Mich. Archangeli Lupuli ...Theologiae dogmaticae lectiones

101쪽

quuti adhuc sumus disputatione , si una tandem ac sedulo attendas , praeclarius nihil ostentant magis quum Dei sapientiam. Tam

quam bonus , inquit Gregorius Nyssenus

misericordiam cuit eius qui ceciderat : et tamqHam SaPiens, non ignorat reoocandi modum. Supientiae autem Proρrium est iusti iudicium. Nemo enim inspientiae Meram iusti fiam adscribat. Fuit et praeter quae Sunt Su- purius praeoccupata hoc Sapientiae, ut imponeret diabolo lutitans sub carnis involucro Divinitas , et in similitudine carnis peccati Sanctitus , et innocentia delitescens , quo suco delusus , dum in hominem irruit , in Deum impegit , et dum peccati Speciem insectatur , iustum interemit. Quod argumentum Gregorius Magnus urget Moral. Lib. XXXIII. cap. VII. Dominus noster ad humani generis re-den tionem oeniens , uelut quemdam de se in necem diaboli hamum fecit. In hamo eius Incarnationis castius est : dum in illo πρetiit escam corPoris , tranSfixus est aculeo Diυinitiatis. Ibi quime inerat humanitas , quae ad se devoratorem duo ret , ibi divinitas , quae ρ fortiret. Et alibi Homilia XXV. si hamo ergo captus est , quια inde interiit , unde momordit ; et quos tenebat mortalos , itire Pordιdit , quiu eum , in quo iuS non

102쪽

Dκ INc1RNAT. VERBI II haluit, morte ametere immortalem Praesumit. Id Gregorius a Gregorio didicerat, ἈNangiangeno scilicet, qui rem pressius antehac erat persequutus Oratione XXXIX. u Q--ἄ niam vitii auctor ille callidus, invictum seu eSSe Putabat , postquam spe Divinitatis ine-ώ scaverat nos , ideo et carne obiecta , Velut re esca illectus est ipse: ut in illum, tam-

. quam in Adamum , incurrens , in Deum

di incideret : atque ita novus Adam veterem re reCuperaret ; atque hoo modo carnis dam- a natio solveretur , dum mors morte perimi- vi tur n. Vide igitur sapienter quantum Consilio vincitur, qui consilio hominem dece

perui.

X. Fortasse autem hic dicet aliquis , derogatum potius esse nonnihil vel iustitiae , vel Sapientiae , quum nihil per fraudem deceat

B gere sapientem , ac iustum. Sed a pago i an non fraudem exitialem salutifero consilio refellere , et iustitiae et sapientiae insigne specimen est y Malo dolo circumventurus hominem diabolus , Deitatem Ostendens , mortem inflixit. Sapientis consilii igitur erat , ut Se vaturus hominem Deus, Deitatem occultans mortalitatem ostenderet ; ut quo consilio humani generis hostis hominem deceperat , eo dem vinceretur. Bem ita Gregorius Nyssenus

103쪽

a Li Best Qui Netus expedit orat. Catech. XXVI. Ratione qiaiadem iustitiae illa reci it decePtor , quorum

semina suo libero iecerat arbitrio. Nam φssquoque decipitur obiecta hominis Fecie , qui esca uoluρtatis hominem prius decePertit. Eorum autem quae sunt scopus , et institutum hnbet mutationem ad id quυd est melius. Nam ille quidem fraude usus est ad Perimendam naturam ; hic autem simul et iustus et bonus et sapiens excogitatam adhibu e dece- Ptionem , ad salutem eius , qui Perierat. Ceterum rem intimius contuentes , ipse suisse dolis irretivit diabolus , ipsa sua diabolo superbia fraudi fuit. Sane cognoverat antiquus hostis , Bodemptorem humani generis , debellatorem buum . ita mundum VeniSSe ; unde et per obsessum hominem in Evangelio clama

vit Matth. VIII. 29. quid nobis et tibi

Iesu Fili Dei , uenisti huc ante temPuS to quere nos 2 Tamen quum hunc humilem , et passibilem cerneret, et posse mortalia perpeti videret , nihil nisi superbum sapiens , Deum esse dubitu vit. Quamobrem non tam Dei humilitas , quam propria Superbia illum egit

104쪽

Si homo non Peccasset , carnem humanam haud induisset Verbum.

I. I isputationem nunc vero momentOSam adgredimur , si tamen id vel adduci in disputationem potest, quod innumeris, vallis dissimisque Scripturarum testimoniis , quod perpetua atque unanimi Graecorum Latiuorumque Patrum adstipulatione Certum , exploratumque est. Non enim altercationis no-Vitutem sectamur, vel rem in occulta Dei potestate ac voluntate latentem inquirimus , sed tantum quod Sacrarum Litterarum oracula Personant, quod traditionis antiquitas testa- ur , quod sidet regulae produnt, id omni contentione seposita producimus. Quantum enimvero ex Scripturis Divinis de tanto In carnationis Vcrhi beneficio scire ac intelligere fas est, nihil aliud adsequimur , nisi hac anu de caussa missum esse Dei Filium a Patre , ut hominem peccati, ac diaboli iugo oppressum liberaret, eique gratium conferret ac Salutem. Si eu orgo quae ab una Dei volun- tuto proveniunt, utSi ipso revolante notu es-

105쪽

se non possunt ; ipse Vero adventus sui, Su-SCeptaeque earnis caussam manifesto adeo ita

Novi Testamenti Tabulis explicavit , ut

omnem aliam removerili, ecquis Sacramen

tum voluntatis Dei alio deflexerit 15 7 Et quum fide profiteatur in symbolo : qui ρ

ρter nos homines , et PrῬter nostram Fam-tem descendis de coelis , et incarnatuy eSt , modo aliam contendendo quaerat caussam ΙΙ. Commodius autem arbitror acervatim

huc in primo orationis ingressu Scripturarum testim Otita cogere , Augustini ductus eSemplo Lb. . de ρec. mer. et rem. CV. XVI. κω quibus appareat Dominum Iesum Christum i5 Nulla ita antiquiori Theologia hac de est

controversia i nec agitata primum est , nisi ubi dapotentia Dei absoluta in alio possibili rerum ordine sunt in scholis exeilata dissidia. Sed qua ista prurigo 2 Rem attamen nemo Angelico Doctore Thoma consecisse plenius mihi videtur, cuius haec pura puta argumentatio est , quam Primo ingressu usurpavimus. Nec vero parum utilem iam nunc hanc dicas disputationem , in quam veluti tu sua, Inam , omnia a vitae Theologiae capita concurrunt; non enim alio pressius de Verbi Dei Oeconomia tractatio tendit , quam huc . nimirum humanam naturam vel ideo adsumpsissse Deum , ut ab tuleritu eam liberaret, coli ipsamque Pristinae redderet tu tegritati.

106쪽

DE IscaRNAT. VERas. 75υ tion aliam ob caussam in carne Venisse , v ac Drma servi accepta factum obedientumo usque ad mortem crucis, nisi ut liac di-α spensatione misericordiosissimae gratiae , Om-u nes , quibus tamquam membris in suo ca-u pite constitutis caput est , ad capessendum si Regnum coelorum vivificaret, Sal VOS iaceu ret , liberaret , redimeret, illuminaret n. En igitur caussa , quam unam Scripturae o StUntunt cur Corporatus est Deus. Scriptum

est in Evangelio Matthaei IX. i 3. γ : Non sui Mocare iustos , sed peccatores. Ibidem I. ai. : Ose enim saluum sciet ρνutum

Suum a Peccatis eorum. Et in Evangelio Lu

rum , et salvum fucere q&od Perierat. Et in Evangelio Ioannis I. 29. : Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit pecctitum mundi. Et ibid. III. 16. ): Sic enim Deus dilexit mundum , ut Ilium suum unigenit Mu daret, ut omnis qui credit in elim non peerat , sed haheat uitam aeternum. Non enim misit Deus stium suum tit iudicet mundum . sed ut Suia Metur mundias Aer is sum. Eodem modo ACtor. X. 45. Huic omnes Pro 'hetae testimonium Perhibunt remissionem Peccatoriam accipe Per nomen eius omnes qui credunc in eram.

107쪽

uobis , et pax a Deo Patre , et Domino nostro Iesu Christo , qui dedit sernet sum Pro Peccatis nostris. Et ad Colossenses I. 13. : Qui eripuit nos de potestate tenebrarum , et transtulit in Regnum Filii dilectionis suae, in quo habemus redemptionem Per Sanguinem

cisS , remissionem Peccatorum. Et ad Timotheum I. Cap. II. i5. : Fidelis sermo, et omniaco Ptiouo dignus , quo Christus Iesus oenit in hunc mundum Peccatores stiluos facere. I ibidem Cap. II. G. : Unus Deus, unus Me diator Dei , et hominum homo Christus Iesus, qui dedit redemptionem semet sum Pro Omnibus. Demum ut innumera alia testimonia taceam , sic Ioannes in Epistola Ι. Cap. III. 8. In hoc munifestatus est PHI us Dei, ut dis-Soluat opera diaboli. III. Sod iam videamus quo sensu Scripturas interpretati sunt Patres. Quid 2 an hi ex Christi schola egressi , quum ipsum Dominum per singulos sere Scripturarum versus ingeminantem audiunt, nonnisi ad peccatores sanandos venisse, ad alienos sensus Domini a verba contorquebunt 8 Apage i in unam enimo ranes sententiam et Conspirant , et certunt Ct ita certant , ut nullus nec mussitandi supersit locus. Agmen ducut AugustinuS , a quo paullo uiatu discos,imus. Inquit enim

108쪽

homo scilicet rectus, mediatore nou OPus erat. Quum pero genus humanum peccata longe sePanauerunt a Deo , Per mediutorem , qui solus sine Peccato NatuS est , Vixit , et Occisus est , reconCiliari nos Ῥortebat Deo. Et Serm. VII. de Verb. Apost. Christus δε- sus uenit in mundum. Quare penit in mundum 8 peccatores sal Os faceDe. Alia causa non fuit quare veniret in mundum. Non eum de coelo ad ternam merita nOStra bona , sed Peccata duxerunt. Haec eSt cauSa cur uenerit , Peccatores sal Os I acere. Et iterum Serm

VIII. , Venit illius homιnis quaerere quod 'e ierat. Si homo non Periisset , slius homianis non venisset. Ergo Perierat homo , oena Deus homo , et inuentus est' homo. Disertius autem Sermone sequenti : Fidelis sermo , et omni acceρtione dignus , quia Christus Iesus penit in mundum Peccatores saluos scere.

Nulla causa fuit ueniendi Christo Dom=o , nisi peccatores sal os facere. Tolle morbos ,

tolle uulnera , et nulla est caussa medicinae. Si uenit de coelo magnus medicus, magnus Per totum orbem terrae iacebat aegrotus. Ipse aegrotus , genus humanum est.

IV. Proxime excipit Ambrosius Lib. de In carnat. cap. VI. Didicistis quia sacriscium

109쪽

18 tiara INTUS e nostro obtulit. Nam quae erae caussa incarnationis, nisi ut caro , quae Pecca erat , redimeretur Cui par Ponti sicum clarissimorum Gregorius , et Leo Magnus concinunt , quorum ille Libro IV. in I. Reg. cap. I. Et quidem nisi Adam Peccaret , Redemtorem nostrum carnem SuSCAPere nOStram , non oporteret. Non enim

penit vocare iustos , sed Peccatores ad ρο nitentiam. Si ergo ρω Peccatoribus oenit rsi pecca a deessent , eum uenire non νυ teret. Leo autem Serm. III. de Pentecoste est homo ad imaginem , et similitυdinem Dei factus in suae honore maturae mansisset , Creator mundi creatum non si ret. Αpteque rem sigillat Prosper Carm. in ingratos. ἀ Nam si nunc etiam illaesus vigor ilIesmaneret. In quo insons natura fuit , sua quemque voluntasis Conciliare Deo , poenaque absolvere Posset: σα Necquidquam Christus mortem n Orieni do piaret. κ Peccatum et mundi sanguis non tolleret agni ,

is Nec genus humanum generari rurSuS C-geret,

110쪽

nR INcARNAT. vER32 79 si Conditione nova , quoniam sapientia Sana, re Sana fides , sanum arbitrium , mens lis hera morbo , a Vitam agerent dignam summorum Participatu .u Sed prostrata semel, quanto natura Prolando

o Immersa , et quantae sit mole oppressa ruinae Z re Verbum homo fit. V. Nec vero vel pauxillulum a Latinis discedunt Graeci , quin et Propositam rem non sirmant tantum , sed inconcussis rationibus cingunt. Primus prodit Irenaeus Lib. V. cap. XIV. Si non haberet caro salvari, nequaquam Verbum Dei caro factum esset. Cui supponimus Origenem Hom. XXIV. in Num.

ω Si non fuisset peccatum , non necesse laeis rat filium Dei agnum fieri , nec opus fue- vi rat eum in carne positum iugulari, sed vi mansisset hoc , quod in principio erat vi Deus Verbum. Verum quoniam introivitra peccatum in hunc mundum , peccati auia tem necessitas propitiationem requirit , etu propitiatio non sit , nisi per hostiam , nere cessarium fuit provideri hostiam pro pec- is cato n. Quod ipsum Athanasius quam firmissime roborat orat. III. contra Arianos: