Mich. Archangeli Lupuli ...Theologiae dogmaticae lectiones

121쪽

so LiBER Qui Tngo ex Iege esset iustitia. Sud conclusit scripes tura omnia sub peccato , ut Promissio eKα fide Iesu Christi daretur credentibus. Ve-κ niret gratia post legem: inveniret hominem

re non solum iacentem , sed iam etiam con-

ς stentem , et dicentem et Miser ego homo . α quis me liberabit de corpore mortis huius Pu Ut opportune veniret medicus ad conval-κ lem plorationis , et diceret : Certe coguO-- visti , quia cecidisti ; audi me . ut Surgas, qui me contempsisti . ut caderes. Data est α ergo lex, ut aegrum de morbo Convinceret, W qui sibi sanus videiratur ; ut peccata de-α monstrarentur, non ut auferrentur.' Demo

u strato peccato per datam legem . auctum . est peccatum , quia peccatum est et con- ω ra legem. Occasione in Mit a*Cypta , peu- ου Catum Per maudatum operatum est iu mes omnem concupiscentiam. Quid est occasio-α ne accepta per mundatum'Acceptum man hi datum quasi viribus suis conati sunt suceies homines ; victi concupiscentia , mandativi etiam ipsius transgressiove rei facti sunt.

, Sed quid ait Apostolus p Ubi autem abun-M davit peccatum , superabundavit gratia : id. Est, auctus est morbus, commendata est vi medicina M.

IV. Scilicet ita comparata est hominiS na-

122쪽

DE Is .ana1τ. VBasr 93tura , atquc ii uioles, ut uisi Iouga malorum experientia bonum non sentiat , ut nisi mi. seriue et servitutis longo cruciatu adducatur , felicitatis , et libertatis Iargitorem non suscipiat. Quapropιer Sensim erat, ac per gradus quosdam hominis promovenda curatio , ne is exitialiora fortasse superbiae coniiceretur di scrimina. In quem sensum video et Ange-

Iicum Doctorem convenire P. II l. quaest. I. et eo modo erat homo liberiandus ut humiliatus recognosceret, se liberatore indigere. Reliquite' im Deus Prius hominem in libertate arbitrii

in lege naturiali , ut sic ires naturae ruae CO

gnosceret : ubi quum desceret, legem acce-μerit . quia data in Mit morbus , non legis , sed nutuniae uitio, ut ita cognita sua insmmitate , clamaret ud medicum , et gratiae quae rei ci ilium. Atque hanc ego rationem so credibiliorem habeo, quo tu mi ora iust rum PersonabΗnt vota , quibus Messiae ax ventus sollicitabatur. Quo enim magis ingra-Yescebat morbus , eo magis clamabunt Exod IV. Domine mitte quem missurus es. Et Isa-

S Ver, et nubes ρLant Iustum. Et Psal. L XXXIV. Ostende nobis Domine miserico diam tuam , et salutare tuum da nobis. Quo

123쪽

Multi Proρhetae . et iussi evierunt Midere , quae videtis , et non uiderunt. V. Praeterea autem promissum liberatorem ideo Divina etiam dispensatione in mundum in plenitudine temporis , haud vero citius advenisse , cuique pronum est intelligere , ut

eius adventus , Characteres , miracula , doctrina , passio , et resurrectio multo ante a Prophetis praenuntiarentur ; et evidentissimae hinc hominibus suppeterent notae, ut in MeS-biam crederent ; essentque prorsus ineXeuSabiles qui pro coecitatis suae improbitate in eum credere nollent. Scriptum est enim A

Phetae testimonium perhibent , remissionem Peccatorum accipere per nomen eius Omncs , qui credunt in eum. Η nc Sanctus Leo Serva.

XXIV. Q Quod praedicaverunt Apostoli, hoci

N praenunciaverunt Prophetae ; neC sero estu impletum , quod semper est Creditum. Su- ου pientia vero , et benignitas Dei hac sali-- tiseri operis mora Capa tores nos Suae VO-ὐ cationis effecit , ut quod multis signis ,re multis vocibus , multisque mysteriis per ει tot fuerat saecula praenunciatum , in hisis diebus Evangelii non esset ambiguum : Et is nutivitas Salvatoris . quae omnia miracu-

124쪽

Da IscasNAT. VERBI 9ora la , omnemque humanae intelligentiae orat

M EXcemura mensuram , tanto constantiorem

. in nobis gigneret fidem, quanto praedica-u lio eius, et antiquior praecessisset , et si crebrior . . Quo et respexit Augustinus

In Ioan. Tract. XIII. : Quanto maior

iudex veniebat, tanto Praeconum series longior Praecedere debebat. Et in serius Tract. XXXI. . si Quum autem venit plenitudo tempo-α ris , misit Deus Filium suum. Quare non vi ante venit Christus Z Quia nondum ve-κ nerat plenitudo temporis , moderante il-- lo , Per quem saeta sunt tempora : Scie-α bat enim quando venire deberet. Primo u per multam Serist m temporum , et anno. vi rum praedicendus suit. Non enim aliquido Parvum Venturum fuit. Diu suerat prae α dicendus M. Satis momentosam quis non videt huiusmodi esse rationem , potissimum quum post innumera impleta ae consummata Prophetarum praeconia , adhuc Iudaeos in

incredulitate persistentes videat i 6 ῖ

i6ὶ Qua qua versus inexscusabiles habes Iudaeos ; at inexscusabiliores ex eo amplius, quod per Divinae dispensationis benignitatem non quae Messiam tantum spectabant , praenuntiata sunt a Pro phetis , sed etiam singulares bellorum eventus nota

Iudaici populi dumtaxat , sed et vicinarum gen

125쪽

VI. Sed adhuc continere me nequeo qui egregium alterum Augustini Ioeum Tract. XV in Dan. dietis adsuam , quo magis magis que id elucescat, non otiosa fluxisse illa an te Christi adventum saecula Quid ' semina-hatur enim tunc Christus a Prophetis , ipso suimet locupletissimum perhibente testimonium Domino nostro Iesu Christo , ita ad

Apostolos inquiente Io. IV. 38. Ego m

si vos metere quod vos non laborastis : alii laboraverunt, et vos in labores eortam intro stis. In quas Domini verba sic Sanctus Epi scopus : Quo ergo erant messores mittendi pUbi iam Pro hetiae praedicaverant, ψsi enim seminatores. Niam si lysi non seminatores , unde ad illam mulierem ρeroenerat : Scio quia Messias uenit ' Lam ista mulier fruetus maturus erat , et erant alsae messes, et falces qua rebant.Misi vos quoque metere, quod υOS non S minastis. Alii seminaoerunt , et uos in labores eorum introistis. Qui laboraoerunt 8 θse Abraham , Isaac , et Iacob. Legite labores eorum. In omnibus laboribus eorum Prophetiatium ; scilicet ut quotidiana rerum antea Pra dictarum experientia, haberent unde Convincerentur , implendas quoque certissime , et suo quidem tempore , graviores de venturo Liberatore, pro phetiaS.

126쪽

Christi, et ideo seminatores. Moyses et ceteri Patriaraehae , et omnes Prosthetiae, quanta Pertulerunt in illo frigore quando seminatant ZErgo iam in Iudaea me is parata erat. --rito ibi tamquam matura seges fuit , quando tot hominum millia Pretia rerum Suarum afferebant , et ad Pedes Mostolarum Ponentes , e editis humeris a sarcinis foecularibus Christum Dominum sequibaritur. VII. Atque huic consona ferme est Postr ma , de qua aliquid etiam adtingendum superest , retardati adventus Messiae caussa ; Voluisse nempe Deum , ut quae in mundo contingebant , umbra essent futurorum , et quaedam , ut ita dicam , ViVens prophetia eorum, quae erant in Christo implenda ; ut quos ad Deum Messias esset adducturus , ii in Praeteritorum historia historiam sui temporis Puram putam haberent , atque efficacius ita ad illum recipiendum moverentur. Hinc Apo

stolus D. I. ad Cor. X. 6. Haec

autem in Mura facta sunt nυstri. Et mox et haec autem Omnia in figura contingebant illis. Tum '. ad colos. II. II. Qtiae Sunt umbra futurorum : cor us autem Christi. Et

'. ad Hebr. VIII. S. Qui exe lari, re

um me deserviunt coeleatium. . . nuinc autem metius forsitus eSt ministerium, quanto et me

127쪽

66 UBER QUINTUS ilioris testamenti mediator est, quod in melioribus reρromissionibus sancitum est; Et ibi

dem X. r. Umbram enim habens lex futu

rorum bonorum, non ψsam imaginem rerum . . . numquam Potest aCcedentes ρer-

Iectos facere. Sed quid pluribus opus . ubi

ipsam veritatem de se loquentem habemus Ioannis V. v. 46. Si crederetis Moysi, crederetis et mihi, de me enim ille scriPsit. At que vero possem hanc in rem longana agmeu Graecorum Latinorumque Patrum advocare quorum una eademque Stabilis ac perpetua semper fuit sententia , quidquid in veteri testamento Scriptum Vel gestum est , id omne de Christo esse , idest ad Christum omnino pertinere. Sed quandoquidem ab ipso disputationis exordio cum uno AuguStino Versatus sum, iubere mihi non possum, ut saltem quae is habet in Tractatu XIII. In Ioannem, huc conseram: Tollatur velum, et amarat quod erat secreetum. omnia quae dicta sunt antiquo ρορulo Israel in muti lici scriρtum sanctae legis quae agerent , flos in sacrisciis , sive in sacerdotiis, sive in diebus festis , et omnino in quibuslibet rebus quibus Deum colebant :quaecumque iliis dicta , et Praeceρta sunt ,

umbrae fuerunt futurorum. Quorum futuro. rum ' Quae implentur in Christo. Possem

128쪽

ng 1NcARNAT. VERM 97 amplius adhue typos omnes , et umbras , et liguras II , quibus veteris Testamenti in legumento Salutis nostrae auctor Christus velabatur. Sed universae huc transferri de-herent Scripturae ; et cui bono demum ' Si nec ρσgani quo modo idem inquit Augustinus Libro XII. Cap. XXXIX. Contr. Faustum γ nobis in hoc obstrepunt: neque enim audent contradicere', ne illa non solum diacta , sed etiam facta Aurate accepta inter-ρretemur ad Christum intelligendum, prae- se tim quia ea quae ρraenunciata intel imus, etiam demonstramus imρleta.

Tom. VI.

129쪽

CAPUT III.

I. Ubi Venit pIenitudo temporis , mi Sit

Deus silium suum , factum ex muliere , su-ctum sub lege , ut adsumptu carnis nostrae imbecillitate , infinitam tolleret peccati vim , nostrumque genus restitueret, eX altissimo dignitatis gradu deiectum. Quod Sane par erat, ut miro atque ineffabili modo exsequeretur , ut nimirum in Virginis utero Carnem sus Ciperet , et Supra omnem naturae ordinem non ex virili semine , sed Spiritus Sancti virtutes conciperetur , ita ut Verbum Deus per malae ret , quod eae aeternitate erat , et homo fieret , quod ante non erat. Et Virgo praeterea mater fieret sine ullo maternae Virginitatis detrimento ut adimpleretur quod Isaias

praedixerat VII. 4. Ecce Virgo in utero habebit , et pariet ilium. II. Quod sane decebat et dignitati Patris ,

et humanitati filii, et hominum renovationi. Ut nimirum aeterni Patris dignitas conservaretur , nec transferretur ad alium , et Chri fitus proinde , qui verus , et naturalis Dei

130쪽

stius est , non alium Patrem haberet , quam Deum. Et ut humanitatem Christi , per quam mundi peccatum erat tollendum, nulla peccati Iabes inficeret; si enim in natura eX Semine Corrupta Christi caro suisset sormata , iam sine labis insectione nasci non poterat. Et ut demum homines in Christo silio Dei renascerentur , non eX Voluntate Carnis , neque ex voluntate viri, sed ex Deo.

III. Dici autem vix potest, quanta laaere- sum monstra ex inseri latebris prodierint , ut solidissimum hoc nostrae religionis sundamentum convellerent. Huc convenerunt Manichaei et Marcionitae, in Christo haud veram

carnem , sed carnis Simulacrum comminiscentes , abunde hinc a Tertulliano , et Augustino exagitati. Huc convenerunt Apollinaristae, carnem a filio Dei non in tempore adsumptam , sed ab aeterno sormatam Conteradentes, per Athanasium hinc , Gregorium Nagianzetium , et Ambrosium debellati. Huc convenerunt Valentiniani, qui Christum e coelo detulisse carnem , et per VirginiS uterum , velut aquam per fistulam transisse estutiebant , nihilque de ea sumpsisse , quibus par sortissimorum Patrum restitit Irenaeus et Tertullianus. IIuc Apelles , qui filium Dei a deream

sibi carnem , et aeream contexuisbe commen-