장음표시 사용
371쪽
vlensenta δῖhetorseae. 'dius dotes tilbumtur Brevitas , Perspicuitas, Probabilitas , et sua itas. D. Quo sensu narratio Epica debet esse treois , rvt. Eo sensu , . Ut crebri/es prolixioresque δ' gressiones ne adhibeantur , maxime si ad Teici parum iaciunt. Arguitur Catullus, quod dimissum Poematis de nutiis Pelei, et Tethidos in descrimione vestis Ariadnaequo bula consumpserit. Fabulae epicae, qualem deis scripsimus , SerVetur magnitudo , quae longior non erit, si nihil adducatur inane , quod re cidi possit. Nam ut acule Martialis :. Non sunt longa , quibus nihil est, quod de mere Possis ;Sed tu Cosconi disticha longa Acisa D. Quomodo debet eἔse permi a Narrauia M. Si alludatur quidem ad fabulas , et his orias : si usurpentur bellenismi, seu formae loquendi a Graecis desumptae : sed ita tamen, ut a quovis non imperito facile intelli antur ;si vocabula obsoleta , et ex altissimis antiquitatis ruderibus effossa , ac proinde obscura , vitentur. Sane ut quisque disertissimus est ita loquitur apertissime ; sed sat multa eo de argumento tradidimus supra in Dictio e poetica. . . . ,
D. Quomodo debet esse probabilis illa N a c
Μ. Eo sensu , ut sit verisimilis: nihil de. Lot magis curare Poeta , ut jam saepe docuimus. Itaque , quod recte monet Horatius Ficta voli aptatis causa sint proxima veris
Uec quod cumque volet, poscat sibi sabula
In locis , temporibusque notandis, maxime
372쪽
3 o Elementa Rhesoneae. vero in essngendis Personis , hujus verisimilLtudiiiis habenda est ratio. Aetalis cujusque notandi sunt tibi mores. Mobilibusque decor naturis dandus, et an nis , inquit idem Horatius , qui varios homi . num mores luculenter ibidem describit: Ubi
lamen velim advertas , non iam aretis circumdari terminis probabile, ut locus non sit Admirabili , quod in poemate spectatur imi rimis. D. Quomodo suaseis erit Narratio Dica PM. Si elegantia , et jucunditate verborum sonantium leniumque floreat , quod de oratione monet Tullius ; si neque asperos habeat
Concursus nequo disjunctos atque hiantes : si sit circumscripta non longo anfractu, sed ad spiritum vocis apto : si eodem semper tenO' re non decurrant carmina. Item suavis exit , si intexantur hypolyposes , suspenSiones, me taphorae, exclamationes et admirationes ' si interponaulur motus animorum , mores, et colloqia personarum , obliquae orationes, exitus inopinati dolores , laetitiae , metus , cu pi dilates , iracundiae pro rerum . arietate. Sed nihil ad suavitatem accommodatius est, quam idonea rebusque ipsis consentanea modulatio numerorum , de qua egimus in Dic tione poetica.
)L Apponitur , non semper quidem, sed a liquando tamen et Epopoeiae , et aliis Post matibus : atque etiam interdum in ipso decur
373쪽
celeberrimi paris amicorum caedo , rem hoc Epilogo , sive epiphonemate concludit; Fortunati ambo. Si quid mea carmina possunt,' Nulla dies unquam memori Vos eximet aevo. Di Lm domus Aeneae capitolii immobile saxum Accolet. impetiumque pater Romanus habebit. In fine saepius suorum operum Epilogum usurpant Poetae variis modis. Nam aliquando iudicant ea , quae cecinerunt , et temporis loci , aetatis , Occupationum suarum aliquam
metilionem attexutit ; ita Virgilius in sino Georgicorum. Haec super arvorum cultum, pecorumque cari' nebam, Et super arboribus : Caesar dum magnus ad altum
Fulminat Euphratem bello , victorque volentes Per populos dat jura; viamque assectat Olympo. Illo Virgilium mo tempore dulcis alebat Parthenope , studiis florentem ignobilis otii , Carmina qui lusi pastorum , audaxque juventa, Tilrre. te Patulae cecini sub tegmine fagi, Aliquando gratulantur , et immortalitatis spe siDi blandiuntur ; sic Ovidius in fine Me.
Iamque Opus exegi, quod nec Iovis ira, nec ignis, Nec poterit ferrum, nec edax abolere vetustas
Dum volet illa dies, quae nil nisi corporis hujus. Ius habet , incerti spatium mihi finiat aevi ;Parte lamen meliore mei super alta phrennis Astra serar , nomenque erit indelebile nos rum. In eumdem sensum librum tertium carmLnum claudit Horatius :Exegi monumentum aerere Perennius,
Regalique silo Pyramidum altius:
374쪽
31a EIemenia Rhetorreete. Mu od non imber edax, aut Aquilo impotem,
J'ossit diruere , aut innumerabilis Annorum sexies , et fuga temporum. νJ ni omnis moriar, elo.
IIodestius suam Thebaidam assatur Statius in fine :Durabisne procul, dominoque legere superstes: O mihi bis senos mullum vigilata per annos Thebai P jam coeptae praesens tibi fama b Dignym Stravit iter, coepitque novam monstrare suturis, Jam te magnanistius dignatur noscere Caesar , Itala iam studio discit, memoratque iuventus, Vive precor ; nec tu divinam Aenei da tenta :Sed longe sequere , set vestigia semper adora SMox tibi si quis adhuc praetendit nubila livor, Occidit, et meriti post me reserentur bonores , i Epilogum Epopoejae minime necessarium egri se demonstrant Ilias . Odyssea et Aeneis r quae ipsa narrationis absolutione concluduntur.
, De Dramale. M. Epicam Poesim excipit proxime Dramatica ; de . qua sic disputabimus , ut in Poema Dramaticum universe primum , deinde iii siu- las ejus species inguiramus , ac Pro instir tuto sicendi ordine, desiuitionem , inuteriam , riuam , partes , sinem, aliusque , quae -i sum tum generatim, tum singuladiri asariunt,
375쪽
. Definitio Poemalis Di amatici. D. Quid est Poema Dramalicum.
ce draei , latine agere , dicitur Poema Dromaticum, quod totum sit jn actione r unde actores vocantur ii , qui eo in Poemate cos.
u. Si rei definitionem quaeras , est Imita tio Actionis unius, iustae magnitudinis, vinaeae , vel salsae , verisimilis , insignis, vel vulgaris , felicis , vel infelicis : quae meta O et
harmonia , non narrando , sed agendo . Vel quosdam animi assectus excitat, et perpurgat, vel vitae privatae exemplum Proponit. D. Explica quaeso , ingulas Moees λ: M. I. Dicitur Imitaim Actionis, quia cum poesis in imitatione actionum humanarum sit
Posua , ut initio docuimus ; apecies quoque illius singulae ejusmodi actiones imitantur a. Dicitui , , Actionis unius , to ius , iustae magriitudinis : verae vel salsae , verisimilis , i signis , vel vulgaris, felicis, vel infelicis: se quibus verbis. Partim Diamatica Poesis cum Epica convenit, cujus Actio es una, tota , magna , vera, Verisimilis , illustris, ac felix rpartim ab eadem discrepat: cum Actio D malica possit esse salia et vulgaris si scribatur Comoedia, infelix, si Tragoedia. 3. Dicitur Poema Dra malicum i mitari meis tro ci harmoniar quia inducuntur personae Collinuentes tuler se non soluta, sed vincta. oratione ; cui cautus in Murtis quibusdam 'ocis adiicitur. .. - Dicitur noo narrando, ιρῶ agendo
376쪽
rari : quia nihil ipse Poeta exponit, aut comapraemorat, ut in Epopoeja : sed productis in
Scenam personis sermonem tribuit easque in- er se agentes , negotiantesque exhibet. 5. - Dicitur excitare ae purgare, ectus ,
et striνstae Mitae exemρlum progOnere: quibus verbis dum ossiciuin, tum finis poematis illius attingitur. Excitat enim , ac purgat assectus Tragoedia , vitae Privatae Proponit exemplum Comoedia ; mores utraque , ut omnis poesis, cecte instituit.
De Materia poematis Dramasci. D. Quaenam est materia Poematis Dramaliele M. Est Acuo una , tota, magna , Vera VCI falsa, verisimilis , insignis , vel vulgaris , se- , , vel infelix. D. Quo senou debet esse una, et tota uia Aetio r . γ . Μ. Eo sensu , ut nec in plures neliones pr marias dividatur , nec suo initio , medio antino careat , ut supra docuimus. D. 'Quo sensu aebet esse Mogns t . .
M. Eo sensu ut eo usque crescere possit aedebeato donec tandem pro rerum natura s' quae 3guntur necossario, vel commode muta
Ilo inseratur in Fabula implexa : et m. sim pliei juxta naturalem rerum exitum finis iMPonatur ; qui supremus est actionis terminus uequalis sit ille , patebit ex dicendis inserius. D. Quomodo erit Vera , set Tatiar M. Si vero contigerit , aut non contigeriti quando autem et quatenus veritas , vel salsμtus Actioni Dramaucae conveniat, dicesur
377쪽
Elcmenta Rielorieae. postea , cum agetur de Tragoedia, et Co- '
D. quo sensu debet esse Verisimilis pM. Eo sensu , ut nihil asseratur , quod sit
Praeter naturalem rerum ordinem , specialis
circumstantiis in quibus dicitur illa actio contigisse. D. Quomodo Aetio illa insignis erit, pes Vulgaris p M. Talis erit vel ratione sui , vel rationo agentium personarum. Quid conveniat Tra.
goediae , quid Comoediae , explicabitur inanxius b).D. Quomodo erit Felix , Meι Infelix illa Aetio ΘM. Ratione exitus selieis , vel infelicis sο- et hic appellari selix , vel infelix Aclio ;
deoque felix est, quae licet multas contineat turbas , sortium lo tamen exitu concIuditur : econtra infelix illa est, quae quamvis prospere admodum in decursu succedat, luctuoso lamen finae terminatur. Quatenus autem Aetioni Tragicae , vel Comicae conruat felicistas , aut infelicitas , suis locis exponetur.
De Forma Poematis Dramatici. D. Quae est forma Poematis Dramatici Μ. Est Fabuti , sive compositio Actionis r ita '3ua , ut in Epica considerandae suut Dotes , artes et Dispositio. D. Quae sunt Dotes Fabulae Dramatteae pM. Prima est unitas , altera Simplicitas tertia Magnitudo. -
378쪽
χ6 Mementa Rhesortem ' . S. I. Unitas , et Simplicitas Fabulae
Dramaticae. 'Do In quo posita est Unitas Tabulae Dra maticae r . a M. In tanta partium omnium , verumque disversarum inter se connexione , ut in unum aliquid videantur coBleScere. iD. ' Quomodo simplex esse debet Fab IaDramattea pM. Geminam tribuit huic voci notionem Philoso vhtis α , qui Fabulam simplicem modo duplici , modo opponit implexae. Fa hula simplex, quae duplici opponitur, est, Sa , in qua oritur rinus flatus eorum , de qui inhus est Fabula : qui e selicibus infelices , aut e contra ex infelicibus felices existunt. Duplex vero ea est , in qua alii felices , iu- solices alii evadutit , uti ut in Odyssea , ubi solix Ul1sses, proci intelites, et in Aeneide felix Aeneas, Turnus infelix escitur. Atque hoc sensu simplicem Fabulam esse vult 4ri , stoteles H in Dramate , aut saltem longe an- tinnit duplici ; quod multo magis valeat adessectumn commotionem. Commoventur enim illi vehementius , cum grandi omnes , nullo excjlo , excipiuntur calamitate in Tragoedia sin Comoedia vero placet magis, qui laetus est omnibus Actoribus, ac sortunatus exitus. vabala simplex quatenus opponitur imΡlexaep, ed est, quae ex una continua sit, ut sine perip tui, id est siue manifesta in contra. - mutatione, aut agnitione ad sinini du-Queatia, Fabula vero implexa ea est , quast a) c. s. Poet. I. . .
379쪽
Elamen'α Rhetoricae. peripetia , sive mutatione , aut agnitione, Θut utraquesimul ad snem usque procedit. D. va exemplum viritisque Fabulae sim Mylleis et implexae. Μ. Habes simplicem vabula in in Aiace So- p clis , et Hercule furente Senecae , et ali-hi passim multis in locis . Ibi enim nihil a cidit praeter expectationem : v. g. Aiax plenus animi , et contemptus impatiens furit; osteaquam Vero ad se vessiit prae pudore sit mortem consciscit: eodem sere modo Her cules se gerit, nisi quod supersit. . Fabulas. implexae eximium habes exemplum
spud Senecam in Oedipo , ubi cum Oedipum
missus Corintho senex adiisset , ut sis Dificaret , negem ipsum a Corinthiis pronuntia tum esse; atque hac ratione gratissunum illi nuncium aD serre se existim rei contraxium esseesti Pau latim enim intellexit ille se et parricidam, et incestis 3ocastae matris implicatum nuptiis; siqne hinc subuo , et praeter omnium expecta tionem factus est infelicissimus. Ubi i ides mira, hi lem peripetiam simul et Mnitionem. Atque
haec Fabula quaeimsexa dicitur,longe pvavitat simplici , iuxti mentem Philosophi, qui praemcipit sabulam Dramaticam esse simplicem ἔquatenus videlicet illa duplici, non veri quam tenus implexae opponitur. s. II. Hagnitudo Fabulae Dramaticae. D. Quaenm est iusta Magnitudo Fabulae v νω 'aticae M. Quod oculis eveni re olet, cum corpus videmus , idem plane accidit memoriae , eum
380쪽
quae vastiora sunt, oculorum conspectum, siememoriae captum , quae sunt longiora , iaci te excedunt l, utriusque vero facultatis vina ,
quae sunt minutiora fugiunt. Atque hinc fae4tum es , ut Waemadmodum in omni corpore, fio qualibet in Fabula dramesica iusta quaedam debeat esse magnitudo, quam uno quasi intuitu complecti possit auultor: nec distracto in plura , audi obruto rerum multitu dino' animo remittant ac stigeant qui concitabuntur assectus. Quae lex pro Tragicis post is , valet otiam pro Coinicis , ubi per amo,
e uum commotionem privatae vitae rite insti, tuendae ratio quaeritora . . I ιD. Quaenam est igitur illa m Magnitudo pM. Praetet assignatam superius magnitudinem Actionis , quae materiae locum tenet , dupli m insuper facit illam Philosophus: unam Actionis compositae, quae Forma est , seu , Fabula: alteram, quam vocat quantitatis. D. Quarenam est Magnitudo Actionis eon pos tae p. II. In eo posita est quae dicitue Actio pri moria , ut uno Solis ambitu eontineatur αὶ , idest , ut unum diem natuvalem , vel nullo modo , ves parum certe excedat, atquέ etiam uthreviori temporis spatio , piata duabus, vel tribus horis possit desiniri: imo eo perfectior,
et convenientior erit cilla Actio ς quo magis aecedet ad tempus quo soleb in scena exhi- heri. sed latius multo possunt excurrere quae adhibentur Episodia : quamvis et rariora , ethreviora esse oportebit , quam quae adiiciu
tur in Epopoeja , ne rerum multitudine, ac s) Aris. cap. a. ' .