장음표시 사용
331쪽
tenti actu impedita, potest tamen ea exsediti ad primum, non ad secundum, Ita prorsus tescontingit in tempore, cum hoc diserimine a lico, quod in hoc nullus est essentialiter terminus
a quo, sed qui nunc est a quo, potest deindeem'
de re terminus ad quem: at i n tempore praeteriatum est terminus a-o essentialiter talis ι & ut ei reo eius distantia a praesenti est omnino imi feribilis, de eum sit essentis te actionis impediamentum , potentia ad praeteritum est 'potentia essentialiter inam inibiliter impedita; ideoq; non est simplicitet dicta po entia .: Ex his porro obiter habeo, non recte aliqvox hinc petere discrimen inter praeteritum , oc sititurum quoad veritatem propositionum illa
enunciantium. impotentia enim praesens ad praeteritum nim est sussieiens determinativum ad veritatem potius, quam ad 'salsitatem proopositionis e nune tantis rem praeteritam S quia,
quantum est de se, permittit rem fuisse, di nonrui M ;& rei, quae fuit, add it non posse iseere ut non fuerit 3 rei, quae non fuit, addit noni, ,sse sinere , ut suerit. Evidens autem ast, Potentiam vi indifferentem nee posse verificare pro positionem , quae asserit Iem laisse, nec, qua
Unica est dissicultas, quae obitet directe potest advelsus dicta scientia Dei, & revelatio. ne praeterita de actu libero meo , quae potest impediri,& tolli per potentiam meram in actum dominativam . Sed haee diffitultas utpote ex as se Theologica, aptius ad Theologos remitten. da. Videatur Ruiκ de Scientia Dei disp. 3s.sect. I. dc 2. brevius vero, de expedititis Nicol Martineκ de Deo sciente controv. 3. disputio. iect. a. ad
332쪽
Competere Deo vim errandi , h. e. raduce .
di rem de omni nihilo tum sui , tum sub. recti ad esse , per actionem quae nihil omnino in nitori supponat praeter causam, est certum. ex dictis superius, ubi probatum est omnium conis tingentium sussicientiam in solo Deo residem . Rursus vim eiusmodi Dei esse propria,si principalis ea sit, non mere instrumentia is, com--munia est sensus Philosophorum, ac Theologo xum omnium. Sed quam est communis hic χα- sus, tam videntur infirmae. ration , quibus hanc veritatem rob0rare vulgo contendunt ' . Quae renti ergo , qua potissimum via his ipsa Partibus accitarem , ea incidit ex ingeniosissi--mO Aureolo mens, ut ex illo communi sensis .in nulla essicaci ratione fundato rationem eliscerem, qua emaciter probarem repugnam Creaturae vim creandi. ut igitur sensim doro, positum aggrediar, sit. I. Ostendimν communissimus sensus elaca repugnantram' inentis
SEntentia asserens, posse creaturam princi paliter creare vulgo tribuitur Avicesinae s. Μet. cap. . Durando ita 1. dist. r. q. . Aliacen s in 4.quaest. 3. artic.1. apud Amicum do ciea- . tuo et rursus a Tatareto apud eundem tribublux Nominalibus praesertim occamo in z. qu γ. Denique Arriaga disput. ii. phys. ωα6. sub-sin. . aperte tuetur probabiliorem esse se lentiam, quae docet possibilem esse creaturam, . . o a cui
333쪽
-υμ. Iliber IV. cui virtus insit non modo instrumentalis, sed etiam 'princi lis cieandi. bed in primis Avicenna loc. eit. tuetur Ino telligentiam inferiorem .ereatim inta sit
riorem non tanquam peragens principale, lea anquam per instrunaemum . Rit enim
omnia sunt a prima. sed mediante alispios V Putabat ab uno non procedere , nisi unum A est unam ptimam Intelligentiam, qua deinde mediante , secunda per hanc textis Larius relio uae suerunt ordinatim produ non priri eipaliter . sed instrumentaliter, m eiu1. men.
que vero Dulandus absolute possibilem ereatum ramgrea riuem asseruit. loco etiam laudato dunum concludit, nullam esse convincentem rationem , qu probetur, fieri non, posse crea . turam, quae aliquid uar, nul o supposito , in quo agat. Me autem non esLabsidule concede re possbilem creaturae vim creandi 1 possum. uxenim saepe . esse erati de propositionis cu--jaspiam veritate, cuius rationemi ignoramus γέ
mi paleti in multis. quae innotescunt perFidem,
Aliacensis deinde eitatur pro sententia physicam omnem acti vitatem a creaturis exclude te . non igitur video, qua ratione potuerit creaturae mmer tivam eoncedere,. qui negavit eductivam Deinde si credimux Amico, is author negat posse creaturam creare de polen tia ordinaria: concedit posse de potentia abso luta. loquitur ergo non O poleatia principali sed instrumentali, seu obedienti alii in cuius. unius actione miraculum interredit. Quod attinet ad Nominales L praesertim Oe, .camum , is certe talis pro ea sententia citatur . ut enim doceat, immssibilii Mem. creatricis. creaturae demonstrari non posse . non e/m ido. circo, possibilem: abistute pronunciat tinti a. P. Suar. disp.2α Me,.sin.1. n. 11. Mon sit u
334쪽
meratur inter authores, qui ereaturae ne gant creandi potentiam , sed hilari deinde νά, affertur ratio, qua isauthot nititura deiusmodi veritatem ontirmandam. 'E Scholastieis igiturχmnibus superest unis
Arriaga, qui sententianon hac re singularem natam promeri sit ausus: Sed primo non totolit, quo minuscommunissiniussit sensus,quod unus author sit in contrarium . Deinde Ai-xiaga ingenio fuit magno , sed paulo confiden tiores quodque sicile omnia autumaret possi bilia, ubi ab ipse evidens repugnantia non' deinprehenderetur et Imo vero u h ra hos i psos limi tes Videtur ouandoque egressus, dum infinitum clausum, h. e. innnitum finitum in Gu ,re non est vernus. Hoc quidem non consilio dictum volo, ut tanto viro quidquam detra ham , sed ne quid eius authoritas authoritati Scholasticorum omnium vel minimum ossiciat Schosisticis nostris accedunt omnes etianianti quissimi ante Aristotelem Philosophi,apud quos Gleberrimum filii illud, sumptumque ut Principium primum , Ex nihlis Et
quamvis ex hs plerique ne averint ex hoc crea turis n- in potentiam ereativam , sed etiameductivani ,hse non tollit. quo minuave. ε negaverint potentiam creati vam e quod unum fuit deinde confirmatum c. nsensu post xiorum dit,quod ii vim ereandi Deo etiam negarunt, quia infinitam eius potentiam' non agnoscebant : quam si ahnovissent. 'im micreatricem non denegassent Iri hane ipsam sententiam conspirant ranarii miter Patres disputantes adversus Ari mos ,rraesertim Cyrillus, &Athanasius. ille qui
dem i.x . contra Iulianum creationem appellat natu operati em ultra mensu. vasereatura. iste vero, loquens de clivino Vre. bo ser. I. contr. Arianos :- inquit, si sem iam vos ex non entibus extitis P potetis
335쪽
es non-, ut Uriasint, condere, archu . .ctari r inquam ipsam sententiam Cyrillus 'ε. thes e. Num, stit. -cogitars palopiam mentis compos, erearo, Podc--, . . nihilo pro rare, quod da nisuo productum est y nemum , ut alim mittam . August. l .de G-- ad lit. c. I s. Creare, inquit, naturam iam m. ιua Ange Ius potes, quam ausa imum . Et hi quidem Iutres his verbis omnem excludunt vim cieativam a creaturis non solum existentibus , sed possibilibus ά ut constat ipsorum verba pensanti. Eos autem loquutos non de ereatione x-goxosa , sed de ea ut communi cuicumque pr' 'ductioni , dicere ad arbitrium potuit Arriaga j persuadere non item. Unus superest scrupulus evellendus, quod sunt, qui putent, Arianos omnes in ea fuisse opinione, ut tribuerent creaturae vim creandi, quatenus verbum divinum & creaturam aste- gerent dc virtutem creatricem denegare non possent: dicente Seriptura, per ipsum facta esse omnia ..Αriani autem maxima olim pars orbis fuere; unde Inee t totus orbia quod Hieronymus testatur scribens adversus Luci se .rianos, o Ainianums Use mimtus est' Non es socὀmmunissimus semper fuit hominum con.
Lentiis in ista veritate asterenda.
Quid re ipsa nistini de verbo Atiani quoad vim creativam , h. e. utrum principuem , ninstrumentalem ei dederintnon constat . hoc habemus ex Hieronymo Comment. in c.4. ID nae, quod Arius Dei Filium non negat condito.
. rem . sed quidquid Ariani senserint, nihil
ad rem praesentem. Nunquid enim propterea communissimus non est sensus astruens dari scientiam, quamvis integra Meplicorum natio scientiam esse nuaverint Communis sensus, qui ad veritatem sit aditus, attendendus non est penes intellectus praevia passione supε os, qa lis erant Ariani, homines impii,
336쪽
3ILaetus R, ui haeresim suam merentur , pri. Mipia etiam naturaliter nota convelleth non dur . bitarunt. hinc Patres dum adversus Mnesectam agerent, hoc principium, Creare a creare non probare nunquam sint aggressi . qua- di putarunt initIud esse apud omnes in . conrustum, adeoque probationis non indisgum : de quia ibrtasse Atiant illud non pa. iam negabant , eos arguendo adigebantur ', ut veritatem omnium gentium consensione firmatam' suo ipserunt errore destrui sale. nt . Creaturam mare non posses usilianus Q ci ratisne ab intrinseca
HAEc est altera pars anteeedentis , ex qu
deducenda mox est impossibilitas creatoxae creatricis . Itaque celebriores rationes ad hane diem abavi tibus excogitatas afferam,
. Prima est D. Thom. Potentia tendens adens, utens, no. est, nisi omnipotentia . tentia creativa tendit ad ens ut ens. ergo non . est, nisi omnipotentia. Min. prob. a Goudino sic. Causa creans nihi Hupponit de ente. er go debet tendere ad universalissimam ratione mentis eoinprehendentem omnes essendi mons.
Ab aliis se . ad illud per se primo termin F vis productiva , quos per se primo ad eius actionem non sui nitor . sed 'ad creationem per se primo non supponitur ergo vis etea tiva per se prinio terminatur ad esse . inior est certa sui enim: e unitio est ad id , mod sust
sonit , di per se primo insequentet est ad id , quod per se primo in obiecto supponit ita actio est ad id-, quod non sapponit , adeoqae
337쪽
a 4 . per se primo est ad id, quod per is primis aestv
Lupponit. Μin. autem prob. quia linaetio emis propria estinus ad creationeat *ppou etur .a'ioinrelux ratio creationis , ineoque creatio
illam rationem per se primo non supp*nix cons. t. phys. t. γ6. dicitur a quod si animai
generetur ex an ali, per se non ponit .ani-
Π lHaia suppo.itur ergo ex Philosopho i tuo pet se ponitar, quod per se non supponi
tur . atqui ad creationem per se nihil effectos opponitur . ergo ens ess,ctus per se ponitur. Plura ad veri us ha ne rat ionem obiici possunt, quae habes apud authoees passim Dabo solum respontionem directam. Nego igitur mino, rem ad probationem Goudiiii nem consequentiam ad probatione', aliorum vim, univerum per se primo poni a muta rationem illam
sorinalem, quae, ad ejuxinioaem nec supponitur posita . nec supponitur ponenda ab aliλconcausa necessurio coagente. transmitto-uru ur, toto arnumento recte probari, acti QR er creativam es formaliter ad en 1, adeoque imdicate, anquam ex causis, aqua pendet, esse omnipotentem , tendentemque adeoS. v stus. non tamen ex hoe fit, ut Minis causa creativa etiam secanda ι i cure debeat ad ens ut eos .. Exemplum est in causa eductiva, , quae cum 3r,ducat a non esse adesse omne&Bra litateR . Mectus educti. debet consequenter omne in si 'ontinere inter caeteran autem formalitate
est en debet ergo in sua virtute continere ςn I adeoque poterit esse ad omne ena saltem xdueibile. Hoc quidem verum est , sed actio ed va cone derari potest ut est a Deo neces. 'r'concurrente ς atque litas maliter illius oentisortes,ondet: deat est a. in aulae id
deductiva ; atque ita illis maluero, respondet, nisi ultimα ratio speci- ι --
test diei de actione ereativa f is,
Neque valer, quod adduci in disparit teli
338쪽
inter eductionem , de creationem , quod ii supponatur ratio entis in priori posita, non violatur ratio eductionis,& vsolatur ratio creationis. Contra enim eiis quia vel est sermo dφente praesupposito ut causa imaleriali ad este ctum eductum, vel de rationem iis imbibita in
effectum educto. primum non est ad rem; qui illo adhuc supponis , supereti ponendα per
eductionem ratio entis in forma ; adeoque debet dari causa: cui formaliter illia ratio eorres. pondeat. seeundum si dicatur, eontra eii , qu in
vel facta ea hypothesi , quod superest aenon
dum, est ens , vel non. Si non, produci non
potest adeoque hypothesis est inepta. Si sic εredit argumentum, quod illa debet 'alicui causae correspondere non secundaei ergo primae . Nec creatio igitur, nec eductio potest suppone te positam rationem entis imbibitam in effectu; atque adeo utr:ique per se tendit ad talem ratio nem, quae est formalitas possibilitatis, desundamentum producibilitatis 3 quo proinde sul lato , nulla resaut possib iis manet, aue Pr
Huc etiam saeit paritas desumpta ab intelle 'ctu a omnis enim intellectio est ad ens , quinens per se supponit a omnis igitur actio elt pa. siteradens sciuia ens per se non supponit. Est damen discrimen iniet intellectum, di causam; quod intellectus omnis est ad omne ens, si intellectio est adens s quia intelle tus licet non sit unus ipse eausa intellestionis, est ta-nien solus ipla potentia intelligens, adeo' ac debet ipsi correspondere omnis ros malitas, Raquam est intellectio qua talis ; at non omnis causa est sola ipsa causans, adeoque non debet omni ransae coctespondere omnis sermalitas , ad quam estactior imo est proprium causarum
4 artialium, ut una uni, alieni altera ininus perfectio respondeat. poterit 'ergo ut causa reductiva, ua&irmativa secunda esse ad taleita. O 6 tetra
339쪽
. -υφώ. tibis III. seni essectus, ad quam etiam est creatios qua que s undum hanc etiam rationem meatio est ; quatenus di alias rationes non lapponit prius positas, nec habet subiectum, a quo is
Nee validius est sulemna , quo aliqui autho.
res hane rationem sustentare conantur. quia , inqaiunt, potentia creans nullum ens stippo nit, ut causam materialem effectus. atqui em ia, quae non supponuntui, infinita sunt, de secundum persectinnem maiora ,& maiora . emgii polenti a creans infinita est, utpote 'his omnibus aequivalens. Etenim maior ,ec maio1 peris
sectio, quae inentibus non suppositis est, imis Hrtinena videtur ad creationem s tum quia CatL. salitas materialis, quae per se facit ad edactis nem, de excludii creationem , non fundatur in persectione, sed in impersectione , ut alibi saph est dictum. tum quia etiam da u, quod sit persectionis, est tamen, per se loquendo, aequalis in omnibus persectionis; nesue enim materia sustentans Ermam persectiorem, peris sectius influit, dato, quod influat . Causaeis
errans, curus est eoneutium materialem excludere ,& supplere, non debet persectioribus, di persectiori s aequivalere, sed praecish illis inquantum dicentinus sustentandi virtutem . quae forma li ter sumpta est omnino Iimitata, hinc et reperiti materialiter possit in entibus peris sectioribus, Ela petisctioribus in infinitum. Aheta Divi etiam Thomae ratio est. Tanto maior est virtus traductiva de uno ad aliud es.
tremum, quanto est maior distantia interem te ma. at diliantia inter nihl I, oleris es infiniix, rum sit summa. ergo virtus traductiva de nih-lo ad ens, qua lis est ereativa, est infinita. Consi ad aliquis producendum ex mentis remota Iem qui risur magna virtus , ex remotiore rurior sadeoque ex nulla, infinita. Sed optime Scotus respondet , distantiam
340쪽
II. Caput III. 3 triinter nihil, & ens superandam ab actione, M.
. mendam esse secundum gradus entitatis, quos habet ens , & quos praecise negat non ens. Vide, quae de hac rediat l. 1. q. s. c. A. 2. ad s. Con. firmatio non calculat potentiam creati vam simis
inlicitet infinitam , seu ordinis Grytaxat supiarioris ad omnem yini eductivam, ut constat in '
... Tertia tribuitur Semo. omnisereatura vesi materialis est, vel spiritualis . neutra potest creare. non prior , quod enim pendet a subim. cio, non potest operari, nisi dependentet a subiecto , aliter modus operandi persectiona excederet modum essendi: Omnis autemsi santia materialis pendet secundum esse ama. -teria. Non posterior; quia non potest spiritualis substantia agere, nisi medio accidente, ,ntellectione scilicet, ac voIitione . nulIum autem accidens potest subitantiam producere:& eum sit ipsum dependens a subiecte non potest termino tribuere elle a Liaecto indepe
Sed ptim b possibile est e pus simplea, quod
quia dependentiam a materia, seu subiecto nota habet, poterit ex hoc capite asere indepen. denter a subiecto. Praeterea non est opus, substantia spiritualis nihil possit per se agem, sed omnia agere debeat per actus nos: imo actus intelIigendi, ac volendi per se extra nihil possunt, , nisi in quantum applicant viri tem operativam. Demum nee Probatur non posse Angelum errare per accidens se peraddi. tum s nam primo sebstantiam possie ab acciden. te, ut ab instrumento produci etiam adaequat , in physicis est probatum . deinde via instru- mento non debent eompetere perfecitones esse. . ctus ἱ poterit Meldens dependens producere. terminum a subiecto inde Mentem, quatenus est virtus cauis a subiecto independem