Godofredi Hermanni Epitome doctrinae metricae

131쪽

DE VERSIBUS DOCHMIACIS.

6. 265. Rarius duo trochaei sic inter dactylos medii sunt: ut in orest. 180.

Et alibi. . 266. Saepe etiam dactyli in arsin terminati praecedunt dochmiacos. Eurip. Hee. II 02.ὴ Σεψιος ἐνθα πυρος φλογέας αφίη

Denique interdum etiam spondeus nunc praecedit dochmium, nunc mediis dochmiis inseritur. Aesch. S. ad Th. 78. Eurip. Troad. 263. θρευμαι - φοβερα μεγά πη. ταυταν - τψ παλος ; on. 1499.

καταδεθεισα σαν - η χαν- απέβαλ ν, τέκνον. Qui spondeus videtur trochaeus Semautus eSSe.

Ρraeterea etiam duae, tres, quattuor breves syllabae modo praecedunt dochmium, modo medios inter dochmios collocantur: quae quo numero sint, saepe ambiguum est. Videntur autem et hae syllabae, et, de qua modo dictum est, dactyli, tum etiam trochaei aliorumque quorumdam numerorum cum dochmiis consociatio, e para cataloge, quam musici Vocant, explicanda esse. Hanc ex iis, quae Aristoteles Ρrobi. IX. 6. Ρlutarchus de musica p. II40. F. et II4I. A. et Hesychius in καταλογὴ dicunt, genus canendi illud fere fuisse

132쪽

LIB. II. CAP. XLI.

colligimus, quod hodie recitativum vocant: quod quoniam 8olutiorem habet compagem numerorum, aptissime modo per incertam illam brevium syllabarum titubationem, modo per Ientam remissionem numeri dochmiaci in exitum spondiacum, modo etiam per instabilem dactyli trochaeive ante dochmios incessum exprimitur. Et dactylorum exemplum in primis accommodatum est ostendendae ex firmis certisque numeris transitionis in debiles illos et solutos numeros paracataloges: ut in Phoen. I M.

. 269. Et duae quidem syllabae breves quum praecedunt dochmium, videntur eae solutio esse nudae araeos, metrumque esse illud, de quo dictum β. 25l. Euripid. IIacch. I16l.

Vide Elem. d. m. p. 281. Seq.

Tres breves syllabae ambiguum est, utrum iambi antrochaei solutio sint, quando uterque pes iungi dochmiis solet. Vt in Phoen. IMI. ed. Ρωs. εχεος, - ἔλεος si Φολε μα-ος δειλαιας.

133쪽

DE vERSIBUS DOCHMIACIS.

ambi loco positas sunt in Iphig. Aul. I 475. Ibi 0.

Etiam quattuor breves syllabae ambiguum est utrum pro amphibracho, qui interdum dochmiam praecedit, an pro dactylo ponantur. Amphibrachi eas locum tenere argueret Aeschylus in persis 269. 275. τα πολέα - μλεα παφιιι γῆ, αλίδονα- σωματα πολυβαφῆ, nisi ibi exquisita in cod. Ρaris. exstaret scriptura αλιδνά, congruens cum πολλα, quae librorum in strophico versu scriptura est. Plerisque in locis non videtur dubitari posse, quin elegantius pro dactyli solutione habeantur: ut in Agam.

. 272. Quinque denique breves syllabas Cretici solutionem esse, iam supra observatum β. 259. . 273. Ex Latinis poetis solus Ρlautus, sed is quoque raro, dochmiacis versibus usus videtur. Ita in Menaechmis V.

6, s.

f. 274. Sed apud hunc etiam Bacchiaci versus dimetri catalectici inveniuntur, qui quod mensura eadem qua dochmii sunt,

134쪽

LIB. II. CAP. XXII. cavendum ne eum his confundantur. Non enim videntur

dochmiaci esse. De his infra dicetur 6. 282.

De versibus Bacchiacis. q. 275.

Bacchia cum numerum veteres metrici ad genus paeonicum retulere, ut secundi quartive paeonis contractione natum. Nos eum propter iambicam anaerusin trochaicis numeris adiunximus, licet re vera spondiacus sit cum macrusi iambiea. Merito enim displicebat antiquis numerus amphibrachi, si iteraretur, propter nimiam debilitatem. Quare ut eum roborarent, trochaeum in spondeum mutarunt. Νon multo melior est numerus palimbacchiacus, a quo pariter abstinum runt, licet hunc ut virilem et gravem laudet Dionysius Hal. de comp. Verb. p. 226. ed. Schaes. hoc exemplo usus: σοι Φοῖβε Μουσαι τε, συμβῶμεν.

Graeci versibus Baechiacis, Hephaestione teste, nec saepe usi sunt, neque ut diu hunc numerum continuarent. Affertis hoc exemplum: ὁ ταυρος δ' εοικεν κυρίζειν τι αρχαν 'φθασαοος δ' ἐά ἐργοις πρonηδησεταί νιν. Ac sane vere dicit Hephaestio. Omninoque, praesertim apud tragicos, valde dubium est, ne qui Baechiaei dimetri vel

135쪽

DE VERSIBUS BACCHIACIs. I in tetrametri reperiuntur, dochmiaci potius hypercatalecti sint. Aesch. Ρroni. Itb. τίς σχω, τιὸ οδμὰ προς-α μ οφεγγm. . 277. Romanorum et tragici et comici multum usi sunt versibus Bacchiacis, et quidem plerumque ut multos continuos ponerent. Mensura Bacchii legitima in mediis versibus haec est:

in fine versuum haec:

Sed Latinorum liberior prosodia et longam anacrusin fert, et disyllabam. Ac disyllabam Ρlauius plerumque in primo tertioque pede tetrametrorum, i. e. in cuiusque membri, quod ex duobus pedibus componi solet, initio admisit; interdum etiam in secundo, quartoque pede. In Aulul. II. l, 4. 5. guamquam haud falsa sum nos odiosas flab i. nam multum Loquaces merito omnes hab mur.

Men. V. 6, 6. morito hoc nobis tu, qui quidem huc Dener muRAmph. II. I, I5. tun mri Uerboro, aredes Aertim iuri cari. Poen. I. 2, 3I. 3Oror, cogit amabo, iton nos er/G rL. 6. 278. Vsitatissimum genus tetrametri gniit, qui in sine secundi pedis caesuram habenti Saepe tamen ea negligitur. Plautus,

136쪽

LIB. II. CAP. XXII. qui valde delectatus est hoc metro, interdum mediis tetrametris dimetrum inseruit. Aliquando etiam iter olisionem duos versus copulavit, ut in Ampli. II. Laaim parva Ma sat volu tatum G oua aequo in actate agunila, Pras quam quoia moleatum ἱδt.

. 279.

Videntur hi tetrametri interdum clausulas habere ex iambico dimetro catalectico, ut apud Terentium Andr. m. 2, 4. quod itisai et Ears bibors et quantum Peruvi, dato; mox ego huc retistior. Vido Elem. d. m. p. 299. Nisi ego delendum.

Apud ΡIautum saepe in eadem feena nunc Bacchiaci versus, nunc Cretici inveuiuntur: ut in Rud. l. b. Vido Elem. d. m. p. 207. Cuiusmodi in locis cavendum, ne c0nsundantur, quia unius syllabae accessio detractiove interdum iacit, ut idem versus et Creticus et Bacchiacus videri possit. Ita exempli caussa dubitari potest de fine Pseudoli. V.

Interdum Bacchiaci videntur systematis continuari, ut neque syllaba anceps in fine versuum locum habeat, et vocabula inter duos versus dividi possint. Varro περὶ εξαγωγῆς apud Nonium p. 336. guemnam te s33s Moram, ora gui mauu corporis feroidos montium meria lacua acinguinis, tequo Mea levas orreo μεε.

137쪽

I DE VERSIBUS BACCHIACis. IMIta comparatus videri potest finis Ρseudoli: v. 1 lem. d. m. p. 303. se l. nisi eo in loco Cretici latent. V. 6. 280.

f. 282. Memorabiles sunt apud Ρlautum Bacchiaci catalectici, qui ultimum pedem iambum habenti Ac primo dimetri, qui

quum mensura pares sint dochmiis, v. q. 274., tamen Bacchiaci potius videntur esse, tum quod consociati cum his inveniuntur, tum exemplo tetrametrorum. Sic in Persa V. 2, 28. 30. Per , Ni Omoraa. hoc, Mno, tibLGItido, ut Iubre, flertia dum hinc abeat. Diddane, ut tuis distis pares ν .

. 283.

Tetrameter catalecticus in eanticis apud ΡIautum iunctus invenitur acatalecto: ut in Menaechm. V. 6. vectam- bono servo M δει, qui rem Aerilem procurat, vidis, coco ut, cogitat, ut abaonte flers atio rem fierέ d Φ ter

138쪽

De numero dactylIco. β. 284.

Dactylicus numerus eodem modo, ut trochaicus, genera habet quinque. Ea haec fiunt:

ZOO- . . dactylicus. vivi L. - anapaesticu S. Οὐ- choriambicus. Ionicus a malis re. D. Ionicus a minore.

f. 285.

Rhythmici veteres numerum trochaicum διπλασιον, dactylicum ισον vocant, quod in illo duplex tempus ad simplex, in hoc duplex ad duplex, i. e. par cum pari c0mparetur. Verum non omnes numeri dactylici hanc comparationem habent, sed in quibusdam, ut in heroico versu et anapaestis cliis, longa syllaba, quae in arsi est, αλογος, i. e. irrationalis habetur, ut quae paullo brevior duplici tempore sit. Eamque ob caussam in his generibus arsis non solvitur in

duas breves, quum contra in ceteris saepe fulvatur. Diqiti Corale

139쪽

LlB. II. CAP. XLIV. DE VERSIBUS DACTYLICIS. IM

CAP. NA V. De versibus dactylicis.

f. 286. Dactylici versus ex ordinibus periodicis constant. Et alii quidem eorum per dipodiam incedunt, alii Iongioribus

ordinibus variantur. Νon autem dipodia in dactylicis versi. bus, sed unus quisque pes metrum vocatur, antiquissima appellatione servata. Vnde quot pedes, tot metra numerantur: ita ut tetrameter dactylicus mensura par sit dimetro anapaestico.

. 287. Mensura dactyli quum ex numeri legibus haec sit,

tamen in plerisque versibus dactylicis iantum dactylus et Spondeus usurpantur: in perpaucis et raro proceleusmaticus veI anapaestus: qui pedes in his iantum dactylicis videntur admitti posse, quorum arsis non habet mensuram irrationalem: v. o. 285. Quare ab heroico versu et pentametro elegiaco, aliisque generibus, logaoedicis maxime, exclusa est solutio arseos. Omninoque haec solutio, sicubi invenitur, dubia sere est, nisi in nomine proprio, ut apud Pindarum Isthm. IV.

β. 2M. Catalexis dactylicorum duplex est, in monosyllabum, et in disyllabum: ut,

140쪽

II0 . . t LIB. II. CAP. xx Acatalecti, nisi in systematis, ubi continuatur numerus, dactylo, non spondeo finiuntur, ne catalectici in disyllabum videri possint. . . ''

De ingenti multitudine versuum dactylicorum usitatis. simi hi sunt. Di me ter catalecticus in disyllabum, qui Adonius vocatur. Aesch. Ag. 166. τοῖςδ' διιοτ υνον. Quo in versu non solet dactylus in spondeum mutari. Integra hoc metro carmina Sappho scripsisse dicitur, ni refert Terentianns Maurus p. 243l.

6. 290.

Di metor acata lectus sere in systematis coniunctus cum tetrametris invenitur.

Trimetro catalectico in syllabam saepe usi poetae. Archilochus:

f. 292.

. a L

Trimetri ea tale elici in disyllabum exempla exstant apud Soph. Trach. I 2. πολλα γαρ τ ακtas ct τος ξ Mτου η Βορέα τις