Hoc est Novum Testamentum Aegyptium vulgo Copticum ex MSS. Bodlejanis descripsit

51쪽

PRO LEGO MENA. XXX3π

XI. 1. ετ 1 sto 'ΠΙLPle quod extra templum cum Orientalibus aliis pro ἔσωλν Γναῆ. s. noVod Dominus illorum pro Graecora Κυ&' ων Syrus Arabs, Athiops nobis adstipulatur. XII. 11. cI IOA sanguis pro λ ογον Orientales alii Graeco consentiunt. Ly. - ταυlli πολαε οφόρηJον ποιηση Noster non legit. 16. ἔοην- ηγη τῆ γνωκ copticus haud vertit. XIII. 1. ZIZE EI ILU I eli Ox' se addit. βλασφΦίας se haud 1 s. - λαληση ἡ κῶν. Θηρο Noster non legit. XIV. a. ως φωνL ὐδατων πολλων oster non vertit. s. e.ωme Fὴρόνου. θεὼ Orientales omnes haud legunt. 8. Vnπότικε pro h LL, ceciderunt Orientales alii cum Graeco potaoit habent. 13. Exl x O no resurgentes' pro θνη σκοsες Syrus, Arabs di mihi

s. stillam a P PQ pro quod Orientales alii habent.

sto. χoni I Uoo MIIO VERA O RRZ ita melius vertendum mon tium locus non est inventus. XVII. 4. EIU Πηλ λ rip terrae totius. Noster addit. Id. Ιαε REGII ..i reliquus non es pro λως ἐς ιν. II. O AUUελο pro γδοος quod Orientales alii etiam legunt.

XVIII. 1. esto, heri neqZo ex facie i rus addit Noster Arabs

ea nitore vultus Hus. 3. ne ceciderunt pro ἀπωκε quod superius eodem modo occurrit. 1 o. orio I a C ae illi exr ECλλΠjudicium ejus legendum in hoc commate.

uti reddidi v. 16. sequentio alibi. 13. Nosterin Syrus non legunt Arabs ejus loco es -- s

52쪽

XXI. a. γὼ Ιωαννης Noster haud reddidit. . bH nn Ceila eple P ripo ecce nova factasunt omnia. Noster isthi

6. τέ mi 1 si spirituum pro τ αγίων. I 3. ὁ πρωτος κοῖκατος noster haud reddidit. 1 f. ἡ φιλῶν optica versio non legit.

Haec sunt, Lector Benivole , quae Protegomen un loco adjicere statui si promissis sub initium Praefationis hujus factis aliquo modo satisfecerim,

erit mihi quidem gratissimum. Legi conlocum mere gyptiarum ex Novo Testamento his superaddere cogitavi, sed commodiore loco illud Grammaticae, Lexico meo Copto Latino reservabo, quod simul ac tudiorum meorum Fautoribus vistia suerit, publico haud invidebo. Quod Psithiopicas diversias lectiones propriis typis non expresserim, di paucos aut sistem non omnes AEthiopum characteres sine ordine in Typographeo conjunctos non adhibuerim, haud aegre feras, cum parcere potius Typothetae labori quam taedium Orientalium litterarum varietate creare voluerim. Caeterum cum Opus hoc in Divm Nummis gloriam usceperim, antiquissimum primitivae Ecclesiae monumentum animos omnibus, qui Sacris litteris operam dant, ad crebriorem Sacrorum codicum lectionem additurum esse speio Mut idem Deus, Fons Sapientiae& Pater Luminum oculos mentis nostra illuminet, ut ea quae ad animae nostrae Lalutem di pacem pertinent, exinde discere iacere queamus, supplex oro.

Errata Latina Coptica enim vix aliqua novi Lector ita corriget.

PAG 8. eis is adde .iptores. 2: 7. inagis pro mali 2 Is terrae pro urbi I 27. erunt pro eritis et v. 33 ejus dele o: s. qiiarta pio tertia 6 i. sex pro sciuem 7 7 sui gite pro iis v. a. quae voluerunt pro mala so is erispi esur. 19. telum dico vobis deest principio versus v. 28. tu una pio mihi 68 3I quatuor adde o v. . tradidi 81. . . . vinum pro aceto '; . perdetentis: o. ipsi pro mihi 98 39. obtumesce Io2 6. Et mirabatur incredulitatem eorum adde io : 18. illud pro eam ro9 3I. e finibus pro in fines iis v. o. noster Mnobis pro vesteri vobis ias: facias pro des so quatuor venti Syro vento I 3o 18 per pro post 6 i. Cliristus adde I 7 77. cognitionem 79 so. vos de vobis pro nos nobis i 86 I9. alli si in ivs Ia Iesus pro Dominus Lia: . lauic pro tuae Σχo: t. qui sunt in medio ejus effugiant adde 131 8. recordatae si in dictorum ejus lege 249 is Judaeis adde 218 21 Hiersolymitis 26;:3;. eritis 26s: Deus noster pro Pater vester 272 I. Latarus adde 273 Is. Et pro sed: 7 quatuor pro tres 273 19. eas 278:zo ad testunt adde Σ8 ia iaciana pro dabit 283 eram is non o: 12 edite adde 3 C: is hora adde χχ. vobisi vestriam pro nobis de nostruim i 7 29 ira in i 8 36 posui eas adde ait 3'. potestis vos lege 3 6 16 illi pio tibi 338 3o quarto pio altero 3 6 2Φ. baptisma poenitenti: ῖ 8 48. ii omiae destinat 372 I 6 antiquum pro Principem 373 29. Ephesium 378 s. Sacerdotum dele . dealbate . tortitorum pro Pharisaeorum 'o et o sideridus pro Luna 39I 37. ducentae 2o I 8 ramos pio radicem 76 3. t pio me 27 6 glori licetis 3I I fratre 32 7 sitis 19 2s inanis effabit 6 s. mors adde 86 3 s. per murum adde 87 13. non si ira 39 7. iaciatis 93 16. Onanis adde 9; 7. scitis i . in Christo Iesu 9s: o. unius ς 9 26 nobis pro vobis so2 33 I : I 8 vestra pro nostrae revobis pro nobis soa I seculum pro voluiitate ni so: 8. estis pro sumus 2s s. in carne sim v is cum adde 1 9: o. secuta sy* p. in Christo eiu 161 18 secit tibi. ii quid debet pio mutuavisti ei 166 9. Deus adde s o 18. non deae 189 19. quam audientes 192 i 8. confidi naus 6os io estis 6i vestris dio a mundi 62i is nobis 628 is sci

ti tua diligamus nos 33 18. impietatis adde 6 3 9 popul 6 8 ult vox cecinit 611 1 primum dele.

53쪽

EVANGELIUM

Secundum

Cap. I. Ιber generationi Jesu Christi

filii David, filii Abraham. Σ. Abraham autem genuit Isaac, Isaac autem genuit Jacob, ID cob autem genuit Judam ωst,

tres ejus. 3. Judas autem genuit Phares Zaram ex Thamar, Phares autem genuit Esrom, Esrom autem genuit Aram. . Aram autem genuit Amin dab, Aminadab autem genuit Nas. son, Nasson autem genuit Sal

mon.

s. Salmon autem genuit Boes ex Raechab, Boes autem genuit Jubed ex Ruth, Iube autem genuit Jesse. 6. Jesse autem genuit David Regem David autem genuit Solomon ex illa Uriae. 7. Solomon autem genuit Roboam, Roboam autem genuit Abiam, Abia autem genuit Asaph. 8. Asaph autem genuit Josaphat, Josaphat autem genuit Joram, Joram autem genuit OZiam. 9. Ozias autem genuit Joatham, Joatham autem genuit Achaz, Achaz autem genuit EZehiam. Io. Zekias autem genuit Manasse, Manas I autem genuit mos, Amos autem genuit Jo

sitam

II Josias autem genuit Jechoniam, fratres ejus circa transportationem in Babylon. Ιχ. Post transportationem in Babylon echonias autem genuit Salathiel, Salathiel autem genuit Zorobabel. Is Zorobabel autem genuit Abiud, Abiud autem genuit Elia kim

54쪽

him, Eli akim autem genuit Agor. I . AZOr autem genuit Sadok, Sadok autem genuit Achin, Achin autem genuit Eliud. Is Eliud autem genuit Eleazar, Eleazar autem genuit Matthan, Matthan autem genuit Ja

cob.

16 Jacob autem genuit Joseph maritum Mariae, quae genuit Jesum qui vocatus est Christus. 17. Genetatione omnes ab Abraham ad David sunt XIv. generationes, 4 David ad iansportationem in Babylon XIV. Cnerationes, a transportatione in Babylon ad Christum xlv. gene

rationes.

18. Nativitas Jesu Christi fuit ita Cum desponsata ei mater ejus Maria Josepho, antequam CC-gnoscerent seipsos, inventa est gravida a Spiritu Sancto. 19. Joseph autem maritus ejus filii ultus, noluit facere eam

CXemplum, consilium cepit relinquere eam Clam. ΣΟ. Ista autem cum cogitaret

ecce Angelus Domini apparuit Joseph in somnio dicens, O-seph fili David ne timeas assit

mere Mai iam uxorem tuam, quod

enim in ea genitum est ex Spiritu Sancto est.2I. Pariet autem filium, cum nomen vocabis Jesus, ille salvabit populum suum a peccatis

ejus. 22. Hoc autem omne factum

est ut impleret quod Dominus locutus est per Prophetam

dicentem.

23. Ecce Virgo gravida est pariet filium, cujus nomen VΟ-cabitur Emmanuel, quod interpretati unt Deus nobiscum. Σ . Clim surrexisset autem Joseph ex somno fecit sicuti Angelus Domini praecepit ipsi, assumpsit Mariam uxorem silam. 2s. Et non cognovit eam us que dum pepercri filium, Vocavit nomen Hus Jesus.

EVANGELIUM Cap. I.

55쪽

Jesus autem cum natus esset in Bethleem Judaeae in diebus Herodis Regis, ecce Magi Venerunt ex Oriente in Hierosolymam di

centes.

E. Ubi est ille qui natus est

Rex Judaeorum vidimus enim stellam ejus in Oriente, venimus etiam adorandi eum. 3. Cum audiret autem Rex Herodes conturbatus est, & Hierosolyma tota cum eo.

. Et postquam congregasset summos Sacerdotes omnes scribas populi, interrogavit eos ubi ristus nascendus esset. s. Illi autem dixerunt ei in Bethleem Judaeae, ita enim scriptum est per Prophetam. 6. Et tu Bethleem urbs Judae, tu non parva inter Duces Judae es, veniet enim ex te Princeps gubernans populum meum Irael. . Tunc Herodes vocavit Mgo clam, inquisivit ab illis tempus stellae, quando apparuerit. 8. Et misit eos in Bethleem

dicens, abite quaerendi sedulo infantem quando autem inveneritis eum, docete me ut ego VC-niam etiam adorandi illum. 9. Illi autem postquam audivis. sent Regem abierunt, ecce stella quam viderunt in oriente praeibat ante eos usque dum Veniret, ut staret erecta supra locum in quo fuit infans. Io. Cum vidissent autem stellam gavii sunt in magno gaudio

valde. II. Et cum venissent in domum viderunt infantem Mariam matrem ejus, prostraverunt se, adoraverunt eum aperuerunt thesauros suos dede-

runt

56쪽

runt ei dona, aurum, libanum Bemyrrham.

11. Et jussirin Qmnio ne redirent ad Herodem, per viam aliam abierunt in regionem suam. I 3. Cum autem abiissent, ecce Angelus Domini apparuit Joseph in somnio dicens, surge tolle infantem cum matre ejus fuge in AEgyptum, esto ibi usque dum dicam tibi, insidiatur enim Herodes infanti ad occiden

dum a

I Ille autem surrexit, sumpsit infantem cum matre Rus nOetu, abiit in AEgyptum. Is Et mansit ibi usque ad finem Herodis, ut impleret quod Dominus dixit per Prophetam, vocavi filium meum ex AEgypto.

I 6. Tunc Herodes cum videret quia illuserunt ipsi Magi iratus est valde, iii 1 occidit infantes omnes qui in eualeem in finibus ejus omnibus ab annis duobus, infra secundum tempus quod investigavit a Magis.

I7. Tunc implevit quod locutus est per Jeremiam Prophetam

diccntem.

IS. Vox audita est in Rama fletus, Hulatiis multus, Rachel deplorat filios sitos, non vult dat solatium ipsi, quia non

sunt.

I9. Cum mortuus esset autem Herodes, ecce Angelus Domini

apparuit Joseph in somnio in AEgypto dicens.

2O. Surge, sume infatalem cum Matre ejus tabi in cnram Is ael mortui enim sunt insidiantes animae infantis. 2I. Ille autem cum surrexisset sumpsit infantem cum Matre ejus intravit in terram Israel. 22. Cum audiret autem quia

Archelaus fuit Rex in Iudaea

57쪽

sECUNDUM MAΤΤHAEUM. cap. 3

in loco Herodis patris ejus timuit abire illuc, cum jussus esset autem in somnio abiit in fines Galilaeae. 23. Et venit fuit in civitate quae vocatur aZareth, ut impleret quod dixit per Prophetas suos Vocabitur Nazare-

In diebus autem illis venit Joannes Baptista praedicans in deserto Judaeae. Σ. Dicens poenitentiam agite appropinquavit enim regnum Oe

lorum.

3. Istud enim est quod locutus est per Esaiam Prophetam dice tem Vox exclamans in deserto parate viam Domino adaequale semitas ejUS. . Iste autem Joannes habuit vestimentum ex capillis cameli cingit ona pellis circa lumbos ejus, esca autem ejus fuit locusta, mel campi. . Tunc egrediebantur ad eum Hierosolyma Gudaea omnis circum vicinia omnis Jordanis. 6. Et acceperunt baptisma in Jordane flumine confitentes pec

cata sua.

7. Cum videret autem multos Pharisaeorum adducaeorum Venientes ad baptisma suum dixit illic generationes viperarum quis docuit vos estu gere iram venien

8. Facite igitur fructus dignos

poenitentia.

9. Et ne cogitate vobiscum dicere, habemus Patrem Oitrum Abraham dico enim vobis, quia possibile est Deo ex lapidibus illis erigere filios Abrahamo. IO. Ecce autem securi jacet ad

58쪽

ad radicem arborum arbor igitur omni quae non producit fructum honum resecabitur projicietur in

ignem.

II. Ego equidem baptizo vos in aqua ad poenitentiam, ille autem qui venit post me robustior me est, qui non sum dignus portare calceamentum ejus ille baptizabit vos in Spiritu sancto igne. Ir. Qui habet ventilabium suum in manu sua purificabit aream suam, congregabit iumentum suum in horreum, paleam autem comburet in igne incombustibili. 13. Tunc venit Jesus ex Galilaea versus Joidanem ad Joannem ut baptizaretur ab eo. I . Joannes autem prohibuit ei dicens ego opus habeo b ptizari a teo tu venis ad me.

1s. Respondit Iesus dixit ei,

permitte nunc ita enim decet nos perficere veritatem omnem, tunc

permisit. I 6. Cum baptizavisset autem Jesius statim ascendit ex aqua ecce aperei sunt ipsi coeli, vidit spiritum Dei venientem desuper sicut columbam venientem hiper eum. I7. Et ecce vox facta est ex coelis, dicens, iste est filius meus dilectus meus placui in eo.

Tunc Jesum spiritus sustulit in

desertum ut Diabolus tentaret

eum.

2. Et cum jejunas et XL dies Wxti noctes postremum autem esuriit. Et venit explorator dicens

ipsi tu es filius Dei, dicit illi

lapides fiant pani S.

59쪽

p. 4 SECUNDUM MATT

ei scriptum est homo non vivit pane solo, sed ex vel bo omni veniente per os Dei. s. Tunc duxit eum Diabolus in civitatem Sanctam 8 conitiatuit eum super alam templi. 6. Et dixit ipsit, si tu es filius Dei dejice te abhinc scriptum est enim mandavit angelos suos de te uoletabunt te super manus tua ne sumas damnum ad lapiden pedis tui. . Respondit ei Iesius rursus scriptum est non tentes Dominum

Deum tuum.

8. Ruisus etiam duxit eum Diabolus super montem valde excelsum, ostendit ipsi Regna omnia mundi gloriam eorum. s. Et dixit ipsi ista omnia dabo tibi ii prostraveris te adora

turus me.

Io. Tunc dixit Jesus ei Abi Satana, scriptum et enim Dominum eum tuum adorabis de ipsi soli servieS. 11 Tunc reliquit eum Diabolus Mecce Angeli venerunt servierunt ipsi. 11. Cum audivisset autem Jesus quod traditus esset Joannes abiit in Galilaeam. I 3. Et reliquit Nazareth post se venit fuit in Capharnaum quae est versus mare in finibus Tabulonisin Nephthali. I . Ut impleret quod locutus est per Esaiam Prophetam dicem

I . Terra Zabulonis terra Nephthali viae maris ultra Jordanem Galilaea Ethnicorum.16. Populus sedens in tenebris vidit magnum lumenin sedentibus in regione S umbra mortis lumen ortum est.

60쪽

sus praedicarera dicere poenitentiam agite appropinquavit enim

Regnum celorum.18. Ambulans autem circa mare Galilaeae vidit fratres duos Simonem qui vocatur Petrus Andream fratrem ejus projicientes rete in mare, piscatores enim

erant.

19. Et dixit illis Accedite sequimini me faciam vos piscatores

hominum.

ΣΟ. Illi autem statim liquerunt retia sua iecuti sunt eum. 2I. Et cum praeteriisset inde vidit alios duos fratres acobum filium Zebedei Ioannem fratrem ipssius navigantes cum Zebedeo patre eorum praeparanteS retia sua vocavit illos. 21. Illi autem statim reliquerunt navemin Lebedeum patiem suum sequuti sunt eum. 13. Et circumibat Jesius in Galilaea omni, docens in Synagogis eorum praedicans Evangelium Regni sanans infirmitatem omnem morbum omnem qui in populo. et . Et fama ejus exiit in Syria omni, lapportarunt ei omnes aegrotos in infirmitatibus doloribus mulis sipeciei, eos in quibus daemonia erant, Willos qui erant lunatici qui paralyticio sanavit illos. et s. Et sectitae sunt eum multitudines magnae ex Galilaea MD, eapoli microsolyma WJudaea de ultra Ordanem. A P. V.

Cum vidisset autem multitudines ascendit super montem cum sedisset venerunt ad eum discipuli ipsius.1. Et cum aperuisset os suum docuit eos dicens. θ λ. Πα ε λ Erilatat hic λ RuI na A RE IIUc sic Πυδ orixHC - 2. Icop, πλRO Π