장음표시 사용
101쪽
ludibrio Antiqui Rudimenti, Nostrates invidiose actant quorumvis libidini fraenum dedit, ut scribant, ut censeant, ut quidquid in buccam venerit in effutiant, hoc solo fructu, quod ingenuam et in alta concitatam juventutem , nugis et gerris suis implicitam, remorentur et vilem faciant. Atqne has etiam nugas in limine J speciose inscribunt Quaestio Curiosa, Quomodo Iupiter unonem duxerit' opus Aureum Diu desideratum; Fortunam Priami cantabo et nobile bellum .
Quid dignum tanto feret hi promissor hiatus
Parturiunt montes nascetur ridiculus mus.
Patet etiam, si Veterum scripta illigenter pervolveris, nihil novi, quod tam anxie deperiunt, hos Novos adferre sed detractis saepe quibusdam verborum fasciis, ipsissimum Te Antiquitatis foetum, quem ut suum circumferunt. Quin etiam evulgati hodie prostant libri, jussi alienum Auctorem perfricta fronte mentiri, in quibus nihil aliud legas, quam Antiqui alicujus Scriptoris constipatam et contractam energiam, misere distentam, et nescio quibus naeniis ad fastidium intertextam futili laudis ambitu, ut nempe magnorum voluminum AuctoreS ppareant, qui meri plagiarii , qui fures libellorum sunt: Quid mihi Celsus agit, monitus multumque monendus,
Prixatas ut quaerat opes, et tangere itet
Scripta, Palatinus quaecunque recepit Apollo; Ne si forte suas repetitum enerit olimGrex axium plumas, moxeat cornicula risum Furtivis nudata coloribus . At ubi in diversas partes a Veteribus, non bene lectis aut non bene intellectis, bivere, popularia quaedam suis placitis
ut quae visum fuerit in medium a nullo plerumque 3 add. nis1. Atqui . has etiam in liminari pagina. 6 commendant speciosis titulis. 7 regnum. omiti qui meri plagiarii. 9 miti poetae erba.
102쪽
Quaestione Sappendunt argumentorum pondera, quae jam pridem Veterum indefess malleo ad exilem usque tenuitatem contusa sunt ita ut vel solo spiritu ab Antiquitatis defensore dimentur, quibus totam Antiquitatem suppressum et suffocatum ire minabantur. Denique periculo non vacat, et religioni ac publicae quieti
palam noxium est, ' quod Recentiores non pauci frequentant :ut nimirum in rebus seriis, quin imo et sacra concernentibus, ambigere diversas ac pugnantes inter se sententias committere, ac utrimque rationibus instruere malint, quam solide confutare alteram , alteram solide stabilire 7 ut hoc pacto Lectorem teneant, spectaculo et reperi certaminis eventu prurientem; doceantque, polli se ' firma concutere ' et seria omnia ludibrio habere i .
QUA EsΤI III. An expediat virum doctum, Principum curis et curiis se interponere in , an ero in museio et inter Musas consenescere Magnetica quaedam in imperante in virtus, eorum qui imperantur i oculos pariter ac mentem in se convertendi defigendique. in quo ille vel nititur prior i vel delabitur, eo etiam hi trahuntur ad unius exemplum ac pene nutum 1Vepraecipitium socordiae proni, si1ve in arduum Virtutis erecti.
diu et eam. add. d. 4 recentioribus non paucis assectatur. 5 omiti. ambigere. 6 alteram partem solide convellere. 7 et alteri palmam dare Domiti. se. 9 concuti. O in ludibrium verti. Add. ΑΡΡΕΝDix: Qui minus scit quam sciendum est, inquit quidam brutum est inter homines et qui plus scit quam sciendum est, homo est inter bruta uter miserior Existimant plerumque viri docti operam se perdere, dum aliquibus intendunt aut student quae ad nullam materiam philosophicam alteriusque scientiae prout jam traduntur, reduci facile possunt contra vero dum nugis quibusdam ac ultimae sterilitatis quaestiunculis exaggerantes incumbunt, quae facile ad certum caput reducuntur, putant egregiam a se operam navari. Numquid hoc inter praejudicia non minimum, quibus transversi agimur a vero II immisceri. 12 est in principe.
13 subditorum. 44 ipse prior vel nititur. 45 subditi.
103쪽
Proinde non de cive aliquo, sed de Republica, non de homine, sed de Genere Humano bene merentur Sapientes illi, quibus id unum agitur, ut praesto sint imperanti, salutarium consiliorum face viam praelucentes ad Templum illud Virtutis et Honoris. Abjectum autem perinde atque inhumanum est , ignava securitatis simulatione , in arido illo Scholae pulvere sordescere, parumper o dessidia et oblivionis sepulcro distantem, ubi industriam tuam Patria postulat, ubi virtuti ac docrinae tuae solium dignitatis Fortuna promittit. Quid quod hoc pacto Sapientiae et Bonarum Attium candidatis accrescet animus et aviditas perrumpendi illa taediorum ac laborum septa, quibus Natura Veritatem inclusit, s Sapientiam viderint non jam sub vili pallio latere, non intra humiles casas constringi ut hodie res
dant sese ε, sed amplis regum atriis submi is fascibus suspici,
sceptris assidentem. Quod enim alii blandientis Fortunae favor impertiit, facile id sibi pollicetur humana credulitas, avida futurae felicitatis imaginatione delusa, et ex paribus initiis pares successus in praejudicium ambigui casus componens. Ad haec si vir doctus Aulam frequentet, ubi apud Principem pro meritis auctoritate valuerit, faciles poterit pestes illas ab Aula profligare, quae eam bonis omnibus infamem pariter atque exosam fecerunt Fraudibus larvam et fucum, ingenii dexteritate detrahere adulationibus ambages, per quas se volvunt, obsepire; proterviam et lasciviam comprimere austera fronte et Sapientiae conveniente supercilio Adeo ut quod decebat Principes Palatium omnibus jam appareat delubrum quoddam beneficae Me- statis, et amictae Innocentiae tutissimum asylum.
Vile autem est perinde atque inhumanum a ignavo secur praeteXtu. Parum. comiti parenth. 4 facili negotio.
104쪽
His tamen obstat, quod ad Principem non pateat nisi per Ministros ejus aditus Major his quam Principi arrogantia et impotentius fastidium; qui tunc demum egregie se tutari Domini sui dignitatem albitrantur, si, quod ingenuum erat et non fictum, id omne tamquam laesae majestatis suspectum represserint; si quod me majorum imaginibus probum ac industrium, id omne tamquam plebejum et profanum a Principis sacrario repulerint. Hos 1bi devinciat qui Deo vel notus esse voluerit scis quo pacto Assentationibus, servilibus blanditiis, donis, promi is, sordibus. Quod si haec conditio minus aequa videatur et Philosophiae legibus adversari, laevum tera necquicquam, atria quotidianis discursibus fatiges, et inter leviculam illam Aulae
juventutem explosus oberres, sicut asinus inter simias. At finge primam illam sepem te perrupisse, nosci te a Principe, ad sermones ejus admitti, rebus seriis aures hic esse teneras, asperum et inconditum sonare, si quid parumper ab adulationis concentua tenorem veritatis deflexit admonitionem edictum censeri consilia ex eventibus aestimari, favores Domini ventorum in morem subinde resare in diversum, et veteri adagio, Aulisos esse similes abaculorum calautis. Hi enim secundum computantis arbitrium modo aurei sunt, modo aenei et Aulici ad nutum Regis nunc beati, nunc miseri. His adde factiones et dimidia potentum. Alteri parti te jungis Periculum communicas. Ab utraque dissides Utrimque premeris Adde et ingentem invidiae fumum, quem nascens ille splendor excitat, eorum oculos intolerabiliter exagitantem, quibus persuasum est, stemmati et majorum ceris deberi cuncta, Virtuti nihil. Proinde si vir doctus intra privatos parietes se contineat, si chartis mandet, quae Principem instruant, consulet et sibi et Principi utilius Principi, et sibi tutius; expedit illud calamo quam lingua ducere Umbra est vivorum dictis invidia mortuorum scripti reverentia.
105쪽
QUAR sae Io IV. An virtuti expediat aperto Marte cum invidi luctari, an ero tectis artibus eam declinare pPestilens Invidiae venenum in latus circumquaque diffunditur et per aequales serpit immunis est et qui infra illam deprimitur ad contemptum, et qui supra illam erigitur ad dignitatem. Proinde si expandas Virtutis alas et uno nisu in altum evoles, jam ultra Invidiae fines penetraveris, antequam ad carpendum dentes et morsum figere potuerit. Si vero dissimules, et in altum repas, et subinde a regia via declines, ne quo caute tendis ire videaris, aetatem teres et ingenium miseris
consiliis frustra inter dejectam plebem Virtutem et Gloriam ex longinquo suspiciens. Quid quod sensim suffocetur Animus, in his tegnarum latibulis compressus et intortus cui Natura inseverat igneum quiddam et amplum et angustiarum dedignans.
Quid quod sensim in vitium degeneret ubi vix distant ab
ignavia lenta consilia a timiditate nimia cautela, a servitute circumspectio, a fraude dissimulatio. Virtutibus enim propinqua vitia facile ipsarum virtutum compellatione dignatur humanae mentis effaeminata indulgentia, deinceps specioso nomine tam libenter se fallens, a s Naturam ipsam et Supremam Regulam una pervertat. Adde quod sit alto infractoque animo generosum et par exercitium, aperto campo in Invidiam ire, liventem ejus aciem irretortis oculis ferre, et impavidum subsistere, et pedem conserere, et regio huic oneri aequos humeros supponere, quod
est audire male cum facias bene. Nec praeteriri debet, quod esseaenis et implacabilis est Invidia, ubi locum te cedere ' ubi declinari se sentit ex tuo timore suas vires dimetiens, ex tua imbecillitate 1bi feritatem et audaciam sumens, proinde ad Omnem egregium conatum sese exseret, et ex improviso insiliet, ausa jam non tecti arrodere, sed aperte laniare. Vile
106쪽
8 Quaestiones est hoc vitium, si noveris, et debile, et tuo tantum timore
potens si palam despicis, ingitur et crepat. Contra tamen facit, quod haec ad gloriam emergendi ratio,
anceps et periculosa penitus, temeritate vix vacet omnium oculos irratas, omnes ad invidiam et acerbitatem provocas,
quisquis masculo illo et robusto passu vadis ad Virtutem et
Honorem. Nec dumtaxat aequalium, quos praeteris, allatratus et morsus, sed et praecedentium, quos premis, Calces metuendi. Quin etiam qui longius evasere, suffocari tamen cupiunt, quem accedere et promicare vident, anticipantes aemulationem ante paritatem; quin etiam ungues et rostrum ad discerpendum acuunt, quos, ceu infaustas atrae noctis triges, omnis seriae
ac manifestae Virtutis exagitat splendor non equidem invidia, sed naturali odio et saevitia imbelle pectus armati. Enimvero ubi odia frendent, ubi minae machinantur, ubi in caput tuum pericula conjurant, hic tamen obniti, et contra fremere, et in manifestum interitum irruere, immane quiddam est et rabidum, a placido tranquilloque Virtutis in immensum aberrans. His adde quod naturalior ' Virtuti triumphus, qui arte, quam quivi paratur Ars mitis illa et suavis ministra Virtutis, pariter cum Domina sua, pacis et quietis amica Vis barbarus quidam satelles, contra incursum et ad extrema datus. Gratum etiam et ingenuum incidit imaginanti, Virtutem non ilico totum impetum diffundere, et summo rigore discertare; sed cedere tantisper, et connivere, et impari adversario dare aliquid et ad instar Solis in ortu suo, Invidiae nebula nunc tegi, nunc livescere, nunc pallere, quousque meridiem scandat, et jam maturis radiis tumultuantes illas infra se nubeculas discutiat
conaturalior et add. APPENDIX. Invidia in aequales, non tamen in omnes; non enim in eos, quos temporum aut locorum intervalla sejungunt longuis.
107쪽
quodlibet icae. QUARS ΤΙΟ V. An hodiernus mos, aliorum auctoritates in dictis
scriptisque citandi, sit approbandus p
Obstringimur amatura religione quadam et reverentia Vetustatis, anxii majorum dictis et sensis contraire, his obsequi et consentire securi. Et am tot labentibus annis tandem piaculum est concutere, quod cana Saeculorum sanxit
auctoritas, longa serie post patres suos decurrentibus natis Et natis natorum, et qui nascuntur ab illis. Quid ni igitur pietatis et observantiae laudem habeant, qui frequenti alienorum sensuum citatione profitentur, majorum se adorare vestigia, ab eaque quam ipsi signavere semita, ne ilatum quidem unguem velle declinare. Porro hac arte dictis tuis, si pulcra sunt, invidiam detrahis, dum ea non tibi sed mortuis ascribis, quos ab invidia Fatum semovit; si minus concinna sunt, nescio tamen quam gratiam concilias, dum in
iis, quod antiqua putentur, semper quid amplius quam sonet
intelligitur, ita Vetustatis Mystico Genio volente. Dum interea magnam dicenti scribentique commendationem parit, Antiquitatis monumenta perlustrasse evolvisse libros, intellexisse sententias Cana quaedam et senilis sapientia est, quae de isto fonte promanat, quae non unius aevi limitibus constricta, prae cedentia omnia complectitur, et ex his late se diffundit imposterum. Gratum etiam et peramoenum Lectori spectaculum
exhibetur, dum uno libello, quinimo una pagina, ingens
Numquid igitur hinc invidia nomen habet, quod per ocul0 magis quam per aures se insinuat. - Pulchre Sanctus Augustinus Tolle invidiam, et tuum est qu0 habes; tollam invidiam, et meum est quod habes. Numquid ergo Monasterium et Religiosorum conventus est, ubicunque sine invidia degitur, cum ibidem omnia sim communia. ad i. ad. et mysterios .
108쪽
Quaestiones Sapientum chorus in Proscentum accitur, quas super Quaestione quae decidenda proponitur deliberaturus dumque suo stylo
declamantes inducuntur, suam 1nguli sententiam produnt, ora ipsa mehercule et lineamenta, non tam corporis quam animi eorum quo nunquam Vidimus, videmur tamen quas praesentes
intueri. Denique dum hoc pacto majorum placitis suus honos vindicatur, compescitur es aenis i illa novitatum cupiditas , cui Veritatis studium hodie praetexunt; quae δ licet innoxia videri possit, quamdiu Physicarum speculationum cancellis circumscribitur, ubi tamen ulterius exemplo serpit, et ad Mores ac Religionem se transseri, turbulenta palam et exitialis est. Contra tamen facit, quod haec, in errores pronior, incautos a Veritate seducat semita dum Auctoritatibus illis et testimoniis undique corrassi ' hoc agitur, ut quid Auctores ' dixerint, non quid dicendum sit, quaeratur, et qui indagandi rerum causas avidus accesserat auditor, speciosis Scientiarum nominibus inductus, is rancidularum illarum ' Quaestionum quid hic aut ille senserit, demittatur ad vomitum satur. Certe his, ubi modum excessere, inest manifesta vanitas ' et abjectio ' et quaedam quasi servitus. Jam olim dictum volunt, et uberius dictum, quidquid omnino dici potest gratis fatigari in nova molientem. Hinc et Libri, quibus nomen suum inscribunt 3 , non nisi struem quandam continent . hinc inde compilatam, et confusas diversorum Auctorum farragines. Hoc Plato dixit, illud i Aristoteles, et istud Leucippus, aliique alia et quod nemo dixit, ad minus Quidam dixit. In suis vero declamationibus i ubi ad Ueterum scita, quibus passum intertextae
protervus a pruritus 3 qui. 4 innoxius. 5 palam turbulentus. 6 dum frequenti illa veterum citatione. 7 ipsi. 8 is impertinentium. 9 vilitas Io dejectio. II divexari. Iamin in libris quorum auctores ferri se volunt. 3 Obtrudunt.14 et hoc. 45 In declamandis vero suis scriptis.
109쪽
sunt i, deventum est, hic vero stylum abrumpunt , deinceps graviore tono verba singula inflantes et paussis morisque distrahentes. Horum aliquem si audias, Rhadamanthum audire te putescius dicentem apud manes . Et tamen quae hoc apparatu
dicuntur, saepe nihil sacri sunt, Sunt apinae tricaeque, et si quid ilius istis q. Quinimo, quae sua faciunt, antiquis similiora credunt, s iis insipidum quid ac nolidum aspergant, quod intelligi facile non potest, quod longa vetustate jam usque ad ossa macruit. ' Et
tandem in cultum admirationemque rapiuntur ' suspicientes Antiquitatis vegetum illud et felix aevum, cui puriore radio Veritas affulserit, et uberior scaturiverit ingenii vena, arido hoc et fatiscentis Naturae seculo procul ad tenebras et barbariem relegato Apage cum atra bile insomnia tua, quisquis haec nobis moroso cerebro deliras. Ad plebem usque cultum est aevum hoc, et novis inventis insigne, et habet, si recte ponderas, quod cum praecedentibus omnibus de nitore et festi vitate contendat . anum Xsere, aude aliquid et te quoque dignum Finge D 9. Videbis, minimum adhuc esse quod majoribus nostris actum est immensam esse segetem, in quam illi falcem non miserunt. Occupata non est, etiamnum maxima parte latet Veritas Communem illam viam aberrantium pedes triverunt alia tendendum est .
scit his intertexta a sticcidunt. 3 distrahentes putes Sibyllae folium recitare aut quod olim de tripode dimanavit Oraculum. 4 efferuntur, vulgaria saepe tricaque sunt, et, quod junt, lippis passim ac tonsoribus nota. 5 jam
emarcuit. 6 solvuntur. 7 adit ac vincat Madd. ΡΡENDIX. Citant Franciscant revelationem Brigittae pro immaculata conceptione Citant Dominicam revelationem Catharinae Senensis contra immaculatam conceptionem. Quid restat nisi tertia Veraque revelatio, quae utramque illam revelationem nullam esse perhibeat et inutiles ac turbulentas hominum subtilitates merita censura reprimat
110쪽
Quaestiones QUARs ΤΙ Ο Ι. An mordaces , an ero edentulas expediat
inter amicos esse facetias γVoluptatis excessum refugiunt Sensus, et ingrati alicujus gestiunt consortio Acria, amara, salsa, quae pungunt ac vellicant, inter epulas amat Gustatus sacchar ac bellariis semper vesci etiam feminae puerique abnuunt. Et habet perpetuum illud ac exundans inter amicos obsequium, quo pertaesum saepe faciat, quem nimium delinit. Huic si de ocis acre quid et salsum asperseris, amicum nausea prohibuisti. ossicia tua 1 condita palatum semper irritant, salivam sempermovent . Ingenium etiam, quod me exercitio torpet et sopitum est, stimulis istis admotis , expergiscitur, agitque se et versat et omnes nervos intendit , ut, quibus perstringebatur, argutias ' ssimilibus refellat argutiis ' nam paribus armis discertandum est quod momordit, non nisi ocu erat, et non nisi joco remordendum est. Experimur equidem quotidie usarum Curiales in adolescentulos eos λ, qui a patriis laribus obtusi et rudes i. ad Academiam studiorum causa concesserunt i , ibidem aequalium suorum vexationibus, ocis, et dicteriis βdolari penitus et quasi ad cotem acui mirantibus amicis ac notis, eos in patriam reduces undique in leporem jam et gratiam ' spirare, qui non ita pridem ' cubito emungebant. Potes etiam arte ista amicorum, quibus uteris, vitiis commode mederi, dum prudenter aculeum tegis sub facetia, ut ulcus incidas incauto Serio reprehendere, hostem, serio monere,
magistrum sapit illud amicitiae, hoc aequalitatis jura non
mordaculas a gustus 3 saccharis 4 salsum quid ac mordaculum 5 miti. amicum. 6 habet imposterum, quo palatum irritet, quo salivam semper moveat. istis pulsum. 8 versat et omni via nititur. 9 qua perstring argutiam Io simili ref argutia. I Certe experientia quotidie nos docet. 12 eos juvenes. I amaterno lac rudes atque obtusi abiere. 4 se conferentes. I suorum dicteriis ac irrisu divexatos. 6 notis, nescio quid. I leporis ac gratiae jam I 8 paulo ante.