장음표시 사용
281쪽
a 6, Metaph. Liber II. transiens in distinctum subiectum non rem s quia ordo praecisus ad ejusmodi operatio.
nes naturam non constituit, quae definitur pexvrineipium motus eius, in quo est . atqui mate-cia non potest esse Angelo necessaria aὰ motum I. quia uanima separata potest localiter moveari , quid ni pariter poterit forma Angeliea
paratat 2. De,sa arguimus animam spatiatam moveri , quia dum effin corpore, ipsa est quae movet & se corpus ; adeoque potest a sorticinxi movere se unam . eadem plane ratio mi litatist Angelica forma, quae cum sola sit principium activum in Angelo, ipsa erit motiva ab intrinissem ει suis & materiae s &per eonsequens erit adhuc motiva sui, dum est a materia separata. - Dices. potest materia esse necessaria formae non ad operandum, sed ad essendum: & tammam complementum nore virtutis, sed substan. tiae . non ergo probatur sufficienter impossibi. litas spiritualis materiae, quia nonPotest formamindigere ad op randum. ἡ α Nego antec. cuius filsitas abunde ostensa est huius lib.qu. I. e. 3. ex Phll. r. de Anim. Ur 3 Et quidem si in natura esse, & esse substantiam, di esse naturam idem omnino sunt, non potest. intelligi, quod sit natura eompleta, & non habeat esse substantiale completum . at quod est, completum principium operativum , incom-Pleta natura, quae pet tale principium definitur . Aecedit, quod ut ait D. Thom. P. q . so. art. 3. O ratio emuslibet rei es secundum moἐum substantias ut'. intelligere autem est operatio pen i-rus immate alis. h. p. nulla materia indigens. ergo substantia . quae est eius princivium , est penitus immaterialis, h. e. cum nuΙla materia componens, si aliam operationem -prarim in
282쪽
Non est quaestio de illini ratione inmo- ,
ac persectione cognosten dy ; si nim , Eata tra dubium est , solum: intellectum divinum esse illimitatum. Lis est igitur de i l limitatio. ne circa obiecta ; εc, quaeritur, utrum quilibet intellectus sit ellius libet entis cognoscitivus; an vero dabilis sit intellectus ad certa entium se nera, vel species limitatus, quemadmodum lumitatus est sensus. In qua re Arriaga pro more liberalis in danda possibilitate iis omnibus . in quibus ipfievidenter , imb ex terminis impos sibilitas non apparet, intellectum modo limitatum possibilem asseruit. Sed in opposi, tum est communissimus aliorum sensus; prata sert D Thomae, qui i. contra Gentes c.9M E 2: inouit proprium obiectum inteluctus ensinreuigiove, quod quidem eo rehendit omnes ἀφέθυἡrias, Deeierentis pei iusi Et infra: Ex hoc aute, quod substantia aliqua es intellectualis,
comprehensiva est totius entis. Scotus etiam inve per t. lib. I. d sh.36. qu. I. g. , ac
siimitur certum, quod omnia intellectus Ut e rsus entis aliquo modo eognoscibilis ridemque supuponunt alii passim. Hanc ipsam ego sententiam verissimam puto, 6 pro ea , - οArguo I. omnis intellectus est ad ens sub propria ,& sor mali entis ratione. ergo omni, intellectus est ad omne ensi adeoque impossi. hilis est intellectus limitatus ad certus I. ens antec. Prob. I. iis omnibus. rationibus , quibus
in Logicis probavi, nihil posse ab intellectu attingi , quin i llud sormaliter, ut en appareat.
Et quidem quid potest intelligere, quid explicars, quid definire, qui, ens quid sit, igno a -M , iat,
283쪽
-. a. Est de inione intestinua, ut supra sensus impersectionem evadentis . pota de ob. μ duo rudicium serra. atqvi nullam est pisibilendicium, eniis ratione ignoratas neque enim retosi in de illa a mari , dicendo ψεκε fiatio: nisi a Mente, quid sit identilas , mi di m in superioribus est: identitas mi, teinest eadementitas. ergo qu*umque dicat,.
Ignor reenm, emitatemque non potes ea. Ossa
riis intellectus aliquid scire potest .at nemo scis e stiaequam potest , qui primum principium
. supra entis, et non entis rationes vidatum: Meseit. ergo omnis intellectus ens stim p est. Maneat ergo , quod omnis intellectus tendit adiens sub propria, oesirmati entis ratione ..Pxota 1 rn oonsequentia pximi enthymem xi . omnia potentia sexti potest ad omne id quod participat rationem ab 1psa formalit innactam, in quantum illam participat . Sio oculus potens cognosteris lucem, potest, quod.cumque lucem natum est teri inare , aepartim. pare rotantellectus , juxta Atrium , limita. tus, si posset cognoscere rationem nomials,POL sit e noscere omne individ-m humanum, inquantum elua rationis pallici tivum. Sie di omias fi poteststri ad bonum suum, potest& sexti ad quodcumque obieeturn, quod est bo.: num iuum, inquantam tale. Atqui nulla est ratio sub ente, quae etiam in quantum talis. formalitatem entis non participet . ergo si om- iis intellectus ad rationem formalem entis is ea te dit, debet pineis mendere ad omnia ,.
i Dices . dum. assumitue , intellectunt tendere adens, vel ens accipitur pro ratione a
afracta. de in sippositione simplici , atque ita
284쪽
mcaput M. . nihil conficitur; solum enim inue fit onuul posse ab intellectu cognosti sub Mitis ratio confusa , vetaccipitur ens in suppositicine perusonali distributivas di est petitio princimii. Resp. accipi ens abstractum, de in timplici suppositione: ex quo eonficitur,non istiun pos, se cognosci omnia confuse in ente , etiam dia, stincte in se, adeoquep e nosti ens insisse positione personali muributiva s nam me)ensis sitiens in sua ipsa taleitate , haber in ea et aionem formalem , ad quam est potentia s ademque inter eam taleitatem, & potentiam non . votest esse im proportio in ratione cognoscibistis, di cognostitivi. quod si in taleitate stinessus , solum fit, ut potentia debeat niterius roborari per speciem meliorem . non vero quod sin icit et ad illam intuendam assurgereno
ὰ Arguo a. omnis intellectus est e nosciti virii sui. ergo omnis est cognostinuus IH . ergo Oninis est cognoscitimis omnis eatis, antes. Prob. non potest intellectui deesse persectio . uae competit sensui . at sensus aliquo, impellis ecto licet, modo inis resectit, sensu inquam, non eaternua, sed antem et quod armimus ex appetitu elicuo consequente , qui est ad bonum. sui crenitum ut tale , adeoMe lapponit aliquam cognitionem sui. Praeter Nec in omni intellectu est memoria ,οuia haec ab inteli .ctu non distinguitur, nisi quia illi superadd it conservationem specierum ab actibus relicto-.xum s& nullus est intellectus, in quo species intelligibiles spirituales, carentesqs contrario non petant conservari. atqui omnis memoria involvit cognitionem suas,quia non solum est de praeterrio, sed etiam ut a sent,in eognito '. Prima eon seq. prob. intellectus in hoc disserta sensu , quod hic nocinistaecidentia, infelimcius substanti m i piam penetrat . quare sertius . non transcendit iniuitivam meram, intellectus
285쪽
164 Metaph. Liber'II. ad quidditativam etiam cognitionem pertingit. interlectus ergo se cognoscens, & quidem evicdenter, suam eo ipso contingentiam novit; scit enim se non semper fuisse : quod autem aliquando fuit, di aliquando non fuit, contin. gens ex terminis est . novit ergo se a se non esse, sed ab alio , & rursus non ab alio contingente , sed neeessarios novit ergo jam Deum ηub nomine entis necessirit , εc suppletivi contingentiae suae in essendo. rursus potest de Deo
praedicata saltem negativa cognoscere, remo mendo scilicet omnes imperfectiones , quae propter contingentiam sibi competere experi.
mentaliter scit. et, Alteramnseo. prob. omnia enim potest cognoscere, qui Deum cognosciis tum' quia quimtest maius , debet etiam posse minus, quoties minus includitur in maiori . Deus autem est maximum obiectum cognoscibile, in se ineluis dens rerum omnium cognoscibilitatem cum infinito excessu. tum quia infinita Dei perfectio abstractive innotescens certificat inteli .etum de infinita eiusdem potentia ,&acti vita. re . videt autem intellectus ille , quod si Deus non posset , nisi is, infinite potens non esset ;quia non est infinita potentia, quae termino-tam angusto concluditur. certiscat ut ergo simul, esse infinitos erminos, ad quos potest
Deus activitatem am extendere. cognoscit ergo simul saltem confuse omnes terminos omisnipotentiae possibiles. eiusdem autem est potenatae&confiindere,&distinguere, ut patet generali inductione Arguo speetaliter pro intellectu separato. Eiusmodi intellectus est necessario sui comprehensivus. ergo est simul aliorum omnium a se cognoscitivus. antec. prob. comprehensio est adaequatio potentiae , & obieeti , adeoque est esse 'us naturalis potentiae iantundem cogno scitivae, quantam est obiectum cognoscibile .
286쪽
geuasitio 'i II. Caput IT 26 p.
fit qui in intellectu separato tanta est vis cognoscitiva, quanta eit eius cognoscibilitas , cum enim utraque fundetur in eiusdem rei indivisi. bilis perfectione entitativa , constat non posseelse aut alias, aut inaequales. Cons. nam ex hoc capite cognitio Dei de se ipso comprehensiva est , quia cognosciti vitas divina non potest non esse aequalis divinae cognoscibilitati , ii in ea, dem Dei perfectione infinita utraque radica,tur. Ex hoc etiam puto, quod intellectus noster est sui comprehensivus, non tamen con. junctus, sed separatus ue coniunctus enim i m. peditur a sui comprehensione propterea , quod vires cognosciti vas dividere cogitur inter intel. lectum Fc sensum.. Prob. 1am consequentia; ex comprehen fione enim sui primo sequitur , quod nullus est possibilis intellectus separatus, qui sui dumtaxat cognosciti vus sit, quod ostenditur , quia eo ipso , quod adaequatur cognoscibilitas obiecti, debet non sollim cognosci obiectum, sed alia etiam , ad quae potest obiectum vi nativa intentiona. liter movere. Rursus qui comprehendit obiectum A, debet posse supercomprehendereo mania obieeta inseriora , di cognostere Omnia su periora ; probo primum , quia non potest esse potentiae improportionata cognitio aequalis iIli , quae est naturaliter debita. at supercomprehensio inferiorum est aequalis comprehensioni sui. ergo. x hoc ipso prob. a. quia cognitio in adaequata supexiorum esse pote it aequalis ad . quatae cognitioni sui. Cons. quia eiusmodi cognitiones non possunt comparari , ut disparatqpersectiones ; ita ut ab una ad aliam non teneat consequentiato cum enim in illo intellectu se comprehendente sint persectiones , secundum quas cum aliis omnibus convenit , dc perfectiones, secundum quas differt a consequens est , ut ubicumque persectiones communes reperit ,
possit ad illas pari sol miter tendere. perfecti C.
287쪽
266 Metaph. Libo ranes autem aliorum proprias poterit saltem atristracti vh, confuseque cognoscere , quatenus
sum intelligens diltinctivum, intelligit simuIeste in aliis rationem propriam, quae substan. tias illas a sua forma luet secernitia Arguom de facto intellactus noster est alomne ens. ergo idem dicendum de alio quo cumque intelle praesertim separato de an Iecedente nemo est, qui dubitet. cons. Prob. anquirendo ab adversarii&, unde sit communi Sista per Iuasio de nostro intellectu obiective illimitato Certe id non est ab experientia, quia nemo expertus est, intelligere is omnia. quis
scit ergo, an in serie possibilium sit aliquod o rectum , ad quod plane caeci seimus ξ quod sin ues negant, quid quaeso rationis mbent, cur negent aut enim id tundant in ratione imiellactus : & habeo intentum , quandoquidem gommune id erit omni intellectui . aut id fundant in ratione talis intellectus r& assignent, thabent, speciala praedicatuin, ad quod uni. v et salis illa intellectivitas consequatur. Σ. oinnes praesumunt, de est indubium, im tellectum separatum habere altiorem modum intelligendi , quam intellectus nostet coniumctus, qui logitur rerum notitias emendicare a
sensibus: &idcirco ad spiritualia ea ligat, quae Icili et cum dependentia a phantasmate, & admodum corporum emitur intelligere. Quod si intellectus adeo imperiems adhuc universalis est, quanto magis intellectus omnino perimctior, qualis est separatus & si nos possumus a notis ad ignota procedere 3 quani o magis A mgeli, quibus quaecimque tunt nota , pei sectissi- πε sunt nota Neque opponas, suppleri in Anselis universilitatem obiecti per maiorem Pemiectionem cognitronis. Contra enim est squia non video, quo pacto suppleri possit per quid melius capacitas nostri intellectus relate adi 'trum ens, qua sci licet habet, ut possit , adiutus
288쪽
omnes rerum naturas per maiorem , melis rem.
qae cognitionem pervadere. Da intellectumine levabilem ad Dei visionem r.eritii quantumcumque perfectissimus ille sit in naturali e gnitione, ad quam Mntae potest 4ssurgere , ne comparabilis quidem est iam persectione,Oat habet de iacto intellectus meas cle bilin perstariam ad claram Dei intuitionem g. Ex hac ipsa persectione elevabilitatis imtellectus nostri ad visionem Dei sic arguo. Oumnis intellectus elevabilis ad Deum videndum est iotellectus in icognoscendo uni verisiis. Sed omnis possibilis intellectus eleviaritiis est ad
Deum videndum. ergo omnis possibilis , inte lectus est in cognoscendo universetis. Maioz. prob. nulli potentiae cognoscitivae limitatae potest esse proportionatum inediam illimitatum. qua tale: Deus autem & est per suam omni pintentiam , eminenter omnia continentem, medium , in quo omnia cosnoici possunt: di qua omnipotens, continensiue in sua virtute omnia proponitur immediate intuenti se . Nullus ergo intellectus potens assurgere ad ipsum inluendum, est impotens omnino ex parte sua ad obiecta in Deo contenta cognoscenda: min. autem primi syllogismi prob. I. quia omnis in tellectus est beatitudinis capax: nulla autem
beatitudo niti in Dei possessione, quae vel est
Dei cognitio, vel Dei cognitionem supponit . omnis ergo intellectus potest Deum saltem a stractive cognoscere; at vis cognoscendi obiectum abstracti vh est vis inchoata idem cogno. scendi intuiti v e . jam enim tale obiectum st ruitur latra sphaeraim intellectus, qui proindi potest ad illud melius, meliusque cognoscen dum extendi , si magis , magisque m retur . Prob. eadem min. 2. quia Theologi , & Patres non aliam rationem asserunt elevabi litatis in
289쪽
x- Mm μ. Liber II. 'nuatisi sitis omnisini instat sint D. Th. Be August. ille quidem x art. . ad 2. 2Similitudo , , vestigii non dat evaeitis. . rem vis aterna, sed similitudo imaginis ve. ro 34. de Trin. loqutas de anima humana: Esino, inquit , Dei quo eius evnx est . emis Iarrisus esse ponst. quod autem imago Deio Ttintiat s sit in omni intellectu possibili, constat ex eo ι quod ratio ista imaginis reponirruet in memoria, intellectu , dc voloentate, quae quidem omni intelligenti communia sunt . ocquia memoria ,&voluntas fundantur in antet lectu, in solo intellectu rationem imaginis agnovit Augustinus iv. de Civ. c. t ii s verbis triete ergo Deus hominem ad imaginem ,'sim Dudinem suam . ratim quippe ilii animam creavit, qua per rationem, atque inulligentiam omissurus eseprastantior animalibus.
290쪽
Utrum per se nota , an demonstrabilis . Dei existentia. v
Iito distinctionem pro B tionis per se notae in per en ham quoad sec & quoad
nos, quam in Logicis reproin cibavi i di incle sumo propinsitionis eiusmodi notionem , quod sit ea scilicet, quae ex propriis terminis cui libet r--tione utenti est naturaliter nota sine indigentia notitiae alicuius extrinseel. Hoe sane pacto proposito Deus est non est periis nota. Ita D. ah m. I. p. q.1.aia1. di post ipsum reliqui The
c Ptαν. i. ex hoc ipso Doctorum consentu. 'midentia prima, di immediata est obiectum, aut o ecti qualitas cadens .sub experientiam Rostrorum atauum intellectivorum, ut lux ca, dit sub oeniorum experientiam . quemadmoetdum ergo evidens est lucem non esse . , ubi nuulus eam oculus videt: ita est mani sestumiaevis dentiam primam non esse, ubi nemo doctur, intelliseas quamvis, penotransque intime ter i minos,