장음표시 사용
161쪽
uersas , Secunda est,' An saltem includat plures , diuersas numero . Quamuis autem prima, eadem sere videatur cum Quaestione praecedenti , Vere tamen ab ea differt , quia est in materia Fidei , de qua , est peculiaris controuersia inter
3 Quod ergo facit ad primam ;Ignorantia culpabilis mysteriorum nostrae Fidei, praeter malitiam contra Fidem,continere videtur etiam aliam specialem malitiam contra
Virtutem Studiositatis. Ita V q.
I. a. quaest. 76. art.2. d. II9. c. a. Saneb. lib. I sum. c. I T. num. II. Tilliue. tria I. 2 r. c. IO. num. 36s Rodrig. p. I. sum. e. 2 3. concl. 7. Almain. tram r. mor. e. . prop. Primo; Quia haec ignorantia , opponitur, non sollim praecepto negativo, infidelitatis peccatum, quod
ex illa sequitur, prohibenti , sed
etiam affirmativo, ad scientiam op positam positive obliganti . Praeceptum autem a stirmativum , di negativum , cum habeant motiva distincta , refundunt malitiam specie diuersam in actum oppositum i Vnde ,rex eorum distinctione , recte e olligitur , distinctio specifi- ea peccatorum ν quae illis oppo
s Secundo; Quia , si Mysteriorum
Fidei Ignorantia, non contineret specialem malitiam contra Virtutem Studiositatis, nunquam igno rantia culpabilis, esset peccatum speciale; Consequens autem est absurdum; quia, si Ignorantia , nunquam esset peccatum speciale , ne
que Virtus Studio statis, illi oppo
sita , esset Virtus specialis; quod ta. men fuse probatur, d S. Tbom. se eunda secundae, quast. 166. art. .
tiam eu Ipabilem mysterioruFidei, non continere specialem malitiam contra Virtutem Studiositatis, sed solam malitiam eontra Fidem ; quatenus Rustici , eorum scientiam negligentes, exposuerunt se periculo sentiendi aliquid contra Fidem, vel eam , quando teneban tur non confitendi. Ita Azor. to. I. lib. I. c. 12. quae . . Clauis re3.lib.
a. c. 9. num. II. Alu.2 r. I. a. d. I 62. num. 3. LamI.rn. lib. I. 'tract. a. e. q. num. Io. Valent. a. a. d. I. qu. D.
p. I. HOD. q. Satis. I. a. tract. 13.
7 Probatur primo; Quia obligatio
Fidei mylietia sciendi, oritur ex eodem pracepto Diuino , quod eorum Fidem praecipit; sicut obliga tio sciendi praecepta Decalogi , MLeclesiae , oritur ex eodem praecepto, quod obligat ad illa seruanda; Sicut enim, quia datur Praeceptum ieiunij , scire tenemur, & Praece plum ipsum , & dies . in quibus est ieiunandum ; ut illud seruare pos-smus . Ita,quia, post legem Euangelieam, datur praceptum Diu inside eredendis Mysterijs reuelatis
seire tenemur, tam hoc praeceptum squam Mysteria credenda, quia alias ea credere non possemiis . Ergo ssicut a qui , ex ignorantia vincibili praecepti Ieiunij, vel dierum , i a quibus ieiunandum est a non ieiunatν Disitirpo by
162쪽
nat, non comm Ietit duo peccata specie diueris,sed unum sothm conistra ieiunii pr.iceptum , obligans primario ad ieiunium , & secundario ad se tendunt ipsum praeceptum, Et dies, in quibus est ieiunandum ἰIta qui, ex ignorantia vιncibili my. seriorum Fidei , vel praecepti de illis credendis , sentit aliquid contra Fidem, non committit duo peccara specie diuersa , sed unum tantum contra Fidei praeceptum, Nam. hoc etiam, sicut priniario obligat ad credendum, ita obligat secundario ad sciendum, tam ipsum praeceptum , quam mysteria credeo-
s Seeundo; Quia , ante Euangelii
promu Igationem, sicut nulla dabatur obligatio illud credendi , ita nulla dabatur obligatio illud scie di. Ergo signum euidens est, totam obligationem illud sciendi,or, xi ex obligatione eredendi,& con
sequenter, eius scientiam non prae-
ipi propter se, sed soliun in ordine ad credendum . Hoc autem
posito; Ignorantia non habet aliam malitiam, quam contra Fidem .
ne ite Respondetur; Ad pridebito, vel non negemus . neque alia datur obligatio sciendi, siue hanc ignorantiam expellendi; Ignorantia enim , ex se , non est pecca
tum , sicut scientia opposita non est opus virtutis; Cessante ergo obligatione credendi , statim cessae etiam obligatio sciendi . Io Ad se eundam; Negatur sequela; Tunc enim ignorantia vincibilis ,
est speciale peccatum contra Uiris tutem Studiostatis , cum quis, vult ignorare ea , quae alias scire tene tur , hac speciali intentione , Ut ea nesciat; Sic enim etiam , peccatum quodlibet contra aliquod praceptum, siue Diuinum , siue Humanum, tunc solum est speciaIe peceatum Inobedientiae ; cum , per illud, violatur praeceptuma ex Inten. tione speciali, praeceptum contem
nendi . Ergo , sicut, praeciso hoc
casu, peceatum Inobedientiae, repem ritur in qualibet transgressione praecepti, nec unquam habet malitiam oppostam speciali Virtuti mbedientiae; Ita, praeciso fimili casu, Ignorantia vincibilis , habebit λαIum malitiam transgressionis prae cepti Fidei; nunquam tamen peculiarem malitiam, speciali Virtuti Studiositatis oppositam.
mam I Negando,quod ignorantia DpPonatur praecepto diuerso a praecepto , vel Fide I confitendae , vel illam non negandι; Idem enim prae ceptum, quod primario obligat ad credendum , obligat etiam secundario ad Fidei Mysteria scienda ut
ea, vel confiteri potuimus, temporeric olligitur ex dictis primo; Re- s sponsio ad Casum propositum . Ignorantia enim vincibilis Mysteriorum Fidei, non est peccatum distinctum ab eo, quod ex illa
secuitur. tanquam ex causa; Vnde,
quamuis Rustici, vincibiliter ea igno Diuili eo by Corale
163쪽
,gnotantes is precaueritu , non folii.n aliquid contra , illa sentiendo ,l & re alam Christi praese uine iam,in Eucharistia,negando; led etiam illa ignorando ι Noa tamen
propterea duo I peccata com mi seis runta neque Vnum habens duas malitias ; sed unum tantum , trabens unam malitiam , que non est proprie haeresis, vel tufidelitas , sed ad 1llam reducitur Cimis reg. sis. a. e. p. num 3I. V .
Ia Seeundo 3 Secundum Rusti eam; Quamuis , de facto, nihil senserie,
aut assem eriti contra Fidem , peceasse tamen, vincibiliter ignorando,&teneri, hisc ιga orantiam coninfiteri, quia I idei mysteria addiscere non curandis , sicut tenebatur,
exposuit se periculo aliquid sentiendi, vel asserendi contra Fidem.
Hoc autem peceatum , non est diuersum ab illo, quod commisit Primus, realem Christi praesentiam, in Eucharistia, ignoranter negado, sed
cum illo comparatura tanquam peccatum internum cum externo;Sicut enim Voluntas furandi, non est peccatum, ab actione externa furti diuersum a sed per hanc vltimo coispletur in ratione peccati consum. mali; ita ignorantia culpabilis niysteriorum Fidei, per negationem externam, ultimo completur in ratione peccati consummati contra Fidem, saltem reducti Monto. I.
Iib. I. c. I a. quas. I 23 Tertio; Ignorantiam vinei bilem Mysteriorum Fidei, in hoe differre ab Ignorantia vincibili praee emptorum De e logi , ac Ecclasiae , quod Ignorantia Mysteriorum Fi-
dei non eonti rei tot malitras spe, cie diu ei fas , quot sunt Mysteria Fidei ignorata ; Ignorantia ver praeceptorum Decalogi, continet tot malitias specie diuersas , quot sudi praecepta ignorata , Ex diuersitate enim praecuptorum Decal Deti, vel E lali. ea consurgunt diu taspecies ignoranti.e , coi tu ad La ignorans, exponat se periculis co .nmittendi peccata specie Iiuersa a pro diuersitate praecepto runa . EX diuersitate autem Mylleriorum Fidei, non consurgunt diatessae species
Ignorantiae, nec ea ignorans, exponit se perieulo committendi peccata, iuxta Mysterio ruin diuertitatem specie diuersa. Cuiuscumque enim Myster ij sit Iga orantia , semper est eiusdem speciei, quia semper opinponitur cidem praecepto , ae Virtuti Fideii; sicut omnes haere ses , su ut eiusdem speciei , qua veidem praecepto , ac Fidei Virtuti opponuntur λ Vnde , qui aliquem articulum negauit, illum, in conse
I Quod facit ad secundam dissi- icultatem ι An Ignorantia Mysteriorum Fidei tot saltem malitias numero diuersas contineat, quot sunt Mysteria ignorata .
Is P. Suareet tras. de Me d. xv
Fidei , quod est unum, praecipions iomnium Mylteriorum assensum per
164쪽
omissio omnium horariim ononie rum , est unum tantum peceatum seo quod opponatur praecepto horas canonicas reeitandi, quod est unums eas omnes praeipiens per modum unius; Sed etiam Ignoran tia Mysteriorum Fidei, opponitur praecepto Fidei, quod est unum, eorum omnium Fidem praecipiens per
modum unius . Ergo etiam eorum omnium ignorantia, erit unum tantum peccatum.
Is r Robabilius tamen videtur p ' Ignorantiam Mysteriorum Fidei, eontinere tot maIitias numero
diuersias, quot sunt Mysteria ignorata . Ita Ua . I. a. d. 73. cap. a. num. I . ct tom. 6. in s. p. qu. 93.
steria eu Ipabiliter ignorans , ideo peccat, quia e ponit se periculo illa negandi, vel illis non assentie dis quando tenetur ἔ Ergo si ignoret, plura Mylleria, plura numero peccata committet, sicut plura numero peccata committeret; si plura
Fidei Mysteria negaret; Idem enim Praeceptum , quod obligat ad illa
non neganda , obligat etiam ad vistandum pericu Ium ea negandi . 18 Secundo, Quia, non solam committit plura numero peceata , qui plures homines occidit, sed etiam
qui illos oeeidendi perieulo se e
ponit. Eo enim ipso, eensetur veI-le, in ea usa, plura numero homicidia ; Ergo limiliter , non soIlinias committet plura peccara, qui plura Fidei Mysteria negat, sed etiam . qui, per Ignorantiam vincibilem , exponit se periculo illa negandi.
ry D rationes in eontrarium ἔα Respondetur; Ad primam ἰPrare eptum Fidei , esse quidem
unum; Ex hoc tamen inferri non posse, ignorantiam omnium Myste riorum, esse unum numero pce ea tum , sed solitur , esse unum specie ἴ Contra idem enim praeceptum , plura numero peccata committi possunt; Nam, qu i plures homines oeeidie , vel exponit se periculo illos occidendi, pIurat nummro peccata committit contra idem praecep ζum, Neque praeceptum Fidei,videtur, omnium Mysteriorum
Fidem praeeipere eollective solum, sed etiam distributilae, ita ut praecipiat Fidem omnium , Se sin lorum Mysteriorum;Sicut pr ceptum Ieiunii Quadragesimalis, ieiunium praecipit, non sollim omnibus , sed etia singulis diebus Quadragesimae. Io Ad secundam Respondetur ; Rationem disparitatis esse ; quia omnes Horae canonicae , sunt partes unius ossicis, & unius actionis mo ratis integrae, euius recitatio praeci pitur ἰ Cum horae canonicae definiantur; oratio publiea, sub certo numero Psalmosum, Lectionum ν& aliorum huiusmodi, a Sanctis Pa
165쪽
eribus, ad Dei Iaudem, ordinata,&per septem congruentes horas, diis stributa. Sicut ergo . omnes horae Canonieae, sunt una oratio, ita ea rum omissio , erit unum peccatum mortale ; Quia erit unius Oratio nis, ae Offeti omissio . At omnia Fidei Mysteria ἰ eomponere nOR possunt unum Mν sterium, nec una cum altero moraliter continuari; sed semper remanent plura Myste.
ria . sicut plures dies Quadra .
smae, eomponere non possunt unum diem , vel unum Ieiunium Quadraagesimale ; Sed semper remanent plures dies, & plura Ieiunia. Si eue ergo, qui, integra hebdomada , Ie
iunium omittit, sex peccata moris talia committit; Ita sex peccata committet, qui, ex Ignorantia, ex
ponit se periculo, sex Fidei Myst ria negandi . Sed , de his , plura infra , dum agemus de pecca
-n Ignorantia mincibilis sussciens ad peceatum , sufeiai etiam ad operationis valorem .
a R π ERCATOR quidam, inter plures lapides, quos
fl vendendos expotuerat, unum videns aliis lucidio L V . rem, dubitauit: An esset Adamas, an Vitrum. Nulla tamen prius adhibita diligentia, ut certior fieret; illum, inter alios, vendendum exposuit. Accidit autem, ut Titius, dum inde transiret, eundem lapidem videns, dubitauerit similiter, an esset Adamas, an Vitrum; nullaque prius adhibita diligentia, ut certior fieret, illum emerit, pretio Vitri. Postea vero, domum reuersus, comperit esse Adamantem. Que.
xitur , utrum Emptio illa fuerit halida. '
S UMM AERI UM. 3.Operam eum Ignorantia vi
a xva voluntas, ae libertas ad eibili, regulariter uar. actus valorem requι atur . . A Ipsa tamen operatio esse sim. R a vid Diuitiaco by Corale
166쪽
s suaeVoluntas,ad actus valorem as Ignoranιia affectata circa . . . requiratur. ε aliquam conditionem, aut Ia Ignorantia ἔ Error Dolus , -c . rireunsantiam; actus valo per quid, inter se disserant i, reminon impedit, ἰ a .
gnorantia, actus Uta rem RATIONES DvBITANDI .-i non impedit, error impedit ia :I4 Ignorantia eireanstantia,quam 2 Vm libertas, sicut requiriturdo actus Ualorem impediat a . aia ad peccandum,ita requiratur1 Ignorantia Anιecedens Con- ad valide operandum; Quaeri solet comitans; . An, sicut ad peccandum sussicit vo- 16 Duplex, eum Ignorantia , dari Iunias, ac libertas indirecta , in
potυ positio,erga obiectum ipsa ignorantia , tanquam incau- ignoratum . . i i I I'sa Ira esseni hi mei e ad valide o- Π Emptio, quamuis eum ignor-- perandunt Si enim sussicit, Actus,
tia, circa qualitatem rei em- ex ignorantia vincibili factus, sicut . nae, est valida. λ 'i νὴ estivoluntarius, liber, ac peccami I 8 Es colita ster Gosentatem abso- nosus, ita erit validus . moniam tutam , t baeesus it ad Oa- vero Ignorantia , aut Error, con-Iorem. tingere potest,uel circa Personam, Is Volunt ιs absoluta rei, oirtu, cum qua agitur; vel circa Causam sitir fertur etiam in eiretin- an otiuam, aut impulsivam, aut fina stantias oeeuisas, eum re illis Iem actus; vel denique , circa eius- . conuexus. . . .' i 'IAt ii gem actui materiam', aut ci reua iaQ. Similis coluntas , in eramen n. re stantias. Ideo,de his omnibui, ita, Grum adminifrahρn reg - i. ι gillatim quuitur, An eo uin igno- . lariter di mr- , i . ..τaatia viscibilis , ad actus Alarem
xi Si ooluntas nan esset absoluta susticia - , ania non esset Ualidus. ' 3 Certum autem videtur; Titium,
ας laudiis intra, tollit Doluntatem, emendo lapidem cum illo dubio, Oiradirectam o quam nou uuix mortaliter peccasse ;Tum quia pe-1 - metus. ira NM, . . r. xieuio se expolint emendi Ada-2 si percatum, D eit volunt- - , imamφm pretio lautian; hoc esti in- indirecta . Ad validet vera in OhλPret Mis infiminn,& insequen- operandam requiritur dire- ter imustitiam committendi . T umcta . quia eadem Iustitia, quae in contra-xs Error etiam sine bilis et ea a ctibus prohibet iniustitiam, praci . materiam Voti , fomit ad pili Vt ad eam vitandam, ter emen. . ilhia pridendum imast m. de notitia procuretur . Tum denti: at quς,
167쪽
que , quia emendo lapidem cum ilisto dubio , emere illum voluit absolute , siue esset vitrum , siue Adain mas, pretio Vitri . Hoc autem, sine iniustitia, fieri non potuit ἰ Vnde supplere saltem tenetur , quantum defuit ad pretium iustum. Si tamen, eum ista voluntate , animum simul sconditio na tum habuisset , soluendi deinde pretij incrementum , usque ad pretium iustum , si detegeret, esse Adamantem ; In isto casu , non peecasset. Verum, qui cum dubio operatur; hoc in do regulariter non operatur, sed absoIute vult obiectum dubium . 6 Posito ergo,quod, tam Venditor habuerie voluntatem absolutam vendendi , quam Emptor emendi lapidem illum , quidquid tandemia esset, siue Adamas , siue Vitrum s ἰDisse ultas est, an Emptio illa fuerie valida , propter ignorantiam vincibilem , qua uterque Contrahens laborabat. Ratio autem du- Tbitandi est; primo, Quia, si Emptio illa non sui e valida , neque fuisset Valida benedictio , qua dedit Isaac
Iacob Filio suo; Nec matrinioni α ν quod Iacob contraxit cum Lia; Eodem enim modo ignoravit Titius materiam emendam , esse Adainan te in , ac ignorauit Isaac, eum, quem benedicebat, esse Iacob; cum uterque dubitauerit . Sed benedictio fuit valida; Ergo, & Emptio .s Secundo; Quia Ignorantia,quam Titius habuit, quod res emenda esset Adamas, fuit vincibilis, & Ω- itua, cum de facto dubitauerit. Igno. rantia autem vincibilis , non tollie Voluntarium , sed illum solum mi-
nui e , sicut metus ἴ Quemadmodum ergo Emptio illa, si facta fuisset, e Tmetu Ieui, fuisset valida , Ita facta, ex ignorantia vincibili, fuit vall-da. Iura enim , sicut nihili faeiune metum leuem, ita , & fatuam igno
Tertio; Quia Ignorantia, prae sertim erassa, aequiparatur scientiae,ia ordine ad culpam, & ad poenam; Ita ut , in materia pqnali , quando Ius punit delictum scienteri admisissum , Ignorantia crassa , non excuset a poena . Ergo etiam illi aequi parabitur, in ordine ad actius valo rem ; Non minus enim requiritur ratio voluntarij, ae liberi , ut actus sit culpabilis , quam, Ut sit validus . Imo libertas , quae sufficit ad peccandum , lassicit etiam ad valide operandum s Alioqui nunquam possemus esse certi , quaenam Iibertas ad valide operandum requiratur, ac lassiciat.
Quarto ἔ Quia , eum Titii igno
rantia, fuerit voluntaria, ac crassa psequitur. , quod Titius virtualiteremere voluerit rem expositam, sium
esset Vitrum, siue Adamas; Si enim noluisset, aliquam adhibuisset diligentiam, ut certior fieret, num enset. Vitrum, an Adamas. Podita autem taIi voluntate, non est, eueEmptio illa non fuerit sum cientelluoluntaria, ac valida. is Aliunde vero; Emptio illa vid
tur non fuisse valida;ptimo: quia 'Emptio Adamantis , eum suppo a fi ur suisse ignorata. quamuis vivet biliter, esse non potuit in se potitiae , ac directe volita; Nihil enim volitum, quin praeognitum; Sed. ad
168쪽
iam mum , indirecte , ac interpretatiue, in ipsa ignorantia, tanquam in causa . Hoc autem, ad actus va
Iorem, non lassicit. Si enim si m-geret, sequeretur, esse validum Votum in ebrietate factum ab eo, qui praeuidens, se, in ebrietate, similia vota emittere solere; se inebriavit, di in ebrietate, verba promissioria protulit ; Essee enim in directe v
luntarium, ac voIitum, in ipsa ebrie rate a non minus , quam esset volitum homicidium , si,eum eius prae
uisone se inebriame, & illud deinde, in ebrietate, eommisi mee Consequeas autem est falsim ; inja , quamuis ille, ante ebrietatem, prae uiderit, se solere, in ebrietate,UΟ-ra proferre, nullam tamen habuit positivam voluntatem se obIigadi. νfine qua tamen, Votum non obligatς Sicut, fine positiva intentione
consecrandi, non eonficitur Saeramentum: Non minus enim Vouens,
est causa emetens obligationis , ac Voti, per voluntatem se obligandi, quam M,nister fit eausa effieiens Sa. eramenti , per intentionem illud conficiendε. Sicut ergo, ad val de absoluendum, non suffcit in te a tio indirecta, & interpretativa, qua quis , audita eonfessione, inebriare se voluit, praeuidens . se , in ebrie- ate, solere vexba absoIutionis pro serre I Sed requi Atur intentio po fit tua , & dilecta, qua velit, Poeni entem absoluere; Iea, ad Voti va larem , non sumet et voIuntas indi- secta,& interpretativa, qua vovens, praeuidens, se esse solitum, in ebridie te, fimilia vota proserretinebria-
se voluit ; Sed requἰtetur posita ua voluntas se obligandi.
ς Confirmatur. Quia, scut,ad vaalorem absolutionis, non est satis inistentio verba proferendi. sed requiritur praeterea etiam intentio confieiendi saeramentum ἶ Ita ad valorem Voti , Emptionis , ae re Iiquorum Contractnum, non sume te voluntas verba promimoria proferendi , sed praeterea requiritur vo- Iunias se obligandi ,' imo haec vo-Iuneas , est mensura totius obliga tionis . Ergo, sicut absolutio, debet
esse actus humanus , in se liber , dedi redite volitus, Ita esse debent, tum, Emptio, ac alii Contractus . Io Seeundo, Quia, quod Ignorantia, sit vincibilis , vel inuiue ibi Iisι, eonferre quidem potest, ut emptio, fiue achiis,ex illa ignorantia saetiis , sit prudenter , vel ν rudenter factus , & consequenter peecamin sus, vel nou peceaminosus e Sed non, ut sit validus , veI inualidus IHoc enim non pendet ex eo , quod
ignorantia , sit vine ibi Iis , vel inuinei bilis; sed ex eo , quod detur
vel non detur directa, ac possitu svoluntas se obligandi. Hanc autem aeque tollit Ignorantia vine ibilis , ae inuincibilis, eum utraque Ignorantia, eque occultet obiectum seque impediat voluntatem , ne direm in illud feratur . Sicut erisgo Ignorantia inuincibilis, tolleree
voluntarium , ad emptionis vat rem, necessarium, ac sussiciens , ita
illud tollit Ignorantia vincibilis . II ' Tertio I Quia non semper Ign
tantia vincibilis, censetur propriε OIuntaria , etiam in directe , sed tunc solum, quando datur obligatIo
169쪽
illam expellendi , ad paeeatum vistandum; Cum quis enim, ad peeeatum vitandum, diligentiam adhibe. Te tenetur , ut ignorantiam expeDIat; Si, in hoc , sit negligens , tunc Ignorantia censetur indirectἡ voluntaria. Ae, in ordine ad contra hendum , vel ad Votum emittendum, non datur haec obligatio di ligenter inquirendi , & ignora etiam expellendi I Nulla enim lege, constat de tali obligatione . Ergo
h e Ignorastia, non tam est volun taria, seu volita , quam permissa νὴ Ideoque non suffetet . ut Emptio Censeatur voluntaria , etiam iaci serite, quoad sem ignoratam .
et I a Duertendum est primo; Igno. II rantiam, Errorem, ac Dolus inter se valde differre t Ignorantia enim, est mera carentia scientiae, Mullum importans iudicium , ex S. Thom in . diu .s . qmes. I .ar. I. ad. I. Error vero , est actiis positiis ius , Vnum pro alio putans ἔ Ideoque importans iudicium Intellectus
Peruarium, ae erroneum; Dolus denique , supra Ignorantiam a vel ervrorem, importat deceptionem in iiDriosam in eo, qui petit celebrari
contractum, quatenus, vel rei vitium occultat, vel virtutem asserie, quae, in illa, vere non est.
I3 Aduertendum est secundo; eum aliquid volumus , vel ei rea aliquid operamur, aIiquam illius notitiam dari semper in nobis;Volsitas enim
in penitus ignotum, nec consensumanec affectum dirigere potest, cum Oihil sit volitum x quid praeeogni
tum, & voluntas M potentia caeca . quae non fertur in incognitum. Per
hane autem notitiam Aliquando , res nobis proponitur praeci siue I hoc est . ita ut ab aliqua eius conditι ne , vel circunstantia praescindatur, de illa non cogitando ; Aliquando vero negative I hoc est ἔ ita ut e
dem conditio , vel circunstantia apos iue negetur . Primo modo, ita cognoscitur Res, ut eius condi tio , aut circunstantia proprie di catur ignorari . Secundo vero modo , ita cognoscitur res να talia dicantur peruerse . ac erronee iudicari. Res primo modo proposita , secundum id , quod per igno
rantiam occultatur, proprio volut talem non mouet, illam attrahendo, vel retrahendo , ideoque nee proprie causat inuoluntarium; Dicitamen potest, illud causare impro prie, tanquam remouens prohibens; Quia, si talis rei conditio, vel cir eun stantia fuisset proposita,& non
occultata , Voluntatem a praestando consensu retardasset , At vero, secundo modo proposita , ac cognita , Voluntatem mouet, non solum
secundum id , quod vere proponi tur, sed etiam secundum conditi nem, aut circunstantiam , quae falso in re ita , representatur ἔ Mouet enim; ut affecta, sue vestita tali eoaditione, quae in illa vere non est , sed esse iudicatur; & volun 2s, i arem illam sic vestitam, positire se tur; Ideoque error iste,proprie cau sat inuoluntarium; Errantis enim,
170쪽
i Aduertendum est tertio; Ignois
rantiam, Errorem, de Dolum, eo
tingere posse ; Vel ci rea ea , quae pertinent ad substantiam Actus ,
Contiactus , aut voti , V.C. circa eius materiam , aut conditiones in.
dividualas; Vt, si quis vendat lapi
dem,putans,non esse gemmam a quε alias non vendidisset;vel circa eir eunstantiam aIiquam aecidentalem, ut si quis,sciens , lapidem,esse gemum am, illum vendat Η omini, quem putat. esse fidelem,eum tamen sit imfidelis, di eui non vendidisset, si e gnovisset esse infidelem . Si Ign
rantia, Error, aut Dolus contingam solum , circa circvastantiam aliqua accidentalem; Tunc , sicut non to Ilunt notitiam, & consensum , circa ea, quae pertinent ad substantiam Contractus, Voti, vel Actus I Ita non tollunt eius valorem. At vero, si continga ut, circa aliquam conditionem indiuidualem, di pertinen tem ad substantiam actus I Tunc error circa illam conditionem, tollit actus valorem; quia conditionem illam excludendo , eam redditia uoluntariam ; sicque tollit consensum absolutum circa rem voli 3m , qui consensus, ad actus val xem, omnino requiritur . Qui enim vult vendere Iapidem , quia putat, non esse Gemmam , non habet voluntatem absolutam vendendi lapidem, sed solum conditio natam,po sito qu non sit Gemma . Ergo seo ipis, quod est Gemma, non ha-hσ vo Iuntatem illum vendendi Gicque non datur consensus absolutus, ad venditionis valorem Omnino ne
cessarius. At vero, s conditio illa
tantu modo ignoretur, Ignorantia valorem actus non tollit ἰ cua enim conditionem illam non excludat, eam non reddit proprie inuo Iuniariam; Unde eum tali Ignorantia, dari simul potest voluntas absoluta circa rem,cuius conditio ignoratur. Qui enim vult vendere lapis dem , quem ignorat , esse Gemmam , potest eum velle absolute vendere , siue sit, siue non sit Gem. ma , Qui autem hoc modo absoluiste vult aliquid; eo ipso eensetur simul virtualiter, ac implicite velle, quidquid est necessario connexum
cum ilio , & consequenter etiam
ipsam conditionem , eo ipso , quod illam non excludit;sieque conditio, non soli im , non est inuoluntaria , sed est virtualiter, ac implicite voluntaria ς Quod,ad actus vaIorem suifieit; Qui enim Saeros ordines suscipit , quamuis ignoret, illos Votum Castitatis annexum habere εἰ illud tamen censetur emittere, quia Sacros Ordines volendo, illud etiaeensetur implicitu velle; Si tamen,
per errorem putaret, tale votum Oedinibus non esse annexum, tunc, illud non censeretur emittere; quia per errorem excluderet; Neque
obstat , quod, si Titius votum cognouisset, esse Ordinibus annexum, illos non suscepisset. Nam , haec conditionalis , est de futuro , non de praesenti; Ideoque praesentem voIuntatem non mutat, sed illam relinquit absolutam . Nemo autemineipit, vel desinit obligari,propterea a quae in his, vel in illis circun-
stantus facturus esset, sed propterea, qua de facto facit. Cum ergo, in Diuitirco by Coosl