장음표시 사용
261쪽
sto 'relinquitur, quδd suerit scienti M. ista scientia per se Insula fuerit inia
innisa. trinseca, & quoad substantiam superis VII. Ex his apparet secunda pars naturalis; quatenus erat ad dirigenis Asserti, nempe, qu bd scientiam insu- dam voluntatem in ordine ad finenti. sam hibuerit ab instanti suae concep- supernaturalein; quia inserviebat graiationis. Si enim scientia insula erat tiae, & stabat loeo fidei, & habebat
illi debita, ratione unionis cum Ver- motivum supernaturale et e pat enit
ho ; ergo a primo instant, illa habe- ad actus secundum substantiam superisve debuit . Et sicut , primo instanti naturales . Ut igitur esset illis pr debuit habere erariam , & habuit me- portionata , debuit esse supernatura. xitum et sic habere debuit, & habuit lis quoad substantiam. cognitionem, qua tale meritum regu- - X. Sequitur secundb: scientiam pre Iaretur. Hoc colligitur ex Apostolo, se insutam in Christo suisse independena Hobr. ro. v. qui de Christo ait et I/eo tem ex natura sua , sensibus , de inge dijus mundum dicit: εο iam , cis speciebus a sensibilibus acceptis. Nam
MIataonem notieisi et eorpus autem apta- species tali scientiae deservientes nota si mihi Tune dixi rere venio δ erant alligatae phantasae ι nee a sensi- iis Capite libri seriptum est de me et in bilibus, mediis sensibus. impressae , neu Deiam Deus voIMutatem tuam. Quibus determinatae ad repraesentandum obie
tignifieatur, in ipso ingressu in mun- ctum sensibili modo et sed immediatdidum . qui laetus est per Incarnatio- infusae a Deo , sicut spieetes infusae nem 4 cognoὐisse Christum volunta- Αngelisa alioquin seientia illa sui gertem Patri , & voluntari h obtulisseis per se infusa, &non fuisset. suam vitam pro hominum salute et sed haec fieri non poterant a Christo, ut 1. I I Lhomine, nisi lupernaturalem eorum cognitionem haberet; quae non Pote- Contrairia Solaxntur.
rai esse fidei , quae in Christo non aerat r neque beata, quia haec non re- XI. Rimb obiieitur. In Christoegulat meritum a neque aequisita, vel 1 erat scientia beata adaequale per ae idens insula, quia haec est ordi- satians , & explens eius potentiam istiis naturae ; .ergo erat per se infusa. obedientialem ; ergo superstue in eo. VIII. Dixi per se ins a , & noria ponitur scientia inlata. solum per aceidens . Si enim illa co- XII. Respondeo, retorquendo arguis gnitio, sive scientia fuisset per se acqui- mentum. In Angelis est scientia beati bilis, & insuta solum per accidensi ta adaequat E satians eorum potentiam vel suillat ordinis naturalis , & sic obedientialem t & tamen ponitur in is non potuisset regulare eius meritum et eis scientia infusa ; ergo eur , etsi in vel fuisset supernaturalis extrinsech, eo Christo sit scientia beata, non erit lo- modo, quo cognitio Theologica , dc eus scientiae infusae Dico ergo , quda
sic fuisset obscura r ae proinde no G scientia Mata explet quidem capaci miniis repugnans in Christo cum evi- tatem animae Christi in ordine ad eo. dentia. quam habebat per scientiam gnoscendum , quantum ad numerula heatam ; non minus ac cum illa re- stitorum ; non tamen qiuantum ad mo pugnet obscuritas fideir eum assensus dum, & medium ea tognoscendi: non Theoloeteus nostio similis pendeat ex enim solum cognoscibilia sunt in Deo.
amiculis fidei, ut ex principiis et sed ut in medio superiori, sed in se ipsis
in Christo non erat fides ; ergo ne- per proprias similitudines. Primum 'mie in eo erat cognitio simulis assen- expletur quidem per scientiam beatam r ut nostro Theologico . hoc autem secundum per scientiam in in
262쪽
2M, Quasio I. De Seientia Animae Christ.
euridam gratiam . Non autem perfectio anima quantam ad natωνam esset in ipsa ι nisi omnia suo ereol εω genere cognitionia , qua per taIem rationem natuνalem cognosei possisnt. Nec eriam
XIII. Sed dices. Ex quo Deus e moseat omnia in se ipso , non datur Iocus alteri cognitioni, qua eadem
cognostat in se ipsis ἰ ergo ex qu
Christus omnia cognoverit in Verisho, non datur locus, ut ea cognosicat in se ipsis, & per aliud medium. Addorqubd scientia beata eontinet eminenter scientiam insulam e sed quando duo ita se habent. ut unum
eminenter contineat alterum , posito
illo , superfluit istud et unde posita anima rationali, superflEit anima sen- stiva disti Ua, quia haee eminenter continetur in illa ; ergo a pari.
. XIV. Respondeo, neg. cons. Pec Iiaris enim mili rat ratio in Deo. quare non possit cognoscere res in se ipsis, ut in medio. quod ostendimus, in Tract. de scientia Dei. Et est praecipua: quias Deus eognosceret res creatas in se ipsis, ut in medio, eius cognitio ab aliquo errato specificaretur et quod Deo quidem repugnat , sed non repugnat cognitioni ereatae animae Chrini. Tum etiam: quia Deo tribui debet sola cognitio rerum persectissima , qualis est eognitio rerum in meis dio divino: alia autem , quae coan scit res in medio ereato , est imperfecta r de ideo a Deo ableganda , noneamen 1 Christor in euius anima non dedecet cognitio minus persecta. dum. modo sit in ea etiam cognitio perfectior: unde, ut infra, in eo ponimus etiam scientiam acquisitam .
Ad id, quod additur, dico, mi R.
rius est, eontinet eminenter id; quod est inserius, non solum quoad substanistiam , sed etiam quoad modum . sicut 'anima rationalis continet gradus inis , seriores et secus veth si contineat lanis tum quoad substantiam, non autem quoad modum . Si e scientia beata. .eontinet quidem persectionem selenis tiae insula, quoad substanta am rerum scitarum ; quia quae sciuntur per sciemtiam insulam, sunt scita per scientiam
beatam ; non tamen continet istam
quoad modum et quia seientia beat cognoscit res in verbo; scientia verbinsula extra verbum , & in seipsis.
eatur. Cognitio persecta exeludit imis tersectam, sicut vi sio elara . εe saeiais is excludit enigmaticam fidei , ut
patet, 1. Co . 13. v . ro. sed in Christo
suit scientia perfecta , nempe , beata . respectu cuius scientia insula est in persecta ; ergo dcc.
veram de scientia imperfecta contraririe. qualis est cognitio per fidem cornis parata ad elatam Dei visionem; non, verh de scientia impersecta sol .m n
gati vh, id est; minus pei secta. Und
D. Tho. eitato a. s. ad a. Uisia linquit imperfecta fidei in fui ratione aneludit oppositum manifesta vi mis s eo quὸd de statione fidei es , tit sit de non visi . . . . Sed eoruisio , qua es per species inditas , non ineliadit aIiquid oppo tuis cogniti ni beata. Unde ii, ut ait q. ao. de vo
ri t. a. 3. ad. 1. Talem scientiam eonnas in AngeIis remanere eum gloria visione.
multo magis in Christo manebat, qui erat Comprehensor , de simul viator.
dus cognitionis disponit ad persecti nem ς sent opinio , quae est per Θllogismum dialecti eum,disponit ad scienistiam . quae est per syllogismum deis monstrativum et Ied habita perfectiq-
non est amplius neeessaria dispositio, sicut habito termino non est amplies necessarius motus ; ergo habita e gnitione persecta, qualis est beata- .
263쪽
. XVIII. Respoti leo eum s. Thom.
. p. f. s. a. s. citato ad a. dist. min.
Non est amplius necessaria dispositio, tanquam via ad persectionem dueens. CO. min. Tamquam effectus , per se. Qione procedens , nego min. Dispo sis inquit S. D. se habet ad pem
Bionam duIietur . Uno modo, sicut via dueens ad perfectionem o alio modo. Aul fauι ὰ prefectione procedens. ειν rais orem enim disponitur matreia ad
Bipiendam formam unis s sua tamen
adveniente calor non resat , sed rema.
πιι, ei si quidam essus talis forma . Et semiliter opinio ex θIlogismo dialeeeteo causata est via ad sciantiam ι qua ramen acquisita potest remanere cogni-sio , qua est perisIIogismum dialectieum, euasi consequens feten iam demons attavam, qua es per causam e quia iIIa qui eognoscit eausam , ex Me magis p sesi cognoscere Ana probabilia , ex quia λιι procedit dia Daieus IIIIogismus. Et illιeν in Christo simul eum felea iabeatitudinia manet felearia indita ι non
quasi Dia ad beatitudinem , sed quasi
DUBIUM V. An in Anima Christi fuerit etiam Scientia Aequisita t
. I. Alisua Pramituntuν. I. Ro huius intelligentia advertor. nomine scientiae acquisitae in-L ierdunt venire cognitionen singularium . sive sensitivam , sive intellectivam ; quae proprih seientia non est, sed evidens quaedam notitia,& experientia , seu iudicium ex experientia singillarium acquisitum. Interdum ver b venire habitum quemdam , seu saei lilaiein universalem discuris rendi demonstrati vh circa naturalia , acquisitum viribus nostri intellectus. Dieiturque scientia experimentalis.
ROR. quia sit ipsi experientia. sed quia
experientia aeqiritur , & sensuun admini eulo per speclex a rebus singularibus acceptas comparatur. Scientia autem acquisita hoc posteriori modo quae vocatur per se aequisita , quia ex sua ratione vires humani intelle ctus non transcendit dupliciter com- arari potest et vel per actualem acquitionem experientiae , qui est proprius modus, quo acquiritur et vel per i lationem , quo pacto omnes scientiae aequisibiles fuerunt datae Adamo et fletu ne dicitur scientia quidem aequisiis bilis per se , sed per accidens infusa . II. Si sermo sit de scientia acquisita priori modo, nempe, pro cogniti ne, seu experientia singularium; dogma fidei est , eam in Christo fuisse. fide enim constat , Christus habuisse singularium experien I iam, seu eorum iudicium experimentale , tam sectinis dum sensum, quam secundum intelis lectum ; cum per sensus multa fuerit expertus: & hoc iudieium sit ab homine intelligente ex sensuum cognitione inseparabile. od Christo negari non potest et ex eertus enim est calorem , samem, fiti m. dolores &c. Unde Paulus, Hebr. s. v. s. Ex quidems inquit chm esset Filius Dei , didieit ex iis, qua passus est . obedientiam. Ii hoc igitur sensu haec Allertio ab omnibus admittenda est , de admittitur . Tota controversia est de scientia habituali , seu pro habitu demonstrariis vo . Hanc S. Thomas , esto , ut ipse fatetur, dum scriberet super sententiar, in 3. dis. r4. q. I. a. q. s. aliter se serit; hac tamen 3. p. q. s. q. ad mittit in Christor oppositum tame sentiente Seoto, Durando. & aliis. Rursus: admissa in Christo hac scienti habituali experimen lati per stas aequisita; adhuc controversia est et an eam habuerit ab instanti suae eoneep. 'tionis per accidens infusam et an vexo
successu temporis per Proprios actus acquisierit .
264쪽
fusam , fuit etiam habitus scientiae acquisitae, seu experimentalis . Probo prim5 . In intellectu Christi ponenda est omnis scientia , de modus cognoscendi , qui est debilus naturaehunianae , eique proprius pro statuviae, naec dedecet unionem cum Uerbo ; erat enim Christus non solum Comprehensor , sed etiam viator: alia qui modus acquirendi cognitionem is ,
di scientiam per experientiam , & per ψecies acceptas a rebus ministerio sensuum , est modus proprius debitus naturae humanae in statu viae, ut at et, neque est indecens animam Chrii, stante unione; ergo &c. Min. pro hae postrema parte prob. Tum quia: non fuit indecens , ut Verbum reliquerit animam Christi in statu viae; ergo neque fuit indecens quod eam permiserit agere secundum ea , quae conveniunt ipsi pro statu viae. Tum quia: scientia a eo uisita nec dicit ompositionem eum scientia beata et nam Beati, praeter scientiam beatam, habent etiam scientiam humanam . quam hae propria industria aequisierunt . Nec dicit oppositionem cum scientia insu-D . Tum quia: sicut scientia infusa ,
quamvis imperfectior , non opponitur cum se entia beata et ita neque scientia acq iii sila , quamvis imperfectior in modo cognoscendi . opponetur cum seientia infusa . Imo maxima erit animae Christi persectio habere omnem modum cognitionis rerum; nimirum, per speciem divinae essentiae, per spe.
cies S Deo inissas , & per species
hoc a. 4. At imae habenti intellectum non solum possibilem , & receptivum , sed etiam agentem , de factivum specie.
rum, debetur cogallio , dc scieatia, quae utatur ta Iibus speciebus ab interuleiitu Vente formatis, de a sens bus. ae sensibilibus aeceptis; hie enim est
character scientiae acquisitae r sed ais nima Christi habet intellectum , nedum possibilem , & receptivum , sed etiam agentem , & speeterum sormati invum ; ergo die. Min. patet. Quia in anima Christi sunt omnes potentiae . quae sunt in aliis hominibus. Mai. verti prob. Frustra enim esset intellectus agens in anima Christi . si nullo unis
quam tempore reducendus esset in- actum latum . Sicut hac ratione non ponitur in Anselis: quia cum in istis non sit cognitio per species acepta 1 rebus sensibilibus , sed solam per species insulas . frustraneus omnino esset, atque otiosus: sed Deus nihil ponit frustra; ergo &e. Tunc sic et at si anima Christi tantum intelligeret pς ζ species insulas, & nullo modo per species aeqti istas , intellectus agens nihiI in ea saceret; ergo Se. Si igitur i Christo ponitur scientia infusa secunis dum lumen infusum , qui modus est proprius naturae angelicae ἔ multo ma gis poni debet scientia acquisita, quae est propria hominis utenti, lumine intellectus agentis.
eo, scientiam acquisi iam non fuisse Christo per accidens insulam , sed
comparatam per acquisitionem , nem pe , per inventionem humani intellectus Christi : Haee Assertio non est ita cerinta , quin sint aliqui, etiam ex Nostris. qui oppositum sentiant. Eam tamen existimo esse iuxta mentem S. Tho. hoc a. 4. in cov. ubi dicit : In Chri βο fui e scient m aequisitam . qua propriὸ ea scientia Deiandam modum hu
manum , non solum ex parte recrpien
tis, sed etiam εκ parte agentis. Nam talis fetentia ponituν in Christo , secun-dym Iumen intellectus agentis, quod ess
anima humana eonnaturale . Serenti autem infusa attribuitur anima humavi
na , ferundam lumen desuper infusum aEt ad primum dicit qu/d CPm dotικμ modus aequirendi scientiam, scilicet ima
265쪽
per inventionem . est praeipuus o modus aurem , qui est per disciplinam , es fecundarius Et ideo Chrso magis com-δetebat abere seientiam acquisitam per .nventionem , quam per ducipirnam et straferrim eam Use daretur a Deo amuris δur in Doctorem . Qinnus aperte docet,
Christum non tum habuisse scientiam aequisitani, sed eam aequisivisse
Pe inventionem. VI. Probo autem primθ sic. Pe sectior , & eonnaturalior est modus comparandi scientiam humanam pro pria aequisitione, & industria , quam allam habere ab alio per insusionem et sed Christo tribuendum est , quod perseetius est , & connaturale animae hu .manae ergo &c. Mai. prob. Et quidem qudd sit connaturale , patet οῦ quia animae humanae connaturale est aequirere species, & scientias medio lumine intellectus agentis et secus autem accipere per infusionem, potius est proprium naturae angelicae . mod verbetiam sit persectius , probo . Persectius est se movere ab intrinseco ad formam , quam eam ab extrinseco hahere et sed qui eomparat scientianuis propria aequisitione, & industria, ex vi proprii ingenii movet se ab intrinseco ad illam i qui vero eam per in- . fusionem accipit, movetur ab extrinseco ergo &c. VII. Probo secondb. Persectius erat animae Christi non se iam habere omnes scientias a sed etiam secundum omnes scientiarum modos illis connais . turales , & proprios , & non solum secundum unum , aut alterum modum i sed Christus habuit scientiam beatam ad modum scientiae Beatorum, seientiam inditam ad modum saten. tiae inditae; ergo habere debuit scientiam acquisitam modo aequisito et itant , quod per se acquisibi Ie erat, per se acquireret. Praesertim qu bd quando alicui insunditur scientia per se acquisibilis; hoe fit, quia ordinatur ad aliquid excedens : ac propterea debilitate Iuminis intellectualis eam
comparare non potest . Cum ergo Christi lumen undequaque persecti irimum laret ι debuit illi concedi , ut sua uteretur operatione, & sic scientiam sibi aequireret, & proprio actu
. II LSOIvuntur Obiecta eontra Primum assertum a
bitus eiusdem speeiei non ollant ei te simul in eodem: sed ha-itus scientiae inditae , qui suit in Christo, est eiusdem speciei eum habitu scientiae acquisitae ; habet enim
idem obiectum, nempe res naturales; ergo &c. Si respondeatur eum S. Thoma, hoc . 4. ad 3. neg. min. Nam habitus seientiae aequiritur per comparati nem humanae mentis ad phantasmata.
Sed habitus insusus est a superiori
descendens in animam , non secundum proportionem phantasmatum et Mideo est per species diversas. IX. Contra urget Scotus. ae tantam differunt ex parte causae essicientis , non differunt specie et unde homo creatus, εἰ homo genitus, Oculus per naturam productus, & per miraculum restitutus . eiusdem speciei sunt ; ergo si scientia acquisita , de infusa differunt solum ex ea usis illas producentibus, non differunt specie .X. Respond. ant. verum esse , quando procedere a diversis causis eonti git per accidens; ut in exemplis ausa iis, de in scientia per se aequi sibili: quae ejusdem speciei est, sive h beatur per aequintionem , sive pirinfusionem , sicut eam habuit Adamus. Non tamen quando procedere, diversis causis contingit per se, Seex natura rei et tunc enim arguere spossumus, habere principia sormalia specie diversa. Sic in casu . Selenita per se aequisibilis petit causari per
266쪽
obiectum est quidditas rei materialisa attracta , fingularibus , & relucens in phantasmatibus. Scientia vero per se infusa petit causari 1 superiori luis mine ; quia specificatur, de habet pro objecto quid ditatem rei non abstra. etam, nec dependentem in sui eognitione 1 phantasmatibus . Unde fit , qudd per illam directe soIum univeris
sale materiale cognoscatur, non singu- Iare , non Angeli, non supernaturali arper istam autem cognoscantur directe Iubstantiae universales , de singulares , materiales , Sc immateriales , eorum
que proprietates, imo & ipsa Mysteria gratiae. mae autem distetunt obiecto sorma Ii, differunt specie .XI. obiicies seeundb . Intellectus agens otiosus non esset, etsi in Christo non esset seientia aequisita et haberet enim alias operationes , puta, facere evidentiam principiorum. Sic
in Beatis non est frustra, quamvis non abstrahant species r nee frustra fuit in Adamo, quamvis scientiam haberet inis fusam ; ergo sce. XII. Re ndeo, neg. ant. Nam si sciantia, quae per se aequisita vocatur, non fuisset in Christo : intellectus agens , vel in ipso nullam ha- huisset operationem, vel saltem operatione praecipua earuiget a quae est
abstrahere species a phantasmatibus, easque intelleo ut possibili praesen
Neque est idem, vel de Beatis, vel
de Adamo. Nam Beati non sunt viaistores : & in eis iam habuit suam. operationem , vel saltem consecutus est suum terminum . Adamus etiam cum esset Doctor, quantum ad natura lia; decuit, ut statim omnium naturalium habeeet scientiam, quam sine infusione non poterat statim habere. Christus autem est Doctor, quantum
ad supernaturalia ; ερ absque in susio.
ne scientiae aequisiae , habebat nolitiam omnium per scientiam beatam , M insulam i unde si scientiam non ' acquis viget , non erat ei necessaria' operatio intellectus arentia. Sed do e iasta. XIII. Obi ieies terti δ. Ineonvenἴet sest dieere, Chlictum doctum fuisse hsensibilibus , & ab iis didieisse i atsi aecepisset scientiam ab illis,&sp ei es , ab illis veluti didie isset ; Magister enim nil aliud videtur saeem ad discipulum , quam ei species , dc
objecta proponere ergo &e. Respondeo, neg. min. Nam dister
roprie, non est tolum speeiebus ab Oisjecto derivatis , de per intellectum agentem abstractis uti , sed ab aliquci determinari ad intelligendum . Estis autem intellectus animae Christi usus fuerit speeiebus a sensibilibus abstra. ctis; quia tamen a sensibilibus deteris minatus non suit ad intelligendum , sed a se ipso, nempe, suo intellectu .
non potest proprie diei doctus a stas bdibus. X lv. cibi ieies quartb. Ei, quod est
plenum , non poteti aliquid suppetadi et sed intellectus animae Christi suit repletus speeiebus divinitus infusis . ero non poterant ei supervenire aliae sp
cies acquisitae. Respondeo ex D. Thoma citato, acla. Quid Fumasa mens daptieem habis respectum . Unaem quidem ad stiperiora sto secundam hune res ictum anima CMi si Dis pisua per fetentiam inditam . alius atitem respectus eisa es ad inferiora , ides, ει ρεantasmata , qua nata
fum moνere mantem Aumanam per vim tutem intellectias agentis . oportuit a
Non qu3n prima plenitudo menti brima.
tebar eam perget etiam fretindam corio parationem ad Nanrasmata .
eoneeptionis suit persecta quoad omnes
suas sereatias t M scientia acquisita
267쪽
est quaedam persectio. humani intellectus ; ergo eam habuit ab instanti suae conceptionis per infusionem . non Deceisive per acquisitionem . Confirmatur pri md . Adae in sui conditione suerunt infusae omnes scientiae, etiam ex suo genere aequi sibiles ; ergo etiam Christo a quia fieut Adam datus suit Doctor humani generis, mulid magis Christus. Confirmatur secundo. Melius est animae Christi habere scientias acqui- stas actu, quam in potentia ; quia melius est umplieiter esse in aetu ,
quim in potentia et sed Christo tri-huendum est id, quod est melius,&optimum ἰ ergo nabuit actu omnes
seientias ab instanti suae conceptionis , etiam acquisibiles . XVI. Respondeo, animam Christituisse persectam secundum omnes sui
potentias, servato tamen modo conis
naturali talium potentiarum . Modus autem connaturalis intellectus respectu seientiae aequisitae est, illam visua sibi comparare per inventionem , non ab alio accipere et atque multo et sectius est, scientiam acquisitan abere per inventionem , quam perinfusionem . Inde , ne haec persectio defuisset animae Christi , conveniens fuit, ut non statim ab initio scientias aequis biles haberet ; quarum carentia compensatur per hanc maiorem
persectionem habendi illas, vi proprii
antellectus. Neque sequitur, pro eo tempore ,
quo illis caruit, fuisse in Christo ignorantiam. Nam, praetersuam qudd estδea non sciret modo scientiae acquisitae ; ea tamen sciebat altiori modo per scientiam beatam , & infusam rad summum sequitur, in eo pro aliquo tempore suisse non scientiam negati νam; idest, non ea scivisse quantum ad aliquem modum ipsi non debitum , nec ipsi pro eo tempore conis
XVII. Ad primam Confirm. responis deo prim b , ex nuper dictis , Adanium datum fuisse Doctorem toti ge-
neri humano quoad naturalia r ideoque oportuit , ut ab initio haberet omnes scientias naturalas . seut ab initio habuit persectam corporis disis
positionem ,&quantitatem. Sed Chri. stus datus suit Doctor non scienti rum naturalium , sed Mysteriorum is ratiae et & ideo oportuit quidem, utorum haberet statim cognitionem, pecstientiam infusam ἰ non tamen scie tiam aequisibilem naturalium rerum. sicut neque perfectam corporis qua
Respondeo seeundo, Adamum sui sis statim productum in aetate adulta,& in statu , quo uti poterat scientix aequisita r ideoque, ut statim docera posset homines, decuit non expectari. ut illam aciuireret , sed statim in. fundi. At Cnristus non statim, ae eonisceptus suit, evasit persectus homo; sed ab insantia ad pueritiam, a pueritia ad adolescentiam pervenit et unde si euti in aetate processit , ita ih cogni tione humana persensibilia deeuit, ut procederet. Praeterquam quδd si Christo statim a conceptione infusa sui escientia per se aequisibilis r vel ea usus suisset ab insantia, vel non Si nona ergo frustra , Se otiosE ponitur haecistientia in exordio conceptionis; cum non fuerit habitura actum , nisi tu. . aetate adulta. Si siet in primis est sal sum . organa enim infantilia adhuc
indisposta sunt , & inepta ad mi M. strandum intellectui agenti species .
oportebit ergo, ad hoc sustinendum ., sibi fingere novum miraculum , qu
organa sensuum , & praecipuE phantasiae . ex sua natura in illa aetate,
indisposita , reddita suerunt habilia ad operandum i & sic, qudd seientia illa
acqui uta miraculosh usus fuerit. Neque valet dicere , puero clauso in utero matris concedi intellectum A, & alias potentias etiam sensitivas , etsi pro tune illis non utatur ν- N in
disparitas est: quia intellectus, &eaeis
terae potentiae sunt . proprietates ii quentes naturam , & quasi complementum Maerationis ι ideoque debent' 1 a . . iu
268쪽
in omni statu convenire. At scientia aequisita non est proprietas animae , sed potius per seclio ex natura sua suceessu temporis acquisibilis. XVIII. Ad secundam Confirm. diis eo, melius esse animae Christi habere scientias acquisitas actu , pro eo tempOxe, quo ipsi talis actus debetur: tunc autem meli us est illi talem actum hahere, proprio motu sibi active aequisitum, quam ab extrinseeo passi vh aeceptum et Christo autem scientia aequiis sita non debebatur pro statu insantiae. Cum autem adultus suit, melius illi fuit, ut eam actu haberet 1 se, & ex propriis, quam ab extrinseco . Unde actus melior est potentii , quando caetera sunt paria. XIX. objicies secund h. Christo in
sua conceptione suerunt in suis omnes virtutes morales, ex suo genere acquisibiles, ne ea reret ea persectione o ἔergo etiam omnes virtutes intellectuales , ex suo genere acquisibiles, necareret illa persectione: cum virtutes intellectuales praestantiores sint sim .pliciter virtutibus moralibus, ut d Ocet S. Thom. I. a. q. 66. a. s.
Confirmatur. In utriusaue virtutis, tam moralis , quam intellectitatis acquisitione movet se , qui eam acqui-xit ; ergo si dicimus , Christum luis actibus acquisivisse virtutes intellectuales, nempe, ut se moveat ad illarum aequisitionem , idem deberet dici de virtutibus moralibus et eum ergo hoc non dicatur , neque dici debebit de virtutibus intellectualibus. XX. Respondeo primo , neg. ant. Non desunt enim ex Nostris celebres viri, qui sentiant , virtutes morales, per se acquisibiles, non fuisse per accidens infusas Christo ; sed ab illo qropriis actibus acquisitas: vel in primo instanti suae conceptionis , ut volunt aliqui et vel, ut volunt alii . decursu temporis eas comparasse . aliae senis entia non videtur ditana a S. Tho. qui, . p. q. L . u. 3 generaliter docet, quod abere aliquod donum per se est nobili
us, quim habere illud per aliud, nisi
aliunde aliquod ineonveniens vita dum exigat oppositum . casae ratio militare potest etiam de virtutibus moralibus , absque ullo inconvenietiti. bd enim Christus aliquo tempore ea ruerit hisce virtutibus, haec carentia non suit privativa , seu persectioinnis , quae esset illi connaturaliter deis bita pro illo tempore , quo ea carebat ; sed mere negativa , eo modo , quo dicimus de scientiis per se acqui-ubilibus. Et etiam quia eiusmodi virtutes non ponuntur in Christo. ut illum simpliciter rectificent , eiusque Olentias moderentur ; hoc enim iam abebat , gratia unionis , , gratia habituali , nee non a virtutibus inmosse sed, ut connaturali modo recti ficetur. Cum autem connaturalis modus harum virtutum exigat , ut rectitudo earum successivὸ acquiratur sequitur , nullam privationem recti . . tudinis suisse in Christo pro tempore, quo eis caruit. Quae diinrina applicanda est scientiis acquisitis. XXI. Respondeo secund5 , eo. ant. neg. eons. Mamvis enim virtutes inotellectuales simpliciter , seu in rati ne specifica nobiliores sint ; ut docet
tamen I. 2. a. 66. a. 3. in ratione viris
ut is, morales praecedunt et ideoque smpliciter virtutes dicuntur , quia
iaciunt subjectum , in quo sunt, absoluth moraliter bonum . Quamvis au intem Christo non statim debita fuerit
omnis bonitas. & persectio physica; debita tamen suit illi pro quolibet
tempore omnis. & quaecumque boni istas , & persectio moralis et cum esset datus ut exemplar omnis persecti nis. & virtutis moralis , non autem datus esset Magister omnis scientiae naturalis et ideoque statim habere deis huit omnes virtutes morales , non
vero statim omnes scientias acquisibiles. Hi ne Xxit Ad Confirmat. di eo , maius bonum fuisse Christo rectis cari omni modo. quo te 2 ficabilis erat moraliter; quam eo pro l quo tempore carere , ut recticu a. iiciu iliam suis
269쪽
actἰbus aequἰreret. propter dicta. Non tamen suit majus bonum , ab initio ha.
here omnem modum rectitudinis phy. sicae , sed decuit eam acquireres nec enim ei ab initio debebatur, sed potius ab eo successive acquirenda erat: ne intellectus agens omni suo actu careret . ac in eo otiosus esset , ae frui raneus .X III. D ces. Ideo negatur, Christum meruit se suam beatitudinem ἀquia licet si aliqua persectio habere beatitudinem ex meritis , mullo tamen maior est imperfectio carenti illius, ut ostendit S. Th. 3. p. q. 9. a. Asergo a pari.
XXIV. Respondeo, neg. eons. Ut enim docet S. Tho. loco citato, Christus est datus, ut perduceret homines ad beatitudinem . unde statim ea n debuit in se habere: non tamen est datus , ut ad rerum naturalium cognitionem homines perducat, unde eam non debuit habere statim . Deinde , divinae visionis carentia non poterat
alia majori persectione suppleri r atearentia scientiae aequisitae per breve tempus supplebatur eκ aliis persectio. , ribus scientiis, nempe , beata , & in. fusa, quae in Christo suerunt ab in.
stanti tuae conceptionis. Unde absque dispendio perse et onis ea carere poterat . & secundum eonnaturalitatem naturae eam successive acquirere : sicut successive acquisivit augmentum quantitatis, & virium corporis.
XXV. Sed initabis. Lichi in Christo permitti possit aliqua earentia pei sectionis cor oratis, ob finem redemtionis; ex vi tamen unionis eum Uerbo ita debetur ei omnis persectio partis intellectualis , ut nunquam illa caruerit et cum hoc ad finem redem.
XXVI. Reibondeo , neg. ant. Ad persectionem enim.& d 'gnitatem personae assumentis pertinet quidem, ut natura assumta omni ex parte sit perfecta , persectione supernaturali, & naturali etiam , quae pro singulis temporiobus , & aetatibus est debitat scientia v
ro per se aequisibilis non est persectio
debita naturae assumtae, pro instanti suae conceptionis . Et lichi non eonis ducat ad finem redemtionis eam hais here successive ; attamen eam si e habere, erat habere connaturali modo per uerationem intellectus agentis . ne esset otiosus et neque obstabat diis 'gnitati verbi , sed veritatem humanae naturae in statu viae confirmabat. Unde S. Th. 3. p. 3 12. a. R. d cit, talem habitum in Christo augeri potuisse: Ex hoe se ilicet, quod intellisua agens post primas speeter intelligibiles
abstractas is phantasmatibus, poteraι eistiam atras, 1 aIras abstrahere.
XL Uil. obiicies tertio. Ex iam admisss, Christo suerunt ab initio insuta omnes virtutes morales ordi nis naturalis ; ergo fuit illi insula .
prudentia , quae omnium virtutum
directrix, de quasi auriga est . At qui cognitio persecta prudentiae , utpote practica, supρonit persectam cognitionem speculativam , non solum primorum principiorum , sed etiam universalium conclusionem, a quibus iudicium prudent late in omnibus eventibus pendet ; ergo habuit ab initio scientiam horum, & consequenter etiam omnium et cum una nequeat
persecte haberi si h eae ieris. Confirm. Christus ab initio habuit usum rationis, nedum in supernaturalibus , sed etiam in naturalibus ἰergo ad talem usum fuit persectὰ dii
positus per letentias naturales.
XXVIII. Respondent aliqui, Christum habuisse ab initio prudentia in naturalem ei insufam , sum tam pro habilitate, ae pioin titudine; species verλ ad usum illius requisitas propriis actibus eomparasse: ideoque non statim usum illius habuisse. Sicut nobis indita est a na uia promittudo , Sesacilitas ad iudicandum de primis prin-eipiis; quamvis actuale judicium illorum. non possimus habete , nisi per species acquisitas. verram stando in dictis , eoncedo ant. & cons. di ad min. subsum iam Ii 1 dico,
270쪽
as et Ouaestis II. De Ob ecto Seientia Ammae Christi.
dieo ,-iu Christo fuisse scientiam de conclusionibus , quae illi debita erat pro singulis temporibus, &aetatibus rideoque ab initio habuit eognitionem speculativam, per scientiam per se infusam e per acquisitam vero non habuit ab initio , sed per species abstractas, & scientiam experimentalem, quam in dies augebat, ut diximus ex
XXIX. Ad Confirm. etiam renpondeo , Christum habuisse ab initio usum rationis per scientiam beatam, di insulam , non ver, per acquisitam et quia huius actus per se dependet , speciebus acqui fit is, quas in instanti conceptionis non habuit , sed progressu
XXX. obiicies quartd . Scientia αcquisita in Christo debuit esse excellentissima ; ergo debuit esse illi peraecidens in usa et alias si illam acqui- civisset, cum Christus studio non vacaverit , & paucarum rerum experiem
etiam habuerit , scientiam valde impersectam habuisset. XXXI. Haec obiectio petit, ni explicemus, quomodo Christus seientias
Naturales acquisierit. Duplex ergo est odus tex S. ThO. 3. p. s. a. q. ad x. ut supra indicavimus in acquirendi scientiam. Unus, per inventi Mem , quatenus ab experimento aliquorum aliquis in multorum notitiam venit quo pacto antiqui Plii losophis cientias comparaverunt. mi modus est excellentior, quia nobilius est acquirere scientiam per seipsum, quam ex disciplina Magistri. Alius, per disciplinam, & addiscendo; sicut discipulus acquirit scientiam, eam audie do a Magistro, vel libris studendo. Christum ergo scientias non acquisivisse, eas addi endo, sive ab homine , sive ab Angelis , certum est . Non ab homine . Quia, ut docet S. Tho. infra,
q. I . a. b. In quolibet genere ii , quodon primum movent, non movetur se Mn- dism illam speetem motus I sicut p-i
mum alterans non alteratur : Christus
ausem constitutus es is Deo Castu: EesIesia, quin imὸ omnium hemisum; non solam omnes per ipsum gratiam ariseiperent 3 sed etiam ut omnes ab eo dorictrinam veνitatis reeiperent. se ipso dieit, Dan. I S. v. 37. In hoc natus
sum , & ad hoc veni in mundum, ut testimonium perhibeam veritati . Epideo non fuit eonveniens ejus dignit si, ut is quocumque homine doreret*r.
dd n Christus, Luea a. inve Rintus suit interrogans eos i Doctores Interrogabat tali Origenes apud S. Th. ibi ad s. non, ut aliquid asdisceret ,
sed ut intereuans erudiret: ex uno quipispe doctrina fonte manat cr intereusare , ω respondere sapienter . Unde Acibidem in Evangelio sequitur : Et stupebanι omnes, qui eum austebant, suis per prudentia , . responsis Uus.
Et si autem concedamus , Christumaceepisse scientiam a sensibilibus; negamus tamen eum accepisse scientiam ab hominibus . inita , ut ait S. Tho. ibi, ad a. accipere scientiam a sensi bi libus , est illam accipere ab eis, ut a signis, quibus Deus inanifestat suam sapientiam . Unde sensibilia sunt qua fi voces, ovibus Deus loquitur nobis r& se inurui est edoceri a Deo, qdod Christum non dedecet. XXXII. Nee etiam ab Angelis Christus suam doctrinam accepit. Quia is, ut docet idem S. Thom. a. 4. ani inma Christi, quia humana, & medi inter spirituales substantias , & res corporales, duobus modis nata erat perfici r vel a sensibilibus, secundum scientiam experimentalem , ad quam non requiritur lumen angelicum, sed lumen intellectus agentis. Uel ex impressione 1 causa superiori, secundum scientiam insulania , quam immediate adepta est , Deo disicut enim anima illa fora eommanem modum creatura unita est Verbo in unitate persona ; ita supra eommunem modum hominum immediatὸ ab ipso D/i Verbo repleta est scientia : non auistem mediantibus Angelis , qui etiant. eu influentia Verbi rerum fetentiam is