장음표시 사용
241쪽
colliquamentum sacere. colliquamentum enim ipse intelligit pessimam illam affectionem, res, fit quae in ardentissimis vel periticiosis febribus solet conspici. sed non mirum si aduersius Aristotelem momus iste inuectus sit hac in re, cum Gal. Aristotelis alioqui multis in rebus adat uel sita mirator, &Averrois acerrimus Ciusdem omnibus in rebus propugnator, &defensor, pr ceptorem hac in re deseruerint. ille quidem I. de sympl. causis ultimo de 3. de causis pulsini , la te cap. 9. Auer. autem 2. collect. medicinalium, cap. 2I.nam lassitudo non ex colliquante exercitio, sed ex meditatione, aut solicitudine, citra cibum sumptum somnum mouere solet. 8e conatus ad dormiendum, S frictio mollis, Cantus suauitas, & tenebrae,& flentium, quorum nullum exhalationem continet alimenti. quoniam etiam non semper dormimus. dum Dim fit e,. . cibum sumimus: nec semper denegato debito tempore corpori nutrimento , vigil ... δ'' et mus. Aliam igitur commenti sunt somni causam naturalem , propter naturam retra- . . lientem spiritus , vel ad eorum reparationem , vel ad alimenti sumpti concomonem. Innaturalis verb , propter causam impedientem delationem animalis spiritus, ad me bra facultatis, siue ea sit refrigeratio valida, cerebrum neruosque condensans, obstructione constipante siue humor obstruens. ut sit impotentia sensuum, propter naturam spiritus re- Auili sed . tralientem, vel causam praeter naturam obstruentem. Αuic. etiam ipse I. I. Tract. q. cap. I. ςμ iv μ' spirituum ab organis sensus Ec motus ad principium, praeret; instrumemta respiratoria. si tamen has amplectamur opiniones, non ita nobis facilis erit ratio disso, uendi multas quaestiones, quae facillimε tolli possunt si sequuti fuerimus Aristotelis opini,nem : ut optime a nobis est annotatum in com. ad primam sectionem. sic igitur post labores,&cibum de potum , somnolentissimi reddimur ob hunc vaporem tepentem sursum petentem:in laboribus quidem attenuatis, & colliquatis multis humoribus, ex quibus sursum vapores, ubi incaluerint, eleuantur, in cibo vero & potu, ut dicebamus, quod ex actione cal ris in alimenta vapores eleuantur,ic caput ubi petierint, in aquam conuertuntur, qui deorsum quodammodo cor ipsium obruunt. Iteianthoticis enim dy m ardoribus Ecc. J quod exemplo ex laboribus de cibo & p, tu desumpto, ninum ex vaporibus ditastibilibus fieri docuerat, ex opposito, vigilianempe in praesentia, aggreditur idcm probare argumento tum ex melancholicis desumpto, tum Mex febribus ardentibus,in quibus vigiliae maxime vigens, quamuis non propter eandem causam melancliolici enim, cum frigidi snt,de sicci, cerebro priuati humore illo tepente insomnes permultos quandoque dies Ee noctes remanere obseruamus, quδd in celebro, quin&uniuerso corpore leuis sit humiditatis quantitas, eaque etiam, quae luperari, concoqui, aut
digeri non ita facile possit a calore. Idem contingit in ardentibus febribus, sed ob aliam eam iam absumpto nempe de exsiccato uniuerso sere humore somnus absolui non potest: sed ubgiles fere semper fiunt. omnem dec. J breuissime iis verbis solutionem problematis absoluit. dicens si ad likexempla, quae proposita sunt,&ad caulas tum somni in laboribus, Si post cibum de potum, tum vigiliae in melancholicis, etiam in ardentibus febribus animum a i. buerimus, facile fieri poste ut distbluamus hanc quaestionem. si enim temperate vinum assumpserimus, somnum conciliare obseruamus experientia , de docuit Gal. lib. 3.de causis puls cap 9. 8c cap. vlt. I. de sympl. caus. si vero plus quam oportet absorbcatur, duplici r tione somnum potest impedire: vel qudd cum vaporibus calidis &humidis acres fuligines,& siccae sursum feruntur, quae humiditatem superantes, potius siccitatem inducunt, Zc vigilias potius producere aptae sunt, aut certe quod ob multitudisiem quasi obruunt calorem naturalem:sicque, humore refrigerato, somnum inuehere non poterunt, sed quasi stertunt, de
242쪽
Probi. XXVI. Cur ebriosi tremunt, & eo magis ubi merum hauserint, cum vinum exc.ile- faetendi vim habeat:tremor autem fit maxime a frigido. unde rigentes maxime tremunt. multis enim solo Heraco utentibus nutrimenti gratia, tremores adeo vehementes acciderunt, ut etiam comprimentes repellerent :& calida aqua profusi, vix persenserunt.alij autem eodem, tum & perfricationib. & carnibus utentes, in attonitum morbum inciderunt: tremores autem ob immobilitates minus inciderunt. dolor tamen vehemens, dc inquietudo eos exemcebat. Tremoris igitur causia est frigiditas. videntur enim, quemadmodum dictum est, haec pati, qui rigent, & qui vehementer sunt senes : utriusque autem horum eadem causa , illorum passio frigida , horum autem aetas. Vinum autem calefaciendi maxime vim obtinet. quare contrarium etiam producet. An nihil prohibet rem eandem a contrariis effici, dummodo non agant modo eodem , sed diuerso. Vt uritur 6c a gelu,& a calore , ubi gelu uniuersum calidum in unum coegerit. quare fieri potest ut a subcontrariis passio eadem proueniat. Tremor autem fit ob inopiam calidi non cuiuslibet , sed proprij. corrumpitur autem calor, aut marcore, aut extinctione. Extinctione quidem a contraris, a frigido &humido: marcore autem, vel indigentia nutrimenti , ut lucernae , cum ei fomes vel oleum defecerit. aut alieno calore:vt ignis in sole,le lucernae, cum ei fomes
243쪽
Qui rigorem vero patiuntur a frigido, extincto calido tremunt. Ex quo etiam fit ut calida aqua assuis horror exoriatur. conclusum enim frigidu interius, ac circumseptu pilos eriget. & in febrium quoque accessione rigor, qui si, per similes causas fit. in senectute calidum deficit alimento deficientemuiri metum etenim calido humidum: senium autem frigidum. Ebriosi autem, deficiente propria caliditate, tremunt, & si qui alii id patiuntur propter vinum: sed non modo eodem quo per senium. sed adhuc superat tertius modus corruptionis
calidi: quan do enim nimio utuntur,in corpore multa superexcedens caliditas, aut extinguit, aut debilitat proprium calorem, quo valemus. fit enim tremor, dum non dominatur mouens motor ut cum lignum longum non bene teneat quis, extremitas tremit. fit autem hoc,quoniam aut quod tenetur maius est:aut quod mouet, minus. Accidit igitur tremor extineto calore. Videtur autem haec causa mouendi in animalibus non dominari naturam. signum autem per frigiditatem ebripsis, &senibus hanc p. assionem fieri, quod iis sine rigore fiat
Quae ad huius problematis expositionem iaciunt, petenda sunt ex expositione probi malis septimi, ubi multa addidimus, quae ad huius etiam illustrationem praecipue facere via debantur.
ProbL XX v II. Cur leu iter ebrietate deuictus magis debacchatur quam valde ebrius, aut sobrius 'An q.iod sobrius quidem bene iudicat qui autem omnino est ebrius, quod tensus omnino impediti sint, onus ferre non valens nihil iudicat: non iudicans autem non habet inordinata phantasmata. parum autem ebrius iudiacat, sed propter vinum male iudicat,& in iudicando inordinatus est. Quemadmodum Satyro Clazomenio,quod amicus esset conuitiorum,defendenti propriam causam, Ut de re ageret, non ad conuitia prouolueretur, aures obstruxerunt, cessante autem contradicente cum reserasset, & pauca dicente adhuc ille audiuisset, nequaquam continere se potuit,sed maledicta effutiebat: quia ex praeassumptis male iudicare poterat.
Pro huius explicatione commentatius secundus huius sectionis erit adeundus.
244쪽
Cur ex vino dulei suavi alioqui existente non fiunt temulenti quod non proprium habet saporem dulce,sed alienum: amator ergo erit dulcis non
autem vini,qui vincitur. Pm expositione huius problematis sum videnda, quae dicta sunt a nobis in expositione problematis duodecimi.
ναρκωσἐς ctu' πο κ γένονθα . Probi. XXIX. Cur ebriosi a sole calefieri maxime gaudent An quia concoctione gaudent 3 Adhuc autem & quia refrigerati sunt. qua ratione dc apoplexia: dc stupores citissime a potu fiunt.
Et hoc problema, quoniam uberilis ab Aristotele inserius proponitur, Ze dissoluitur, pro blemate 31. ne eadem repetere saepius cogar, ad eum Iocum remittendum duxi.
ῆ'-ωτα ποιησl ο παibus rinincim. XXX. Cur temulentis multa interdum apparent,quod unum est An quia principia visuum interius mouentur a vino, quemadmodum de totum caput: motis autem principiis,non ad idem dirigitur visus. Sed quasi in utramque partem illius quod videtur, qua ratione duo apparent. hoc idem fit, si inferius comprimamus visium:mouetur enim principium visus ita, ut ad idem cum altero coire possit.talis igitur motus extrinsecus fit: qui autem est a vino,intlinsecus est: nec quicquam interest. Idem enim sequetur qualitercunque aspectum com
moueri S. Videnda quae in exponendo decimo problemate a nobis dicta sunt.
245쪽
Probi. XXXI. Cur temulentorum lingua oberrat 3 An quemadmodum corpus totum titu bat,ita lingua labens peccat, nec valet dictionem articulare An quoniam spongiosa est linguae caro, madefaeha autem eleuatur Z quod ubi euenerit ob crassitiem, quae est a tumore,dissicilis ad motum existens, exprimere sincere novalet. An quod ut in aqua, ob absentiam aeris, loqui non valemus, ita neque cum nimium in os humorem accepimus. in ebrietate igitur, lingua in humore multo posita, tacere exprimere non potest. id varo est oberrare. An quia in ea brietatibus animus compatiens oberrat. hoc igitur animo patiente, linguam pariter assici rationabile est: ab eo enim est loquendi priricipium. quo fit ut etiam sine ebrietate, csim animus quippiam patitur,compatitur dc lingua. sicut
in metuentibus. patet. Temulentorum linguam oberrare, temulentosque cepenumero balbutire nullus est nostrum qui quotidiana id non nouerit experientia. cur vero id accidat non ita facile quilibet intelligiChoc autem loco Aristoteles symptomatis huius causas inuestigat. Neque unica s lutione data,aut causa una assignara contentus, quatuor potius, ut rem hanc absolutius pedificeret , proposuit. quarum prima ex lingvae cum uniuersis corpore consensu, desumitur, eum dicit. An qum Mulum corpistorum &αJid vero non ita intelligendum est,quod ad motum uniuersi corporis linguam quoque per se necessarium sit mouetused quod eandem causam. quae corpus titubans reddit, nec recte sibi constans, linguae quoque balbutiem producere eamque ita labilem incere, ut recte rem, quae animo concepta cst, non possit, & articulatὶ proferre. An est lingi caro oci est secunda sausa ab ipso instrumento principali loquendi desumpta potissimum autem a bstantia ipsius lingus est vero caro eius mollis,m-ra,lc laxa, spongiae instar. per quam etiam etiam fibrae nullae excurrunt, quo fit, ut musculo. dici nequeat, sed peculiaris,qualem in reliquo corpore nullam reperire licet, cum igitur sit huiusmodi, humiditate accedente repletur, eleuatur, atque in multam molem extenditur, sicque sincere rem animo conceptam exprimere nequeunt,sed quasi tremebundi balbutiunt. est vero lingua principale locutionis instrumentum, quia ut habet Gal. I. de motu muscul. Cap. 3. in lingua motum omnem videre possumus:sursum enim & deorsum, ante & retro,sin, strorsum & dextrorsum apparet circumserrepartim etiam quasi reflexa, & replicata partim ingeminata, εἰ supplexa, nonnunquam etiam circulariter undique circumducta. Tria vero sunt in edendo sermone linguae impedimenta:praecipua et MM c, blaesitas,in qua certa quaedam litora pronuntiatur dissiculter L. R. balbuties, in qua litera,aut syllaba in proenuntiando praeteritur, ἰχνοςωHae,seu ρ γ λαλία, haestantia, in qua lingua titubat, de inter loquendum haeret,nec syllabam syllabae praepropere connectere potest: hanc hoc loco titubantiam non naturalem, sed aducntitiam Arist. potisimum intelligiti in ebri erute igitur,cum partes omnes quae ad cerebrum de caput pertinent, nimia humiditate persundantur. facile impediunt, quominus undequaque lingua moueri possit, neque ita facile syllabas syllabis connectere. cognouit Galenus noster 6. Aphoris. 32. hanc causiain , dum ex plicat Aphotisinum. Balbi ab alui profluuio maxime capiuntur ad proferendum R. L. diacens necesse esse linguam esse longam . quandoquc autem breuis est natura ob structuram
246쪽
n1turalem, & ideo trantietat. sed sepe id euenit, quia molliorem & humidiorem liabet
lingua temperaturam:quam ob causam S pucri balbutiunt,cum tale quiddam ipsis in lo eurquendo contingat,quale etiam in ambulando euenit: nam dc ambulare nonnulli prorsus non possunt, nonnulli vero non sussicienter, cum cruribus nequeant propter mollitiem firmiter inniti Quibusdam etiam xvate integra, inter loquendum deistigatis. balbutire eontingit. sequitur. Quare dc ebrij aliquando balbutiunt: partim quia multa humiditate perfunduntur,partim quia tiam ab ipsius multitudine praeuagantur. quod in ob absimi aisu non vase , dcc. J Est tertia responsio a medio me stumale disposito desumpta : medium enim quo non modo vocem edimus, sed quo loqui mur aerem esse docuit Aristoteles t. de anima: Optime enim quotidiana experientia o seruamus si quispiam aut aquam,aut humidum quippiam aquae similo in ore habuerit,non posse atticulatε proloqui. cum igitur oc spongiosa linguae substantia, de musculi illi inset utentes humiditate multa in ebrietate sint reserti, tum&cum totum os, dc adiacentes partes superfluo humore madescant, non est mirum si aut balbuties sequatur, aut in Io quendo titubent. obseruauit Aponensis optimc dictum esse ab Aristotele, non posse nos loqui in aqua,quoniam sermo illi erat institutus de articulata sermatione verborum cum voce quae non nisi in aere, Ac per aerem formari potest. vox enim sub aqua etiam emitti potest,& exaudiri aere expulso,quae in organis,thorace nempe continebitur,& pulmoni bus: at significantem sermonem proserre in aqua non valemus: quoniam in sermone formando,non modo opus est aere emisso, sed etiam intus suscepto. o quia cum ebrietasibin animis cinpatiens. J Est quarta ratio di luendi problemati, ex principali agente, anima scilicet, clesumpta: dum anima corpori huic corruptibili, Semultis ac variis passionibus subiecto coniuncta est,necesse est iisdem permutari,atque eo 1nodo saltem in operationibus assici, quibus laborat corpus. docuit hoc longa oratione Aristoteles in libro physiognomico,sed longiori oratione ex Hippocrate, Platone 6e Aristotele hoc ipsum commonstrauit Gal. noster lib. qudd animi mores corporis temperaturam sequantur. cum igitur ex multo ingesto Vino, tum per se,tum vaporibus hinc inde eleuatis, uniuersae animae actiones impediantur, atque labefactentur, rationabile etiam erit, virtutem illam, , tota anima essiuentem in linguam assici, atque stibinde in actione sua oberrare: chm ab anima tanquam 1 primo sonte prouenit actio illa. quae in lingua ad sermonem efformandum emissa est dicitur autem anima pati non per se, clim ipsa sit impatibilis & incorruptibilis , sed ratione instrumentorum. unde dicebat Aristoteles i. de anima si senex oculum iuuenis assumeret: utique videret sicut iuuetris. etiamsine Anetire,&c.J quod postremo loco proposuerat,exemplo confirmat: linguam nempe oberrare patiente toto animo aliqua ratione exemplo eorum, qui me tuunt,quibus cum animus, quasi spiritibus destitutus in operatione constans esse non pos. sit , producit etiam interruptas voces, Sc linguam titubantem 5c oberrantem. sed de haere problem. i 3. scct.8.
Cur ebri j dc qui sunt circa mare sole gaudent 3 An quia ebri j quidem con
coctione indigent: simulque euenit quasdam corporis partes refrigerari. qua etiam ratione attoniti morbi fiunt dc stupores post potus. Maritimi autem quod semper in humido versantur, id faciunt.
Quaerit cur ebrii solis calore gaudere maxime soleant:de quoniam eadem causa essicit, ut qui loca maritima habitant potissimum, aut qui in ipso mari quasi perpetuo vitam desectam uitagunt, ut piscatores M nautae, solis calore maximὸ 8e foueantur Se delectentur, simul quamuis extra proprium locu, id ipsum proponit, de ita dissoluit, ut nulla fere expositione tores,ciit. V 4 indigeant.
247쪽
indigetiit. dicit igitur L ---qi concoctioe indigem. J In temulentis ita multo vino fi
cultates ta calorem naturalem obrui superius docuimus, ut neque confici possit vinum. atque calorem naturalem quasi extingui contingat. unde cum cruditates multae genetentur, ut eas superare possit, indiget natura calore aliquo fouente, dc adiuuantei coelestem 'autem calorem huiusmodi esse, qui calorem naturalem ibuere possit, atque actio nem naturae concoquentis adiuuare, docuit Aristoteles libro l. de generat. animalium fouetur enim atque maxime adiuuatur calor ille noster naturalis coelesti illo 3e diuino calore,quem maxime proportione respondere dicebat calori stellarum. ubi igitur imminuta suerit defectu caloris innati concoctio, diuini illius caloris ope adiuvabitur qui quantusquantus tandem sit,salutaris semper est.& vitae conseruator.
S,mutque Gen ι qaseam panes restigerari. J Non hac sola ratione ij solis tepore gaudent , quod concoctio illo mediante adiuuetur,sed etiam quod quasi obruto calore natu tali partes aliquet corporis frigidiores redditet excalefactione indigent,ideo natura etiam eos solum ducente, efficit ut solis calore maximε gaudeant tanquam excalefaciente. Digidiores autem reddi illo argumento comprobat,quod ebri j caepe frigidis passionibus, po tissimum capitis, tententur, quod quomodo fiat iam longa oratione superius a nobis est
&c. JEandem propemodum esse causam Cur qui in mari vitam degunt adeli sole gaudeant,tradit. sed quemadmodum in ebriis causam reddiderat,qubdrefrigerati excalefactione indigeant, ita in maritimis in exsiccatione collocavit: quod ii non multiim refrigerentur,sed superfluo humore assiduo madescant.
δαν -αυτως. Probi. XXXIII. Cur ebrij ad concumbendum sunt impotentes 3 An quod oporteat locum aliquem excalefieri magis quam reliquum corpus. hoc autem in iis fieri non potest ob multam caliditatem. Extinguitur enim a motu calidum productum a continente m gis. An quia oportet inferna loca calefieri φ Vinum autem sursum aptum natum est ferri: quare in iis partibus caliditatem excitat. hinc autem avocat. Post cibum etiam non multum ad venerem incitamur. &praecipiunt prandendum quidem multum , coenandum vero parum. cibis enim inconcoctis sursum, concoctis autem deorsum fertur calor de humor. seminis autem ortus ex his fit i& fatigatis idcirco per somnunt profluit quod labor corpus humidum & calidum reddit. si igitur excrementum in ea parte substiterit, per somnum semen erumpit. Haec eadem causa est, cur in mor- 'bis id fiat, tum & in metuentibus,de in morientibus etiam. Vide quae in expositione pnislain. I x. nobis dicta sunt. Diuili sed by Corale
248쪽
Probi. XXXIV. Cur iuuenes cum inebriantur,magis immingunt quam senes An quod calidi & humidi sunt:multumque excrementum conquit, quod corpus humidum non absumit. quapropter emanditur:senectute autem accedente propter siccitatem humorem superantem attrahit corpus. An quia somnolenti magis sunt iuuenes senibus quocirca grauiter iuuenes consopitos urinae saepe excitatio latet, ut haec prius erumpat,quam surrexerint. seniores autem latera minimὶ potest, quemadmodum neque externorum motuum quisquam minus ab his
percipit, quam ab adolescentibus potest. Id manifestum est, quoniam ipsi iuuenes in profundis somnis maxime immingunt.
Eos,qui in somno urinam continere nequeunt Graeci dixere, quos mingen- Iuuenes e.
tes in lecto Arabes appellarunti de iis loquitur in praesentia Aristoteles, dum quaerit, cur iuuenes elim inebriantur magis sibi ipsis immingant, quὶm senes. hoc modo assumpsit z.z' .a Hippocrates 7. Epid. cum dicit, c.ύρη vii uri -ὀλίγον. quod est sexto die noctu parum quid imminxit. Obseruandum autem quδd quamuis Aristoteles dixerit δα ἡ νω ς, quod iuuenes significat -τὶ τ ακ ζόν-ν pro adultis & aetate florentibus ipsi Hi pocrati L. Aphor. 41. sed manifestilis libro de salubri diaeta ubi τωι νέους iuuenes compacta habere corpora, & temperamentum siccum: quod de pueris dici nullo modo potest. hos vetb vocat potisis A iama παιας ad decimum quartum annum usque : hoc tamen loco potius pueros hos intellexit, εe iuuenculos. sic passiua sumit Aristoteles ut 1. Ethic. cap. 3. de auditoribus, sic 3. Rethon hoc modo saepE Demosthenes, sic saepissimὸ Plato. de iure quidem merito, elim &-nouus siue nouitius sit. hoc isitur modo me sumpsisse hoc loco manifestum est, cum hos calidos & humidos infra esse affirmet, climpotius iuuenes sicci sint dc compam. quaerit igitur cur pueri, & iuuenculi, seu iuniores, magis qu)im seniores immingant, ubi vino sese inebriaverint. duas autem assere solutiones,quarum prima est cium dicit,
calidi is humidi sinis. J Dicit igitur,qubd pueri,quod calido & humido praediti
sint temperamento, multam excrementitiam humiditatem in corpore colligunt: qubdeorum excedens humiditas caloris actionem infringit, atque hebetem reddit, quo fit ut superflut humiditatis leuem portionem possit absumere: multa autem in iis aggregata humiditate,necesse est tandem ut a renibus trahatur,ad vescimque tandem transfundatur, donee euacuatur,& extra pellitur. seniorum autem corpora prae siccitate multum hum reni & attrahunt, Ac exsugunt.
μα-lanti πυμ sinu. &c. J Est altera solutio. docuit Aristoteles libro de sem-no 3e vigilia, pueros ob abundantem humiditatem calori temperato iunctam, magis dormire,& longiores somnos habere quam senes: at in somno tum quhd ob recti E celebratam in ventriculo coctionem; tum ob multam serositatem collectam , necessarib urina multa colligitur, quae, cum M vesicam distendat, & aerimonia aliquomodo velisecet ad expulsionem etiam in somnis irritat. Hinc saepenumero in somno sibi immingunt non excitati: quod senibus non euenire potest,quod breuioris sint somni. illi igitur in lecto mingunt, sed eos id Iatet: aut certὸ imaginantur se esse excitatos, dc meiere: quemadmodum
249쪽
quemadmodum etiam eos magis motus cxterm latent, qui facultate animali apprehendantur , quam senes, quod animae puerorum sint in malio motu, S in maxima agitatione, ut optimc docuit Aristotclcs lib. de memoria 6 rcminis centia, intensiores autem motus remissiores semper solent occultare. Solet enim in pueris naturalis facultas praeualcro, animalis aulcm in senibus. quod si nos icitiam aliam addiderimus ex Auic. lib. I. Fen. ly. Tract. 2. cap. I . & I s. abiblutam fortasse magis lianc solutioncm faci mus, is igitur imminctionis potissimum in somno praecipuam caulam reiicit in musculum os vcsicae claudentem, si imbecillus fuerit potissimum ab intemperie humidiori de frigidiori: quamobrem puclli, foeminae & homines molliores prae aliis hoc symptomate sol cnt tentari: potissimum si ex iis fucrint, qui profundu admiaum somnum dormiunt. ubi enim in huiusmodi determinata quaedam urinae quantitas collecta fuerit, quae amplius ab ca ob pondus, aut ob aliquam acrimoniam tolerari non possit, irritatur naturalis expultrix facultas ad urinae cxpulsionem, cui teniti non potest musculus circa eius orifi- ' cium constitutus, quod sit imbecillus prae humiditate, de propterea ei liberum exitum concedit Quod etiam facilius contingit, si, ut idem cap. 3. docet, racione penitus occupata obsonini profunditate ad imaginationem huiusinodi irritationis sensus perueniat: nam cum haec facultas locum & tempus opportunum per insomnium ad urinam detrudendam sibi fingat, expultrix eo audacius ad proprium munus exequendum insurgit: musculusque ad vesicae orificium costitutus, non modo eiusmodi expillsioni non resistit, verum potius i prout cius partes sunt j sesc laxando opem auxilium adfert. si igitur bundanti humiditati in uniuersio corpore, & longiori somno, mollitiem hanc Mia-xitatem musculi addiderimus, absolutam masis huius Problematis rationem attulisse nos videbimur.
Probi. XXXV. Cur oleam ad ebrietates confert: absorptumque facultatem praestat po
tandi 3 An quod ex iis est, quae facultatem habent ciendi lotium, Pinuique viam facit r
hM etatio- Postrema hac quaestione quaerit Aristoteles cur oleum sidueth intclligendum est de eo quod ex oliuis maturis exprimiturὶ ita ebrietati aduersetur,ut post ebrietatum absumptum eam arceat & dissoluat , in vini autem potatione immoderata sumptum, temulcntiam impediat, facultatomque praebeat, ut sine periculo ebrietatis vinum multum ablbr-beri possit. quod diureticum ML J Quae urinam ciere possunt ebrietati, ea ratione si perius docuimus quod ad renes &. vcsieam vinum deducendo,impediunt quo minus ad cerebrum& caput ipsum,vapores assidue transmittendo cbiactatem aut faciat,aut conseruet. obseruandum autem oleum impropriE esse ex iis, quae diu retica, M urinam proritantia dicuntur haee enim facultatem illam nanciscuntur, non modo extenuando quae crassa sunt, sed i anguinem etiam ipsum fundendo, eiusque tenuem & aquosam partum secernendo, ingenti quadam caloris vi: secretam enim ita sanguinis part cm,quae serum est renes tat quam proprium sibi & familiarem arripiunt. at in oleo facultas huiusmodi non reperitur. olεε qu,. Sed sicuti ctiam diurctica aliquando dicimus, quae multam sciositatem gene cantia uti- i i promouent,ut melopepones,cucurbitae anguriae,rapaeuia oleum,quod aereas multas partes habeat. aliquas ctiam ig neas,sese pCr angusta insinuans, ad renes solet permeare, obstructas illas vias quandoque reserarer quod quotidiana nos docet experientia : in iis enim qui lapillo in renibus retento, doloribus maximis anguntur, ii olci insignem assii minoleve bile. pserint quantitatem, lapillum deturbari, viamque exitui illius in oleo parari. Vnde biisti , Avicen. 1. can. dicebat olea omnia diu retica esse. Cum igitur viam vino ad cxitum
sumiti. i. ii struat, merith& ebrietati factae obsistic,'immincntem prohibet. An potius dicendum vapoως ς est , quhd de vino dulci ebrietati seper bibito, dc illam impediente, a nobis cli statutum zz. hi expositione problem. i i. cum enim oleum, ut optime annotabat Plutarchus , 6 svm
250쪽
posiacain,quaestione Mona. ubi quaerit cur Homerus inter tot alia liumida oleo selum hoc epithetum concesserit. dicit enim. Id factum est, quod solii in vere humidum dici possit. leuitas enim illius aequabilitatem partium optime demonstrat: cum contactu omnes codem modo assectae deprehendantur. Praeterea oleum in motu, minus quam ullus alius liquor , strepitum edit, est enim penitus humidum. reliquorum humorum dum fluunt S: mouentur durae N terrenae partes impingunt, atque deliduntur, coquestrepitum edunt ob asperitatem. Quin etiam solum oleum non permiscetiir aliis. est enim densissimum, neque habet inter siccas Be terrestres in se ipso partes sipatia aut meatus, quibus recipiat id quod incidat:simul etiam ob partium similitudinem inconcinnum aliis, Ac continuum ipsum est:& eum spumat oleum spiritum non admittit ob continuitatem 3c tenuitatem Haec etiam causa est ut ignis ipso alatur. Si igitur vinum dulcc, quod erassiim sit 3e vise dum,& lene clim meatus obstruat de intersepat vino, vaporesque arceat, δc ne sursum fe- . tantur inhibeat, quanto magis oleo id conuenire erit verisimile, cum omnibus saporn
tet humidis,uiscidum sit vaporibus iter praecludat, ne sursum ferantur, hac igitur potissi-mlim ratione ebrietati obsistere censendum eaequod optime in libris acromaticis ab Ari-Mtele est obseruatum,cum Meteorolog dicebat: dulce vinum non inebriare,quia pinguiusculum est,nec halitum mittit ad caput sed ea praestat quae oleum. Sed quoniam to Moratione demonstratum est 1 nobis in com,ad i L. & 13. quomodo dulcia, crassa, Ole ginosa, de pinguia ebrietati obsistant, ne a m iterum agere videamur consill tb:hoc loco P aeterimus,ad illum locum lectorem remittentes.