De arte Rhetorica libri quinque lectissimis veterum auctorum aetatis aureae perpetuisque exemplis illustrati auctore P. Dominico Decolonia ..

발행: 1826년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 연설

341쪽

Flamentor Rhetorieae. 339Si apposita, quae vocant , nomina', sive Epitheta aliquid eximii praeserant. a. Si qua

occurrunt tritae , ac vulgares loquendi sormae , mutemur 'iu alias exquisitiores , ac

reconditiores. .

D. Quomodo apposita nomina , sit e Epitheta aliquid eximii yraeferent': Μ. Si adhibeantur ea , non ut impleatur dumtaxat, sed etiam ut ornetur Versus I. si contra quaerantur ea quae vim ac dignitatem vocibus, quibus attribuuntur τ adjiciant. D. Qui numerus Poeticae Dictioni Mnoenu M. Numerum ab oratorio longo diversum indicit Aristoteles, qui numerus metron, graecei latine dimentio appellatur. Quid requiritur ad illum Numeνum2 , Μ. Duo requiruntur maxime. I. Ut relis glose servetur legitima pedum dimensio. . a. Ul: numerus in ille rebus i sis , quae celebrantur , si tu, primis accommodatus. ' D. Quomodo 'legitima serMabitur Aeduindimentio p Μ. Servabitur x. Si pro odiae syllabarum , ae pedum ratio habeatur , quae omnis diicia plina traditur a Grammaticis. Si versus solutus non sit , et sine caesura qualis est hic Ennianus iSparsis stis lingis campos splendet et honeri. 3. Si crebriora conii uenter in versu nota sub. sultent monosyllaba , ut in hoc Ovidiano

at quis , qui , quid agam , sorte requirat ,

voeulae is aulitatem, sic grandiosa vocabula

342쪽

tuinorem in Versum inducunt. D. Quomodo numerus rebus imis accom---dabitu prM. Si pedes ita coamantetur, ut Verba rebus ipsis quasi concinere videautur. At Iriei lao 'observandum est qui numeri ad laesit tiam et celeritatem , qui ad mortim , . dissi-cestatem , molem et tristitiam , qui vero sa-ciant ad tenuitatem ; et exempla ponenda in, Versu omnium spectatissimo hexametro . locaque adducenda ex Poerarum iprincipe Vir-

D. Qui numeri Ualent maxime ad laeciliam et celeritaetem pH. Va Ietit ad id numeri fluentes ac liberῖ, cum ipsa Carmina decurrunt Θxpeditae perpetuis aut frequentibu Dactylis , raris 3 aut molliusculis elisionibus d ' Indo uia clara dedit sonitum i lium , finibus

Haud mora prosiluere suis ferit'aethera, clamor , 'Hauticus, addubiis spumanb freta versa lace tis. Trepidusque repente refugit. Quadrupedante pu rem , sonitu quatit ungula

Pontum a pecti, ut ilentes.

343쪽

Etimenta Rhetoneae. 34 1 Illi inter sese magna vi heaolita tolinni In Numerum , versantque tenaci forcipo massam. Item excurrit aliquando hypermetrum Carmen , et rerum granditatem ipsa syllabarum redundantia demonstrat :

Exit quoque versus in monosyllabam cum energia in sequentibus exemplis et Procumbit humi bos. Mole sun Mat. Tota nitunture opumus. Subsedit aquae lumis. D. Qui pedra factivit ad Ieritialem eariani pM. Letiis e fluit Hiernorum dactilorum sl 3ndae in conteminatione: Flectit equos , cumque volans dat Iora

Sidoniam picto elamidem circumdata limbo. Neque pedum tantum, sed litterarum etiam ratio habenda est cum aliae suavitatem concilient, asperitatem inducant aliao, quaedam gravdilati serviant sel amplitudini. Urimum elementum A nescio qua mollitie carmen exhularat : quare a sapientissimo Poeta libentissime frequentatur. Mollia luteola pingit vaccinia calths. Vel , mixta imbent ubi lilia multa' Alba rosa. Potuisset luteolis calutis scribere , et militis

. Q Tossis.

E el I. sonnm liabent exilem e V , vastitatem sonat: Vastos volvunt ad littora fluctus. Vo-Tat aequore vortex. Littera o omnimn leni luma , maximeque --ra, ct ca M.

344쪽

Elementa Rhetoricae. asperitatem , ideoque dicitur littera caninatione saepius usurpavitVirgilius a stetis de Cane inserorum: Cerberus haec ingens latralu Regna trisauci Personat adverso , recubans immanis in antro. Quam aperte dicitur I ergo aegre rastris terram rimantur. Sed haec sufficiant , ex quilius capi possit conjectura cacterorum: Est onim eadem ratio pedum in aliis carminum generibus , ubi metrum rehus aptavi debet , ut in vorsu heroico.

De causa efficiente Poeseos. II. Quae est causa effieiens Poeseos M. Mens Foetae eertis imbuta praeceptis, et arte instructa omnem officit Poesim.

D. Igitur Poetiea anellanda est Ars pM. Sanσ appellanda est. Quia poetica est facultas animi , quae certis quibusdam , et non errantibus praeceptis ad finem suum tendit opusque perficit ; quae est Artis notio. D. Num Iuror alia uis Poeticus, quod a junt requiritur ad Getendam Poesim ZM. Requirilis utique , si modo bene intelligatur quid veniat suroris illius nomine. D. Quia est ille Furor P, M. Est quidam impetus vehementior , quocum impellitur animus , furere dicitur : oriturque ille impetus a variis animi perturbationibus, quae undecim numerantur , Ambr, Desiderium. , Gaudium, odium , Fuga , Dolor , ira , Spes , Desperatio, Audaei a , Ti mor. Neque existimandum est assiari divinitus, ut sabulantur poetae , hujusmodi Furorem :

aerum cum vehementius soluo his agitur,

345쪽

et in rei cuiuspiam maxima contentione sertur Cori lemplationem , calorem concipit , vi cujus sic loquitur, ut a sensibus alienatus esse videatur. D. Quandonam Uus est illo Furore pM. Nihil opus est illo Furore , cum Poeta Fabulam instruit suis partibus : nihil , cui' aliquid sedate ac considerate imprimis canent- dum est, sed in aliquibus orationibus, narration-hus et c. descriptionibus, Obiurgationibus,quere las , Commode aliquando accidit ille Fiumr. . D. Utra pias eo fert ad PoeSim , ars , an

Μ Parum certe sine Arte Natura , parum Ars sine Natura consert. Ars enim εhyetura tristis est et exsicca ; Natura sine Artri asia est et inculta. Ita sentit Horatius, cum ait Natura fieret laudabile Carmen , an Arte, Quaesitum est. Ego nec studium sine divit.

Nec Tude quid prosit video ingenium: alte-

Altera poscit opem , res et conjurat amice. Dui studet optatam cursu eoulingere metam,

Multa tulit , fecitque puer, sudavit, et al-

sit etc.

Quare qn od vulgo dici solet , nasci poetas, sic intellig endum est , ut multae dotes a nam iura requirantur ad poesim, quae tamen aris debent perfici. - D. QVi fere poeseos ingentores νΜ. De hoc certi nihil asserri potest. orin Iliens certe , Linus , Μusaeus , aut Homeriasu ventores Poeseos dicendi non sunt: sed allustralores ante quos constat forcisae yuetas,

346쪽

a i Elementa Rhetoricae.

. ' De fine PoeSeo . . . .

D. Quis ςst fuiν Poeseos p i l. Est jucunda morum institutio. Nam eolendit Poeta, ut doceat delectando, juxta

aiat prodesse volunt , aut dolociare/ Poetae , Aut simul et iucunda, et idonea dicere, itae. . Et paucis interjectis versibus: Omiae tulit punctum , qui miscuit utile dulci, Lectorein delectando , . pariterque monendo. r D. Eulica quaeso singulas respongionis Mores pM. I. Cum Finis sit id, mi us gratia aliouid si ; sitque alius Arti , alius Artisici propositus, athn agitur hic de sue Axtis cis , qui

est multiplex , cum possit Poeta scribere velut famam aucupesis , vel ut aliquem deme reatur , vel ut gratiam aIteri reponat, vel Di opes comparet: verum agitur de sine Artis , propter quem est illa instituta : ac Pro inde ad quem suapte natura colliueat. a. Dicitur ille finis viso morum instituetis :quia Civilis Fadullas cum ad perseetum Civitatis statum', civiumque folicitatem tota collimet, et Ars poetica ad Civilem illam Facultatem, ut pars illius eximia , pertineat ; plane sequitur poeiam omnem ad ejusmodi felicitatem reserri. Cum autem eiusmodi felicitas per

op imam morum informationem compBretur,

ad eum gem instituta est poesis , ut hoc modo mores informet, atque cum id commode obtineatur , aetiones humanas celebrando , in quibus sita est felicuas, ut superius tradid,

347쪽

mus ; liinc factum cst, ut actiones celebrando mores iustituat. 3. Iucunda appellatur morum informatio ;Propter naturam poeseos . CVju8 orualus Omnis miras habet dolicias. Et sano debuit in Iloc poesis, ut in mullis aliis, a Philosophia, quae lid mores pertinet, discIepare , ut aUstere et jejune Philosopbia , jucunde vero , ac plane magnifice mores poesis instituat. D. Nonne H nes sibi propositos Peculiares, ae di persos habent singula poeSeos genera ;quomodo igitur poesis hiabere dieitur prosne iucundam morum institutionem pM. Habent utique sΠos diversos snes , ut dicetur inscrtus, sed huic primo Fini subje los sic , ut singuli omnos ad cum demum reseraratur : v. gr. Epica Poesis ex fine suci ad id instituta est, ut Viros Principes admirabili dictione ad virtutes comparandas incitet. Tragica , ut quasdam ansmi perturbationes Componat , ac Perpurget; sed isthaec ad ineundam quoque motuum Institutionem reis feruntur. Neque etiam alio tendaut Comoediae sales ac joci , quam ut derisa palam vitia ludibrioquo in scenis habita , evitentur diliis gentius ; sicque suo modo ad hanc morum in vinationem alia Poeseos genera re Ocantur, ut i et it claritas ct dicendis inserius.

aut fere onmis in imitatione posita sit, optima erit illa Poeseos divisio , quae a divexso 'g uere unitationis Peletur

348쪽

3 6 Elementa Rhetorieae D. QuotUlex est imilandi genus

M. Triplexvulgo assignatur. Nam in po matibus vel Poeta per se ipse narrat aliquid, et sermonem alterius resert sine ullis personarum inter se colloquiis ; vel non ipse nar- Tat, sed alios tantum loquentes , et quasi negotiantes inducit ; vel et ipse narrat aliqnid , et alios inducit loquentes agentesve . Atque ex tribus his imi attonis generibus totidem petuntur genera poeseos. M. Qui Mocas primum genus p. Μ. Narrativum, vel Enunciativum, hoc genere continentur v. gr. tres priini libri icorum , et primρ pars quarii, ubi semper ipse narrat Virgilius. D. Qui Mocas secundum genus p M. Dramaticum , sive Acti tam , quo genere comprehenduntur Tragicae et Comicae Fabulae ; item Eclogae, ubi inducuntur ageum

tes inter se Pastores.

D. Qui poeas territim p M. Mixtum appellatur , in quo Poeta ipse narrat . atqne etiam personas inducit agentes. Ad lioc genus Pertinet Ilias et Odyssea. Homeri, Aeneis Virgilii, et alia id genus Poema

ra. Ad haec tria genera iacile revocantur, ut patet. omnes elegiae, Odae, satyrae, aliaque poemata. D. Nonne alia est dipisio poeseos r Μ. . Alia est maXime vulgaris in poemata multum aliunde inter se discrepantia. Celebrantur in primis Epopoeia, Tragoedia, CO moedia Satyra , Elegia , Oda , Epigramma , etc. Unde Poetae Epici, Tragici, Comici, Satyrici, Elegiaci , Lyrici , Epigrammatici appellati : de quibus: singulis aliisque momeu incujus poenialibus duiueeps agea in erit.

349쪽

Elementa Rhetori eae '. 3 r

POETICARUM LIBER SECUNDUS.

' ' De Epopoeja. principem inter poemata locum obtineat Epol oeja, de illa nobis modo agen dum est. Illius naturam ac varias assectiones Ut oxponamus , desinitio primum illius proferenda est , deinde examinanda Materia, quam statuemus esse Actionem , cujus doles singulas prosequemur; tum Forma Explicandae,npta partium tradenda Dispositio, ubi de Praepositione , Inventione, Narratione , Epi logo poematis Epici , quantum satis erit i

D. Quae est pir et potestas hujus poei φορο0a y . IL Ut loeutio omnis oratio est, anfon mastice tamen oratio appellato ornatissisa,iqua utuntur Eloquentes e, sic ' Epos , quod generatim Ver vim significat, addictum est speciatim Poesi; alque ab illa commiihi fiagnificatione muteactum est ad Poema , quod vocatis Heroicum. Item .porein Griece idem ac latine fauere , vel fingere. Hinc fit, ut opὀeja secundum vina vocis sit Masi fiet , seu seriptio poematis Epici , quod Heroicum Sestur.

350쪽

348' Elementa Iuietorisae. tius , Verae, verisimilis , illustris , felicis , ef

a uobili persona, prosectae , narratione dramaetica , et versu hexametro , quae Viros, Priucipes ad primarias virtutes excitat, atque

D. Exρlica , quaeso , singulas poees pH. I. Dicitur Imitatio, quia pocris omnis, mi quae saltem specialissima est , ut Epica , in imitatione posita ESt. a. Dicitur .actionis Mitatio , quia Actiones humanae sunt materia poeseos ut supra docuimus a, 3. Dicitur Actionis unius , lotius , Verae , verisimilis , illustris , selicis, et a nobili persoria Prosectae : quibus verbis designatur matoria Poematis epici: ratione cujus partim .e venit cum aliis poematibus , partim , ab iisdussi. discrepat , pu a. a Comoedia , cujus materis .est Actio vulgaris , et plerumque

. Dicitur' imitatio i Actionis narratione dra- 'matica insignis , eo sensu , ut .nec poeta Sem per ipse narret , sed personas Q loquentes , agentesve saepe . etiam inducat: quod jucundius multo tae rite instituendae hoc pacto Praecepta tradat. 5. Dicitur haec imita io persu hexametro ex Natu quod necessario illud requiratur ad Epicum .Carmen, juxta illud Horatii :Bes gestae Regumque , . Ducumque et trisna

SEARCH

MENU NAVIGATION