Quaestiones morales selectiores a Gabriele Beato Societatis Iesu, theologiæ moralis in Collegio Romano professore, discussæ, ac resolutæ. In quibus, propositis casibus, prima quædam principia, ad plurimas alias quæstiones similes resoluendas perutili

발행: 1663년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

Quaest. X LV I. 279

qn metus, ad extorquendum actum, iniuste incussus, eius valorem, iure positius, imperiat.

1 - ITI V S, unicum beneficium, quod habebat, graui

metu compulsus, renunciauerat. Volens autem adst Saetos ordines promoueri, nec habens patrimonium Putansque, renunciationem illam, metu factam, non tenere; ad titulum illius Beneficii promoueri voluit. inaeritur , an

potuerit.

a - Benefici= resgnatio, metu extor. ta, iuresaltem positivo Oide ιυν irrita. s Sicut en irrita , inritio ad bene rium . 6 Rui actus, metia exιorti, a iure irritentur.3 miusmodi resgnatia non es irrita sed irritanda. 9 Sicut me iuramentum , Amilimet actum .

ianda.

II Si addatis ineareoratio, d iure

am percipere nonpotes. is Nee Usteium recitare tenetur.

is Et si beneficium pos eat, e limis possidetis RATIONES DUBITANDI .

a D osito, quod actus, metu etiam ἰ iniusto, extortus, neque ex defectu eonsensus; neque ratione iniuriae iure naturae, si inualidire. Quaeritur, an saltem, ratione iniuriae, sit inualidus, iure positivo . Videtur enim esse ἰ & consequea ter Titium, ad titulum beneficii,ex metu, renunciati s promoueri P - ituisse . Iis B L da Leon. lib. 4.

312쪽

ago De Metu

3 Primo I quia renunciatio ill a , cum , metu facta fuerit, videtur ipso iure fuisse irrita ; in Clementina enim: multorum: Σ. de poenis et decernitur, beneficiorum resignationes , modo supradicto extortas , licet a Resignantium Praelatis receptae , aut ratae habitae fuerint, nullius omnino esse firmitatis . Idemque videtur colligi

tem resignatio fuit inualida , iam Titius retinet titulum benefici j, vum

de ad ipsiam ordinari potest . 4 Secundo; Quia , qui renunciae

Ecclesiam ex me tu , restituitur ad illam sine noua collatione; ut corI Barea: e. ad aures: de his quae vi. Ergo signum est , per talem benefici j.renunciationem , titulum non

amisisse; ct in e ad audientiam: dieitur; benefic si renunciationem m. tu tactam , firmitatis robore carere debere . Cum ergo benefici,aesignatio , metu graui fuerit a Titio facta , ipso dure , irrita fuit, ac proinde Titius , titulum beneficii adla ac retinet, ad quem propterea ordinari potuit. 3 Tertio, Quia electio ad benefi-eium , metu facta , ipso inre , et irrita ; Ergo idem die endum est de beneficij resignatione λ cadem l enim est ratio.

NOTABILE.

s a Duertendum est. Ius positis

uulua non iamnes actus ν mascontractus , metu iniusto extortos

generaliter ipso facto irritasse, sed laetan aliqvox. Hi autem uint. Prism δ; Matrimonium I ex e. veniens

1. de pons ct e.et. de eo, qui diaxit in Matrim. c. requisiuit . di ea gemma; de non . Secundo; Sponis satiar ex ciliteris; de Sponsa: Finis

piab. Tertio, Professio Religiosa, ex e.perlatum : de his qua vi. quod ad quodlibet Votum extenditur. Quarto; Absolutio a Censuris ; me. Uni: de his, q- Si. in o. Quinto, Rerum Ecclesiae promissio , vel traditio; ex e. peruenit . de iureiur. Sexto; Testes coacti , in test mento adhibiti. L. qui tectam. g. est. J de lenam. Septim b ἔ Denique promissio, vel obligatio, facta tu gratiam illius , qui aliquem metu

gitaui in carcerem coniecit , vel

detinet. L. qui in eareerem: Τ. de

eo quod met. eau . reliquos tamen omnes , decernit esse irritandos; in

L. Dic C. de his , qaa vi, ct L si

eum excepi. Iq. s. in bae anione . V. de eo , quod metus eausa; ut siet saltem reparetur iniuria, dum res in pristinum statum, restituuntur . Hoc posito ἀ

lum beneficii promoueri nopotuisse . Nau. loco eis. nπαν. T. Ador. lib. I. cap. II. quas. 9. Re natae tom a. s. .n. 3i3. Lessus lib. a. c. II. 46, num. 37. de alii apud istos .

3 Primo; Quia beneficii resignatio

quamuis metu facta, non fuit tamen ipso iure irrita , sed sol in irritanda, se ut omesa alba gestit per ructum ι hic enim casus de bene Disit Od by Corale

313쪽

Quaest. X L VI. 281

ne fieti renunciatione , non inuenis tur in iure ab hae regula exceptus se ut inueniuntur Sponsalia , Matrimonium, Prosessio religiosa , Nalij s miles actus . Si autem renun- elatio fuit valida , donec rescia deretur 3 ante rescissionem, Titius , ad titulum beneficij promoueri nopotuit 3 illum enim iam non habebat , Ced per resignationem ami

serat in

s Secundo; Quia iuramentum me.

tu extortum, quamuis valeat:m c. rerum de iureiur. si tamen apponatur actui nullo , & a iure reprobato , non valet ex c. cum eontimgat de iureiur. e. quamuis panum: de pactis in 6. Ee alibi . Sed iuramentum, de bene Mij renunciatio ne metu factum, valet, sicut etiam is iuramentum de beneficio renunciato non repetendo ; eae e. Ioerὸ de iureiur. lirgo signum est , quod renunciatio illa , valida suit. 1ο Tertio ἰ Quia, nulli bi in iure heneficii resignatio , inuenitur irritata , sed sol tan irritanda; in c.

enim ad aures, non dicitur renunciationem illam non valere, sed solum cum , qui renunciauit, eidem Ecclesiae esse praeficiendum s ἰubi non indicatur, non deber praefici., sine noua collatione I nam ipsam et restitutio , est tacita bene-fieij collatio . Similiter in e. ad a dientiam et solum dicitur; renune laotionem metu tactam , carere debere robore firmitatis . Haee autem

verba, optime intelligi posunt de rescissione per sententiam iacienda . Denique ea sus in Clement, et multorum et de panis ἱ est spe eialis; erat enim ibi sermo de quodam, qui a Domino saeculari, captus fuerat, & detentus, donec beneficium renunciaret; cuius Ienuia elationem decernit Pontifex , esse irritam , inducens nouum ius pro illa , non vero uniuersaliter decla rans , beneficiorum resignationea metu eXtortas , esse irritas. Decretum autem pro casu speetali, ad alios casus extendi non debet .

OBIECTIONUM SOLUTIO .

ii Α D rationes in contrarium facile respondetur. Ad primmam, patet disparitas. Casus enim illius Clementinae , est speesalis, Mpropterea ad alias resignationes extendi non debet; unde iIIae solum resignationes , quae per metum di incarcerationem , ae detentionem iniustam, factae suerint, nullae erunt; aliae vero per metum, sine in carceratione , extortae , iuxt a regulam generalem , erunt validae. sed irritandae.

D Ad secundam ; ex tertia proba tione , patet responsio ; Poterie enim quis ad pristinum bene fietum redire, rescissa renunciatione prius facta , absque noua illius e ollatione, quia illa rescissio, di bene fiet, restitutio , est tacita beneficij collatio; scut, qui, cum impedimento, & sne titulo canonico, beneficium obtinuit, obtenta deinde impedimenti dispensatione , sne noua colIatione, beneficium retineret potest , quia dispensatio illa,cense tur esse tacita eiusdem benefietie ollatio. Di iligod by Cooste

314쪽

De Metu

33 Ad tertiam negatur consequentia ἔ Nam, eum ille etiam , sit ea sus particularis , extendi ad alios non debet ἰ nec regulam gener Iem euertere . Adde, quod metus, in electione , magis publieae utilitati repugnat , quam in renunciatione , & ideo Pontifex voluit, ut in electione, maior requiratur libertas . Ita Manar. in e. acceptae

Co ROLLARIA , I olligitur ex dictis primo: Α

/ tequam, per Iudicem,fiat re-sgnationis irritatio , & restitutio in integrum, renunciantem noli posse licite beneficium ita renun. aiatum tenere , nec in eo ministrare , aut fructus ex illo percipere . quia titulum per renunciatione samisit , & bene fietum sine titulo canonico Iicitὸ retineri non potest, r. I. de re . iur. in s. Is Secundo; Sie renunciantem non teneri amplius, post renunciatio nem , & ante rescissionem , ad horas eanonicas, sed eum , cui , ille beneficium renunciauit ἱ quia hic , di non ille , absolute habet benefi- ei; titu Ium, ac beneficium.16 Tertio; Si renuncians , remaneat in beneficii possessione , per triennium, non iuuari decreto de pacificis possessoribus I quia possedit sine titulo .

QVAESTIO XLVII.

-n coactio ad actum, cum libertate ad loci, vel personae electionem, eius malorem impediat.

I 'IT I US , a Principe vocatus, precibus prius, deinde

etiam minis, unam ex Filiabus Sempronis , quama cumque vellet , ducere coactus est ι ille vero du-Xit Rachelem, Quaeritur ; Vtrum Matrimonium illud suerit validum.

315쪽

et Ad Matrimonii valorem, fusF

cere videtur libertas solum quo ad circunis antias .

4 Sieue suffieit ad electionem.

Io Ad electionem, obligari quis po- te d lege ; fens ad Matrimonium .

nis Ualorem , requiritur omnimoda libertas quo ad sa

RATIONES DUBITANDI.

a Voniam , inter amis , quia Iure declarantur inualidi ,. cum , metu inii illo , sunt extorti Punitur contractus Matrimorij . Quaeri riar; am ut sit irritus, requi ratur omnimoda coactio , non in tum quo ad actus substantiam , sed etiam quo ad eius ei reunstantias ἐAn vero sufficiat coactio ad ipsum actum , cum libertate ad circun- stantias . Aliqui enim existimarunt, requiri omnimodam eo actionems Ideoque Matrimonium a Ti- citio cum Rachel e contractum, suis se validum. Ita Aetor. lib. r. c. I I, quaest. I i. & alij quos refert Co- uaria. q. de r. a. p. c. 3 b. Ian. 8.

3 Primo; Quia , non videtur ullo modo fuisse eo a mim , sed omnino

liberum , ac voluntarium ἱ nulla senim coactio , facta est circa electionem illius foeminae , esto fuerit facta circa electionem absolute Eringo Natrimonium , qua iis ea coactione extortum , validum tamen fuit; quia fuit plene liberum

4 secundo I Quia , si quis, Eccle-sae regimen assii mere cogatur x re licta sibi facultate eligendi quam cumque Ecclesiam voluerit, S: una eligat, electio illa valida est; sicut valeret electio, si electores , non certam personam , sed aliquam ex certis , in Ecclesiae alicuius regimen etigere cogerentur . Ergo si militer erit validum Matrimonium si quis, non certam personam , sed solum unam ex certis , assumer cogatur , tunc enim, substantia electionis non videtur coacta , sed libera; nec ad electionem minor libertas requiritur, quam ad Matrimonium, ut constat ex c.

Rebeli. p. a. lib. a. quae t. II. f. I. num. II. Basilius de Leon. lib. 4.

c. I q. num. Iq. & alii apud istos . Premo I Quia Matrimonium il-I , veru ac proprie fuit coactum , Titius enim, ita Matrimonium, ex metu, a sumpsit, ut illud, in sua libertate relictus non assiimpsisset δErgo huiusmodi Matrimonium

316쪽

α84 De Metu

comprehendi debet sub deereto Matrimonia coacta irritante; vere enim, simpliciter est coactum . 7 Secundo , Quia non minus ex hoc, quam ex quolibet alio Matrimonio coacto , infelices exitus timeri possunt;cum enim Titius, conintra suam voIuntatem . v nam ex filiabus Sempronii in uxorem eligere si coactus , de infelici exitu prudenter timeri potest. Haec autem fuit ratio Matrimonia coacta irritandi .

8 n D rationes in contrarium ILR Respondetur; ad primam non suificere ad Matrimonij libertatem, huius,vel illius personae ele ctionem , sed requiri . ut electi ipsius status Matrimonialis , omni no libera sit, & non coacta ; a IiO- quin Matrimonium diei non potest absolute liberum, sed coactum de liberum soliim respective . Libertas autem respectiva, cum non fit plena , ad Matrimonii valorem non lassicit . o Ad se eundam respondetur primo; Si electio coacta eae c. 3. g. casisterum et de elect. in o. irrita esset;

sicut eae e. cum locum: de sponsac

e st irritum Matrimonium metu co. trastum: eodem modo fore irritam electionem , in qua daretur optio eligendi unam ex determinatis personis , vel Eeelesijs , sed ad ipsam electionem daretur coactios quia iam electio illa, absolute esset coacta,& Iibera sollim respective, ideoque non plene , prout ad electio

nem requireretur a

Io Respondetur secundo ; Disparitatem esse inter Matrimonium , ac electionem, quia ad electionem faciendam inter duos , obligari quis, vel a lege , vel a Superiore potest . At ad Matrimonium, nemo ulla

Iege obligari potest, nisi ipse prius,

ex sua voluntate se obliget.

COROLLARIUM.

II Olligitur ex dictis ἰ ad valo rem Matrimonij, ac pro se sionis religiosae, requiri a iure ple

nam, ac omnimodam libertatem ,

non sollim circa electionem personae, vel Religionis , sed etiam cir- ea electionem ipsius status; cum enim sint stat us immutabiles, & s mel assiimpii,relinqui amplius non possint, nili omnino libere assume rentur , in selices exitus timeri merito possent.

317쪽

Quaest. XLVIIL x Q.VAESTIO XLVIII.

-n eoactio, ius ecundum allegata,Mprobata

actui malorem imperiat.

r A C H E L , post contracta eum Titio sponsilia, cum alio Viro sornieata suerat; Titius de hoc cer-

α tior factus, eam ducere amplius nolebat. Verum, quia Sponsae fornicationem probare non potuit, a Iudice, sub Poena excommunicationis, eam ducere coactus est. Quetritur: Vtrum Matrimonium illud, sit validum. s V M MARIUM.3 Coanis formaliter iusa , Matrimonν valori obsare non iidetur . 7 Vere tamen obsat. 8 En enim iniusta ex parte eoactionem Patientis. 9 Ut obnee, fatis en eoactio materiatiter intusa . Io Per hane, coactus , i metum nullatenus infert. II Neque hae coactio,iseum habet in Foro Constentia.

metiam inferentis. a 3 Et a Iure praeipiatur . 34 Unde oriatur tune , nullitas Matrimonii. is Coactio, ut Matrimonium non irritet, debet esse materialiter, di formaliter iusta. RATIONES DUBITANDI .a Vm Matrimonium, metu,ad id, iniuste ilicusso, eontractu, iure postiuo, sit irritum, ut dictum est; oritur dime ultas; an, ut sit i 'ritum, suffetat coactio , materiali ter solium, & a parte rei iniusta s Iicet formatiter , ae secundum ablegata, di probata, fit iusta; ut co tingit , in ea su proposito ὁ an vero requiratur, ut eoactio , tam male ' rialiter, quam formaliter sit in

3 Aliqui eum Saneh. lib. q. de

mair. LIq. num. 9. Bonae. quaesti 3. de mair. p. 8. num. ΙΑ. edi assa putant, ad valorem suffeere, ut eo actio, sit iusta formaliter , ac se cundum allegata , & probata, licet materialiter sit iniusta , Ideoque Matrimonium, a Titio contractum

ege validum. pri.

318쪽

Prim δ; Quia eo actio facta a Iu- riq. lib. II . de matri east. p. num. q. dice , fuit secundum allegata , oc Λdor. lib. I. e. o. quast. 6. Salas I. probata , & secundum iuris ordi- 2. tract 3. d. g. 's..1: nu. 27. Le nem , formaliter iusta ; coactio au- sus lib. I. e. II. d. 6 num. Io. Re- tem- iusta, Matrimonij valorem non bell. p. de oblig. Bb. I. quaest. tollit, sicut nec cuiuscumque alte- num. I . & ali; plures apud istos .

rius contractus .

Secundo ; Quia ideo Matrimonium coactum, est inualidum, quia a iure est reprobatum; stando enim in iure naturae , esset validum , Ree facto Matrimonium, metu gra ut inter infideles, celebratum , est validum , quia infideles, Ecclesiae legibus non sunt sub tecti ; sed ita hoc casu , a iure non reprobatur νnec reprobari potest, ςum coaetio praecipiatur; Ergo, in hoc casu, est validum.

o Tertio; Quia, si Iudex, quamuis

iuste in re, iniuste tamen secundum allegata , & probata , Titium ad Matrimonium eo egisset δ Matrimonium, ratione iniuriae forma. Iis , esset nullum; Ergo e contra scum coegerit iuste secundum allegata, & probata , quamuis iniuste materialiter, & in re , Matrimonium erit validum; Ius enim , a quo oritur Matrimonii irritatio , respieit solum veritatem , ac iustitiam , quae habetur secundum allegata de probata; unde haec solum dicitur iuridica.

ri. nium; ex Iudicis coactione iuridi ea , a Titio contractiam, probabilius esse inualidum. Basit. de L I. lib. q. e. I9. min. II . mn

prout se te uel ex parte Iudicis, fuerit ita sta ; prout tamen se tenet ex parte Titii , eam coactionem patientis non fuit iusta, sed iniusta , cum ipse tali eo actioni causitIta non de ter se. Ergo i ius irritans M trimonium era coastione iniusta , hunc casum non excludit; let irrita

tione enim a non tam attenditur iu

stitia eo actionis ex parte inferen-ris , quam ex parte patientis , cum in istius gratiam , ac fauorem fue rit a iure statuta irritatio i non vero in fauorem inserentis .

Ieseenti ea Filia deprehenso mortem minaretur, nisi eam duceret in Uxorem , Matrimonium esset nullum ex eap. Ufntens'. de non l. quamuis Pater ex errore Putaret a' talem coactionem sibi esse licitam; quia scilicet in re,& respectu Adolescentis , esset intulta . Sed etiam eo actio facta a Iudice secundum ' allegata, & probata , licet esset iusta ex parte ipsius; in re tamen s& ex parte Titij, erat iniusta; Ergo etiam Matrimonium a Titio contractum, fuit nullum .rs Tertio; Quia ad hoc, ut contractus metu initus, non sit rescindendus, necessario requiritur, Ut ipse metum patiens, vel perdeli ctum , vel per aegritudinem , vel

alio simili modo, ubi metum intu- Ierit Dissiliam by Corale

319쪽

Quaest. XLVIII. 28

Ierit , ut constat ex Ls multir ai. in prine. Τ. de eo, quod metus cam ubi , cum Mulier contra Dominum seium ingrata, timens , ob ingratitudinem , reducendam esse in seruitutem , ex hoc timore aliquid dedisset, eius donatio non Ie

uocatur, quia ipsa sbi hunc metum intulit; sed Titius , dum a Iudicia ad Matii monium cogitur , iussu quidem secundum allegata, & probata , sed iniuste secundum rc mos nullo modo hune metum sbi infert , cum nullo modo sit eius causa ; Ergo hoc Matrimonium , est irritum; sicut, si esset alius contractus, esset rescindendus . II Quarto; Quia eoactio a Iudice fasta, fundatur in falsa prasum ptione; Illa autem, quae sun dantur in salsa praesumptione , locum noli h bent' in Foro conscientiae, leum hoc Forum innitatur 'eritati

go haec eo actio, locum non habet an Foro conscientiae; ideoque Matrimonium , in Poro conscientiae snullum est.

TEque obstant rationes in L contrarium . Ad primam enim respondetur ; Coactionem factam a Iudice , fuisse quidem iu-issam ex parte Iudi eis inserentis; sed iniustam ex parte Titii patientis 3 Hoc autem sume it, ut Matrimonium , ipso iure, fit irritum, ἰse ut est susticiens, ut quilibet alius

eontractus, si rescindendus. is Ad secundam respondetur; Qua uis coachiola isti e praecipiatur, non tamen propterea Matrimonium approbari, quia coactio illa, tandatur in falsa praesumptione , in quo casu, etiamsi, in I vio externo, approbaretur, non tamen approbaretur in Foro interno, quia Forum e 1 ternum , ae internum a conueniunt solum 3 quando externum a

non irrititur salsae praesumptioni. I 4 Ad tertiam respondetur; Disparitatem esse ἰ quia , si Iudex, in tu se cogat secundum allegata , Mapprobata, iniuriam infert ei, quem cogit; quamuis enim in re , si delinquens , quamdiu tamen eius de Iictum non probatur, ius habet, ne a Indice damnetur tanquam reus; iniuria autem , obligat ad contractum rescindendum, ut res in integrum testituantur, di sic resarci

tur itfiuria . Cum ergo, in iis casi-hus, Ma. ii monium sit irritum , in quib*s alij eontractus laqt refrindendi, sequitur , in illo casu, Matrimonium esse nullum . At quando Iudex , iuste cogit secundum allegata, Ar probata, sed initisse in Ie , nullitas Matrimoni j, non oritur ex iniuria illata ei, que Iudex cogit, sed quia ille qui cogitur, in re in iussit iam patitur propter faN .sam praesumptionem , cui Forum e X ternum tune innititur, & Forum

internum non conformatur exter in

no , quando hoc innititur falsae praesumptioni .

COROLLARIUM.olligitur ex dictis; Ad hoe

via vi coactio, Matrimoni j valo

320쪽

188 De Metu

i rent non impediat, neeessario rem realiter, & secundum rem ipsam quiri , ut sit omnino iusta , non so- sie iusta ; Cum vero ad Matrimonii tum formaliter, & iii radice , sed valorem, a iure requiratur iustitia etiam materialiter, R in re . Cum in eoactione , requiritur etiam , ut enim Matrmonium,debeat esse va- eo actio sit iusta formaliter ,' alia lidum in conscientiae Foro, quod enim iustitia requiri a iure nrin alta praesumptioni non innuitur , potest , quam formalis , re iuri. necessario requiritur , ut coactio dici a .

QVAESTIO XLIX.

-n Metus leuis, in Foro conscientiae, contractum rescindat .

dotem, bona paraphernalia haberet satis ampla; ad , instantiam Μariti, ex metu quodam reuerentiali er ga illum, & ut iurgia cum illo, eiusque offensionem Vitaret, pro illo fideiussit, alias non fideiussura. Queritur, Verum illa fideiussione, in Foro conscientiae, teneatur. S UM MARI UM. botatem est restituendu .

Io Ut eontractus, in Fors com Fideiussis , ex metu leui facta , frientia obligent , debent 4 in Foro eonfitentia obligare iuνe approbari. videtur. II Forum internum, quando cum 6 Siem obtigat in Foro externo . externo conueniat. s Et cui Matrimonium ex i- 1 3 Matrimonij irritatio, oritur exli metu inisum. iure Ee lesulieo . T Non obligat tamen, etiam se sis et Cur Fideiubons habeat ius ad solemnis. eontractum rescindendum . 8 Ratione iniuria, quam metus Is Pecunia , metu faetorta Ut pro etiam leuis ineludit. tium iusum, retineri potes .s Vnde Fidei os, in suam si- χε Haereditatis ranuneiatio, metu

SEARCH

MENU NAVIGATION