장음표시 사용
121쪽
peccato ad eorum obseruantiam, consilium est de meliori bono, non de bono debito; Neque dicas, quod, cum sint demesiori bono, possint ex consuetudine recepta obligare, ut videtur colligi ex Cincit.
Trident. 'D.7. can. vlt. de Sacrament. in gen.
ubi anathematizantur , qui dixerint receptos ,& approbatos Ecclesiae Catholicae ritus in solemni Sacramentorum administratione adhiberi consuetos , aut contemni, aut sine peccato a ministris pro ibbito omitti posse ; contra enim impugnaberis , quia non quaecunque consuetudo, aut quomodocunque accepta obligat , sed
tantum consuetudo communiter acceptata, seruata, & laducta cum animo obligandi, ct cuius non obseruantia habeatur muniter pro peccaminosa luia tunc hec consuetudo habetur pro lege non scripta; talis autem non reputatur illa , quae, cum iii haereat soli consilio, & crebro omittatur, sine ulla conscientiae synderesi nor habetur, ut inducta cum animo obligandisiib aliquo peccato, sed solum ad melius , di honestius elle; & iuxta hunc sensum arbitror solum procedere Concilium Tridentinum mox allegatum, quod non est supponendum voluisse eos anathematizare, qui senserint omissionem illarum precum in paenitentiae Sacramento Miseremtur tui cte. Indulgentiam oee., de similium non esse peccaminosam.
Dico secundo, si ritus cadant sub lege, vel scripta, vel non scripta, idest sub consuetudine legitimε recepta, & a probatadb Ecclelia,Peout non consueuerint omi
ti, regulariter loquendo sunt seruandi sub onere grauis peccati. In hoc consentiunt
punct. ., & in hoc videtur habere locum dis suto Concilii Trident. mox allegati. R uio est, quia illa discordantia a communi usu Ecclesiae cedit in contemptum eiusdem Ecclesiae, &, cum illi ritus ordinentur ad cultum Dei, adeoque pertineant ad
virtutem Religioiris,eorum omissio est comtra eandem Religionem; peerata autem, quae sunt in contemptum Ecclesiaera contra virtutem Religionis sunt ex genere suo grauia, di laethalia . Dixi, regulariser loquendo , propter communem regulam , secundum quam ea , quae ex senere suo sunt grauia, ex leuitate materiae, vel inconsideratione deficientis evadunt leuia; non enim congruum rectae rationi est, ut oinissio cuiuscunque leuis caeremoniae,
quantumuis ab Ecclesia praescriptae , Vtynius, vel alterius genuflexionis in Missi, inclinationis capitis, osculi altaris, Vel simulum ingerant noxam Lethalem item,
nec si ex inaduertentia omittaturcomm
moratio aliqua in Missa , vel aliqua verba non pertinentia ad substantiam . Si autem quaeratur in particulari,quaenam omissio habeatur pro laethaliter cul
pabili, & quaenam pro peccaminosasilum s
veritalitEr, non potest certa regula uniuersiliter statui, cum tot sint ritus, tum inter se comparati, tum intordine ad di- inducti uersa Sacramenta, qui magis, vel minus sunt a spossunt urgere, diuersi, ut sub una defini- signific
tione cadere nequeant; quamobrem reiationem olinquenda est decisio prudentum iudicio
iuxta diuersitatem rituum ,& iuxta con- , tingentiam omisitionum, quq in praxi contingent. Hoc solum in genere potest sta- , tui, illas omissiones grauiores reputandas esse, quae in stitutae sunt propter sacram significationem, quam illas, quae sunt tan- tum propter ornatum, & decentiam, &inter illas,qqς ordinantur ad sacram significationem illas grauiores esse , quarum significatio est altior.
Dico tertio, ritus, qui instituti sunt, &
approbati ab Ecclesia in ordine ad Sacramenta necessitatis, cuiusmodi sunt Ba tismus,& Paenitentia, si urgente necessi- νtate omittantur, nullam noxam inducunt. Ritus.
In hoc stat communis Ecclesiae praxis, di indu
consensus omniuin Catholicorum. Ratio ex eo deducitur , quod non sit praesumendum, quod pia Mater Ecclesia existente spericulo interitus in eo, qui baptia udus sitatis . est , vel Sacramenti Paenitelatiae subhcien gerite in dus velit obseruantiam ili'rum rituum, cessit E
cum periculo, ut illi intereant sile. Ba P ssurietismo, dc Paenitentia, ergo praesumendum est, quod pro illo statu non intendat obli gare ad obseruantia in illorum rituum, P tillimum cum praeceptu in Baptisimi, &Paenitentiae pro illo statu sit iuris Divini,& obseruantia illorum rituum tantum
iuris Ecclesiastici, & solum ad decentius esse, non ad necesse esse ordinata ; quini etiam videtur implicitε colligi ex Concit. Trident. supra allegato, quod loquitur solum in solemni Sacramentorum administratione, & quando a ministro pro libito huiusmodi ritus omittuntur; quando autem huiusmodi Sacramenta urgente necessitate administrantur, non dicuntur solemniter administrari, nec caeremoniae
dicuntur omitti pro libito ministri. Hinc praxis omnium etiam timoratCrum obtinuit, ut periclitante infante Baintismus eidem conferatur nullis prMmiiij. Ekoii . ritibus, nullis adhibitis caeremonijs, per silam lotionem , &consuetae formae appli- sibus pasecationem; hinc existente adulto in proxi- ticulari. mo vitae discrimine, vel ex inopinato fato: bus. vel inflicto vulnere exhibito praecisε sen
sibili doloris,& paenitentiae signo impe
122쪽
Quaest. U. De Ritibus. Art. III.
ἔitur ab lutio nullis ritibus consuetis praemissis, quae praxis nemine contradiecti te est ab Ecclesia recepta . Dico quarib, in ordine ad alia Sacramenta , quae non sunt tantae necessitatis, e . cum sint dumtaxat Sacramenta vivorum, tus initi imminente mortis petente, ad regulariter etiam conferri possunt alia Sa. non seruatis consuetis Ecclesiae ritibus. cramen. Hoc ex eo euincitur, quod, quamuis haecis omitti non ita sint necessaria, sunt tamen ex pri-Pψsim . cepto conserenda, di, quamuis etiam non zmom praecepta, conserunt tamen ad secuia ' xiorem,& uberiorem salutem, cui obesse Ilam non praesumenda est Ecclesia intendendo rituum obseruantiam cum peri. Culo , ne interim per itans eisdem Sacramentis destituatur. Hinc,quamuis ex communi ritu, de consuetudine uniuersalis Ec-esesiae extrema unctio sit in singulorum . sensuum unctione conferenda, extante tamen vitae periculo unicam tantum pro
omnibus unctionem admittit ; quamuis ieiunium requirat in sumpturis sacram Eucharistiam, admittit tamen non ieiunum in illo vitae discrimine, de sic loquendo per varios alios ritus.
Dir regidaries , suta in aliquibus, quae
respiciunt reuerentiam, de cultum debi tum Sacramento potius vult carentia .Eke'M;o eiusdem,quam eorum rituum omissionem, .d moκ sic non admittit confici Sacrificium etiam d.cta. ad conferendum viaticiim constituto in extremo mortis articulo sine sacris vestia , quamuis istae ad solum ritum accidentalem pertineant, si etiam in ordine ad eundem esse tum communicandi infirmum non permittit Sacerdotem non ieiunum sacriscare, quamuis ieiunium non sit de substantia, de tantum de iure Ecclesiastico. Non livinor numerando Hur alios casus , in quibus non est licitum coim serre Sacramenta etiam urgente necessitate non struatis certis ritibus, quia de agetur, dum ae singulis Sacramentis.
An variatio rituum ab Ecclesia praescriptorum fit peccaminosa , dc D
V ria acceptiones mutationum , qua comtingere possurit circa ritus. I.
δ si fuerit sabstantialis ex genere sis est ν uistir peccamis a. a.
Exeipe, si fuerit ex inaduertentia , O DE. eonsiderati e ., substantialis est etiam grauit/r peccaminosa respectu scopi variantis in ritibus communitas . s. Variatis eum intentisine inducendi nomo
ritum , ET Gersum in Ecclesia Dra est grauisPr peccam nosa. 6.
MVtationem materiae, de formae in Sacramentis . consileta in Eccle-sa, quamuis sit solum quoad accidentalia, illicitam ella latE probauimus in praecedentibus. An vero idem sentiendum sit quoad mutationem rituum id est, quod in praesenti examinandum assumimus. Pro quo Aduerte, hanc mutationem, vel posse esse mere accidentalem, quatenus illa, in- . qua m fit mutati insit eiusdem rationis cum illa, quae mutatur, de diiserat solum in modo, veli' aliquo accidente, vel sub--ei stantialem , quatenus differat i ' substan- ea ritus. tia ab illa, de sit diuersae rationis. Item,
vel illam mutationem poIle contingere aduertenter, di consulto, vel ex inadue tentia. 5c inconsideratione. Tandem, vel cum intentione inducendi nouum ritum
in Ecclesia Dei, siue substantialem, siue accidentaleat, vel sine tali intentione. Si mutatio sit naere accidentalis, quatenus, v. g. Uerba ad ritum spectantia de illatino in Italicuniversantur idioma, it sit Mutatio in re modica, arbitror non inducere graia . idenuem culpam, quinimmo, quando ue a culpa ex sari ratione alicuius finis nolimsti, ut si sacerdos in communione laico- xlpam. rum praecipue infirmorum loquens quo. da modo ex persolia ipsorum ad clariorem ipsorum iii relligentiam pro illis verbis,D mine non sum dignus, ut intres sub tectum meum dcc. uteretur sermone Italico,ec diceret, Signoret omm fmod ,ebe tuentri nella casa mia m. Quod idem die in similibus. Ratio est , quia illa mutatio estit ire leui, dc etiam quandoque ordinata ad excitandam maiorem platatem in ipso infirmo communicando. Si vero sit accidentalis , sed in diutina oratione, ut si in tota Mita, vel maiori parte eiustim uteretur idiomate Italico; tunc certε non excusarem a graui culpa 1, quia in re graui faceret contra praescriptum Ecclesiae . Quod dico in mutatione verborum acci dentali, siue modica, siue considerabili, intellisendum eis etiam in mutatione re rum, in quibus ritus consistunt seruata proportione militante eadem ratione. Si vero mutatio fuerit substantialis non teximerem variantem a graui culpa, quia Substan- variatio substantialis rituum, seu eaere iis e moniarum est contri virtutem Religi, g Wyβ
123쪽
nis; pecciata autem, quae sunt contra virtutem Religionis su .it ex genere suo laethalia. Litellige, nisi sint ritus leues, &modicae efficaciae ; sicuti enim omittere ritus aliquos leues, & non valde considerabiles ex supradictis non inducit graue in culpam ob leuitatem materiae , i a neque
Si fuerit mutatio etiam substantialis, sed ex inconsideratione, non consulto, nec E eib. Roustrientia procedens. etiam excusa fuerit e 2 culpa graui, & laeth ili ex regula in aduer supra ponderata, quod peccata etiam ex
tentia. genere suo grauia attenuantur ex incon
sideratio ite operantis; Intellige, dummodo ipsa inconsideratio non sit grauiter secundum se culpabilis, quatenus omittat ex ignorantia , vel variet aliquem ritum considerabilem, quae igno antia ratione muneris , quo fungitur, sic peccaminosa ,
Nec solum est grauithr culpabilis va- riatio rituum. substantialis, quando fit a Substan- quocunque mi iistro tu seriori, sed etiamrioli se si quando fit ab Episcopo in ritibus a Rpi , 'inano Pontifice praesicriptis Henriquot l .
Episcopi. Covincitus . TI. n. Ratio ex co deduci tur, quia Episcopus utpote in serior non potest legem Superioris abrogare. si tandem variatio sit substantialis, non. circa materiam, & formam Sacramento. - ruin, cum haec ex genere tuo inducat nullitatem Sacramenti, visu pra diximus, sed circa ritum cum intentione inducendi nouum, & diuersum ritum in Ecclesia Dei, , absolutE crederem, grauicer peccare non solum ratione eiusdena variationis contra praescriptum Ecclesiae , sed etiam rationeis illius peruersiae intentionis, non tamen V, ii, tio inualidum constitueret Sacramentum ., cum in dummodo in ordine ad istud debitam sertentione uaret intentioliem. Ratio aut rin est,quia
ariducen- illi intentio variandi ritus, & inducendi ' Ecclesia Dei, non attingit sub si antialia eiusdem Sacramenti, seu constiuis . tutiua ipsius, sed ea dumtaxat, quae pertinent.ad eius decoresia, de ornatum. Quod, si dixerimus supra q. 2. an. 6. aggra. Σ. e rorem contingentem ex malitia ministri intendentis inducere nouuini ricum diuem
sum ab eo, quo utitur Ecclesia, huncque existi inet essentia leni, reddere probabilius irritum Sacramentum ; hoc non ossicitiis, quae modo dicimus; cum illud sit cum errore versante circa materiam, & formam, de accidentalia ipsarum ; haec ver tantur circa ritus, qui sunt omnino eisdem Sacramentis extrinseci , & accidentales.
De principali sectu Sacramen o-rum, de gratia scilicet habituat, .
quam principalit Er Sacramenta suerunt ordinata . Ipsa considerauimus in sua origine. Ipsa in suis causis et am intrinsece constituentibus, qliana extrinsece conficientibus. Ipsa in concomitantibus ad ipsorum decorem, & ornatum conserentibus f Nunc ipsorum eis caci- litem in effectibus perpendimus. Huiusmodi autem effectus alij suadprimari j, & communes omnibus , . alit proprii aliquorum Saceamento
iii m. Alij secundar ij, & in diuersis Sacramentis diuersi . In hac quaestione agemus de principaliori , Muniuersaliori, nempe de gratia habituali , quae est essectus omnium . De reliquis in sequentI.
Αn Sacramenta nouae legis habeant' csticaciail , & causalitatem in gratiam.
sVM MARIUM Referuntur errores Haereticorum. I. Fundamenta, quibus innituntur. Σ.
Veritas Catholica est , quod Sacramento nouae linis vere , ct immeriau eausent gratiam. 3. Euincitur ex sacris scripturis , ct coneri
mbent ex institutione Diuina, ut sint simuloe causa. I. Explιcatur mens Concilii Flor tim. 8.
Eluduntur Haere corum errores . 9.
Explicantur. Sacra Scriptista ab eisdem al- legatae ipsis non fauentes. Io.
N . o est hic nobis colluctatio cum f
Catholicis, sed cum Haereticis Mis- Refera silianis, qui solis precibus iustificativam vim tribuebant , Lutheranis, & Caluini
stis, qui soli fidei, adeout illi assererent
124쪽
' Quaest. VI. De effectu gratiae. Art. Ι. 4 3
Meramenta non conserre gratiam, nisi
mediis precibus ; isti, nisi medijs actibus
fidei. Praecipua ipsorum fundamenta , vel consistebant in eo, quod supra con&tauimus, nempe verba Sacramentorum non ella consecratoria, sed concionatoria
piaecia ad instructionem fidei, vel in eo, quod essent, ut adhibentura Catholicis, silperstitiosa, & masica, vel in eo, quod
hominum iustificationem refundant in
imputationem iustitiae Dei, & Christi, non in gratiam habitualem nobis inhae- rentem , vel supposito hoc lalso principio, quod iustificatio nostra sit sola Dei iustitia nobis imputata, in eo, quod non nisi per fidem eadem Dei iustitia nobis im
Haec ipsa inania fundamenta firmare 3 contendunt nonnullis Sacrae Scripturae locis, quae, vel sinistre interpretata, veletribus intellecta reserunt in imiam nitunis peruersitatis sensum. Primum tur . desumunt ex illo ad Ephecs. Mundans eam in verbo vitae ; per verbum autem vitae
intelligunt verbum fidei, iuxta illud fides
ex auditu , auditus autem per verbum Dei.
Q Secundum ex illo primae Petri 3.Vos nunc similis larmae saltim facit Baptisma , non carnis depositio sordium , sed conscientiae
interrogatio in Deum per resurrectionem Iesu Christi, per hanc autem interrogationem conscientiae in Deum relatam ad
resurrectionem Iesu Christi intelligunt manifestationem fidei in virtute eiusdem
Sed veritas Catholica est, quod Sacra-3 menta nouae imis vere immediatu, & in- Sacra 4 fallibilitEr conterant gratiam, & quidem ' ex opere operato, & non solum per m
im 'conditionis, ad quorum praesentiam inediate constrat gratiam, ita ut haec sit a causane solo Deo, non a Sacramentis ipsis, sed per gratiam . modum verae causalitatis. Prima, & secunda pars de vera causalitate in gratiam,&ex opere operato est directe contra Haereticos praeallegatos. Tertia pars, quod non se habeant per modum merae conditionis ad quorum praesentiam Deus gritiam conserat ex pactione, ita tamen, ut haec sit a solo Deo, non a sacramentis, est contra nonnullos etiam Catholicos, nemph Durandum in quarto dist. I. qia .n. I
Aliacensem ibid. q. I. art. I. concl. 3. , Gambriellem q. I. art. x concl. 7.
Prima pars, quod vere, & immediath
conferant gratiam, expressE definitur perplura Concilia Mogontinum c. II., ubi dia i citur, quod Deus per Ecclesiae Sacramen i ta velut per apta remedia, seu instrumen- ta, & peccatis nostris medetur , & suae gratiae munera nobis impartitur Florent. is decreto rammis. Ib, Mac nostra Sacra ic, o continent gratiam, oe ipsam digno s.fcipientibus conferunt . Trade .seo. T. can.6. de Sacramentis in genere. Ibi- Si quιs dixeris Sacramenta nouae legis non conlisere gratiam,
quam significavi, aut vatiam ipsam non ponentibus obicem non conferre, quas signa tantum externa sint accepta per fidem gratia, vel
iustitiae, notae quaedam Claristianae professi nis, quibus apud homines discernuntur fideles 4 . ab in delibus,anatbema sit. Nec solum Con Eui nci-ciliorum definitionibus haee veritas firmatur, sed etiam ex pluribus Scriptura: Ilocis deducitur, & ptaino quoad veram defixtio- efficientiam gratiae in Sacramento Bap-nibus
tismatis habetur ex illo Ioannis quis sis. renatu ueris ex aqua, spiritu Sancto oec. quae verba explicans Augustinus epist. inquit. Ron enim scriptum est . quis
renatus fuerit ex parentam voluntat aut ex
ferentium, O misistrantium fide, sed nisi
quis renatus fuerit ex aqua oec., ex quibus verbis duo inferuntur; primum exclusio errorum Haereticorum nostri temporis
volentium homines ex sola fide iustificari;
secundum vera regeneratio per aquam tanquam per causam . Secundo quoad Sacrametum Confirmationis habetur Lact.8.
Cum vidisset, quod per impositionem manuum daretur Spiritus Sanctus, sub intellige gratiam Spiritus Tertio de Sacramento Eucharistiae Ioannis 6. Qui manducat hunc panem vivet is aeternum; vita autem spiritualis habetur per gratiam . Quarto de Sacramento Paenitentiae. Quorum remis ritis peccata I remissio autem fit per gratiam remissiuam eorundem . Quinto de Sacramento Ordinis 2. ad Tit. I. Resuscites gratiam Dei , quae est in te per impostionem manuum mearum, & sic de carteris ; ex quubus omnibus colligitur emcacia , quam habent Sacramenta in eandem gratiam. Secunda pars, quod conferant gratiam ex opere Operato definitur expresse per concit. Triae d.ses. 7. cau. 8. de Sacramentis σis genere. Ibi- Si quis diae it per i a nouae Et utiqtre
legis Sacramenta ex opere operato non con- ex opere
ferri gratiam, sed solum fidem Diuinae
mssonis ad gratiam, anathema st. Secum do etiam ratione directe contra eosdem Haereticos. Si Sacramenta solum dest u irent ad fidem excitandam,non plus Oeerarentur eadem Sacramenta, ac piae instructiones, quae adhibentur in initiandis Ecclesiae Catholicae ante Baptismi susce'tionem, vel etiam spirituales conciones, &piae precres, quae adhibentur in Ecclesia independenter a Sacramentis, quandoqui- dem huiusmodi instructiones, conciones.& preces conferunt ad excitandam fidem, sed hoc utpote minus consonum dignita. ti ,& essicaci excellentiae Sacramentorum non est a rendum, ergo &c. Confirm
125쪽
tur; Sacramenta conseruntur paruulis, in quibus non potest esse excitamentum adtidem, & ad preces iundendas; inania ter autem conserrentur, si nullum alium ciscctum ab excitatione ad finem caularent, ergo re vera tiam, & utique ex Opere operato cauKnt, cum respectu ipsorum nullum positi esse meritum, cui correspondeat ille effectus ex opere operantis . Deinde, si Sacramentum , v. g. Baptismatis solum deseruiret ad excitamentum fidei, & ipsa mediante ad gratiam ex opere operantis conseo uendam, Baptismus uni collatus aeque prodesset pluribus adstantibus, cum ouinci ex illa collatione possent ad fidem excitari,& media ipsa gratiam ex vi eiusdem fidei consequi, quod non est asserendum. Tertia pars ex eo euincitur, quod purae conditio ordinata secundum se ad aliquem N e seta effectum,nec continet in se illum effectum,
habent nec propriE influit in illum, sed pure seu
mere per habet, vel uti remouens prohibens, vel Condim cuius prae-hii. ' sentiam causa causet, sed Sacramenta n uae legis vere continent in se gratiam. camque conferunt , ut ex allatis definiti nibus Concit. Trident. , & Florem. manifest apparet, ergo non se habent, ut morae conditiones, ad quorum praesentiam Deus causet , S conta at gratiam, sed sunt verae causa: illius gratiae. Confirmatur , quia Sacramenta nouae imis in eo eo. tissimum differunt ab antiquis, quod illa conserant gratiam , ista praecise signisi
catam eandem per Christum venturum, ut expresse desinit Concit. Flori in decreto unionis; hoc autem discrimen non sum cienter haberetur, nisi noua Sacrii mentavere causent gratiam, quandoquidem,&antiqua saltem respectu paruulorum erant conditiones, sine quibus gratia non
Dices primos & hoe infringit id, quod
in prima ratione dicebatur ) ccra inentis nouae legis non competit ratio signi, nisi ex pactione, S institutione Dei, ergo,&eiidem non potest competere ratio causae, nisi ex pactione Dei, quatenus Deus illis politis conferat gratiam. Consequentia
Hibent , quia, cum Sacramenta sint princi ex insti gratiae, ut patet ex eorum tutione desinitione, iii qua ratio signi exprimitur D i in . non causae, nequeunt plus habere de ra-
ut situ si tione causae , quam de ratione signi. Sede, uti contra. Fateor, quod, sicuti Sacramenta habent rationem signi ex Diuina instit tione, & ordinatione ita habeant ex eadem institutione rationem causae, non enim hoch ibent ex natura sua; caeterum praescindendo ab eadem Dei institutione aqua, di verba prolata, Ego te absito σα
haberent producere effecium iustificati nis ab originali; at nego causa solum
gratiam ex pactisne Diuina sub illo sensu, quod solus Deus ad praesentiam illorum causet illam gratiam, sed sub illo, quod
Deus simul cum virtute illis indita eandem gratiam producat. Uerificatur igitur, quod Sacramenta causent gratiam ex institutione Diuina, quatenus Deus illis contulit virtutem illam causativam, quam non haberent ex natura sua, non
quod habeant solum ex institutione Diuina , ut Deus solus ad illorum posivionem
Dices secundo & hoc infringit id,
quod in confirmatione probationis asser batur 3 Concilium Florentinum in ali gata definitione sulum velle, seu viduisse, quod gratia , quae in antiquis Sacra me iis figurabatur, & promittebatur, tur in nouis, non tamen ibi statuere nam dum, quo gratia nunc producitur, an scilicet causatiu4 , an tantum per modum conditionis, quininimo cum ea, qu .e i antiqua lege promittebantur, fierent quidem in lege, seu a Deo in praesemiam leg non tamen ab ipsa lege, i , quae m illo
fiunt in sacramentis fiunt quidem a Deo jin eisdem Sacramentis, hoc est ad ps si Ekbile
tionem ipsorum, non tamen ab ipsis Sa tu e media cramentis . Sed contra, quia, cum ide in Oincit. Concilium Florentinum in eodem decre-Florent in unionis antecedent Pr dixisset, Sacramenta nouae legis gratiam in se ipsis cui tinere , non est credendum, quod postea voluerit, quod gratia eadem non ab ipsis producatur, sed a Deo ad prisitionem imitorum, caeteroqui frustra dixisset, qu gratia in eisdem contineatur; neque valet paritas de promissione facta in lege , quae stilum adimpletur a Deo ad praesentiam legis; non valet, inquam, Quia lex secundum se non est causativa, sed praeci-ἀdi' dilua : sacramenta autem, tum ex definitione eiusdem Florentini, tum etiam ident. De. alle'. sunt causativa. Nec multum urgent iundamenta se tarioria in supra recensio , quandoquidem prius scindamentum desumptum a tarma Sacramentorum, quod scilicet sit tantum concionatoria , non consecratoria , ocquod potius magiam contineat, &superstitionem, quam veritatem, destrudium,& penitus euulsum est in praecedentibus; posteritis vero desumptum ex eo , quod instificatio nostra non sit quid aliud a i nitia IIei nobis per fidem impucata, elu- ψditur ex Concit. Triden sto. 6. c. 7. ubi ha - Eliam na ut, quod hastificatio fiat per volunt a. tur Hririam sui ptionem gratiae, & donorum, 'et Coto quod clarius repetit caii. Io. dum anathe rrores maluat,miduerat bomines per Diam cis
126쪽
VL De essectu gratiae . Art. II.
ubi se loquitur. Si pus dixerit lis es iust sicari, vel sola inputati me iustitia christi, vel sola peceatorum re sone exclusagram, chiritate, in cordibus eorumpo Spiritam Sanctam diffundatur, a qui illis inhaemat, aut et tam gratiam , qua impificam si esse tantum fauωrem Dei, anathema sit. Nec maiorem vim faciunt loca Sacrae Scripturae , quae in confirmationem pro-7o priae prauitatis adducunt Haeretici ; Non ea Sia primum desumptum ex illo ad Ephaes. s.
erae scrip Muadans eam in verbo vita; quia per ver- vitae, ut colligitur ex contextu ve
Tisa. , intellisit verbum formae Sacra- ipsi non Baptismatis ; dicit enim mun
mene. est Ecclesiam lauacro aquae in 'erbo vitae , quod lauacrum fit per applicationem formae unde D. Augustiunus, ait: Accedit verbum ad elementum, cy fit Sacramentum. Non secundum desumptum ex D. Petro, quia ibi Petrus perly conscientia interrogatio in Detim intelligit conscientiam precatam, quae hahetur per sanctificationem, quasi dicat effectum Baptismi non esse mundationem sordium carnis , sed sanctificationem, quae guttur ex conscientia paccata. Nec hic audiendi sunt Haeretici, quidum nimis pii videri volunt erga Deum, emeaciam ti amentorum euerter nantur, dum dicunt, impium esse auem tere mentes a Deo , easque ad vilia elementa conuertere, quod , inquiunt, a Catholicis praestatur, tam vim causativam ratiae conserunt Sacramentis . Sed deberent intelligere flagitiosissimi isti sacra mentorum euersores humanae naturae conditionem, quae sensibilium element rum , multiplicisque caeremoniae apparatu facilius , suauius, oc connatur lius in Diuina evehitur, ει per ea , quae viasbilia sunt, ad invisibilia eleuatur , &tunc perciperiat, quam prouide Diu tia clementia se quodamodo accomodans Mitioni hominum suauites, de per media accomoda ipsos ad se, suique cultum conuertat, de trahat.
An Sacramenta causent immediat haliquam dispositionem ad gratiam.
s V M M A R I V M. Sententia docens Sacramenta immediat E causare dispositionem Porsicam ad iratiam. r. Sententia docedis esse causas esse Iiuas PPysicas mi is anima eum Iratia . 2.
n e fot immediatia sintia illam Physicam dispositionem ad grattam. Isia Tissica dispositio, nee est necessari respectu Sac Mentorum , nee respectu obiecti. Πρη est assignabile, in quo consistat. s. a
Sacramenta noua legis non causant forum essemia unionem anima cum gratia. 6.HIc titulus non videtur Iono distarea praecedenti ; nam hic quoque videtur versari circa causalitatem, vel immediatam, vel mediatam Sacramentorum ingratiam; si etenim concedamus, quod Sacramenta tanquam muta Physicae instrumentales causent primo aliquam dispositionem Physicam ad eandem M tiam, de ipsa mediante ipsam gratiam,
iam non admittimus ea alitatem imme dilatam in ipsam, si vero negamus caus
litatem in eandem physicam disposti, .nem, iam agnoscimus Sacramenta ipsa ingratiam immediath influere . Hanc immediatam causalitatem Physicam in illam dispositionem Physicam, de solum mediatam in gratiam
runt calensis pari. q. q.8. membr. 3-Oφi P asserens menis. 2., Paludanus in porto dist. I. q. l. S er conel. 2. ,σibi Capreolus q. I. conci. menta rariensis lib. contra graites e. s', qui ex in m
variis principijs, quae ipsi sustinent, in d/ tetentum suum conantur euincere; oc primo admittentes glatiam produci per crea- ii: Ttionem, non praecish per generationem Physies arbitrantur necessariam es Ie,ut Sacramen- ad traiata concurrant ad ipsam, illam praeciam tiam. Physieam dispositionem, cum caeteroqui nil emeerent, eum ad gratiam utpote ter minum creationis nullam vim habeant. Secundo ex eo, quod arbitrantes nulli creaturae, neque tanquam instrumentali causae posse competere vim creativam, per consequens asserunt, nec per Sacramenta posse gratiam creari, de propterea causa re illam dispositionem. Non multum ab istorum opinione dis- stare videtur Solus in quarto P. I. art. I. s. igitur ad aetumentum, qui, quamuis nonyideatur admittere aliquam dispositionem
127쪽
. praeuiam consistentem in qualitate distin- ictra eta od uctain ab eisdem Menamentis, ad ius des, mixtit tamen eadem Sacramenta esse cau- est in ud fas instrumentales Physicas immediate enunionem Vnimis animae cum gratia, &per animaeeu hoc mediate gratiae. gratia. Assertio Sacramenta nouae legis non
causant immediath emetiue illam Physi- eam dispositionem ad gratiam , ω per
hanc mediate ipsam gratiam.In hanc consentiunt communiter Rcentiores, ad ut aliqui asserant aperto ora oppositam sententiam hac aetate omnibus displicere. Probatur primo, quia, vel haec productio Physicae itispositionis ponitur ob ne- gratiam Monserendam, Veschi insufficiemia Sacramentorum ad p. med ille nendani immediate eandem gratiam ; exellective neutro capite in necessaria illa produc- illa Pi v. tio, ergo illa productio tanquam inutilis, si a di de ruper tua non est ponenda. Minor prin
de ii a partem, quia, velis illa necessitas consideratur posita in eo,
Quod gratia ex genere suo exigat in subie- O aliquam Physicam dispositionem, vel ex F, quod ea 'dem exigat, ut Sacramenta dicamur aliquid operari conferens ad
gratiam, cum ii ueant ipsam immediate producere, cu sit terminus creationis; non
ad produceudam immediate ieiam gritati ain ; utraque enim est in ordine stipernaturali, & si ex institutione Diuina ei virtus ad dispositionem, debet esse etiam ad formam. Probatur secundo, quia, vel illa dispositio P y sica est qualitas assiciens eadem Sacrameata, & ipsa reddens apta adem cienda ingratiara, vel est qualitas eruiens siea diia subicetum, ipsumque reddenx aptum ad Pofilio. recipiendam eandem gratiam ; si assicit eadem Sacramenta, quaero, an imipedia 'ς g producatur ab ipsis hcramentis, vel a Deo; si ab ipsis Sacramentis Mut viden- amen tur assimare aduersarij, dum dicunt es eorum. Dctita producere illam dispositionem ., nec Tencurrit argumentum mox positiun, modi la. sicuti Sacramenta vim habent ad illam ex pruno capite, quia ηratia non requirit aliquam praeuiam dispositionem Phys,
cam, cum haec producatur per Sacra inen-
in in . paruulis, in quibus nulla potest esse praeuia dispositio PI sca, ut per se patet, ct si in adultis requiritur aliqua dispositio,
haec est tantum moralis, prout tradunt liceardas in qOrto distis r. II. q. ad ρ mum, auaret lib. s. c. c., Omeriti traά. 8.c tram. Σ. n. 3 , Arri a diis. 48. sis. aecaeterique Jheologi magis communiter; . ex si Mido capite, quia talio supponitur gratiam per c ytionem producis contrarium enim expreta docent D. Tis V prima secundae q. II O. ara. tertiams
ratio est , quia gratia, habitualis habet
subiectum in fieri', cui inhaeres, cum sit a ridem, nec producatur ex nihilo subiecti cum semper sublectum ei seponat, ipsumque mutat faciendo ipsum gratamia, amicum Dei. In hoc non immoramur,
eum de ipso late sit agendum, dum de Diuina gratia. Minor etiam qu'ad secuntim partem se euincitur , quia Sacramenta secuniadum se apta sunt ad producendam illam disposidonem Physicam ad gratiam, prout
asseruiit ipsi Aduersarii, quae dispositio
debet esse in eodem ordine cum gratia, ad quam disponit, ergo erunt etiam apta eroducendam, habeant etiam vim ad pr ducendam ipsam fratiam , unde in iv ccessat ratio , cui annituntur aduersariis; in tantum etenim ponunt illam qualitatem tanquam dis sitionem ad essicien dam gratiam n quantum Sacramenta se cundum se sunt improportionata ad linsam gratiam, quae est ordinis supernat ratis, sed etiam sunt improportionata ad
illam di sitionem, cum ipsa etiam tiordinis ui pernaturalis , ergo, ves ninia
habebunt virtutem ad illam dispositio. nem, vel si ad illam, etiam ad gratiam ii illa disptatio producetur a Deo; sequntur id, quod supra confluauimus, ne hnon ipsa Sacramenta producere gratiam, sicuti, nec producunt illam dispositionein, sed tacti in utramque produccre. ad primsentiam iaciamentorum, sicque nulla es dicacia cognosceretur in sacramentis. Simstea aucratur, si od illa qualitas ameiat sithielim. ipsumque reddat aptum ad reci mendam gratiam, etiam recurritas mentum supra ficium, quod, sicuti ipsum subiectum est capax secundum se ad recipiendam illam es ciuionem, sit etiam cap x ad recipisidam Mam gra
Probatur tertio, quia mon est a nabile, in quo consistat illa Physica dispos, rtio ad gratiam; nam, vel est caracther in Non est Sacramentis irriterabilibus, vel aliquis ning natus in iterabilibus; in neutro autem ULdetur posse consisteret non in caraethere;
quia gratia potest produci sine illo, depo- 'test esse caracther sine fratri ; dispositio autem Physica muimur ad suam λrmam in quocunque subie io, oc sine illa dispositione servia non ponitur; non in illo ornato , quia in primis hic gratis fingitur'; Deinde non solum extra Sacramenta gratia acquiritur sine illo ornat vi sed etiam in Sacramentis non iterabilibus, ergo deci Di l- si
128쪽
Quaest. VI. De effectu gratiar Art. III. i or
Astertio II. Sacramenta nouae legunon habent solum causare unionem animae cum gratia. Est directe contra Samu
Potissima ratio, ob quam solus ammstabat solum illam unionem animae cum gratia tanquaesiectum immedia tu Sacramentorui ea erat, quia existimabat gratia
non produci per generationem, si a per sciam creationem , cuius non est Axcreatura iuxta eiusdem principia,sed haec ratio nullo modo sebsitit, cum gratia producatur dependenter a tubiecto, in quo recipitur, & cui inhaeret, ut lat E probabimus in quaestionibus de Diuina gratia,
ergo Sacramenta non causant praecise illam unionem. DeindE, si Sacramenta vraecisε causarent illam unionem, nullamnaberent penitus causalitatem in gratiam, nam licet haberent constituere hominem gratum, non emcerent ipsam gratiam,&ncuti emcere unionem animae cum compore est quidem emcere hominem, non autem animam, ita emcere unionem animae cum gratia est emcere hominem gratum, non ipsam gratiam . Rursus vitio saltem prioritate naturae praesuponit exi- sentiam rerum uniendarum ; prius enim
est essecluam uniri; vel ergo pro illo primri gratia existit independentur a subiecto, de hoc non, quia cum sit accidens non potest eidem naturaliter competere esse per se; vel existit dependent r a subiecto, &se iam est in subiecto, unde non exigeret uniri per Sacramenta .
An Sacramenta causent moralit rgratim, & quomodo .
Sacramenta e fant immediatὸ in alis,
Σωuuntur argumenta mira immediatam e salitatem moralem. MIn quo consistat hae moralis ea salitas umria sententia rem . . Explicatur iuxta -ntem auctoris, in quo coaesistat hac causalιtas moralis. q.
Argumentum in eius probationem. Trimum Aduersantium argumentum, quod
eum hae modo non sit meritoris . 6. Secun a desumptum ex eo, quod actiones ministrorum quandoque sunt peccamin D. T. Tertum ex eo, quod non me ceumr eo uatem, eo quia fot nomine
chrim. 8. Vnim ea eo, quod non possunt , ut tactiones cluisti, dirigi ad cultum eiu
Sol tur pHism- a Sum tum. I . Siauitur fecundum. II. Solvitur tertium argumentu aduersat in . Irus uisur quartum argumentum. II.
C Vpposita imi diliata musalitate Sammentorum in gratiam, quam humisque in praecedentibus articulis probaubmu inquirimus modo, qualis sit haec ea salitas, an moralis, an Physica, quam quaestionem, ut exactius dirimamus, in hoe articulo insistemus in ea alitate minrali, in sequenti in Physica .
Causalitatem moralem in gratiam res- pectu Sacramentorum, & quidem imm diatam exceptis in, quos in praecedent, bus coniurauimus, volentibus solum mediate causare, vel esse meras condition omnes sein Catholici agnoscunt, nec in hoc diutius immorandum, cum communem habeamus consensum,& licet plurimi constituant causalitatem Physicam, non denegant tamen moralem. Breuit 'in' imuis men eandem causalitatem sic euincim . diM8 mo. Sacramenta nouae legis continent gratia, rallidroc quidem in virtute passionis, de mortis gratiam. Christi Domini, ergo eandem moralites causant. Ante ens quoad primam par tem ex iuressis colligitur ex definitione Concst Florent. , ω Trid. supra allegata; quoad secundum euincitur ex eo, quod Sacramenta dicantur emanasse E latere hChristi Domini, & dicuntur actiones morales Christi Domini ; Christus auten
Dominus dicitur causa moralis, de meritoria graciae, ergo , de Sacramenta erunt instrumenta moralia vimin instrumenta
Christi Domini, gratiae dec. v rtissi- ..inum verificatur ex eo, quod passio, demerita Christi Domini non amplius Physich existunt, sed tantum moraliser. Nec me mouent ea, quae ex aduerso possunt in hac specie considerari ε neno, quod, si essent causae morales, non potant Sacramenta dici conferre immediate gra-- tiam, quandoquidem, ut morales habent solum mouere causam principalem Phy- menit seam ad causandum effectum; sicque ipsa contra a non causarent immediath , sed mediante im-- alio; nec item me mouet, quod Sacramen. d tamia dicantur instrumenta Dei, ut autem instrumenta Dei non sunt moralia, quia instrumentum morale non est eius, qui mouetur, sed eius, qui principalithr m uet. Non inquam me mouent; non primum, quia, hoc ipsum, quod est mouere alium ad producendum Physice effectum est immediate causa re moraliter, licet non si immediast causare Physes, cum causalitiis immegiata causae moralis sit modio a. uere
129쪽
I o 8 Pars I. De Sacram . in genere.
uere ; quod etiam colligitur ex paritato adeoque actiones dicuntur eiusdem prin- causa: nnalis, quae, cuin etiam consistat in cipalis HE omnia potissiarum Elucescummotione, dicitur linmediate causare ex eo, in consectione S Uamenti Eucharistiae in 'uod inoue it Non secundum, quia, ut qua Sacerdos agit per verba relata V pe infra videbimus, Sacramenta nou solum sonam Chrilli, non ipsius Sacerdotis,dum sunt causa: instruimentales morales respec- dicit, hoc est cerpus meum, bis est sanguis tu Christi, sed etiam instrumeti tales phy. meus , quae tete important Christui s e re ectu Dei, adeoque, ut subori agenrena ; & hinc idem insertur in ordine nantur Deo, ut principali agenti Phy ad alia Sacramenta. non eum mouent, sed Phue ilae cum ipso Ex quibus omnibus sic desumitur arsu- Concausant; ut vero subordinantiar Chi, mentum ad Wmnqstram. Merita Christi s asto Domino, mouent Deum. Domini habent causalitatem moralem in
Tota dissicultas consistit in Hic do gratiam habitualem, & sanctificantem, . i. o
in quonam consistat haec moralis calaalι- ergo Sacramenta continentia valorem las , circa quam in tot dicendi molim meritorum Christi, quaeque applicant e In duo ut Potius dissicultatibus dem merita moraliter etiam influunt in consutae uuluerit l, quam explanaverint. eandem gratiam ; Neque arbitrandum haee mo. I fect. I. HUNI. 2. duodecim minia test, quod ex eo, quod applicent merit Faliscau. refert, quibus varij explicam hanc Sacra- Christi habeant vim praecia conditionis,oli 3. mentorum moralitatevi, & simul coris, in ta causae influentis, sit ut approximatiorat tanquam in eo deficientes, quod non igius ad liguum non est causa combusti maiorem emcaciam tribuant Sacramem nta, sed meracondixit . Non, inquam, a vis nouae imis, aς tribuatur antiquis. bitrandum, quia revera continent ste omissis his dicendi modis, quorum consu- tum eorundem meritarum, quin imo, latio videri potest apud euiulem Arria. & ipsa merita inoralites, unde dici non in gam polluat mera conditio, vera causa , Sentio hanc eausalitatem moralenia nec currit paritas de approximwoi et . coiasiilere in eo, quod Sacramenta conti, ignis, qui, i liac non continet in se ignemneant merita Saluatoris,& pretiosa eluc adeoque .d sanguinis, S sint veluti quaedam: uersiis hunς nostrum modum expiberae Apothecae, pixides Christi meritiν candi in alitatem moralem SacrameΠ- a Pleni illime, ciuic hristo disponenae, vim torum in gratiam plura milita tu hic dis tub, qu*ex copiosa redemptione mana- soluenda. nimum est. Si actiones iocra-rkbi H est gratiis salutaris, quam nobis Minales haberent causalitatem mo alem nori ius cruci, promeruit Pr bacramenta in gratiam, quia tanquam acti 'Ch6- Qici quo prci. uisund tur; oc cum huiusinodi Sacramena ni habent peculiarem cum Christi meri, lorie con La nan i une, Sin persona christi, di tis connexionem , haber tint itus i t nxc eatitur etiam action .s Christi: di ratione moralitatis rationem meriti, sed actione h, ruin omnium dicuntur causalitatem, Christi Domini non possunt baine tiO meri, ' ' moralem exercere in eandem stratiam . meriti, quia Christu modo non est ria. Probatur, S explicatur simul me singu- metriti, ut persecti minus comprela pari s dc primo, quod Sacramenta , hςnsors ergo, nec rationem c sae mora- contineant merita Saluatoris, deducitur ita, ergo illa inoralitas non est ex 'o desu ex eo, quod iuxta Concit. Florenti in de- i das quod actiones Sacramentalia snt Wio Vni s , dc Trident f ..'. eam si actiones Christi. continent gratiam , quam signiscant . Cundum est, quia actiones, quibus mi gratia autem nobis non confertur, uisi ex nil tri conficiunt Sacramenta,non pollunt γmeritis Christi, adeoque virtutem eoruΠ- ei ς actiones Christi, quandoquidem ae dem meritorum continent . ς hac conti- tiones ministrorum conficientium, quan a '
nentia sequitur , quod sint v luti doque sunt peccamnone, ut experia erim di , surii plenae thesauro meritorum Christi , dc x-tς ministrorum, vel ex prauitate ficis, meetimi propterea dicuntur e latere Christi ma- ad quem diriguntur ;bactiones autem ---nasse. Seeundo, quod dicantur acti0nta Christi non possunt eise peccaminosi,cum Christi ex eo euincitur, 'uod ministri M- rQtione unionis hypostaticae Christus site amentorum nouae legi, sunt Christo sise impeccabilis non solum proxime , ted Mrdinati,&- etiam remote . smuni , sui propterea dicuntur ministri Tertium est, quia in tantum actibnes xx eo. Christi illud stimae ad coriiub. φ bis sacramentales sunt adtiones Christi, de quod fiat homo , ut mini res christi a moralit r causativae gratiae, in quantum quidquid autem agunt ministri ex com- illae actiones fiunt a ministris ex inta missione , de deputatione sui principalis tione, nomine, de in persiona Christi, sed
Gunt in nomine, de persona eiusdem, ex hoc Munt haως illam rauctra salitatam
130쪽
Quaest. VI. De effectu gratiar Art. III.
. tem moralem, ergo non benE explicatur ad gratiam elargiendam. ita causalitas moralis per hoc, quod a tiones Sacramentales sint actiones Christi.
XI inor probatur, quia noua Sacramenta dicuntur comunitEr suum valorem, suamque causalitatem habere ex virtute passi nis, de mortis Christi Domini, at voluntas , qua Christus Dominus sibi ministros
constituit, non est voluntas patiendi, &moriendi, ergo &c. Quartum est, quod actiones Sacramentales diriguntur ad cultum Christi Domini, sed actiones Christi Domini non possunt dirigi ad Christi cultum, ergo acii
nes Sacramentales no sunt actiohes Chri- non ponsti Domini. Minor probatur, quia, sicuti sane Ui-'antiqua Sacramenta non d*Ontur a
diu uir xiqnta Dei, quia spectabant ad Dei cui
mustam . a ςultus, autem non potest eistinctio 'Des, cum nemo possit se ipsum, vel perie ipsum, ves per alium colere, ita neque
noua sacramenta possunt esse actiones
Christi,quia,cusi & ista speclet ad coelium Christi, Christus non potest se ipsum co-
parum negotii haec 'biecta possunt
nobis Iacescere , quandoquidem facilem admittunt solutionem. Ad primum etenim dico, quod merita christi possint dupliciter considerari, ves pro statu, quo a Conside- tiones meritoriae positae fuerunt, vel pror mur statu, quo positae sunt, & tantum mora- perseuerant; iuxta primum statum habent rationem meriti; iuxta secundum
rationem preti), iuxta illud. Eriti enim estis pretio niagno, quod, si etiam in hoc st, tu dic itur merita, dicuntur talia in o dine ad statum, pro quo fuerunt elicita; yndς rra sic componitur . Christus Dominus in hac vita degem per omnes suas
sperationes meruit, suaque merita consummauit in ara crucis, per quae condigne satissecit Deo quoad susticientianae pro omnibus; deindE reliquit pretium infinitum suorum meritorum in thesauro Ecclesiae medijs Sacramentis applicandum singulis. Quarε, dum nunc Sacramenta applicantur, non dicitur Christus
de facto mFeri, sed applicare pretium
suorum meritorum relictum in eiulem Sacramentis , dein thesauro Ecclesiae. Dici
etiam potest, quod opera Christi Domini,ves possint simai sub ratione propria , &formali meriti, quatenus habent respectum praecisE ad praemium, ves sub ratione communi oeeris abstrahentis a ratione ., meriti relati ad praemium, ves a ratione operis conferentis ad impetrationem, & sic , q inuis sacramenta non habeant causalitatem moralem, quatenus sint moritoria, habeant tamen, prout sunt impe-yratoria et ut vinumque moue t iniun
Ad secundum patet ex supradiciis quid sit respondendum; in Sacramentis etenim . ab iniquo ministro consectis potest consi- actiones derari,&sensibilitas, & ratio significati- Christiui,& tendentia ad gratiam, unico verbo respici ea, quN pertinent ad Sacramentum: se. substan-cundum se; rursus ea, quae sunt extra k ix trationem Sacramenti, & se tenent praecise ex parte ministri deficientis a retia ratione, cum sit actione peccaminosa imn a tus ; Sacramenta igitur, dum fiunt a ministro, dicuntur actiones Christi Domini , prout inuoluunt ea, quae pertinent ad
rationem Sacramenti, non quoad ea squae sunt extra talem rationem, & non se tenent ex parte Sacramenti, sed ex parte tantum ministri. Dici etiam potest, quod eadem a ctio possit esse bona, & h nesta respectu unius, & mala , & turpis ratione alterius; sic largitio eleemosinae potest esse bona , & meritoria respectu
i rincipalis, qui dat, & imperat ipsam
argitionem, & mala respectu eius, qui ex mandato principalis illam exequitur, quatenus tribuat ex malo, & peruerso sine, sicque actis Sacramentalis , prout est a Christo Domino erit honesta, prout tamen fit a peruerso ministro mala. Ad tertium dico causalitatem moralem Sacramentorum in gratiam non consi- 11stexe praecise in deputatione ministri ad Applicit
conficienda eadem Sacramenta nomine, merita
S in persona Christi Domini, sed etiam in Christi .
applicatione meritorum Christi Domini, prout proueuiunt ex ipsius passione, &morte ,& hoc quodamiuo indivisibiliter; non etenim ςsi deputatio quomodocunque, sed deputatio ad determinatam actionem, nempe ad applicanda merita passionis, & mortis eiusdem Christi. Ad quartum, quidquid sit, quod antLqua D ramenta essent, vel non essent minraliter a tones Dei, Sacramenta nouae
legis ordinantur primario, & principali-tEr ad hominum sanctificationem, sicuti mεnt .
Diuina incarnatio principalithr ex vi prP ordinanis sentis decreti orainatur ad eorum salute , tur ad unde licet, siue in ordine ad Sacramenta hominuantiqua, siue in ordine ad noua, non at tenderetur cultus Dei, & Christi, qui venit secundario, quia tamen veniret primarius effectus, qui est hominum sandimcapio, semper verificaretur, quod ministri Sacramentorum antiquorum, & n uorum sint Dei,&Christi ministri in ordine ad eandem sanctificationem . Deindri licet actiones,quibus antiqua Sacramenta fiebant, non possent esse actiones Dei in ordine ad proprium cultum , cum nemo , possit se ipsum colere, actiones tamen, qui Dus noua fiunt sacramenta, possunt ellit