Magistri fr. Dominici Mariæ de Brancaccinis Florentini ... De iure doctoratus libri 4

발행: 1689년

분량: 562페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

De Iure Doctoratus

eludebantur ceu portus quidam, ae rofiigium celebre , quo inda nubus semper, & facile pateret aditus, civim Rh My. I. Nam si dimcilis esset accessus,de crebra negatetur partibus interrogatio decernendo, ac decretando, facile Iudex ad menitendum prinperaret , ut in Mimis Piubj j apud Ervi Ad paenitendum properat, cito qui iudicatis Cum in iudicando teste Hieronymo M ι4.1 Maresas I iam imi criminosa sit ce- is teritas , a qua summopere a ,, stinuisse censendus est Propheta Samuel, , dum Ibat per singulos annos circuiensBo tbel, & Galgala, & Masphath , di iudicari bat Iirael in praedictis locis, reuertebatur is que in Ramatha;ibi enim erat domus eius,& ibi iudicabat Israelem. Modis igitur, quibus praecipuE ciuiles

distrahuntur, & componuntur lites expli- 3 eatis: operae pretium erit, ea quae criminalia concernunt iudicia etsi praefata etiam commode aptari queant Iudicibus stoium indicare. Nam quamuis poena , qua compensantur crimina, quoque di Catur ciuilis, eo quod a iure imponaturciuili, ut notat GuaΣZinus Abbas tract..is . lib. a. de iudice. defenso. cap. v. n m. I .

qui allos allegat: quia tamen proprie imponitur propter culpam. D. AMPH. tib I.

, di ante illum Alphon s. de Castro. δε-- lib. I.ωρ. 3. Et ubi culpa, ibi quoque

crimen. c. cum voti tale. defentent .excomma

cIa , quorum est de crimine principalit et agere ad publicam vindictam, ut dictum est supra num. 7. praecipue videtur spectar re. Quia vero Vindicatio, qua redditur malum poenae pro malo culpae. D. Tbo.

2.2-'. IO3.anie. I. non est ex se opus vi

tutis , sed indifferens; ex sine honestati,dcvitiari poterit i Nam cuius finis bonus est, dc ipsum quoque bonum est; & cuius finis malus est, ipsum quoque malum

est , inquit Boetius. 3.topu. cap. l. non pro

eαιὰ princip. Quare licet ponatur in ludice, cuius est secundum Caietanum , at Irc.

eitan iam illatas ulcisci iniurias propter commune bonum; unde talis actus, ad iustitiam spectare solet legalem: Si eius,, tamen intentio docet ibidem S.Thomas is feratur principaliter in malum illius, deis quo vindibam sumit, & ibi quiescat, est ,, mnino illicitu in , quia delectari in ina- ,, lo alterius pertinet ad Odium , quod cha- ,, rixati repugnat, qua Omnes homines de-M 41emus dilisere . Odium lucirco, & si

militer fauor a Iudicibus squε debet abes.

die. M.6. Quia semper iniquus est Iudex, qui aut inuidet, aut fauet. Ciceronis se

tentia pro Punoo.Ρα εα nam.7. Λtquo ideo a sordibus, ut Iudices alienos , asse ctu personarum vacuos, & inexorabiles . Iustinianus redderet, in authea. ius iuramdum, quod prasinur ab ira σc. f. iure quot etall. 1. rum quemlibet, cum ad muneris functionem recipitur , tutare praecipit: Nam bonorum cordibus, in odium non venit persona, sed culpa ex D. Gregor. Moralazb.9.cap. I. Nemo igitur tui verbis D. Nainian inni orat. 6. praesens caput abIoluam)sapiens, tior sit, quam conueniat, nec lege ex

,, ctior, nec luce splendidior , nee normari rectior, nee praecepto diuino sublimior, ,, nisi decipi in iudicando procuret: situ is niam, Non est discipulus super Magiis strum , persectus autem omnis erit si sit ,, sicut Magister eius. Ge. 6. Ergo, iudices ,ri s .de inuent. sect.7o. inquit Tullius) qui ex ,, lege iurati iudicatis , legibus obtempera is re debetis. Obtemperare autem legibus non potestis, nisi, quod scriptum est ,, lege sequamini. Quod enim celtius legi ',, scriptor testimonium voliintatis suae te ,, linquere potuit, quam quod ipse magna.

,, cum cura, atque diligentia scriptit iacio pacio perfectus Iudex nihil haesitans, libem, iandum absoluet, damnandum condem nabit: misericordia, ubi facultas est,icue ritate ubi lex praecipit, utetur: Et hoc

is gorius οῦ Ne dum culpas incaute renutriis mus, non iam per charitai cm compati, M sed per negligentiam concidιsse vicina- mur. Iudex cliini Dei ministerest, vinis dex in ira ei, qui malum agit, ut Paulusis ad Romanos II. scribit. Atque ita violat leges absoluendo reos, sicut innocentea condemnando, quemadmoduex D .Hi ronymo in epistola ad Philippenses,tradit

is Iudicem esse pestem Reipublicae,qui reos ,, cum rigore non corripiti Quia i Acerbis D tas plerumque ulciscendi malefici, bene, is & caute vivendi disciplina est . Gellio

iorun ramen , ita sane cum misericordia iustitia temperanda est,ut nunquam a misericordia iustitia,& a iustitia absit inueti- cordia. Disciplina enim, vel miscriCOris dia multum destituitur, si vita sine altera

172쪽

Liber Secundus. Cap. XL 149

is 1le . Vtrunque diligit Deus, Psalm. 32. octoηar. 2o. Misericordiarum

is plenus est istἔibit Ambrosius i& miseri-

,, cordiaei v. cui 3 iudicio,& iudicium cuni inisericordia . Neque enim sine iudicio miseretur, neque sine miscricordia iudi- ,, cat. Propterea ab Innocentio III. Ponti.

pariter, & eodem negotio, & seruemus,, rigorem a & mansuetudinem ostendo '

Quibus per Omnia optimε conueniunt

textus in c. αμ 18. in ordi. et 'quavi. I. ct ines qualiter , s quaηdo a de acra fat. Et tamdem Sacrovincium Concilium Tridentis . H. deraso mat. cap. I. haec omnia mira-hiliter complectens. Rectores ita monendos censet: Vt se Pastores, non percussores esse meminerint &c. Quae verba , non' supernuitatis, sed breuitatis studio omittuntur ἱ Quare Lector merito ibi remittendus putatur. Etsi iudicii dubietas absit,& ad severitatem lege constitutam deueis nire necessarium sit, ita ut supplicium 1 delinquentibus sit sumendum et Iudex do. Ienter poenas imponat, iuxta illud Naso.

Nam ut bellis Claudianus in panegyri Manlij Theodosij.

Qui fruitur poena ferus est: legumq; vi detur Vindictam praestare sibi, quem viscem.

felle

Canduerunt, ardet stimulis , serturque nocendi

Cuius rei causa, summopere Vespasianum in eius υiis. ωρ. I . infin. Suetonius laudat, qui neque caede cuiusquam unquam laetatus, iustis supplici js illacrymauit, etiam dc ingemuit. Non affectato quidem ut de saeuo fraudulentoque simulatore Domitiano,in eius pariter vita east. I.

idem Suetonius prodit). Qui nunquamis tristiorem sententiam sine piaefatione et mentiae pronunciauit: ut non aliud iam is certius atrocis exitus signum esset, quam ,, principi, lenitas.

curiales Pationi, & quique praeclarE,

honorificeque curant exercere causidicinam ; modestiam seruent , causarum 2 multitudinem cultent , iustas tantum, suscipiant,pauperum lites gratis agant, pacta de precio non ineant,& suis clien

tibus fidelitatem,ac diligentiam in Omnibus praebeant. s V M M A R U M.

1 Patronorum numerus antiquitils non indefinitus , sed terminatus erat, quorum munus diu Rbetores exercueriant , sed deincests Iurisper i , sibi latitim tribuerunt, qui ideireὸ dicti su ut aduocati, quia j clienti bus aduocabantur , ut sua adessent causae , rus suggerendo eam d sensuνι .a Advorati , o Procuratores, strιcto considerati Roseato , ιn hoe dite iminantur, qvὸdisti tantilis causar agunt , factumque narerant in iudicio; ιlli verὸ iura Iu tribus funerunt. ire AEduocatoνum exerci tium duitur laudabile , aliquibtisque militum priuilegiis cob σειαν et Procuratorum

non ita a

3 ampliori tainen significato , Advocatorsem,

Procuratorumque nomina mutua censen

tur; quose u , ad eorum cauenda scanda Ia , qui in iudici s p rnieto,d versant, sub communi Patronorum vocabulo , Benedictus XII. cum Ad .oearis , tum Procuratoribus qκaedam valdὰ mandauit utilia,quatribus hie tanti m praeceptis, gratia breuitatis perstriuuntur. 4 Patroni causarum . earum in defensione , mo destiam in primis seruare debent ; nam eam tanti fecere Sapientes , ut nihil ad priuatam conscientiam dulce , ad patras defcusionem forte , ad perennem hominum me. moriam stabile , absque illa fert p θ. er derent . Idc)que Festus, er Symmatbus, gemina Curia lumina plurimam eommen

dantur .

s Prohibentur proptered inaniter garrire, adeὸ ut in allegationibus ipsis , breuitatι potius teneantur consulere , quam Iongis Iudicum aures orationibus obtundere . Sicut abstunere se debent maxim8 Aduoeati a verbo rum malignitate . nam Procuratores non sc, eiam non Ita scientia calleant. υι bophisematibus, prater factum Daleant aliquιd in iudicio proponere z Licet plerumque peto a inferant damna, unde a Iuicibus meritὸ corripiuntur .c Pνοeuratori , Advocati munus exerrere nega

sis, quod si tamen exerceas, σ damnum

173쪽

De Iuro Doctoratus

ad raritationem tenetur. Sec--νὸ dicenis

Caatre tamen habent a dotis, cammtionibusque, ea-mm Patroni, dummovi ahquod adsit mendacium ae grane parti inferatardammum. Nulloaatem adhibito menda. cio in ea a iusta, vel quando nece s udiget,atque honesta impellat occasio,caltidam licet fullere aduersarium. O aliquaaedo am phibologia uti. g Imgia, o procacia verba, ut debita in iudi. ιῆsseruetur modestia , omni inprobιbent νοῦ Tiberias proind8 Gracchas, o Mauas Antonius freme laudantar, qui restris pro

lege agνaria acriter decertantes , nullum tamen in alteram ex Dignatione, vemin

tur.

' Secundum praece .m, quod datur Patronis est, ut ea aram multitudinem vitent, er inia.

stas dimittant, quod Delu perficient, si

maneris μι pirpendanι excellentiam et est enim vald/ religiosum , ac pium I vndem iure, Sacerdotes quodammodo voeam

io Constanti, lege statutum est , Sacerdotem δε-

tioni, Saleiaοι- impositam esse necessitatem, quod etiam apertissim/ confirmatur Conet* Africara canone XCVII. σexemplo Christi Domisi , alioramque anctor m Sacerdotum, qhi munere Adaocati senm fani, o i uper venastissima Aptilei felesia ce qacaum ea siduo in arietem contiemos, cum Aries Sacer ij symbolum gerat. I Religioni, pietatique nil mors obest, quam causaram ultra vim patrocinandarum quaesita fuceptior tati enim pacto, vιduis, σorphanis non praebetur, in quo consistis vera religio , sid subtrahitur auxilium . Unde fures , qui id operantiar , non auxiliatores defensoresque censentur, ρο nis, in eo steηtia fra promittant ab hae deinceps se abstinere impietate , absolutione reddantur incapaces ; σ rn Dio fora , latroηAm poena digni habui sunt. Ia Causarum Patroni, eas duntaxat assumere de hent patrocinandas, Pas rectata uertunt, o i stas, ne tituararum,se indetitis aptan. do rationibus, istasiria Daeant. Nam hera ex aliqus abo eapite videreotur iusta, mismodo aliqua intercedat partis, veι itidus laeso, nulla illis proficeret excusatio, tam

medium , o fatis cavit honestus, ct i stas e debeat. Is rasam ea ια ea imores latastam . eam

δε ab se autem Gimantur noxis, dam cliens, causa de iniustitia uere admonitus, adhuc perseuerat instavra et nam si eontrartam ἔπι - est , obtineat seriemiam , non Pa. rori, sed sibι tribuere tenetur δε-num. Sicat in ipsos minim/ censetu. ν Andea da culpa, si pa ne non repugnante . cosa haesitans de inlinitis οῦ tunc enim quoad que illis, talis non manifese ν ιmUιtia, causa defensionem praseqvi Dalebam. Pro Heria ad halusemidi dignoscendam ω sa iniustitiam , quadam ponuntur regu Is Teniam dea'ae Parrenis datur prae --, ut scilicra pauperem lites gratis agatur in earum quams pacta nequaquam ineant. σde infidelitate, o negligentia coerceantur .aeua occasione, Harima paupertatis recμ

I 6 .aullus tamen non obstantibus , sta maρ ries miserrima est , ut patrocinio indigeat quam maxim/, quod est eleemosyna quadam, ad quam omnes tenentur, sed praeiρνὰ causarum Prumni, quibus pauperum , Ut duarum , Orphanorumque defendere incum&t eontisaersias, catus rei,Sa ctorum,alioramque nouaullorum apponun-tar exempla .

7 Seliηquentes autem in hoe eharitatis oscio causaram Patroni, grauiter peccant, restitationique subi ciuntur 3 dummodo tamen , re vera , pauperes, viduae, σ ompham , in extrema necestiae βοι positi; o haae illis ea hibιηco pietatem , vita . honoris, ae similiam non se exponant 1actura , vel eadem , siue etiam mιnori malaborent nec estate; etenim in talicasu, nec pietatem laederem, aut iustitiam , nisi ad hoc ex incis. aat publico are, essem. ebligati M

tis, utique permissum is . Sic t eos quam maxinta dedecet etiam pacisci . victo ria tonditione posita, nisi tamen emia. menti ten itas eos excusaret . . ua de causa Iason Masmus non plenρι δε-

is Neque minus de Pota litis permittantur pa-

174쪽

Liber Secundus. Cap. XL Is r

Heisei et vUd merit. Sarvirninas maerM. Mario Pauloa aduocationiblu oterdixit exeas veris, rati apposita randitione, scilicet ,si vincM, aut Decumbur tisne enim tegat praesumptio legu.m meIura demirm in eaum, atque diligentia . Patronis plurisnὐm commendatur', ekmixter ipsoa, suosque clientes sit quidam velata contractus obligans fidem . Merita proinde, parti ita celare tenentur aduerinfa, zi etsi aliqdando de iniustitia causa certi fiant, potius tamen eam deserare , quam aperire eiusdem tenentur feereta. inimmo, superiore etiam sub anathema. tu poena , causae publicasionem rubente , ' ρ, aestandι obedientiam ιn hoc tamen gauderent exemptione.

a I Guadam conternentes haec dicta asgnantών remissiud limitationes , qua breuitatis m/t-rνntur gratia . Caueant tamen in eadem ea a , pro utraque Causidici parracinari parte , quod etiam nonnullas patitur limitationes, qua pariter remissὰ tit tur . Demque diligentiam in omnibus ex

bibeant se fideles se custiunt Hiendere;

pi , ct panis ibidem express se subdere

debens .

EX Iurisperitis praeter Iudices , erant

clientibus etiam, qui patrocinabantur C. ιib. 2. tit.7. 3.9. O. σ II. per tot. quorum I tamen antiquitus non indefinitus , sed in quoque tribunali numerus certus constitutus extabat: Nam in Foro Praefecti Augultatis quinquaginta. t.petitiovem .pradie. r. . ub. 19. 7. Comitis Orientis , quadraginta ,

ιciabemus. tit. s. Praesidis secundae Syriae, &aliorum, triginta , quandoque plures, gubernandae secundum exigentiam prouinciaer atque in Auditorio Praesectorum Praetorio, centum quinquaginta patrocinabantur . t. vinctu.7. quos indo Iustinianus ad octuaginta redegit . ιρον haηe mail. s. Hoc autem praefato munere diu hetores perfuncti sunt m. 6. de Tullio ita eanente Catullo. Gratias tibi maximas Catullus Agit, pessimus omnium poeta, Tanto pessimus Oarnium poeta, Quanto tu optimus omnium patronus. Sed cum de legum tensu in iudicio plerumque disceptaretur, illarum studiosi, sibi apud posteriores Principes, lutius nao di arripuerunt ictum . Pangi rol. tib. l. dellari ι .i-πret. cap.3. qui propterea nuncupati lunt Advocati. quod a clientibus aduocabantur, ut suae adessent causae , ius suggerendo eam defensuri. Plaut. in casima;

Iulias Statutia magna m. Sieut esto feci stultus e contrivi diem . Dum asto aduocatus cuidam cognato meo: Quein hercle ego litem adeo perdidisseis gaudeo, Ne me nequicquam sibi hodie aduocaueritia Hinc Advocati. st a Patronis, litisque

discriminentur Procuratoribus. qui causas tantum agunt, factumque narrant in aiudicio . Fermosin ad eap.pastoralis ιε. de iudiri s. quas. 6. nam 7. id ex instituto o innino

praestare tenentur: docente Alconio in diainat.in C. Veνrem quod , qui defendit alterum in iudieio, aut patronus dicitur, si orator est: aut aduocatus si ius suggerit. At sane, quamuis plures alias inter ipsos congerant differentias Donellus lib. I S. comment.cap.9. & Olaaldus in eius notιs 3 dc insuper addat Pichardus in rubra insιtνt. de his πν quosagere posuisur. m.o. Λduocatorum exercitium esse laudabile, publicum aliquibusque militum priualegiis cononestatum. ι .laudatile, eum sequent. C.de aduoca tis diaers iudie. Israhibendam. C. de postulat. 3 Procuratorum non ua, ut notat Putius Gregor. tib. o. II magmatum cap. q. num. s. Ampliori tamen lagnificato Advocati, dc Patroni, seu Procuratoris iliter se nomina mutua censen Iur. Gulielm. Durand. Deeat.

vocatos. summopere fauet. Quare,eorum ad cauenda scandala, qui in iudiciis perniciose vellant, sub communi litulo Patronoruni causarum , covitisat. que est a. iaordin. incipit Decens, ' necessarium , tu in Advocatis, tum Procuratoribus , quaedam utilia Benedictus X ll. districte mandauit ἔ quae singulis, utpotὰ valda accomomodata, tribus tantum praeceptis hic breuiter perstringemus. Inquit enim f. I. Patroni causarum modestiam se iliare debetit in earum de-4 sentione. Modestiam enim , quae nequc summis mortal:um speriaenda est, & aDijs aestimatur sve prope princip. lib. l l .annal. inquit Tacitus tanti fecere Sapientes,nrhil ut ad priuatam conscientiam dii lce , ad patriae defensionein forte, & generO- sum; ad perennem hominum memoriam stabile, abique illa fieri po se crederent. Hac Virini ignis , & ad magna natus dignoscitur , de qua in octauio ρνορὰ fio, gloriatiat Minucius Felix, dicens: Nos,noa notaculo corporis , sed ita nocentiae, ac modestiae signo facile dignoscimur. Nam sicut lancea Spartiatas indicat, numerus Polopidam , Epaminondam draco; ita hominis Cirriti iani ingens argumentum es modestia. Ex his ergo condata partibus modestiae pulchritudo, dc diuina species in oculos intuemium incurrens, mirum

175쪽

De Iti 1c Docto oratus

rum est quantam vim habeat ad conci- . liandam auli oritatem , tum clia in ad alios omnes continendos , & ad virtutern excitandos . Occursus scribit Seneca ipse sapientiam iuitat , dc est aliquid , quod ex magno viro, vel tacente prolicias. Quos modestia, ad praestantem vite rationem expoliuit, officinam ess dicam honestatis, scholamquc uirtutis, in qua semper docetur, & discitur. Enia ius idcirco, patiens didascalica ad Ambrosium , Eeatum tit. rhetoriea , de purpuratis patriti s. Festo , & Symmacho, geminis curiae luminibus , lane eleganter ,, protulit: In iplis eii nobilis curiae princiis patus, quos vidisse, crudiri est. Nolo apud eos sermo de ludicris, nee Pantinis mimorum vix ιgnosccnda commemora is rio. illi auram popularem per pudoris is detrimenta non capiunt: contenti rectis, , magis placere , quam plurimis, sortiunis tur de innocenti actione testimonium.

is litoria m quamuis in omnibus ius a sequenis da sint, est tamen in illis, & magistra tori citurnitas, dc cruditi forma silent ij. Qui inpe species illa diuinae modestiae ferit oculos, dc potenter se se in animum insinuat, cruditque sine voce, 6c clamore, ad caelestiuin imitationem . Prohibentur idcirco causarum Patroni , omnesque causidicinam profitentes 3 inutiles garrire nugas, adeo ut in allega tionibus ipsis, potius breuitati teneantur consulere, quam longis aures orationibus Iudicum obtundere, ut docer Imperator L quisquis C. de post/ιlanda. Plinius iunior epist as Cornel. Taeitum, & Pari adorius

lib. lacrum quot.cap. 2.ad quo num. 27. Qua re merito id genus verbosum qnendam, epigramm. ita vertibus tulit Ennodius Biblioth. P. P. tomst S.

Improbe quid factis confundis singula. Vel bis l

Dephigit mores obruta lingua tuos, . Accipis , exposcis, praesumi S, rennuis,

Trallia,blanda si inui,soriia,silixa facis

Tot fac ics gestas, pectoribus vacuis. Debeiit proii rete se abstinero Ad uocati praecipue in a Vciborum malignit.ὶ M. Gloss.

maligna virum .in clement .cnp:emes. in princιp. de elict. lib. 6. nam Procuratores non ita lilc-

ris plerumque sunt imbuti, ut sopiat sinatibus, fallaciisque praeter factum in iudi- , , cio valcant aliquid proponere. Licet viis verbis ipsius Fermo lini, qui cap. pastora-ι, tis I 4. de iudiei s. nam . l . qui eos excepit, ,, dc exemit , fidei iter loquar . Vici canIis multos, sibi videri conscios, qui te mcΠ-ri tate nimia solent non solum facta in iurii

is cio proponere, verum ita cauillare inten- dunt in iure, ut a regulis eius, utpote

is ignari aberrando, lites insanabiles faciant,ri quae nunquam a literatissimis Ad uocatis is mcderi, α dirigi in finem optatuas vari, , lent. Et sic video iudices rectos, in istosis nimis excandes re . Nam , Procuratori, o Advocati munus exercere negatur . Glos in i generali. C.de tabellionibus. lib. Io. Eartol. ni. I. C. de princip. lib. II. Sala.int. Senatores lectura i. F. de senatoribus. Iasou. in rubr. c. de procuratoribus. Tiraqueil. de nobilis. cap. 29.

Quod si alias, ob defectum scientiae,clientis praeiudicium adsit, de lucria uiditate , damnum etiam Ad uocati; lethali non , excusatur a culpa, 6c restituendi pro qua

quatur laesio , & sufficiens interueniat scientia , nisi loci repugnet consuetudo.

Nec minori sedulitate , causas patrocinandi, a cauillatione , dolisque sibi, so-7.rensium quaestionum curare habent Pa-- troni, cum veritatem, &aequitatem te

lo adhibito mendacio , ita causa iusta, callidum fallere aduersarium prudcntiae, mi ni me vero nequitiae tribuant P. D. in cap. per tuas qui fit. sint legitim . apud Abb. Gua: O

aliquando , dum scilicet necesIlias urget, dc honesta adest occasio , absque animo tamen tum mcntiendi, tum alteri nocCndi , amphibologia pariter permittantur vii , quemadmodum docent . S. Anio v.

djcti caus arum actores, per cauillationes iniustas, in aliquo suum grauent aduersalium, supcissuas scilicet, pctendo dilatio ius, Vci allegando falsa, vel politionem faciendo duplicem, aut cavillosam νper instructionem falsi testis, aut quia in duxerunt clientulum ad negandam veri a-lcm; contra ieciam iudicij agunt ratio nem, grauiterque delinquunt. ita m.

176쪽

Liber Secundus. Cap. XL 13 3

Iamm. r.4 ev. I .qui insuper addit,quod per mendacia, & falsas subtilitates, fiduo. cati Deum a iudiciis expellunt,& Diabo- Ium introducunt, qui est pater mendacii ;s vocatque eos legum, & decretorum fal. sarios. Iurgia denique, ac procacia ver-ha , ut debita in iudicijs seruetur modestia,

melia enim, qua grauiter proximi inditur honor, lethale delictum est, ad satisfactionem, & restitutionem obligans , ex

,, dolens, inquit; Miror quomodo religio- sae aures tuae sustinent huiusmodi disputa- ,, tiones Ad uocatorum , & pugnas verbo- ,, rum, quae magis ad subuersionem, quam ,, ad inuentionem Veritatis proficiunt. Ti. herius proinde Gracchus,&Μarcus Octauius, licet ethnici, & infideles tandiu laudabuntur, dum rerum Romanarum existabit memoria ; quia etsi legis agrariae imtroducendae causa summo studio, ac comtentione , rostris inter se decertarent,nihil tamen contumeliose fetuntur inuicem dixisse, neque verbum excedisse in alteruin,alteri ex indignatione importunum. Platarchis Marcello. Merito ergo, qui non ratione, sed probris putant esse certa dum , infimes a iure vocamur . c.si quis. a. quast. .cte in Deo . benedictioπis. s. quas. . dc

tum est, Maledicum, utpote cui nomen infami nota inustum etiam sibi Pernegate famam; ut notat Farnabius . tib. 3. Martiat.

Inde iubet. sequenti loco s. videluet 3.s 4. Summus idem Pontifex Beneclictus

XII. ut Pationi, ac Descnsores, causatum multitudinem vitent, & iniustas dimit. tant. Plerique nanque , fas iam nullum prς oculis habentes, sed tanquam auaritiae venundati ,& vlucapti, per angulos ciuitatis discurrunt, diuitum,& viduarum polles , orborumque limina deterum 3 non quidem ut inter dissidentes amicos, aut propinquos , vel attines congrua litium meditentur remediis 3 verum vilibraticis veluti lucris , inlitendaeque pecuniae mancipati, causarum sarcinis, se se turpiter opprimunt: etenim

cum Nasone. anis . i. eleg. IO. omnino

Turpe reor milaos empta defendere lingua

Quod faciat magnas turpe tribunal Opes Vt autem liuiuscemodi turpitudinis, deformitatisque Patroni abhorreant vilitatem, sui muneris perpendere curent in sprimis splendorem, oc excellentiam . Estcnim apprime religiosum , ac maxime pium; cum pium, dc sacerdotale munus

sit ancipites componere controuersias, Modem de iurisdi Ly. q. rent. .cas. IO. u. I. apud Paris de potest.episc.p. 3.allig. 79.n.

Piopterea, negotiis perorandis apud ludices operam dantes, in iure, quodammodo Sacerdotes nuncupantur text.in I. 1 e russ.s iare Hostisn.in summ.decret.eol. 6. Homoiam de flatibar p. a.cap. s. I. Cuius rei

fortasse causa Africae, quam Iuvenalis I DUr.7.vers l43. Nutriculam dixerat Ca ,, udicorum, hanc legem Constantius Au- ,, gustus imposuit: Λ solis, nimirum, prae.

M cipimus aduocatis, eorumque consorticiis dari proii inciae Sacerdotem . Nec aliquisis arbitretur ita esse aduocationis necesutata tem impositam Sacerdotio, ut ab eo mu- ,, Berum oppidaneoruni functio secern is tur; cum nulla unquam iura Patronissori rensium, quaestionum vacationum ciuiri lium munerum praestituerinI lib. a. cod. ,, Theod.tim. ι. 46. De his autem, duo hac statuuntur lege, ut notat Gothostedus ibidem: primum, Sacerdotem prouinciae ex aduocatorum consortio,& ab ipsis dari oportere: deinde aduocationi impinsitam esse necessitatem Sacerdotij. Ad quonim sane Curialium curam, inpla, Templorumque solemnia inter caetera pertinebant. Non alia quippe rationeis,

quam quia , cum causidicinam Gentiles ferme profiterentur, Afrique sita sibi solemnia teruari cuperent, non aliis melius Templorum solemnia tueri posse vide.

rentur, quam Advocati. QDd profecto apertissimi firmat Canon XCVII. Concilii Africani sub anno Domini

CCCCVILubi Africanorum Patrum ,, tioni, hoc pacto respontum fuit: pla-

is cuit etiam, ut petant ex nomine Nouinis

is clarum Legati perrecturi a Gloriosissio mis Imperatoribus, ut dent facultatem. is defensores constituendi scholasticos, quiis in actu sint, vel in munere defensonis .is causarum, more Sacerdotu Inprouinciae,

is ijdem ipsi qui desentionem Ecclesiarum

is susceperint, habeant facultatem pro ne ,, gorijs Ecclesiarum, quoties necessitas fi is gitauerit, vel ad obsistendum obrepentiis is bus, vel ad necessaria suggerenda, inno,. di Iudicum secretatia . inio circa I desCaupona Regina, hanc ad rem nostram I. de asino aureo mirificε est. Apuleius commentatus labellam t eam nimirum,

suis cantionibus venefica enim publice

177쪽

13 De Iure Doctoratus

dicebatur, & saga quendam de soro in

Ariete deibrin fle, qui etiam nunc cau sas ageret . Quandoquidem, cum Aries Sacerdotii symbolum existat. Πιemn. uda.6o. eo quod ab Aris,quibus interuie-hat antiquitus, Aries sit nuncupatus. Iid.

do Patrono figurani, de Sacerdotuma pietate, religioneque in causis set uanda, abunde quemquam monebat Acr ama. proportione ideirco, laltem adhibit ,

meliorem quam ipsi Religiosi , si recti

Anton. Sabel in fumm. iuerstrae. verbo adu caras: Cum ipsemct Summus Saceidos,& Dominus lusus, Magdalenae , Adulte rae, Dilcinulisque si iis variis pressis crimillibus, astiterit aduocatus, ut ex D. Au

tum , di detonsorem habea in i s Io. 2. Et multi ex Sanctis viris,ut Daltiel, Ambros Germanus. Lipardus, Iuo, & alii, forenses, dc curiales cgelint caulas. Mario d cto casu I I .n. a. Qirandoquidem patrocinari causas haud infimum opus nil sericordia:

Hanc itaque sui muneris , in praestan-II tiati nonnunquam coniiciant oculos, qui praeter mentibus in seminata ira Per. uersis. nihil petendi licentiam norunt etriam dubio procul ,litium multitudino causarumque congerie. non tam facile Hemiis ab alienis excuterem praedaS, nec intra eorum retia captos inexperto casi .hus mile iam implicarent clientes. Et

quid enim religioni, pietatique magis obest , quam proximoium , quos iub mur inuere, manifesta laeso Religio, Vippe munda , dc immaculata apud , Deum,& Patrem haec est: Visitare pu- , pillos, dc viduas in tribulatione eorum, di immaculatum se custodire ab hoc se, culo. Iμου I. Cui prosecto non semel se

exponeret periculo qui causas ultra vires, patrocinandas susciperet,easque pro inde negligeret Glas ine. diuersis extra. de

tum quilibet, illud Acci:iiij. Hereidum epictaid Cytinam m. merito iactitaret, Nunc reus infelix absens agor, dc mea cum

sit Optima, non ullo, causa tuente perit. Atque ita aperto furto, eorum subduc

M toto, vhi Uc niusso sanat sicut loquitur , Isid.lib. l. de Iammo bono cap. Ia.ὶ confessiori iustificat, confessio peccatis veniatu donat dce. Nisi an posterum, causarum alanta quantitate, carum Patronus se sinre spondeat penitus alienum , sacramen tali absolutione priuetur Sed ut intcrea a tanto onere, oi d nate siesubtrahat, anteriores expediat, subsequen

4 apud Guaqq. ut supra n. 6. Quandoquicem praestat magis paucas bene agere causas, quam multas perperam ecfendere. lla d ιhrs.Maoe.q. 36 p. .. Vtesdicta dab. - apud Gazaevbι supra u. S. Vtinam ergo

tuo pectos e nutu Icemodi versasset consiliuiti , vafer Causidicus ille mediolanensis, qui causas assumens quamplurimas, ct multiplices, longis dilationibus dolo- e proi rahc hat in crastinu met non quippe Galeacii sententia inclyti Ducis,tanquam fur, dc latro, ignominiosi suspendii . sibi ochi iam luisset paenam . A gid. GmV eiude dictis, O factis memorabit. sNcc minori curare habent sedulitate

Ia caularum Patroni, ut eas tantummodo allun aiat patrocinandas, quas rectas aduerterint, & iusias: etenim intullitiae fauendo, litigandum indebitis se aptarent rationibus, cluas facilε coercerent si veribtatcm optar. ni prodire, de super temeritate ipso admonerent, ut docet Ios. An-Rles, tu fῖον.ι, eg stae iniust aduoca. cub.

puteo de si dicat rab. de excesaduoeatin. I a. dc tradunt Omnes Iuristae in ι.non nouam S.ρο- ινοπι f. de itidie. ut dicit Ala. de aduocat. eb .p. Io. 24.Quo circa,neque ab aliquo

iniustae causae alias honesto capite, dum modo aduersarium vexet in reliquo, vel iudicium impediat, differat, aut praue tat,ullam licet illis eruere excusationem: nam medium, dc sinis causae, honestus , iustusque esse debet. Caiet. in famis. verbo

I 3 Quinimmo iustam cauiam, existi arant

178쪽

Liber Secundus. 'Cap. XL Iss

etes iniustam, tenentur eam deserere, vel

. . deponere errorem, ne contra conscien- . . . aiam agant, grauiterque delinquant. gor.tib. Leap. I .in fia. o tu . 2.casta. Ualantia

cap. q. & communiter omnes e Quod si forte contingat etiam in executione iu- . dicialis senten tiae rei iudicats illis de iniu- . stitia aperte constare nequeunt inculpa.

hiliter patrocinium aliquod exhibere: quand uidem, & si res iudicata habe

Iur pro veritate,& secum asterat praesum. ptionem iustitiae, nihilominus in conscientia duntaxat attenditat veritas Innoc.inc.quia plerique eoI.i .de immunit ecclesImperator. in ι.nemo. n.6 f.de lag. Albas Felisnus, ct alis in c. qaam tolere. de re ιudicire in c.

in etiam, illis 1 contraria , cum interlocutoria, tum definitotia sententia, qu libet inhibetur appellatio, aut litis studiosa protractio: Tunc enim Iudex non leui assiceretur in liuia, & graue parti in

29.AM.in verb.appellat abys. Ad damni expensarumque unde tenentur non tantum clienti, verum etiam parti aduersae restitutionem Caiet. Anglefvbι supra, quibus additur etiam Lus dub. 8.

mantur restituendi ab oncre pecuniam ob defensionem Rei Fisco debitam z et nim iniustitia, quae reipublicae fit, non est contra iustitia particularem, quae tantum restitutione inducit,sed corra legale, quae ad id non obligatassonae.tom. a diis. lo.

itidem dub. 3.eonel.6. O Gyr. ubi supra n. I S. Excusantur tamen susceptae causae aba iniustitia Patroni, quando cliens licet admonitus de tali re, sibi fauorabilem iudicem promittens, rogando perseuerat adhuc, ne causam deserant: Tunc enim iudicanti subministrando simpliciter ra. tiones non pcccat, cum Iudicis sit eas

examinare, nisi de eius corruptione, aut litis terminatione, iam completo processu, satis illis constet,Afflictas de eonst.aduoe. n. Io. oe alis per Io. Petrum Ala.de aduoe. christian. p. I.q. 78. Siquidem si cliens, cordato reiecto consilio cotrariam ut par est for-tε obtineret sentcntiam, expensas, lab resque simul turpiter amittcrct; non quidem Patroni, sed suae procacitatis refianderetur in culpam. Quale lepide quidam Henrieus de Monte laone, in Romana curia annosus procurator a cum ab eo postularetur, cur in omnibus se o suo cumberet causis Quoniam nullus inquit iustam habens causam ad me venit

Pruius infacetiss. Ob eandem quoque excusantur rationem, dum causae siue in iure, siue in facto, vere haesitam dei iniustitia,parte non repugnantecetenim tunc, quoad usque iniustitiam agnoscant, cauis defensionem prosequi possunt, Aetles

ιracit. . resol. 67. a*. Ea propter, cauta ad scrutandam quamlibet iniustitiam lage quatuor tam Patroni, quam Clientes a D

ligenter animaduertere curent. Primo si tantum ea auaritia, aut aliqua animi immoderata exeiretur ratione. Secundo si - magna pacis, charitalisque exerceatur lactura. Tertio si fraus, vel dolus in ipsi iam immisceatur. Quarto vero , si litigalui - ' bus adeo scandalum obrepserit, ut in gra- . uia prolabantur delicta . His quippo modis, esto lites alias ctant permissae , grauiter nihilominus dehnquerent Tomobon.re-- stirip. a cap. 3. n.4an intentionis puri ritas, ni oderatio cupiditatis,ac bonu exc-plum, an tum sunt quae lites cohonestant

Tertio tandem, & vltimo, adem prae iccipit Summus Pontifex Benedictus XII. g. a.ey s. ut Pauperum lites gratis agant; in earum qualibet pacta nequaquam

ineant; & de infidelitate, & negligentia

coerceantur. Paupertas sane res caelestis

est, laeta, innocens, secura, sufficiens, dc quod mireris, diues , dc quod inuideas is iusta. Caelestis: quia Paupertas, & honeis stas a Deo siunt Ereissi I. Laeta z nam Ad- dent mites in Domino istitiam , dc pauri peres homines in sancto Israel cxultabunt Esaiar 29. Innocens; quoniam Inopis

is exaudietur deprecatio Eectis . Secura is:

is quia Parcet pauperi, de inopi, de animasis pauperum saluas faciet. Val.7I.Sufficiensis unde legitur Tob. 3.Sufficiebat nobis pauis pertas nostra. Diues autem οῦ quoniam, ,in scriptum est Iacobi a. Nonne Deus elegitis pauperes in hoc mundo diuites in fide , ,, dc haeredes regni, quod repromisit Deusis diligentibus se. Iulla denique: Cum glo-- ria diuitum honoratorum , dc pauperum is timor Dei sit. Eecles 1 O. His tamen pa- Io rum, nihil ue reluctantibus,tra pauperies lacessitura malis, vi Innocentius tertius, opus e vilis. eondit.bumana lib. I. cap. Ivinae cV a astrue

179쪽

' is 6 De Iure Doctoratus

in astruere minime sit. vetitus. o misera-M hitis inquir ὶ cotiditio inendicitatis , dcis si petit, pudore colafunditari, di si non

is petit egestate consumitur, sed ut mendiri cet necessitate compellitur. Deum cau- ., satur iniquum, quod non recte diuidat. , Proximia criminatur malignu,quod nonis plene subueniat. Indignatur, murmurat, D imprecatur. Aduerte super hoc senten-ri tiam Sapientisa Melius est inquit) mori,

, , quam indigere. Etiam proximo suo pauis per odiosus erit: Omnes dies pauperiis inali. Fratres pauperis oderunt eum: In M super di amici procul recesi erun. ab eo. Proinde patrocinio indigent quam maxime, quod est cicemosyna quaedam- .

gat erogatio, cum scriptum sit, Doten . , Non deerunt pauperes in terra habita- is taenis tuae: idcirco ego praecipio tibi, ut M aperias manum fratri tuo meno, dc pau- peri, qui tecum versatur in terra . Sed praecipue causarum patronos, quorum patrocinandi proprium cst munus. Caiet.

cap. 23. eo quod orphanorum, viduarum, di pavpetum causas illis inculiabat detcndere Dis. Ange auu. Ualentia apud Bonae.

a Malusn 3. quidc alios allegatis Secus autem agenteS, egenorum, scilicet causas pretio patrocinando; Pauperum excoriatores, Luriarum canes, dc Ciuium deuo.

pellat . Et a Iudicibus compelli possutir,

.ut absque mercede, sua opera praestent.

II. Hanc propici ea, magnifice Sancti Viri non lalaiulti praestiterunt pietatem , ut luo, pauperum, viduarumqtic Patro. nus antonomastic d nuncupatus. Baron in Maurol. 29.Maq; velum criam ali I quam in plurimi, inter duos maxime recenisi ut Petrus Philippus Corneus Perusinus I. C. Optimus,qui sordidum reputans, mercedulas instar operariorum exigeret MO-nasterils,osphanotrophijs, X cnodocli IS.& quibuscunque locis, Deo, dc religionidica ijs, caeterjsque indigentibus, si quando ad opem suam decurrerent, piaei Q

semper erat: tantumque aberat, Vtcni lumenti inde caperct quicquam, ut &sua pecunia contra polentiorum defenderet iniurias. Frauc. maturanHas ιn eius vita.

Hinc manifeste colligitur in hoc cha-37 ritatis obsequio delinquentes Patronos, auiter iustitiam Iaderc, restitu Itonique

peres in magna positi sitit necessitate, di alius non adsit,qui possiti dc velit eis sub.

alios allegat Sicut etiam a tali erimerentur culpa, si vitae, honoris,honorum, cae telorumque id genus, periculo se expinnetent iacturae; c um ch iritatis opera,nisi in causa salutis ad hoc non impellant. D.

b. s. n. i 34. Nec pariter tenerentur, si eadem, aut etiam leuiori laborarent necessitate, ut aliqualis est iaci ura temp. Iis, mentis molestia, R similia r ordo quippe charitalis postulat, ut quisque sibi potius, quam alteri consulat, nisi ex officio, pauperum constituti sint defenso- . . res aereque publico sit barrhati. Def. lib. 2-

s Caeletum , cuin Sanctissima res iurisIS ciuilis scientia sit, pretio nummario notari de totiestanda. dc quaedam tametsi honcri ste accipiantur, inhoneste tamen Petan is tur l. is proindes devar.eν extra v. coguis. prohibetur praeterea Patronis de salatio pacisci, lite saltem inchoata. ad euitan das fraudes: nam cliens totam tunc pro digeret pecuniam, metu percussus Parta ad ι mendi iura; cui utique discrimini vix se exponeret, si in principio aut fine litis, huiusmodi iniret pactum l. quisquis S. prae terea, o ibi Bald. Sal cet. Albert. C. de posts.Lquod εc repetitur S infames , S. arcemur

soret, si vi. dc scandalo procul, aeuuum ιδc permissum pretium obligat eliar ue imiliis quippe pactionibus, ratio cessaret , dc praesumptio legis Sanch. i sώyra etim Na.

tridem inhibetur etiani tui totis adhibita conditione) litis de prctio pacisci anam S si, cur laber merces suas , quanto libeat pretio addiscere liceat,cum Domini quimet ut arbitrio. Glasc omini.lsi tuιor. ν de

180쪽

Liber Secundus. Cap. XL I3 7

.ε ι turietatem nanque nimis misi Equae. 4 1endi victoriam, siue licite . sis illieite illis praeberetur occasio , quod satis indignum, vileque putatur. Pauine stro in I. si Dis -- C de positat. nisi tenuitasex. cuiui cmolumenti scessaret enim in hoc casu finis legis, Dia. Notaino. Roseu.Arisu.

Ideoque de lasone Maymo. qui apud Iouium in clogiis si eausa cecidissent consultores, pactam se continuo pollicebatur. redditurum pecuniam; erudι turn hominent non ad accere, eumdemqueo iustitiae Sacerdotem, cordati, ac sapicnIesas facile asseuerarunt. Neque minus draquota lilis permittuntur pacιset, hoc estuc modia, tertia, vel quarta prerij pari , de quo agitur in iudicio: auaritia nanque inducti medijs indebitis fortasse causae

Itaque, ut tradit Vlpianus tib ti. Cum Saturnino Praetori conltitillor, Marium' Paulum iuri lconsultum , huiuscemodi de quota litis cum Daphnide cliente tuo

quandoque pactum suisse;cidem extemisplo aduocationibus interdixit . Necus vero tali conditione apposita, scri icet, si vincar, aut succ umbat; tunc etaim deficit iupradicta ratio, ut notat Granius deris auν.

Fidelitas demum in causis , atque dili-m gentia, Patronis plurimum commendatur: Est enim inter ipsos,& clientulos quis clam veluti contractus obligans fidem , Ac opera; adeo ut amplius libera eorum non maneat potestas, sed omittere teneantur

cuncta, etiam propria, licet spiritualia, ex hoc dummodo aliquod non obrepserit

precalum. Abbas GMON. tris moras. lib. r. defos .cap. I. 'MN. 6. qui refert Io: Petra Ala dea/xoc. ebria. Proindeque merita causae dum comi minis est , partis Omn: no te gere tenent tir adiicrsae: alias enim non patrocinatoris, & defensoris, sed proditoris,

cap. s. de macta Eecles Et si quando ne

caulae iniustitia certiores fierent, eam magis deserere, quam secreta iubentur publicare . quandoquidem secretum , veluti quoddam depositoin cst alteri croditum, quod ex iustitia, iri si graui stipposita culpa qneit reuelari. ML desinen memb. I .ehI- craia. a. quem sequuntur Filiae. tract Αλcap. I. ad Quinimmo, licet a superiore sub anathematis poena, reuelandi emanaret monitorium, praestandi tamen obedientiam gauderent exemptione: Talia nanque imperata. s non ligant Pet sonas, quae reticendi secreta , iustam causam hahent huiusmodi. Naid. in summ- ' tb ad-

Hoc autem nonnullas considerationexi dignas patitur limitationes, ut videre est

apud Abbatem Gaazz. tract. morat. lib. I. defens I. eap. 3. nu. I. 8 p. ro. est' i t. Λd Patronorum etiam a trinci fidelitatem, in ea dem causa pro utraqtie parte non patroci

S. I. vers utrum possis ; quod pariter apud eundem Guaea niim , eodem I b. l. defens. I. cap. 6. a uum. a. 47ue adsin. quibusdam asticitur limitationibus, quas animaduertere, haud inutile esse puto . Caeterum, quia sollicitudo, quam causa ruin Patroni, carum ad euitandas dilationes, ne lites reddant infinitas, clientesque decipiant, summopere curare tenentur , teste D. Thomaa. 2. quast. 34. art. I. idem ac diligentia est:

omni remoto dubio, fideles tales esse ire-Τuibunt patrocinatores , nisi munus aduum accuratam , quam Summus Pontifex iubet Benedictus XII. diligentiam conterant . Quae denique pia, nection religiosa Pontificis praecepta, si quis per conlcmptum neglexerit; grauis non tantum culpae, verum & paenae miserrimo reatui vltro se exponere minime dubitet. Abiat

qui alios allegat quampluies.

Ex Hippocratis iureiurando, ea seliguntur uberrime, quae probi , & sugea

tis Medici, maxime censeritur respondere officio. SUMMARIUM.

ti sunt: nam altismus errauiι illam de terra , ut sacra testantar litera . 2 αηι autem primu , Me ieius , ct iantia dederit , adhuc nos latet, quia multi va .rta dicant. Hoe tamen ere:um est, quia rans initiam, ιιligens fuit retun obseruatio: Ho .

SEARCH

MENU NAVIGATION