장음표시 사용
471쪽
lis Magia tradatur, o insinuetur ὰ Ds-Moη ,αιlucia. explicatur; quod tamen peν hersis h. imbtis ιεntura mota e tingeres let, veraque Ph us,phia omnino rudibus, atque inexperalbus: Nam vix tilli mortalium , aut paucissimis quidem, nec us sis, qai acerrimo extiterunt ingenio , a quemam is auxilio, Mηc datum est adipisci Magia . II Stius ιamεο η-xulli Doctores, qai miranda Magorum opera, exclusis Davonibus, ad Iolas naturales eausas tonantur referre dedfrti ira quidem, o insaliciteri. nam si vera esseκι, tu non serius L amnis duntaxat apparentia virtute. eadem in sacris lueris, diuino miraeuti non ascriberent r. Guardotius magia usus penitul damnatus est. ra sceptui demam nostrates, in boe, veteribas videntur oppositi, ct eoηtraνη et quomam illi, nihil assereno , aua negavdo, imper turbatιonem , o quietem moi talium ani. xvii nitebanIαν aferrer bi Dero thymico aris ιι cιo , verum putantes posse formare aurum , humanam perturbant mentem, agi d Eqtie inquietant; unci Reipublica, ac ' populis , quam maxime nocent.
EXacta in Geneseos initio , totius natu
ratis scientiae traditam fuisse in eth I dum; sacram sedulo legenti historiami snullum prosecto dubium inisse possie, fir- missi ine censeo . Quandoquidem , si GFirma ost sententia omnium vel tum s,, qu m Vt indubiam uno ore confirmant; M omni uin artium , Omnis sapientiae & diis uinae, di humanae integram cognitionem,
is in quinque libris Mosaicae legis includi,
is ut ob tantorum authoritatem virorum is non modo, verum etiam quia de Mose,
is qui in tota domo Dei fuit fidelis, maiora
is etiam facito credi pol u , quemadmo dum inealce I eptaplι lo. Picus Miran dulanus indubatanter fatetur : Naturalis pariter icient a , quae viii uersali in illa , secundum Platonicos, & Stoicos apud
tarchunt l. de placis. philoseap. I. Philoso. phiae diuitione in naturalem. moralem , de rationalem, supremum obtinet locum; inibi praesertim praeconii eri debet. Pr,mo enim , ita fatim de Cetto agitur i gressu, ut quisque facile comperire valeat quam late ipsum tendatvr, quam rapide volvatur : quomodo prae caeteris uno sidere Omnia compleantur , cuius quotidiano cursu diei noctisque spatia signentur, annuo aestates, hiiemesque aequaliter dividantur; undeque demum
pet tenebrarum, & luminis recursantes vices operis, & quietis, uobis contingat sterna reparari O . Commode praeterea cernet noctiirnam Lunae successionem, Solis occursionibus leue, remissumquolumen mutuantem, & modo occultam ,
modo toto ore terrae imminentem accessionibus, damnisque mutabilem, semper proximae, dissimilem Hine in eo tota sita scintillantia aspiciet, & aeternum lucentes faces, atque has maiores , mininres,iunctas, dissitas, sine numero, ot in numerunt choreas suas ducentes,ex quatum leuissimis motibus, in nos varii dependet influxus, pro ut aequum iniquumque sidus incesserit. Quod si adhue, rogiones ad aeris nos dimittere velimus, uritatem quandam in ipso contempla-imur , sed aliter, quam in Caelos incertam, nimirum, saepeque ventis, nivibus,
grandine ,& quini saepissime pluviis d
turbatam . Vnde postea illi ignes , de imagines quaeda in astrorum , vi stellae
cadeutcs, horribiles cometae, atque ardo res diuersorum aspectuum ut plurimum oriri sol cnt. De picta tanquam in tabula,
item , legentibus media in mundi sede locata prε ponitur terra; florum; frugum , herbarum, arborum infinita prope multitudine , atque insatiabili varietate conuest ira , eorumque latenti vigore condecorata , cuius sane prospectu indagare specularique cunctis abunde licebit fontium perennitates, salubres fluuiorum liquores constantissimo decurrentium i
mare; ripas viridissimo semper habitu di. stina si innumerabilia lapidum, gemmarumque solida corpora , quae tam
is pq sugossa, tamen semper, ac subinde
resticuli tur . Hominis mirandam strin tu iani. Bestiarum tum cicutumium sybuelitium , dc serarum multiplicia genera , suo inter se pastu segregata, sua societate conuenientia: Aulum modulatissimos.& certis prope legibus inuexos ad numeriim cantus: absconditas insuper, abstrusasque penitus , auri, dc argenti eoas v nas illas inexhaustas: & alia id genus in
472쪽
ilicentia non semel aestuante mare , inquietis adhuc, & sine vento fluctuanistibus aquis, aspicere quoque undecunque poterim udii immani , & fidem exce. denti magnitudine terrentia animalia ,
quaedam grauia , & alieno se magisterio
mouentia, quaedamque velocia, concita, tis pernici Ora remigiis , quarisam autem haurientia undas, oc magno prae nauigan
tium peticulo efflantia . Longum pro .fecto nune edet ire per singula: horuma proiciae lassiciat compendiaria h*c enar. ratio, qM satis censetur ostentiam. vat. uersam sere naturalis philos phiae seriem,
uero in illo iacile recludi prophetico vaticinio. Ceteriam, clunea, quae ex sacras literis disieruntur ibidem sicut & alibi fixa, a stisdia sint dicente Domino-2I.
is Caeliano, di terra transibunt. verba autem is mea nan transibunt in dogmaticae disti .plinae utique sortem recipient, atque ii, qui eadem, ut iacent, laetantur, iure Dogmatici nuncupari debent. Dogmatici enim proprie dicuntur, qui de iis, quae discutiunt firmam. dc stabilem soinuenisse gloriantur veritatem. Io. mirandian erem.υerit. doct. ge t. bb. l. cap. 6.
prosecto Philosophorum Secta νcaeretis alijs utpote nobilior, a Galeno, siue i ut plurimis consultius placet ab Am ἐι-honorifice praeser, tui. Inquit enim quis quis ille fuerit. is Sectae vero, quas maxime generales exi. stiurant ii, quibus ista curae fuerunt, quam time enumerantur. Dramatica quae ino mulus consiliuia,&stabilis est; Scistica.., qua de singulis dubitata Contentiora quetis cauillis superior esse in eo ertationibus is studet die. Mista, quae licet multa decreta is habeat , de multis tamen adhuc dubitat, ,, nec ita de sinsuba dispinat, vi ea consti.
- tuat. Quare famosiores. quamquam etholai, Philosophi, siquid unquam ve litatis indubitanter protulerunt, lacrurum literarum iam dogmaticis testim vijs firmiter adhaeserunt. Verissima iss circo illa , dc staratissima eloquia ab huiusmodi Philosophis, magno adeo in pretio habita sunt, ut ad ea cognoscenda n uigariat, ex alijs verius, quam pereginnationibus susceptis, ut illa in ipsa pro- callerent. Ea de causa petiit AEgyptum, Orpheus,& a Mosaidis didieit monumen. tis unum esse Deum qui coli deberet ab
omniblia 3 ea propter eoru m, q uae anteldm uetat cecinit palinodiam praeclaro in , ω hac de re Musaeum Minonuit. pariter AEgyptum inuisit: eodem se Pythagoras, α Democritus contuleis re nam M multo me Philadelphi ignispora ut Aristobolus, & Eusebius, de alij meminere in Lex Mo si in graecam limguam non exacte quidem uti postea per
duos, de septuaginta Interpretes gratia Ptolemaei in sed utcunque fuerat conuersa, ut pateret quoquo modo graece scienti. bus. Certe quacumque via potuit in Mosaica domi ira Plato tam est versatus
si Numenio pythagorico standum putamus ὶ vi nihil aliud sit ipse Plato, quam
Moyses attice disterens. Et si nostro Iustino. dc Philosoplio , & Christi Martyii,
omnia inde praecipua fusius dogmata tra xerit, sed Areopagi metu, fabulis obtexuerit . Plura quoque inde illum , dc traxisse. 6c inquinasse non dicit modo, sed duobus libris probat Eusebius. Diuus autem Ambrosius eum alia de Platone . tum illud praesertini affert is lib. de bono mortis, quod suos illos Iouis hortos, ex canticis Salomonis acceperit. Aristotelem quoque, a iudaeo quodam viro, dc multa, dc egregia didicisse, Clearchus peripateticus, in lib. de somno memoria, prodidit . Et Theoprastus atque Porphyrius, ex Hebraeis inulta laudauere, ut facilε videre est apud Eusebium, ea ipsa ex parte
referentem. In nouo quoque testamento
multi insudatunt Philosophorum , idque laudauerunt multi, ut A melius platoni. cus, bcatu. De qua re . quoniam a multis , dc praesertim a lo. Pico Alirandulano ex cuius eruditissimis monumentis lib. I.
simus, dc mutuati sumus in pleraque, α varia scripta manent; nunc innuisse pauca, quam explicuisse multa, sit satius. Grauitet idcirco doleo, molesteque sero, ut nae dogmatica sacra relicta s 4 cta, totam Physiologiam , ad Scepticum, semperque haesitabile, vel saltem ex viro. que mistum , nonnulli ex Philosophis transtulerint in litutum . Quod enim eatholicae fidei iam fauente lumine fit
miter statutum,oc indubium renetur,controuertunt adhuc , dc de possibili saltem asi nimirunt aliter potuerit esse in scholis proponunt acriter discutiendum : Hi sane iidem set e videntur esse, ac illi fuerint olim, quos Pyrrhoneos 1 Pyrrhone Authore, Scepticos graece, hoc est quaesi tires , de consideratores Antiquitas nuneu.pabat. De quibus praesertim , II. nin. M.
is De.cap. 3. Gellius haec verba texuit , Nihilis enim decernunt, nihil constituunt; sedis in quaerendo semper, considerandoque is sunt quid nam sit omnium rerum ,de quo is decerni , constituique possit. Ac ne viri dere quoque plane quicquam, neque is audire se se putant, sed ita pati, assicique , A quasi videant, vel audiam: eaque ipsa ara quae
473쪽
' quae affectiones istas in se se essiciant qua- lia , S eiusmodi sint contantur, atque insistunt. Non secus plane quidam ex ' 3 nostris, ita non verentur quoque t ilosophari. De mundo nanque sui talium,' quaestionum aliqua saltem exhibeamus exempla) quamquam sacra dogmata in . ldubitanter statuant ipsum habuisse princi qPium ; quaerunt tamen , an sententia m. irum , qui eundem faciunt aeternum, ve- i
ra , & stabili philosophia adhuc possit tuu
ri. De omnium compositione corrupti, bdium rerum a. Genes pro raro ha rur a a ipsas ex aliqua formata, & determinata constare materia a Nam de homine dicis tur; Formauit igitur Dominus Deus ae ν hominem de limo terrae. De arboribus xi & plantis; haec scripta reperiuntur e Pr D duxitque Domitius Deus de humo omne lignum pulchrum visu, & ad vescendum ,
suave. De caeteris vero animalibus subdiis tur et formatis igitur Dominus Deus de . , . ,, humo cunctis animalibus terr , & vni- , is uersis volatilibus Caeli. 'Et de muliere de- iis mum lcgitur: Et aedificauic Dominus, , Dcus coItam , quam tulerat clo' Adam , in , Mulierem, nec tamen quosdam pudet acritcr decertare , si ex atomis i quae hu- .mi ad summum minutissimae, ac volantes isunt pia tueres coalescant potius , diuesesi modo combinatist Sed innumeris missis aliis, de quibus etiam nostrates Pyrrho . naei, nihil de suo ponendo, diutius lib. quirunt et vel quicquam si mrte statuant, illico caeteri contraria sentiunt ι quod uti quc veritaten non est indagare, sed falsa ,
falsis magis intexere, cum ex Galen Oilis Hass. a. libell. de cuiusque anim. peccat. e vi ,, edic.cop. I . Philo: ophoruin inter se pugna D tes sententiae ut verae omnes sint neu ri- qua sieri possit: at omnes tariam medaces iis estic nihil prohibeauiis quidu ut iam diri
mus undecunq; relictis, id tantu resera, quoa ad saluandam Platonis ut aiunt dc, Aristotelis sententia mrte non satis fide liter percepta excogitauit quida Ferchius, alias perdoctus, & eruditus Philosophus.
talitatis priuilegium soli animae rationali a. Creatore concessum , vi ex illo vnesis a. ,, Inspirauit in faciem eius spiraculum vitaeis &c. Catholica docet Ecclesia, aliis quoquo Drmis quamquam materialinus, sit trim endum ; manite1to disputandum Pr - .
, Hinc me minime latet nonnullos olim .. ofuisse; quinimo adhuc extare non paucos,
. stotelis ingenia , uberrimamque cuncti' .rum rerum scientiam cum excellentiquentia coniunctana usque eo sunt admis. rati , & amplexati, ut eos veluti numina, deosque Philosophiae colerent, eorumque philosophica occreta, tanta animi aD sensione complecterentur; vix vi crede rcm quicquam esse posse psobabile. Fuit haec quondam ut in Pythoora refert Laeta lius) Pythagoraeoru in vanitas, atque supeistitios quibus instar omnium ratio. num erat Praeceptoris aut horitas, & ut
quid vis iacile prompteque crederent νsatis crat, id dixisse Pythagoram ι nefas que putabam, cur illud, ita esset velle r quirere. Hoc autem cuiuis Philosopho praeterquam in rebus Fidei) etiam inta me . Quid enim turpius, quam unius, vel alterius hominis, qui labi potuerunt, de
veroan rcbus magni momenti non semel lapsi sunt G decreta omnia pugnaciter de fendere , ac mordicus tenere, & quasi rempestate delatos in eorum doctrinam is tanquam ad saxum aliquod inhaerere Quid sedius, ouam multas Platonis, &Aristotelis sententias coaceruare, quiderebus quoque naturalibus humanis,& non tantum diuinis . opiniones eos habuisse certum est complures quidem fausas , quasdam vero etiam impias, dc absurdas a& in his puerilibus nugis, primas sapieutiae suae partes collocare Quid igitur magis a Philosophiae grauitate,dignitateq; remotu, & alienu esse potest, quam Philosophu,idest, amatorem sapietue,que i
ad hanc, rerum omnium uniuersitatem an imo perlustrandam , atque contem.
phindam .λlutum . & liberum decet, unius; vel alterius hominis, non .mnium . mortalium sapientissimi. quasi vile man cipium . dc seruum emcr pecus 3 Nonis . quidem, ut exinde propter nonnulla, quae . in Philosophorum libris , a decretis , sam
ctitateque nostrae religionis reperiuntur alicna, tanquam animorum postem , ex
hominum praesertim Christianorum sincietate, totam eorum philosophaam , ut quidam peruersi homines , alias superius citati, dixerunt, resciendam , & caler- eminandam unquam putauimus:Sed quia, ubi diuinae aliquando complacuit Clementiae , per Prophetarunt; oracula, no his synceram, & firmam pandere verita. temam pium quidem, ingratumque cunctis vid cndum est, hominum propter mineacein traditionem eam petulanter repellere , α peruerse amplecti falsitatem.
. Sed utinam,Sceptica duntaxat contenti disciplina, ethnicorum quamquam ingratiam , inutilia , semper dubitando, &haesitando quaererent; nunquam vero, riositatu allecti. O a praetercui, Fc impιαν
474쪽
statuendo, superstitiose luaderent. Scepti- ei quidem, ut iam dictum est suis in altem vitionibus uadi stercnter se habent, nihil
videlicet, diri Ocallirmando,& de con . trario quicqua iii vi e versa', negando δpropterea, in Iog libet de opt.dorenae . tradit Galenus quod i Vetustiores existim , , bant hanc doctrinyna desinere in epo-ehen . Epochen autem appellabant qua- is si dicas suspensam sententiam , nihilqueri delinientem : quod est, nulla de re e proin
,, nuntiare, nec asseuerare certo. Sed dum
incredibilia tamen, α portentosa nobis digerenda se offerunt, toto conatu, tot adhibito studio, ea statuere , ac defendere satagunt. Nam z Mos est Scepticorum . aduersas Mactemo duobMerbius M. uersas segie.υbi quamur ari sis aliquid, qM
dicetur venti talia. inquit Sextus empiri-eus Ea, quae creduntur non defenuere, , , contentos autem esse communi anticipa- is tione , seu praesumptione, tanquam sum- ,, eienti pro tioneοῦ ea autem, quae incrediri bilia videatur defendere. dc ad fidem fisis etendam eorum , quae digna sunt vi ad- is mittantur ; pares vires unumquenque asis ducere. Ceterum, ad rem nostram , cum omis
nes ciaturales effectus de quibus praesertim naturales discutere habeat Philos phiὶ tam occulto ipsa moliatur Natura , α tam abscondita noltris exhibeat ocul is, ut alicuius vix intellectus summa perspicacitas, illius operandi leniter licet, ac moderate 3 valeat attingere modum: mi. tabiles idcirco plerumque apparent, & rudibus talem, dc inexpertibus laepε reddu tui ineredibiles. Quis nanque capere ora
vino se iactat, qua virtute, artificio, ot industria, tam splendida, tam speciosa Cae.
iorum moles tot lucentium signotum. , veluti picturis vermiculata, tot taeibus collustrata, totque mirandis influxibus restria; aliquando sic variis elaborata nobis potuerit emergeret Qitis una uam obse ros tramites, quos, foliis arbores ad induendas , floribus ad decorandas, fructibus ad fecundandas, natura latenter carinpserit, indagare , & explorare praesumet Quis demum tot variae ani mantium struincturae, colorum tot species, lantium tot liquores, escarum tot sapores, gemma. rum tot virtutes, unde fluxerint, quo uehiculo prodierint, se penitus ignora , non aperte testahitur l Hine eiasi in u
,, erudite inquit. Quod igitur haec omniari Natura affinia iaciat,declarae singulorum, , vsastinuenire autem ipsius facultatem, is qua haecessicit, humani ingenii captum is superat .cum homines, ipsam posse aliquid
omnino certe non credant , nisi plane sie-pε laetint conspicati. Non ergo mirum .u Sceptici quoque nostri, & audaces Pyrrhonaei holum omnium latentes causas , mirandosque effectus, futilibus quibusdam , vanisque tantummodo inducti ar- igumentis, tam libenter, & prompte , incautis suadere , dc ab oppositis tam constanter . strenueque tueri undecunquo
Eam in hoc proptere, usurpant Facul- tatem , quam naturalem Μagiam , siue Sapientiam, Daemoniacae ad differentiam. uniuersaliter appellant . Haec enim nil aliud eii, quam ut in libelL de misi. ωρ. 3. ipsam describit Pererius secretior quae . ri etam, α abstrusior Sapientiae pars,quae Oc-
is culta quadam cognitione,ex via quarunis dam rerum naturalium mira perficit. Quavtiqite naturali peritia , si quis recte , sed occulte uteretur, Magus, vulgo comm nitet diceretur, & non .msi Daemonum. auxilio talia iacete crederetur,cum tamen naturalia penitus essent opera illa ι & naturaliter nituralibus a causis totaliter prinfecta. QE te , Daemoniaca quam moximε discriminatur . Dae inomacam nanque,non modo christiana religio eo quaa. si clerici 26. . . sed omnes legesa mais bene initituta Respublica damnat, de execratur C. lib.o. tu. IS. de malefie. ct matb. per totam. Hanc autem omaes sapientes , omnium caelestium, & diuinarum rerum nationes appetunt. dc amplectantur. Illa artium fraudolentissima : haec altior unctiorque philosophia. Illa irrita, de vana rhaec firma, fidelis, de solida. illam qui s. quis coluit semper di simulauit quod in
authoris esset ignominiam, be contumeliam: ex hie summa literarum claritas , gloriaque antiquitus, dc pene semper petita . Illius nemo unquam studiosus tali Philosophus, de cupidus discendi bonas artes: ad hane Pythagoras, Empedocles . Democritus, alij que innumeri discendamnauigauere: dc id genus discrepantiae caeterae, quas is sua amet. p ὰρ risu. diffuso adducit Io. Picus Mirand. .
At quia huiuscemodi naturalis Magia, s ut ibidem docet Petelius, triplex inueni . tur adhuc: humana, scilicet, quia huma-ino studio, de diligentia comparatur I ab tera diuina, quae per reuela tonem, vel LDeo, vel ab Angelis bonis percipituri tertia Daemoniaca, qaam Daemones traduntiis hominibus, qui se illis impia χcietate,
dc faedete devinxerunt: humana quando que relicta, quam iste sceptici nostrates non bene callent, vel insus entem con sultius reputant; Deo, 6c Angelis, it Iustiationem suppeditantium , de praebenti
475쪽
'' , ia Neritantionem, dum de Sa
V 't, holentiis Damonum cognouerunt bioximas rebus, action1 ,, videlicet a piis p D. iidue per hic nati
Magiam liliaraonis eam didici λς ri, is, eth
temere se Iactent, lapὲuia ν, herbarum, planiarum,
Magorum opera exclusia Daemonibus, ad solas naturales causas, adhuc conatos esse restite, sed frustra quidem, oc in faeliciter :Nam si talia vera essent , & Daemonis astu tantummodo non apparentia , sacris in literis praefata magnalia solius Diumae potentig miraculo alias non essent ascripta. Vius idcirco naturalis huiuscemodi magicae artis indiffercnter, etiam omnibus inhibetur, ut communiter sentiunt Theologi , dc Canoni stae. Quandoquidem eam exercentes, evidemi se exponunt periculo in graues saepe labendi errores.Iniuintiam Eceleliae inserunt, suo praecipuo cum aduersario, familiare commercium reti,nendo. Tandem, Ogo grauissimam contumeliam impingunt Belaebub consulendo,, quasi non sit Omnipotens , atque hominibus abundς non prouideat. De. terrentur propterea obiurgationibus,diris
dae animaduersionis causam prolati Philo Iudaeus tib de spretatibia sinit no let legislator procrastinari veniss- eorum supplic ia , sed absque mora vult extiri, quod dilatio, noxiis opportunιtς rem peccandi praebeat, caeteris metum aD ' fetat, existimantibus, qaicquid illorum '' vitae accedit, sui securitate decedere . Id- ' circo sicat viperas, scorpios , aliasque vo
3 nenosas bestiolas , pristiquam mordeant, νγ aut saucient, aut etiam se commoueant, is sine mora ad primum aspectum occidismus, praecaucndo raturalem eorum militiam priuiquam noceant; eodem modo
V huiusmodi homines plectendi sunt, qui ' magicis suis artificiis, di maleficis altibus D incautos homines non solum errore imis is plicant, sed in graues ealamitates intruinis dunt. Mirabilia quippe virtus ,& pote tia patrandi, quam sibi temere tribuunt,ae iniuste tales vi urpant, solius Dei, ae Iesu Christi est innata, & in soluta proprietas , ut passim Theologa docent; qui solus, αvnus fuit, cuius vocem , α imperium se-hris ardores, aquae intercules, dc veterno sis, faedae vitiligenes, corporisque omnes cruciolus fugiebant, cuius tactu, vis sanguinis profluenter ebullientis, repente consistebat, ae cuius iussu omnes sanabantur languores.SOlus,dc unus fuit, ad cuius castigationem insana se coercebat maria, procellarum turbines, & tempestates silebat, qui furentis elementi terga levit Immis pinibus impune calcabat, ungis i pus stupeotibus, se ad Conditoris famulatum abiiciente natura. Solus , dc unus suit, qui inferorum vectes, mortisque repagula,potentissima voce,refregit, de post tertium diem funeris redi uix a cadauerva
476쪽
ex pollinctorum fasci s ea pedivit. Vnus,& solus suit, qui mentis humanae latebras, abditosque recessus permearet quid quisque animo volueret, quid consilit agi.taret, discussis simulationis integumentis, explicatissime per uideret. Umis denique, soluique, potens ubique opere, & scrin ne,pauper in nostris, diues in suis. Scepseos dein uin s si fidem tutam Sextora empirico, Pyrrhoniamin υρα. ia. Q adhibere velimus scopus unicus, & finis ,, profecto fuit; imperturbatum mentis, scilicet,statum, dc quietem introducere. Nam
ille linquit qui ambigit de iis, quae se-
ctandum naturam bona,aut mala sunt, ne u que fiagit quicquain, neque persequiturri acri studio 3 pi Optercaqire perturbatione caret . Sed nostri miailominus Sceptici, id haud parum abhorrent:quin imo, ut men-tE vehementius perturhcnt, & inquietudinibus magis, magisque vexent; actiust applicando passuis, nullo habito respectu ad circumstantias, & loca, per c hymicam artem, non equidem, ut impleant vi simpe Alchymistae delirantὶ sed, ut verius, exhauriant crumenas, verum, & probatum aurum, etiam conati sunt efficere, de sormare . De hoc autem in alterutram minime aud o inclinare lententiam , ut Seepticorum sectam , nre aliquando , vel inuitu in ingrcssum fuisse mani teste fatear. Id tamen libenter, & ex animo amplector quod sensati Rogmatici eruditu doccnt. Artem videlicet chymica iii, licet alias sit utilis, atque in pharmacis appriine necessariatin hoc tamen, ut aurum uompe clan ficiat, idque firmiter polliceatur, vanam esse, ac Reipublicae noxiam, & oppido exitialem. Nunquam cnim , aut ratissime prae lat quod spopondit, quam plur In de ea delusi spe,acleat rei naui redacti sunt paupetiem t adulterinae in fraudem Prinis capis expendendae pecuniae, iniquis an-la in praebet; & ni edicamina,dum pro vero ui ipsis laritatum infunditur, dc miscetur aurum, Ianguetulum in iacturam, turpiter labefactat.
In supputationibus, aediuisionibus, ut sciuetur iustitia,& rixae tuit elatur,dc coten. tiones, Arithmetica & Geometria pro be adinventae fuerunt. sed Auaritig ingenio, numerosargviasque ad parcitate,t nacitatem, usuram , fraudem , dolumis, superstitiones, & veneficia; deprauati Arithmetici, & Geometrae inique , ac indebite non verentur quandoque applicare .
SVM MARIUM.r auauritas, quam eoηsiderant Mathematici. in disereram, O eontinuam diuisitur commamin. Primam scrutarumr Arithmetici, Parum est alere de numeris , ae de passio nibus, proprietat bus, pro uisaιbas, σproportioηatitatibus eorum: secundam au Geometra, quoνam interes perfecte scire quid tinea, quid superstes,cτ' corpus si, nec non figura, qua inde refus raresolent. Vnde ArtIhmetica, o Geome tria, a Decies atoma sunt, quibas toιaemuletur, o absoluitur Mathesis. Z -Zamr autem usus tam in pate-ia bello, Graque fac tias reflatara fati: hic tamen earum sirit proximus , o particis
3 M triplex quidem inlinitia est'. seruntamen ιlla quasi autonomast cd iniustitia dicitur . qua Omphas, quam par est homines si
ιηιtae sumunt. Hec enim societates dissoluit, amιcuras dUru ιt, ivitates eungat, τι nonnaias ostenditur exemplis. mnise arithmeticae, ac Geomes riae praescripto arma eo enerentur cupiduates, dira, o cruenta bella minimὰ eessarent. 6 mnibilominus'. tanti is abest, ut per has artes Auaritia aliqMando extis uasar fomes, ut potius ι amet Avaritia, sub ementita illarum Decie, risum augeati σ accrescar, rixasquefoueat, ct enutriat. uare vi
lia kae non sunt artis, sed artificum, σpν Forum, qui auaritia pres, artem mi- rae sedant.
assignantur Dec es: Partitas,nimirum, Te nacuas, Camib;titas, uas, Meretricium, Iura. Ludus, Latrocimkm , s id genushmit a. quibus ιη primis HArithmetiet enormiter videntur suos polluere numeros. Parcitate quidem, Tenaei tate, Er Θmibilitate, dum dati, O accepti ta adaequant rationes, ut etiam ea qua im
477쪽
tes, quadrimenstruas, duplas,quisquetenas, ecntenos, sisquialteras, hem tollas,ae sesqκi emenas, nihil alιud reperiatur, et suras.7 Ludo quoque Ilios contaminant numeros; dum ex Taxillorum , Alearumque ludo, undeo ipsi numeri ortonem trahunt, so/ti fora tunaque omniηὸ cedendo, per eos iem iniu- fas diuitias sibi parare curant, atque alie
nas percupiunt exhaurire pecunias. Latro tinio demum, item numeros fatis commaculant, dum tot ιn ludo aequὸ enumerentur crimina, quot in ipso alearum , taxillorum que combinantur puncta :s inuare merito Numerarii, seu Computatores vulgo Compulsae in ceὰ ιmprobi , iniqui,
rapaces, voraces, fraudulenti, ac versu
ne consortio suorum Actuariorum amplius eθrum excresceret malitia ; Arcadius, o Honorius A.A.ipsos actuarios , a Numerariorum societate omnino discedere stricte
des , υersutιas, sutelas , quibus in damna Reipublica , tributorum rationem , exactio nesque, torpore, ac segnitia negbgebant;veι insirmiores per coliumnem praegrauabant; plurimas cautiones , oe multas commis
Io Nee item tamen exinde Geometra asciuntur pudore, dum turpis capidive lucri, blandas fraudes , malosque ιnterdum , in agros diui dendo non semel nituntur adbibere dolos. Malus nanque dolus nil aliud est, quam Ma-ehinatio quadam , alterius die Uiendi causa eum aliud agitur, oe aliud simulatur . II Fraudem , malαmque dolum, mundo , bo minibus Auaritia peperit . Vuare inter Auaritia filias iure numeratur. Sunt qui
dem huiuscemodi ba filiae. Proditio, fellicet,
Fraus , Fallacia , Periuria, Inquietudo , Violentia, oe eontra misericordiam obdu
Ia Multιpliciter autem , eum mensurando, tum latifundia dividendo ingeniosa Geometra adiuvemunt deticta . Nam ut plurimum falsis , ct iniustis ad boe υtuntuν mensuris.
ore , ut eorum occurrere ιur fraudibus .
non solum Aedilium muneris fuit mensuras exigere; verim etiam publicas mensuras, o pondera Roma in Capitolio fervari . 13 Deines, quamquam locorum personaliter inspectio fiat, in modi tamen renunctatione, Ut plurimum falsam dicunt: unde Leget con trὰ illas , iubetat actionem dari, aliasque
i uper comminantur penas οῦ cum dolus ne quaquam impunitus remanere debeat.
atque solemne, quod auarura non comisi. Mere, atque violare Ioleat : ea inducti ali
qui vani, O curiosi Mathematiei, illam
admirabilem, oe excelsam Ariιhmetiea , Geometria mysticam artem , leuius laudes iam supra maguificauimus, polluere, σ ι .famare eontendunt . Ponatur idcirco eum. plum prae cateris de numero ternario, qui
omnium perfectissimus est, ct m steriorum plenus, quem valdὸ tamen superstιuοιὰ labefactant . Is Ternarium numerum primi pollu/re Gentiles. cuius auspicis, preces, ct libamina tertiis passim repetebantur: exindὸ vero, Damone duce, ad cunctas peruenti nationes.αuocir- ea ipso superfuissὰυtebantur in linrati nibus, in purificationibus cum hominum , tὰm aruoram e o in Manium Iaeris maxima escaeis reputabatur. I 6 Censebasur etiam idem ternarius numerus in cantationibus, malefici s, amuletis, s liga tionibus aptissimus, Μ lase ostendisvr ex
piis de tractione nauis, erucarum necatione ,
desputatione in medicιnis est e. αuamobrens ab his superstitionibus , nec exeluduntur Geometra , cum numeri etiam geometricis soleant copulari figuris, ut de numeris lineatibus, superficialibus, solidis, triangularibus, quadrgrix,quadrariηlaνιbus, yramis datιbus est e. patet amninis.
O Vantitatem,quo mentis aciem tanquam in scopu Mathematici prεtendere solet,
I iii disiunctam in convincta secari o .eategor.
o scite docuit Philosophus,uices:Qifantoruis aliud de iunctum est, aliud contactum sis & partim ex partibus constant, quaesitum is quendam inter se habent , partim cx iis, ,, quae non habcnt. autem deiunctum, ut is nunietus, & Oratio ς continuum, x t linea, D cxtronitas, corpus, &praeterea locus, &M tempus. Primam plane scrutantur Arithmetici ; cum Arithmetica, teste Platone M ingorgia circa paris .imparisque is cognitionem, quot Vtraque sint, quae nu- mcri propria passio Videtur, tota occupe. tur. Secundam vero, dialog. 7. de repub. vel
de iusso. prope med.eodem dictante Platone, exacte Geometrae considerant. Hinc ibi- dem egregie Ficinus inquit: Arithmetica is enim circa puros versatur numeros: αis Geometria circa puras dimensiones , Qtiandoquidem illa de numeris venatur , quid par. & impar non tantum sit; verum ctiam quid pariter par ,&quid pariter impar. Paris praeterca numeri, quid super-duus, diminutus,&perfectus sit: Impa ris Vero , qui metiens , & communicans, multiplex superparticularis, mul-ripi cx superpartiens: minoris, & maioris inaequalitatis, proprie vocentur: Ac tandem de eorum proportionibus,& propor
478쪽
tionalitatibus, peracute disserit. Ista porro Geonietria videlicet quid dicatur punctum. linea, superficies, corpus , angulus, cirCulus, semicirculus , sphaera, diameter,iso sceles, scalenum, amblygonium, Oxigo-ntu,quadratu m,rOmbus,rona ides, ramis, conus, cylindrus,cubus,& id genus ad
meo surandum spectantes,erudite ostendit.& pandit, liguras. amobrem his duabus tantummodo facultatibus , propter unitatem principiorum cuiuSlibet atomis ipsius veluti binis speciebus, tota absoluitur, It completur Mathesis ς ut in arbore viri. 1irum. 3o. diligenter animaduertunt, ¬ant Patres balman licenses. De qua etiam te, licet rudiori Minerua lib. .cap. I n. I.
quaedam superius diximus. Ad varios itaque usus cum in pace, ut ibidem per totum sere caput, latri satisa ostensum est in tum in bello sui statim ex
sententia clare insinuabitur Platonis utraque facultas inuenta,& instituta est. Inquit enim I. de repab. pro med. Necessariau is ergo numerorum cognitionem militi esse ,, dicemus, ut & numerare, & computare is valeat; maxime omnium si modo ad oria dinandas acies omnino rudis esse non de-- bet. Et de geometria, paulo subdit inse-- rius: Quatenus enim ad bellicam rem con- ,, fert, catenus certe nobis conuenit. Nam ., ad castra ponenda,regionem occupandam, in colligendas turmas, vel etiam spargendas, ,, & aa caetera machinamenta, quibus circa is acus, vcl in obsidione, vel itinere vii Io- , , lent, permultum interest Geometricus ne aliquis sit, an non. iste tamen earum finis,& Icopus, non proximus quid cm , & peculiaras; sed ut loco nuper citato num. 4. iam diximus praecipuus ad su .nmum quamquam remotus, & communis) est.
Peculiaris autem, & proximus initi temere rear nil aliud profecto existet, quam
rixas, contentiolies sedare, quae dolosae
supputationis nequitia, & iniustae distribu .
,, tionis rapacitate, it plurimum oriri si M lent. Regnum a gente in gentem Eccles,, IO. transfertur, propter iniustitias, & in tu . ,, rias, & contumelias, & diuersos dolos . Arithmetica nanque propter mercaturas ne scilicet, mercium pecuniarumque permutatione, iniqui fenoris , mendaci j-que aliqua unquam consurgat suspicio a Phaenicibus provide inuenta fuit. Strabo
gregeam. II. Geometriam vero, Herodo rus tib. 2. Diodar. ob. α 5c Strabo ut supra, arbitrantur ortam, nec aliunde illatam, ut annua Nili alluvione agrorum fines tur . hante, eius terrae accolae, per aequas dimentiones litigia, ex controuersias, prorsus
Multiplex, dubio procul nequaquario
simplex malorum, & peruersorum reperi. a tur iniustitia; Enixe idcirco nil. iI3. Orat Propheta, ut non dominetur sui haec, aut illa ; sed omnis iniuilitia: veruntamen vitium animi apud Stobeum Ierm. 18. illam praesertim nuncupauit Philosophus, quo amplius, quam par est, homines sibi sumunt. Haec enim societates dissolui te amicitias dii umpit : amnitates elongat: Ea sane excitante,& pastores Abraham,& Loth strepuerunt rixae , Genes. I 3. Inter pastores Gerarae, & pastores Isaac insonuerunt iuris gia. ibidem 16. Inter Laba in , Sc lacob , diu, tur ira incaluerunt dissidia, ibidem 3 i. Et nisi bene perpenso Arit meticae, ac Geometriε. het auaritiae cupiditates compescerentur praescripto dira, Sc cruenta minime cessa. rent bella.
Sed quid iniquius secula nostra praebent Quid turpius3iauid sedius mortalibus afferunt. Tantum enim abeIt, egregijs his Mathematicis artibus auaritiae fomites aliquando exitia gui , aut saltein posse sedari, ut laruaris earum potius paludamentis ipsa auaritia induta, odia, rapinas, rixas, iurgia passim introducat. Hoc idcirco ordine T. de benes. cap. io. sub Arithmeticae typo . iρ-
sam inculcat Seneca, dicens: Quid agis is auaritia dcc. Video istic diplomata, dc synis graphas, & cautiones, vacua habendi m, , mulacra, Vin bras quasdam auaritiae labo- rantis, per quas dccipiant animum , ina- is nitam opinione gaudeatem. Quid enim
,, ista fuit Z Quid faenus, dc Kalendarium, nisi
is humanta cupiditatis extra naturam quaesiis ta nominat Quid sunt istae tabulae, quid ,, computationes, & venale tempus, & sanis guinolentae centesimae Et Epid. 38. hisis geomet icis usibus , eandem sic mirificeis carpit. Metiri me Geometres docet latiis fundia : potius doceat qu modo metiaris quantum homini siit fatis &c. QMd mihi is prodeli scire agellum in partes diuidere, si is nescio cum fratre diuidere Quid prodestis colligere subtiliter pedes iugeri, &com
is prehendere etiamsi quid decempedum eseo flagit, si tristem me facit vicinus potens,&is aliquid ex meo abradens y Doces me quo- is modo nihil perdam ex fructibus meis 3 at, , ego discere Volo, quomodo totos hilaris,, amittam . Paterno agro, inquit, & auito ,, expellor. 'Quod ante avum tuum quisis istum agrum tenuit Cuius non dico ho.
is minis, sed populi fuerit expedire potest
,, Non dominus isto, sed colonus initam .is Cuius colonus es t si bene tecum agitur , is haeredis . Negant Iurisconsulti quicquam, is usu capi, quod publicum est Publicum is est hoc , quod renes, quod tuum dicis. is Publicum est , dc quidem generis humanidcc. Haec tamen vitia aequaquam sunt at- tisa
479쪽
tis, sed artificu in , dc prosessorum,quorum insatiabilis iuror , post qua in quaesitis incubuerit opibus et non expletur adhuc, sed desiderio habendi semper angitur, dc cruciatur. Nam eget seinper l. 3. pasch. inquit Theophilus Alexand. tram. Bibliot..; P m qui auarus est: nescit mensura,cui ta is tu deest, quod habet quantu quod non ha-- bet: unam duntaxat habens nientur 1 extra me suta semper iuquirere Matheinata v to ex sui natura ita se habent nequaquam.
Quandoquidem , de si Sextus Empiricus
passim aduertus Mathematicos , Scepticinrum more , plurimum hanc artem tal sit tis redarguit cum apud ipsum satis erroneum sit, numerum polla intelligi ex additione , aut ablatione unitatis . eique ad. ditionem aliquam dari polle et punctum eia se indivisibile: lineam, bc lupeinciem Pro funditate carere. dc id genus innumera Platonis nihilominus ad illius ponendam, tuendamque integritatem, e excellentia, , nobis abunde sufficiat sententia . sup
Cum itaque Illiberalitatis, Avaritiaeue ex Philosopho Ethie.eap. . Qua inpluris mae assignentur species: quosdam in primis abiectos, perditosque minime pudet
Arithmeticos , earum singulis ut lixas magis excitent, dc dissidia vehementius, foueant in suos numeros turpiter, oc inde core passim adaptare . Huiuscemodi ergo ibidem inueniuntur notatae et Parcitas, ni mirum; Tenacitas: Cymibilitas, si u Auid iras, quamqMm in minimis,dt abiectis: Vilitas: Meretricium: Usura. Ludus; Latrocinium; de id genus sina ilia. Nam Parcitatem, Tenacitatem, atque Cymihil itatem planε exercent, dum longis , dc neruosis algorithmis , ita dati , acceptiquo
adaequant rationes , ut eorum . quae alijs etiam iure debent, satis caute , alit magna
cum dissicultate praebeant. Vnde Philo,, sophus ibidem,inqui tr Qui his nominibus,, apeellamur parci, te iaces .anidi, O mi CS, , deficiunt, oi desunt in dantio 3 seu alietias, nec appetunt, nec volunt accipere: quin ,, tum alis id taciunt bonitate quadam , re ., rumque turpium fuga . Vilitatem autem,
ε dc Meretricium expresse commitrunt uedum numerorum attem , visio te nobilissimam turpis lucri gratia, ad seruilia , dc inhonesta trahunt. Nam sicut qui vili ,ec obscaena aliquando sectantur , turpi νde illis duntaxat, & teprobata lucra manifeste reportant, ita qui tabulas, supputationesque suas, humilibus , dc. abiectis rebus interuire permittunt, id sane, quod summe honorabile, dc honestum est, adierit sua, dc inhonesta contumeli OSe tan tum modo transserunt. Vsuram praetere maxime fouent; cum ex debitorum syngraphis, autographisque , quibus rati natas eorum libri maxime scatent, ita numeros multiplicant, ac reduplicant, ut illud Messeniorum merito recantare liceat:
Est Pylus ante Pylum: siquidem est Py.
lus altera sano Quod ita opuscul. de Disand. Daeν. cominutauit Plutarchus rvsura,vsura prior, usura altera sane est: Quandoquidem menstruas, trientes,qua dii menstruas, duplaS, quinquagenas, mtenas , sesquialteras, hemiolias siue sesc plas, sesqui centenas dic. de quibus I m. C. theod tit. δε-ιν. Iacobus Gothostedus
ad satietatem disserit in praeter usuras. inibi
reperitur nihil. Ludo quoque quam plurimum fauent; γ cum numerus, dc numeri computatio ex Platonis sententia in Phaedro. sta de pulchro projβη. una cum Talorum, Alearumque ludo a quodam Daemone nequam , cui nomen Theut; infausto omine traxerit Originem. Taxillorum enim ludus,ossa quaedam sunt, numerorum variis dis incia punctis, qliae in octo signaculis , siue arithmeticis olina consistebant figulis , in. ter quas una Stesichoria nomine, hoc est
octonaria,teste Alexandro, 3graria.cap. 2I. praecipua erat: aut duodecina, vi modo etiam cernitur, stigmatizabantur unitati.
bus . Quibus calculis, sorti, fortunaeque, illiberales, di auari omnino cedendo, in iustas diuitias sibi parare curant, & alaenas percupiunt undecunque exhaurire pecunias . Uliare , loco nuper citat O . probeia scribit Plii lotophus 2 Aleatores, fures, Ecis latroitus este illiberales, eo quod in turpiis lucro versentur, Omnia faciant causa quε-sius. Quod ii cm, numeris, nec ullo pacto erit contentiones reprimere, sed innu. meris dissidiis , o innibusque criminibus impie, ac petulanter habenas laxarer his carminibus istudiose ludente Hostiensitit. ue exιesb. ρ ian, dum inquit: Haec cum taxillis ludendo crimina fiunt: Ecclesiae spretus, usuraque, siue rapinas
Scandala, vel nugae , blasphemia. seu sociendi Furii doctrina, violentia, crimina salsi ,
Et morus causa , deceptici, perditioque Temporis, Ec desiderium corruptio iunget illis praedictis adulatio , vitaque turpis . Ex quibus demum, inter auaritiae jecies, nouissimo dispositum loco peruetu, cor ruptique Arithmetici etiam conuincum clur indecore exercere latrocinium . Cum tot crimina authore D. Anton. intit. I. cap. 23. g.o. taxillorum in ludo ςquo
480쪽
numerentur, quot in puncta com
Optiu o proinde iure, quos penes pus Nicatum rationum consistit notitia, & ratiocinia praestant, quique I a. C. tit. So.
Numerati j olim dicebantur I nunc autem
ex Bidoro p. ethimes. cap.3. Computatores,
siue Computtilae vulgo nominantur) ceu improbi, de iniqui, non semel, sed quam saepissime notantur in legibus. Nam laxa la C. de priuil. tarum νιη sacr. palat militi. Iumer riorum fastus, vel rapaces quaestus , l. i. C. de numerar. Vorax & fraudulentum numeratiorum propositum , L S.C. ivi. eodem tit. Ne dignitas, fraudibus faciat umbraculum, ι. I S. eius. Ger tit.
Quorum ob fraudes haec dudum forma processit, i. o. eod. i. Oui publicarum rationes ciuitatum versutis fraudibus lacerare didicerunt, I. . rad. loe. Fraudum suarum sutelas, I. ii .eia ιιti bi in aliquo frau
dum scelere fuerint deprehensi, ι.9Ut edant rationem torporis, atque legnitiae;& similia inde passim diserte lesuatur. omnia utique satis ostendunt ab una
parte , quanta Hierit in Numerariorum genere grauis, dc odiosa nequitia. Qiae ne Actuariorum adhuc amplius excreiceret Consortio , Arcadius. & Honorius Imperatores , L ne diutiils C. de n merari f., stricte Pretceperunt: ipsos octuariosa Numerariolum societate omnino discedere; quia Numerariorum, videlicet, iactionibus,& tumultibus opportunos maxime sese praeberent 3 ut caeteroquin opportuni fuere , t cste Sςxto Aurel. Victore apud lac bum Gothostedum in C. .Theodos p fato M tis omme N egis I Tantum inquit Actu ri riorum in exercitu factiones vigent, ut is, arduum pςtentibus , militia patraretur. ,, Genus hominum , praesertum hac temperi state, nequam, venale, callidum, sedi- , , tiosum, habendi cupidum, atque ad pa ,, trandas fraudes, vclandasque quasi ab na-
,, tura factum, annonae dominans , eoqueri utilia curantibus , oc fortunis oratorum
, , inst stum, ptudens in tempore his largien- di, quorum vecordia, damnoque opes
imperatores idcirco alia ex parte ) ad-s uersus Numeratiorum fraudes, versutias, sutelas, quibus in damna Reipublicae tributorum rationem, dc exactionem torpore, de rinitia negligebant; vel infirmio,
res per collusionem praegrauabant, has cautiones, mulctasque commiserunt: nimirum, ut conditionales essent, C., ο numer. ι.7. o s. dc conditionis vilio. ris, die. L 7. Ο II. Sic ut si publicas rationes lacerassent ι reque exigente , tormen torum conditioni,tormenta aculeis, atque lueerationibus subiacerent, I. q. 6. r. p. σIl. seu per tornumta fraudes eorum detegi possent, ι. 7. imo, dc inde factum. ut exacto nondum osticio cingulum militiae adipisci non possem, ιγ. σ3. quod mutatum a Valentiniano Seniore , quoad
numerarios praefecti praetorio, Li I. in item, ut maioris iiii litiae dignitatem ambire, seu assequi vetarentur. I. 3. Quin , dc donac. sticoruna militiam affectare vetiti, ι. vlt. durante Dem Ossicio quicquam emero ,
vendere vetabantur, ι. damus, L priηcipes , l. omis, L namerarai ιις. de ηs , quae adminis.
quarum prior iungenda est, L 4. Me titulo, postrema, L I3. ob eandem causam , dc biennales tantum erant, ι.ε. postea quinquennales, i. o. ct s. tandem triennales, L 9. G. vlt. linitoque ossicio, uno anno vacare . 5 ia prouincijs residere eos oportebat, ut incursantium querelas exciperent, t.6. quod hiennio postea immutatum . i. o. eundeinque a tum appeteri
Nec propterea Geometrae ut ad altei oram Mathesis sensim descendamus speciem quibus in finium regundorum iudicio Cuιb. 3.tit. 39. l. 3. agrorum possessionumque commissa est mensura; exinde alliciuntur pudore, retrahuntur ignomi. nia , crubescunt dedecore , dum item iniqui cupidine lucri , auaritieque impulia , blandas fraudes, malosque interdum non semel nituntur adhibere dolos . Est quidem malus dolus ut docet fingelicus 2.2. q. 3 3. per tutata in vitium Prudentiae per excessum oppositum . Quia Astutia , S gacitas, Dolus, Fraus, Jc id genus alis , falsam prudentiae prae se proiecto D runt imaginem. Atque ideo 1s de odio malo Li. is tu prim. inquit Vlpianus: Dolum inaliam ,, Seruius quidem ita definit: Machioatio. ,, nem quandam , alterius decipiendi causa. is clim aliud agitur, dc aliud simulatur. Et
is subinde addit; Labeo sic desinit: Dolumis malum esse omnem callidatem, fallaciam, is machinationem , ad circum niendum ,
is sallendum, decipiendum alterum adhibi. tum ἔ Quae omnia quandam sapiunt salis tem carnalem prudentiam.
Verum enim vero, his parum, vel ni-1i hil obstantibus, hoc unum indubitatum mani aeste recipatur, quod Fraudem, ni mirum, dc Dolum mundo, oc hominibus Avaritia peperit. Qis de re , 3 l. moras.
cap. II. eas D.Gregorius, inter auaritiae filias mouidὰ disposuit. Cuius rei causam
. a. q. IIs . art. s. astabre adduxit Angeli. D cus, dicens: Quia cum auaritia , super- , , fluus sit amor habendi diuitias ; vel excori diu in retinendo; dc ex hac parte orituris obduratio contra misericordiam: vel excedit