Responsio ad apologiam cardinalis Bellarmini, quam nuper edidit contra Praefationem monitoriam. ..

81쪽

ad Caiainalis Testamini Cap. I.

. Symbolusii. σ Decretis qua uor 'morum Conciliorum conii-mni .i Subiungit Ita est. ξ Verissimum hoc verbum, Ita

ta' est, ' interim babemus ex ore Cardinatis proprio ' Ea

in s)---UCro multa, quae in Smbolis, qua in quatuor Conralys, satis

Ezz-Neque, siqii id exin, hic vel ille Pon

Ouinctis iviistis. I. tifex, siquid Dynocenti niud in Decretalia, siquid pio stas. Pag. ist. manus referre voluit in Tridentina fidei professionem , id tanti putamus, ut ad fidem nos obligare debeat. At, idem illa Cariamus, qui hic iis multu conuenire nobis ξ fatetur eum Euosa veteri; vix una,vel altera mox interiectaclaiisula,eius. dem paginae, eadem facie, vide senis memoriam i. - modo conueniret asserit. t ultaurisdocemur, quastini communia veteri Ecclesiae: Et, Cum veteri Ecclesiam maris conuemunt. 1s haec conciliet i Quid ei facias, qui sic ait una, negat statim altera periodo Bi . iastem in ' Nam,quod aliaeta delapsus,ad recepta dormata se confert; dogmata non pauca recepit Ecclesia Vetus, extra fidem tamen. monstrauimuι re. Tum est,atq; adeo orthodoxia; fides credo).l e plerisque non est. At deside agitur,de., iret,ia , bis r que sis, quae de fide statuta sunt. Quis vero etiam de Reli Dei turer trin ' hoc, ponat inter ἀνDista principalia in quibus tot. tam egre-:Conei Icti ba. giae imposturae, non dicam nostris, sed vel ptimis illis temai s. poribus, 3c notae, 6c notatae. Ad rem vero, regerimus ei: in quibus dissentumas, ut sunt, Precesmarintiabere: Calirem po-ρalo interdiserar Ad imagines ste prostemere: Eucharistiam, me inquoCommunieantereobrare: Discopum Romanum idiaris M.

isse,ut posit Regam subditos,si rerum fide s Gedientiatae rer& similia, J a veteri Ecclesia reiecta es improbata, ut ambis-ciuntur er improbantur. Adijcimus;per primos illos, M a Christo recentes, annos quingentos,utillam Ecclesiam,sed nec vl-ltim hominem uspiam extitisse, Christianum , qui, quae vos iam singula Roma creditis,ea crediderit: quae vos,quas dogma- δη principalia,recipitis de probatis,ea vel probarit vel receperi tri imo

82쪽

imo reiecta a Patribus vestra plurima, vestro quidem sensu: Ee siquae recepta, aliter ea multo ab ijs, quam ut a vobis recipiunturia

ona laaec eius, non alia sunt, quam in quibus a Card is dis sidemus, scilicet, is iε Misi. Quis ei hoc nostrum dederit Imo eo--m-. Prat nullum est Auma principase, in quo, nos cum Patribus : illi no- ροbiscum, non consentiant. Testor hic Augustinum: Mari res

non inuocantur. Testor Hierovinum: Nos reliquio non adora-ms . Et, in quo,nos a vobis: vos a Patribus dissentitis.' Deinde,iterum narrat nobis Controuersias suas, & quam B, -- tibi omnia haec manifesta. Nos contra narramus ei, dudum iam manifestum fecisse nostros homines , de multis, quam ma4- minis Anihil ibi manifestam fecerit: Nec , vllam in nostris, sin Nouatorum: f meieratorum potius fudem in suis, non instin I., si, α

TAm, ubi fidem Regi ademit omnem, quam vel 'opagare B. r q-ωπ ν-Iposset. vel defendere: non sinit nudo titulo gaudere, vel Propagatoris,vel etiam Doen floris. Non Propagatoru. Nam, Rex empropagauit Z l .asi, propagare, locum modo spectetr ver t-m nec Dem quis propaget , nisi qui cum Mercatorum onerarijs, --δ et misellos aliquot fraterculos, in exponat, quo inde, altero quoque anno, perscribant huc scilicet in Laeiani vera

narrationes, quas vestri quoque homines vix solent credere,, . sed credere tamen malunt, quam quaerere. Propagareia vero, etiam ad media refertur; etiam ad tempus. 'Media: propaganis calamo Rex, quo,non multi,medio Reges propagant. Tempus propaganis & ad posteros,ac memoriam omnem. Vtroque

hoc sensu, fidei Prepagator est. Etiam, si vel locum spectes' quam procul se porrigit in Occidente Christianus orbis, tam procul, quam, & fides sua vera, de vestra perfida, lologia sua propagauit ut opus vobis fuerit, emendicatis su stragijs agere alicubi, ne scripta eliis inspicipossent: ne & ad eos veritatis vis propagisi necesse foret , cuius vos, propagines omnes succisas. α ρυ'gationes, impen e cupitis. Haud aliter vero, propagauit fidem Re x Henrisin M. quam seripto libello; is, qui de eo facto, salutatus statim est Fini es, G s Pr agat r

83쪽

ad Cardinalis Testamini

instituerat, fuisse scilicet haec, de fide meteris se Primilitiae

a his, φ.. θ bolos de , es Decretu quatuor primorum Concιliorum conti fiam eo .nia νε- nentur. i Subitingit Ita est. l Verissimum hoc verbum, uas, atque hoc interim habemus ex ore cir Is proprio.' Ea Dinlatisistin Vero multa , quae in Symbolu, quae in quatuor Concilis, satis

ET multa ad fidem nobis. Neque, siqti id exin, hic vel ille Pon

...is .is,ia , . a. tifex, siqii id Innocen/i- Tertius in Decretalia, s quid pilistas. Pag. ist. manus referre voluit in Tridentina fidei professionem , id tanti putamus, ut ad fidem nos obligare debeat. A t, idere,

ille qui hic nobis ξ fatetur

Ecclesia veterit, vix una,vel altera mox interiecta clausula,eius. dem paginae, eadem facie, vide senis memoriam in patis molia conueniret asserit. t multa ab eis docentur, quae βιnt eommunia veteri Ecelerue Et, m veteri Ecclesia in maris conueniunt. Dis haec conciliet Quid ei facias, qui sic ait una, negat statim altera periodo ' Nam,quod a Deia delapsus,ad recepta dormata se conseris ais P, Z dogmata non pauca recepit Ecclesia Vetus, extra fidem tamen. monstrauimus reis Tum de dogmata vi δεμ est,atq; adeo orthodoxia; fias credo . libeat,deplerisque non est. At de e agitur,de. ,reret,ia nobis r queijs, quae is fide statuta sunt. Quis vero etiam de Reliquisecipitur er ρορ ' hoc, ponat inter ab ista principalia in quibus tot, tam egre-: Cohethcatina. giae imposturae, non dicam nostris, sed vel 3 primis illis tem poribus,¬ae, & notatae. Ad rem vero, regerimus ei: in quibus Assentitnus, ut sunt, Preces non intesigere: Caluem po palo interdicere: Ad imagines ste prostemere: Eucharistiam, sime aliquo CommunicanIe resebrare: Disicopum Romanum idiaris M. Misse,vi possit Regam subditos ab raram fide es oleatientiatiberarer 3c similia, J a veteri Ecclesia reiecta dr improibata, ut a nobis reν-ciuntur est improbantur. Adijcimust,per primosillos, & a Christo recentes, annos quingentos,nullam Ecclesiam,sed nec ullum hominem uspiam extitisse, Christianum ,' qui, quae vos liam singula Roma creditis,ea crediderit: quae vos,quas dogma-υprincipalia,recipuis de probatis,ea vel probatit vel receperi tr

84쪽

Cap. i. eapologiam Restonsito. 3s

imo reiecta a Patribus vestra plurima, vestio quidem seni:

εc siquae recepta, aliter ea multo ab ijs, quam ut a vobis recipiuntur.

ona haec eius, non alia sunt, quam in quibus a Cardinais dissidemus, scilicet, Quis ei hoc nostrum dederit Imo rana m-.Prat initium est dogma principale, in quo, nos cum Patribus : illi nobiselim, non consentiant. Testor hic Augustinum: Mari res stiari .dissido

non inuocanIur. Testor Hierovisum: Nos reliquias non adora- - φmQ. Et, In quo,nos a vobis: vos a Patribus dissentitis.' Deinde, iterum narrat nobis Controuersias suas, & quam B. ibi omnia haec manifesta. Nos contra narramus ei, diadum iam manifestam fecisse nostros homines , de multis , quam ἀ- mam se nihil ibi fecerit: Nec , vllam in nostris, sim Nouatorum: f NIeratorum potius fudem in suis, non infre----

3 T Am, ubi fidem Regi ademit omnem, quam vel 'opagareia R i Et q-em ν-1posset. vel defendere : non sinit nudo titulo gaudere, Vel Propagatoris,vel etiam Defensoris. Non Propagarem. Nam, ni Itari' Rex empropagauit basi, propagare, sicam modo spectetr nec fidem quis propaget, nisi qui cum Mercatorum onerarijs, S- misellos aliquot fraterculos, in Liponiam exponat, quo inde, altero quoque anno, perscribant huc scilicet) Lueiani veras narrationes, quas vestri quoque homines vix solent credere,.sed credere tamen maturat, quam quaerere. Propaga ei Vero, etiam ad media refertur; etiam ad tempus. 'Media: propaeanis calamo Rex, quo,non multi,medio Reges propagant. Tempus propagauit & ad posteros ac memoriam omnem. Vtroque hoc sensu, et Propagator est. Et iam , si vel locum spectes quam procul se porrigit in Occidente Christianus orbis, tam procul, quam, & fides sua vera, de vestra perfida, lologia suap parauit; Vr opus vobis suerit, emendicatis su Fagijs agere alicubi, ne scripta eius inspici possent: ne & ad eos veritatis: vis propagari necesse foret; cuius vos, propagines omnes succisas. α ρropagationes, impense cupitis. Haud aliter vero, ρνου ait fidem Rex Henricus r. quam

scripto libello; is, qui de eo facto, salutatus statim est Uisi se

85쪽

Cap. i. opologiam Restonsio

imo reiecta a Patribus vestra plurima, vestro quidem sensu :εc siquae recepta, aliter ea multo ab ijs, quam ut a vobis recipiuntur.

a haec eius, non alia sunt, quam in quibus a Cardis is dis- i. sidemus, scilicet, ri ιε-Quis ei hoc nostrum dedetit Imo conamin-.Pris nullum est dogmaprincipase, in quo, nos cum Patribus : illi nobiscum, non consentiant. Testor hic Augustinum . Mart res non inuocantur. Testor Hierovisum: Nos reliquias non adoramin. Et, in quo,nos a vobis: vos a Patribus dissentitis.' Deinde, iterum narrat nobis Controuersias suas, & quam sibi omnia haec manifesta. Nos contra narramus ei, dudum iam manifestam fecisse nostros homines , de multis, quam niatona manis nihil ibi manifestam fecerit: Nec , vllam in nostris, sin Nouatorum: f Heleratorum potiu audem in suis, non infre----

T Am, ubi fidem Regi ademit omnem, quam vel 'opagare R M-ν-Aposset. vel defendere: non sinit nudo titulo gaudere, Vel Propagatoris,vel etiam Defensoris. Ion Propagatoru. Nam, inni Iliam' Re dem propagauit l .asi, propagare, sicam modo spectetr

nec fisdem quis propaget, nisi qui cum Mercatorum onerarijs, misellos aliquot fraterculos, in Iaponiam exponat, quo inde, altero quoque anno, perscribant huc scilicet in Luriani veras narrationes, quas vestri quoque homines vix solent credere, sed credere tamen malunt, quam quaerere. Propaga era vero, etiam ad media resertur ἔ etiam ad tempus. 'Media: propaganis calvino ReX, quo,non multi,medio Reges propagant. Tempus propagauit & ad posteros ac memoriam omnem. Vtroque hoc sensu, fides Propagator est. Et iam , si vel Iream spectes quam procul se porrigit in Occidente Christianus orbis, tam procul, quam, & fides sua vera, de vestra perfida, sologia sua; ut opus vobis suerit, emendicatis suffragirs agere alicubi, ne scripta eliis inspici possent: ne & ad eos veritatis vis propagara necesse foret; cuius vos, propagines omiaes succisas & 'opagationes, impense cupitis.' Haud aliter vero, prolatauit fidem Rex Henruinae . quam

scripto libello; is, qui de eo facto, salutatus statim est Fidei se , G s. Propagator

86쪽

ad Cardinalis Semrmim Cap. I.

Propagator-Defensor. Quo sensu : si cedat etiam Rex titulo hoc, gratificari tamen eo non posses Pontifici, nee Pontifex eo ornari, qui nec scripto, nec voce ita valde an nunciat Euangelium,nepotest quidem , cum Caninitimodo sit. n Ui.l-d ' li At,as Defensim titulum,& maiusculas eius literrai magis L. etiam pungitur. 3 Delatum enim HenricoHa Leone io. M. l. sis ωι- Iarum: delatumpropterscriptum ab eo liseum deseptem Sacram. nee,atiam in eo titulo idem intelligi posse, quam, Pom/μ- οῦ qu-D- cdeiatum Hem tem Sacramentu, propter quem accepit. ξ Lis longa non erit. Si. ad aliam si em nullam desue defensionem quadrat titulus iste Leom,praeterquam ιυ α ββ eam,quae est de Septem Sacramentis: habeat sanὸ sibi PontifeYπανοῦ. iticulum illum ; renunciat ei Rex, cuius de Septem Sacramenia νqmdm- β- tu fides nulla est: quem numerum , per aliquammulta secu- nesciuit Ecclesia: nec eo tamen minus metas. Postquam, Oza misi,, ea vocis es glossa est, s ei, id est,) de Septem Sacramentis:JmIisdem lia I de titulo irascatur Pontifex, illius Dei Rex Deserior non est , nec rei titulum, nec tituli rem sibi veminium Odites dicat. Rex enim, Catholis dei Defensior ely. Certe aurem,r mine usquidem Septenarius Sacramem Astus atoki T- torum audiιus est. Momodo ergo Catholica est de septem Sa- , ,--Ο - - mentis sis, id est emper credita, si ante annum supra mi

s Agnoscit enim in spero stylum

suum.

B. . ta ita ' Invadit eum post vehemensadmiratis,curissumat sititu- sirit, nonproum ηen cum non agnoscat Pontisicem, a quo datus: nec eredat sem -Satramenta, propier qua datus. ' Dicam vero, ut niladm iam sibi d sonuit, rando, beaIus Aas. Scripsit 'latus titulum , Pilaim, qui innete qui R Pq titulum , qui selisu quidem Pilati falsus, Verus tamen a se r; a , C. I. . Mirati tum sunt udaei, ut nunc carrinalis. Sed commod un

νι Inm primm acce- maximus, pessimusque verissimum autem vaticini

t', '. ι- sensu Spiritus sancti: salsssimum, suo. Mirum, cur Chri- . a zz ί- μώ. nisu titulum, seu characterem gcsserit, vaticinium

87쪽

Cap. I. eapologiam 'Reslonsto. sue

nium in E Delium referri voluerit: cum, nec Pliatum ta- ehu datis in .men, nec Callinam agnosceret: nec, ad eorum mentem esset

sensus, vel tituli vel vaticinij. Nec enim Christim Ptiatis, ita Regem scripsit, ut erat; nec, progente mortuus est, ut Caiphou ei, pro gente moriendum definiuerat. Vel miretur haec quoque Cardinatu : vel Regem, Regisque titulum mira i desinat. Titulus a Pilato datus; quo , ab eo datus

sensu, non verus : nec, eo minus tamen, a rasso Viipatust nec eo minus relatus In mavelia. Uerus enim, verior longe, sensu Christi, quam Pilati : Caipha quoque prophetia

vcrior.

Quadrant haec omnia in Regem. Caipha similis Pontifex, Regem Angliae, Fidei Defenserem dixit. Quo sensu dixit, id verum non suit: sed, - Pontifex stilicet esset anni illiis snec e. Dim sic fuit sequente prophuauit, Regem Angliae Fidei Desem

sorem fore. Is autem ipse Rex, qui titulum accepit, superstitionis M tyrannidis depulsor, exuto Pontificς, verus verae H dei Desensior statim esse coepit. Quid quaeris Titulus sibi constat cesset auisu tu. Leo X. Caiphas fuerit. Is titulum dederit; Septem Saeramenta in animo habuerit: sidem illam haud aliam senserit : Sera nimissi es illa sectili undecimi, vi vcra sit e vera alia, prisca magis. Rex iam noster, etsi Fidei eius, quam voluit Leo, quippe qu. ae mes non vera) Defensor non sit: quia fidei tamen verae, veriore sensu, Defensor est: eodem, immo meliore sibi iure titulii vendicabit. Meliore iure, Iacobus verum iam : quam Henricis initio, falsum. Nihil hic mirabile in oeulumst is, nihil nouum. Miramur, mreara Cardina

lem. Nihil enim Dei, Regi: quod non idem Christous contigit.

Hie idem cuneus, dissilire ei faciet, ω nodum alterum. B. li Qu-ρω-li mi enim titulo illo Regis tam Honorisco Christum cohonestauu fidelis erat, an infidelis 3 Caiphae, , Chri sene Dei , an Christi

ripis, veneratar ρ Si aduersarius, cur prophetiam a christia - ps , Ar

uersuris,pessimo Pontifice,editam,ita referri voluit in Scriptu- M-i-, cur d/Dras i Euomori vero sua cohaerent, τι quis Caipham Pontificem

pessimum prolatum ab eo vaticinium nonexhorreate 2 o, ἡ Ip

88쪽

4 6 hisd Cardinalis Bella ini Cap. I.

Ergo Christus, Dapit, originem tituli ilum,prophetia huim apti is diis enter ramur: o facile intelli et, apud homines sapientes, plus vana isentatisnu habere, qu solida dignitatis. Viden ut quae in Regem strinxisti, ea in Christum ipsiam quadrent

omnia 3

Titulum sie accipit Rex, sic gerit, quas haereditarium sibi, cum Corona sua, quasi officis sui di qua vero a

Pontifice, haud aliter, quam quasi Vaticinium ex ore caipha. Vna autem hic opera, Chrisum accusa, de Cardinalis : eademque opera qua quoque culpa

eximet.

Dicendum hic iam aliquid erat tandem, de ciuili sidera, de ciuium in Regem fide, de qua his sola, incubuit Cardinali di

cere: sola enim in quaestionem venerat. Illa vero etiam ciuilis fides Chrimana est, Giholica, Aristinea, Ecclesia veteruPrimitiva. Illam ante caeteras, saltem inter caeteras, expectauit Lectior. At Grinalis nec attigit. Scire vis causam Cis spungeretur ea. Vere enim Christiana huius ath tica, Apostoliea,Primitis dei de ciuili fide, defri in Principes, Tortin, Cardisiau, Pontifex, nec Propagator,nec vel minuscusis

hieris defensor est.

89쪽

stivi communis siu causa Regis Anglorum , cum 'ret.

cir principibus, subia is, es Catholicis. iis,

e iam siuam communem ueciat, i dum pro Iura- 'νω mento pugnat, quod Regibus In uniuertum,

praestari debet e Immo vero, stra Cardinatu, ut propriam. Quasi, quod praestari debet omnibus, proprium id unius, non habendum sit. Quasi vero etiam Iaramenti solivi ibi res foret. Et est quidem Iuramenti , non tamen selim. Sed facesse. Nonne, ad Reges id in eommune spectat, ubi iusta incidit occasio, an, in ossicio constantes esse velint subditi, per novam, & eren tam Iuramenti sermulam explorandi; eam condendi, ius non esse Nec in posterum C ar, Regumue quis, quacunque demum occasione, suis oramentum deferat, nili consulto priamlim, & ante omnia, Pontifice: nisi vel dictante eo, vel annuente: nisi Rama denique causam probare possit: quam, nisi probet statim Breui aliquo Papal de Christianis subditis,Phari laus fieri, de quibus Ioseph. scribit, quod soli, fidem suam Antiq.tio, ij q.

iureiurando, Caesen obligare renuerint. Quanquam ver5 Rex, sic 'um o at B. unico illo, quae in Iuramento insunt capita, complexus est. r. Reges desudis deponere, aut ut cum Cardinase loquac omnιtis. Pet. M. potesate exuere. a. De Regnis usiorum pro arbitrio statuere . s. Duiones eorum inuadendi se iaspotesatem facere. .. Suia diras autem afide sesublutioneabsoluere. s. t rmae ontra Regem euiquesuam, ferendi licent- indulgere. α ran etiam

H Rrgis personaesareat ferendi, facultatem mittere. 7. P quam intonait -el Romanus Salmoneus, nec subditisino cis prestare, υν esse. δ. Rerisue vel coronam vel personam issem

dere. s. Nec initas eontra Rempub. eoniurationes detegere .aο. Sedimmo,impunὸμ sit,siubdito in Primipem manus inserre,o,quod nuper in Gallia bis iactum est,ter etiam sicere. An, H decem

90쪽

ad Cardinalis Belgarmini C ap. 2. '

decem haec , propria Regi nostro, reliquis communia non sunt Dee m autem hac, si penes Papam sint, nihilne ad reliquos 3 Utinam ergo C asari quis referat hoc, Sc Principibus reliquis, unum ista modo, Magna Britannia Regem nonnihili attingere; ad Caesarem ad reliquos Principes, horum nihil attinere. Licere haec, tuto, tum opinari, tum subi signo hoc Pontifex inriuilit in praxin deducere: verum, nusquam hoc, nisi in Britannia.

Reserat inquam hoc Caesari, Regibus, reliquis; credat hoc

Caesar' credant Reges e Cardinalem, qui ita credulOS eos credat, delirare non credant Tum, si iii rare velit, Caesar, si eorum quis, subditos suos in capita haec nec alia I--enti Regii capita sunt nec, id iuris habere Papam, ut decem haec faciat rintercedat autem Papa non esse, vel Caeseri illisue notestatem deserendi, vel subditis prae standi: sibi vero authoritatem plenam esse, ne iurent eis prohibendi, vel ut sensu aequivoco iurent indulgendi; vel, ubitur. arunt iam, iuramenti nexu liberandi: ne hoc quidem qui quam ad Caeserem,ad Reges reliquos

Regi quidem nostro, nullum hic ius mutire. Ideo, haec

in illum Pontifici non licere iuramus, quia in nullum licent. Et, ad ebne inscelici genio Vel ingenio Corem de omnes putat, ut eis persuadere possit, propriam Regis causam, causam hic omnium communem non agi t Scilicet, subditorum fideli tas , ad Reges in commune non spectat Z Decem haec ad μου

- ratem non spectant i Iuramentum, quo cauentur haec, Delia latis iuramentum non est ; nec salua conscientia, a quovis fideli subdito, praestari potest

Audi vero : ad fidelitatem spectat, non Britannici solum, sed cum suis subditi, non serre quenquam, qui .r Principem de Regno deponere, a Principis de ReIno dissonere molia uru3 Cuiuis inuadentiobiicere eorpus suum: a fide in 'ine pem exoluere nolle se, vel a quoquam exolui: s non, contra Regem loricam induere: imabit ου persenapropulsarer rota lnitru Poni eis nunquam ita attonitum fieri, quio ut, peruet in o scio : δ Coronam, personam Princgis tutetur: p perdito rum elatum cons rationes esserat: Io christum Domini a quo quam oecuti posse, nefas pate : ita nefas, τι insons haberi ne

queat, qui tentet modo quicunque tandem hoc iassent: quin,cum