumen Tagus urbem praeteriens efficit ,' Indicarumque rerum commercio celeberrima. Huc igitur ut peruentum est e Xauerius eo se venisse laetus,unde in
Rodisieum. ΙΠdiam solueretur, Simonem Rodericum Indi- ' cae expeditionis.socium,qui iamdudum' ut ante diximus eo transniserat offendit adhuc quartana laborantem,& sorte illo ipso die febris erat reditura. mirum dictu aegrum hominem ex insperato amplexans tanta per sudit laetitia , ut febri in perpetuum exclusa, siue gaudii magnitudo,siue potius virtus Xauerit vim omnem excusserit morbi. Itaque simul ex defatigatione itineris refecit vires, accersit s in regiam, cum Simone iam valente Regem adit ; se suamque illi operam
Regii O - ad Indorum auxilium offerens.Rex qui de Francisci eximia virtute ex Legato multa comperiGset, benigne utroque excepto in magna procerum corona, summopere, inquiti, laetor Patres de vestro in Lusitaniana ad Indiae salutem aduentu . Nec dubito quin eadem uobis haud min ris laetitiae sit causa quam mihi. Aperitur quip- ,, pe uestrae industriae immensa vastitas Indiae, quae ,, diligenter ut spero& constanter exculta uberri- is mos fructus promittit animorum: tanta ubique is cernitur ad Christi fidem propensio. Equidem ,, per Omne regni tempus antiquiorem religi
88쪽
nem ,'quamregnum habebo, tum demirm ill rum me gentium regem existimatimis, cum eas caelestν rejs parere ingnovero. Quocirca nihil mihi , specti etiam Deo a vobis gratius accidere Porest, quare, ut mecum totis viribus in eandem incumbatis' curam Orientis Christo communi
domino adiungendi. Si cum restri dissimilibus
agerem, hortarer vos ne obstantis naturae difficultates,exaestuantis Oceani minas, infiniti pene itineris aerumnas, barbararum gentium congres sus formidaretis : neu quo aliorum cupiditas alacris aduolat , vestra pietas cunctaretur loria V rum quidebo vestram virtutem accendere uerbis coner cum sat nouerim uos Christo & Euangelio militantes diuinam gloriam, salutemque hominum ex periculis accersere 2 nec quicquam optabilius ducere in vita, quam pro Deo honesta morir destingi λ Nihil prosecto natura ita
ci ausit , quo non ualeat Vera virtus perrumpere; Deo bene itiuante non Indiam solumi Euangelio
aperietis, s d ultima quoque Orientis. Ibi vos
aut uita meritis conspicua, aut gloriosus vitae exitus manet. Proinde dum classis se instruit, vernum tempus expectans, Vos quoque ad iternecessaria comparate. Nobis curae etit praestare,
ut neque in Lusitania, neque in india quicquam requiratis . Tum illi maximis Regi gratiis actis,
ira respondent. Iampridem se exploratam hab re summam eius cupidinem diuini cultus augendi; liberalitatem autem religioni parem non Romae solum ex multorum sermone cognouisse, sed nuper etiam ipsosmet in itinere multis esse docti
mentis expertos, ut magis conniti deberent,tan
ti regis meritis respondere, quam dubitare an
89쪽
mi similis esset futurus, & quoniam omni voto
expeterent Indiae caeteraeque Barbariae afferre G. uangelii lucem, haud constanter qualicunq; ipsorum opera uteretur ad Indoru & Orientis at xilium. Etsi enim & se & illum nossene , sentirentque semet tantae moli, tantoque ipsius ardo ri nec animis esse , nec viribus pares; confidere tamen Deum , qui onus imponat, quod uirium
desit additurum. Deo duce, ac pro Deo quid discriminis recusandum Zsibi utique primam curam diuinae gloriae esse oportere,honestamq; mortem quacunq; vita potiorem. Certamen ide ortum in . ter Regis liberalitatem,& Francisci, Simonisque . . modestiam.Rex prolixe omnia eis pollicitus benigno sermoni facta benigniora adiicere: illi com tra votivae paupertatis tenaces delatis ab rege comoditatibus uti nolle.Postremo vicit beneficium regis naturam constans seruorum Dei in proposito uoluntas; cessitq; rex non aequitate causae victus , sed admiratione virtutis. Dimissi ab Rege protinus recusato lauto domicilio, quod ultro os ferebatur, ad publicum valetudinarium tendunt
cum ingenti laude non modestia magis quam pietatis. Satis quippe constabat, eos ibi potissimum diuersari uoluisse, ut liberius aegris Christi causa ministrarent . Nec illorum benignitas & industria expectationem frustrata est ciuitatis. Nam vitae ratio in valetudinario huiusinodi fuit. Ante lacem per horam res diuinas meditati,i sacerdotalis officii pensa rite persoluto, sacrum faciebant pt ima luce . Quod supererat temporis in aegrorum corporum cura, animorumque salute impense simul l . hilariter absumebant, alias moestis α aiflictis iolatia Sc subsidia afferentes: alias mo
90쪽
ribundos roborantes ad ultimum illud certamen discrimenque e nunc excipientes peccatorum Confessiones: interdum consissentibus de rebus salutaribus respondentes'. Neque is labor aurobscurus, aut irritus fuit. Plerique ciuium fama eorum sanctitatis illecti coeperunt vulgo ad eos uentitare. Et illi perpetuo de rebus piis ac salubribus non minore antini sensu quam ardore differentes, plurimos ad odium vitiorum amoremq; honestatis,&scilicet ad pium,fiequentemque sacramentorum1 sum compellebant vitae iam prioris obritos . Quae consuetudo sacra mysteria frequentandi Obssipponem tum primum longo interuallo reuocata totam deinceps peruasit Lusitaniam , uel cum singulorum
ciuium salille , vel cum uniuersarum emolumento ciuitatum . Innumerabiles enim ubique mortales s Lusitana gens est ad piet temsatis propensa ) antiquam illam pie sancteque
uiuendi rationem Innovarunt e multi caelestis
vitae capti dulcedine diuino instinctu ad uarias religiosorum hominum familias agriega runt se: nonnulli quoque ipsbruin expetierunt Societatem , per id tempus a Paulo Tertio Pontifice Maximo rite comprobatam . Ita que ingenti morum facta mutatione , alia forma , alia facies ciuitatis esse : Neque iam plebs tantum , sed nobilitas quoque sacranae torum, consiliorumque causa illotum diu er sorium frequentare . Et loci hominumque . humilitas rem illustriorem faciebat, egelitium aduenarum hospitium primoribus ciuium celebrantibus. Ad postiemum eximia illorum virtus rerum qi humanaru despicientia cunctae ciuitati