장음표시 사용
781쪽
R probat, nam intentio talem menitentiam iniungentis est, ut Missae audiantur
Rccessive iuxta communem sensum Fidelium . quersa cy. I.IHI. I9 3. Et D ne. Diana par. 8.tra P. 7. Res l. 89.dicunt, pendere decisionem ex intentione vΟ-
uentis, aut Consessatii, quae talis esse potest, ut satisfiat, plures Missas simul audiendo, quia re vera praecipi sic potest earum fructus. Ego non dubito, quin,si vovens, aut Consessarius explicent , obligationem imponi plures Misisas audiendi successive, talis imponatur obligatio. Verum,quando nec vovens, nec Consessarius cistinxit de Missis simul audiendis, vel iccessive, reor, satisfieri Missas audiendo simul, & ici se . nis posse satisfieri simul Ecclasiae praecepto, duni numerus Missatum omni-hus obligationibus correspondeat, di in hoc sensu capio Doctores supra relato S. 8o Iam dico primo, qui diuersas Misis partes aud it a diuersis,dividendo partes substantiales sacrificii, non satisfacit huic praecepto, ac subinde iuxta doctri ,
nam a nobis traditam, cap. a qμ. 3. qui Missam unitas audit vique ad consecrationem inclusiue,reliquam vero partem alterius, non implet praecePrum,quamuis prius audiat priorem partem , Sc deinde polleriorent. Quia vere non assistitvni sacrificio, quod ex illis diuersis par ribus conflari nequit. Ita docet Auersa supra L item admittendum, δέ hoc prinhant standamenta primae sententiae, nec amplius Brsan eius Authores intemdunt. Dico secundo. Qui totam sacrificia sit bitantiam quo ad omnes parieSintegrales simpliciter necessarias alidit ab uno celebrante, licet reliquas audiat ab alto,etiam ordine praepollero, satis facit huic praecepto, v g. qui venit ante consecrationem, S aufiuit usque ad Gnem,sulficit, ut poli modum audiat ab initio usque ad consecrationem exelusine . Sic docet Auersa I. Bente tamen, de hoc probant standamenta secundae semientiae, cuius Authores in hoc potis militi sensu loqus videntur. Diana vero a tracts Aelloi. 89. contendit. t vitam
si quis assistat unius eonsecrationi, &alterius sumptioni, praeceptum impleat, quoniam eii probabilo,totam essentiam sacrifici; sola consecratione contineti . Fateor, illos, qui putant, sumptionem, nec ad essentiam, nec ad integritatem substantialem sacrificia pertinere, posse consequenter sic opinari, nam in ipso - .rum sententia non diuiditur integritas essentialis , vel substantialis Missae, quamuis aliquis assistat unius consecrationi , & alterius sumptmni . Nos autem iuxta nostram sententiam locuti si
8i Utriusque partis fundamenta,qua. tenus obstare nobis possunt, sic dissoluimus. Ad primum primae sententiae r Bondetur, in cap. Musas particillam
speciati ordine, non cum verbo audir ssed cum verbo Pracsyrmus coniunge
dam esse, ita ut sensus sit, speciali ordine , seu Iege praecipi inus , audire totas Mistas, ut fitetur etiam Suam totam
v. ro Missam,idest integram,siussi lenter audiri , quatenus diuerse partes acci dentales a diuersis auditae moralitc e concurrunt ad unam Mistam accidentaliter integrandam. Secus esset in par tibus siubstantialibus, quia substantia sacrificii requirit unitatem eiusdem nu
mero victimae, ut constituatur unum
numero sacri scitim, quod conuincunt confirmationes ii politae r non vero vim habent, quoad integritatem accis
dentalem. ε8a Ad secundum respondet A M. non esse certum omnino, quod sit mortale peccatum , audire Mistam etiam cum interuallo tot horarum, di certeuo ad integritatem, & unitatem acci entalem Missae , de qua nos loquimur, id sorsan admitti potest, carere culpλ graui, vel prudenter dijudicandum erit, quanta distantia temporis tollat, vel non tollat hanc moralem, di accidentalem unitatem. Ad tertium negant sequelam.
quia,cum Mista sit unum ictum per se
782쪽
Recessivum, per se postulat auditionem ctionent , de non amplius. successivami di per consequens sic sia 8 Fundamentum secundae sententiae
praecipit auditionem Milsae , tanquam conuincit quoad partes accidentales, actionem laccessivam, in qua tantum quarum unitas artificialis moralis comtempus infirmatur diuino cultui dica- sari potest ex duersis partibus auditistum. Quare,si simul audiantur eius di- adiuersis celebrantibus, secus quo aduersae partes admetsis celebrantibus, partes substantia es, qJarum unitas,vel non eonstituent etiam moraliter ean, integritas etiam artificialis , &moralis dem Missam, cum non seruent succep requirit unitatem eiusdem omnino visionem integritati Missae debitam ε, nec ctimae, ac eiusdem oblationis consumo implebitur Ecclesiae praeceptum. Quod initae, ut superius ostensum est. Ad con- adeo certum reputat Torres supra, ut firmationem respondetur, quamuix, dicat,oppositum,nec ei se probabile, nec Fagund.e. cap.6 u. I 3.neget antecedens, satis tutum. putans, eum, qui dimidiam Missam au. 83 Concedunt sequesam. Hurtad. Bo- diret unius Sacerdotis subito morientis,mtc. Baraholom.a S.Fausto quors Fuitur de dimidiam alterius supplentis defe-
Diana Dacia. tract. 7. reest s.c stans. ctum,non implere praeceptura ,quia non trau. r. . Re lJ2. Probabileque vocat. audit unam integram Missam, sed duas Mosesi syr. Nam attentio dari po- medietates duarum Missarum; multo test , ut experientia conssat,& sicut de- melius illud concedere.S Thom .Fotnm, bitus ordo non est de necessitate prae- Nauarr.' uosmyκιtur Henraq. nu. 8. Boincepti, siquidem potest audiri prius po- νυ c. setor.Gr al/os commvn ter. Nam ibi,
sterior pars,& postea prior, t vidimus, licet sint duo Sacerdotes , ambo con- sic nec Iliccestio partium audi- currunt ad unum moraliter ministe-.tarum videtur ad subitarniam auditio rium, di sacri licium completum , dumnis expectare. Nec inde sequitur, poste eadem omnino victima plene, ac perse- stimul sex , vel decem partes diuersas cte sacrificatur per ipsius consectatio- audiri, N intra duo latinuta totam Mise nem, S sumptionem Quod sucus est, iam inregrare.Nam hominum attentio quando diuersi Sacerdotes Ciserunt va- limitata quidem eli, unde seniper talis re diuersas victimas,& peragunt sacrifi-
auditio luccessionem habebot. Nec ipsa cia diuersa , quori.m liarte, citcntlatos, M ssa secundum se . nee E clesiae prae- seu substantiales concurrere nequeunt Ceptum determinat tantam,ves tantam ad unicum sacrificium integrandum. . durationem auditioni Mιssae neces Iariam. CAP. XIV. QUIES T. VIII.
Quare censeo, circa supplementum accidentale, quod nos solum concedi- si alii et olimias requiratur hoe praeceismus, si quis possit post auditam , iram pium implendumst Missae partem, videlicet a consecrati
ne usque ad finem, audire alia in ab ini. ε 3 c Vpponimus,cum iura prscipiunt,
tio vique ad consecrationem exclusiue, O audire Missas, ret,im audien- debere sic faceret saltem sub veniali. di , non sumi stricte, sed late, quatenus Quia sic congruit tam auditioni Mistae, significat moralem assistentianI, de hu- quam intentioni Ecclesiacii vero sic ve- manam praesentiam, & quandam attigeat necessitas alicuius occupationis, nentiam ad illud mimiterium colendi ut nequearintegrari Missa,nisi simul au. Deum oblatione sacrifici3. Sιc S. πυτ
ti praeceptum etiam sine culpa veniali Arar, quos sinuitur Fagund. PV Π.I.
783쪽
Et omnes communiter asserentes, praecipi solam prς sentiam moralem , qu Mimis allittamus, vel audiendo , vel videndo celebrantem, vel saltem Ita comitando, vel seciando alios videntes, aut audientes , ut ad multitudinem assistenturin moraliter pertinere , censea
mur quantum in nobis est percipere possirnus aliquo sensu, vel signo, quae cicuntur, vel aguntur,di surgere, xci genuflectere , vci tui ere pccius, quoties opus sit. Probatur tum ex verbo audien .
di , quod non micit alia ratione commodius explicari , tum ex Ecclesiae praxi , iuxta qua in necellarium est, adire templum, vel locum, in quo misa celebratur . Ergo praecipitur praesentia codiporalis,&,cum hac ordinetur ad sensibi .nter percipiendum verba, vel cercitio nias Missae, talis utique praetentia praeci
pitur , qualis per se loquendo lassiciat moraliter ad aliquid Missae sensu quopiam externo dignoscendum.Nam percipere sensibiliter nihil aliud est, quam
86 Hoc e plicare posivimus per ea squae diximus nimi. Ium , non essς necessarium, ut materia consecrata percipiatur actualiter aliquo sentia . Quia pronomen hoc non denotat actualem, scd potentialem sensuum cognitionem circa materiam,que
percipi posset,ius iub c stet impedimentum . Sic licite Sacerdos consecrat Ho- tias ante se positas in pyxide,quas nusso sensu percipit,& Saceidos caecus valide
consecraret materiam praesentem, qua uis illam non vulgat, nec tangat , dum nouerit adesse, xcisique delignare pronomine demonstrativo . Sic etiam de facto consecrantur Qrmul g latentes subolus, quia, licet ipsae non videantur, nisiunguntur aliis particulis,quae videntur: α ua orta materia censetur sufficienter p. aesens, dum tame adsit intra spliaeram distantiae proportionatam. Sic igitur in pillenti praesentia mora
lis ad audiendam Missam neccaari a non requirit actualem, sed potentialem
sensuum cognitionem, ita scilicet, ut eo loci simus , unde Missani aliquo modo percipere possemus, nisi praepediremur,& utcumque dignoscere possimus, quid agat Sacerdos, cum illoque concurrere nolito modo ad illud sacrificium oste. rendum, attendentes ad illa diuinam i steria, quae peraguntur in Altari . Praesens quoque dicitur Missae: qui p8ne columnam tenipli positus, vel poli plurimos anteriores , nec Sacerdotem videt, nec audit; est tamen pars multitudinis praesentis,& coniungitur moraliter cum aliis, qui prospiciunt celebrantem , dum tamen diitantia tanta non sit, ut iam extrahat illum ab humana praesentiata. Sie Doctores relati.
87 Vnde fit primo, surdos . & caecos hoc praecepto ligari; quia sertas, etsi
non audiat verba , potest videre caereia monias Missae ; Caecus, quamuis non videat,potest audire verba. Qui simul est surdusac caecus, poteli aliquo signo nossessieri sacrum ibi, milierium attendere. diuinum illum cultum intendere, suoque modo sacrificium offerre cum celebram
Fit secundo, non sussicere, quod albquis adsit intra templum, ut adeste censeatur cuilibet Mistae, quae celebratur in quovis eius Altari , sed debet assister moraliter celebranti modo superius dicto,& arbitrio prudenti decernendum est, illum sic esse celebrationi prςsentem, ut humano modo dicatur celebrationi
assilere . Nec econtra requiritur,ut audiens Misan sit intra templum, ut comtingit, quando locus, in quo Missa cele bratur . non capit multitudinem consuentem , unc enim adesse dicuntur Missae,qui sunt An caemeterio, vel atrio, vel in via communi ante fores templi, ut notant καμer fuera, ct CardinaI.de Letonum. 1Ο Quoci si lacrum fieret in
aliqua platea , vel in via publica sus.
784쪽
ficienter adesset, qui Missam audiret,vel videret e domo sua per ianuam, vel senestram, quia moraliter tales sunt praeo
sentes actioni,quae se in platea, vel in
88 Si quis tamen e senestra siuae domus videt, vel etiam audit Sacerdotem in aduerso templo, vel sacello celebrantem, quantulis intercedat via publicia, dum nimis lata non iis, satisfacere prae cepto Missam audiendi, docet Cara. de LV V La i. quia perinde potest ab illa senestra percipere Missam, ac existens intra temptu ui ipsum. Hoc vero
trae . Rest. l3έ. quia non videtur, vel usu, vel existimatione communi receptum, ut haec dicatur praesentia moralis, di immana Certe, cum casiis non sit stequens, non potest communis usus, aut se usus utramuis partem iuuare. Durum
tamen apparet, ut ille non impleat istud praeceptuiri, qui prasens eli, ubi M. ssam externo sensu percipit, & Qtsan minus di ilans a celebi ante, quam alius intra
magnum templum exiliens. Fauet Go -
audientem sacrum este debere corpore praesentem,ita scilicet,ut possit utcumq; cognoscere, quid agatur in altati: duἰn autem lioc seruetur, satis esse, quamuis sit poli altare , vel extra templum'. Sic enιm humano modo numerari. potest inter illos, qui dicuntur in Canone circunstantes. Hoc vero totum plane re peritur in uno cassi. 89 Praeter praesentiam corporalem re . quiritur ad Missae praeceptum implendum intentio, dupplex autem comam
niter distinguitur, tam in isto, quam inis
alijspriceptis, altera prς standi, vel exequendi rem preceptam , altera satissa-ciendi precepto per id opus. Circa primam sit cubium primum . An requiratur voluntas audiendi Missam. Conam
nitet affirmant Doctores. Quia nullum praeceptu auit mauuum impleri potest , nisi peractum humanum, & liberum, quo velit homo facere, quod pretcipitur. Eum enim lex hominibus imponatur.
non brutorum more, sed humano, non per animales actiones, sed per humanas implenda est, sicut nec violari potest, nisi peractum humanum, & liberum.
ρynct. I. num. . ta a* plures, qui recte colligunt inde , ad praeceptorum impletionem requiri saltem intentionem vir. tualem iaciendi rem praeceptam , de habitualem non siviscere, quia requiritur actus humanus ad praeceptum aifirma tiuum implendum, actus autem hama nus prouenire non potest ab intentione tantum habituali, ut per se constat. Ui
so Et quidem hec intentio Misian audiendi iuxta superius dicta. num-86. continet saltem implicite voluntatem offerendi cum Glebrante sacrificium istud, & communicandi per suam praesentiam. tam oblationi, quam oration,
bus, de aliis, Mae sacerdos peculiariter praestat , & dιcit nomine circumstantium. mare, si quis sit in templo sin
tali voluntate, non implet istud praece-Ptum , quamuis interim coram illo fiat sacrum. v. g. s quis adsit ebrius . aut dormiens , aut quomodolibet impos mentis, vel si maneat in templo,dum fit Sacraead expectandu amisu, vel alia de causia non latis facit praecepto, a non habet inteatione alidiendi Missam illam.
si Pro cuius maiori declaratione,n tandum est,aliud esse non violare priceptum, alaad implere praereptum. Ad non violandum praeceptum nulla requiritur intentio, secus ad illud implendum . Sic ebrius dormiens, amens nullam habent
intentione libera, de tamen non violant praeceptu, lula violari nequit sine cognitione,ac libertate Ueru uec imelec prae ceptu a stirmativumam ad illud unplendu requiritur libera voluntas faciendi re Α a a Prae
785쪽
gatiuu sicut non requiritur actio, sic nee ipso fiebat sacrum, nec talis voluntas intentio, nec volutas ulla. Nam eo ipm, seiungitur a morali praesentia, nec in. quod quis no occidat,no iuretur, implet tentio meditandi diuina reeugnat eum preeeptu non occidendi,non furandi.Sic intentione Missani audiendi. Mihi ν,
Acor, Sa ch. Braureis . Caser. Palavs J- detur , si talis homo retinuit positivam pr. Suar. de legib. lib. a. c. Io. ct libr.3. nolitionem audiendi sacrum, dum fidi cap. 29. Salas de legib. disp.9.semon. . hat, veram esse primam sententiam . 91 Hinc fit, si quis incipiat Missam . di hoc sorsan intendunt eius Authores. audire, posteaque dormiat,etiam in vo' Quia tunc vere non habet intentionem vitarie, per notabilem eius partem, audiendi sacrum, cum illam excludat non implere praeceptum , ut cum aliis positive. Si vero negative solum se ha- docet. nch in Consilrs Itb.7.c. 1.dκb.33. beat circa volitionem expressam au. Carin. de Letoaιθ. 2 a. nu. I9. Auers diendi, vel non audiendi Missam, quae q. I IMeu. I9. 6.Octauo ctrca. Quia non a dicitur, dum ibidem ipse meditatur obretinet voluntatem liberam , 5e praesen, uina, probabilior apparet secunda sentiam humanam necessariam. Quin ad. tentia .dunt. Lu sius ae Torrei Hi selee .part. a. 94 Sit dubium secundum. An prete ib. 16 dub. . Auerra, ct Cardinide cu- ptum assirmatiuuna audiendi Missam tofupri si quis, dum Milam audit, rap- implere possit inuitus omnino , nimitum, vel extasim patiatur, qua prorsius rum, cum reluctans teneris in templo alienetur a sensibus, non implere prae- sine ulla voluntate tua permanendi. ceptum audiendi Missam, quia nee tunc m&ma, teste Sala de teg. amp.9. seel. 2. habet intentionem, & praesentiam ne, με. probabile requiatiit, illum sati se cessariam.Oppositum docent. Q. o. . facere praecepto, qui prorsius inuitus, de ἀίput 8seest.3. Fillinc. trall. . πη.2I' reluctans aiauit Missam. Quoniam a Uuoniam iste voluit audire Missam , de 6stit humano modo, nimirum utendo adhibuit praesentiam necessariam ipsius ratione, quamuis siue voluntate.Fauem
auditioni,retinetque formaliter,aut vir- Sotus lib. a. de Dit. q.3.nv. p. σ Suariae tualiter illam voluntatem, dum raptus teg b. ob. y. capit.29.uum. q. qualenusas
Onremplatione diuinorum perseNissi serunt, illum non incurrere censeram me dolit Deum, quem oblatione ae Ialam in non implentes praecepturin i veneramur. Certe caseu rarus eri, tutus prorsus inuitus impleuit praeceptui mdecisio forsan magis at, Theologiam, quoniam usum rationis habet, quo ia-myllicam, quam ad m6 opertineat. Iven omnino carent ebrius , & db 9s inrod si iuri veniit ad templum , miens; quare licet audiaut Missam, si animo meditandi diuini lunataxat , polt ebrietatem, vel somnum audiro quamuis interim fiat lacrum , cui per Possint e non iterum audiant incurrent
accidens adsit in sua seinper meditat o- excommunicationem latam contra ne persistens, non Impli re praeceptum non audientes Missam. audiendi Missam, quia iron habuit in- Probatur , quia, licet non impleas tentionem uitus audiende , sed soliam prςceptuin moraliter, idest sponte, seu meditandi diuina, censent, Saach. tibi l. libere, tamen imples exterius re ipsas
decacc. I 3.m3.s Bonac. deleg. αε My. I. ita ut non debeas iterum facere rem . Ilun I. Io.πM.q. Contrarium docent, Pr eptam, v. g. Missam audire. Sicut Castro Palaran. 7. Cr μἀπap. 3. f. 6. urgente precepto ieiunij, si ieiunas m-Refol.77. Quoniam is adsuit Missae libe- uitus subtracto tibi cibo,quana uis noria, re volens, ergo voluntatem habuit re- impleas prsceptum libere , seu mora-quisitam, ac subinde prsceptum imple- liter, imples tamen re ipsa, si quidemuit, Λntecedens P batur, quia voluit rei a cibis vetitis abstinest ac subinde, si non Diuiti eo by Corale
786쪽
si non ieiunantibus imposita suisset ce
sura non illam incurres . Similiter, duarurget praeceptum eleemosynae, vel restitutionis, vel solutionis decimarum, si dares inuitus, vel capi permitteres, quod praestare debeas: non deberes iterum
dare,vel soluere, nec incurrere censuram latam contra non soluentes, quia per ii Iam externam operationem excusatur
exterior transgresso praecepti, quod satis est ad excusandam censuram.
9s Dicendum tamen elia si prorsus sis
inuictus,& coacte detentus sine Illa volitione Millam audiendi,te non implere PrSceptuiri, nec euade se censuram, si qua i rta fuerit contra non audientes.Ita
ritos,& probant; quoniam ubi datur ta- Iis coactio , deficit voluntas audiendi Missam, vel praestandi tam praeceptam,quq requiritur adimpletionem precepti. Non enim impleri potest praeceptum
alti rinatiuum, quin essiciatur opuS prae ceptum At tibi non praecipitur opus ne Cellarium, sed liberum. Ergo non imples Praeceptum, dum non efficis opus, quod
ab interna voluntate libera possit exterius denominari liberum . 96 Ad fundamentum oppositum re spondetur, nec moraliter, nec exterius re ipsa praeceptum impleri, quia non loculi rem praeceptam, quae scilicet est auditio libera sacri. Praeceptum ieiuni; dicit Capro Palans supra n.6.sime ulla voli tione realiter exterius impleri, licet non moraliter, quia,cum sit praeceptum negatauum, non requirit abum sed nega.
praeceptum ieiunij , vel sui flagellatio. uem scenitentiae Sacrametali debitam,
sui pinses inuitus abstracto sibi ei
ieiunaret, aut ab auio vapularet. Quia descit voluntas,& actio humana. Certe, si ieiunium sit praceptum a se firmativum aliquo modo, bene dis dicit Soched. Si vero silpure negativum, tenendum est cum Castro Palao. Quoad eleemo nam, restitutionem, aut sciri tionem fatentur.C.istro Palaus anchet. σ Bonacina supra cum ahys, non imple ri praeceptum ab inuitomullam tamen in potierum obligationem remanere p. Quippe,si iam necessitas p peris leuarta fuit; si iam soluto debito non retine. tur alienum, nulla rellat obligatio mis ricordie, vel iustitiae.Non incurretur censura,nain haec solam externam traditionem intendit, ne creditores debito de
fraudentur. Si contra non audientes esset Ialae
censent,incurri,dum inuitus quis audit, quia vere non tinpleuit praeceptum, etiaexterius, & ille desectus constare potest ita externo soro . Vnde colligo, quando
defectus volnntatis exterius non comi axi, non incurri censuram, licet re vera non impleatur praeceptam, sicut irruconsessione ficta,notat Henrιqμ'sum cum muttis tit ιλ. quod potest aliis prae,ceptis applicas .
istud praeceptum , qui metu graui mae
ctus allistit Milae λ Δ, Auto mul payt. . it.9ι V. IO.g. a.dix it, famulos, qui quasi coacti comitantes herum intersunt sacro, alias non audituri, non satisfacer
praecepto: Idem est de pueris, qui merupinnae coguntur a parentibus, vel pgd
doctrinam,ut hi vere non satisfaciat, si, dum assistunt Missae,talem expressam in
tentionem habent, non audiremus risi cogeremur metu . Quia tunc non datur suiliciens.voluntas ad praeceptum im
Plςndum , si quidem maior est assectus Λ a a x ad
787쪽
ad oppositum, εc mallent, si possent, non audire Missam. Secus, si rei ne audire velint . quamuis in intelleini diuino conditionalis ista vera sit. Hi non audirent, nisi metus urgeret .' nam illa coi . ditionalis tunc nihil tollit actualis volitionis. 98 Nihilominus dicendum est, metu. quamuis graui , Missam audientes vere satisfacere praecepto . Quia voluntas coacta voluntas est sussiciens ad obseruantiam praeceptorum. Nec metus tollit , sed QIum minuit libortatem. Vnde talis impletio merito censetur actus humanus, & liber, ac iubinde sufficiens ad satisfaciendum praeceptis , ita ut obligatio cesset iterum adimplendi . Si e
reserens alios , qui consequenter asserunt, idem esse de voto, iuramento,poenitentia Sacra mentali, di similibus. Et quidem, dum actualiter isti volunt audire Misiam , di si coacti, conditionalisque propositio manet solum in , mente diuina, nullum est ip rum peccatum , quia Deus non imputat alicui voluntatem, quam habiturus esset , sed quam habet se praesenti contrariam . legi. Quando autem voluntatem hahent actualem non audiendi Missam, si pollent, vel nisi metu poenae cogere 'tur, peccant mortaliter contra legein; auia debebant habere voluntatem ab-ilutam implendi praeceptum, & illud etiam cessante metu non violare. Hoc vero non tollit, quin absolute satisfaciant praecepto, nam essicaciter volunt audire Misiam, quamuis ex seruili ira tim. Sicut maior a tactus ad seruandas merces non tollit, quin emcacitet velimus illas proiicere propter nausea si metum alias non proiecturi. Nam illa volitio conditionalis ; non audire. mus M. Ea n, nisi cogeremuν , aequina-ktisti, non impleremus praereptum, nisi cogeremur, quae tamen non tollit , quin
actualiter impleam quod dem fa-
Qualis intentio requiratur ad sati aciendum huic p ceptor
- onnulli requirunt intenti nem implendi praeceptum.
ast. l . num. 27. quod esse probabilo
dicens, illiam , qui praeceptum ignorans fecit rem praeceptam, non satisfacere praecepto, nisi prius generaliter voluerit quolibet opere , quamuis ignora inter facto, satisfacere praecepti S, Sylve. serverbo Hora , quast. I. num. I 4. re quirit intentionem satisfaciendi praeerepto, vel a ctualam, vel virtualem , vel habitualem. Consonant, Suar. 3. pari. tomo I. disp.88. se non.DFetunae Pr
dicentes, illum, qui non aduertens, esse senum, audiuit Missam ex deuotion non excludens intentione contraria v litionem satisfaciendi praecepto, si quod rigeat , non teneri rureus aliam Misesam audire, quoniam virtualiter , aut interpretati ire voluit implere Psaec
riobatur haec sententia, qui 2 quod libet praecep uim obligat ad obedientiam , quae deficere videtur , ubi nolia datar intentio satisfaciendi praecepto. Confirmatur primo, quia, si non re quireretur talis intentio, non esset noeestaria cognitio praecepti, siquidein . impleri pollet ab ignorante mandatum tsed ad obseruantia in praecepti requiri tur eius cognitio, qua propter, tui negligens est in cognoscenais praeceptiS Huν positis sibi, peccat. Ergo requiritur i tenuo satisfacienti Praecepto.
788쪽
Confirmatur secundo, quia si deberes restituere centum pauperib. ob mala parta , & huius obli attonis immemor totidem in eleemosynas distribuas, adhuc non extinguis debitum. Ergore. quiritur ad impletionem praecepti vo luntas eidem satisfaciendi. Ioo Dico primo, non requiri forma lem, vel actualem, & expressam in tutio nem satisfaciendi pret cepto. Quare, licet ex ignorantia prςcepti Missam audias, praecepto satisfacis,itaut aliam Mistam audire non debeas. In hac conclusione fere conueniunt relati Doctores,& insu
Probant Henriquec, Suared, Fagund. Tarinus. Quoniam, qui non exclusit intentionem implendi praeceptum , censetur, illam habere virtualiter , aut habitualiter,aut interpretatiue , quod sum cit adimpletionem praecepti. Verum hanc ra tionem refellit Sanche: . Nam, ubi nulla praecessit generalis intentio satisfaciendi prςceptis quolibet opere, nulla repe ritur voluntas virtualis, aut habitualis satisfaciendi prςcepto; voluntas autem interpretatiua , qus nullam 2pponit actualem, parum conduceret ad obseris uantiam legis,sicut ad meritum , vel demeritum operantis inutilis eli. Quare
obligant ad actum p rsceptu in re ipsa libere praestandum , non autem ad illam internam volitionem satisfaciendi prς-ceptor cum nulli bi talis obligatio reperiatur
Ioi Unde cum his Auctoribus dico secundo, non requiri voluntatem satisfaciendi prεceptis etiam habitualem, vir-P. LUo de Sacramentis. tualem, aut interpretatiuam diuessa tria ab ipsa voluntate faciendi rem praeceptain. Hoc indicat S. Thom.2.2.qusio. I Ο .artια .ad adιcen possi' quempiam actum virtutis implere non attendendo rationem prςcepti. Clarius Solus de δε-
audiendi Missam obligare solum ad sic
audie dum ivisit actus humanus. Probatur , quia nullum est fundamentum . ad exigendam talem intentionem, vel actualem, vel virtualem, vel habitualem . Ergo non est exigenda sub obliga tione praecepti . Antecedeus constabiti solutione argumentorum. Confirmatur primo, quia legislato res solam praecipiunt substantiam ope rationis,non intentionem ullam. Confirmatur secundo , nam intentio satisfaciendi praecepto non requiritur ad implenda praecepta negatiua scilicet non occiden gi, non surandi, nec ad asfirmativa naturalia, scilicet colendi Deti, honorandi parentes Ergo nec ad positi.
ua, cum eadem sit omnium raim, requiritur vlla talis intentio. I a Hinc colligo primo, non esse distinguendam duplicem intentionernia, aliam faciendi rem praeceptam , allam satisfaciendi praecepto, quasi possit haberi prima sine secunda, laltem implici. ta . Nam si semel habeamus intentionem efficacem exequendi rem praece piam, simul habemus implicitam intentionem fati faciendi praecepto I siqui dem in actu exercito praeceptum imple mus essiciendo, quidquid praecipitur. Ita
Colligo secundo, si quis ignorans este
diem sellum, audit M illam , pollea vero cognoscit esse seltun Q io trieneri, rurissus aliam Missam audire , ted iudicare polIe, se praecepto satisfecisis e. Sic notant Doctores relata supra numero Io .
Quod idem in voto , vel poenitentia Sacramentali , vel similibus dicendum
789쪽
modo non applicet illlud opus obligationi diueris, v. g. qui debet Missam ex
voto, & ex iniuncta poenitentia, duntia audit Missam, intendens satisfacere umto , non satisfacit poenitentiae, vel e con tra. Si vero debeat solum ex votoἀuius immemor audit Missam,ipsi suffcienter satisfacit. Idem eli de iuramento , vel poenitentia Scc. roa Ad fundamentum oppositum respCndetur, praeceptum obligare solima ad obedientiam materialem , non ad formaIem: nec enim obligant leges ad opus externum ex obedientiae motivo praellanduin, imo nec ex honesto moti-uo, siquidem peractum peccaminosum ex prauo motivo possunt impleri iuxta communiorem sententiam. Sic etiam votum, vel promissio non obligat ad fidelitatem forinalem, sed materialem. Ad primam confirmationem responde tur, praeceptum obligare per se ad sui
notitiam, suia regulariter impleri non potest, nili cognostatur, cum homines regulariter non exequantur opera Prae
cepta , nisi cognoscant obligationem exequendi. Per accidens tamen exple ti posse sine sui notitia , solum ex cognitione rei, quae praecipitur, & ex eius exequenda voluntate , quin sit voluntas illam faciendi , qualua, praece
pia est. io Ad secundam confirmationem fatemur, obligationibus iustitiae sati se fieri non poste sine voluntate satis faciendi sormaliter. Nam ibi piaecipitur
solutio, non donatio, solutio vero nem cessario claudit cognitionem obligationis , di voluntatem satisfaciendisquibus deficientibus urit donatio liberanS, ac subinde non extinguet debitum. Ita
m. I I. Castro Patauinu. Io. ii subdit, debetatem restituere centum paupeihus ob male parta , quamuis immemor sit obligationis, ac subinde non habeat actualem intentionem relli-
tuendi, dum eleemosynas largitur, satis facere posse restitutionis obligationi, si quando ptius ges etalizer voluerit, ut si
Bisan obligationem habeat restitutio 'nisaei satisfaciant eleemosyng faciendo Nam illae largitiones tunc non sunt eleemosinae propriae, seu donationes Iiberales. sed sunt debiti solutiones, vim te,quae procedunt ex voluntate generali praeterita satisfaciendi debito. ios Petes primo An audiens Missam, & expresse nolens satisfacere per illam, nihilominus fatisfaciat. Prima sentem
valdeprobabilem vocant. Sanch. fori
n. t 3 . str. Palavs n. II .Probatur primo. Nam actus non operantur vltra intentionem agentium, I. non omni1 ffs cert. petat. l.m agrasis de adquar. domin . Sed
huius agentis intentio est non satisfaceare praecepto per illam actionem. Ergo de facto non satisfacit. Probatur secundo . Quia lex obligat, ut velis sacer rem praceptam, sed hic non vult facererem praeceptam, sed stupererogationis. Siquidem expresic secludit impleti nem praecepis. Non ergo satisfacit praecepto. Probatur tertio. Nam illa voluntas non implendi praeceptum per illa inauditionem Milsae, cum essicax sit, debet Brtiri Quin effectum. Ergo tollit impletionem praecepti. Confirmatur, nam, si quis vovit audire Missam, & nolit per auditionem implerC votum snon implet illud. Ergo similiter in aprae lenti.
io6 Secunda sententia probabilior asi firmat. Ira Sanch. 68r. Castr. Palavs
790쪽
Probatur primo. Nanae ut superius ostensum est , praecepta non obligant ad habendam intentionem illis satissa ciendi, sed ad exequendam rem praece piam humano modo. Hic autem audit Mistam humano modo , seu libere. Quamuis ergo nolit praecepto satisface te, vere sa tis facit , dum exequitur vere, quod praecipitur . me est in operantis potetiate non satisfacere preceptis, dum libere vult exequi rem pinceptam. Probatur secundo, nam, si lata tuisset censura contra non audietates Missam in festo, qui sic audiret, euitaret censuram, quia vere Missam audiuit, nec illa intentio contraria , cum sit interior, puniri potest ab Ecelesia. Signum est edigo , talem intentionem non obstare impletioni praecepti. Lo7 Nota primo. Suarium , Filiam esum, Aragonem, 2 Lessium, supra postulare, ut audiens Missam cum intentione non satisfaciendi, mutet illania voluntatem intra tempus opportlip implendo praecepto, velitque auditione Missae p cedentis satisfacere a quia prior auditio quoad externum a mhumanum , de motalem habuit, quid quid requiritur ad pracepti substantiarn implendam, defuit tamen obedientia voluntatis , quae, si per subsequententia volitionem adiungatur cum morali r latione prioris ad illum finem , sussicit, ut per priorem actum sic relatum impleatur omnino preceptum. Hanc limitationem rei ciunt. A r. nus, Castro Pataui. Cardinat. de L M, Salas, Marchet, L man, σ Auersa supta. Quia vel per illam priorem auditionem Missae fuit impletum , precomum , vel non: si fuit impletum, non requiritur ad eius impletionem ea vinIuntatis mutatio . Cum enim prece
Iitum Missae iam impletum sit, nullum uperest praeceptum , quod obliget ad eliciendum hunc actum obedientiae. Si non fuit impletum , nihil conducet ea
voluntatis mutatio, cum praestare ne queat , ut opus praeteritum ex obedientia proce fleti t. Nec requiritur obediem
tia formalis, sed susticit materialis, ut dicebamus iupra num. Ios. 3c haec susficienter equidem inuenitur in actu priori, dum vere fit, quod precipitur di si cum intentione non satisfaciendi. Quare coeteri Doctores secundae si .
tentiae talis retractationis non meminerunt. Sancter. Dis. I. Decal. cap. I I. num. I 4. requirit, Vtiqui putat, se no
satisfecisse priori Mista, deponat eam conscientiam erroneam , sciens, se tisiscisse . Certe, si quis in nostro casia iudicet, se non implesse praeceptum auditione priori , tenebitur ex errone conscientia Minam aliam audire, per se veto non tenetur ad iudicandum, se satisfecisse praeceptor quia non est, unde talis obligatio colligatur , sed per accidens tenebitur , ut erronea comscientia deponatur. Ita censet, Saras
ios Nota secundo. Si quis audiae
Milani in sino cum intentione non satisfaciendi praecepto tunc, sed postea nullo modo peceare, nec pollea teneri Missam aliam audire , sed ad summum iudicare se sufficienter impleuisse praeceptum, ne peccet ex conscientia edironea, si non audiat. si vero volunt tem habet, nec Latisfaciendi prucepto per illam Missam, nec aliam audiendi postea, peccat mortaliter non essectu , sed affectu; vel contra praeceptum naturale diuinum , quo tenetur quilibet subiici legibus,& legislatoribus, ut ait
Santaec supr.num. is . vel etiam contra
praeeptum illud Ecclesiasticum, quod etiam prohibet, quemlibet assectum
sibi contrarium , ut aiunt, Suar. Lay. man, Er Bo cin. supra. Quare si nobis