장음표시 사용
761쪽
s Aliquod dubium est: antam cibaligationem inducat hoc praeceptum M.
nus asserunt, illos solum peccare moris taliter, i dieb festis Mιssam omittunt ex contemptu vero, vel saltem interprintativo; qualem dati censent, quando si
ne causa legitima quispiam ad non audiendam Mistam in talis assuescit: illos vero, qui Missam omittunt sine causa, vel ex imbecillitate, vel ex passione, vel ex negligentia, seu pigritia, dum absit
contemptus , vel consiletudo, putant peccare venia litet. Probatur, nam hoc Praeceptum non videtur cum maiori rigore receptum. Multi quippe sunt secu, Iares inquit Ru haraua supra qui quan
doque Μ ssam cie Dominico' non audiunt nec tamen propter hoc reputantur, peccare mortaliter, necati Episco. Pis carpuntur,aut corriguntur.
7 Dicendum tamen est, hoc praece pium ita grauiter Obligare, ut ex geneare suo mortale peccatum comm ttata. qui semel, aut iterum sine causia millain omittit, quamuis absit Omnis contem Ptus,aut consuetudo. Nam ex suo gene re materia grauis eii, quae pertinet ad virtutem Religionis, di ad cultum diui num , &in particulari sacrificium inte. grum , vel eius Omissio satis grauis apparet , quare volunt audiendi Massam .mb mortali pariter obligabit . Quod si Missam integram omittere sine causa
non esset mortale,nec ratione consuetu
dinis redderetur mortale peccatum , si quidem plura venialia non esticiunt unum mortale, nec sola consuetudo susficit ad contemptum laethalem , alias mendacium ex confitetudine prolatum esset martale critnen. Ita S. Antomnus,
gundevir mersasupra. Nec esset tutum oppositum. S. Quare praxim adductam a Richa do negamus apud timoratos reperiri ;quin omnes Fideles sanae mentis communiter iudicant, frauem esse culpam ex genere suo , missam omittere sine causa. Poterit autem esse leuis, vel ex Ie uitate materiae,si paruam missς partem quis omittat de quo dicemus infra,P vel inaduertentia, vel ignorantia leuiter culpabili . Quo reduci potest, quando quis putat se susticientem habere causam excusationis ex errore leuiter culpabili , quod notarunt ιGaans , σHenriquee, & sorsan id solum intendit
88. IM.t.In praxi dissicile disteriai,quan. do sit ignorantia, vel in aduerrentia, vel
error leuiter , aut grauiter culpabilis, Beexpendendas esse circumstantias pers
nae, dubiique suborti, &negligentia mi discendae veritatis. Quod omnibus prae ceptis eli commune. 9 Hinc fit primo, non esse relinquenis dam in festo Missam ob concionem per 'se loquendo. Nam audiendae Mistae datur praeceptum , non autem audiendae concionis. Angelua νbino Fersa nRm.4F.
dixit, eum in sesto non possunt audiri simul sacrum, & concio, potius audien dam esse concionem. Quia Ius in cap.
paliter attendit auditionem concionis N potissimum ob audiendum Dei verisbum , & scripturas Sacras praecepisse videtur conuentum Fideliu in in templis, di auditionem Missae. Io Hanc Angeli sententiam acriter re
talant ΞΜare . ,γ' Fvunaeeta supra; fa tentur tamen per accidens in cassi raro
v.gr.si quis instrui non possit in fide,dum indiget inlimctione,vel ab haereticis defendi, nisi concionem audiat Doctoris. Cassi
762쪽
Catholici , posse talem excusati ab audiendo sacro, sicut propter alias causas minus urgemes , Ac forsan in hoc calaloquitur Angelus,qui numero praecedetilocutus ruetat de nescientibus necessa. ria saluti, et ipsis imponit obligationem audiendi concionem in die festo. Iura illa citata , vel loquuntur similiter in isto casu, vel damnant sodum egredientem Lconcione cum aliorum scandalo, vel exeontemptu , sicut explicat ipsemet --
ri Fit secundo, posse Pontificem in . hoc prςcepto dispensare valide sine cau. fa, licite cum illa : quin etiam Episto-Pum : Vix tamen reperitur usus talis di-sipensationis. Quia dilpensare cum alio quo, ut in tota vita, vel per longum tem pus M.ssam non audiat, quamuis audire posiit , numquam, videtur, fore conue. niens secundum praesentem statumia setiam ii quis velit vitam agere lolitariam. Ut autem interdum ob aliquam causam omittatur Missa rarisii ne continget cxped. re dispensationeni. Quip. pe tot a stignantur a Doctoribus caulae sufficientes ad omittendum sacrum sine dispensatione, ut aliam Obtendero dispensationi videatur alienum ab animo religioso. Sic StiayeL, ST Fagkndeia
Quas personas obtiget hoc prace-FIum 'I 2 Upponimus,laec amentes, nec in O nueles, nec Catechumenos hoc praecepto Missam audiendi ligari. Quinniam a mentes, & quotquot via rationis carent, non sunt praecepti capaces . Infi. deles non subduntur Eccletae legibus, imo nec Catechumeni, priusquam haptizentur Quare nec ad proprium Misesae sacrificium admittuntur , sed solum ad Missam Catechumenorum usque ad offertorium, ut constat ox Concatio Carin
chumenorum Missam audiendam obligantur, Τum ratione dicta, quia no dum sint capaces talis obligationis , dunon sunt baptizati;Tum etiam quia qui non obligatur ad substantiam actus,nec ad ea,quae sunt accidentaria, potest Obdigati. Sic Doctores communiter. Guos sequutitur Suar. νοm.3. avim. 88.seu
ta omnes fideles adultos baptigatos sui compotes hac lege per se loquendo
teneri , dixi missepramun. 3. cum comomuni sententia . Quamuis enim cap. 'fllas de solis Rcularibus loquatur, ta men alia Canones aeneraliter loquuntur,ad omnesque Fideles extendunt ob ligationem , di sic habet communis Ec. clesiς praxis. Forsan etiam per *culares intelliguntur in eo tintu, qui non sunt Sacerdotes. Nam hi celebrantes sati faciunt huic praecepto, quia persectius
Missam audiunt, quam assistente S. D a a Suareesupra vicens, esse per se notum.
Addo,nullam esse legem uniuersalem , quae frequentiorem auditionem Milia prς scribat Clericis et Religiosis, quam
coeteris Fidelibus. Λt ex particulari comstitutione , vel regula iuxta cuiuslibet Religionis institutum obligari poterunt Resulares . Clerici quoque ratione Bevnetici, nonnumquam tenebuntur fremquentius celebrare, vel assistere Missae.
tur illis praeceptum dicenda,vel audiendi quotidie Missam. ut notant Suari r Fria
4 Dubram est. Quo aetatis anno Fbdeles incipiant hoc praecepto ligari Z S
docent , pueros non statim ae haben cvsum rationis obligati praeceptis , aus
763쪽
eensu cis Ecclesia, sed ab anno duodeci.
mo, vel saltem undecimo. Fundamen. tum esse potest, quia plenus rationis v-sus usque ad illam aetatem non solet adinuenire, nec Ecclesiae benignitas tam rigide vult obligare pueros optima rationis luce; cuius signum estiquoduiret impuberes non confiteantur in quadragesima, non incurrunt censurum, nec dein clarantur excommunicati .as Communis sententia censet, Pue ros , cnm ad usium rationis perueniunt quod communirer septennio comple
pto Missam audiendi, sicut, & aliis E ciesiae praeceptis praeter communionis.& ieiuniorum legem. Ita de praeceptis Ecclesiae generaliter docent Soch.tibro
Probatur generali ratione. Quia puer habens rationis vlam,iam est capax o, ligationis. Ergo,sicut obligatur lege naturali in diuina, sic etiam legibus Ecclesiae,cuius subditus est. Nec enim est ius aliquod,aut consuetudo, quae talas pue ros excipiadNec circa Misty pret ceptum reperitur aliquid speciali iure praesin.ptum,& ideo generali regula meusiurandum est , ita vi,quoties puer est capax peccati mortalis, fi per conlaqueus o ligationis naturalis colendi Deum, sub . datur etiam Ecclesiasticae legi colendi Deum auditione Millae . in Addunt isti Doctores, circa ratio 'nis usum non posse regulam generalem assignari, nam alius citius, aliis tardius illucet, ac proinde prudens huius rei iudicium in ungulis pueris ad Parentum, Parochorum , & Consessorum curam pertinere . Si vero dubium sit hie . &nunc, an puer polleat . an careat usu rationis . ante septemnium praesumi care
re, subindeque non obligari ἱ secus post
septemnium Ego dicerem quamuis anete septemnium puer habeat usum ratio. nis, nullo Praecepto iuris humani ligari, de hoe dandum esse primae sententiae. Nam humanet leges ante illam aetatem, in qua communiter lumen rationis oriri solet, non intendunt obligare . Quoniam ad ea, quae frequenter accidunt, leges adaptantur, lem Nam ad ea. f.
anie septemnium puerum,quamuis doli capacem,nullis pricepto positsuo ligari. Sed Ego distentio quoad praecepta positiva diuina. Quia puer doli capax ante septemnium,si peccaret mortaliter, t neretur utique confiteri, si non esset baptizatus , deberet baptizari , subest ergo praeceptis diurnis positivis, nec illa tib re omittens, si tunc decederet, saluar tur. Quippe leges positive diuinae, quae concernunt media salutis spiritualis, e tenduntur ad omnes capaces talis salutis obtinendae.17 Ad fundamentum Oppositum neogamus. clesiam obligare nolle suis I gib. pueros ante pubertatis annos, cum enim generaliter Obliget omnes suos subditos obligationis capaces, & pueri post septemnium communiter habeant sussicientem rationis usum ad peccan dum mortaliter, iam tune fiunt obligationis capaces, ac subinde sub generali bus priceptis comprehenduntur. Quod significat Ecclesia in cap. Omnis νιγι -qMe sexus de Paenιt. σ' remis. obligans ad annuam confessionem omnes Fide
I8 Quia tamen eap. I. st a. de delistis puerorum decernιtur, ipsorum delictia, non esse punienda poenis ordinatijs, sed mitioribus, colligunt Doctores, usquc ad quatuordecimum, vel duodecimum annum ipsos non ligati censuris. Ita
tia , quos sequitur Sochea. lib. I. Decat.
764쪽
Hota dicit, pueros non incurrere excommunicationem , donee ita persectum usum rationis habeant, ut ad communionem Obligentur.
19 Quidam iurisperiti, scilicet Abbas,
ceptionem pucrorum ad censiuras ab homine latas . Quoniam aetas puerilis non censetur sitasticiens ad intelligedum ordinem iudiciarium; quare,nec de iure citari potest, nec in iudicio admitti, vel ad augendum , vel ad se deserendum . iuxta cap.DAeruic II in 6. de, quamuis in alijs causis agere possit per procura.
rem aut tutorem, at In hac causa,quae
valde concernit animam, non potest ad hoc obligari. Cceterum ad incurrendam censuram ipso iure latam, lassicere putant aetatem coli capacem, quae scilicet siussciat ad
peccandum mortaliter.Nam in cap.5M- per eo cap. Pueris,iuncta Glossa,e.Quam. sis de sentem. excommunicat. pueri diu
euntur, si percutiant Clericum, ex cominmunicationem Canonis incurrere; sed absolui posse ab Episcopo. Drana δε- uacitat etiam pro liac sententia Pa
rrem Ar rurem. Sed hi solum loquuntur de censura Canonis ob percussionem Clerici: & hanc solam excipiunt. Castro
solutιo.88. Quoniam in illius iuribus habetur expresse; Ccateras vero censuras, vel ipso iure , vel ab homine latas in particulari, vel generaliter , putant, non comprehendere pueros ante pubertatem, sed in illis sequendam esse decisionem capιtιJ I. de uetit Queror& inde colligendam inrentionem Ecclesiae, cui tam HSis latores, quam Iudices se debent conformare. sere consonat Lay
ao Sub interdicto locali, vel generali comprehenduntur pueri doli capaces, quoniam, licet ipsi non incurrant poenam ob propriam culpam , tenentur generali prohibitione. Sle Aeto r. Dum, ster, Corduba, quos sequitur Sancti .
supra numer 8. Castra Palaus eo num
ro 9. Quod,si puer doli capax hominem occidat, irrestularem fieri , quamuis non attingat septennium , dum malistia suppleat aetatem , coIligunt a contrario sensiu ex Clementim Si furiosus, de Homicidio . Couarruvias rbs parA3. numero quinto, f. de Infante. Abbas in capit.l.de delict. ρμeror. Manuel tomo IaSumm. capit. 76. de irregular at. Cum
enim iam sit capax committendi more tale peccatum , capax etiam erit puerinae correspondentis tali delicto . Clementina quippe infantem excipit, quo.
niam occisio non est ipsi voluntaria;quq ratio plane cessat in puero doli capaci,& peccante mortaliter. a i Uerum , & fauorabilius, & probabilius est , ante septem nium expletum non incurrere puerum homicidam ir regularitatem , quamuis occidendo peccet mortaliter . Nam illa Clementi in generaliter excipit infantem , de cum sit fauor legis absque praeiudicio tertij, late capiendus est , ut omnem infantem comprehendat , idest hominem , qui nondum impleuerit septemnium , & si polleat Issi rationis . Etenim non solus rationis desectus , sed ipsa simul aetatis teneritudo, vel imperfectio potuit impellere legislatorem ad huius exceptionis beneficium insantib.
Confirmatur . Nam irregularitas non incurritur , nisi sit expressa palam in iure . Sed non est expressum in iure, quod infans ante septemnium , si doli capax occidat hominem , incurrat irregularitatem . Ergo non incur rit illam . Ita tenent Henr0ηez. , et
&sorsan in hoc sensu loquuntur Diu ister homicidium 3 . ' Sanche: supra quamuis assirmant sine distinctione
Fundamentum oppositum non urset sanam argumentum a ratione cessantea nou
765쪽
non valet , nisi negetur eausa totalis , quae non cessat in praesenti , cum maneat aetas tenera, cui simul iste fauor conceditur.
Quando preceptum istud obliger reta ueniunt Doctores , obligare praeceptum audiendi Missam, ut diximus i pranum. 3. non solum Om. nibus Dominicis , de quibus loquitur ca. Missas de consecrat.ist. I. sed etiam omnibus diebus festis , vel iure communi pro tota Ecclesiae , vel iure particulari pro hoc, aut illo loco institutis ad diui. num cultum.Cum enim nullus alius cultus positive praecipiatur pro talibus die apertissime cestiret per hoc Pontifieis
dendas esse constitutiones Synodales singularum diaecesum, nam in nonnullis praecipitur , ut observentur quinta, tisexta seria maioris Hebdomadae, lania non est necessarium; quia solius Patroni dies in singulis designati debet obseruari. Coeteri dies, qui feriati sunt quarum
darum personarum, ut Schol alticorum . vel iudicum, vel ab aliquibus ex deuotione coluntur, non obligant ad auditionem Missis, ut mani selium est, & notat Suarsupra.. Faguncu m. IT. ct aliff.. Quando festum incidit in Parascevem .i non teneri Fideles audire officium illius diei quia non eli Missa, diximus supra
hus praeter auditionem Mita ; haec sal - ain Petes primo. An antepontivel post tem debuit prscipi pro cunctis Domini- poni possit auditio Missae λ Certum est, cis & sestis Quod confirmat Ecclesia
Praxi S, communisque sensius Fidelium , ecliuticant textus in cap. Ss quia cap. μhoc cap Omnes Fristes de consecratias. I. r cap. 2.ae Parochys. Videantur Syiatis verbo Dominica quU. 1. Sua . Iar tom. 3.d 89t. 88sect. . T tom. I de Relig. tract.2.9b. 2. 4 cap. I. qui recensent dies
festos institutos iure communi, vel uniuersali more receptos, & addunt, in sin. gulis locis institui posta particularia sesia, vel Episcopi praecepto cum consensu Capituli, ves populi voto,iataque lege per Episcopum approbata. 23 Verum Vrbanus octauus die II. Septembris anni 1642. proprio motu reduxit ad minorem numerum scitata
communia totius Ecclesiae,peransitque, ut quodlibet regnum, aut Oppidum Possit unicum dumtaxat eligere Patronum, cuius sellum obseruare teneatur, nec a
liud ex obligatione possit imponi. Qua re, si quod fuit olura praeceptum aucien
cessauit, ut Liactorei aduertunt,-nuac intra die festum posse. Cum. n. hoc Prae ceptum sit affirmativum, obligat quidesemper in die stilo, donec impleatur , non vero pro toto die, nec pro qualibet eius parte: sed indisserenter pro illo tem pore,quo possit impleri. Quare,si diuersis horis sacra fiant, liberum erit, in qua libet hora praeceptum implere; quod si differas auditionem usque ad ultrinam horam , qua potest haberi Missa, iam urgebit praeceptum pro illa hora , quo niam eli ultimus terminus obligationis, extra quem non potest amplius impleri . Similiter, si Mista soluin dicenda sit
summo mane, vel prope meridiem, ve hora quapiam determinata , pro latrtempore praeceptum Obligat. verum
nec ante diem istium , dec post illum. impleri potest hoc praeceptum , qaia dumtaxat obligat pro die sesto laquam onus illius diei, quod in alium transferri.
as Petes secundo. Si quando, velitia. Dominica,vel in festo fiat ex priuilegio, vel ex iusta causa sacrum, aut mox post mediam, noctem , . aut diu post meri. diem; an eius auditione praecePtum irarpleam
766쪽
pleatur Negat Pasiviaifus de C. m. m. 8. Quoniam audire sacrum subordinatur eius celebrationi , ae subinde praeceptum etiam audiendi sacrum videtur subordinari praecepto non celebrandi , vel ante lucem, vel post meri diem, dc per consequens Obligate cense tur ad audiendam Missam intra tem pus, quo de iure communi celebrari po. rest. Ergo nec ante,nec post illud, quam .uis licite sacrum fiat,eius auditione pri ceptum impletum. as Haec lententia videtur singularis,& contra communem sensiun Doct rum, qui communiter fatentur, dum sacrum fiat in festo post mediam noctem diei praecedentis , di ante mediam noctem diei sequentis, eius auditione prς-ceptumi Mid impleri. Praecipitur enim aud mo Mime die festo, & hie durat a media nocte usque ad mediam noctem. Confirmatur,nam ex opposito sequere. tur , illos excitiari ab audienda Missa, qui non possiant in festo Missam audire, nisi vel ante, vel post tempus iuri communi praesicriptum. Quod, sis Patochus, vel ex malitia, vel ex ignoratiria , vel ex
inpotentia, quia pili res liabet Ecclesias differret aliquando sacrum mitineridiem, non teneretur populus illud audite, quod est contra communem fiensium Ita Diueser inoo M ssa a. u. I. Gennaeo mim. IO.
27 Petes tertio . An mane recedens a loco,ubi seruatur festum, & abiens ad
locum, ubi non Ieriratur, teneatur prius audire Missam ρ Al irmant Nava'.cap.
batur , quia prςceptum audiendi Missa inest a firmativum ,& obligat quam primum seruari possit, si pollea non sit commoditas illud implendi. Sic etiam habet consuetudo Fidelium valde consona cultui diuino. et 8 Negant vero teneri Sanciat. --
durat commoditas implendi eraecepti, suturus sit extra limites Oppidi, vel Parochiae, ubi festum obligat. Tunc enim in opeido suo poterat auditionem Misesiae differre usique ad illud tempus ; quam do vero peruenit ad alium locum, iam , de obligam ab illo praecepto. Non ergo tenetur ad eius obseruationem , & adsundamentum oppositum resipondent, nos solum teneri prςuenire praecepto rum Impletionem, quando manente vi praecepti, seu nostra lubiectione, sumus impe tendi r sectas vero dum intra tem
pus implendi desinimus subdi prscepto.Quippe, cum iuberis aliquid intra tale tempus praestare, subest tacita conditio, si toto illo tempore subditus suetis praecepto . Quare,si cogligerit,interim exi mi per dis ensationem, aut mutatiotis loci,vel alio modo, non tenetis,tempus exemptionis praeuenire. 29 Dicendum est in primis, sufficere,qdiscedens a loco sesti, habeas animum audiendi Missam in alio loco , qtiamuis ibi sestum non observetur, nam peril. lam auditionem satisfaceres tui terrimarii praecepto, ut notat Salasopra. Rur sus limitatur prima sententia, quando potest quis primo mane audire mistam in suo tertitorior secus, si deberet expectare meridiem, & amittere laborem matutinum in alio loco,vel occasionem negotiandi. Sic limitant Suat G Fιλ αβpr.t. Quin,etiam si possit audiri missa primo mane, post omissam eius aqdi
tionem , improbandam omissionem non esse. Censet Naidus verba M M. πη. Icπ ahy . Demum etiam antequam omittatur, non viderer damnanda talis
omissio, quia licet prima sementia ire
767쪽
magis pia, magisque tuta, non apparet obligatio manifesta . Quare secundata tentia satis est in praxi secura.
ia locum Missae semper futurum esse lacrum aliquo modo. sit tamen . Dubium primum: An ex praeceptosa crum sit audiendum in Parochiar Plures Iuristarum amrmant, & probant primo ex cap. .de Parochus, ubi statuitur, ut Dominicis,& sestiuis diebus Presbyteri, antequam Missam celebrent, plebem interrogent, si alterius Parocnianus in EecIesia sit, qui proprio contempto Parocho velit ibi Missam audire , quem si reperiant,statim eisciant ab Ecclesia .
diam firmans inter Parochos,& Mendiis cantes , statuit, ne Religiosi praedicent populis, Parochia nos non teneri audire Missam in His Parochiis diebus festis, &Dominicis, cum ut iure cautum, illis diebus teneri Parochianos audire Misesam in suis Parochi; .
Probatur tertio ex Tridaenim.fess φωρ-.de Reformat.dicente. Moneae Episcopus populum dιluentem , teneri unumquemque Parochia Fua interesse,ubi commode tu Leti potest ad audiendum verbum Des. Quod decretum,licet concionem exprimat, multo magis urgere
videtur in auditione Missae. Confirmatur, quia Parochus tenetur facere sacrii, ut Parochiani satisfaciant pret cepto die-hus festis, ergo mutua, seu correlativa obligatione tenentur Parochiani diebus festis audire Missam sui Parochi, cui se, inde constabit, an ipsi praeceptum adimpleant, necne. Sic tenent Innocentius sue .ut Dominicis de Parochys. Ho ensis,
Abbas, nam Andreas , cst a6 Canonissa ibi. Angrius verbo Missa num. 19.dicit,
ali plures. Probatur primo. Nam Ecclesia tantum obligat Fideles ad audiendam Missam in festis , nec eis assignat propriam Parochiam. ut habetur ιn cap.
Missa , σ ea. Sι quis etiam de conserat.
distinc. I . ubi solum praescribitur, ut in s lemnioribus festis non in oratorias priuatis, sed in Ciuitatibus, aut Parochiis audiatur Missa , quasi liceat in quovis templo Ciuitatis audire. 3 3 Probatur secundo. Nam Tridentianum Hsax.decreto de obseruaui/, cstc. sic ait . Moneat etiam Episcopus ρορ lum, ut frequenter ad suas Parochias Diatem diebus Domanicis, ae matoribus si
sis accedant. Vbi non praeceptum, sed monitionem indicit,nec pro cunctis is sis,sed pro maioribus dumtaxat.Proba.tur tertio . nam communis Fidelium consuetudo nota Pastoribus, & a Pontifice tolerata, ubi libet habet, ut impleat praeceptuni audiendae Missae, qui sacrum audit in quolibet loco. ate,si quid in contrarium antiquo iure fuit statutum , iam uniuersali consilietudine videtur de
34 Dico primo.Qui percontemptum propri3 Paroelii non audit Misam in sua Parochia, sed alibi, peccat mortali ter. In hoc conueniunt utriusque partis Doctores. Nam iste contemptus palam
768쪽
est grauis eulpa. Colligitur satis ex east.
li iubetur ab aliena Parochia . Qualis
autem contemptus requiratur ad hoc peccatum , variant Aut nores. Quidam apud Ae rem supra dicunt, sunt ero virtualem, voc ni vero virtualem, seu tacitum , cum quis eae consuetudine proprium Parochum deserit, vel cum
sine iusta causa relinquit suam Paro
chiam. 37 Coeterum melius Acombi. Fastumdem supra numero s. Gutierre: nAm. VI.
x aldιcunt, requiri formalem, & ex Pressu in contemptum , quando scilicet Parochianus indignatus Parocho , &conuitius in ipsum iactatis, renuit adire Parochiam. Quippe nec semper in- in contemptus in consuetudine, cum haec saepe coniungi soleat cum legitima causa. Nec arguit contemptum relinquere Missam Parochiae sine caula spe ciali ι Nam qsi Missam audit extra Parochiam , solum,quia videt, sic esse pra-κi receptum, non ideo Parochum conte nil Requiritur ergo formalis, ει expresesus contemptus ad grauiter peccandum contra prae ictuin ius. Notant vero Fagundem, er A:or supra, tales circumstantias interdum posse concurrere, ut Parochi contemptor praesumatur in ex- temo soro, qui vel frequenter , vel sinet causa particuIari deserit Parochiam . Notant etiam Tolraus furia πη mero a. FVAndec numero M. Quamuis peccat
mortaliter, qui per contemptum sui parochi Missam audit extra parochiam, tamen implere prsceptum illud per misesam ubi libet auditam: unde peccatum erit ratione solius contemptus, vel stan dati, non vero, quia violetur praeceptum audiendi Missam.
36 Dico secundo. Qui sine contemptu sui Parochi Missam audit extra Parochiam regulariter non peccat. ItR
Doctores secundae sententiae Quia,quidquid sit de iure veteri, iam hodie com
muni more videtur receptum, ut ubili P. Luge de Sacramemra.
bet sacrum audiatur ad praeceptum implandum . Armilia , Rosesia, Syluser. Nauarrus supra censent, hunc morem in toto Christianorum orbe receptum esse:cum ubique gentium videamus Fideles diebus festis extra Parochiam sitam audire Missam . Dubitat autem Azor sum a quaestione . nam ira quibus dam diaecesibus Flandriae, Galliae, Germaniae Parochi contendunt, ibi contra riam vigere consiuetudinem , cuius vi cogunt Parochianos adire siuas Paro. chias, nec audet Acor, hos parochos damnare. Verum illos damnat Fagum. ae: supra numero 37. Quia nec in illis locis parochi possunt cogere parochia nos,nisi iuxta dispositionem iuris communis . Hoc autem solum vetat , ne ci .crum extra parochlam audiatur cum
contemptu propriI par hi. Quare, qui sine tali contemptu Missam audit extra parochiam, satis implet praeceptum audiendi sacrum. Et quidem Conine. Fianis der, T La nan Germanus talis consue tu dinis Flanditae,vel Germanis nou in minerunt 3 7 Reor tamen, hanc conssuetudinem non ita generalem esse, quin in aliquibus persinis, & forsan locis patiatur exisceptionem, quae retinenda sit. Nam cir ca Neophilos, vel ex Mauris , vel ex Iudis conuersos mos est, ut in parochia sua missam audiant, de lecto Catalogo notentur abietites, ut, si culpabiliter M. lunt, ni antur,quod, Synodales quarumdam diaecesum disponia i , ipsequeFMMna . numero I . fatetur , aliquos
esse Parochos , qui parochia nos mul.ctant, quando parochiam non frequentant,quod,addit,iultissime heri, scilicet, ut constet, quod Missam audiant, si tamen id conuet, licet audierint iii aliena Parochra, puniri non posse sectulo con
temptu.Ceterum in hoc utiam arbitror, consuetudinem attendendam .sse , quae plerumque presumitur in his rationabilis esse. Nam Quibusdam prudcnter con ceditur, ut alibi M. nam audiant, & te.
769쪽
denter denegatur. Nec dubito , quin in plerisque prouincijs usu receptum sit, ut missa diebus festis extra Parochiam
audiatur. q8 Argumenta primae sententiae probant nostram primam conclusionem,& in eo sensu loquiur aperte caξι tuto a. de Parochi's . Extrauagans vero Sixti Quarti recte praecipit illam modera. tionem pro concioitibus, ne Parochiani sumerent ansam contemnendi siuos Pa.
Tridentinum auditionem concionis iniungit solum & hanc non absolute, sed, si commode fieri possit. Addit Suare: , & ippolita doctrinae necessitate, sine qua praeceptum amrmatiuum non solet obligare , quando Im ipsis rem, pus non determinat , ad audiendam . autem concionem , nullum hactenus tempus eli lege praescriptum. Nec l lla mutua obligationis correlatio datur semper in moralibus. Argumenta se cundae sententiae probant nostram se .cundam conclusonem.
3 9 Sit dubium secundum; An Episcopi possint obligare subditos, ut sacrum audiant in viis Parochiis p Quidam affirmant apud Ar orem romo pramo labro 7. capit.6. qusitione 6. Probant
rimo, quia saltem utilissimum est, ut ideles in suis Parochi)s aud aut Missam diebus fellis, quod etia in fatentur
dearitur Cometri h fu ' a , cr Fagκndet. numero 38. Quin, & Tridentinum supra
relatum satis id sigiificat. Ergo potest Episcopus praecipere Parochianis rem
tam utiletu. Secundo, quia, si proprius Parochus contemnatur, iure potest Episcopus cogere Parochianos ad audiendam Miusam in Parochia, si quidem iura prolii.
hent extra Parothiam audiri cum conis
temptu Parochi. Sed probabiliter prς- sum et Episcopus, conten Πι Parochum, cum paucos videat adire Parochiam. Ergo poterit obligare Parochianos, ut adeant Gas Parochias ad audiendam Missam , & teste Fetu dee P rasti. r.
cis , constitutiones Synodales praeeipiunt, ut singuli Missam audiant in suis Parochiis . Ador Dria censet, si maxima pars Parochianorum Parochiam destreret, vel contemneret, vel si sine iusta causa sacrum audiretur in priuatis sacellis, aut Oratorios nullo priuile gio munitis . Episcopos posse simplici
mandato praecipere, ut sacrum audiatur in Parochia, non tamen cogere me nis irrogatis, quia sic declararunt Cat. dinaleS a o At Sanctus Antoninus, Syluester.
mero r. docent, Episcopos, nec id praecipere posse, nec rinas, seu censuras, si quas addant praecepto, valere . Probaritur, quia,sicut Epitcopus non potest tollere, nec reltringere ius commune tinxta capta eraor. 2 ι .dist in. Sic non potest tollere, nec restringere generalem Ecclesiae consuetudinem, quae vim l a bellegis communis, nec ut iam hodie fieret sine inultorum standalo . Quare . is euιna lib. o P Nno Sμm g O. cen siet, peccare mortaliter Episcopum , qui tale p ceptum, aut celisuram fier-ret . Et Henrique lιbro 9. capιt.2 nu mero 9 l/ttera Z. resert anno i y6q. quo Patri Episcopos, ut Toletau. Salis mantar , Palent ιn eonator fuste, ρημ
sed resistentibus Regularibus , & virisDpientillimis cessauisse compellere. In
770쪽
Quam declarationem referunt Iunio. H te pars videtur regulariter vera, nec admitto distinctionem illam Aro. ris , si de vero praecepto loquatur obligante ad peccatum: Cur enim admis. sae culpae non posset assignari poena Potest igitur Episcopus monere iuxta Tridentinum; precipere proprie nor potest, nisi fori an in eam raro, quando vel expressas contemptus constaret, vel ob specialem causam aliquo die, vel in aliqua Parochia nonnullis diebus; Si nimirum ad splendorem diuinorum ossiciorum , vel ad subueniendum a lias Ecclesiae necessitatibus , id videre. tur necessarium, posset Episcopus p cipere Patochianis , ut adirent suam
Parochiam, quod notat etiam Su recdisput.88s La. Et ego intelligo, poenis etiam irrogatis. 41 Unde facile soluentur landa memta primae partis , di colligitur primo constitutiones Synodales , si quae prς-cipiant Parochianis adire suas Parochiam , secundum ius commune capiendas esse : quatenus scilicet solun prohibeant , ne per contemptum pro .pti; Sacerdotis extra Parochiam sa- rum audiatur , ut aiunt Azor supra, quaestione septima , σ Fagunde numero sq. Similiter , si sua consiletu do sit alicubi rerepta diebus sestis a.deundi Parochiam, eodem sensu poterit obligare, nec secluso contemptu censebitur obligationem inducere contra communem Ecclesii morem.
ρ Colligitur secundo , licet olim. dubium fuerit, an audientes Missam in Ecclesiis Regularium implerent pri-ceptum; de aliqui negauerunt nitentes Extrauetants 1. de Tregua , CV pac*- . sterum iam hodie constare partem afficinatiuam. Quia Leo X. apud is a. nuelem ιn Baliarιo Bulla χχ. decernit,
omnes Christi Fideles , qui non contumpto proprio Sacerdote, in Eccleses Fratrum Mendicantium Dominicis, ac
sestiuis diebus Missam audiunt, satis sa-
cere praecepto Ecclesiae de audienda . Missa, nec aliquam labem peccati mortalis , nec subinde pynam Incurrere. Habetur in nostro Comyeudso Derb.
Missa. f. a. Idem declarauit Pius Quintus in Bulla annι 3 367. teste Manuel tomo I. Regular. quaestione M. articulo T. qui late probat, nec per Trrdent Inum, cnec per Gregorium XIII. hec priuilegia
4 Huius priuilegis meminerunt Sua
r7. qui subdunt , aliquos Doctores excipere Natalem Domini, & alias solemnes sestiuitates, sed immerito; quia priuilegium Regularium est generale, nec est currestringatur, sed potius ampliari debet, utpote fauor . Et quidem praetis illud sine limitatione rece
ro 9. dicit, iuri Parochiae derogari petpriuilegia Mendicantium , di per pro-erium motum Py strinis cui nolui t es-ficaciter derogare Grassorrus XLII. ut satis impleat , qui Missas audit in
eorum Monasterijs, nec tenetur obedire Pastori Bb censuris prohibenti, ne conueniant in festis ad monasteria, citat in margine nonnullos Doctores , & Bullas Pontificum,lc aliquas reuocationes priuilegiorum Regularium,diciti on fuisse promulgatas,aut receptas. qs Uerum ego certe non video, qua sit haec derogatio iuris , quaeue neces
sitas priuilegi, pro Regulatibus I cuin ex supradiciis in hac quaestione satis
constet, iuxta commune ius, de praxisti receptam licite Fideles sine contemptu Parochi Missam audire diebus festis in quolibet templo publico, & huic precepto satisfacere sine priuilegio . Non ergo derogaturum Parochia, nec requi-titur priuilegium, ut valeat, iuec Iiceat in Ecclesi;s Regularium, quod in quibuslibet aliis extra Parochiam receptissimo iure, seu more valet, ac licet . Qua prin