De arte Rhetorica libri quinque lectissimis veterum auctorum aetatis aureae perpetuisque exemplis illustrati auctore P. Dominico Decolonia ..

발행: 1826년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 연설

361쪽

Ylementa Rhetorieae. 330

chrum , si u praeter modum excreverit . monstrum fiat ; debet videlicet naturali florere magnitudine. Ita se liabet poema qnod nce brevius , nec longius esse oportet : sod ita temperatum , Ut oculos magnitudine impleat , non sugiat. Quae cum universe dicta sint , Proprie magis ac desiui ea liquid de iusta Epopoeiae magnitudine statue udum est e monen dum qile imprimis aliam esse Actionis, aliam Fabulae magnitudinem zo de prima non ago laoc

loco , quae in eo sit est, ut.habeat Actio Itii tium , Medium , et Finem , ut supra docui mus α) ; sed de altera instituendaru esse quae-tionem , ae Proinde videndum , quae sit illa magnitudo Fabulae. Duplicem igitur illam facit

Pilosophus , unam ACtionis . qnum VOCUt, DOI Nudae , aut suo carentis ornatu , sed coni positae , alteram quantitatis . . . D. Quaenam esὶ magnitudoψ'acti is Comin positas Θ EI M. In eo posita est , ut uno circiter almo

gesta suerit , Dae est Actio primari a ; sic Iliadi annum fletiit Homerus ex animadUE sione Mambruni bs . Odysseae tantum quinquaginta dios idem attribuit. Aeneidi quatuor nihlnses kns, a unum almum coti cessit Virgilius. Sed 'Εpis6dia aliaque adjectitia ornamenta' nul lis de finiuntur temporis limitibus: cum Ilias novem untiis , Odyssea undeviginti, res. gestas eoi rellistidat et Aeneis quidquid interfluxit ab Eldro lais Aenas temporibus i ad aetatem

Quaeriam ningnitudo pucantitatis Θ

362쪽

36o Eleinento Rhetarieas. M. Posita est haec tu numero Versuum qui ad dena sere millia excurrit in Aeneido; duodena excedit in Odyssea : octo , vel --vem Tragoedias vulgo dicitur aequare versuum numero Epopoeia. Sed de hoc .gumento redibit sermo inserius , . cum de deamatis disputabitur . ν δ D. Unde arce suur majestaι Esticae F moet M. Ex triplici potissimum capite: I ex inibrabili peripetiarum , agilitionu , epiSOdio rum, machinarumque coin tu, R. ex narration' dxamatica, cum P sona loquelites, agentesV padducet Poeta, a. ex dictione illustri ac RPleu.dida , de qua diximus superius M. s. as, Fabulatu Epicae Partes.

M. Est ea pars , quae ab initio ad em usquη parxem 1 eurrik, Poeta ab intelicitato ad, felicitat in 1iu popoe is , vel imiitra ae felicitate ad imi licitatem in

363쪽

mementa Rhetorioae. 36 tD. Quid ρotissimum obserμαndum est circa Nexum Fabulae pM. Ne varia sic texantur episodia , quae in Nexum cadunt potissimum , ut animum auditoris delociando longius aberrent ab Actio, 'ne primaria , aut a fiue poematis sint prorsus

D. Quid obseroandum est circa Solutionem Fabulae λ μ M. Primum ut si qua siut in Solutions episodia , ne longius petantur illa , sed spontea uasi oblata , et e re nata esse videantur ;ὰterum , ut ea sint brevia imprimis et quandoquidem in Solutione ad finem anhelat auditoris animus , quem proinde longioribus episodiis morari minime convenit.

D. Licetne s*dhibere Machinam in Solutione Fabulae rΜ. Alii negant, assirmarit alii. Qui negans, s

suam 3. ex eo capite tuentur sententiam,

tuod solutio secta per machinam Epo Melas ni maxime of ciat. Nam qui poterit ad Ae tionis imitationem Vir Prinueps impelli , cui

se sentiati plane imparem, cum intelligat auxiliore plusquam humano. ad similo pliquid suscipiendum indigere p a. auctoritatem obtendunt Aristotelis, qui vult fieri solutionem non per machinam , sed ex verisimili , id est , ratione naturali, qua res e ire solet. Qui vero amrmant aiunt nihil obstare quo- minus . per machinam solvatur Epopoeiae Fabula; t. ad imitationem Actionis posse impelli Viros Principes , in q Ia externo quidem' huminis alicujus auxilio adjuvatur Heros danaptu,sus ille ueros non remaneat, red praestet

364쪽

M, Elamenta Rhetoricae.

ver se jurimum, unde seliciter cedat praeelaro iactum. a. Sic clausisse Epopoejas praestauit simos Poetas ; esse v. g. machinam in Odysseao Mausula, quae Minervae ope solvitur; esse in Aeneid. ubi Turni caedes Jovis ductu et auspicio, atque inam Furiae ministerio conficitur. 3. Aristotelis praeseptionem , maxime locum habero

in Tragoedia , in Epopoeia non item : ratio est quia in Epopoeja cum lateat magis machina , quam tu Tragoedia , ubi machina Dei e coelo delapsi in theatrum producebatur , magis certe animos seriebat subiecta oculis ea machina in Tragoedia , quam suscepta iribus in Epopoeja , ac proinde minus erat Drenda in Tragoedia , quam in Epoporia. Vide Fritonium , qui tam suse , quam docte eo de argumento agit in poetic iu dissertatioue denarratione su)- . .

S. III. Fabulae Epicae Dispositio. D. Quaenam e3ι Fabulae Diesse DispositχλM. Duplex est illa Dispositio , una rerum ,

partium ulter ' ...' D. Quaena', est Dispositio rerum p Μ. Intelligitur illa Dispositio e celeberrima inter magni nominis , in re poetica auciores orsa dudum contentione : quorum alii volunt rerum prout contigere , servari ordinem naturalem ; alii contendunt eundem debere perturbari 3 unde quaestio existit, an Posta' ut historicus hvuc servare debeat narrandi ordinem: ut quodcumque prim i contigerit . narret primum , et in ultimum locumeonjiciat quae postremo sacta sunt'. vel contra, an debeat relicto naturali ordine pro

Lib. 2.

365쪽

Elementa Ametoricae. 363 arbitratu suo a mediis , aut etiam postremis auspicari. D. QM:d statuis ea de re sentiendum pΜ. Eodem puto utramque recidere seu lenistiam , ac proinde non tam de re hic quam do voce disputari ; nimirum quo nomine appellanda sit ejusmodi narratio ambigitur cum in id omnes consentiant optime fuisse institutum narrandi ordinem ab Homero. Virgilioque usurpatumi a .rexumque permixtio nem perbelle cadere: Verum alii contendunt non ideo perturbari ordinem dicendi naturalem ; alii perturbari Volunt. Quae ut concilien tuu inter se dicendum Videtur , non pertur. bate narrari , si spectetur sejuncta ab episo, diis Actio primaria : perturbate Vero narrari, si omnia simul accipiantur, neque a Pylinaria. Actiones secernantur Episodia. D. Iam quir Ordo Partium serpandus in. Fiabula Epica ZM. Posteaquam Poeta Aetionem, qualem, descripsimus, animo informavit, personarum mores , et ossicia excogitavit, epifodia, peripetias , agnitiones, et machinas commentus . est , et i suum cuique locum destinavit : ac opus tandem aggreditur : I. proponendo quid canendum suscipiat, a. invocando numen ali quod, cujus afflatu arduunt opus perficiat, i 3. rem totam narratione Prosequendo. Deni que epilogum aliquando , siVs. Pem rationem attexendo. Unde 4. Epopoejae partes existunt, Propolitio , Invocatio , Narratio , et aliquan-j do Peroratio ; de quibus omadius modo nobis

agendum est.

366쪽

De Propositione Estopoeiae. D. Quid est Propositio Epopoeise M. Est prima pars Poematis Epici ; mqua Poeta breviter proponit , et Summatim, - quid in reliquo poemato sit dicturus. D. Ouae sunt dotes illius Propositionis λΜ. Quid Rhetores in Orationis Exordio Praecipiunt, ut apposite , ut bre'iter , ut va-Temnae contextatur , idem omnino de Pro- pdsitione Epopoeias , quae est ejus Exordium,' iucendum est, D. 'Quomodo avosiae praemuli r P eositio a Μ. Si non vags, sed proprio , eo ruen- , terque argumento Praetexatur , id est , si rei caput designetur primis versibus et talis est

propositio Aeneidos et 'sma, virumque eam , Trocle qui primus ab oris' Italiam lato prosusns , L vinaque venit

D. Quomodo Meyis erit Propositio λ M. N non excurrat latius in iis , quaei parum ad rem faciunt et ea enim tantum adbia Penda sunt, quae valeant ad docilitatem Mallentionem comparandam cum aliqua ς si opus est, benevolentia. In legem brevitatis' peccat Io ianua rontanus in Principio U

Qui coelo radient isnes, quas sidera m do' ' Labantur tacito , stellis quibus emicet ingens Signifer , etc. ' Ubi vides cxsbram eiusdem rei expressionem;

igneo , sidera, stellas , coelo , Muna laesio

367쪽

. . quae omnia eodem recidunt. Quanto ar. tius est initium Georgicon Virgilii lQuid iaciat laetas segetes , quo sidere terram Vertere , Maecenas , ulmisque adjungere vites ciniveniat et quae cura boum, qui cultus habendus Sit pecori , utque apibus quanta experientire

Bin e canefa incipiam. Hic nihil redundat, sed libri Georgicon sin guli singulis sere numeris , aut incisis dest-

Verum alia est prorsus vallo paneoricorum, ubi exordium aliquando a descriptione , vel , Proposita quaestione, latius excurrim ris : ut vis dere est apud Caudianimi in panegyricis. D. Quomodo verecunde et m-este . Propositio pM. Si absit omnis ingenii , ὸoctrinaeque

iactatio , omnis stranditas ae tumor , et exqui sitior ornati f. Lbeii cum Poetam , Seu , Cir cumsitaneum qui Carmen in Corona sta gloriam aucupandam recitabat, acriter reprehemdit Hosatius, quod sic exorsus suisse Fortunam Priami cantabo , et nobile bellum. Adjutigit mox Muid dignum tanto seret hic promissor hiatu

Parturient montes , nascetur ridiculus mus,

Deinde praedicat volnerum, qui modestius Odysseam incipit , et Paulatim assurgit ma

gnificentius

Quanto 'ectius lite . qui nil molitur inepte 3 hic mihi, musa, virum , captae vost tempora

368쪽

366 Elementa Rhetori cae. Antiphalem , Scyllamque , et cum Cyclope Charybdim. Initium Pharsaliae assectatius videtur et tumidus: Bella per Aemathios plusquam milia campos, Iusque datum sceleri cauimus, Populumquopoleutem In sua victrici conversum viscera dextra , Cognatas Pre acies , et rupto laedere regni Ceriatum totis concussi viribus orbis In commune nesus , Infestisque obvia signis

Signa , pares aquilas , et pila minantia pilis. Quae carmina , ut nihil dicam de voce Alusequam initio poematis usurpata , tam vasta sunt, sonantia , tumida . ut sateatur Scaligor se videri sibi audire Lucanum , non tam canen

tem , quam latrantem. Nihilo fuit, erecundia 'ὁr 'Statius in principio Acthillesdos :Magnanimum Aeacidem, formidatamque T

Danti Progeniem , patrio velitam succedere caelo , Diva refer. Ubi versu primo sexies literam a repeti iam habes, tres conti Duas voces tetrasy labas , quae negotium lacessunt pronunciariti.

. De Invocatione Epopoeiae. D. Ouid est inoocatio in Poemate a leo pM. Est ea pars Poematis Epici , m qua

numen aliquod invocatur , cujus assiam Carmen, quod per se arduum est, et humano ingenio majus habetur , tandem perficiatur. Quae invocatio attentionem. et admirationem com moVet ; atque etiam summam operi conciliat aueloxitatem , ut quasi divinitus , quae ea nuntur , postmodum eiserantur . .

369쪽

mementa Rhetoricae. D. Estne semper adhibenda Inooeatio M. Cum grave aliquod scribitur poema illa adhibetur , in minoribus vero poematibus , maxime in Panegyricis frequenter omittitur. D. Sejungiturne Inmoealso a Proplosatione r- Μ. Sejungitur aliquando, aliquando eum illa involvitur. Latini Epici ut' plurimum se. fungunt , sic apud Virgilium post hanc Pr

positionem: Arma, Vir unisue cano , etc. S-quitur Invocatio , Musa , mihi eatissas men-ra , etc. Graeci vulgo Invocationi Propositio nem implicant , sic Homerus orditur Iliadem: Iram cane Dea Pelidae Aehillis ete. Sic Ο - dysseam , Virum mihi dic , mura , etc.. 'que etiam apud Latinos Lucketius , Statius Vida, et Virgilius ipse in eclogis Invocationem cum Propositione permiscent. Id aute' si opportune, cum opera principibus inscri huntur viris, quos honorifice statim appellamus. D. Rvetitur inooeatio in deeursu Poematis 3 Μ. Repetitur , cum res gravior dicenda oz- Currit : ac comparatur attentio , cum significatur tanti rem esse, ut opus in divino quo dam affatu ad eam pro dignitate taponendam D. Qui sunt in candi in poemate pM. Ethnico Poetae profana, et commentitia numina liceat invocare , at Christiano in vinus Spiritus , Servator Christus , Virgo Detipara , Angelus Tutelaris , aut is , cujus res gestae canuntur, Vir Sanctus implorandus est. Item si res praeclare gestas Ducis alicujus , aut Principis scribimus, aut si illi opus dicamus, commine ille potest invocari , uti exemplo suo docuit Virgilius in 1. Gerg. his luculentia carminibus:

370쪽

-- Elementa Rhetorieae. Irrque adeo , quem mox quae sint habitura

Concilia , incerium est, Urbes 'in zm ,

'rβrΠmque velis curam, etc. 'Lucanus Neronem in Pharsalia , Vale-

invocant. Atque luc observandum est. licere Pootae Christi on Sacro poenitate Musas usurpare pro Detica

' i ii μ ν Neptunum pro tua lit,' haec aliaque

tius de Claristianis mysteriis scriptis inseri.

CAPUT , VI.

. De Narrati me Epopoeiae. U. fuid est Narratio Epopouae pM. Est pars, seu polius corpus Poemalis. I Propositio, et In ocatio qu si facem praerierunt, parantque altentionem et docilitatem, Lum autem non tam Verum , cinam Verisimi- poetae H Propositum : sic non tam rei gestae quam velut gestae , expositio dici dea et hahe Tarratio. . . D. Quid est spectandum maxime in illa rectione p . Μ. Cum tam late pateat, At lotum poema exa humat , eadunt in illam quae hactenus omnia de Epopoeia , atque etiam de poesi titii- verse sumpta diximus. Quare addenda sunt a- .liqua dumtaxat circa proprias qUae vulgo sa-ε guantur,. illius dotes. D' Quae sunt illae dotes pM. Tot a Picae, quot oratoriae Nanalicis

SEARCH

MENU NAVIGATION