장음표시 사용
441쪽
inam; aut ex Ioibus, fulsi bus ue rationi. bus, Grinn crucient mentem: cum seopulos exinde amevere, valde discite, ae luarisio Eodem fees modo, quo pleniluηη impco, rn eapite, vel eauda Maeonis erissetis ecti Mur Luna, reli atur e Mamlibet singularis etiam epimm Nam terra humana ram passonam, astu tartarei, σ eallidi Serpentis, ωοn mrnus tune interponitur inter solem ve. tatis, o nostra opinationis Ioam , quam conus umbra terra elementaris, cadat supeν corpus lunare in ealestibas.
ao modo rationabiliter operetur, obscuras,
Er portentosas ut plurimum patitur αδερ- Iec eum erronea se propria, cy' singularis conscientia, er povus quadam inanis super-flitio a Ex quibus aperu colligitur, quod non proprio sensat ;er qua nostris 'et s arridet votis, Bd qua in Di fauorem legem, aut probaram obtinet eouuetudinem, praeferenda es epinis . Unde in rebus moralibus, er prasretim ad conscientiam Dectantibas, vixis tua magis praeferenda, magisque seqaenina esse videtur, per quam amplius glorificatur Deus, s cum arcta Sancti Euangelν via .
maiorem habet conformitatem. ra Stetit tandem aeris ιιπηitu, laminaribus , facibusque in altum Dblatis, deliquiss Luna
opitulabantur antiqui; ita veri morales Theologi, eminarum legum μηitu, edi chais vitatis rneredis, opinionum succurrere habent Eclipsibus. Nam signum bona, ac tia morata eoistentia, non est tiber/ opinando ab omni se elorgare peccato, o eximere deuιpa, sed eam , ubi et am non est prada
HAEreditaria , & originali Protoplast
rum ex ignorantia, multi quidem , oca glaucs oriuntur errores, cum ex uniuersali tuis praesertim ad species, dc rerum singulas a. priori cap. . deducimus iudicium .is Quoniam ex illius damnati paena, .& mor. D tales, dc ignari, & carni subditi nasci niur. o 3 de liber. arbit.cap. I p.Sanctu Sinquit Augustinus . Veriin tamen sit perno, ac diuino henescio, illius tanta, quod amisimus boni adhuc manent in nobis superstiles reliquiae, quas non didicimus a Magistris, vel via, sed hausimus, Zc acccpimus a natura ,
unde satis unicuique argu Nuntari permittitur, quantum id fuerit, cuius catentiam omnes vel inuiti modo experimur, ut con uniter I .p. q.79. art. . cum Angelico
Doctore, sentiunt Theologi . Quae utique nobis relicta iudicia, ct non penitus extinccta Iumina, eadent significatione, licet differenti vocabulo Syndere sis,sive Conseientia, a Hieronymo, tu gloss. r. Euctiel. Naturale iudicatorium a Basilio, in prinε. pr. ,exb. de Nostri Lux intellectus a Damasceis
nolib. 2. de L eap.ra, nuncupantur. Haec
enim Conscientia siue Iudicatorium, siue Lux dicaturi Dei vices in nos tenet, de Diuinae praecipua pars est Imaginis, quae
modo veluti monitor, corrector, ac pedagogus, ex Origene ob. 2. in epist. ad roman.
diuino instinctu tacite clamans, & trutinis auribus ante patratum scelus ut verbis B.
Dorothei doct. 3. tom. i I. Bibliot. PP. fidelibter utar in vociferatur: Noli faeere. Quo ci more saepe animum iam lapsurum in culpam, vel sustinet, vel retardat: modo tanquam acer, εc acerbus accusator sui homil. ao. in genes Chrysostomus loquitur aut salutaris aduersarius ut Saluator Matth.
b. mystice appellatὶ admisso maleficio,
commaculatum accusat, obiurgat, di criminis commissi, recordatione coarguit: modo ex D. Paulo , ad Roman. 9. o alibi, quasi testis verax, fidelis, memor, qui mille testibus oculatis , auralis, iuratis aequatur, aduersus animam amnem culpae producitur, nec testificati desinit unquam, tametsi repellatur interdum, & cohibeatur, adeo ut omnimodam id veritatem undecunque recipiat,quod propemodum christiane 7. belli ciail. LucanuS ccclvit.
Nocte dieque tuum gestas in pectore testem. Quia vero, peccati ob lethiseram perduellionem , huiuscemodi naturali, & inina natae legi vix parere permittimur Peccatum enimn a. q. 33. arι. I. naturali contrariatur legi in non omnibus illius aequo resplendent, oc opitulantur regulae, sed quibusdam quippe qui usu, experimentis,aisciplina, meditatione ipsas sortiti sunt clarius, & validius: quibusdam vero easdem nimirum, qui superbe calcarunt, vesignauiter despexeruntὶ obtusius, & languidius. Hinc sapide sisc. nuper eit. inquit ,, Sanctus Dorotheus in Cum igitur n is is conscientia nostra dixerit; hoc mite, da
is contemnimus, rursumque admonuerit,id ,, ne faciamus, nox veto persistimus illam o,, pessundare, sine dubio tunc eam defodi- , , mus, oc iam nobis aperte prae onere in-
is cumbenti ei loqui nequit; sed quasi iumenis per speculum translucens, ita nobis inclinis pit quaecumque obscuriora , & tenebrori si ora ostendere . Et inde ob peccatum, Ut, , in aqua caenosa, dc turbida nemo potest in is ea vultum Ilium contemplari . Talesque D plerumque sumus,dum quae nobis dictaritis audire ii egligimus, ut existimemus nullam δε nos in nobis habere consciantiam. Conscien
442쪽
scientiae proinde bene purgatae igniculus is resistat. Μoyses idcirco inter antia uos per clibanum Sacris in literis apud Vale- Morales Theologos facile Princeps. Exodirianum, meroglyρb. lib. eleganter ex- 3 . quod prunae magnitudinis praesulse- pressus illi utique igni, ad quem requi- tit ut Stella plane habetur, dum facies
tendum, Nepotes eorum, qua absconde- eius a Deo radios, & cornua quasi lucis rant Mach. a. cap. I. diligenter Nehemias accepit. Et de Simone oniae filio Iudeo- miserat, optime assimilari potest. Quan- rum Pontifice Eccles 3 o. dicitur : Quasidoquidem, sicut ii non ignem, sed aquam is stella matutina in medici nebulae, & quasi inuetierunt crassam , quae tamen aspecta ri luna plena in diebus suis lucet, di quasi Solis iterum reuersa est in ignem οῦ ira sane: ri Sol refulgens; sic ille effulsit in templo plerumque homines,qui in se naturale hoc Dei. Sed quid amplius, Christus iplis condunt dictamen, caenosam desidiae, ac Dominus noster, & Theologorum oti iniuignorantiae conuersum non semel compe- praesertim Moralium, supremus apex, dctiuntur in aquam; quae tamen si benigne is culmen . a cal. 22 de se asseueranter ait. Solis , hoc est eruditi, ac satagentis Magi- is Ego sum stella splendida, α matutina .stri, adhuc fulciatur aspectu , resipiscentiae D Quod deinde, suae sponsae Ecclesiae , qua- statim redit in ignem, itavi digna Deo in- tenus mores , α nostras instituit consciencendere valeat holocausta , & illustratae tias, ibidem ia. etiam impertiliit decus tmentis pinguia exhibere sacrificia. Aliqua dum legitur : Mulier amicta sole, & luna nanque homines suapte natura Diuini ri sub pedibus eius ς & in capite eius corona Amoris semper rudimenta discutit;sed iste is stellarum duodecim. Hinc de Apostolis ignis quando, pruriente praesertim puber- omnibus prouidis, & primis eius operata te, sensuum capiuntur illecebris paula- riis, Homit. de penteco. ργομβη. Chrysosto-tim tepescit, sentim obriget, & fere de- mus testatur , dicens : Stellae sunt δε posio. inum protinus evanescit: ted ubi humanae li , Stellae in Caelo, Apostoli super Caelos. pietatis prisco decori, instar hierosolymi Caueant autem Morales Theologi, actant, restituendum est templum ; Sol illu- conscientiae seduli rectores: Ne lumen, stationis caelestis, qui scilicet eruditorum, quod in se quatenus Ecclesiae arbitrantur ac sapientium Didaleatorum hactenus la- sidera in praecontinere debent, iuxta illudiebat in nubibus,statim eos, reduce accen- Lucae I l. tenebrae sint: Quandoquidem ,
dita moris igne, quo vicistim exardent, ac propriis Vt plurimum despectis oneribus, reprobae transactet vitε series patenter agno- abdicatisque ossiciis, quae minus intersunt,icunt. eificacius nos rapiunt. Studiosissimo quae- Solis autem persectum typum Morales rimus volatica gaudia, & quod deterius praesertim gerunt Theologi, de quibus ςst in fiagaces satis diuitias , cum immorta-3 Dotelis iv. ut ibidem Cornςlio a Lapide lium bonorum pene obbrutescamus obliti. M placet apposite dicitur , Et qui ad iusti- Honesta tamen aliquando sequimur, sed ,, tiam erudiunt multos ,quasi stellae in pese quae ad summum improuisus attulit casus,ri petuas scilicet fulgebunt in aeternitates . minimE inlicitum quaesiuit studium. Circari Quandoquidem Dei in Ecclesia , primae cupiditates,& errores defatigamua ingeniti, magnitudinis lumina, & sidera sunt, cum ad fallacia,& fugacia omnem impendimus scriptis, spiritualibusque documentis, per- solicitudinem, causam vero Dei penitus ditorum hominum, ad meliorem, animas relinquimas, Oc errantium mores, quos quotidie reuocent frugem; Sancto apud Compescem, ac fraenare debemus . tautis
ipsum Cornelium plane testante A reopa. ba is poti us ad perniciem labi,sensimque gita, quod: Diuinarum omnium perso decinere permittimus. Quod utique non est M ctionum, diuinissima est, Dei cooperat ad praemium,& gloriam ubi Isaia 3 o. Erit, rem esse in reductione animata ad Crea. lux lunae sicut lux solis , & lux lblis eritis torem. Quare sicut Sol eo quod circitet septempliciter ) sausto sidere ducere: sedis centies sexagies sexies , ex Alpharabit, potius ad Paenam gehennamque ubi Iuda
Alphagiani apud Mathematicos sententia , epi a catb. Procella tenebrarum seruata magnitudine terram excedati inter praefata in aeternum misere funesteque compel- sidera , insignem sortitur locum: ita tales iere. Qui nanque conscientiam laedit, industrii, &operosi Doctores quod sa- non ad Caeliam , sed aedificat ad gehennam.
pientia, & scientia umbraticos , oc idio- eap.per tuas.desiaes. o cap. per titeras. de rest. ias praestent inter Dei Ministros non infi- Dol. 23.q. I .apud specul. de aduoca. g.υπιUque. main, caelesti in Regno obtinebunt Se- ver. item eaneant ne falsum.
is dem: Ad Paulinum ita scribente Hierony- Non sectis proinde, ac Sol moralium ,, mo: Sancta rusticitas solum sibi prodest; haec Theologorum sidera, sua quoque D & quantum aedificat ex vitae metito Eccle- . 6 patiuntur deliquia, dum inter ipsos, suos- , siam, tantum nocet si destruentibus non que auditorci, Lunae, opinionum vidia.
443쪽
Iicet , interponitur parum tuta mobilitala
maiam uidem et Luna 2. de nat. Deor. Ρα46. num. I 3. inquit Tullius 3 quae est , ut ostendunt Mathematici, maior quim dimidia pars terrae , iisdem spatijs vagatur, quibus Soli sed tum congrediens cum Sole , tum digrediens, & eam lucem, quam a Sole accipit mittit in terras, & varias ipsa mutationes lucis habet: atque etiam tum subiecta atque opposita Soli, radios eius,5c lumen obscurat: tum ipsa incidens inoumbram terrae, cum est e regione Solis interposito, interiectuque terrς repento deficit.Ita pariter opinionum varietas utpotC simia quaedam , dc vacuus vultus ipuus veritatis per Hieroglyphicum Solis apud Valerianum lib.44.etudite expressae eadem,quq toto in orbe conficit Velitas ipsa, perlustrat spatia, iisdemque profecto mensura
tur lineis . Quare cum ea modo conu niens, modo dissentiens, lucem cognitionis , quam ab illa clementer accipit, in nos benigne transmittit: & istius lucis varias mutationes obtinens, adeo fit multiplex, ut interdum contraria probet, bc falsa
Iaudet: Nam una quidem est Veritas, sui similis semper; opinio vero multiplex, de
sui diuersa. ix. in cap. 4 nobis sit. a. de ubi Canonis: omnes , ex Philosopho 6. ethies Et consequenter sequitur, ut Veritati opposita, & subiecta illius radios, & lucem plurimum obscuret. Nam r Quemadmodum oculus perturbatus sunt enim Serapionis verba apud Antonium in Mediis p. I. sem. I.; sic, etiam anima opinionibus, quae naturam excedunt turbata, veritatis lucem videre
non potest. Cum denique ut Stoicis,
apud Nilarembergium 3. de arte volunt. cap.
3 s. egregie adiecit Proetus 3 Non solum ex opinionibus passiones moueantur, sed etiam propter passiones , dc impetus permutentur opiniones: hinc sanε fiet, quod
Soles isti morales non tantum, verum
etiam mutabilis interponens se or antium ipsa Luna, ita eclipsentur, ut illi quidem densa assiciantur caligine, sed &haec quandoque portentosa patiatur deliquia . Nam etsi, qui ratione sunt praedi,ti, ab eodem superiore canali lucis uni. uersam hauriant cognitionem; quia tamen , ut plurimum, rerum terrenarum
umbrosa praeualet ignorantia, languentem obruens igniculum mentis; mortalium insenia, tenebris apprime corrumpit, nec aliter ut caecos, huc, & illuc facit eos impingere. Vnde merito in ph done prope fin. opinionem ipse Plato, umbram appella- uti, quam metuimus: quandoquidem topinio, de eo M.ad Mareiam east. I9.iuquit Mneca, ea est, quae nos cruciat
Eclipsantur itaque, & vinbiosi valdEs fiunt, dum perniciosa indulgentia quihusdam fidentes Theologorum opinionibus, quorum studium , ad sectandam forte non tendit euangelicam veritatem, nobis vitae traditam a Sanctis Patribus no mam, sed excusandas dunt at, ut naim. 14o. dicitur, excusationes in peccatis, α
probabilitatis pallio, eorum obuelandam turpitudinem , Christi fidelibus nimis habenas laxant, docentque audacter terminos arcte viae, quae ducit ad vitam seri aptima, α inflexibili veritate Matth. .nxos, non esse coarctandos, sed benigne humaniterque potius ampliandos. Eoque vique, his procedunt in excessibus, ut si quis omnia insolentia paradoxa ex quorundam libris, & praxi excerpere velit, quibus hodie Ecclesie praecepta de obseruandis ieiuniis, sestis, horarum eluduntur lectio.
ne canonicarum, simoniae, priuatae , venditae, mendacia, periura palliantur 3 obligatio vitandi occasiones peccatinum Ttenuatur, Sacramentorum valor, & en
eius euidenti nullitatis periculo exponun tur , aliaque laxae regulae documenta non pauca , quae deprauatis hominum affeci lonibus allubescunt, & nuper ab Eccleua cum aliis sui, Alexandro v I i. rci a,atqludamnata sunt die 14. Septembris Iocis. αdie is . Marti j I 666. & sub Innocentio Al. die a. Martii I 6 p.facile corum admittuntur iudicio, planeque probantur . Qua
mobre nec conclamare verentur, hanc eo
rum doctrinam, Christianae Reipublicae valde utilem, dc proficuam esse, fideliumque conscientijs curandis, saluberimum quasi antidotum, ab omnibus esse optandam. Quinimo. l .deerre. cap. ne innitarm de
consit num. l. haec verba addit Fagnanus ἔAudiuimus enim nonnullosTh logos as firmare , gratulandum esse huic seculo, quod inuenta sit via medendi morbis ani- ,, marum, longevberiori, ac faeliciori r tιOne , quam medeatur corporibus medicina naturalis: quandoquidem Medicus ' corporis si egtoto egenti remediis calidis, applicet frigida , vel e conuerso , non minuit Vim morbi . sed auget. At non sicis in Medico spirituali animarum, qui PO is test applicare contraria remedia, proba-
, bilium opinionum , quae omnia sint in ia futura z Quod multis praeterea ostendit' eremptis. Medici autem spirituales . hi praesertim dicuntur, qui arte , & ctri'
Fallum tamen; haudque parum, uopiis
444쪽
opinando talia decipiuntur proseisto: Nono enim minora, quam ex Proclo, in eo pend.
Isbara Sum Boschi, de solari eclypsi Pier.
Valerianus, uniuerso orbi ominatur mala, Christianae Reipublicae assertae q um ue doctrinae maleficio, utique inseruntur damna. Quandoquidem homines ipsa reddit igna- uos, eosque ab Omni contemplandae veritatis abducit studio . Vbi enim primo quis morali in aliqua controuersia extare intelligit opiniones probabiles, & sequendi
se uilibertate, quam mavult, utiqiae alte-tius pro veritate nisi gratis in non laborat assequenda;sicque adeo hebetatur, ignauusque essicitur , ti a syncera paulatim abhor.
ret veritate, ut merito profundae pauci inueniantur scientiae, qui velut inde . splendor effulgeant firmamenti, dc velut Stellae in perpetuas mansuri aeternitates, ad iustitiam plurimos valeant erudire, ut habe.tur in cap.-per. specula, de magistris, cui ctiam
textus confert n cap. nec mirum vers. Mepo,
i flati. Relaxat praeterea sidelium bene institutas conscientias, dc neruum apprime ecclesiasticae frangit disciplinae. Cum Sensus nanque hominis proni sint ad malum Gevis. s. ex libertate quamcumque eligendi opinionem, fit ut plerique auribus prurientcs assumant sententias, dc indulgentes
7 e niui , ex cap. nec mirum . vers hae potestas. 26.
t ε mirandum oppido videtur , quosdam tal as quidem perdoctos ,
nec minus pios talia quandoque effudisse se paradoxa : nimirum quod huiuscemodi docti ina de libertate opinionum tuend , scrupulos abigat, & serenitatem ferat conscientiae: animarum medeatur languorio,, bus ; easque ad Caelum , secundum illud G Matthaei II. Iugum meum suave est,&.. onus meum leue , suauiter, & plane demum perducat. Nam lex euangelica, non idcirco suavis dicitur, ut eius oci seruantia,
sua quoque non patiatur obstacula alio. quin praecepta de captiuando intellecta in obseqium fidei; de fide confitenda , licet manifetium vitae adsit periculum; de dili. gendo inimico: de peccatorum syncer scoli sessione, in quibus profecto, ingentem experimur sensibus repugnantiam, ad iugum Christi pertinerent nequaquam in sed
quia diuinae largitate gratiae, charitatisque vigore , omnia aspera , & laboriosa , si uia redduntur, & leuia; iuxta illlud I .eω tu. Is. Abundantius omnibus his laboraui, is non ego , sed gratia Dei mecum; ut exinis prcsse in epist. IIo n. v.3.γ s. explanant Sanctus Λugustinus , & D. Thomas 3. . dist. o. a . q. 3. Reminisci propterea,
ct cordi valiti potius infigi debent ea Diuiis Hieronymi verba in eap. Ioann. 27. sic lo-
is quentas et hiareticos cuncta prospera polli-
ceri, semper caelorum regna sacili negotio peccatoribus pandere ν sibi sunt regna caelorum 3 potes imitati maiestatem Dei , ut absque peccato sis caepilli enim persectae libertatis legem . Decipiunt blandit ijs miseros, dc maxime mulierculas oneratas peccatis, quae circunferuntur Omni vento
doctrin . Nee mimas Moralium haec Theologorum eclipsantur lumina , clum ex opposis to suis in dogmatibus,nimio terrore,atque indiscreta seueritate ita piorum conicientias angunt, ut a recto salutis tramite aliquando grauiter non excidisse, vix eo. rum iudicio suadere sinant. Multa sane patrantiir peccata, quae ex tuo genere utique grauia, & lethalia sunt; sed circum. stantiarum aduentu extenuantur adeo, ut nulla , vel saltem leuia aliquando fiant. Sit nanque ut hoc assertum clarius ostendamus exemplis) qui vehementer, pratiis vexetur cogitationibus,vel rerum turpium& inhonestarum ; aut sinistrς existi uiati ni stemerariae de proximo, vel motuum appetitus sensitivi, irae videlicet, & vindictae, vel inuidiae, vel odii, & id caeterarum genus , uuae profecto ex suo genere grauia, di lethalia peccata sunt ;Quandi ii eius in teuectus nullam aduertit moralem malitiam rei cogitat ε, nullum sane potest esse peccatum. Sicut, quandiu res agitur intellectu appraehendente duntaxat, oc cogitante, voluntate nondum prςbente deliberatum , dc plenum consensum , neque eandem cogitationem, vel obiectum malum per illam repraesentatum deliberate amplectente, seu deliberat E , dc aduertenter eliciendo actum delectationis, seu gaudii talem adesse cogitationem; nullum pec .catum mortale iii esse potest, quamuis materia sit grauis, de si aliqua etiam sit ite-gligentia reprimendi, dc expellendi talem cogicationem, quae tantum erit culpa venialis. Nisi enim intellectus prius plani aduertat moralem malitiam prauae cogitationis, dc rei per eam repraesentatae, aut eius malitiae periculum ,& post talem aduertentiam nisi accedat voluntatis consen. ius leuactus, quo expresse velit, dc am
plectatur id , quod plene . dc perfecto cognoscitur ede malum, dc peccatum, quantacumque grauitas insit materiae; non spotest committi mortale,quemadmodum apud Angelum Bossium, tract. scympia. S.6. m. III. unanimis est Theologorum sententia. Non enim omnia peccata aequa lia , dc paria sunt, ut isti docuit Iovini nias D. Augustino lib. de haresca's a. de D. Hieronymo aduersu eunu Ioian. n pr cul. . m. testibus in neque per omne pecca tum amittitur iustitia, dc mors instetur
445쪽
anim ut perperam apud Diuum Augu.
stinum ibidem & D. Hicronymum, in i .er a.dula contra pelag. idem asscruit Pelagius ) Nam, et ii omne peccatum animae quidam languor, & infirmitas sit vim .
.arm. Angelicus notauit Prae εceptorὶ in lirmitates tamen non omnes
sunt ad moriem, ted quaedam pro gloria Dei , ut glorificctur filius 1 ei pereas Ioann. II. Morales proinde diligenter ca-ς ueant Theologi , ne doctrinae nimia rigiditate spem a Fidelibus aeternae prorsus submoueant salutis: Quoniam : Desperare
de Domino, in spiritu ua esse peccare,episto D de recipiend.lapsesam. I Bibliot.P.P.late docuit Bachiarius prope finem . Aut saltem ex leuibus , sutilibusque rationibus, e rundem , variis scrupulis vexare mentem. Scrupulus enim, nil aliud cit, quam cte. dulitas , quaedam, ex leuibus coniecturis,& rationibus orta. cap. thiquisitioni, e sent. -- coram. σ cap. per ιvas. Πι 2. de semonis. Quos scrupulos, quam exinde difficile sit, pi rum a mentibus penitus euellere: qui secus iudicat, aut oppositum censet eundem
Angelum Bostium per totum de Scrupu Iis passim tractatum diligenter consulat. Caeterum , sicut Luna etiam ipsa tunc eclipsa tur ut apud Ioannem de Sacroto Boico eap. 3. sphaera, communiter ferunt Ailrologi in cum splenilunio existente i capite, vel Draconis cauda, sui, Nadit So. lis , hoc est puncto directe Soli apposito infirmamento, ipsa reperitur; quia tali sub dispositione,& situ, statim Terra, Soli ,& Lunae interponitur. & Conus uni brae tetrae cadit supra corpus lunae , quod non ab alio nisi a Sole suum percipit lumen; Ita pariter , huiuscemodi Sophiliariim v tita dicam in mutabilitas , dc Opinantium varietas apud Valerianum lib. 4. Lunae hieroglyphico apposite ex prella, haud parum eclipsatur, lumenque, quod a vetitatis lole aliquando clementer accepcrat, ignauit et amittit, dum in hoc opinantium plenilunio de quo sorte apud Tullium , accadem. q.tib. i.in sim dixerant antiqui Opinionibus, di institutionibusini miru,omnia teneri,nihil veritati l linqui tartarei in cal. liditate, & astu Draconis solidatur,& sundatur praesertim.Terra nanq; humanarum passionum,dc affectuum thumanu etenim secundit Gramaticos derivatur ab homine, di homo iuxta Varronis sentcntiam apud Berrachmu p. a. litι. H. ab humo,siue terra, delum itur veritatis Soli, ik opinantium Lunae adeo interponitur, ut conscientiae , di animae pro aeterna salute nesciant plurimi reprobare malum, & cligere bonum,. Hinc firmitet putant tales limosi, ac terr
H si Doctores id optime susticere ad salutem, ut propriae , & singularis opinioni,
secundum dictamen, quisque consulto, ac rationabiliter Dpcretur. Quandoquidem hoc opinari , nostris in mentibus obscuras, & portentosas ut plurimum patitur eclipses: cum ut ιη cap. ne tonaris de constu.num a. loquitur Baldus Erronea sit propria , & conscientia singularis, quae est potius ousdam superstitio. t. qua sub condit. f. de condιt. ιη'u. Gem textum apud Fa.
Butrio, i mola, bc Alexander de neuo,cOtra cuptiosos iudicant esse allegabile, qui plus de se prς sumunt, quam in rei veritate sit, dc suas aliis opiniones nιtuntur praeualere. Quamobrem non propria , singularis,& quae nostris magis arridet votis, sed quaeia in sui fauorein , legem, aut probatam is obtinet consuetudinem, Opinio praeferenda est Diuesverbo opinio.num. .Quia in iudicando, quis proprium sensum sequi non potest , ista regulas Patrum, ea uri que constitutiones , cap. ne tamaris de constit. in prisc. Vnde in rebus moralibus, & ad con . scientiam praesertim spectantibus, opimo illa semper preserenda magisque sequenda esse videtur , qua Deus amplius glorificatur , & cum arcta cuangelica via maiorem habet coir formitatem ut ex Episcopi Grasissensis Synodalibus Instituticinibus ad conscientiae Rectorcs, mature, ac religioso missis, atque ex gallico idiomate apud
tatinum conuersis commode , utiliterque colligi potest . Quarum verba, cum vere aurea , & pictiosa sint cui ἰihel sanae , integraeque mentis nota erit inutile lectori iterum atque iterum ea audire, cordeque perennit cr retinere. Inquit enim et Quo- , , modo arcta erit via, quae ducit ad Caela mis & a paucis inuenia , si Maaimae , quae ho- die vigent sunt Verae, quibus mediantibus, is haec via tantopcre erit prolata, per quam is nemo est qui incedere non possit perconiis mode, cum suis arribitionibus , usuris. in luxibus, superfluitatibus, ac deliciis 3 Nonne verum est hodie in multis occasioni hus, , satis esse , ut quis ingenium habeat ad redii. o sicandas cum dexteritate suas intentiones,, ad multa peccata vitanda Christus ait,
is Caelum esse pro idiotis , & paruulis, idestis pro humilibus, di simplicibus. Veruli is ii oc nostro seculo iuxta magis comm n nes,, magisque receptas propositiones, Caelum est tantummodo pro ingeniis subtilibus, & pro magnatibus, pro quibus assiduiri conclamatur Pax, Pax, di qui in vita cano- ni ZZantur in statu longe dissito a Sanctiis tale.Quam mensuram accipiunt maiori ex is parte Directores conscientiarum , qui, fio non pro commoditate paenitentium, certe pro
446쪽
is pro sua existimatione, dc mi di iudicio mi.,, ninae respici lint ad veram Dci gloriam , is nec ad regulas Euangelii, nec ad Samsto. is rum exempla nec ad proximi detrimen.
is tum , ut merito dicerC Possimus cum
,, Psalmista a Salmi in me fac Deus quoniam is defecit sanctiis, & diminutae sunt verita- ,, tes a filiis hominum . Ex recta administratione Sacramenti Paenitentiae , dependetis inflauratio ecciesiasticae disciplinae, ac mo- is rum reformatio in Christianis. In declara - tionibu S casuum contingentium , sequbis mini hoc generale axioma , ut eligari sis temper eam opinionem , per quam Deus, , magis glorificatur, & quae maioretii habetia conirmitatem cum arcta via Euangeli j. Haec ille. Vt autem inim in illia lunarium ecclipsiui 3 vitarent pericula, dc infaustis obstarent in. fluxibus existimabant Antiqui, aeris tinnitu ,& luminibus, facibusque alte sublatis Lunae lumen in desectibus adiuuari; unde.
Cum frustra resonant et ra auxiliaria Lunae. Ita sane, ut mans testas valeant Morales Theologi eonscientiae impedire iacturas, enixe opto , diurnarum legum sonitu, &charitatis incendio ma almopere curent talia opinantium , portentosis succurrere
eclypsibus Nam quamlibet doccre,vniu , usi taltem paucorum ad salutem sufficere opinionem , aditum ut que est praebere delinqcientibu , ut illis quaelibet praua sit licita, at lite pomissi opmio . Quibus, ex
diametro mani tesse reclamat: ,ignum bonae consciciath, Sc trinoratae leu mentis est timere culpam , ubi culpa non est . cap. a. vbι textus, ct ibid in Abbas. de obseruan. ετ cap. ad eius velis concu ιtam. .dist.apud Rem Dcb.tit C.
Ius Pontificium , per huius seculi fluctus ccii Nauis , ad optatum salutis portum nos quidem ducit, & vehit: sed probatorum , reproba tortim lue Canonum
ignoratione: arbitraria & superflua Ciuilium, ac communium legum per ipsos
emendatione : nec non profanis praeterea Statutis, Ecclesiasticarum saninio- mim , impia, damnataque subiectione, adeo peruersi, ac falsi Canon istae , hanc nituntur vexare Nauem, ut penὸ mergi ac naufragari spectatoribus videatur SUMMARIUM.1 olim feeerant Imperatores, ct Reges nexigi oram utilitates, ex Pνjmluse m vietilariis, xaatisue e cessu facile enit gionicuique licebit . Nam immunitas illis
tributa fuit ab omnibus onerobus, o mune--bus, a causa, collatronibus, o oblationi. but: ab bonoribus . tuis is damnosis a tutela admi ut iratιoue. avi ctg.uι pra fabuectione
mercinm , si sibi rem gerant, id genus
alia quamplurim4 . a Utilitates verὸ praecipua, quas Naues nobis prestant, hae numerarι soli nit Abandantia et idelicet, ct vectigalium copia οῦ Militaria auxilia ' Et quovis m portu manensi, aut
vagandi facultas, O libera ρωesias. αua
omnia diuersorum numismatum, er I tubotorum erussitione lepidὰ ostenduntur.3 Cum Ias Pontificium, ob cuiue excellemiam , Magnos Cannmsta consequati sunt honoreς, ρ r marinos, huiui scilicet secuti stuctas, adoptatum aeterna salutis portum facilὰ nos
perducat, ratibus , ac nauibus optimi eompara/ι poterit. Cuius structor non Argus, sed Deus, ad colchicam , tritiorum scilicet expeditionem prouidὰ , ac sapienter ω-m:sit . - ard commoda, ct utilitates plurimas etiam nil s a/fert, qua er Iasouis Argonautica-νum Principis fab/lla, moraliteν colligi pos-fιιη . Nam Saιrorum Canonum consilio , ae pru enti ε , Tauros hoc est , prauot ant-
S Sicut Lan ἐ ex mali ia , aut Nautarum imperitia Naties quam plura erperiuntur periocula ; ita ex prauitate , aut Ca onis arum ignorantia , Iur Canon tum multas palitu iactura Praefertisa dum putant otonia,
Dom ια se praxintialia continea ηι decreta, qua de natuνa sua uniuersatim legem non fata tῆ quia tamen ab eodem Summo Pomtifice compilata. approbata sunt, genera lem in Ecelesia retinent authoritatem οῦ σCanonista iuxta eos valles desinire, ae de. idere queant. Ob quam item rationem ,
eandem possident otiaritatem Liber fertus sub Bonifaeis VIII. edιias: Clementina, sub Clemente V., ct Extrauagantes sub Ioasne XXII. collecta. 7 Gratiani proinde Deeretum, quia ξ eontra a
447쪽
8 Item non Daias in Me Camista pereant,dum
ιιbera censura, Iura e manu , elui que Leges, ubi, ct quando nequaquam oportet , irrationabiliter corrigunt , ct emendant. Nam Iurix correctio . ex res8 inhibetur Expositoribun, cum sacri Canones prati se tim ita sint interpretandi, ut minus corri.
gaut Ius commune, quηm fieri posit .s αuamis autem amplius sit celestis haec Sacrorum Canonum, quam illa Argonautiearum Navis; ira tamen quorandam Pseudo.
Canomstarum malιtia , errorum vexatur
fluctibus, Ut eorum in Consiliis,siud Decisionibas, faculaνibus Legibus, ae Institutis, conre. Ecclesiasticam libertatem, illam δε-
Ciuile in aliquibus Ca aonico praualeat, in omnibus u tamen, sed ad summum in littantum, qua ab eodem Camnieo Iure permissa, ct tolerata sunt. ro Gadam propterea Iuris Ciuilis afferuntarexempla, quibus manifestὸ ostenditur multa in eo nullo pactoseruari, qua fas Can nitum penuus aboleuit. uinimὸ si aliquid
contra Ius Canonicum, quavis ea a , vel
praetextu direm. βω indirem statuatur iImmanitas, o liberias violatur, ct eou. temnitur ecclesiastιω. II autem contra Ecclesiasticam immunita isi is aliquid serιbunt, vel operaviuν, υtuosdam beneuolas temporales Principes sii Dcιanti Summos malifices arguunt, eo - :ram censuras, aquismo latas iaceto ron. temnunt, ac vetitos tibellos contra ρ am Sa-
peruulgant. λ1i Ad Catholicos Principes , quorum prsserti a interest eausam Dei tueri, humilis, ae fra-ιeνna paranesis, ne falsis Pseudo-Ca nil aram assertionibus, cor er aures prabeaut
NA uigiolum, quanti olim Imperatores,& Consules secerint utilitates , ex Pri-r uilegiorum gratiarumque ab ipsis Nauiculatiis in pertitarum quantitate, facile deducere cuique licebit. Comparatio enim de quantitate ad quantitate iii fieri solet. Bariol. t. si e uenera g. de pigmor. H. o Bald.
I. M.q. quas C. de compen. Plurima nanque Priuilagia in C. theodos lib. M.tit. 3. de nauι- DoLab Imperatoribus pallim illis inueniun. tur tributar videlicet a Constantino Μagno ι . s. r. g. 16. a Constantio ι.9. a Iuliano l. i6. . Valentiniano Seaiore l. Io. a Valcnte Li . a Gratiano I.i6. 1 Valentiniano Iuniore La . a Theodosio Laa. ab Arcadio Li . ab Honorio t. IO. I 6. ita ut in uniuersiam hoc titulo de Privilegi; smuiculariorum sint I 6. leges. Et quidem, vel omnibus d. l. s. vel non ina lini Afri.
Hispanis l. . oe g. Orientis l. . CP l . Pri. mum quidem: Immunitas his tributa ab omnibus oneribus,& muneribus i. s. 7. et 'I7. ab honoribus ciuicis damnosis l. . a tutelae administratione d. t.7. a vectigali pro subiiectione mercium si sibi rem ge. raut I. Io. 23 ct 24. a Curia l. r6. 1 collationibus, & oblationibus d. t. s. o tr. de Legis Iuliae,& Papiae decimariae etiam im . munitas d. l. I7. Secundo 1 corporali iniuria immunes erant Let 6. Tertio alibi quin, quaginta iuga ab annonarum pustantione immunia habebant pro denum millium modiorum luitione Li4. alibi solidos singulos per singula millia consequebantur
l.7. Qaarto, equestris dignitas his conserebatur l. lo. Quinto, Naues eorum ad aliud munus, seu extra id inarium onus, & officium teneri non poterant l. b. e ' 8. Po. stre in , securitate eorum, variis Constitutionibus quoque cautum, scilicet mora , interpellatio , vis illis species transerentibus fieri vetita l.4. I σ s.concussio,aliudq, genus incommodi l. . praedae l. ap. his in. tentari, vix sportulae ab his exigi vetitae t.
ni securitate potiri iussi t.9. Commoda vcro, atque utilitates, quas Rates nobis s unde Nautae tot propterea decorabantur honoribus) siue Nauigia
praestant a. de nat. Deor. sta. 37. num. 132.
paucis, sed magnificis ita Tullius expressit verbis, dum inquit. Quorum cursibus
suppeditantur omncs undique ad vitam acopiae . Copiae quidem nomen , plurimis apud Grammaticos aptatur sensibus , gaudet, fruiturque signincatis. Pro abundanistia nanque copia aliquando usurpatur: de
amicitia fect i 6. uum. 2. eodem dicente
Tullio: circumfluere omnibus copijs, atq; in Onanium rerum abundantia esse. Quam profecto penuriosa in loca , suo aduentu opportune inserunt Naues . Vespasiani proinde in Nummo, ubi Simulacrum ce nitur, quod dextera sigillum exporgit, in cuius una manu libella est , in altera cor. nucopiae apposita naui, & calatho cum spicis; haee inseri pilo, Annona scilicet, apud Pierium Valerianum Hrerogly. 36. inge niose ponitur. Copias deinde in aciem educere; apud Livium lib. t. ab orbe p. militum multitudiuem , vel exercitum importat ad pugnam praeparare, quod pariter Classium beneficio ad debellandos hostes, fugandosque piratas expedire Ptincipes facere consueuere. Hinc in Agrippς num
448쪽
mis, Nauis illa tridentali rostro insignis, qualem scilitet Maro saepe describit, dum
non viao loco ait, Rostrisque trideηtibus; partam ab eo victoriam indicabat maritimo praelio,quod aduersus Sextuna Pompeium
coinmisit, id quod ipse Maro in Augusti
gratiam, .mneid.8. immortalitati ita com-
Parte alia ventis, & Dis Agrippa secundis Arduus agmen agens, cui belli insigne su
I empora nauali fulgent rostrata corona Authoritatem , facultatemque demutia aliquid operandi, vel secus, Copia quoque
item signifieat apud Plautum in trinummo act. 3. Den. vlt. dum inquit.
Quod datum est utendum, id repetendi coapta est, quando velis. Hoc enim praesertimNauibus tribuendum videtur, quibus illud Senecae, de tranquilLanim. eap. 3. aptandum maxime censeo. D Μagno, scilicet, animo nos, non unius
is verbis maenibus clausimus, sed in totius Orbis commercium emisimus; patriam- ,, que nobis mundum professi sumus. Nauis propterea symbolo hoc lemmate decoratae, nimirum: ouis in Portu. Academicus quidam apud Piccinellium lib. ao. Mundi Dmbol. ea g. num. 39. id graphice expresesit. Quandoquidem in Mare Naues huc,
aut appellendi illuc, liberam omnino facultatem habent is Et haec sano prae caeteris, Naues hominibus beneficia conferunt.
Quia vero Ius Pontificium sob cuius
excellentiam, Sacrorum Canonum stus diosi, ex superius dictis lib. 3. cap. Io. dnu.8. usque ad D. miris affecti extiterunt muneribus J tanquam per marinos huius seculi
fluctus,ad aeternae optatum salutis portum, ad finem, scilicet, verae Beatitudinis, ciuium actiones maxime dirigit. Laneelaian fit. Canon. lib. I. rit. I. Ratibus, de Nauibus
commode aptari, & comparari poterit. Cum enim similitudo adest in eo , in quo
fit comparatio, ab aequiparatis optime tenet locus, & valet argumentum f
Ius Ecelesiasticorum Argonauticarum a
Nauis est illa, quae non Argo, sed Deo striictore scum Sacri Canones, suggerente Spiritu Sancto, compositi sint cap. stitareap. violatores, ct cap. Heὸ 23. dist. q. a. in adcolchicam expeditionem, vitiorum nimi rum ad expugnanda monstra, ingentibus subactis periculis,sospes,et incolumis profecta est. Improbat enim Ius Canonicum ea, quae sunt peccati nutritiua, nec eo iure
subsistunt, ut ex cap. Ecelesia Sa te, Maria dc
gie, dc erudite probat idem Lancelotius. Commoda proinde, atque utilitates, quae Sacrorum Canonum nobis haec Na- uis praestat, ex Iasonis Fabella Argonauticarum Principis, ad salictatem cuilibet licebit attingere. Cum enim ille γ.Metamoris cupidine laudis, una cum lectissimis quihusdam iuuenibus fatidicam conscendisset Ratem , calchidicis tandem laetus appulitoris 3 ubi ab .Eta Rege aureum flagitans Vellus, ea conditione fauorabile accepit responsum, si Tauros ignivomos, &aeri' pedes prius domet, mittatque sub iugum,
nec non Draconis occisi dentes, terra subactae mandet aratro ; Deinde progerminantem e semente illa armatorum militum segetem, ferro demetat, deleatque . Conditionem coactus Iason accipere, ab aperto liberatur exitio , Medeae Regis siliae, opera, atque arte. Eius enim consilia sequutus Iason: Tauros subegit, Draco nem sopivit, vellus abstulit, noctuque fugit cum Medea sibi matrimonio coniuncta. Qua de re huius interea germanum figmenti sensum, Natales Comes Utho.
log. lib. 6. cap.8. ita deinceps eleganter exprimendum censuit. Prauos, nimirum,
affectus rationi, ac iudicio subijcere, nil aliud esse, quam Tauros illos ignivomos, aeripedesque vincere, & in natos homines cum armis e draconis dentibus furorem a se depcllere. Sicut spatiosum Draconem Medeae penitus consopire auxilio, importare nil aliud, quam caetera vitia , sapienter mentis fraenare consilio . Hoc . enim Me-d nome etymologic. importat. Ex quibus tandem aureum consequitur Vellus,& Deo in patriam consecrandum reportabitur , si contemnatur auaritia, & rcligio quam maxime colatur, & pietas, quae Omnium principium ,& fundamentum Uirtutum sunt, veraequae aeternae, atque supe nae faelicitatis. Quoniam', nulla alia dracausa Iasonis Nauigationem celebrarunt Antiqui, nisi quia innuere voluerunt humanam vitam, multis undique vexari difficultatibus, necesseque eme viro bono, medicinam consilij animo adhibere, ut in intrepidus ad omnes motus, dc ad omnes fortunae vicissitudines, Omni, conscientiae remota iactura, firmiter persistat. Haec autem nobis omnia benigne , & affluenter Sacri Canoncs:Cum Ius Pontificium, caeterorum Omnium Iurium ita fines, α qualitates amplectatur, ut aeternae saluti in nullo asDrri dispendium patiatur. ημιω-
tus in comparat. viri que Iuris se.
Sed enim cu Nautarsi vel imperitia, vel f saltem improuiso,, di fortuito casu, hor
renda plerumque Nauigia patiantur dam-
449쪽
na, sortiantur pericula: iam obsoleta sicut
apud Natalem Comitem, M3tuleg 8.e ρ.9. de Argonautis adhuc viget fama i quamuis eorum Naui, tib '. cap. Io. eodem testante Natale, malus e quercu dodoneae fatidica arbore , caelus fuisset eos nimirum 1 Sigato digressos, ingentem inuas ste tempestatem: ita recens q uoque per hi het expcrientia , hanc Sacrotum Canonum mystica Nauem inscitia siue Doct 'rum, siue Audientium incuria, ira iactari,& angi. ut illi licet sacra Pallas diuino.
rum , dc supernor una scilicci sapientia , valida tribuerit arnia naenia , vix firmitatem hodie recipiat, &constantiam. Fluctuatior idcirco, dc pcne ad ima demergitur, Sc prauo quorundam praesertim Canonistarum intellectu, circa capitis illius sensum : Vt scilicet Caηonym statura , sine pratadicis ab omnibus t stodia tur o c.ex Concilio Meldensi sub Sergio 1 l. desu napto,dcin primo loco I. decretal. tu. a. a Gregorio IX. posito. Vbi indifferenter putant Iomnia, quae continentur in corpore luris Canonici, siue ad Decretum Gratiani, sue ad Decretales ipsius Gregorii dcc. spectens, aequalem in Ecclesia Dei obtincte aut horitatem , e denaque modo lig. re, dc assi-
cete Christi fideles. At egant propterea
tonstitutionibus. Ilcm Concilium Cabit
nense a can. s. ubi legitur, Caloatim flatata ab omnibus inremerata feraemur . Chalcedinnense can. .ubi Canones ὰ Sanfra Pasribas in unaquaque Srnodo hac sque positi serumtar.
Nicaenum a. can. l. Latcrancnse a. can. II.
nia, qua . nqstra catu gloriosissim statuta sunt,
placet ab emiabus e udiri. Aurelianense I. an. I a. bi, non ignoraνe, quemquam , nec dis m tilare idest pratermittere permittitur. Aure lianense , can. Io. Bracharente I. cau. M. ubi, praecepta antiquoirum eanonam , qua modὸ in concilιo recitaIa sunt, nullus audeat praurire. Bracharenis a. insta. Toletanum 3. ean. I Matisconense can ς.Toletanum g .can. II.s Ιχ. Toletanum Ia. can. p. 6c Tridentinum sessab. de reform. cap. I g. ubi dicitur, Scian niuersi sacratissimos eanones exact/ab omnibus , EP qaoad eiss fieri poterit indiflinmobservandos oc. Quocirca, hic praetereundum nequa-6 quam videtur, Canonici sub corpore Iuris ianIummodo complecti Decretum Gra-
tiani, una cum Decretalibus Gregorii DC
in ca inscrtis, Librum Clementanas, bc Exua uagantes . Ita Gre. Eo ius XIlI. in ecηβιι. qua ineipit. Cum pro unere, edita die i. Iulῆ r Sso. Quorum tamen onmia, cum in pronuntiando , liui in inici locutoliis. dc Ordinato set tun dccidendo , siue in desinitoliis , dc decisoriis iudiciis, non eandem authoritatem , ac facultatem indiscriminatim obtinent.
Dccretales nanque Gregorii lX. libri quinque ivt certa ab incertis segregemus P κs Caancilia non pauca prouinciatia conti Nealit, ut crudite aduertunt D D. Fagnanum d cap.eanonu statuta se. de conflιt. n. 13. salibi, quae nullam extra prolunciam vim obligandi hahent quamnis a Sede Apostolica pro eadem Prquincia
men On nem creaturam, in materia laltem eidem adaptabili; cosque omnes t caeteris paribus i in utroque foro obseruare
tenentur. Farnanus ut supra n. 9. ψ7. 33. 6.er 83. Quandoquidem ab codem Summo Pontifice, qui constitutiones , dc decreta
toto in orbe condere poteFat, compilata, recepta, dc approbata sunt, ιbidem n. II. I 6,c 'I7. Ob quam proinde rationem , eandem sortiri, adipiscique censentur e Hain authoritatem Decretalium lioer 6. Vae meminae υ& Extrauagantes. Maonia VBonifacius VIII. anno i 28 . seu, Vt alis placet, anno i 3o nouam collectionem
facere curauit, partim epistolarum praeracenorum Pontificum, qui inter ipsum, o Gregorium lX.ssotuerunt,& partam Con ciliorum generalium praesertim Lugdunensium, primi sub Innocoitio tr. anno domini ir s. secundi sub Gregorio
X. anno I 274. cclebrati , camque libris quinque Decretalium adiiciendam,oc tu nomioe sexti nuncupandam fore, Iuuit , suaque Apostolic auctoritate perpetuo muniuit, ut constat ex Proaemio ipsius libo, dc reserunt Maximus Polonus anno 279. atque alii apud Gongalea in appara tu de origin.o progresturis canon. n. 3 s. Dcfun cto autem Bonifacio , succellit in PontI-ficia 4ede Clemens V.qui Concilium cc
lebrauit Viennense Generale anno II .dc cum eius constitutiones compilare curasset, sub nomine Clementinarum; mor te praeuentus publicate nequiuit . Quas Ioannes XXII. eius successor anno Is . eam promulgauit compilaiiovem . Ipuus accesierunt postea Ioaianis , aliorumque Pontificum Constitutiones , quae com munes appellantur Extrauagantes, at Ix-que eiusdem Ioannis, quae nomine ci cunferun Iur Extrauagantium , eo quod extra corpus Iuris quasi existunt Nem
450쪽
Liber Quartus. Caput VIII. AT I
AEqualem tamen praefatis Decretalium libris, minimε obtiner aut horitatem Gratiani Decretum . Quamquam enim turis
ut pars Canonici per Gregorium XIII. ut dictum est in hodie sit approbatum ; id solum quoad Sanctorum Patrum sententias, Romanorum Pontificum,Concili rum, Legumque Civilium in ipso coni-prehensarum , quae maiorem , quam iuis suis autographis, in eodem authoritatem, vigoremque non habent, per Sacrae Itotae Auditores apud Pennam nu-I3.
his verbis, declaratur esse intelligendum . ,, Nec refert, illos Canones recenseri in D creto a Gratiano compilato i quia cum, V Gratianus non publica aut horitate, infi- γ' ii ita quaeque illa Canonum Ecclesiastic ,3 rum, & legum etiam secularium capitula is ui suum librum contulerit, nec legis con dendae aut horitatem habuerit, nec ab ali-' quo Romano Pontifice Liber ille tan- ' qua in authenticus , dc legalis approbatus ' fuerit; inde fit,ut quilibet Canon inibi reri latus,ex eo tantum quod ibi reseratur, non ,, habet maiorem authoritatem, quam in proprio loco consistens de sui natura es' set habiturus . Nee Gregorius XIII.G- ' tiani librum tanqua in legalem authention cauit cum solam emendati iusserit, &M emendationes, sine additionibus, aut de-ν, tractionibus mandauerit obseri iaci. Quamobrem nec liber ille reputandus est authenticus, neque in eo, sacris quicquid Canonibus continetur contrarium, in foro Ecclesiae censetur profitendum. ἐλAndreun cap. aiati a de restrin. Abbas ibidem ..s. & communiter DD. licet alias sit magistralis, & in Gymnasiis publice illisur
tur,& exponatur, Idem D. Andri ibidem ma. quem indiscriminatim omnes sequum tur Doctores . Graviter idcirco et rant.
hique iustitiam enormiter Canonistae lae. dunt, qui propiijs in iudici js, ac deci sio.
nibus Gratiani rubricis, ac verbis pro legibus, ac iuribus utuntur, quae alias a Sactis Canonibus sunt aliena , reprobata siptisque plerumque contraria. Nam comstitui nes per contrariam legem ut comsuetudinem abrogatae , neque seruandae ,
Item non leuius in hoc Canonistae eor-8 tuunt dum libera videlicet ransuta , iura
communia, ac ciuiles leges ubi, de quando nequaquam oportet irrationabiliter corrigunt . verum quidem est . Ius C
nonicum, ad emendanda eretera Iura provide esse adinventum, non autem in omnibus, sed in iis tantiim, ubi ad summum subest peccatum. Rarias in extra. utina iasaturorum de torneamentis n. q. in communiter
Finis nanque, & scopus illius, caeterorum iurium, finibus, & stopis minime aduersatur, sed potius eos perncit, de mirifice adimplet,cum aeternae silutis dispendiu per ipsos astici patiatur nequaquam,
ut Lancellotus in eamparari tini De iuris
pa-upo princ. prae caeteris erudite do t. hoe diffuso discursu: Finis, stilicet, Iuris
,, naturalis primaevi est generis iesus con- ,, seruatio, dc ea propter, vel quaelibet maris, Ec mitiae coniunctio est eo iure permis' la, imo inducta . Huic quidem fini, mini. me aduersitur Ius Canonicum , imo am- plcctitur, ut apparet ea his, quae de Matriari monijs, dicto iure traduntur. Sed cum ,, ςque genus ipsum humanum conseruetur si si coeant homines certis legibus, ac si nul- , iis , concubitu vago , cum permiscitus' eoitus, &indisti octus,puta astendenti uin, &descendemium imp.diat aeternae Beati-υ tudinis finelii, recessit ab hac indistinctio- is ne Ius Pontificium , adhaesitque Legi di- M. iiiiς, & certas huic coniunctioni leges m.
se luit, Per quas generis conteruatio. dc iuris naturalis finis non impeditur. Ius gen-
tium permisit bella,& quasi necesutate ' urgente, suo tempore indistincte legitima γ esse statuit; sed quia iniustam causam belli 3ν gerendi tueri, qternae beatitudini aduersa- ,, tur; Ius Canonicum nulla bella permisit, nisi quae iusta essent, puta contra infideles, , contra haereticos , contra quoscumque' contumaciter rebelles . Ecce quod Ius ' Pontificium lion simpliciter a iure gen- ti in recedit; sed solum in quantum iIs, lud sternae beatitudini aduersatur . Iuriis ciuili praeterea cordi est, ne lites fiant imis mortales;quia sic nimirum forensibus tu ,, giis vexatot Respublica . Sed eum Domi num, tam breui temporis fluxu fraudari V dominio rerum sitarum esset non solum iniquuui,sed etiam aeternae ipsius possiden- tis saluti contrarium;recessit in eo Ius Ca- nonicum; de vi cause iustitiae compi ,, meatum soritantur, utauit instantiam. certis traminis praefiniri, sed tamen inte-- rea amplexatum est brenitatem litium,' ideoq; earum expediendarum ramitiore, ' ficiliorem 1 procedendi adinvenit modura qua ipsum lasciuile priscribat.Nam si Ius,, ciuile,ut sit litiu finis, inuenit usucapiones, K, dc pretscriptiones,eas etiam approbauit Ius