장음표시 사용
351쪽
Etimenda RLetoricae. 34, 6. meitur imitatio Actionis, quae Viros Principes ad primarias virtutes incitet: qui in Lus verbis attingitur Epis jae sinis. Ad id
enim illa iustituta mi, ut omni una sui mos , sed Principum praesertim , ad praeclara facta S cendat, ad eaque quasi viam sternat, po nendo ob oculos illastrum quamdam actionem; de qua in eapite proxime conse Inenti.
De Materia Εl opos ae . D. Quae est mineria φοροjae PM. Est Actio personae nobilis , una , tota, V a , verisimilis . illustris , ac si lix. D. Quare debes esse Actio nersonae no
l tus , ut Viros Principes ad prae dara facia accendat: des,et certe proponi Personast octio, quam imitari ait gloriosum. Certum est autemmia laudi vertere Priticipes non plebeias , aut Muvas personas, sed nobiles, atque illusues imitari. Sit itaque illa Actio insignis alicuius V g. Herois , qui principum animos laudis
studio lucensos ad sui au mirationem , imita tionemque rapiat. D. Q - μωas Ueroem pM. Antiqui sabulantur IIviroes esse quo daria gemis Deos inter ei homines fi natos trusos ves ex Dea aliqua. Et mortali viro , ut Achillem , et Aeneam ; vel ex. Deo , ut mu liere mortali , ut Herculem. Iam vere Hexos Hrum extraordinarium sonat : in finem tria haec maxuno dicuntur cons nere. I. Corporis habitudo firma, ac laborum patiens. Ani
mus Inaesens , eructus , ex robus us quodam 'M0dο , cui optima corporis temperatione ac
352쪽
sso Elementa Rhetorie . cedat magnitudo. 3. Divitia quaedam vis , et cientia : lia, qui offutur , supra hominem
Ct sapere et posse videtur. l. Actio Uoeminae in materia Epopoejae. D. Itane Actio Epopoeiae debet esse m-m s . ut non possit esse Foeminae , quae dicatur Heroina 8 . M. Actionem Foeminae esse posse materiam Epolmujue assii maut aliqui , negant alii. Utriusque partis rationes subjicio. Qui Assirmant , a junt. I. Non obesse Foeminae animum , qui virili similis est , ejus-' denique naturae liuic posse esse Θrmorum usum :ε que etiam Foeminas aliquando et corporis firmitate, et laborum patientia viris praecel
xiam Tragoediae ; quidni et Epopoejae 8 3.
Foeminae actione ad praeclara facta accendi posse Viros Principes , quibus inrpe sit ea Non Posse agere , quae Demina gesssirit. 4.FOeminas a praestantissimis Poetis inductas esse in Epopoejas , et maximis celebratas laudibus propter sortitudinem bellicam, puta Clorinisam a Tasso , a Virgilio Camillain. s. Excitari a Deo posse Heroinam quamdam', cui belli ali Hujus summa committatur : quae Iis beat omnes Herois dotes, nullos habeat
Qui vero negant actionem foeminae esse P se materiam Epopoeiae , respondent. I. Animorum quidem sexum esse nullum: at Demincum corpus esse imbelle , cujus coni-tagione languet animus : neque rebus helIicis Persecto tractandis idoneas esse foeminas :quibus Aristoteles curatu rei domesticae attribuit : Mina et ea, quae non modo
353쪽
I . . Elementa Rhetorieae. 35 teora civitatem, sed etiam extra privatos parie- es fieri necesse est, viris concedit. Reponunt a. Actionem finem nae convenirTragoediae , non item Epopόejae quia finis
hic est Tragoediae , ut excitctitur Purgenturque quidam 'animi affectus ; qui finis tam LMCile obtinetur , sive viri , sive so minae cole bretur actio ; at Epopoejae cum sit ille sinis, ut ad ardua quaeque ut praeclara sectacendat viros Princi s , huic rei imparem esse
Negant 3. Actionem foeminae talem esse Doεse C quam velint viri Principes imitari. Hst' possit illa foeminae actio incitare viros Principes ad arduum aliquid suscipiendum :ses actione illi foeminae' movebuntur tamquam a glimento , quod vocant a minori ad majus .
quod turpe su viro , maxime Principi , illud
non aggredi quod foemina fortiter gesserit: acerum non erit haec actio exemplaris loco , quoasibi' proponant viri Principes imitandu Ubservant 4. Nullam unquam foeminae aeronem a praestantissimis poetis in materiam CV poetae fuisse assumptam; celebratas quidem a lasso , et Virgilio foeminas ; sed in . Epi- Sodia quasi contrusas illas fuisse; atque etiam an poenam temeritatis obscura morte fuissem*ctatas : ne laso imbelli , indignoque sanguine virum aliquem sortem conlaminarent. Sic
Ii inda de nocte, ot ab imprudenti Tancre uo Perimitur apud Tassum ; ab ignobili unxo occiditur Camilia apud Virgilium. Atque eLiam fietitiae illae Heroinae non fiant ab Heroe Epopoeias immo ipsi adversantur , ut τ' oranda quae Mahometanis , et Camilla , quae
i urno militabat. Adde quod uuatu Camillaru
354쪽
33, Elamenta Rhetorieo. uno in libro pugnantem adducit virgilius ,
Pae Vereatorem, et Sacerdotem interimat, Minoem nullam. Notant 'S. Actionsm foeminae a Deo exesia latae , quae nullos habeat sexus desectus , non
esse aptam Epoporiae: quod MIvatur hoc pacto Actio primaria per maobinam , quod vitiosum imprimis me mutendunt. verum ne quid modo diem de solutione Per mactainam, de qua postea ui Fomia Epopoe ae : belle repotiunt
huius secundae sententiae patroni de Actione RMoinae ordinariae , at Don Extraordinariae, et per miraculum ae Deo excitatae , Proeta re quaestionem. Atque hae sunt uti iusque Pariis rationes , quae suum utriusque Pondus , Fuamque , quamvis Mago non ex aequo,
videntur habere Probabili latem. S. II. Actio Epopoeiae quomodo Una. , D. Quo sensu actis DuoVae. Moet esse
M. Eo sensn , ni Hi illa Actio per se sim-Vex , nec dividi possit in plures Aetiones priminas. Sic Virgilius Trojae ruinam . dii multiplicia sui Herois facta comtexuit in Ignei.
de quae sunt quidem Variae per se Acti nea ; 40d habet tamen unam , simplicemque Ac, timem , eamque primariam , quae est in Italia Religiotiis, ne irie per victoriam d Turno constitutio : unde pendet uerois felicitas , ad quam caeteras omnes retulit tam , quam Aetiones aecundarias.
D. Quare una deber esse Aesio Epopoejae 2
M. Hanc asteri ratiotism Aristoteles ; quod omnes artes. quae imitatione aIiquid . persici unt , ad unum quid imprimis absolvendum allaborent i cuius cadiae esse videantur :
355쪽
Elemenda Rhetorieae. - 333lalis v. g. Pictura . quae unum aliquid in unaqua*λ--abella sic perpolit , ut caetera ad id resineti omtita satis intelligantur. D. Qui Poetae contra voejae peceant
Μ. i. QM multas Actiones nnins , ejusdemque Herois primarias uno poemala comple cluntur. Reprehen sit certe Aristoteles eos,qni ab Hercule, .vel Theseo res omnes prae clam gestas uno eodemque opere definire posse .putaverunt. Vitio vertitur Statio quod in
Achilloide Heeois sitI vitam persequi velit in tegram ; canit enim Initio poematis :Magnanimum Aeacidem formidatamque To-
Progeniem , es patrio vetitam cinxedere Caelo Diva et resur. Quamquam aeta viri mnitum i clyta cantu Μaeonio. sed plura volant.Nos ire per omuem Sic amor est, Heroa velis, S moque litentem Dulichia Proserre tuba . nec in Hectoris tracto Sistere , sed tota iuvenem. deducere Troia. Qui duas dixereas Actiones primarias, quod uno eodemque tempore conligerint, una Epopoeia velit caebrare . esto id concedatur Historiae , at Epopoeiae non licet. 3. Qui plures Heroas inducunt, quibus eamdem ex aequo gloriam tribuant. Plures a1-
sint, esto, uno in poemate Heroes : modo onus caeteris videatur praecellere, cuius sit
Actio primaria. Sic PMlas et Tarchou Aeneae nihil ossiciunt glotiae , quamvis sortiter Pu-g et muterque , atque upus multun conserat ad victoriam de Turno reportaudam.
356쪽
si . Elementa Rhetoricae. III. Aelio Epopoejae quomodo Tola. D. Quo sensu Actio DoρoVae bet esse
Μ. Eo sensu vult esse Totam Aristoteles ,
ut sit in illa Initium , Medium, et Finis D. Quid intelligis pep Initium Medium ,
et Finem Actionis p Μ. Per Initium intelligo causas ψ et colafilia Actionis suscipiendae ; per Medium , Camu arum illarum essectus omnes accipio , et εssectuum dissicultates ad laticem exitum Per Zducendornm ; per Finem vero i Ilarum omnium dissicultatum inlutionεm interpTetor. - . D. Rem Pone in exem Op
M. Exemplum esto in Aeneide. sa) Aeneas
ancensa Troja in eam regionem , unde malo Tes sui venerant , vocainibus satis , collecta Trojanorum manu conserae re constituit: Eece serit . Post multos terrae marique exanti
tos labores , Iunono totam Trojanorum seu tem dirissimis odiis : ubique Prose mente, in Italiam landem' appellit. Amice a Latino re se accipitur , atque etiam in gΘnerum adsciscitur. Aegre admodum id ferens Turnus , Dauni Rutulorum regis filius , qui jamdudum L vinias Latitii filiae Duptias ambiebat , giave
hellum movet contra Aeneam quocum saepe pugnat 3 et ' a citer : en Medιum. Sed victor tandem Aeness , Turno ucciso ei Laviis gaiam et rognum' obtinet: en Finis. Reliqua
357쪽
Cauni settim de mortesilii, nutias Laviniae,ia et Aeneae sotheosin ρrosequutus est pΜ. Vitiose nimirum , et inepte egit: cum Id satis intelligatur consecutum , et multata circa duo postrema insinuet Virgilius in suo opere absolutissimo. D. An ideo per Meta dicenda est, quod tu sit Aetio φορ jae p - , M. Cum tota sit illa actio, cui nulla pars deest , perfecta ut sit, requiritur praetcrea ,
ut partes inter se apte cohaereant, accedat que rerum otiinium Porsectio et absolutio. Quare praecipit Philosophus , ut poeta , qui Fa-hulam recte velit constituere , Non tantum 'eam non incipiat temere , aut finiat, sed etiam formis traditis insistat. Verum et haec , et quae ab eodem traducitur dis magnitudine Actio. nis; commodius, cum agetur de Forma Epopoeiae , tractabuntur s. IV. Actio Epopoeiae quae vara , et ve risimilis. D. Quo sensu debet esse Vera Aetio Eρο-
Μ.- Eo sensu , ut Poeta teneatur proserre Actionem , quae vere contigerit, quam tamen sic ornabit, ut in ornamentis studeat
magis verisimilitudini , quam veritati. D. Quare Actio φορouae debet esse Vera Μ. Quia nemo ad praeclare aliquid geren
dum incitabitur proposito aliquo consimilisacto , quod certe tamen cognoverit esεe sal- .sum ; ac proinde sne suo excideret Epopoeia , si falsa induceretur Actio primaria. Idem plane de Tragoedia dicendum est, cujus Acito illus ris sic vera debet esse , ut moVeat,
358쪽
356 Elamenta Rhetorica . D. Quo sensu debet esse Verisimilis Aestis Epopoma ρ , M. Eo sensu , ut , quod narratur , c di facile possit contigisse. Nihil praccipit studio sius Philosophus , quam ut verisimilitudinis
D. Θαra debet esse illa Aetio perisimilispM. Quia non satis est aliuid esse Verum , nisi et illud idem visisimile sit ut ad imitationem excitet. Nam qui fieri pol t, ut si Actio proponatur. quae Pudem vera sit, sed vires tamen humanas lonse supereti hominem Bla ad simile quid suscipiendum , aut geren-
V. Aetio Epopoeiae quomodo Illustris , et Felix. D. QDo censu debet esse Illustris actio EpoροVae 8 .
M. Debet es in Illustris vel ratione sui, ve I ratione perion uuia Illustris est ratione sui Actio Aeneidos . ubi inter alia agitur de sundatione Imperii, et constitutione Religionis ,3uxta illud tuum conderet iubem Inferretque Deos Latior genus unde Latinum Albanique Patres . atque δlae moenia Romae. Illustris est ratione personarum Actio Oh sese , quae Viris nim adinodum illustribus p test couvotare ; illa enim sic habet. Ulyssesciasse amisca . oecisis sociis , multiplices iniquissimi maria tempestates expertus , multos annos domo absuit . rein illius domesticam interea Proci decoquebante ejus uxoris nuptias ambiebant , Telemachum silium insidiis . P bant. B exsus ille procos ex iusidiis O .
359쪽
Elementa metorieae. 4 3s7cupat, atque interficit. Quid hic illustro pea ter personas p . D. Quare illa Aetio debeo esse illusa is pM. Qui , cuin Epopoeja viros Princi a a.d praeclara facta diu, et incitars. proponi deinsdi' illustris Actio, quam illi imitentur. -- D. Quo fetuta debet esse Felix illa Aetio pM. Eo sensu , ut felici sena per terminetur exitu. Nam Ρraetenquam i quoia saepe Aetio tota non erit , quae infelici claudetur exitu ;si praetera Heros, misere pereat, aut grandi aliqua . clilami tato sub finem exciseatur, μα- citabit illa indiguatiouem ac doloram i verum ad imitationem sui minime commovebit: et
sic Epopoejae suis non comparabitur. Debet itaque Actio pati maria fulicem sortiri exitum: quamvis nihil opiis sit Heroas inducere usquis- quaque et tu omnibus adjectitiis achionii,
, . De sormae Epopoejse. . Quae est scit ma Em ejae 3 M. Cum Forma poeseos univerin sit nutio , seu constitutio , et com siti Ol rerum . quae
tractautur in poesi ;,isic Ιἰpopoeiae Forma erit earuin rerum Compositio, quae soli eniat Epopoejae ; posita illa in quodam in usu, ornatuque Actionis, i qualem in superiori capite descripsimus adeo ut illa Forma ui. hir. aliudJ nt, quam Acuo suo modo compo
M. Requiritur ut Forma illa, Fabula , Comae positio eodunn enim reciduntiat una , magna, 32lendida , tu sua1 partegri
360쪽
358 Elementa Rivior cae. te distributa , et certo quodam ordine dispo sita : quibus verbis atlanguntur. I. Fabula Epicae dotes. a. Partes. 3. Dispositio : iis quibus omnibus breviter disputandum est . f. Fabulae Epicae Dotes. D. Quae sunt dotes Epicae Fabulae Z .' M. Tres imprimis memorantur. Unitas, Ma gnitudo , Maiestas. D. Quomodo erit Una illa Fabula , quatieres adeo disyares dipersasque complectitur8 M. Erit illa Una , si tanta sit illarum re
rum omnitim inter se connexio , ut in unum
aliquid videatur coalescere, si cum loco mom. etur aliquid , . aut resecatur non bene sibi. constet Fabula. Laudat Homerum Philosopbus vj, quod sive natura duce, sive artaici Odysseam non conclusit ea Ulyssis iacta , quae alia ex aliis non satis penderetit. Ea certe laude florere dicenda est Aeneis ; cun si v. g. Trojani excidii, vel Aeneae per septem annos peregrinationis narrationem detrahas , a' Didone' tam apposite expetitam , ut quis , ac quantus vir tenderet in Italiani plane liqueret vel si ludoriam celebritatem, qui ad alerox transmitti 'deberent, , subducas , Vel. Si descensum ad inses os v, ubi tam multa de B omisanou i quod fimdaturus erati,j Imperio didicit neas silentio praetormittas ; aliquid ceris in ea IFabula desiderari sentias. i