Philosophia peripatetica tomis quatuor comprehensa, authore Jo. Baptista de Benedictis e Societate Jesu. Tomus primusquartus Tomus quartus. Metaphysica

발행: 1723년

분량: 458페이지

출처: archive.org

분류: 철학

341쪽

tribuitur Oeeamo. Oinnereatura aut naturaliteragit , aut libeth. prinia non potest creare, aliter simu, ageret, qui uid posset, quia non limitaretur a dispositione; votopaeitate passi, nee potest creare secunda s aliter libere μsset creare infinita: Pod creatur

Sed neutra pars sufficienter improbatur. nam di causa naturaliter creans indimret consortio ea sae primae, , qua deteriti inareturad agendum&finita, ochaec potius, quam illa. causa verti libeth creans aut a se determi naretur ad nori

agendum simul, quidqu)d potest seorsim , quia videret hce sibi elle inipossitate: aut deiecioi

naretura Deo. -

- minia tr buitur idio.omnis natur crea- . taxut eil potentia pura, ut materia a atque haecn hii potest non modo creare , sed nec producere: aut eli actus potentiae mixtus; atque huic coneedi debet modus operandi non emedens amodum essendis Oc per eonsequens admisiena passivam potentiam. creatio autem potentiam passivam nonadmiscet. Sed vel nomine actus admiscentis ipotent amvenit persectioadmiscens imperfectionem s a que ita cum creat io sit entrias inodalis ereala, de a parte creaturam restinit, inves fiat unpet. Aectionem deperdentiae. . primamus , non p. test dici, quos excedat perfectionem ereatae causae. Vel venit enlitas composita ex acta, di po- entia, saltem exessentis de esse , ut ipse opin toreum D. Thom. atque iti, falsum est omnem

naIuram coeatam esse actum mixtum poten-

Alias rationes vi de impugna as tum ab Arriri a sup in cit. tum ab Amico de Ane. diis ac fessi x .ubi reiectis novem aliorum rateonibu , decimam desio assert, non tamen reliquiso a biliorem. fundatur enim in lim principi εμιlum agensperspe fectius agere transeu υν,

342쪽

---BNmanenter. actio immata somnia Undet asia causa, ut a subiecto. ergo acti transiens debere ain pendere a subiecto. Sed . maior claudicat ut enim est certum, quod aliquod amns.poten&extra se operari subitantjaliter , non tamen potest substantialiter intra se r4ta potest diei, quω aliquod potest ope.: rati independenseriti solum dependientera . ara se . Quod autem oppomi, maiorem perse- 'ictionem agendi non ene alte endam penes terminum , sed peneamiatura operandi eum d pendentia, aut secus, non video. quomodo nos ni probabiliter sustineri;namcerte ut laetiscito

est visaetiva,ita ex terminis maiorest perfecti visactiva termini persectioris, qualis pii aeri

nus substantialia.

DPo t. ereaturam non possis principalitat

creare', evideater sequitur e evidenti Principio. Antequam probeturmoetasio,. distinguenda est cum Aureolo in . quaest. L. PI - art. 3 m Plex evidentia , metapnysica, di physie prima est inius veritatis, cuius oppositum per Muuam potentiam potest contingere , adeoquet est reis pugnantiam,u t loquiturAureolusin primo na do,seu repughantiam simpliciter, &quiaditati -vam squiat olli r quidditatem isecunda estiuitis veritatis, cuius oppositum dicit repugnantiam in secun modo qualis reperitur in his temni. quae qui dran sepugna via est gamasi, ut seperari non pessit. nisi iri. teuecta, virtute saperioritens miraculum, di stuporem ingenerare inisti lectui. Me posito. MaIS et a

Nulla

343쪽

ωεν ILL potest principaliter ponere es.sectam per actionem naturaliter impossibilem s.selus enim Deus , quil est supra naturam, potest supra naturam o-rati s di pro merea mira iatum, quod est actio naturae impossibilis, istum. Deum.habet authorem. atqui creatio est actionaturaliter impossibilis . ergo nulla creatura .potest aliquid ponere pererrationem . . Ut hoc - consesuens sit evidens, sola minor est demo . stranda. Sensus autem ipsius non est, quodetratio non possit esse naturalis prout natura laappellat exigentiam, sed prout appenat vires

. naturae. ens porro Veritas ostenditur ex eom .niun, qutium sensu, ut ex communi omnium

. sensu ostensi superius est Dei existentia. con senius enim universilis nec potest habexi eir falsum, nec citea verum solum ambiguum, de probabile, praesertim si ut consensus omnium sellium , di omnium aetatum, in quibuscum de varia tuerint semimitigenia, & contrariae se ctae, nulla est quaestio mgre topica, in qua alii non sint aliter opinati. viditantur, quae supra - dixi, agens de Dei exissentia . Re stat igitur, ut principium illud, Ex ui ιο nihiι sit, in quo omnes omni no Scholae eonve . . nexunt, sit naturaliter ita nutum, ut est natu taliter notum, corpus non posse repIicari, nee, posse penetrari, hominem non posse non esse quantum , dc simi lia . Sicuti autem naturalis

evidentia in his fiunt, ut non possit intelligi ssibilitas in iisdem falsitatis, nisi intelliga aevietus infinita dominans in naturam, ste Potens licere, quod natura non potest : ita prorsas eadem evidentia fuit a ut non possit intelligi , ex nihilo aliquid fim , nisi eadem virtus insat a tutelligatur superativaditantiae inter nihil , at ens. Et quia nulli ereaturae virtuaeeiusnom di potestem etere, nulla creatura post rea. Dbrax. principium, ii quo nititur impossi.

344쪽

Caput III. bilitas ereaturae potentis principaliter creare est evidens evidentia non secunda, sed prima. Suppono , quod ut in linea evidentiae meta physicae datur evidentia, prima, in quam soςunda resolviture ita & potest dari prima in linea evidentiae physicae Prosecto enim quamvis quae per physicam evidentiam innotescunt, inis

note icant per experientiam shoc tamen non conisi ingeret, nisi cuique esset in generatum anatu.

ta principium illud universale , δενum est,

quodcumque per experientiam innotesit. Hoc a tem principium est per se notum, quia omnibus antecedenter ad rationem , bc experientiam notum. nec Iamen est notum, nisi physice ..& eum metaphysica possibilitate falsitatis . Eiusmodi contendo esse in praesenti princisium illud, Ex nihilo nihil fit. sic enim arguo. . 'Quodcumque est evidens in priori ad omnem experientiam, & rationem, est per laeviis dens s cum omnis evidentia dividatur adaequa. te in primam , & secundam , seu evidentiam per se, & per aliud: neque sit aliud natum sacere evidentiam, nisi experientia, vel ratio . principium illud non est evidens ab experientia, ut constat; quae enim est nobis expe-xientia, ut caetera sileam , de Angelis non cre. antibus Z neque est evidens a ratione; cum ra. tiones omnes hactenus allatae in ejus confirma. tionem vix natae sint iacere probabilitatem, ut

est ostensum f. h. Accedit , quod quamvis ali. qua sit ratio illud probans evidenter, ut multi putant de ratione D. Thomaes ista tamen evidentia non est , ni si apud paucos, caeteris repugnantibus. ergo evidentia, quam habet illud principium apud ramnes, non potest in tali ra. tione Lndari. Est ergo evidentia antecedenstationem, adeoque non secunda , sed prima

quatenus quilibet intellectus, cognitis soluiri eius principii ternutiis, ab intrinseco rapitur acl

345쪽

eius assensum a tantamque dissieultatem ad assentiendum opposito ex peritur , ut nisi virtutem infinitam intelligat, numquam induci possit ad affirmandum, ex nihilo aliquid fieri. Recte igitur Aureolus i.eit. Naturati, inquit , quodomne agens naturato agat, aliquoprasup Pto; nec oppositum pars fieri, nisi incomprehem Abdi virtute miraculum ingenisanta inteuectui , tum concludit. Non s ergo mirum, quod vi rus creandi non post eommunieari ereatur eum Me teneat ex teνminis: Ied est potius mirum, quoa aliqua virtus post hae facere quantumcumque immanis, sicuties de aliis mirabilibus, quat nemus per Fidei veritatem. Hinc pater, non esse impossibile, utereat raereet per potentiam instrumentalem , dcob dientialem 3 nam in eiusmodi actione interv nit miraculum, εc actio non tam est creaturae, quam Dei, adeoque habetur in ea virtus infi--nita principaliter operans. Adversus ista non video quid possit objici alicuius momenti multa enim alia , quae ob jecta aliquando iunt, in modo, quo propusita. est ratio, iuere praeoccupata nisi illud . Noa

potest esse veritas per se nota, quam omnes . aut fere omnes eonantur protare, aut enin Gnisi stultus, conetur probare, quod totum sit majus parier atqui omnes, aut iste omnes c - nati sint probare eam vetitatem , quod exhilo nihis fit per naturam. ergo ista non est veritas per se nota. Resp. i. apud veteres Philosophos, Ec apud Patres hanc veritatem sumptam omnino uxprimam ε neque enim usquam legimusiconatos

traule eam probare, imo si attendimus dicta patruin, de ea loquuntur, ut solent de veritate per se nota: quod apparet praecipuh in verbis Cyrilli allegatis, quibus taxat ut mentis impos Nin , qui eam in dubium revocat. , Deinde quod attinet ad scholasticos; isteor

346쪽

eos in rationem huius veritatis Efferendam iam cubilisse. Sed huiusmodi studium non ossicit primae huius principii evidentiae ex multiplici capite. I. quia, ut ibi Og icis ostendi, non est idem , propositionem elle immediatam, ac per se notam, adeoque potest dari aliqua per se nota, quae non sit immediata, sed habeat me dium, quod possit per inqai filionem cem parariri. Proiecto cum omnis creata veritas sit in posteriori ad divinam,. adeoque sit per hanc demonstrabilis a priori constat quod cum inter creatas aliqua sit per se nola, haec etiam demonstrabilis a priori est saltem intuenti veritatem divinam. 1, Quamvis dem salsum laeesse,ubi existentia prima est summa dc metaphy sca ; est tamen omnino verum, ub, evidentia prima est soluin physica, &non iam ma. Ra. ixo disparitatis est ; quia illa non potest cre stere, ut potest ista . Sic principium illudia perius positum,. est , quod experimur . est per se naturaliter notum , quia in illud

etiam rustici ante omnem rationem consen . tiunt; eius. tamen docti contendunt tradere rationem ex natura intuitivae cognitionis' petentix obiectiim existens, dc praesens . de mum nego conatum istum inveniendi talem rationem esse a natura , quia non est idem apud omnes, ut dictum est. Unde ergo erit ille conatus respondeo esse ex modica. evidentia,

quae habet ut in veritate directa huius princi pii, Ex nihilo nihilsist . quare si attendatur ad

veritatem reflexam de communissimo omnium consensu circa eam antecede ter rationem tha

bebitur maior, atque adeo cella ipsius eviden tia; atque ita celsabit omnino inquisitio ulte. rior xe late ad inveniendam eius rationem a priori;quam ex hoc ipso impossibilem reputare quis non immerito poterit. Qua rasi demum , quo pacto creatio sit sim.

Pliciter adio non supernaturalis, sed natura. ita i

347쪽

Metaph. Libeν III. lisi quatenus licet iuperet activitatem, non

tamen su perat exigentiam creatae naturae, cum

tamen aliae actione, in exemplum adductae, ut actio spoliandi eorpus quantitate, replicandi. penetrandi , ece. iint actiones saltem quoad modum , si minus quoad substantiam supernat turales, adeoque simpliciter miaculosae, quod non dicitur de actione creativa. Resp. hanc esse dissicultatem ab omnibus aequε lalvendam& non specialiter a nobis, ut datam rationem sustineamus; quia certum est . in praesenti ordine , creationem animae rationalis superare omnem activitatem, non tamen exigentiam naturae, atque a sola poni posse potentia infinitam virtutem habentes letamen esse simpliciter exiguam , naturalemque aetionem, quod de numeratis ali is actionibus dici pariter non valet. Ratio autem disparit . tis fortasse est; quod eum natura creata exigat authoiem suum potentiae, virtutisque infini-lae , potest similiter ab eo expectare aliquid tantae essicaciae par: quod quidem est in duplici ordines vel enim supponitur in priori ad omnem actionem ipsius naturae, estque ipsius veluti substratum , & fundamentum , qualis est actio productiva materiae r atque eiusmodi actio, ut a nullo potest exigi, ita sca nullo potest respui ; quia in priori ad ipsam nihil Lpponitur, quod petat, aut reiiciat; & id. ci reo simplicitet miraculosa non dicitur . vel

adiicitur tanquam .complementum naturali

operationi non valenti ulterius progredi, nec perficere , quod caepit , qualis est rationalis animi creatios atque haec acito exigitur ab illo ipso conatu , ae veluti inchoatione facta oer dispositiones praevias naturales, quae non a stra insita naturae est ab authore suo . hinc ista creatio utcumque sit mirabilis', utpo' te infinitae virtutis proprius effectus, non tamen miraculosa, repugnante scilieri naturali

illo

348쪽

Θ- m. CUM . illa eonata: qui eum non sit in aliis actionibus miraeulose simpliciter istae appellantur , sunt.

m DA dominum creatam libertatens. OΜoem causam creatam pendere in agendo essentia litet a Deo quatenus nihil agere Potest, nisi Deo eoagente, satis est in physie solleniam contra Durandum . . Cum ergo creati libertas causa de ipsa si suorum actuum , con' sequens est, ut nec ipsa possit liberequistiani velle, nisi ad eius volitionem concurrat Deus. De qualitate huius coneursus maxima olim fuit inter Nostros, & Dominicanos contentio,prae' vius ne sit , an comitania his censentibus, nisi sit praevius , non salvari Dei dominiunt in libertatem erratam : Nostrix contra, si sit pr - ius, non salvari creatam libertatem , inquam Deus dominium habeat Haec Iis, ut extendi tur ad Gratiae efficaciam, nec est praesentis loci, nec si esset, auderem illam contingere, Ponti' ficiis sanctionibus silentium indicentibus . Pr pterea Nostri communitet intractc.' divisa Gratia, dum huc deveniunt . aut rem integram Praetereunt, aut tradunt unius facti historiam. Io calumnias non paucas in vulgus sparsas aboergant. Quamquam Lustra est conatus omnis, hi adversarii plerique ad eandem eantilenm non redeant , etiam ubi salsitatis sunt 'it si . Testis est Panolia Gratia, nuperrimum opus sub nomine F. Thomae de Lemos in lucem datum ' in quo de authore Typographus, Vel alius quivis sibΤypographo latens hane la dem canit: Cum omnium plausu Roma duobus

oram Pontificibus inari nouationibus PAEL:

349쪽

, in ara. tabor III. MAM ad tau tum in operis praesitione se, nosque labores sic inducitur ans; quod per eos Magat post Apsolum G. 0 His Gratia S. P. Ariusini ductu veritas ψα, O UICIT . Qui ista Iegit, huic

Aiathoti, qui id versus nostram doctrinam post Dieatim Alvare Edisputavri ,'in Mimum inducet suum , merseo , ac victoriam tri bai. nam quis possit jam suspicari palnaam, 'publice decantati, quae nulla sit 8 Et nulla tamen est,& palam tamen quis credana deontatur, nulla habita vel alieni nominis, vel rimae publicae reverentia. Vis enim scire,

Lector, quae fit victoria ista Lemosii Accipe, quae de ea Hi storicus nollet scripta reliquit.

HMIrmere Parras predicatores constanter tenue

ruetr. se esse actorer in hae causa , h. e. delatores accasarores alieni eriminis, non protrii depul Dines. uua sunt autem accusationis nostra capita visor . duo . Primum , per ram negare nos Grariam perse escacem , aepradeterminantem Alterum , Molina librum, hominis e Societate

fieri oportet , ne vos vincatis opinor, Ju-duam rem irase habere, ut vos contenditis: Nos errare in eo, auod nullam Gratiam ex sese esca, rem, prudeterminantem admittimus ro MoIιπε ὶibrum preserueniam inter damnata lectionis opera videri. me ne vos quidemsectum incisis. quomodo ergo visistri Garite a Iureeom futtis, an non ille vineae, qui interpellarus de

rure ostinendi agrώm , quem p et, causa theus', Iussicis arbitrio ser possessone eoormatur, Nomasententia de Gratia congrua, Liber Molina de Concordia, qua prιus fruebantur, sana doctrina , ae fama integra possisonem ultimo Paulι Pontificis 3uditios marunt. quomodo ergonen vicimus aut qua est ita vestrorum gloriatio 1actantiu e Φieisse' Quis audivit unquam vi cisse Accusatorem, cuius Reus ab olυιιury aup

350쪽

vitima ,-derrisoria sententia I pronunciatur Huic argumento ineluctabili debuisset antea responderi, tum palmam , ae victoriam Aeqmnsii esserti ex merito, quod factum nunc non est. nisi ex vano. Sed istis in praesens missis, ad rem venio , professus antea de praedetermi natione nihil me dicturum, nisi in quantum ea ad actus meth naturales aut necessaria aut possibilis astruitur . tum demum ostendam. Quatenus, ea negata, persectissimum Dei in creatam lib*itatem dominium omnino con

sistat.

authoribus exponitur.

GOudinus, reeqntior ille Gallus alias ci' iratus post sententiam Molinae oon inubium bona fide narratam, haecdesba , florum' que sententia habet in Met. Altius de Deo, divinalsu motiones-iuna Themista, do centes cum rota antiquitate, Dimatibus TheoI sis, ac Phi ophis, prae uisqua orbis Areade' miis, Deum nonsolum eoapreari ereaturis, eau's qua Aberas ad benὸ agandum moralibus moονιonibus exeitare, sed etiam agenria omnia phrfice . active , pravi με aucare, ον movere AEd omnes,'singulas actisura. Haec est ipsa amentium Thomiuatum sententia non tamen plenε declarata , ut cap. seqv. constabit. J Pro qua totam antiquitatem, primates Theologo', ac Philosophos, Be praecipuas orbis Academiassare narrat hie Author . Sed sine Lectorum injuria, quos satis ineruditos. dea 're Schol

stica peregrinos praesumpsit, scribi isa non γ' tuisse, ita demon stro. βi tora antiquitas, primatesque Theologi ,

SEARCH

MENU NAVIGATION