장음표시 사용
281쪽
ptas. Gaza alib referens,ita vertit. Et virum necessitate impellantur ad concumbcndum animantes,an rei cuiuspiam gratia genus hoc libidinis datum est. quidem es, quis a/m corpore, &c. J Aggreditur Blutionem, εe primo unam proponit, quam alioelui primo de genere animalium capit. i8. resutauit. dis utans enim an s men a toto, Sc omnibus Corporis partibus decidatur, antiquorum opinionem primo proposuit id asserentium, qui inter alia argumenta illud ex vehementi delectatione desumptum in in suam tutelam adducebant. Cum enim titillatione quadam, ut in pruritu, voluptas excit tur, ubi tanta persentitur Ac tam uniuersalis sit, verisimile ex titillatione in uniuerso corpore
facta produci: huiushiodi autem esse non potest nisi ab omnibus partibus segregatis particu
Iis aliquibus,dum undequaque mouentur,pruritus ille,& scalptio quaedam fiat. Hanc tamentcsellit ibidem Aristoteles, ea ratione, quoniam si haec voluptatis ellat causa, utique antequa d actum venereum perueniremus,persentiremus delectationem, quoniam eo tempore deciditur , toto corpore materia seminalis, si vera est huiusinodi sententia: at vero non eo tem-Pore persentitur, aut saltem multo leuior, quae est ex perfricatione, sed vcra delectatio, de voluptas in ipso inu venereo excitatur. quo fit ut ob hanc causam non sit asserendum semen ex omnibus partibus decidi. An verb verum sit a toto semen genitale decidi de ab omnibus i Partibus,& quomodo aliquo modo ab omnibus partibus decidi dici possit,de quomodo etiam ad non absolute verum est, explicatum est a nobis in com in quintum lib. de aer. aquis locis. Hipp. se infra in explicatione 32. problem explicabitur. Cum igitur non omnino causiam h anc magnae voluptatis in coitu probaret, aliam iubiungit, cuius etiam libro primo de gen
m anim. Cap. I 8. fecit mentionem dicit igitur
An qumpramuis Mnex isto perratim tamensepromit, dcc. J aliam igitur voluptatis il- Iius, qua corpus uniuersum in re venerea gestit, de hoc loco proponit, 3c primo de genere animalium docuerati nempe sisnen calidissimum, spumosum dc spiritu caloreque undequa siue perfusum.quod dum genitales partes, acerrimi de exquisitissimi sensus suo motu titillat, de veluti pruriginem inseri, uniuersum corpus in sympathiam trahit.ut enim laborante memti tana totum membranosum corpus dolet, ita eiusdem titillatione totum gestit corpus, Adoommouetur. unde qui gonorri ea laborant, cum semen sine spiritu bus exeat, laxatisque nrieatibus proruat, nulla tentantur titillatione aut voluptate: quemadmodum Sc qui nimia vcnere abutuntur, dc fi equentissimε cocunt, minorem persentiunt voluptatem, quia dc pau- chores habent admuctos spiritus, de patentiores vias, per quas ferantur. de hoc est quod dicebat. Humidi auium eri u mosi inciasi praesernaturam. J Uerum hie motus secundum naturam deducens, id, quod praeter naturam superflue continebatur, ut voluptatem inducat, celeritet perfici debetivi enim dolor nunquam excitatur, nisi α Θροωe, consertim & celeriter fiat alteratio, ita semine paulatim profluente, de pudendis quas collacrymantibus, voluptas nulla excitatur. caeterum qub haec illustriora evadant, sciendum est diuinissimum Platoi .cm de voluptate duobus in locis elegantissimὸ ut sui moris est, pertractasse, in eoque naturam illius positam censuisse, ut affatim de celeriter fiat transitus quidam dc motus ad statum secundit mnaturam, tum in Philebo, tum in Timaeo. Doloris enim eam voluit esse naturam, ut sit a na- Detestatio turali statu molesta quaedam, Bd violenter confertimque iacta secessio. voluptas vero, ut sit regressus quidam in eum, Unde deciderat corpus, naturalem statum si modo refluxus is , at- ita Nque reuersio abunde simulque fiat ritavi ad doloris voluptatssique naturam essentiamque
constituendam id praecipuum esse velit, ut abunde simulque sid est consertim, Ac violentur pathos ipsum inseratur. quod a praeceptore mutuatus pluribus in locis confirmauit Galen noster potissimum autem s. capit. lib. de sym. causis, te septimo de decretis Hippocrates, εἰ Plato. unde dicebat Plato in Philebo voluptatem fieri harmonia contemperata, de in sui naturam protinus restituta quaecunque enim corpora nostra e nativo suo statu lapsa, in sui naturam protinus restituere possunt, voluptatem ea pariunt, hoc est, blandum ac iucundunt lupinitiquendam sensum, qui Hagna nos delectatione afficiat, ac voluptate deliniat. cum igitur 'corpora nostra superfluo quodam alimento premantur, atque eo euacuatione hac exonerentur, duplex sequitur voluptas, vera, de praecipua una, qua corpus onere illo se leuati persentit, altera, quod in motu titillatione quadam excitati sensus, in membranosis illis par tibi is quendam pruritum, dc simul Qilpellationes sensem excitant, ad quas voluptas in uniuersio etiam sequitur, clim ex earum partium genere sint ob maximam sensationem, ut v iii--iῖς
uersum corpus in Contentum tradant. tem
282쪽
pratis in re venerea exercenda ex ratione finalem quoque adiungit, nempe speciei conse uationem. admirabili enim quadam naturae prouidentia, cum mortale 5c dissolubile in diuiduum extingui necesse esset, effectum est, ad speciei conseruationem , ut singulis animantibus libidinis stimuli, de incredibile 'coeundi desiderium inditum insertumque fuerit. Quis enim per Deum immortalem, Concubitum rem adeo scedam solicitaret, atque amplexar tur'Quo vultu diuinum illud an at plenum rationis te concilij, obscaenas mulierum partes tot sordibus inquinatas, & ea ratione in locum imum, veluti in sentinam corporis releg tas, attrectaret scemina,vt ait ille, in maris amplexum rueret, cum & nonimestris gestatio laboriosa sit, & scelus exclusio diris eruciatibus molesta, saepeque exitiosa, & editi foetus educatio plena solicitudinis, nisi incredibili voluptatis cestro percita essent genitalia Vtet autem maps delectetur an vir, an foemina, disquisitio est non perinde necessaria. Hipp. mari concessisse videtur libr.de genit. Isacius lib 6. Theor. scemina. constat autem sceminas longius, de innumerosius oblectari : nam 3e dum virile excipiunt semen, & dum uterus ad F mih is sectionem mouetur, de s quod maximum est dum ipse etiam excernunti Qua fortasse tabia tione Tiresias vates, utrumque sexum expertus, mulierum parves visus est tutari: vehememta delecti- tia tamen excedere marem testimonia sunt, maxima virorum exolutio. exolutionem vero, es uuuz magna ex parte voluptas facit. si Gal. credimus i. de semine, capit. vltimo. praeterca eiaculatum a mare est amplius copia, crassius, calidiusque per inuolutiones plures,& veloci pulsus, quanto expultrix virorum quam foeminatum robustior est, quantaque virorum s men uberiori spiritu Ec calidiori magis est refertum: quare in scemina habetur libido iminosior, de minus excusabilis.
Cur coitus morbis quibusdam, qui sunt a pituita, conseret λ An quia superfluitatis ea exitus: quare eius quod superquit, multum simul expellitur. pituti
Coitus mot Coitum morbis a pituita c5ferre sibi assumit,& huius rei rationem Inuestigati verum quoaἰή.. t.. -& Aristoteles duobus in locis i problem.1o dc hoc loco hanc quaestionem discutiendam
aptiuua. Proponens aliquantulum in verbis euariauit, euariatione tamen magni momenti. cum quod
'' ' hoc loco quibusdam a pituita productis morbis coitum prodesse scribit, I. probi. morbis ex pituita nulla paniculari addita dictione proposaitiquod ipsium etiam Hipp. 6. de morb. vulg. seeh. fecisse videmus, a quo loco verissimile est Aristotelem desumpsiste,cum praeterea non satis constet quid per λαγνει quam nos coitum interpretati sumus, Gara autem venerem, aut libidinem immodicam vertit, quod in propositione maximam affert differentiam, cum ςuam sint qui de veritate huius propositionis non parum dubitent, viri, meo quidem iudicio doctissimi: sed nimio plus veneri insensi, propterea proposui hoc loco diligenter totam hanc
rem, ec accurate, considerare. dixit igitur u λαγυέα , nos coitum, Gaza hoc loco vene- Metistis-. Iςm immodicam, I.probi. libidinem immodicam vertit doctissimus Mercurialis in r. lib. sua-ini i variatum lectionum, cap.17.tum de annoti in Hipp. lib. reprehendit Gazam qui ita imterpretatus suerit quamuis enim inquit interdum Hipp. semen significet, ut annot uit Gal. in exposvocum antiquarum Hipp. nunquam tamen ab ea coitus immo rantiam ubi iii Miestatur.Marsilius Cognatus homo sane quam doctus, in Hipp. Aristotelis, Stan Mitiuα liquorum aliorum bonorum scriptorum libris versandis maxime exercitatus I.libro variarum obseruat. sap. r. quamula Gazae sententiam 8c interpretationem non omnino approbet dicit tamen apud Hipp. 3e Aristotelem aliis in locis vocem hanc promiscuε significare moderatum fle immoderatum veneris usum, idque Suidae testimonio comprobat, qui in voce hacti tisia L mi e quandam turpitudinem agnostat, inquiens, πορνμα id est, scortatio. de λαγνο , inquit, πορν , , κα-pερης πρὸε ῖ , id est, scortum, impurus, rebusveaereis apprime deditus. Ego vero ut dictionem λαλς ο , de salacem, & lasciuum,& libidino
283쪽
& libidinosum, &scortatorem significare obseruaui, & ante mc praeter Suidam. Hesychitim, etiam Eustathius, sicut libidinosium csc, ut videre, cit penula imo problem. huius scietionis duobus in locis, at Hipp. pro rebus venereis uti, & semcu emittere passim usui pauisivi multis exemplis docuit in laboriosissimo dictionario Hippocratico doctissimus Focsu,
qui etiam passim verbalia x λαγνειαν sumit aut Pro seminc, aut pro Coitu. pro scitii. nequidem ut etiam annotauit Gal. in Onomast. lib. lenatura pucri, cum iiiquit virn inque ' ubi venere frequentius utitur,ampliores cstinae venae, magis attrahunt φ λαγ νει - , senicii : de
lib. Mi των ωτὸ: παθοῦν. d. v I λαγναμα id est, semen ipsius cruciatum prodit,videtiirque de semine genitali,quod per veneris ludibria in somno emi illam est,intelligi. sic Aristoteles ins rius mi λαομέα αλλει, pro, admodum genitali semine abundat, dixit. pro coitu autem sumpsit Hipp. 6, Epid. Qist. s. T. α2. ubi , dixit, veheris usus morbis a pituita conserti& lib. Qιτ ἐπὶ: dicitur: quod cli rebus venereis abstitiere. &in 'lib. de natura pueri γν . in ipso coitu signis de a. de diaet. venus extenuat, humectat & calefacit semper igitur dictio haec λαγ e tum apud Hipp. tum apud Arai tot. aut semen, aut certe rem veneream, siue Coitum simpliciter signiscat. verisim tamen est apud tilios auctores λαγνείω aliquando in malam partem accipi.pro libidinositas, salacitas, libido immodica, immoderata rei appetentia, siccus quam censuerint viri docti. Philo. enim lib. 3. de vita Mosis, οἰνοχλυ ,οψοφαγi , ψ αα -- Θυm . quod cst, ebri tates, crapulat, immoderati coitus, & alij insatiabiles appetitus. Xen. λ cois libidini immoderatae inseruire dixit. cum igitur sententia iraec ab Hipp. sit desumpta, nunquam autem obseruatum sit Hipp. dictionem hauC pro immoderato usu vencris assumpsiste, quin
ne Arist. etiam cumque ramum absit, ut immiae ratus veneris usus morbis a pituita co ferat, sitque auxilio,vt potius cosdem inducat, euicitur, ut nulla ratione probanda sit Theodor versio, qui pessime & praeter rei veritatem λαγνείαν immoderatam venocm cst interpretatus. ver
vertim cum Aristotelas primo problem. '. indefinito pronuntiarit morbis a pituita coitum conferre, hic autem quibusdam morbis a pituita prodesse dixerit, quamam verior ex duabus 'iis propositionibus erit censenda 3 An dicendum est indefinitam illam propositionem omnino vim eandem habere: indefinitam enim propositioncm particulari a firmative rcspondere assirmant logici, ita ut si quis coitum morbis a pituita conserre dixerit, non utique omnibus & semper id praestare ex ea propositione quis contenderit. non est igitur quod quispiam sententiam hane tanquam maiori ex parte falsam, quod uniuersaliter vora non sit reprehendati reprehendendi tamen aliqui sunt, qui ad comitialem morbum dc alii lima soli in propo stionem reduxerunt, atque in iis etiam non tali uam causa sanitatis proponi coitum dicia ut, sed potius tanquam signum, quod pubcrtate accedente,&coeundi temporc supci ueniente soleant aetatis mutatione huiusnodi morbi di tui. at ego & auctoritatibus, S exemplis, &xatione eommonstrabo morbis a pituita aliquando, dc saepe, si ex rationc eo utamur, usum retum venerearum Conserte. Hipp. 6. lib. de morb. Vulg.scct. . pari. 12. morbis a pituita coitus, inquit, confert, quod primo de diaeta confirmauit, Cum venere utendum csse in aquae accessionibus copiosiore, in ignis autem impressionibus, parciore assii mauit: quod fortasse etiam innuit 6. Epid. scch. 6.dicens, labores, cibus, potus, somnus, nerea mediocria ab Hip.
mutuatus est Aristoteles duabus propositis istis quaestionibus. & Diocles quoque, qui ai Atheniensibus iunior Hipp. dictus suit, ut refert Theodorus Priscianus, epistola, quam ad Antigonum regem Pripsit, cum solstitio hyemali, quando plurimum exli uberat pituita,concumbendum esse scribit. Gal. quoque lib. art.med. aduersus Epicurum id ipse in asirmauit,&6. de locis affect tum 6c s. Im Epid. 22. in morbis ipsis a pituita si vires constent, coitum omnino commendauit. sic Celsus lib. 3. cap. 23. in comitiali morbo puerorum, tempore pubertatis superueniente coitum caepe tollere. Hipp sententiam tanquam verissimam amplexus est lib. 3. cap. 8. dccx Ruso inium usum contii litoribas 6. collect cap. 38.&i synopseos cap. s. tum&Patriaib. I. cap. 3 . iis vobis, morbis pituitosis coirus optimus. huic sententiae assiensere Mauritani omnes scriptorcs, Auic. Auemoar, Aliabas, S caeteri omneς exemplo etiam confirmauit pater medicinae Hipp. s. N 7. Epid. in Timochar e, qui hyeme 1 catarrho in nares maxime defluente, maxillae solicitaretur, coitu humore omni exiccato cu ratus est. Id ipsum etiam ratione confirmarc possem , sed quoniam jiuer alias una est quam Aristoteles in italutione proposuit, propterea prius Aristotelis verba sunt explicanda. dicit igitur. μινι superfuisatis est exitus, dcc. J Iam semen excrementum. i. superfluitatem ultimi
alimenti esse docuerat, quod cum album sit, simile pituitae est, quae & cxcrementum est , Accolore
284쪽
colore alba. lam semine igitur nonnihil pituitae excerni censendum est. quodHesdissiculi tem habeat aliquam, quod nihil tale excerni per venerem videatur, sed potius calidum, spiri.
tuosum, pumeum,quod potius aeris aut ignis naturam reserat, quian aquae, aut si quid tale excernatur,tantillum solum csse videtur , t respondere non possit maximo iuvamento, quod ,a...ti, Pituitoss ex Venere contingiti his motus rationibus, ut sui moris est, Argenterius in com . ad A vhie tu lib. Art. med. oceasionem sumpsit Arili carpendi Atque conuellendi. At ii quis quae ab Arist. A 'ς 1 de gere animal. dicuntur diligenter considerauerit, tum & quae decima sectione problem- ζ' .s. ζε 18. docuit, iacile erit iis formosis rationibus satisfacere dicit enim utrobique a certaro non vi pvi uam seminis partem deduci per spinalem medullam:cum vero cerebrum semper pituita resertum sit, quis dubitet 8c euacuatione quadam posse morbos pituitosos cerebri persa- Moibii 1 narit potissimis cum etsi nomanta quantitas cum semine deducatur , quae maximo usui esse pituit pose possiti motu tanen illo potissimum 1 pirituum qui inde impetu solito mouentur, deducitur costiti. ad partes in sernas pituita cerebro nobilissima parte relicta: quod si etiam non tantum sem nis a cerebro trahi dicemus, tamen potissimum cam partem exsiccari vacuatione astirmabimus, quod sit extremum, ubi cessat vis testium tractoria: quemadmodum enim tractio alimenti a cute ilicipiens ad ventriculum terminatur, per media vasa dc iecur,nec tamen in i termediis sentitur, sed in postremo ventriculo: ita vis trahendi a testibus vacui successione continua ad cerebrum cum dorsali accedit: & quia ad cerebrum aliunde attrahere non potest, fit, ut cerebrum cum dorsali siccitatem Ze euacuationem contrahat , sicut solus ventric Ius vere famescit. Mollities etiam cerebri de spinalis medullae concedentium trahentibus testibus, quod solidiora membra non ita permittinat, facit, ut humidae illae partes, dc pituita r sertae,& magis exhauriantur, dc euacuatione siccentur. quod Timochari iam accidisse ex coitu in distillatione magna a cerebro ad nares duobus in locis demonstra uit Hipp. Sed age, non sola Aristotelis ratione contenti , aliud etiam nos experiamur. Non parum rerum venerearum usum quolics pituita non modo in capite, quod iam docuimus, sed in toto etiam corpore, modδ vires una adstri , semper adfuturum existimaui: nam id in virium imbecillitate tentastis maximo semper damno cesserit, saepe vita discrimen attulerit aucta veneris exercitio, quo facessere maxime, nil1 robustum fuerit corpus consueuit virium imbecillitate, di siccitate addita. Quamobrem absumendae pituitae non exigua sane ex ea utilitas , simul etiam ob calefaciendi facultatem, quam in vegeto corpore, ex rerum vener arum usu excitari videmus, excitatis spiritibus,caloreque ex commotione corporis sortiore facio: cum imbecillioribus quoque idem caepe usu veniat, ut incalescant quidem primδ, mox ulterius progressi agitationem illam non serentibus partibus voluptate etiam totam corporis compagem laxante, spiritibus δί natiuo calore exhalante retrigeremur toti 1 quemadmodum magnum ignem ventorum flatibus ventilatum crescere, paruum extingui saepe obseruatum est. Cum vcneris ea potissimum ratio sit, ut spirituosas ante omnia partes roboret, potissimum s robustae eae fuerint: edque auctis illustribusque factis spiritubus quibus incalescere corpus omnino selet. pari ratione iis, qui noxiis aliquibus a pituita morbis tentantur , maxime succurrit venus, partim consumpta pituita, partim squod non minus praestad calorifica vi eliquata eisdem, fluxiliquefacta, ut educi e corpore aut pcrurinam, aut per secessum facilius possit. Hinc etiam iis, qui ex collecta pituita aliquando in calculum renum incidunt aliquando com seri dii soluta ea&colliquata, ne diutius haerendo calculi generationi occasonem praestet,
potissimum quod vicinitate renum qui maxime in venere exercentur, dc coniunctione qua
Moibis re dam potest materia foras propelli. Neque verδ quod doctissimi quidam viti obiiciunt nobis
hac in re aduersetur. Gal. s. in ε. Epid. 16. cum rcnum vitia minime coitu curati docuit, de modo coi- morbis enim iis renum de doloribus ex calculo sedandis, eo loco locutus est Gal. non autem μ' . de amouenda antecedente causa, dc praecauendo mo ibo, quod nos affrmamus: potissimum modo non. cum non tam Ex efficiente calore immoderato quam de materiali causii pituitosa attenuanda, atque eliquanda locuti simus. Pituitae praetcrea generandae saepenumero subtrahitur occasio,cum moderato coitu in melius promoueantur Coctiones, uniuersaque nutriendi corporis ossicia melius peraguntur illustratis spiritu bus, natiuoque calore,qui quandoque semiane aggravante torpescit, exsuscitato. Hinc agilitas corporis sequitur, tristitia abit,exhilaratur animus oculi caligare desinunt, exactius sentimus, ingenioque valemus magis,cogitationesique atque intellectum ad grauiora altioraque transerimus. Desinat igitur Clinias ille Pythagoricus apud Plutarch 3. Sympos. obgannire ', debere nos tunc cum mulieribus commisceti,quando praesertim quispiamdamnunt aliquod pati velit. Hanc enim sententiam neque
Plutarchum recepisse, scd siymposiace propositam in quaestionem reuocasia manifesto ipsemet docuit lib. de tuenda val.
285쪽
Probi. XVIII. Cur res venerea refrigerat Ventrem dc siccat An refrigerat quia excernitur calidum in coitu , desiccat autem & coitus. Eua porri autem calido exi
stente : egreditur autem infrigidato. Adde etiam quod caliditas in coitu
Epictetum philosophum Stoicum optime, si venereis essectus consideremus, statuisse rei venas vem tu ue duplicem esse, conditionem, Bd naturam, boni nempe S mali dicemus, si superiorem quaestionem considerauerimus,m6xque statim praesentem. cum enim si rcgulae, quae ad intAE cur. recte & tempestiue exercenda veneris opera, diligenter obseruemur, magna ex via veneris reportari commoda queant, ut docuimus, hic econtra nisi magna diligentia ab errore omni in offensum defendatur opus,docet longe plura ac peiora ex eiusd em prorsus rei,sed diuerseacheptae, usu secutura esse incommoda, usque adeo retulerit, ex qua rem quamque ansa capias. Dum igitur rem veneream rcfrigerare ventrem & siccare scribit, immoderatam intelligit, ne sibi ipsi aduorsetur. restigerat quia excernitur lidum in coitu. J Si quis supra iustam semineae materiae emi scinem, qua se exercitio eo exonerare partes recipiendo semini destinatae solent se exinani rit, voluptatisque ineptae atque importunae blanditiis allectus ulterius arserit, vimque naturae eo pacto iri itatae atque coactae in serre decreuorit, restigerari atque exsiccari uniuersi corporis molem. potissimum autem ventrem in seriorem, facillime obseruabit. Excernisu enim ea dum vult in coitu. J Pereunte enim & evaporante aut expulso calido frigidum sequi necesse est. excernitur autem non modo influens a corde calor,& spiritus,sed etiam connatus re in ventre ipso a natura fixus. ille quidem qui cum calore humoreque maxime ex substantia sua consistat, si aliqua ratione educatur, & cum semine excernatur,nccc se est & calorem imminui atquc etiam extingui, introducta frigiditate & siccitate: fixus autem atque tri a natura inditus: quod excitata natura in seminis desectu proximam illi materiam, quae adiposa est, quaeve quasi rorulenta partibus iamiam apponenda erat, ademptam ad proxima loca suppetias serens transmittit,&subtractam aliis defert, ut praestost,
quo repleantur, ne incassum vosis in eo opere laborantes contingat, si quod eiaculentur, habuetini nihil. hoc igitur modo, de re venerea calidum innatum excernitur, id corpus refrigescit. Desiccas autem se coitus exaporat, dec.' Si in ea lore de humore, vaporosave sitbstantia caloris naturalis natura posita est, non mirum si desiccari ex immoderato coitu corpora dixit, cuaporata cum calore humiditate. quin saltius inanitio haec &membrorum exsiccatio radices egerit, potissimum autem ventris ipsius depauperatis calore suo naturali visceribus, necesse est genus tabis induci, quam Graeci μα κσμωδεν appellat L .c aede etiam quodcali is, in coitu exsiticat. J Quemadmodum superius ex agitatione de more concitato calore corpus a superfluis pituito si excrementi partibus expurgari diccbamus, notae. ita in praesentia, ex eodem immoderato exercitio cumulate nimis cxsiccari corpus Se vcntrem potissimum docet,quod longa oratione in expositione L. problematis stiperius demonstrauimus. Sed audiamus Ioannitium optime quaestionem hanc Aristotelis explicantem,coitus Iuc praestat corpori r desiccat corpus, Sc minuit calorem naturalem, id coque in frigidat: multoties vero ex multa concussione corpus incalescit: propter quod coitus amplius ventrem instigidat & siccat aliis partibus : aut quia circa ventrem maxime continetur adeps, v clsagina recens tencrrima, quae propter motum & fricationem factam in coitu,nata est eliquati x dissolui de facili, & meritotquia motus & frictio vehemens in coitu fit circa partes vcntris : qua quidem dissoluta, venter xcdditur frigidus M siccus, cum ipsa sit calida & humida. de alia est causa, quia partes ventris sunt circa loca primae digestionis, & ctiam secundae, quae maxime laeduntur, & maxime loca primae digestionis, ut stomachus in coitu: N per conse
286쪽
quens sectandae digestionis, quibus hesis corpus insit datur de desiccatur, &maxime venter: cum plus accipiat a digestionibus illis nutrimenti.
Cur ij quibus palpebrarum pili essivunt, sunt luxuriosi An propter idem,
propter quod & calui. sunt enim partes ambae eae ciuiaein. Est autem haec causa. quibuscunque senibus iam factis non augentur connati pili, omnes patiuntur laoc in coitu. caput enim supercilia dc palpebrae connata sunt in pilis. horum autem sol sim quibusdam supercilia pilosa fiunt senescentibus. Propter
quam autem causam gustum est in aliis. aliae autem propter idem utraeque pilis deficiunt. causa autem, quoniam refrigerat superiora coitus: cum sint modici sanguinis: quare non concoquit cibum locus:non recipientes autem alimentum capilli essivunt.
innit causam cur iis, quibus palpebrarum pili defluunt, soleant esse salaces. hoc vero ita intelligendum non est,ut defluxus is ad luxuriam prouocet, sed quod hoc signo cogno-ν. aiisa' scuntur salaces, Sc quare hoc siti P i 4 M' An propιο idem propter q-do calui: sint enim partes, dec. JNon alia ratione pilos in pal bris
iis qui nimia venere utuntur, dcfluere scribit quam ea, qua iidem calui fiunt. Si caulas caluitiei diligenter considerauerimus facile cognoscere poterimus, cor qui immodica venere utuntur tum calui sepenumero sant, tum & cur eisdem palpebrarum pili defluanti quamuis enim inter se discordes esse videantur scriptores, de causis calviiij, in unam tamen illam verissimam causam omnes coincidere alias demonstrauimus, quae ab Aristotele nostro proposita est, s. de gen. anim cap. 3. ubi scribit fieri ob inopiam humidi calidi pinguis, ob quam sequitur frigiditas sicca. immerito autem dixit calidum, humidum, pingue,quia cum caluitium sequatur senesccnte corpore,eo tempore humidum, aqueum est, & frigidum: ratio est, quinniam ut din ebat Ioan. Grammaticus, calidum humidum pingue fit coctionis beneficio, quae in senibus deprauatur, unde in cis huiusmodi humidum generari non potest haec est siccitas, et1. AA quam unicam calviiij causam cognouisse Visus est Gal. primo de compos med. s.loc. cap. L. cauta ab- Iumi. dc temper. cap. 6. per siccitatem enim desectum calidi huius humidi, pinguis intelibest caliditas, quam Hipp. lib.de hom. structura,si modo Hippocratis liber ille est,ca di, pinguia. viiij causam ponit, non enim per se caliditas haec caluitium verum inducet, sed absumendo calidum humidum pingue. Hanc denique eandem causam cognouit pater philosephiae naturalis Hipp. 6. Epid cum caluitium fieri ex consumptione ipsius cerebri dicebat: quam sententiam explicans Galenus dicebat, pro dente aetate in homine cerebrum abscedit ab osse cranis, ex quo os illud priuatum humiditate nequit amplius pilos alere, qui alimento dest, tuti, intereunt atque decidunt. Si igitur id per naturalem hinnidi huius calidi pinguis absumptionein caluitium euenit, & palpebrarum defluuium, ut 3.de hist. animalium Aristoteles ia-tetur, quin in accedente potentis lima causa, qua aereum illud pingue siolet absumi, & a cerebro bona ex parte trahi, ob eam quam in supcriori commentario demonstrauimus de caluitium de capillorum a palpebris defluuium eueniet. sputen supercilium cibum connMasum mpus, ecu. J Nulla melior est via explicandi Aristotelem,
287쪽
Aristotelem, quam eum per euminet interprotari: audiamus igitur quid dicat s. de hist. ani mal .cap. ii. Pili in homine animalium omnium uno partitia stimul partim postea per aetates gignutur, congeniti sunt pilicapitis,superciliorum, S palpebrarum: postgeniti pubis primum, mox alarum, postremo menti. loca in quibus pili proueniant, totidem sunt congenitis definita,quot pol genitis. Desiciunt ac defluunt maxime, pi imaque per aetatem pili capitis, non tamen omnes,sed tantum priores: Drte namque Posteriore nemo caluus esticitur. Ergo capitis laeuitatem caluitium nuncupamus, quam rem in superciliis salitium appellamus, quoad
melius vocabulum inuenerimus. neutrum Corum, Priusquam coeptus sit venereus coitus,accidere nouimus. Caluitii immunus cile mulieres, S cunuchos & pueros apertum est. Pili in mento mulieris,dcc.&paulo post, quod ad praesciatium verborum explicationem & ad si sequentium maximo tacit. Crescunt caeteri pili plus, minusvc, prout singulorum ratio postulat, maxime in capite,mox in barba maxime quibus pili sunt tenuiores. Nonnullis etiam supercilia per i enectutem adeo hirsuta redduntur, ut tondendum sit, quod proptcrea euenit, quia cohaesioni apposita sint ossium , quae senescente aetate laxantur: δc inde plus humoristiansmitti patiuntur.& lioc est quod hoc problena. lubiungit. Horum autem solim quibusdam sive ciliapilosa fiunt ρηsentibus.propter quam autem causam ali-mnis Miami. JQuibus verbis A locum hunc s. de hist animit.& 2.de pari.animab cap. r.&y. de gen. animal. Cap. 3. cx quo loco facito quilibct intelliget problemata haec maiori ex parte cise magni Arist.ut in prima sectione in prooem. demonstrauimus. subdit ibidem quod ad explicationem huius loci maxime facere videtur. At pili palpebrarum nunquam plus ii isto excrescunt, defluunt rebus venereis inceptis, coque magis, quo usius vcneris fuerit amplior, coidem etiam lentissime omnium canescere virum est 2. etiam de pari. anim. Cap. 13.aliqua proponit de ciliis S supςrciliis, quae ad hunc locum maximo faciunt: ut cum dicit supercilia in Compage ostium posita sunt: quamobrem compluribus senescentibus adeo crescunt, ut tondendum sit. Cilia venularum Hausulis summis innituntur, nam ubi curis finitur, ibidem etiam venulae desinunt; itaque per vaporem qui inde crassiusculus prodeat pilos iis locis enasci necesse est: nisi quid naturalis opificii ad alium usum impediat. hanc igitur causam innuit, quam hoc loco manifestis verbis explicat Caus es,quoniam refigerat superiora coitus,cumsint modici sanguinis , quare non concoquis cibum locus: non recipientes autem alimentum capilli esuunt. J IIaec causa est naturalis , opiscem pilo rum impediens defectus sanguinis evaporantis, S caloris diminutio. rem hanc totam luculentissime prosecutus est Aristoteles s. de gcn.anim. cap. 3. Postquam enim de caluitio locu-eus est et,ac cius causis, subdit: inamobrem nemo antequam coire incipiat, calvescit, scd a Cil si venereo coitu potius id euenit, scilicci iis, qui sua natura sint co Propensiores. cum cnim ce. rebrum sit frigidissimum omnium corporis partium, tum rei νcnereae usus rcfrigerata caloris .a zz . namque syncori naturalisque secretio est. Itaque ccrcbrum merito sentit prius. Quae enim ' N. imbecilla,vitiosaque sunt.causa parua,cxuu ue momento immutantur. Lapropter si quis cogitra,vt & ipsum cra obrum parum calidum cst, magisque talena obductam esse cutem ne Celse est,atque etiam magis naturam pilorum, videlicet quanto plus ipsa caloris origine di stet,recte id euenire existimabit,ut qui semens crant ea ipsa aetate calvescant,& ut hominibus solis omnium animalium id eueniat. Quod enim parte priore ccrebrum continetur linc ea parte calvcscimus. Quod autem homo niaximum humidissimumque ccrebrum habet, hine solus animalium ita adicitur..Mulieres non caluent, quoniam natura eorum similis puero- M ille
Cur micturientes coire nequeuntZAn quia pleni sunt pori quod autem ple
num humoris est, non recipit extraneum. Quamuis verum sit non posse aliquem codem tempore & urinam & semen emittere: M ais, ε.
sicque neque mingentes coii e non poterunt, ut vetus interpres vertit, certum est tamen Ari- tes eoite ise
stotelemnon de actu urinam emittentibus loqui sed de iis, qui mingendi desiderio tenentiir, cum dicat ουροάντες , quod est participium ab ουρηm- quod micturio , dc mingere cupio' Α a significat,
288쪽
significat ut obseruauit scholiastes Aristophanis in vespis.non n. lixast iιρ- ντες. um autem di- coire nequeunt, intelligendum est dissicile admodum rem veneream exercere posse, nec cito coire; melius.n.locutus est in hac sectione probi.'. nisi dixerimus dissicillime rem veneream exerceri plena vesica, dissicilius etiam csim qui metendi maximo deiiderio tenetur, Mmicturiens suerit,nullo autem modo potest quispiam simul de semen emittere dc urinam.
utina at mingendi deliderio tenentur instituta sit quaestio, si verba tamen respiciamus in responsione .., ....u videtur omnino eum de actu mingendi locutum, quia eo solum tempore meatus ut quat. narij humore repleti reperiunturitora autem vis responsionis in eo posita est, quod cum per eundem meatum excernatur & urina Ae semen,quamuis secus senserint & Mauritani script res & antiqui patres nostri, ubi humore seroso & urina repleti sint meatus, fieri vix potest, ut per eundem meatum genus aliud liquoris transmeet, tanto minus , ubi liquor, qui post permeare debet,inultd crassor est. neque enim corporum penetratio dari potesimisi dixerimus, quod ubi quis magno metendi desiderio tenetur, ne involuntariε urina transfluat, musculi vi constringitur collum vesicae. quibus partibus constrictis, de in unum retractis, seminis etiam emuxu omnino via impeditur, atque i ercluditur. hoc vero vel cuilibet experientia
Cur qui varices h. abent, non possunt generare,tum homines, siue quicunque aliorum animantium id habuerioty An quod varix fit transmutato spiritusqua
ratione melancholiae confert. Est autem coitus conflatus ex cursu , si igitur
concitetur motus,ipsis factis non impellitur semen, sed infrigidatur. infringit itaque fortitudinem testiculi.
Clim antiquus interpres ,& Aponensis non recte intelligerent quid per dictionem ἰξία si bi vellet Aristoteles, censuillantq; ischiaticum assectum significari,& male quaest hanc inter pretati sunt, & pessime explicarunt, multaque confinxerunt longe a veritate aliena. neque enim verum est ischiaticum assectum quempiam a melancholica liberardineque qui ischiade laborant ad venerem minus proni sunt, nisi fortasse doloris tempore ob vehementiam illius. neque quippiam facit hoc ad imminuendam vim se robur testiculorum. dictio igitur illa i terpretanda est varices. sic. n. ἰξιαι κιραὶ exponitur Gal.in Exeg. sic ἰξ.α Polluci cap. 1s.lib. etiam dicitur ab abietum nodis.sicut & Hesychio.qui varicem significare scribit. i cum
venae contortae,nodosum quendam tumorem arborum nodis similem faciunt .est ver ut d cebat Gal.in com. 1 Ii lib.6. Aphor. venarum,quae sunt in cruribus, femoribus, tum de te .poribus, tum etiam in scroto ite testiculis, dilatatio ex crasso humore de melancholico facta. Quin etiam quemadmodum κιρ ς simpliciter venarum in scroto, etsisque tunicis tumorem di dilatationem si nificat,& interdum earum venarum tumorem, quae circa testiculos sunt. ita &-αtestati it noc Paul. Edn.lib.6. p.64. iis verbis,vasa in scroto, aut dariis membranis dilatata varices simpliciter nominant. Alia veris,quae testiculum nutriunt,si varicum instar dilatentur, huiusimodi assectum κιρσοκήλὶω nominant. i. varicosum ramicem. quod
idem confirmauit cap.8ι. hoc igitur loco ἰξὶν significat varices in scroto,sed potius vix αὐ ιυσpostrema n. verba responsionis hoc manifeste indicant, cum dicit, infringit itaque sonitudinem testiculι quomodo accepisse constat lc Hipp. 7. Epid cum dicit ad sex annos hippuria habuit,& inguinum tumorem, ni ιξἰ- Sc vis m,id est , diuturnas defluxiones ad coxendices:qua posteriori dictione minime per ἰξιυ coxendicis dolorem significari posse commoti-
stratur.quo fit ut male censuerit Ingrassias lib.de tum .praeter naturam varicem semper Hipp. 8e Gai.κ,mν sol sim dictam, non autem ἰξιοω. Arist. autem non modo hoc loco Isae. varicemia. I.; appellauit. sed etiam 3.de hist.animal.cap. II.versiis finem, cum dicit minus ieius habentes id Virgilium. cst, varicem, calvescunt. Ec cap. 19, cum dicit, paucis autem mulieribus fiunt iξIx , id est,
antiqui in. e tetis lapsus mari
289쪽
varix, haemorrhois hae dictione pro varicibus usus est Plutarchus in vita Marij post principium. Quibus fit ut nullo modo probanda sit&Marcelli Virgilij lib. - cap ti . &Coelij Rhodigini libr. 4. cap. I sententia , distinguentium inter , quod cirsos
tumorem significet, quo in toto corpore dilatantur vetiae , ixia autem in cruribus tantum s ctas dilatationes huiusmodi significet. cum alioqui Celsus inter Latinos medicos non inuidia primus, antiquusque Romanus, de in ventre & in inguine varices posuit. προώvari tuans Litu ruu. J quamuis varices ex theculento fiant te atrabiliario 'ari humor ut optime docuit Galaib. de Mia bile α4. de 7.tum de libr.de tumor praeter naturam cap. is maiori ex parte, quoniam inmen per se erassus is humor, le subinde ad motum non curiam. admodum aptus,cum praeterca fiatus multos secum inuehat haec materia i merito flatui tu- moris huius generationem tribuit , non quod per se tumorem hunc flatus iacere possit, sied quod faciliorem humori melancholico ad tumorem hunc generandum occasionem Praebet: potissimu si in venatri itu iderit, tura sua mollem dc facile cedentem,ut optime docuit Gal. lib. de atra bile.qua ratione etiam optime ab Hipp.nostro dictum est lib. GaI. praenotionum non ficta pueris ante pubertatem varices, quM ea aetate minus atrabiliario de crasso sanguine
ratione meis rebo conseri.J Hipp.hoc dogma est. 6.Aphor.LI. infimissi varices eth mori laoides superueniant insaniae solutioea quo prima sectione Problem. demonstratum est Aristotelem plurima mutuatum esse. Esautem couinci fluus,&c.JRedditiis verbis rationem problematis citu varicosi difficillime generent. quod cum semen a testiculis de vasis seminariis non nisi impetu quodam propelli debeat, ut ad uterum profundatur , operatio haec huiusmodi esse non potest, nisi cum seminali materia multa spirituum copia misceatur, quin Sc flatuum multitudo,ut de penis in tumorem eleuetur, de semen spirituosum de spumeum reddatur,ubi in testibus sinuos illi de tortuosi tumores fuerint.& impetus propellentis refringitur, quod recta non exeant,& spiritus,qui semini admixti sunt, vento in tumore extenti, admixti refrigerantur ita, ut minus foecundum semen essiciant. 8c hoc est quod postremis verbis addidit: erasti is uam 'nisi nem usticulae I Quod nihil est aliud quam quod dixere sperius, quod refrigeratur, sed aliquid praeterea nempe vis expultrix debilitatur spiritu resti lato, M quasi marcescente.
F ιτος. Probi. XXII. Q re qui concumbunt, resolui ac languere magna ex parte solent 3 virum quod ab omnibus secretio est semen. irare qualis est aedificationis consonantia,ita corporis. ita concutitur compositio, dum res aliqua dissoluiturivi si sanguis egrediatur:aut totus,aut aliqua alia pars, ita valde opportunum quod egreditur est,& quod ex multo fit cicio parum,ut ex farina amylum.
Magna ex parte qui concumbunt, reselui & Ianguescere solere scribit, non semper autem omnes: quia multi sunt, qui multo sanguine praediti spiritubusque quamplurimis reserti, qui
rem veneream citra virium insignem iacturam exercere possunt, ut optime docuit Gal. lib. arti Med. & infia Aristoteles. quaelit igitur rationem,cur qui concumbunt, maiori ex parte Aluuntur & Ianguenti venere πιε.
- quia ab omniti ecretio est M. J Dubitare hoc loco merito quispiam possit proble- D. M. mata haec minime Aristotelica este, quod pro dissoluenda hac quaestione ea sibi assumat tanquam vera sententia de seminis ortu de generatione, quam toga oratione in didascalicis libris Aa x deteru
290쪽
d refutarat,&ra raritiam falsama vera naturali philosophia abdicarat, nempe semen ab omnibus partibus nostri corporis decidi: cum I. de gen. animal. pluribus rationibus sentemtiam hanc antiquorum refutauerit: verum cum hic multa probabiliter proponat, multa sibi assiimat ex antiquoium decrctis pro soluendis his quaestionibus , debile nium hoc est arguis mentum, ad psi an dum non esse haec problemata vere Aristotelis scutum potissimum cum nos in cona. ad Hipplib. de aer. aq. l .loc. lib. s. m. ia longa satis oratione demoristraueris, mus aliquo modo dici poste semen ab uniuerso corpore M ab omnibus partibus decidi, aliqtia ratione minimc: & quoniam locus no eth hic quaestionem hanc examinandi, tum Dix o qu bd commentariorum metam excedat,tum quod a multis usque ad satietatem est examin ἱ s ta ominibus perpensis opinionibus, & omnibus argumentis diligenter excussis, propterea in
otii praesentia iis ero contentus, quae praescripto nostro commentario a nobis cxplicata sunt. v,
'dii. . explicasse, ut controuersiae omnis occasio quasi ex ea explicatione tolli possit. Vt igitur ea intelligatur, aliqua tanquam hypotheses,more math: ), ά ., malicorum sunt anteponenda. Primum est temen elle excrementum vel superfluitatem viii
tui ei et ea mi alimenti. Exam cnti autem vocem ita intelligi volumus, quomodo fumenda esse docuit *R Aristoteles i. de gen .animal cap I8. non vi cxcrementum est praetcr naturam,aut inutile,quod ςum tale sit, 1 natura tanquam noxium expellitur extra corpus: sed quod in nutritione membrorum ita aliquando superfluit, ut eo apposito pro nutritione non sit opus, sim; alio expellitur, S etiam extra corpus. Cum enim partes omnes sanguine augeantur, &rcsi aurentur perpetuo, materia ex aliqua parte necessario transmittitur. Haec vero sanguis est, cuius ali. qua portio, cum roris modo per membra dispergitur, stiperfluit, aut a natura tanquam nimis multa, minus lite tunc laecessaria transmittitur ad tesses, tanquam ad hoc institutos, ut illud recipiant: aut certe attractrice testium facultate, a partibus attrahitur, ut tandem albquam parci materiam, qua generis propagatio continuetur. r. illud positum sit, per se ab unaquaqii particula semen derivari, & ad testes trahi, aut transimitu, omnino absurdu esto serios, asserere quod materia seminis in una aliqua parte, aut pluribus possit superfluere: qudd v, seinei d ς lidior ea pars fuerit, & propterea plus materiae attrahere poruerit, secus quam alii secerint: his, 'i is, Improprie tamen haec matcria spcrmatica potest dici a toto decidi, quod ab omnibus partiatibus postst aut cotrivari, aut attrahi, aut traias mitti non per se, scd per accidens aliquando.' Si quidem in coitu, ubi materia non suppeditatur, attrahitur per vcnam Naticliam magnam, quae per alias testibus iniungitur. Attrahunt autem eae ab aliis vcnulis, & quandoque ab omnibus partibus singulis inseruiciatibus: ita ut sanguis etiam, qiii quasi ros per paries est distributus, &ςxpalte transmutatus, ad testes attrahatur, M peculiari, qua testes Sc spe matica vasa a natura donatur, facultate, album colorem contrahat. Sed vitiosus, 3e non secundum naturam censendus citille concubitus, in quo rorulenta illa materia attrahitiar. Velum enim semen est e dicebamus superfluam illam alimenti partem, quae pro nutritione amplius non cst nccellatia , vltunum autem paruum admodum ex plurimo relinquit ut ψimento. ob id animalia magni inci cinenti minus foecunda, parua foecundissima sunt ; cum cnim in corpus magnum multa etiam absumatur alimenti copia, parum ni excerementi, seu residui, & ob id plurimis, magna cx parte accidit, ut venere exoluantur, & debilitentur, quamuis vel minimum i i s cccsset ii, quia corpus quasi co fine priuatur, qui demum ab alimento astertur ob id quoque semine carent aegri propter imbecillitatem: senes, quia non satis eorum natura potest concoquere, pueri propter incrementum: absumitur enim pilis; alimentum in corporis desiderium, priusquam aliquid excrementi remaneati ita absumitur in quibusdam hominibus , ubi per habitum corporis bonum carnulenti, aut pinguiores euaserint, ob minus semen emittunt, minusque rem veneream cxpetunt: viri enim pingites minus foecundi sunt, quoniam in vegetioribus excrementum conco
Etum transit in pingue: nam & pinguedo excrementum utile dici potest, honitate, & periis seri h. sectione substantiae omnino salubre. Tertio illud obseruandum est, duo in se semen con
tinere, crassam illam&subalbidam materiam,& calorem naturalem, spiritumque a cor- ιι spitiini. potissimum transii iam , tum & ab uniuerso corpore illi communicatum. Quoci ca cum testes a natura instituti sint re vera ad generationem, & generis propagationem , limoperatio ab anima debebat exerceri, atq; adiuuari.Cum vero docuerit Arist.lib. de communi motu animal tu non aliter animam in animantibus operari, qua rex faciat, qui cuncta munia εc in ciuitate,& in prouincia exercet. no praesens,sed in regia existcns, per ministros alni Regurepraesentant, S per operationes sunt Rhges. Ita, inquit, anima in coide, tanquam in regia, collocata, in eo tanqua in arce consistens, omnia per vilissimum corpus operatur, non imme