장음표시 사용
141쪽
de in Patris possessione , & eonsequenter, in dubio , an per lapsum aetatis, facta sit propria Filii, melior est eonditio Patris possidentis. ra Tertio, Quia, si dominus aliquis,
seruum, ea conditione,possideat, ut, transacto vigesimo aetatis anno,eua
dat liber; in des io illius aetatis,eiusserui dominio priuari non potest , sed se tuo libertatem petenti incumbit onus probandi, se illam aetate ni expleuisse. Ergo eodem modo,cum Pater , Filii voluntatem , usque ad Certam aetatent, pollideat, quoad vota irritanda; In dubio lapsae aetatis, hoc dominio priuari non potest, sed ipsi Filio propriam libertatem potas de re volenti , incumbit onus probandi, quod aetas, sit lapsa . Stai te ergo Titii dubio , poteli Pater
13 Quarto; Quia, quando duae poGsessiones concurrunt, antiquior pret
ualet, iuxta re i qui prior HI tempore, potior est iure, de re Tauris, in
6. eo quod obligatio superueniens, priori detrimentum aDrre, aut Lia eius praeiudicio induei non possit , Vnde seruus, qui absque Domini Ite entia matrimonium contrahit, tenetur potius Domino obsequium, quam Oora debituiri reddere, quando utrique satisfacere nequit; quia possessio Domini in corpus serui, tanquam antiquior praeserenda est possession, uxoris in idem corpus , Sed possessio Patris in voluntatem Filii , est antiquior,possessione voti in eandem voluntatem; ilIa enim est aequi ita a Filij natiuitate , haec vero solum , post votum emissum Ergo, quamuli votum, Filii volu tatem possideat,praeualet tamen pocsessio Patris antiquior.
r D rationes dubitandi; Resp. R ad primam; Votum possidero
quidem respectu voluntatis V ouea illi,non tamen respectu Patris, Huius enim possessio tanquam antiquior praeualet; imo, cum dubium sit, an votu emisilan sit, tu aetate legitima a ratione cuius non pende Da Patris consensu, est etiam dubium, an firmiter obliget, di inde- pendenter a Patris voluntate; ideoque, neque respectu Uouentis , est certum quoad firmitatem obliga di s de consequenter, neque quoadhoe,possidet respectu ipsius Voue tis; in casu autem praecepti, nuIIa
datur possessio pro Iibertate, sed i ta est pro praeepto ς unde eius instantia, non militat contra casum praesentem .
ritatioais, esse mora liter certumst . quia pro eo stat posieuio, ideoque per irritationem, Filium acquireruposse possessionem suae libertatis valox enim irritationis tuin suod
tur in possessione libere iis , quam habet Filius , sed is possession- , quam Pater habet eiusdem libertatis in ordine ad vota , qu- is eior est posiessione voti, eum sit
36 Ad eertiam, & quartam Eei Rationem dispalitatis esse ν qui
stitera eontrahenti, quod , cum sc nain ollidex, di in ea posessionae in
142쪽
est unicum , nee eum eo datur alia possessio praeualens. At ex voto , comparatum quidem est ius Deo , quod cum sit e ertum respectu voluntatis V ouentis , respectu illius possidet ue quia tamen in ea posse λsone non est solum , sed cum eo concurrit possessio Patris antiquior; hinc est, ut huic praeualere non possit, nec illi detram tum an ferre, & consequenter , quod haec semper maneat in sua posscsione irritandi, donee eonstet de Filii exemptione ab eius potestate per Iapsum debitae aetatis. Praeterea,eum habilitas ad rescissionem contractus sit fauor solius aetatis minoris , non est mirum, si volens eo priuilegio
gaudere , di a communi contra. ctuum lege eximi, minorem aetatem probare debeat; at habilitas ad vo torum irritationem , non est fauor
solius aetatis impuberis,uel subditi, sed etiam Patris,ae Superioris,cum Superior, subditorum vota irritare posse, etiam ipsis inuitis, ut fuse probae Suar. tom. 1. de relig.tib. I. de voto e I imo aliquando non est
in fauorem subditi, sed ut vitetur
damnum Superioris, ut patet in potestate irritandi vota seruorum ἔErgo Filio, ut eius votum sit capax irritationis , non incumbit onus suam impubertatem probandi; hae enim oritur ex possessione potest a. tis irritandi, quam habet Pater a a. tecedenter ad votum , qua , in dubio impubertatis, spoliari non potest .
aetatis, non oriri dubium de pol
state Superioris ad irritandum; baec enim est certa , quia fundatur In
certa posse ilione quam Superior habet, ne subditus independentur ab ipsius voluntate pollit se voto adstringere, quae posse illo antiquior est possessione voti; sicut ex dubio , aures, quam quis possidet, sit sua, non oritur dubium an possit illa uti; hoe enim, ratione certae possessionis, est certum; Sicut ergo priuaretur possessor rei possessione eerta, si ei, in dubio , denegaretur potestas, illa utendi; ita priuaretur Pater posses sone suae potestatis ad irritandum , si ei haee potestas denegaretur . I 8 Ad sextam Resp. Habilitatem ad Sacerdotium , esse fauorem illi
aetati concessiim , ideoque non mirum , si eo gaudere volenti incumbat onus,aetatem illam probandi, Secerta illa aetas requiratur; at habilitas ad votorum irritatione muron tam est fauor aetatis impuberis, vel
subditi, quam ius existens in Patre, vel Superiore ad irritandum; ide que Filio, ad huius irritationis capacitatem, probandam non esse impubertatem , sed semper in eo praesumi, quandiu non probatur fluxus alatis,quia in eo prε sumitur,quan diu praesumitur in Patre potestas irritandi, eum haec duo sint correlativa ; potestas autem ad irritandum, in Patre semper praesumitur , quandiu non probatur in Filio exemptio per fluxum aetatis .
rolligitur ex dictis primo; Poc ia se Patrem, vota Filii irritare, non solum quando dubitat, an ea .
143쪽
tempore impubertatis, emiserit, sed etiam quando de hoc habet ois Pinionem probabilem , dummodo non habeat moralem certitudinem quia propter hanc opinionem probabilem Pater non priuatur pote nate, ac possessione , quam habet; sequi enim adhue potest opinionem probabilem oppositam; sicut, quam uis coniux haberet opinionem pro . habilem de nullitate matrimo innii, non propterea. alteri teneretur negare debitum , nee spoliare ilis tum probabili posse isone , quam habet , sed sequi posset opinionein probabilem oppositam .ao Seeundo ; Idem dicendum esse , quando dubium , est circa tempus non subsequens labiectionem, ut in casu impuberis, sed eam antece dens; ut si uxor dubitet , an ant matrimonium, votum emIseritS aut seruus,qui aliquando sitit liber, an tempore libertatis; & pupillus, quia aliquando ea ruit tutore, di minor squi aliquando caruit euratore, an :tempore subiectionis, an vero tem pores quo sui iuris erant, votum emiserint I Quia possessio praesens HI quam habet Superior de voluntate subditi, est certa , cum certum sit sillum esse seruum, aut minorem, & I et illam uxorem Sc. At exempti quo ad illa vota, est dubia 4 ut de dubia est etiam, vel saltem sub opi-xinione , votorum possestio quoad icorum isdependentiam a consensuri Superioris; Hae autem non suscit ad 1 spoliandum Superiorem certaὸepoctisone, quam habet.
EPISCOPUS Smirnensis. iustis de eausi blasphemia sub
ea communicatione prohibuerat. Cum autem,post an
num, Ciuis quidam Cartaginensis, illuc appulisset , dc iposito ibi domicilio , Civem Smirnensem in matrimonium et duxisser, die quadam, squia blasphemandi habitum iam contraxerat inter ludendum ; Episcopi statutum inuincibiliter ignorans, sepius blasphemavit. Quaeritur , Utrum in excom
144쪽
SUM M AaudV M. . a sancia oppon lux libertati, quae ia
21 Cur, in Poro externo, Ignoram 4 Primo, quia Ciuis ignorantia , - nanrii xId non iuris, ex eireumstantiis, videtur fui ct eusti . non antecedens, sed concomitans ι23 Ignorantia inuineibilis exeusae Cum enim blasphemandi habitum etiam issuspensione . ι lhaberet. videba in ad blasphe- τε Et ab Irregularitate . mandum paratus, etiam si Epistopi Et'aROermuis e. , . I. em cosnouisset. Haec aluem aes Istpersitasti, nus ut ais, iam norantia , cum 'a n.nos Y uae do bae , est me . inuoluntarium , nec excusare vide a7 Exeusat etiam ab assis poenis o , . . i a culpa , & eonsequenter nec asy Non flum Ignorantia iuris,sed ' poena. etiamsoli excuset. . . I Secundo δ Quia fret ilIieitae va--- gere t Irin fame edens , ς V tras, eon ea iam piaestare centetur
etiam Concomitans. iιJ lἰ scri ciamus. q- praeter eius intentio' 3I .Imo etiarnventi Mer inneibilis..1 om sequino tur. -e. n. detrime. x Vincibilis φame mortaliterinon γ - in 6. Vh. Iubenis aliquem veἔbe excUat . rari, cauens, ns occidatur, irr u laris asseritur, si Mandatarius, tinea RATIONES DUBITANDI. mandati excedens , illam occidat.1' ι- ο ρ . t . Sed iure, quamuis Episcopi statu , Vm , Constientia dubia , es- tum te oratis, actionem illieita a sentialiter supponat ignoran- posuit, nempe blasphemiam. Ergo
145쪽
eensetur etiam , in eius specialem malitiam, eontra Episcopi si atu tu , consensisse I Ideoque statuti quamuis a se ignorati , poenas incurrit. 6 Tertio; Quia, in e. eum illorum: de sent. excom. ilatuitur, dispensa ri poste, tu irregularitate, eum qui bii M a m excommunicatis , qui iuris ignari, ad Ordines , se promoueri curarunt . Ergo ignorantia iuris humani, ab irregularitatis poena no sexcusat; Ideoque , nec ab excommunicatione , Civem excusauit. 7 Quarto; Quia i ex ret. Ignor. rib. I 3. de re i iuris in 6. Ignorantia facti , non vero iuris , excusat :Ciuis autem ignorantia, non fuit facti, sed iuris . Neque hoc , intelligi poteth, de ignorantia vinci-hili , Nam haec, etiam facti, non exin
8 a Duertendum est primo ; No 'o mine ignoranti ,intelligi alis
quando , earentiam scientiae in laia ieem, quod illam, nee habere d det, nee potes ἴ in quo sensu , diei. ruri esse In Insan thus, ae Amentibus . Aliquando , carentiam scientiis tu subiecto, quod illam , habere quidem potest , sed non debet ς In quo sensu , m Mus ignor1 e dicitur Artem adit ea loriam,quia lisee illam se e DGry non tamet, dehee. Aliquando, tarentiam scientiae in
subiectoI quod illun habere potest,
ac debet , in quo sensu , qui nescit ea, quae ad eius offidium ι ae uri, is i spectant, eg dieitur ignorare . Alia quando. Ureique , ex oleti, satos ri
tia oppositum; ve, si quis ν non sciis
tum nesciret, contra stam vis rarium
esse illieitum, sed putaret, esse Iieitum . Primae tres ignorantiae , di- Cantur negatiuae, quia consistunt an mera negatione , siue priuation scientiae . Quarta verό, dicitur sitiua ἰ quia, praeter scientiae negasti nem, continet etiam actum pos
Advertendum est secundo; Quam libet ex his ignoranti,M eonsiderarri posse, vel in ordine ad rem ignor Tatam F vel in ordine ad V limia temἰ via in ordine ad eius adium . Primo modo eonsiderata diuidis tu in ignorantiam iuris , di facti. Ignorantia iuris tr est ignorantia leνgis, siue praeepti, aut con retudianiω, aliquid praecipientis, vel pro hibentis et eum quis ignorat prae ceptum , da bonis Naufragantium non surripiendis . Ignorantia facti, est ignorantia ipsius rei prohibis eae, vel prpeeptet I Vt, eum quis ear nes eomedit , ignorans, esse diem Veneris . Speundo modo confida Taesi diuiditue in inu mei bilem . aevi ihilem i. dnuimeabilia, in , qui expelli a nobIs, vel mn po est i Vt, cum de iure, vel facto, nulla nobis uecurrit cogitatio , aut priseipium dubitandi, tune enim voluntas,eum se porentia e pta,moueri non potin
146쪽
bla est mor liter impossibile. Viniscibilis eli; quae .eolli a nobis potest,& debet. Ut, cum de iure, vel f cto occurrit nobis dubitatio, di inquirere possumus . Tertio modo considerata;diuiditur in antecedentem, concomitante, & consequente Ignorantia antecedens,dicitur illa, quae est causa actus, qui fit; ita ut, si illa non esset, actus, non fieret; Vt, cum quis, carnes comedit die Veneris, quia ignorat,esse diem Vene. ris, alias non comesturus, si sciret. Concomitans vero , est; quae ita est coniuncta cum actu , vis quamuis ipsa non esset,adhne fieret actus; Vnde per accidens solutit, est coniuncta eum actu; Vt, cum quis ita carnes comedit,ignorans esse diem Veneris , ut tamen eas adhuc , eOdem modo eo mederet, si sciret.
Consequens denique, est ; quae aliquo modo, vel directE, vel indirecte, nobis est voluntaria. xo Aduertendum est tertio; Euma, qui, ex ignorantia concomitant , Operatur , triplieiter posse esse dispositum ad actum ignoratum. Primo habitualiter tantum , sue in causa, Se in radice, Ut, cum quis atra carnes comedit die Ueneris, ut, si sciret,esse diem Veneris, ex vi dispositiosis, quam habet, eas adhue
vellet eo medere , de facto tamen hanc voluntatem non habet. Atque hie , carnes sic comedendo, nulla
tenus peccat, quia dispositio , so- Idm per modum habitus, non ςst culpa . Secundo potest ad illum esse dispositus actualiter, siue peractum conditionatum; Vt, si; dum carnes, cum ea ignorantia comedit,
dieat; Vellem eu eomedere, etiamsi esset dies Verieris; veI, Utinam set dies Veneris. Et tunc, actus
isti,sunt quidem peccatum mortales sed tamen mere internum .' in eam enim comestionem, nihil influunt ἔCum haec, ex illo affectu , oriri non possit, eo quod , dies Veneris omnino ignoretur. Tertio denique potest operans , ad actum ignora tum , esse actu dispositus, per actum absolutum, quo dicat; Volo earnes
comedere, uesit, suo non st dies
Veneris. Et tune, non solum actus internus, sed etiam externa comestio ,est contra Ecclesiae praeceptum. Quamuis enim, operans , inuincibiliter ignoret, esse diem Veneris p Actu tamen cogitat de carnium cci
inestione die Ueneris, eamque vult saltem in determinate. Hoc autem sufficit, ut eomestio , etiam ex illo affectu intelligatur procedere et Si cut enim, dum quis Filium Inimici in uincibiliter ignoratum baptizatν cum inteatione baptizandi Infa tem praesentem , quicumque stὲ Ιωtentio illa, influit in baptismum, de ad eius valorem sume it ; Ita, dum quis, inuincibiliter ignorans, esset diem Veneris, vult absolute casenes comedere, siue sit. siue non sit dies Veneris ι voluntas ista, influit in carnium comestionem,& sume it, ut illa comestio, se contra Eccle-sae praceptum. His positis. .
147쪽
contra secundum Decalogi prace pium: sed non contra Ipiscopi sta tutum . Ita Siluecter C. Onora tia. num. I 3. Solus in q. uis . 22. quae P. I. ar. 2. Nau. c. a T. fum. m. I 6.9 274. Suar. tom. s. in 3. par. di p. q. Ge. 8. n. aci. Sancθ.
quaest. 3. Syri de Cens lib. s. e. Irinum. 24. Ugosin. de Gens tab. I.
1 a Probatur primo; Quia , Ciuis Cartaginensis, Episcopi statutum inuincibiliter ignorabae , saltem
ignorantia Concomitante , ut ex
blasphemandi habitu , & ex circunstantijs, colligitur. Ergo contra Episcopi statutum peccace uon PO-tuit; Ad peccatum enim necessario requiritur , ut aliquo modo sit voluntarium J Ignorantia vero conco mitans inuincibilis , licet non reddat actum inuoluntarium, sicut reddit ignorantia antecedens. reddit
t 3 Secundo; Quia, impossibile est,
peccare , quando Conscientia invia cibiliter dictat , actionem nota esse illicitam ; conscientia enim,
. sit Proxima regula bonitatis, &malitiae nostrorum actuum, Sed, i,o sta ignorantia inuincibili concomitante prohibitionis Episcopi , Consciensia, Ciui Carraginensi in is uincibiliter dictabat, blasphemiam habere solum malitiam contra se- eundum Decalogi praeceptum, nouVero contra Episcopi statu tum; De hoc enim, cum inuincibiliter ignoraretur, nihil dictare poterat. ErgoeCiuis Cartaginensis , blaspheman do, peccauit solum contra secundum Decalogi praeceptum, de no a eoutra Episcopi statutum .r Neque obstat D. Thomas l. 2. quaest. 7ο. ar. 3. ubi dicit; ignorantiam concomitantem, a peccat nna
excusare . Nam, vel S.Doctor loquitur ibi de ignorantia concomitante secundum se , & pro ut ab strahit a vincibιli, S: in uia cibilia& sic quemadmodum neque est voluntaria, neque inuoluntaria , ita neque accusat, neque excusati vel, si loquitur de ignorantia concomitante inuincibili, adhuc dia hac verificatur , quod operantem omni nisa peccato non excul et circa obiectum ignoratum, cum sit talis naturae , ut simul cum ea , esse possit aia
fectus peccamina sus circa obiectum ignoratum, ut dictum est supra;Qui
affectus , cum ignorantia inuincibisti antecedente , esse non potest .
. artaginensem , in excona Mumcationem non incidisse . Ita
148쪽
Doctores omnessupra citati, & alii
16 Probatur primo ς Quia , poena non incurritur absque culpa ; &quantitas poenae proportionari debet quantitati culpae; ex e.feheis;de
uis Cartaginensis, Episcopi Smirnensis legem inuincibiliter ignorans , blasphemando , offendit tantum , ius Diuinum , contra quod, se agere cognoscebat s non vero ius
positiuum Episcopi; Cum illud in
uincibiliter ignoraret . Ergo solius prioris iuris poenas incurrit ,
non vero excommunicationem,quae
est poena, per Iegem Episcopalem, impositi . 37 Secundo; Quia, in e. Vt animarum; de Const. in s. expresse de-
eernitur; sententiis , per statura ordinariorum prolatis, non ligari ignorantes , quamuis sententiae sine larae pro facto , etiam iure naturae
damnato ς quale est furtum; Vt ex ipso tex. patet. Cum ergo Ciuis Cartaginensis , Episcopi legem inuincibiliter ignorauerit, eius sen--ntia ligari non potuit .
i8 T Eque obstant rationes, supe- rius in eo ni arium adductie. Nam ad primam Resp. Ignorantiam
Concomitantem , licet non reddat actionem inuoluntariam , illam tammen reddere non voluntariam; Cuenim omnino ignore is, nullo modo, neque directe, neque in directe, potest esse volita . Hoc autem susis
ficit , ut exeuset a culpa, eum haec, necessario debeat esse libera, ac voluntaria, ut lit imputabilis. i 9 Ad secundam; Respondetur primo, eum Suar. tom. F. Lqs.se.6. num. Io. hoc esse peculiare, in eo casu; quia in iure , est eX pressum . Ad alias tamen poenas , imo neque ad alias irregularitates extenden dum non esse , quia materia ςst
ao Respondetur secundo cum San-eben lib.9. mair. d sa. num. Io. Dantem operam rei illicitae , ceu- seri consensum praestare etiam ijs , quae praeter eius intentionem sequuntur, quando haec praeuideri ab illo debebant, ideoque fuerunt cubpabiliter ignorata; Ut contingit in eam ipsius textus; Mandans enim , ea praeuidere debebat, & cogitare, quod possent euenire . Respecta autem Civis Cartaginensis, non dabatur haec obligatio ς alio qum non fuisset ignorantia eon comitans, sedeon sequens, & aliquo modo volum
ar Ad tertiam Respondetur; Pontificem , ibi loqui de ignorantia vincibili, ae eulpabiliἰ aeque enim Io quitur de ignorantia iuris, ac facti. Certum est autem, ignorantiam facti, si sit omnino inuincibilis , excusare a culpa .ra Ad quartam Respondetur ἔ Ea
regulam , non valere in Foro Coastientiae ; Vtraque enim ignorantia, cum est inuincibilis , excusat aeulpa ; de neutra , cum est vir cibilis. Valet ergo solum , pro Foro externo ἰ quia in hoc , iuris igno
Iantia non praesumitur, sicut Praesummis
149쪽
ni itur ignorantia facti; Eo enim ipso, quod leges, solemni ritu sunt
promulgatae, earum dispostionem, scire , omnes tenentur ἔ Ideoque , eam ignorare,est culpa lata.L. latae
eulpae F. de Oerb. senis, Cum ergo,
delictum non pinsumatur ex L merito. f. pro Sor. Hinc est , ut neque praesumatur ignorantia iuris.
de legibus. Et consequenter; quod
regulariter , in Foro extera. , non excuset a culpa.COROLLARIA .eta Olligitur ex dictis primo; DK s gnorantiam inuincibilem coin
comitantem; Se a fortiori, etiam antecedentem , excusare , non so
lum a poena Excommunicationis . sed etiam a poena Suspensionis , &Interdicti, quamuis sit imposita pro
facto, iure naturali damnato : Quia poena , nunquam incurritur absque culpa . Vbi autem datur ignorantia inuincibilis, sue antecedens, siue concomitans , impossibile est, dari culpam, cum impossibile sit dari v luntarium , quod , ad culpam , necessirio requiritur. N.ruar. e. 23. Ium. num.q7.
excusare etiam ab Irregularitate, quae, in puram delicti poenam , imponitur: Eadem enim militat ratio; quod se ilicet, poena, absque culpa, non incurratur. Hinc fit, ut celebrans in statu excommunicationis, non fiat irregularis, si Ius, eam irin regularitatem imponens, inuincibiliter ignoret . Quod autem di-
ctum est de ignorantia inuincibili, intelligendum est etiam de in adue tentia, ac obliuione inuincibili Reginali lib. 3 o. c.2. num. I S. as Τertio ; Inuincibiliter ignoranis
te in , Constitutionem aliquam nouam, in qua alicuius peccati reseruatur absolutio ἰ Vt seruauit Sixtus V. male promotorum ad ordi
nes: eam reseruationem non incurrere; Quamuis enim , se peccare cognoscat, non tamen contra con
siturionem , cum ea in uincibiliter ignoret . Ergo incurrere non potest reseruationem , quae est poena , per illam constitutionem imposita. Sanebret lib. 9. mair. dis. 32.n Um. s. a 6 Quarto, Actus irritationem, qua-do est imposita in petnam delicti ,
non incurri ab iis , qui legem,eam imponentem, inuincibiliter ignorant. Tum quia , cum actus irritatio, sit pena , est consequenter esse ctus culpae, ac delicti . sed, ob ignorantiam inuincibilem , cessae culpa, ac delictu in . Ergo cessare debet etiam actus irritatio , quae , pqna quadam est ἰ ve supponitur . I um quia, cessante, ob ignorantiam inuincibilem , culpa , cessant alia: pqnae . Ergo cessare debet etiam a actus irritatio ς cum non sit maior ratio illius, quam aliarum . Tum denique, quia, qui, ex obliuione inuincibili, ossicium omittit, facit fructus suos, non obstante lege pet
nati , contra non recitantes, lata , fructuum acquisitionem irritante δ. quia, ratione illius obliuionis , non
peccat 9 Ergo , quoties dabitur ignorantia, vel obliuio in uincibi-1 1 Iis,
150쪽
lis, cessabit actus irritatio, quando haec , in penam, est imposita, Suar. de bobus c. 21. 27 Quinto; Coniugem, qui alterius Conuetis Consangtranea cognouit, vel Filium communem, in Baptismo tenuit, inuincibiliter ignorans, hac, specialiter , per legem Ecclesia Ilicam, esse prohibita; non incurrere priuationem petitionis debiti, qui, per eam Iegem imponitur ψ Quia ignorantia inuincibilis iuris, scutexcusat a culpa, ita excusat a pina, eo iure, imposita; quamuis factum, alias sit iure naturali, vel diatino, damnatum; ut probatum est supra . Sed pr. uatio debiti , est poena , per Iegem Ecclesiasticam , imposita s. Ergo non incurritur ab eo , qui Iegem illam inuincibiliter ignorat Ibicue enim non delinquit in legem, ita nee a lege puniri debet . Na uar. c. o. sum . num. 3 28 Sexto; Eum , qui sibi certam P ε iam per Votum, imposuit, si delictum aliquod commiserit; V. G. dare de eum aureos in eleemosynam, si fornicatus fuerit 3 Non te neri ad pinam soluendam, si Voti inuincibiliter immemor , delictum illud committat: Quia pΨna, iure nouo imposita , etiam pro facto , alias, iure naturali, damnat O , non incurritur ab co , qui ius illud in uincibiliter ignorat . Sed Votum obligat, ast modum legis ἱ Est enim quaedam , veluti lex priuata , quam homo , circa materiam promissam , fibi spontu imponit. Ergo , quando inuincibiliter ignoratur , Vel de eo datur obliuio in uincibilis, non incurritur Pina,ab eo statuta; Tunc enim non vio Iatur . Saneb. Lib. q. sum. eap. 22. num. I 8.
Septimo; Etiam ignorantiam in uinei bilem facti, excusare a pina sitIi facto,per legem, imposita; Quia,
haec etiam excusat a culpa ς P nae autem non incurritur absque culpa.
Idemque valet etiam de ignorantia inuine ibili qualitatis culpae , vel facti. Si quis enim Clericum pet-cutiat, inuincibiliter ignorans, esse
non incurrit. ex cis Uero : it a. de feni. ex m. Quia ignorantia illa natus Clerie alis , percussionem ex cusat a culpa Sacrilegii . Ergo etiaa petna excommunicationis, propter
illam culpam, imposita , Sayr de
3o octauo ς Ignorantiam inuincibi-
Iem facti , excusare a pqna iuris snon soldm, quando est antecedens sed etiam quando est concomitans; Qnamuis enim, cum ignorantia con comitante,stare possit, circa obiecta ignoratu,prauus affectus, non sollim habitualis, sed etiam actualis ; visi quis Clericum percutiat, inuincibiliter ignorans, esse Clericum, ita tamen dispositus, ut illum percute rei, quamuis cognosceret esse Cleoxicum ἔ Ille tamen prauus affectus, non influit in actum externum , ne illum imperat; cum hire , omnin ignoretur; ideoque, nec illi suam malitiam communicat I Dum enim quis, Clericum percutit, inuinci biliter putans, esse Laieum , illum percussurus , etiamsi cognosceret esse Clericum; percussio illa, nota imperatur a voluntate Cleri eum