장음표시 사용
281쪽
leopi Ius post tuum , quod inui
na, per legem Episcopalem, imposita. Sod etiam sacerdos , Cleris mi , Metu mortis s occidens, ODstud. isbiam legem naturalem,quae AIa obligabat, non vero Ecel samem; quia hare, in eo casu, εἰ eum.vitae discrimine , non oblis bae . Ergo ipse etiam, solius iuristiat raris poenas incurrit, non vero iuris Eeclesiastici; Sicut enim
a 1iber ignorantia, in ordine ad
excusandam a legis transgressione ι ita se habet metus, praesertim morintis , in lage humana.
mortis compulsus , sacrilegiu non commisit, sed simplex homicidium contra legem naturalem , , cuius transgressione , metus, illum
D Ad secundam respondetur; Moijs', quae iuri diuino , ae naturali
re a poena, ex vi illius iuris debita; A poena autem debita ex vi alte rius iuris, pom optime excusare ἔSicut enim ex tu sate potest a trans gressione alterius iuris, nempe humia manis ita excusare potest etiam .' pina, per tale ius, transgressor bus imposita. Atque ita Sacerdo tem , de Latio, apina excommuni eationis, di irregularitatis e Asa
v - μαν M. . , 13 Ad tertiam, Respondetur; Pon-: - . itfieem ibi loqui, vel de eommuni- Eque obstant eationes in catione in erimine; ve docet O. contrarium. Ad primam Thomas quodlib. II. ar. s. Vel de respondetur, saeerdotem , communicatione eum iniuria fidei, occidisse personam Deo eonsecra- & eontemptu censurae, ut volunt aram, solum materialiter; quia cidi Araritom. I. lib. I. c. H. quas. 1. - cunctantia persons saerae, ratione Saul de legibus L .f. I. in iis, astum tunc non obligabat, Satyri Δι.α. de era C. Gar nn.4
ier ieriar ra Cietion , siue metus non excusata cuIpa mortali, personam Deo conseetatam ris a etiam eontra Ecclesiae prohibui . . minu, enim metus, habet vim ex ut et nem, cum Ecclesa, in istis easbus, eusandi a legis EceIesiasticae trans- ' ubi agitur de hono communi Regressione, quam ignorantia inuinc, Iigionis, obliget etiam eum mombilis, eo quod lex Ecelesiastic a ' iis periculo, ut praeeae d basin obliget cum graui detrimento , ctum est ι In his ergo easibus, fi meae incommodo. Sicut ergo, si CIe- metus non excusat a culpa mortaliri eum oetidisset, inuincibiliter se eonera Ecclesiae prohibitionem de
gnorans , esse C Ierieum, saerila, non cum municando eum excomogium non commisisset, sed simple X municato , ita non exensat a Cen homicidium contra . legem natura furi . . . . Plem I Ita illum oecidens , metu I4 Ad quartam respondetur fidem Diuili od by Corale
282쪽
omnino dieendum esse de Uxore , quae metu mortis compulsa, comm- fit ine estum , quod dicitur , de Sacerdote, qui metu mortis , Cleri eum occidit; scilicet, illam incestum commisisse solum materialiter , perinde ac , si inuincibiliter ignorasset, eum, cum quo copulam habuit, fratrem esse Mariti; Ideoque nullam psnam , a Iure Ecclesiasti eo impositam, in turrisse; cum, ratione metus, nullo modo ius illud ostenderit, sed pee cauerit solii in contra ius naturale , quod illam obligabat ad mortem potius subeundam , quam ad copulam illam permittendam, eadem enim prorsus est ratio , in uno casu ι ac in alio .
euadendam mortem sibi, comminatam, Clericum oenon teneri in consessione, C Iericatus circunstantiam explicare, sed satisfacere dicendo; oecidi hom nem. Cum enim hoc peccatum p . IV sacrilegi; circunstantiam non ha- buerit, consequenter illam explicare non tenetur , imo nec potest confiteretur enim peccatum sacri legij, quod vere non commisit; nisi tamen simul circunstantiam metus sibi illati explicaret. 17 Tertio; Sacerdotem , nullam ir regularitatem ex celebratione co- traxisse; Quia non erae in statu . . Censurae, ideoque , praemissa con'
fessione simplicis homicidii, licite .
18 Quarto; Eum, qui voveret, ali quod peccatum lege naturali pr US. olligittar ex dictis primo ἰ Si hibitum non committere; V. G. II lex aliqua Eeclesiastiea, Min Non fornicari; si deinde , ad euasae auditionem praeciperet diebus dendam mortem,sibi eomminatam, festis sub poena excommunicati nis Iatae sententia; omittentem tunc Missam metu mortis , excommunicationem non incursurum, etiamsi metus incuteretur in odium, ac contemptum Religionis . Quia omitens Sacrum, tunc peccaret ad summum contra legem naturalem. de Fide , ac Religione tuenda ;non vero contra legem humanam Ecclesiast eam , quia haec non obligaret cum tanto incommodo et excommunicatio autem non incurriturini si praecise contra ipsam legem EeeIesiasticam peccet tur.
fornicareturὐ non peccaturum peccato Sacrilegij contra Votum, sed soldm peccato simplicis fornieationis . Cum enim Votum, sive- Iuti lex quaedam priuata , qua in homo sibi imponit; obligat soldmad instar legis Ecclesiasticae , quae ab homine imponituri ideoqui non obligat , cum graui detrimento , ac incommodo . In Confessione ergo satisfaceret dicendo ; Drnieatus sum s nec eircunstantiam Voti explicare teneretur; imo nec posset, ut de circunstantia sacrile
283쪽
asseri metus grauis, a Legis Diuinae positiuae
C A s V S. 1 V Μ plures, in eadem Naui, ad Loca Sancta traijceia' u rent, in eaque unicus esset Sacerdos; accidit. vi Nauis exorta repente tempestate, ad stopulum alliserit, atque ita fluctibus iactaretur, ut submersonis periculum immineret . Omnes, qui erant in Navi, imminentis periculi timore perculsi, ad sacerdotem statim confugerunt, ut ei peccata confiterentur ', Et quia periculum imminens, tempus integr. confitendi non concedebat, singuli, unum tantum, aut alterum peccatum, consessi sunt. Queritur ', Vtrum, contra praeceptu de C onsessionis integritate, mortaliter peccauerint. SVM MARIUM.q Praeceptum de Consessionis im
tegritate , obligare videtur cum quocumque periculo .s . Sicut lex naturalis.
6 Et sicut praeceptum de sigilla Confesonis.' Verὰ tamen non obligat. 8 Praeeeptum Diuinum de re non . intrinse/maD, regniariter, non obligat etim grutii im om-
s Nee Deus, ρεμ illud, intendit, eum graui incommodo, obli
turalia , se obligant. t i Res prohibita , tune , solum ex
Dei ooluntate, es mala .ra suando nam metus non enso t. m
3 Praeceptum Diuinum possitium Obligat sent hamanum.14 Praeceptum de Confessionis in-t ritate, obligat, cui Prae e tum de restitutione. Is Praeeeptum Sigilli,ordinatur ad
284쪽
a Asus est adeo eIarus, ae Ob- uius , ut praxis ipsa, nullum dubitationi locum relinquere Videatur, Quia tamen i quo curior est, eo etiam clarius propositae quae stionis veritatem ostendit I illum scXaminare hic plaeuit; Quae Amn 6 de eo dicentur; innumeris alijs ea-sibus applicari poterunt, Ite et me rus a non sit mortis, sed alterius grauis inali imminen is,3 Aliquibus ergo Nauigautes, illi, videntur mortaliter peccasse ;Ita Gersin. p. 1. er Victorsa. in rete i. de temp. eones. . n. IO. Primo ; Quia secerunt contra praeceptum Diuinum de integritate Confessionis. Nam praeceptum Diuinum, obligat, etiam cum quocumque periculo; magis enim , aestrictius obligat, quam praeceptum humanum; Hoc autem obligat, etiam cum Vitae periculo ι Si enim Princeps, tempore pestis, Medico praecipiat, ne a Ciuitate discedat ;tenetur ille , etiam cum vitae periculo non discedere; Et, si, ad salinuandam vitam , discedat, mortaliter peccat . Si eut ergo Medicus, contra Principis praeceptum, a Ciuitate recedendo, peccaret, quamuis recederet ad vitam saluandata: 7 ita peccarunt Nauigantes , contra praeceptum diuinum de consessionis integritate , aliqua peccata in Consedione tacendo ὁ Quamuis propter imminens periculum , ea
3 bee uado ; Quia lex diuina de
Consessionis integritate , non minus obligat, quam lex naturalis 3 Sed lex naturalis, ita obligat, ut nullus metus , ab eius transgressione excuset . Ergo etiam Iex diuina de Confessionis integritate i deoque mortaliter pecearunt Nauigantes, dum metu mortis, aliqua peceata in Confessione tacuerunt. Tertio; Quia aliqua praecepta positiva Diuina, de facto obligant , etiam cum vitae periculo I Ita enim obligat, in omnium sententia, prae
ceptum de sigillo Confessionis seris uando; de conseeratione in duplici speeie; Et de sacrifieii consumpti
ne; de debita Sacramentorum confectione; de extrema unctione danda solum infirmo, & non sano ἱ &similia ; quae obligant , etiam cum Vir e periculo . Ergo omnia , cum eodem periculos obligabunt; Nulla enim apparet ratio, cur aliqua sita obligent, & non omnia . Si autem piaeceptu de Confessionis integritate , obligat etiam cum vitae discrimine , excusare ab illa non potuit Nauigantes, mortis metus; ita ut aliqua peccata in Confessione tacendo , mortaliter non pec
tes , aliqua peccata in Confessione, ob imminens mortis perieulum, tacendo, nullo modo pec easse. Su tr. de cens ob.
285쪽
fessionis integritate, quamuis di uinum , cum sit de re , quae ex so,
hoe factum Dominus non damnauit, ut habetur Mati. II. & die
sabbati , Discipuli, sine ullo peccato, spleas colligebant; & Matta. 'tias eum suo exercitu, neeen eat
comptillas, pugnauit, primo Machab. Τ. Et tamen . eo facto . nul non est intrinsece mala , se ut est fornicatio , regulariter non oblis gat cum grani detrimento , ae in commodo I Quamuis enim , Deus,
cum iso rigore, etiam cum vitae
periculo, homines ad suae legis ob- se luantiam obligare posset ; Ex suaui tamen prouidentia , hac potestate non utitur , nisi grauissima aliqua causa id exigente ; ut quan do modus isse obligandi, ad bo
ac expediens ; alioquin falsum eiaset, quod mandata eius grauia non essent, nee Christi iugum , suave esset, & onus leue, sed potius va de asperui n. ac grave. Cum ergo, in hoc eam , praeceptum de Confessionis integritate, a Nauiganti bus, sine graui incommodo , seruari non posset, illos non obligabat ; ideoque etiam plura peccata in confessione tacendo , illud nuIlo modo violarunt.
9 Secundo; Quia, haec Dei intentio, non obligandi regulariter per
sua praecepta , cum graui det 1-mento , ac incommodo, sed humanae imbecillitati, ae fragilitati, se accomodando, ex varijs seripturaelo eis colligitur. Nam Dauid , ne una cum suis, fame deficeret , I.
lum eommisit peceatum ; qui a spropter Vigentem necessitatem , excusabatur . Sie ut ergo praecepta ista , quamvis diuina, non obli. gabant cum graui incommodo, ita cum graui ineommodo non obligat praeceptum de integritate Coain fessionis ro TertiM Quia multa praetepta ἰquamvis sint de iure naturali diutinuo, non tamen obligant eum periculo grauis incommodi; Votum enim, quamuis sit debitum iure diuino naturali, non tamen obligat eum graui incommodo . Restitu rio , lieet iure diuino , ac naturali facienda sit , non tamen obligat seum fieri non potest, nisi cum pro- .prio detrimento longe maiorisC fessio , quamuis iure diuino ant sumptionem Eucharistiae pram it tenda sit, non tamen obligat sinpliciter, di in omnibus casibus.
Ergo idem dicendum videtur etiade pracepto integritatis confessionis,& aliorum similium praeceptorum diuinorum; quod scilicet non obligent eum graui incommodo, praecepta enim diuina positiva, non magis obligant , quam praecepta
naturalia , cum horum obligatio iacenseatur omnium maxima.
Re . M. panes propositionis come- II Quarto; Quia, quod lege diuina dir; quod, Iege diuiua , laicis erat positiva prohibetur , non est in omnino prohibitum; Et tamen . trinseci: malum , sed est malum in . tum
286쪽
llim ex voluntate Legissatoris illud prohibentis . Verisimile autem non est, Deum regulariter velle, aliquid esse malum , de ad illud
nos obligare , etiam cum graui detrimentio, ac periculo: praesertim, quando praeceptum ordinatur ad propriam , ac specialem utilitatem operantis, eamque respicit tanquam finem ἔ quale est praeceptum de Confessionis integritate,& similia. Is Dixi tamen, regulariter, quia, si violatio legis diuinae positiuae,vel eum fidei, & Religionis contem
p tu, coniuncta sit, vel cum aliorum offensione,ac detrimento, tune nul. lus mortis metus excusat, sed lex obligat, etiam cum mortis pericu
Io ; & hac ratione , mortem subie re Fratres Machabet, quia in contemptum diuinae Legis. ad carnes suillas comedendas, ab impio Rege adigebantur . Similiter , . si ob. sa Iutem, ac bonum aliorum, diutinnae legis praecepta implere nee est Est, tunc etiam , nullus mortis metus excusat; Unde, peste seviente , Vel naufragio , aut bello, vel fame praemente , Episeopi, vel Presbyteri , nequaquam excusantur , si metu mortis a greges sibi commiselas destinianesvel, si infans vita periclitetur, necsit, qui ei bapti mum conferre possit , praeceptum charitatis, & baptismi obligat ad eum bapti2andum, ne paruulus , sine baptismo decedens, pereat squamuis alius mortem minetur, si
ri D rationes autem in contra L A rium respondetur , ad pri mam ; Praecepta diuina positiu ν squo ad modum obligandi , no a differre a praeceptis humanis; Vtra que enim obligant soldm humano modo,hoc est, quando impleri pose sunt sine notabili detrimento, ac
Medici, valet. Nam, sicut ii po liticis, dantur aliquae actiones, tu sde se , respiciunt, non bonum commune, sed potius singulorum utilitatem ἰ Iea in spiritualibus, dantur aliquae actiones , quae, de se, respi ciunt bonum Religionis, eiusque conseruationem , & aliquae, quae respiciunt partieularem utilitatem ipsius operantis . Sicut ergo, in politi eis, operationes, de se , respicientes bonum commune, praeci piuntur per praecepta obligantia setiam cum vitae periculo ; ut est a se
sistentia Medici, tempore pestis poperationes vero , de se respicientes bonum particulare singulorum,
praecipiuntur per praecepta, obibgantia solum, quando sine graui in commodo i inpleri possunt; Ita in
spiritualibus, operationes, de se a respieientes bonum commune Remligionis , per praecepta diuina ita 'praecipiuntur, ve obligent cu vitae periculo , nec eas omittere liceat,
etiamsi mortem quis subire deberet; bonum enim commune Religionis , quod in his praeeeptis at tenditur, cuilibet damno particu
287쪽
obligat praeeeptum de s gitIo Confessonis; de consecratione in duplici specie; & uniuersaliter de
debita Sacramentorum confectione . Operationes veros sngu Io rum utilitatem respicientes, praecipiuntur per praecepta, obliganti a
solum , quando sne graui in com modo impleri possu ut ῆ Atque itias obligat , praeceptum de integritate Confessionis a & de illa praemittenda ante sumptionem Eucharistiae; praeceptum de baptismo sumendo in adultis &c. 14 Ad seeundam I respondetur a Praeceptum de Confessionis integritate, obligare, se ut obIigat ali.
qua lex naturaliss obligat enim , se ut obligat Praeeeptum restitutio nis ; Hoc autem obligat solum ν ,
cum sine graui detrimento impleri potest. 13 Ad tertiam a Iam patet disparitas inter praeceptum de sigillo, de praeceptum de Consessionis integritate ; Nam primum respicit, de se , bonum commune Religionis;
sicut praeceptum de non danda ab AIutione , sine debita iurisdictio ne; ordinatur enim ad hoe, ut Confessio non reddatur nimis one rosa , & ne FideIes, ab ea retra hantur ἰ quod immediatὸ pertinet ad bonum commune Religionis . Seeundum vero, ordinatur per se ad bonum ipsius Poenitentis. Hinc ergo fit, Vt primum obliget etiam cum vitae perieuIo, secundum vero sollim, quando sine notabili incommodo, impleri potest. NOTABILIA.Iolligitur ex dictis primo; Noteneri Adultum , cum Ultc
perieulo, Sacramentum Laptismi suscipere ἰ quia eonsulere sibi po- test contritione , Dei auxilio . ha bita ; Si tamen A lultus, esset iam
in mortis articulo conli itutus, tuu teneretur baptis im non omitteare, etiamsi Tyrannus mortem sta
tim inserendam minaretur ; Quia tune, nulla daretur susticiens causa illum omittendi; illa epim mortis
acceleratio, non esset tanti momenti, ut propter eam a Sacramen intum , ad salutem tam necessarium
omitteret; Cum praesertim, valde dissicile sit,ae ineertum, per solam contritionem, saluari.
7 Secundo; Legem diuinam positivam, obligare eum mortis perioculo, quando eius obseruantia i cludit circunstantiam maioris boani , quam sit, propriam vitam se uare ; Atque ita obligat sigillum Consessonis, quia includit circun-ssantiam maioris boni; maius enim honum est, quod homines a Saera.' mento Confessionis non retrahantur , quam quod Titius vivat. Verum, haec ratio, reducitur ad rationem boni communis , quod semperparticulari pra ferendum est . 13 Tertio; et iam aliqua praeceptata naturalia astirmativa; ut est praec pium restitutionis, & praeceptum de subueniendo proximo in ex trema . necessitate constituto; noa obligare cum vit e periculo ἔ quia νsum, vita humana, sit maximum
288쪽
bonum , Ius naturale dictat , non teneri homιnem , Vitam pro Iegis cuiuscumque obseruatione exponere, nisi aliunde aliquod malum maximum sequeretur; Vnde, etiam in extrema necessitate, licitum est, rem alienam, inuito domino, aeeὼ pere ; Imo hae praecepta propterea dicuntur assumatiua , quia nos sobligant semper, Nad semper, sed solum , quando oportet ,& se ut oportet, seruato ordine charitatis.
-n Metus grauis, legis naturalis vio- .
η deles quidam, in eorum triremibus captiui, & remigare, Marma ab eis ad Christianos occidendos Petita, suppeditare recusarunti, Turcae tamen, & verberibus, d minis eos ad utrumque coegerunt; Queritur;an Fideles, & remigando, & arma suppeditando, mortaliter Peccauerint. S VM MARI UM .s UIeses Captitu, arma Ttireis furaeditando, videntur mortaliter peccasse - Cooperari enim alterius morticidetur intrinseia malum , 6 Non minus, quam blasphema-
s 2uot modis, operatio, possit e eintrinsecὸ mala. 1 ci ctuot modis, Proximi malo coo perari quis possit.
xx Fideles Captiui , arma Tureis suppeditanda , non pecca
I α Suppessitatis illa, de se, non ecti virinseὸ mala ἀI3 Posito metu , non est eooperatis soluntaria ad mammis 14 Sie ut Eucharima miniLIratio. oeeulto PGeatori publice petentν, ex iunῶ eaura, licet. Is Et petitio mutui ab Usuraris ι16 Armorum suppeditatio es eoo' peratio solism materialis . Diqitigod by Cooste
289쪽
17 2ua, non es intrinsecὸ mala. 18 Sieut es formalis. I; Lua opponitur pracepto nega
II ssiua amones, ratione metus, dpeccato excusentur. 23 An excusetur reuelatiofereti. 26 Et Sacramentorum cons. Erio in materia dubia.
2s Et ignis delatio , O applicatio
a Icut dantur aliqua praecepta o Diuina post tua, quae obligant
solum humano modo; hoe est, quando sine graui incommodo, im plei i possunt I Ita dantur etiam aliqua Naturalia . De his ergo solum quaeritur; Αn ab eorum transgressione, Metus grauis excuset; Nam a transgressione aliorum, certum est, non excusare. g Aliqui autem putant, Metum squantumuis grauem , neque ab horum violatione excusare; ideoque Fideles captiuos, quamuis metu mortis compulsos , & remigando ,
α arma Tureis suppeditando, mo taliter peccasse, ita Naua .c. 27. sum. m m. 63. Tolet. e. aq. fum. exeom. . n Q Sor. de een r. Bb. 7. c.7 num. S. Suar. to. s. ιn 3. p. d. 2 2. XI. Comitol. lib. s. qu. 8-Beia p. z. casu 2444 Primo; Quia , quamuis metu mortis, & ad vitae conseruatio nem hoc fecerint, alias a Tu cis occidendis hoc tamen sussicere non videtur ι ad eos a moria
tali excusandos ; Nam arma Turcis porrigendo i vere christianorum occisioni , ac captiuitati cooperati sunt , Cooperatio autem ad siniustam occisionem, vel captiuitatem , cum sit actio intrinsece mala, nul Io mortis metu excusari potest a mortali. Secundo; Quia, quamuis remigatio , & armorum porrectio , secundum se , & abstracte considet a-tae , sint operationes indifferemes ;consideratae tamen in talibus cir cunstantiis, sue prout hic, Be nunc fiunt, sunt verae cooperationes ad aetiis iniustos; sunt enim auxillum necessarium , vel utile, Turcis ex hibitum ad eorum iniustitias exercendas . Cooperatio autem, ad malum , eum sit intrinsece mala , nullo mortis metu fieri potest licita . Ergo Christiani, in Turcarum Triremibus, has actiones exercentes, a mortali excusari non possunt. 6 Tertio; Quia non minus est iatriose te malum , cooperari malo . quam mentiri, vel blasphemare saut fornicari ἰ Sicut enim haec , ideo sunt intrinsece mala , quia non sunt mala, quia prohibita, sed sunt prohibita quia mala; ita cooperari maIo, non est malum , quia prohibitum, sed potius prohibi tum, quia malum . Sed mentiri, aut blasphemare , neque ex metu mortis, & ad vitae conseruationem svnquam licet; Ergo neque lieebie ad saluandam vitam , actui iniusto, ac peccaminoso cooperari. Cum ergo Christianorum occiso , ac captiuitas , sint actiones iniustae sR a ne Disiligod by Cooste
290쪽
honum , Ius naturale dictat , non teneri homnem , vitam pro Iegis cuiuscumque obseruatione expo nere, nisi aliunde aliquod malum, maximum sequeretur; Vnde, etiam in extrema necessitate, licitum est , rem alienata, inulto domino, aeetapere a Imo hae praecepta propterea die untur assirmativa, quia no a obligant semper, Nad semper, sed solum , quando oportet , & sieutoportet, seruato ordine charitatis.
An Metus grauis, legis naturalis vio- . lationem impediat.
1 Π VM Turcae, cum Christianis bellum gererent, FL
I deles quidam, in eorum triremibus capitur, & remigare, M arma ab eis ad Cluistianos occidendos Petita, suppeditare recusarunt, Tu rcae tamen, & verberibus, α minis eos ad utrumque coegerunt; Queritur;an Fideles, & remigando, & arma suppeditando, mortaliter Peccauerint .s VM MARI UM. a Fideles Captiui, arma Tti eis
su editando, videntur mortaliter percesse. Cooperari enim alte ius mortici etur intrinsecρ malum . 6 Non minus , quam blasphema
Opponitur praecepto negativo, is Masiphemia. 8 Et sicut oecisio directa Inn
s 2uot modis, operatio, possit esse intrinsecὸ mua . io αροι modis, Proximi malo eoo perari quis possis.
xx Fideles Captiui , arma Threis suppeditando , non pecca
I x Suppeditatis illa, de se, non e Ii virinseὸ mala ἀI 3 Posito metu , non est eooperatim soluntaria ad mammis 14 Sicut Euebarin ιa miniHratio, occulto PGeatori publicἡ ρε- tenti, ex iuri a eausa, licet. Is Et petitio mutui ab Vfurario caci armorum suppeditatis est eoo' peratiosolism materialis . Diuiti sed by Cooste