장음표시 사용
121쪽
ror L E X I c o Nis praevidentem futura is quorum consensu intelligimus voces hasce pro Hebraicis adprobari . His adstipulatur Symmachus , qui voces has vertit ΣΑΦΑΘ ΦANI1; quarum prima vox est a
Saphat iudicare , unde Σο43OS sapiens .
At contra Vulgata, cuius auctoritatem religiosissime sequimur , voces esse Aegyptiacas manifestissime innuit, cum ad Aciliorem intellectum interponendum esse duxit parenthesim, lingua Ae- raptiaca', conveniens enim fuerat , ut Rex Aegyptius Aegyptiaco titulo Regni Praesectum decoraret . Sed in ipso Aegyptiacae linguae sono
vim Hebraici sermonis facile inveniemus ; nam Zaphan aliquando abscondere, aliquando fervare significat, ut Psalm. 3I. 2o. is quam magna , , multitudo dulcedinis tuae, quam abscondisi ti- mentibus te ,, littera Hebraea, quam sequitur Caietanus, grammatice habet si quam multa boni- ,, tas rua , quam servasti timentibus te ,, Nam hic abscondere metaphorice dicitur ; nam qui servat, abscondit. Iterum in hoc sensu reperitur Pro Verb. 27. I 6. ,, Iut retinet eam mulieremis litigiosam quasi qui ventum teneat is & sensus,, est : sicut ventus includi non potest , retineri, ac ,, servari , quin difRuat; ita nee mulier litigiosa ,,
Hanc notionem huius vocis , qua servare significatur, retinuit dubio procul lingua Cophtica, quae TZaphat Pallaneali in versionibus explicat ,, PD-tem , Phane . A Uotem vero est Graecum ΣΩΖΩ, seruo, & ΣΩΙ ΗΡ Servator. Altera vox Pabaneah, quam Cophtitae vertunt Phane, nihil commune habet cum Graeco QANI Zn pareo ; unde ΦANΟΣ πparens ; sed illi potius respondet altera VOX pariter Graeca, sed ocultioris significationis , ΦΛNHTA , qua Orpheus in Hymnis
122쪽
nis vocat Deum illum Primogenitum ovogenitum, nempe ex Chao, hoc est universum, quod caelum, & terram complectitur: quem etiam Pana nuncupavit in altero Hymno. Pana voco fortem Mundi integrum Caelum , ct Mare, o Terram omnium reginam , Et ignem immortalem ; ilia enim membra sunt Panis. Hinc sacile intelligimus Pallaneah recte Mundum significare, Coplitis Phane Graecis ΠANA, ut innuimus in Pan . Quapropter in utraque voce Aegyptiaca, servata Uulgatae explicatione , primaevae linguae originem cognoscimus . TEOHAN. Nomen urbis, in qua Moysis prodigia spectata sunt, ut constat ex Psalmo 77. I 2.& 4r. Aetate Isaiae, qui illius malitiam obiurgavit, fati inferioris Aegypti metropolis , haud longe a Ramo Pelusiaco, Graecis, & Latinis Tanis , Chaldaeis Tanes , Phoeniciis Soon , quod
maxime accedit ad Hebraicum TZohan. Vtra vox fuerit antiquior, desinire non ausim. Favent pro Hebraica antiquiora omnibus Graecis testimonia; nam & Numer. II. 23. legimus urbem Chebron exstructam septem annis ante z v -Τgohan Migraim , cuius auctoritas omnia Graecorum testimonia antiquitate excedit , & auctoritate: nec video , cur Moyses Aegyptiacum nomen Aegyptiacae urbis debuerit immutare. Crediderim igitur nomen a Graecis usitatum, posterius esse. Primaevum esse puto a TZahan , quod non modo significat translatum, sed etiam divisuram, quae notio optime congruit huic loco , in quo Nilus dividitur, adeo ut tradat Herodotus alteram ex
Nili divisionibus, Tanicam nuncupatavi. Toris vero
123쪽
ro 4 L E X I c O Nah alia notione petita est , & ipsa Hebraica; nam Nata Tene aliquando significat borreum, ut Deuter.
28. q. ri benedicta Taneha horrea tua, at- , , que reliquiae tuae is; ita enim hanc vocem vertit Divus Hieronymus, sensum magiς, quam liter alem potestatem, secutus. Id vero nomen ei loco obvenit , non modo ob soli ubertatem; verum etiam, ut coniicio, propter horrea a Iosepho constructa.
MENus. Dictio Graecis ignota, quibus ΑΦPO-ΔITH, ΚΥΠΡΙΣ, ΚΙΘEPEIA. Latuit diu etiam
Romanos, ut constat ex Macrobio Saturn. Lib. I. Cap. I 2. Varro Consentit, affirmans nomen is Ve-
,, neris ne sub Regibus quidem apud Romanos, ,, Vel Latinum, vel Graecum fuisse , , Immo Pausanias Lib. i. tradit antiquis Graecis etiam fuisse ignotum; sed ab Aegeo e Phoenicia, & Cypro in Graeciam translatum . Tuscis id nomen Vendra fuit, ut Constat ex antiqua patera, redoletque origine Hebraicam ; nam mu- Ben-Thara fila maris ;quippe mu Thara notat humiditatem , unde Graecis TAPAΣ Neptuni filius. Hinc Tarsus omne fere urbes maritimae, & Tarsisc mare. Illius, portus. Multa quoque Dearum nomina ab eadem voce ra Ben composita sunt , ut Bendis Scytharum, Bentesicime Neptuni silia, apud Philostratum , & alia plura . Haec in testimonium Hebraismi Aegyptiorum festinanter adnotasse lassiciat, multo plura collecturis , si per otium liceat, & publicas solicitudines, inter quas haec veluti raptim adnotata sunt, ut e X iis viam veluti sternamus alteri Tractationi de Hebraismo Latinorum, quam in gratiam Etrusca Iinguae brevi in lucem prodere meditamur.
124쪽
I. De aebeneo Iovis signo duplici ferto coronato. LI. De Nummo aereo Balleorum.
125쪽
r eupatoria ad Socios Columbarios, quibus eu-LΝ eharsici loco Iucubratiuncula haec inscribitur, quod in eorum Coetum Auctor cooptatus sit. II. Singulare Ailium Iouis duplici serto coronati derifcribitur. Sambolum ex eius manu delapsum per coniecturas inquiritur ; comparatur cum alters Milio Muset Carpinei, cuius occasone aliqua de Laribus observantur.
1 I I. Statuitur Milium boe ad Iovem potius, quam ad
IV a Ratio adducisur eur Iovi duplex eorona in hoc atheneo Agillo adtributa st.
coronae temporariae Diis additae in eorum solemniis . v I. Sacrorum certaminum victores, ct triumphavies eo-ronas flbi detractas in Deorum capita transfe
v II. Vbi uero semulacra prae altitudine ἰnaecessibilia essent, coronae ad eorum pedes , vel in snum de
v III. Huius seisii pretium commendatur.
126쪽
lVod me hominem alienigenam, & vix
rumore tenui vobis de nunciatum , in Coetum vestrum cooptaveritis, & a
mantissime complexi sitis, SODALES NOBILISSIMI, AT E DOCTISSIMI ; non tantum gaudeo , quam erubesco , tali impar beneficio; quum praesertim acceptam gratiam MVTVIs non valeam OFFICIIS compensare. Quicunque tamen sm, ex quo unum vestrum esse voluistis, parebo legibus communibus , & quos coram adire non possum , per Epistolas frequentabo. Et quidem opportuna scribendi occasio nuper mihi oblata est, quum praecla rissi-
127쪽
rissimus collega noster GORIUS veteris s illi aerei imaginem, quam ipse ex Museo lectissimo V.
promtam, eiusque cura egregie delineatam, ae reae tabulae diligenter incidendam curavit, atque
ut ipse identidem solet , mihi obiecit contem plandam , atque explicandam; quod ubi, ut mei moris est, ex tempore praestitissem , constitui lucubratiunculam de eo exaratam, Vobis sistere, ingens iudicium vestrum in primis eXpectans, quo adnuente, periculum publicae lucis non formidabo .
II.c I melium igitur hoc, cuius duplicem adspectum
M producimus hominem harbatum repraesentat, unico pallio obvolutum, dextero brachio exser eo , ac pectore , & ventre nudo , quae forma quantum a paganico cultu, & hominum usu recedebat , eo magis pertinebat ad divinum . Siciplerumque Serapidem , Aesculapium , ac Saturnum expressos intuemur, potissime vero ipsum Iovem . Dexteram vero eo gestu protendit , quo Consulum , atque oratorum simul acta chartam involatam constringunt; quod insigne erat professionis vel dignitatis. Vbi vero novum hoc ornamentum in signo Numinis admiratus sum, in mentem
subiit id minime habendum esse singulare, quum tale quid manu contineat celebratissimum illud Μuset Carpinei sigillum litteris Etruscis adorna tum , quod idem immortalis nominis Socius noster Gorius illustravit Mus. Etrusc. Tom. I. Tab. XX. in quo Larem domesticum mihi videor de-
rehendere, quem veteri religione sepositum , Mupra familiarem modum deveneratum, Paterfamilias
128쪽
Iias in loco aliquo publico adiecta dedicatione
consecraverit ; quae una mihi causa ocςurrit, cur hae imagunculae inscriptionibus ab Antiquis notarentur, quae in priVato Larario inanes futurae erant. Constat vero Lares domesticos noumodo omnem ornatum , sed & vultum excepisse; quum aliquando sub specie infantum , quandoque iuvenum expressi sint et quin immo aliquando. 6ζbarbati, aliquando inermes, saepe saepius armati , & insigniter cristati nobis occurrant. Inter Cetera vero Ornamenta , quae ex omni paene ha-minum exercitio expetita Laribus donabantur, nullus ambigo quin aliquando etiam volumina illis adtribuerentur, & in eorum manibus eringerentur , tanquam album familiae , cuius praesides e-Tant, custodientes: quum alioqui scia inus prope Larium forulos tabellam suspendi consuevisse , in qua tot clavi infixi erant, quot numero homines in familia numerar*ntur ; quam caeremoniam in Notis ad Vasculariam Etruscam luculentissime demonstramus. Venia tamen mihi sit, si longius quam par erat, ab argumento aberravi, quum praesentis imagunculae cum Etrusca aliqualis similitudo coni q-cturam de illo meam, vel ab invito, eripuerit: quum ceteroquin icuncula illa eximia inter ignotiora monumenta censita sit, & usque adhuc Ignobro Deo fuerit adtributa.
Ymbolum vero, quod in huius sigilli manu eon -- tinetur, pugillar ne st, aut aliud quidpiam simile, imino an integrum sit, seu potius alicuius instrumenti aetate corrupti vestigiam , definiri non potest, nisi prius quale Numen hic referatur , coo
129쪽
DISSERTATIOstituamus. Saturnum in eo expressum esse minime crediderim , cui semper senilis adspectus, & truculentior adtributus est. At contra huius simu- laeti species mediam refert aetatem, & quam dam cum maiestate venustatem. Serapis semper modio instructus cernitur, tanquam praecipua ODsieii sui dote, & tricipite monstro e latere posito semper munitur. Aesculapius Ornatur semper baculo serpentigero, cuius nulla heic vestigia, vel adminicula adparent, quae fere semper supersunt in hisce signis, quae unico opere fusili una cum
propriis parergis ducta sunt. Quin immo huius
fgilli manus ita composita est, ut si virgam Aeseulapianam illi vel invito adiicias, constare nunquam poterit . Quapropter neminem video, qui potiore iure hane imaginem sibi vindicet, nisi forte IUPITER solus, cui & vultus convenit, &pallii forma , & caligae, insuper & corona geminata . Pergo nunc ad gestamen, quo eius dextera insignitur. Hoc vero assequi facilius esset, si viri docti. qui antiquarium orbem adhuc illustrarunt, potissimam illius partem , scientiam nempe sigillariam aliquando diligentius coluissent .' puto enim tot, &tam varia symbola unicuique Deo fuisse adtribu ta, quot varia nomina illis adcensuit Antiquitas Anne putamus Iovem Tribulem , qui diFATΡΙΟΣ
dictus est, & αEN OL, hoc est Hospitalis, eodem
habitu ac Fulminantem expressum fuisse ξ non quidem ut ratio suadet , & evincunt coniecturae pQuapropter si imagines illae nobis innotescerent, quibus ea ad tributa explicabantur , diversis sane symbolis ornatRe nobis adparerent, quod de Da pali Iove, ac Sereno in priore Lucernarnm libro monstravimus . Nulla igitur ratione prohibemur credere, Iovi Curiarum Custodi volumen
130쪽
areributum, in quo Contribulium nomina signata essent: nec magis ibo inficias , Hospitalem , ossicii
signum, tesseram detulisse. Ne vero a communi bus Iovis ornamentis recedere videamur, liceat etiam coniicere virgulam , quam hic continet, esse vestigium fulminis , cui longa aetas geminam de traxerit cuspidem, & intortos ignes: si denique sceptrum, seu manubrium paterae eX eo genere. quo Etrusci utebantur. Quidquid si, cui manus dispositio non repugneti omnia ad Iovem pertinebunt.
QVod tamen sigillum hoc nostrum maxime com
mendat, illud est, quod duplici Corona exornatur , unde nomen illi derivamus. Harum inferior ex solido circulo constat, qui ex auro in texto, seu purpura constare solebat. Strophium adpellat Plinius lib. xxi. cap. a. ubi de Coronis disserit is Tenuioribus utebantur Antiqui , strophia υ- pellantes , unde nata stropbiola. suin di vocabulum ipsum tarde communicatum est inter sacra tantum, er bellicos bonores, coronis Dum nomen vindicantibus is quod etiam colligitur ex Festo in Iemnisi ,, Antiquissimum fuit genus coronarum Ianearum . Hoc vero gestamine Iupiter plerumque decoratur in Graecorum nummis, & signis ubi- ue terrarum diffusis et quamquam ob peculiarialius attributa aliquando adpareat laureatus. Adeo vero transit strophiorum usus ad sacra, ut Sacerdotes , quod hoc veluti filamento caput prae- Cingerent , ut plerisque placet, Flamines dicti sint. Sed praeter hanc insignem Iovique communem Coronam, quam ab artilice immobilem reportabat,