장음표시 사용
121쪽
Pecies autem dicitur qui dem & de uniuscuiusq;
dictum est. Prima quidem species digna est imperio. Dicitur aut si species & ea,quae est sub assignato genere: scicundum quam solemus dicere hominem quidem speciem animalis, clam sit genus animal. album autem coloris speciem :triangulum vero figurae speciem. Quods etiam genus assignantes speciei me mi, nimus dicentes, quod de pluribus & di L
ferentibus specie in eo quod quid est pridicatur,& speciem dicimus id, quod sub
assignato genere est, nosse oportet quod, quoniam & genus alicuius est genus , &species alicuius est species , utrunq; viriusque, iccirco necesse est in virorumque rationibus utrisque uti. Assignant ergo
di sic specie. Species est, quae ponitur sub genere :& de qua genus in eo quod quid est praedicatur.
Ominus Caietanus Card. eap. hoe de sp Ead illud degenere non con tinuat, sed utrunq; ad unu redegit in tres partes diuisum, & ideo in quit, haec est tertia pars huius capituli in qua quid signis eat hoc nomen, spes,
declarat Porph. Ammo.uerA Alb. Magn. tract. cap. I. Aegidius. Anton. An s. doetius, ct Burieus, se eontinuant : postquam supra declarauit genus, nunc vult declarare speciem: sed statim dubitabit Novi eius: in pro hemio post genus posita erat disserentia ubi porph. dicebat nosse quid sit genus, quid disserentia acui nune post genas speciem declarat λ Ad hoc respondent Ammo. Alb de Averro es : primo, quia genus & species sunt
relatina,quae sunt simul cognitione, dicebat emAras .in praedicamentis cap. de relativis G, si quis des nite. i.per desinitionem, vel determinat E cognouerit unum relativorum, desinite etiam eo . ostri & reliquum & hoe secundum ordinem doctrinae, licti secundum ordinem naturs, quein prosemio obseruauit porphyrius aliter esset
dicendum: ordo enim naturae est incipere a causa ad effectum,de secundum hunc ordinem prius agendum esset de differentia. quam de specie, uaptius natura, differentia additur geneti, de contrahit illud, ut actuale suum potentiale. v. g. Ratio uale ipsum animal einde resultat species, ut homo, qui componitur exanimali ut materia,
di rationali ut sorma: ordo uero doctrint .est incipete a sacilioribus, quia munus doctoris est excitate intellectum discipuli ad compara adsi sciei iam de aliqua re per in an sessiora a Poster tr. N quia talia sunt relati ua , ideo post genus agit de specie: de hoc patet quia disinitio generis paucioribus mutatis, magis competit speciei quam disserentiae, cum tam species. quam sinus,praedicet ut in quid, de prs dicatio quid ditatiua quaec5 petit speciei respectit indiuiduo tum nobilior sit, quam praedicatio qualitativa, quae competit ἡis. serentis:& secunda ratio posset ee A uic. in sua logica ea p. 8.apud Alb. traei. O. quia ψε est propinquior generi cum penus non si de essentiadriae, v. g. animal non sit de essentia rationalitatis.& sit de essentia speciei pdicatur enim animal de homine in quid, non autem de ipsa rationali tate; sicuti a simili materia est magis intrinseca composito quam ipsi sotm s. materia enim dicitur esse principium intrinsecum compositi, non autem ipsiusiotnis,licet materia sit causa a qu educitur serma I. Physi. eom 7 . a. phrse. 3o. de
3. Physicco .63.Sed contra instabit iterum Noui eius: si telativa illa dicuntur, quorum uno cognito cognoscitur de teliquum,ergo cognito genere cognoscitur di species, ad quid ergo ponitur caput de specie e Respondet ad hoc Boetius,st species quatenus resertur ad genus, cognoscit ut cognito genere, sed quo ad alia pridicata,que in se habet species , tequirit distinctum caput a genere: Contra, totum esse speciei pro per se si .gnificato, seu pro secunda intentione, est esse relatiuum, cum sit respletus quidam causatus ab actu rationis, ergo perfecte cognoscitur per habitudinem ad gen M,di se consequenter non re qui tit distinctum caput. Ad hoe resp q, spes pro a. intent. triplicem habet habitudinem,una uidelicet ad genus, de quoad hanc perfectὰ cognosci posset cognito genere suo correlativo: aliam ha bet ad indiuidua de quibus immediat ἡ prs sicatur: alia vero habet ad fundamentum . . adapeciem pro prima intentione sumptam. v.f. ad ii minem: tunc dico Q hoe secudo,& tertio modo,no pi cognosci spes cognito genere, de io necesse suit ut copleta haberetur cognitio de spe, distinctum caput institu);vii dicebat porp. in s. cap.de spe, ut genus est quoddam totum, indiuiduu est pars spus uero totum de pars, de Λ uici dieit u logica est de secundis inten .adiunctis primis: contra, spes tam respectu gnis. j respectu indiuiduo ruseimp est spes, emo pei sectὸ cognosci s ot cognito solo gne. Res p. species te pectu gnis,est species sub habitudine inferioris,sed respictu in is diuiduo tu m se het in habitudine superioris Cotta,genus est superius Et ad indiuidua, de noti eognoscitur per habitudinem ad illa. Resp. meaia. te, non autem immediatri unde dicebat Atist o t. cap. de substantia, quad interrogati de quodam homine, puta, quid est Socratesρ melius respondetur per speciem dicendo, est bo o, quam I genus dicendo,socrates et animal via concludo ex Alberio, tract. . c. i. Boetio, Scoto, Antonio A
dtea,Soto,Caietano, Magistro philippo, de Bii x et leo,
122쪽
leo, merito secundum ordinem' naturae, disse. rentia praeponitiir speciei cum si principium intrinsecum constitutivum illius, principium aut in creatis prius est principiato a. phr.t. i.&in rone principis est pei sectius suo principiato I 2. Netat .eom. n. N hare quoad continuationem: . Diuiditur autem hoc c put in tris partes principales secundum Gratia delini Eseu latium . in prima assignat duo signata specieit in secunda m uel dubitationem I soluit: in tertia uero prol. quitur eligendo secundum significatumr di haec tertia pars diuiditur in duas alias: in quarum prima explicat delinitionem speciei . & arbo te prs-dica in entalem: in secunda declarat individuum ruid si,& cur ita dicatur, cum species de indiuiuis tia pridicetur.Causa autem utriusque,vid licet intenti onis, & dii ii sonis est, ut clara euadat doctrina de specie. quae est seeundum praedicabile : Praesens uero textus isi tres particulas diuidi.
tui: In prima a Ignat duo signis eata speciei: in secunda affert tria exempla de specie secundo modo sumpta in tertia mouet unam dubitationem,ti soluit. Veris texi . ypecies autem dicitur qui Je de Uniuscuiusq; rma, dec. Jqus non eu forma informans , in ut Ioannes de Magistr. sed pulchritudo, seu sorma
accidentalis, qus est de qua trajecie qualitatis. i. forma , di circa unumquodque conflatis figura rsed Albertus Magnus,tract qaeap. I. inquit, longEplura esse speciei significata, quam hic enarrat Porphirius,& idipsum dicit Paulus Venet. Ego ver A ne anceps remaneat intes lectus nostrorum discipulorum, qui subtilitatem astinantes, om nes terminos a me explicari percupiunt. Multa spes DicoHly, species;deriuatur a uerbo antiquo,cgniscata. specio,is, tu, tum: quod modo non est in usu : deruia terminus est multiplex, ne Noviciis mixtut verum cum falso, eius signis eata afferamus oportet r& sic primo modo sumi ut species pro manerae vicilin dicimus, i ros pannos esse eiusdem speciei. i. manetiei; secundo futtili ut species pro rebus aromaticis,inquit Maurit iis Scotis a. Tettio sumitur species aptid Glammaticos dic te quod quaedam est species primitiva, & qus dam derivativa. arto pro forma substantialia .phylico. tex. io .ibi: alio modo forma & species qui secundum rationem. Quinto lumit ut spes pro forma, di non pro sotnia inso ante, ut inquit 1 o. de Magist. sed pro pulchritudine, seu sormositate, di d. spolitione uiriliscuiusque corporis, quae est proportio di commensuratio mem.
brottim, inquit Gratia deus Elatis anus. Unde Inquit paulus Veii tus, quod species est sol mauniuscuiusque. i. sol mositas, di pulchritudo ex bona corporis dispositione proueniens, in qua ntitate,colore,& fgura, ac membrorum proportione debite commensurata, quoniam corporis dignitas, ectem peram eo tu arguit animae digni. talem quoad speculationem: iuxta illud secundide Anima tex. s. . Molles carne apti mente, di duri carne inepti mente . Huic dicebat Bulleus in
principio capitis de specie, quod duplex est pulchritudo, videlicet animi.& torporis: pulchritudo animi est uitius: Ad pulchritudinem eorporis ueto tria requiruntur secundum s. Thomam . . p.p. qui si ione 39 articu . S. videlicet. Membrorum integritas,debita proportio sue consonantia;&claritas seu nitiduseolor. N hmetria sici ut speciem a qua jecie, seu aspectu res dicitur speciosa, sicuti a forma dicit ut sormosa, ut inquit Isido tu, libro io. Et hi mologiarum capitulo. 17. Sexto sumitur species pro ea quae supponitur generi. uel est sub ast gnato & determinato genere, sicuti in actu exercito in fundamentis, hQmo est species animalis,di albor species plant s. est enim species periectio & pulchritudo generis Mera-phγsces commento I i. N prsdicabilis de pluribus differentibus numetro in quid, primo Ma psysices commento dis Septim A sumitur species pro aliqua similitudine, qus est qualitas realis representativa alicuius obiecti cogniti alicui poteritiae cognoscenti: ti haec adhue est duplex, videlicet. Aut sensibilis, ut species soni, species e
lotis, a. de Anima a tex. 66. usque ad textum pr.
Λ ut est species intelligibilis tertio de Anima tex. 6. de 38. ibi, non lapis est in anima, ideli in intellectu, sed sorma,id est similitudo, lapidis quid ditate representans intellectui; de hoc modo sumpta spicies adhuc dupleti est , videlicet espressa, Simpressa r expressa est ipsum obiectum cognitum, seu ipsum uniuersale reale cognitum ab intellectu: impressa adhuc duplo, aut uidelicet causata a rebus puta a phantasmatibus di lumine naturali intellectus agentis, qualis species est illa per quam intelligit noster intellectus possibilis; aut est indita,congenita, concreata, di superaddita, ut se habet in angelis de facto, & de pollibili in nobis, quamuis in nobis, etiam de tacto iteponant species, Plato,& Avicennas, quae species intelligibilis impressa acquis ta quid iit, videin nostro discursu de triplici intellectu in cap. de specie intelli ibili de mente Caietani,& Magi siti Hieronymi Gitelli scotist s. Quas speciis intel- dligibiles, veluti superuacaneas negauit admodulliti sitis Comes palatinus.& totius Rigni Nea-
pdlitam Archiater Oculatissimus. D. l ANNEs D. Ioanne BgRNARDINvs LON cvs,peripateticet Neapolis Bernardinustana Academiae Pt inceps, di praeceptor noster dilectissimus, tanquam Veteratius philosophus in legendo, Longus,& Medicus in medendo,latus ; Theolos Λuem pacem Arabem, aliosq; quam plurimos: & praestantisse ut Theologus in theologuati do, prosundus; He mu ricum de Gandauo, Durandum, Goti redum,Gabrielam,& alios non paucos,sequutus: Cu tantast eius intellectus perspicacitas, ut eas, quas alia .
vias spes possunt cocipere, ipse sine illis,proptὰ, iacilite expedite,& delectabiliter, et ii quid dirates, nec tot maliter,nec uirtualiter P aliqυa simi. litudinem representatas, sola clueetiuali praesemita contentus,semper penetrauerit. Cetauo sumitur species pro inclinatione, di complexione
alicuius indiuidui, iuxta illud poeta: Milti homiatim species,o rerumdj color usus eniti suum cuique est, nec voto γiaitar uno.
123쪽
dis equo ad speciei signis cata, eet quibus i se . to quo l hic sumitur species pro specie prs sica bili de pluribus. quae dupliciter potest sumi, uno
modo videlicet pro prima intentione .i .pro natura reali cain musti cibili pluribus differenti b. numero, ut homo & equus. Alio vero modo pro secunda intentione.i. pro respectu pridieabilitatis de pluribus different ib. numero,concretiue sum
pto a quo homo dicit ramaliter species. & hae es dii 'balterna Leit praedicabile genetis, s uero est speciali ili ma constituet praedicabile, quod di
o P, DPrima quidem spretes digna est imperio I tu.
si bitabit hie Notii eius. quo modo legi debet texi prima ne, ari Priamit ad hoe respondeo,'si qui legunt Priamia & 1lii sunt Albertus Magnus tracto 4.c. I BOetius, Antonius Andreas, Maurit
q. I S.Caietanus, Philippus Mucagata, de Petrus
Tata retus: lii legunt 1 primi quidem spes J Alii
ut Argilopilus praestantissima speciesJ Alii vero Iegum sprimumdut Ammonius,& Aea dius Romanus, quibus eo niarmatur Marcus Antonius Muretus libro I. variarum lectionum c. 2.qu Ad apud Euripidem poetam grscum sunt verba cuiusdam optantis videre e filiis su is Maribus pi creatos Mates. qui primum quidem ea forma essent,in qua inest ei Regalis quaedam dignitas, deinde aliis etiam bonis excellerent, ut testis est. st Obeus a carmen autem apud Euripidem est
tale, Π δεον - ιυος ἄ-αν τυρπι ἱλς. Inquit enim, quod ita vulgo legitur, cum tamen
nori ἀ-ιον. sed MI, M legi debeat Alii ea Euripidegrsco P era. di cuiat, quod fuit quaedam mulie edia is habetis filios. qus ab oraculo Apollinis si sui . quid nam de suis filiis esset futurum, fabu- sole seque ad hoc orae ulum respondisse. o mulici prima tua species. idest prima tua pulchritu. do,qus est tuus hie primogenitus, digna est tm
perio, cuius tanta est corporis elegantia, ut aliis mereatur imperares uel O muli et Priami qui se
species, idi si Ptiam tui filii lienustas digna et timperio, fuit enim Priamus Rix Troianorum, vi Heganti l ma eius forma prisiga abat, ut inquiunt Albertus.& Paulus venetus r Hinc primo libro politi eorum dicebat Aristotelea, si . qui rι perirentur ea corporis pulchritudine, quariti Deo tum statuis ceramur. neminem dubitatu. rum, quin eos omnibus aliis imperare oporte. ret,& ideo quarto, di septimo lib. Politicorum dicebat, Aethiopes. Indos in mandandis imperiis, proceritatis,ae pulchritudinis rationem exisruitere. Hinc Archidamus Rex a Lacedimonijauit multatus, cum exiguam duxisset uxorem ,
dicebam enim Archidamum Regem, nO Reges seu Regulos libi procreatu tum iri, quod Plutarchus. N Λ iligneus libro decimo tertio comem Oratit, ut inquit Mureius Solus vero Hispanusin.
quit hoc de pulcitratu dine dictum esse de Ptia. mo,alludendo ad infelicitatem eius, qui cum enset sol ma proelian a mus, ut dignus impeti Oe semul , iniqua tameti aduersante sortuna
a Regno Trolanorum cecidit. Dices quomodo sumitur hie ly,sorma ρRespsi Dubitatio. deo cum Antonio Andrea,Alberto, di paulo Ve v.ci pomneto. quod sumitur pro formositare &specios. tale, a qua quis dicitur formosus &speciosus, vel imosus & sormatus secundum Aegidium: Dices,qus forma est ista, sorma ne totius, an sor Dubit. ma parti, & tatio dubitandi est . quia dupleκ estiarina secundum Auleen. in S Tho m. in luminalog. eap. secundo, videlicet praecedens copos tu m, tuae dicitur sorma partis,ui anima;alia uero conequens compositu m,& dicit ut forma totius, ut
Ad hoc respondet aegidius, v duplex est AD Respon. ma, quaedam csIentralis re quaedam accidentalis, forma hie non sumitur pro sorma essentiali, &ideo nec pro forma totius, nee pro sorma partis, .sed sumitur pro forma accidentali, quae est membrorum dispositio.est ςnim pulchritudo rei per- seetio secunda,integrata ex omnibus sibi conu nientibus,& est de quarta specie qualitatis, uidelicet, ima,& citca aliquod constans s gura,&hoe dicit Antonius Andreas. & iudicio meo est dictum Simplieii N Boetii in pis dicamento qualitatis in expositione quaris speciei. Dicit ut autem species , di ea quae est sub assi- verba textri gnato generet Nunc pomi secundum signiscatum speciei, q dicit ut species logica,& porphy- Φrius exemplum dat de specie pro prima intenti ne sumpta fassignato te dicit Pau ven. Post eis verba textus dit Porph ordinem in tet 1genus, &speciem superioritatis & inferioritatis, at genus iit superi , de species inseritis. Hine duplicitet intelligi potest hic particula primosa signatoJ.i certo,immediato, ut inquit Paulus venetus, di Paulus Sonci. nas, eo p non datur species uaga sub genere ad
hoc& illud genus inclinata, licet possit esse indiuiduum uagum sub pecie,ad hoc, illud suppo .stum inclinatum. i. species eth sub genere ast gnato. i. non ua zeucd dc sinite, &det ei minate, eo uacum genus iit do sentia speciei, essentia non strue vaga, ex indet et nata; sed danita, di certa, vi homo non ponitat sub eo lote qui est aceides homini:led sub suo genere assignato, ut est mi, quod ptae dieai ut in quid de homine, cum cilci tia litet includatur in quid ditate hola: Huius Opinionis sunt Alb. traei. 4 c. I. petrus Tata retus, Gratia deus petrus Niget in suo clypeoq. s. Nicolaus de Oibellis Caietanus,& Dominicus So tus: secundo modo in ulligitur sub genere assignatoJ. i. diit nito, seu pcesmto, iuxta illud in c. de Gen.quod et describe tales a signauerunt, sic opinatur Atit. Ana. cui sauent illa uerba Pot ph.ia c. hoc de specie, ibi, a si gnato aut genere, eu spriticidi bene, luamuis batie particulam non poderet Λ egi d Ver lotius Parisien9 s. utra ue Ui . opimo tu probabilis prima Pp uerba Aralto. in antepsitis tegula a. ibi diuerso tum genetum, non subalternatim postorum diuersi sunt spes. N diit: secunda opi in Anti And. Pace aliorum
dixerim)mi r probabilio rivi patere pol, verba Porphrtii bene considerasui.
124쪽
Veiba texi . s seentdum quam solemus dicere homἰnemqν dem speciem animalis, album coloris spem, de triangulum spem spurae J nune accedit ad se.
cundam partem huius tex. in qua Porph. as; gnat tria exempla de spe secundo mo sumpta, exeptiscans in fundamentis ubi vides ιν exemplificat in trib.pnii videlicet, substantia,qualitate, de quantitate, nam ho est substantia, album est qualitas, S triangulus est quantitas, quamuis in tex. Bur-lei non reperiatur exemplum de albor i P si dicas, it in his :m, & non in alias septem piatis erem pliscat ρRel p. Αib. a quo sumpsit Pau. Ven. de nodiscordant Scotistae, quia ex dece ptitis hae e tria im sunt absoluta, reliqua uero sunt respectiva, qcum non habeant esse ab lutum, definiunt, vel describuntur, & in comparatione ad alia notiscantur de quibus idem est iudicium,cum sua de
ipsa habeant species, siri subiectas, de hse respectiva septem pilis in tribus absolutis iandantur. V. Mini' Homo species est a talis ubi tabis, cui exempli Dubitatio, seando in pnto substantie, de homine ina exem
vel M phseauit Ad hoe respondeo, quia in genere substanti homo est praestantior,in omni . n.genere
est unum qd est n et tum, de mensura olum qu et D. h. i. 1 lamna illo genere ro. Met c. .& homo est petiis
praestati ia, si ctissimum, de prudentissimum animais idenatu.
multipliet ea animalium cI. de a. de genere animalium c. eo ius definitis solus homo utitur ratione,& saeuitate discur-ος, rendi est preditus 3. de gener. animalium cap. 7. per quam rationalitatem ab ahit animalib. di fert de Anima comm I. Ia. Metaph. 3 8. de Io. Eth. c. s. unde omnia propter ipsum homine creavit Dominus. quod Arili esca Oliaciens a. Physcor. 2 dixit, v nos sumus quodammodo finis omnium: unde merito Isidorus lib. a. Ethimal. cap. 26. definiens hominem dixit, homo est animal rationale, terrenu,bipes, risus capax N Ray-
mundus Lut is in cap. de substantia in suis prae dica inentis, lixit hominem desiniens, qu4d limino est animal homi scans, sed magis ad propositim dixit Bulleus primo Physco. in pro hemio. v homo est animal rationale, productum a se. te,de homine,propter Deum JΛlbum autem c lotis speciemJ Nuc exemplis eans in praedicame . to qualitatis, inquit, quod album est species co-Vὸ b, teYtu, loras. Sed hic dubitatur pria Nouiciose. Nul Dubitatio. tum eo netetum est in generi I. Topicorum cap. I. ibi inquit Aristot .u, tu stilia est in genere, non autem iussum,sed album est eo iacteium,& dicitur sumptum respectu albedinis, qui est ab 'ractum,de ,rincipale Ix. Metaph.commen. 39. vi patet etiam in antepredicamentiF, ergo albunon est in genere coloris: Minor probatur, quia albusignificat albedinem, de recipiens albedinem,primo physic.commen. 23. I. Metaphylic. I . de Ia. Resp. Anton. Metaphylic commento 19. Ad hoc respondenti 'r v ά simpliciter de de plano Antonius Andreas. Ec Io. Lib. Maditi.& dc Magistri in pnti, dicentes, valbum .ialbedo
Aesia m. in species coloris in genere qualitatis, similiter respondent Petrus Tata retus, paulus Venetus, Graiis deus. de Alberius Mugnus tracta. quarto,e. I. Aegidius vero Rouistius magis accurate se
respondet,album est speetes coloris, di ponitur,
ibi concretum pro abit racto, ut album pro albedine, nam album per seno cadit in genere. δἰ p sirit concretum pro abstracto, quia author est introductorius, & c Ocreta magis sciuntur a nobis, ua abstracta, ut iacit Aristo. in post piatis cap. e oppositis in sine . Ego uero respondeo,prius Resp.propria supposito de mentesco. i. semen. d. . quod duia Pro qira NO-plex est coneretum, quoddam enim est eonere. ui tum substantiale, de quoddam accidetital e eomeretum substantiale est illud quod importat natura cum supposito, ut homo, abstractum uero importat prici se ipsam naturam, ut humanitas:
concretum uer4 accidentale similiter se habet nam album signis eat albedinem, eo subiectum eius, puta, manum,uel parietem; albedo ueta s-gnificat tantum formam fm se, de absolute sum piam per opust mellectus, & ista concreta accia dentalia adhue sunt duplicia, qusdam sunt positiva, qui connotant aliquid per modum alteri adiacentis, ut album,de nigrum, album enim di-ὀt ut aliquod subiectum euilui, et, de adiacet
albedo alia sunt concreta priuatiua,quae conn
tant aliquid no per modu adiacentis ipsi oculo,s militet pauper qui a paupertate dicit pauper.
supponit pro sorte eon notando ab eo pecunia non possideri: Secundo dico,qu/d terminus co- tandu a. cretus duplicitet sumitur, uidelicet album, aut
sumitur materialiter pro illo quod supponitur albedini, aut formaliter pro albedine alicui in haerere, de se magis principaliter. His suppositis di. Respons co, quod ly albu dupliciter potest sumi, uno modo videlicet pute adiectiuε, dicendo albus, ba, hum,& tunc sumitur solum sor maliter,& fgniscat tantum albedinem non eodem modo, sicut
albedo in abstracto , sed per modum actualis in
hirentiae ad subiectum, nam albedo in abstractos gniscat albedinem per modum per se liantis a aut sumitur ly,album, substantiue ut hoc album albi,&tunesgnis eat materiale, & formale, sim uJ,de est eoncretum albedinis, do non est in pretdicamento qualitatis ι Porphytius uerd sumpsit album primo modo, di non secundo modo, de ideo album est in genere ecilotis, ut Scotus dicit uaestione undecima praedicamentorum, ut ibi
tertium exemplum in praedicamento qualitatis:
pro quo notandum, figura, qus est quida magnitudo 2. de Ani. t. c. t 3 3. habet suas d4steretias, quae sunt rectum, rotundum, de angulare, cuius
species sunt, triangulus, quadragulus,& quadrae tum I. poste. t. 37. dein praedicam estis capi de qualitate, circa tinem: quod si quaerat Nouictu
quid est triangulus λ Respondeo, P est sigura Dubitata,
plana tribus lineis contenta; ubi Triangulus in Resp. res des nita, fgura ponitur loco generis, tribus lineis contenta, loco differentiae, ad disserentiam quadrati, uri quadranguli ex quatuor lineis constantium: quod si iterum quae tat,quot sunt spe- Dubitati
cies Triangulie Respondeo ii, Triangulus, qui R ip- ideo sic ἡicitur, quia ties habet ansuloso tres habet
125쪽
bet speties: iarum prima dicitur Isocii eles G tnubitat o. ce L tine vero aequi erus. habens tantum duo i tera squalia inter se sed quare vocatur elui crus' 'r' Respondeo cγ ita dicitur ad similitudinem hominis stantis. de crura dilatantis, quae faciunt si milem figuram habetem duo latera aeqs ilia, seu duas lineas aequales, ut sunt crura, dc alteram lineam iuis minore, ut est spatium in plano ab v - no pede ad alium pedem. Secunda species trianis guli dicitur I pleuros Graecὰ, Lit in E vero squiraterus, habes tres lineas aequale iter se. Tertia vero species dicit ut Schalenon GraecE, Latinὰ vero graditus habens tres lineas in squales inter se de ideo sortὰ dicitur Schale non, quia per modia scalae habet lineas, quarum una gradatim et maior altera; Aliae eui sunt species Figurae, ut in dratum habens quatuor lineas aequales inter se, Quadrangulum habens tantum duas aequales, di ideo dicit altera parte longius; propterea hinc in post praedicamentis dicebat Arist. quadra
tum gnomone circumpo sito non alteratur mutando speciem figurae. sed augetur solum: sed cotra praedictum exemplum de Triangulo, λrguo probando caν non sit species Figurae: Genus praedicatur aequaliter de suis speciebus, sed Flgura prius pridieatur de triagulo quam de qu drato,quq sun eius species. ergo figura non est geuus
trianguli, de cP tria gul sit prior quadrato, proba tum, quia sublato quadrato non aufertur triangulus, scd lublato tria gulo aufertur quadratu,& sic triagui' natur et ordine est prior quadrato , quod repugnat speciebus iubeodem genere cometis, quarum Vna non causat ut ab alia, quod videm
η sponso in tri gulo ex quo fit quadratum. Ad hoc Respodeo cum Ammonio, negado P ex tria gulo com ponitur quadrangulus , licet hoc fuerit Platonis Placitum, qui omnes Figuras rectilineas in tria-gulos resoluit, sed cum Euclides.&qo. Theoremate est dicendum , si quadratum fieri potest ex lineis rectis, etiam sit magalus non esset,& propterea salsum est, ablato triagulo au ferri quadragulum,de scite Porphyrius maguli genus Figura esse dixit: ista igitur sunt duo significata speciei Dubitatio. Porphyrio nobis tradita sed hic dubitatur cur Porphyrius primum tigni ucatu speciei pro pulchritudine posui si cum Logico non deserviate Re Ad hoe respondeo,u, posuit speciem pro form , seu pulchritudine, quia sicuti formaquet est ud
diuinum, bonum,Se appetibile I. Phyli.tex So. useriturpitudinem materiae illa terminando, qu sturpitudo erat priuatici, vel insormitas, & potentialitas eius; de sicuti pulchritudo est ornamentum rei pulchrae, ita etiam species sub ali- uo genere contentae sunt ornam ctum generis, cuti etiam multitudo va II illorum auget dignitatem principis: & si e nomen speciei primo reperitur in civilibus, de deinde translatum est ad speciem Logicam,quia scuti illa species quae est pulchritudo, actuat,de pet ficit ipHim corpus,ei' tui pitudinem auferendo, sic species Logica mediante sua differentia ultima actuat,determinat,de sormosam facit ipsum genus, dc remouet eius turpi
tudinem quς est eius potentialitas, & in determinatio, contrahitur enim genus per differentiam ad consthuendum spetiem, sicuti in ateria contrahitur, de determinatur per sormam in naturalibus ad constituendum compositum, ut etiam tra L .e r. tangit Ribertus, de post ipsum Paul Venetus, Magi lter Philippus, Sotas Hispanus, ocDominus Caietanus ab Alberto accipi eas in praesenti .s od si etiam genus assignantes Sce. hie est Verba tot
tertia pars huius textus, inquavi Alberlux, Aegidiux, fini. find.& Caietanus bene exponusti, dabitationem mouet,dc soluit Porphyrius; quae talis est; Superius in c. prs cedenti genus deriniebatur per speciem, ergo nue species mald definitur per genus. sNai se oportet, icci I in his verbis re- Verba rex . spondet Porphyrius, ut cum genus, Se species sint relativa, possunt inuicem definiri, de ideo inquit in virorum u;.i.generis, de speciei desinitione . possumus utrisque rit .i. commode fieri polo. ut in desinitione generis ponatur species, de indefinitione speciei ponatur genus: dc hic notat Aegidius p aliqui textus habet, nosse aut copor te t. de xporientes ly, autem, pro quia . Sed meli est legere absque ly, autem, quam particula ha bet Ammouius, ς qui ualeat et dum inquit, Nosese vero oportet. Ste quamuis Argit Opilus quem sequitur Solus Hispanus, legat sciedum es dae. Hic pro intelligentia litius solutionis est nota nisdum, solatione a Porphyrio traditam in hoc co- silere t fp es. dc genus cum sint relativa ni tud definiuntur. licuti illa duo relatiua , videli - cet. Pater de filius, dicendo inquit Paulus Vene-
tus, Pater uti ille qui habet filium . de filius est ille qui habet patrem, Dominus est ille qui hei seruum. dd se tu us eii ille quo habet Dominii, de quia genus, de species sic sunt relativa, dc limul natura, eo P genus est speciei genus, de spes est
seneris species, ideo unum ponitur in definiti ne alterius: de sic ex his verbis colligitur ista solutio genus, ec species, sunt relativa inuicem defi-mbilia. Sed circa eam dupliciter dubitatur, de primo virum geaus, de species sint relativa, seeudo φ an pollini inuicem definiri, ut dicit Porphyrius eQuoad primum igitur, videtur u genus, ta species non sint relativa sic. Relativa sunt simul natura ut in pretd. camelis dixit Aristoteles, sed gen' de spςcies non sunt simul natura, ergo genus, ecspecies non sum relativa r Maior patet. Minor p robatur, quia illud est prius a quo non conuertitur subsistendi consequentia ex Aristotele in post predicamentis, via de a specie ad genus valet consequentia, non autem e conuerso. Valeteaim, est homo, ergo est animal, no autem e contra. Ad primum respondit Bulleus, de ii recte Responsio. consideratur eli resp. Scoti discipulorum et , hac distinctione, genus ac species dupliciter po se sunt considerari,uno modo videlicet pro his quς principaliter signiscant.i. pro Getieralitate,de specialitate, seu pro per se significato, ut inquit Sc
tus. i. pro secunda intentione, ut est ista intentio
secunda,genus, dc ista secunda, intentio species, Alio
126쪽
Alἰo modo sum; possunt genus, di spes pro his
quae denominant .i. pici prima in te tione, ut est Animal quod dieitur genus pro prima intentione,& homo qui dicitur, & denominat ut species pro prima in ictione: primo modo genus, di species sunt relai tua ,dicendo genus specier genus,&species genetis species, ut bene dicit Porphyrius, quia ut se intentio genetis riseri ut ad intentionem speciei 8e sunt comesatiuar at sumendo genus, di speciem secundo modo. i pro iis quae denominatur a genere. 8Zspecie primo motio sumptis videlicet pro animali, & homine, si e genus, di species non se ni relativa, s uia vi sic Animal non refertur ad hominem, de e conuerso, dicendo Animal est hominis animat: di homo Animalis homo. sic uia neque in accidentibus dicitur, color albedinis color, dealbedo eoloris albedo r&se sumendo genus, S speciem pro secudaia. tentione . i. pro per se signis cato seu formaliter, di pro generalitate, de lpecialitate, sunt relativa de s mul natura pro prima intenti ne velo seu fundamentaliter, genus ti species non sunt ictativa, nee simul natura, quia ut sic Aialo prius homine, ad quem descendit dum contrahit ut Pdi fieretiam speciscam puta rationalitatem. Sed contra Qnaecunque sunt relativa sunt in aliquo pra dicamento determinato relationis, sed gei de species pro sgnificato non sunt in aliquo determinato praedicamento relationis. Ergo seti', di species, non sunt rilai tua. Maior probatur ex pridicamentis,S 3.Metaph.cap. de ad aliquid,ex Scoto,di Caietano, dicentibus, O o innis relatio siue intrinsecut adueniens. siue extrinsecus adueniens semper dicit, ad .i .hahit ud4nem ad correlatiuum,quia pertinet ad prς dieamentum Relationis. Minor probatur, quia genera, dc species sunt communia omnibus prςdicamentis, tam videlicet absolutis ut sunt substantia. Qualitas, de qualitas, quam etiam aliis septem respectivis, cum relatio accidat qualitati, de aliis praedicamentis s. Netaphr. co m. I 8.& in paraphras Metaphysica ii tract. .c. de Relatione ergo genus, di species nolunt in aliquod pt dicamento determinato relationis, de consequenter no sunt relata ua. Ad hoc
respondetur. v aliquid esse in pridieamento, dupliciter potest continge te, uno modo videlicet
quid ditatiue, considerando illud ut quid; Alio modo,denominative.i.e5siderando illud vi nimdus. Primo modo genus, de species pro per se s-gnificato .i pro secunda intentione sunt in pridicamento It lationis. quia eorum . quid, seu quid-ditas est, ad aliud se habete, seu intrinsece includit dici, ad: licet ut accidens dicat esse, in , . i. α habitudinem ad funda metum. i. ad genus, de speciem propria intentione sumpta. Secundo mo do vero sumendo henus. 5: speciem denominati. ue,& ut modus, sic sunt in omni pridicamento, cum in quolibet pridicamento inueniatur aliud
quod est genus,& aliquid quod est species, di sies utit relativa transcendentia, di non determina.
ii prs dicamenti. Et hic responsio optima eli subtilitatem sapiens, quicquid dicat Paulus Venui .
cum quo modo nolo inutiliter crintendere. sed bene scias Nouicie se iiste eundum via Doctoris subtilis ini sen .de spetiet pro secunda intentione sumpta, sum sormaliter.& actu, Be limbiat E in undecimo pridieamento a Scoto posito. in quo reponuntur Omnia entia rationis. N etiain disterenter sunt accidentia intentionalia absoluta, de respectiva. Vt alias saepὰ diximus tu nostris se alta faci)s super Scotum.
Aissignant ergo, de se speciem Sc JIn hae parte textus Pors yrii s descendit adplares des nitio aes speciei, quas dei cliptiones vocat Caiet nus. Et litera est satis patens. Sed hic oritur Dubitatio: An in his vel bis s species est, quae ponte sub penete. S de qua genus in eo quod quid est pii beatura sint inclused ut speciei desinitiones,
an vem una totalis ἐ Ad hoe tres iti uenio opi. niones. prima opinio est qu/d istae sunt duae, est Alberii tract. q. e. t. Aegidii Romani, Anti Andri Petri Tata reti, de Caietani; qui dicunt quad tres hine habemus a Porphyrio speciei desinitiones , cum des nitione sequenti. quae compeiit soli speciei speciali mae, sed Caietanus putat prima defisitionem haberi in illis verbis species est sub ans gnato genere secundam vero hic. Alii vela dicunt ambas haberi in his verbis simul iunctis , &est magis probabile.Secuda opinio est Sco. q. 2 r. 0 duae tantum sunt des nitiones, prima. spes est sub assignat O genere, & illa verba de qua genus pridicatur inquid ponuntur explicative. id est de qua genus prsdicatur inquid alia vero est speciei speetallissimae: Alia vet3 Ethopi est Ammo. 8e Aule in sua Logica eap.8 Tiberii Bononiensis in cap.de specie propo sitione prima, de tandem Dominici soli,&Toleii, et sunt duae una veto in his verbis; harum opinionum probabilios secundum verba porphyrii,videtur prima,propter illa verba quae sequuntur, videlicet. Aliae uelo et unt etiam non specialissimaram, ubi in numeroplurali loquitur Porphyrius. Ego vero dico, in illis verbi, spes es q ponit sub as gnato geneio nulla est des nitio, i .ec d scriptio, sed ibi nominauit tam ii Porph1lius speciem, de qua vult lovi,quicquid dicat Catelai
3e ιν postea volens describere speciem communiter sumptam , prout ahurali ita specialis,ma, de sub alterna, vel communi utrique relinquens it.
lam particulam sessi gnato dixit. v illa spes Logica de qua hic loquimur, est sub gener ride qua genus pridicatur in quid, de sic I 1 seeci cs qus ponitur sub genere se habet loco definiti,& totum reliquum liter descriptio, deqn est postea, tradita des nitione secuda dixit, Alis vero die. in numero plurali, voluit dicere Porphyrius hic se coda est vera des nilio , quae competit soli speciei
specialissimae. Alis vero norificationes , Ee ncindes nitiones inquit Sco.q. 2 I. dari possibiles,non per hunc modum,erunt etiam specierum no spectasia matu, sed specierum subalternarum. Hse est mea opinio, sed qui plus scit, melius dicat in . terea tamen his se primissis, literam construe. ISpeties autem dicitur quidemJ .i. dicitur etiaspecies
127쪽
h Gies non simpliciter,& uno modo, sed dupliciter, sicuti,dc genus dicebatur tripliciter Et de v. niuscuiusque sorm f. i. & primδ sumitur species pro forma uniuscuiusque rei pulchrae de formolae Fecundum quam dictum estu. i. secunda qua speciem , pulchritudinem,& speciostatem, dictu est illud poetae Euripidis ab Oraculo Apolliniss Priami quidem species digna est imperi .i. O
Mulier sermo sitas,corporis venustas Neleg n tia, Priami filii tui, digna est imperio. Seu aliis imperare, qui erit Rex Troianorum ; vel Sc aliter,
o Mulier prima quidem species, de pulchritudo
tua. i. tuus primogenitus meretur obliti corpo
ris elegantiam esse imperator, seu alijs.l.Troianis imperare. s Dicitur autem species , de ea quae elisub aisignato genereJ i. dicitur, dc se cudo modo species, ea quae est sub genere assignato. i. supra desinito, ut Ant. λnd. vel sub genere determinato, ut Albertus, Regidius,Caietanus, de alij. s S cundum quam solemus dicereJ idest, secundum quam speciem hoc secundo modo sumptam, discere consuevimus Hominem quidem speciem, Animalis J .i. p homo est species,& pars subiecti-ua Animalis cum sit genus Animal l . i. cu Aui mal quod est substantii animata sensitiva sit genus hominis. eui homo subiicitur, ut inferi luci
suo superiori. Ribum autem coloris treciem i. sc etiam, de alio exemplo in accidentibus dicimus, Album .i albedinem, vel Album adiective,& non substantiu E sumptum, esse speciem colo 'ris, qui est genus ad albedinem, nigredinem.& Mlios colores; dicendo Albedo est color, nigredo est color. s Triangulum vero figurae speciemJ a. se etiam dicimus, ut Triangulus est species figu.rae, quae continet lub se tanquini species, & pir-tes subiecti uas, triangulum, quadrangulum, oce. rQuod si etiam genus assignantes speciei meminimusJ. i. Et si tuo Grisiori dubitabis i nos supra in c. de genere allignantes .i. definieces genus tertio modo sumptum, meminimus speciei a. memores fuimus de specie, xt inquit Aegidi , seu indefinitione ipsius generis posuimus specie s D centesbi. dicendo, vel cum dicebamus s Quod de pluribus de differentibus specie in eo quod quid est pridicatur l. i. quod genus desinitur, & in ei definitione ponitur species s Et specie dici in J .Lee nunc in prssenti eapite de ipecie deficientes speciem in eius definitione ponimus, genus, dum dicimus, ut species est id quod est si bais, gnato, dc determinato genere; quasi dicat Pomphyrius si sic de hoe dubitas o Grilaori; I Nosse
oportet bi Respondeo tibi,cum ista dubitatio sit simplicior,de iacilioria, oportet te nosse,& scire, quid i hoc videlicet, et quonia genus ab cuius est genus I . i. cum genus sit alicuius . i. speciei genus , LEt species alicuius J .i. generis species . . de quoniam haec sunt inuicem corresativa, s utruq; utriusqueJ . i. inum est relatiuum alterius, genus videlicet est relatiuu speciei, de qua praedicatur,ti species est relatiuu generis,cui subiicitur. idcirco necesse est a. i. propterea est necessarium sinvirorumq; rationibus v v risu vii J in iniic si uiuo
ne unius eorum uti alio .i. ut in desinitione et ne is ponatur species, id in definitione speciei ponatur genus Risgnant ergo de sic speciem J. i. speciem secundo modo sumptam se. i. hoc modo
d. finiunt Antiqui philosophi de horum maximὰ peripatetici s species est qui ponitur sub genere,oc de qua genus in eo quod quid est praedicaturJ. i. si vis scire qualiter species, ut abstrahit a specialissima,d sub alterna, ab antiquis definitur, eoru des nitionem tibi propono,quae est ista. Species est quae ponitur in tecta linei, di immediate sub genere, non vage, sed determinate inquit Albertus, ut homo sub Animali, de qua specie .i. v. g. homine, genus. i. Animal prs dicatur in quid. i. et sentialiter Se quid ditatiue, ut superius de suo in-fetiori: Sic igitur constructa litera, ex ea tales colligantur. , .
Prima cotulustio ,speties quaelibet Usub determia r. Conclusis to suo Turre, de qua praeditatur inquid. Secunda λ. Conclusi conclusio; Genus, si telas,eilmsitas tela tiara,potestvum per alterum mutub drmata SED contra hane eonclusionem arguitur,de Arg. rim ὁ quoad primam partem sie. Differentia ponitur sub genere, ut rationale.& irrationale sun fini mali, ergo Differentia est species. RG Res . spondeo, P species supponitur geneti in recta linea proicamentali, differeati a veia supponituri latere, dc ideo non est species: Coenita, indiui . Contra duum ponitur sub genere, re Socrates, vel plato
sub animali, de quo Animal praedicatur inquid, dicendo quid est Socrates: est Animal, ergo i a. diuiduum est species. Respoudeo, aliquid poni Resinata. sub genere stat dupliciter, videlicet. Mediat ὀ, de
immediat ξ, id quod est species suppoui debet generi immedia id, di proxim vi v.g. homo sub δε-nimali, modo individuum ut Socrates supponitur Animali generi mediat ὀ per specie, putati minem, oc ideo individuum non est species. CO- Contra. tra: Hoe animal est individuum Animalis, y. Metaph. com z. de immediaiὰ non per xliquam spe .ciem, ponitur sub Animali quod est genus, ergo individuum est species. Ad hoc respondetur U Re - . . quoad participationem geo eris,hoc Aial imm
diatὰ ponitur sub Animali, sed quoad positione coordination is pridicabilium, sub genere nihil aliud ponitur immediatὰ nisi species, de indiuis duum post speciem per speciem ponitur sub genere.Secundo respondeo ego,i hoc Animal du Metioera .pliciter potest coasiderari, uno modo formaliter, de sic immediate ponitur sub Animali, de dicit ut individuum genericum,quod non uni uocE, .sed aequi uocῆ praedicat ut de hocle illo animali, de sic non est species quae dicit praedicari univo cὰ de suis inferioribus. Amplius animal,respectu huius animalis habet rationem speciei potius ugenetis, vel ut Cale. α Albertus dicunt, intestis eue positione directa, de immediata, quae tota etii genere, modo hoc animal est sub animali, ia- : quan
128쪽
quantum lioe animal est aliquis homo, qui per hominem, ut speciem, est sub Animali; nam ho eanimal materialiter sumptum non est aliud nisi hic homo, hie estius &e. Alici modo considerat materialiter, di sic ly, hoe Animal. non est aliud nisi hie homo . hie equus &e. N se mediat 3 me. di ante specie. i. homine ponitur sub Animali , &hoe ex Aristotele patet in praedicamento si ibsta. tis quando inquit: Animal de homine praedicatur, ergo & de quodam homine Animal praedicabitur. nam si de nullo quorundam hominum, neque omnino de homine. a. Arguitur. Secundo punctus est species,&tamen no ponitur sub genere,cum de eo non praedicet quantitas inquus, dicendo quid est punctu 1ρEst quan
Responsio. titas; Ad hoc Auic. argumentum, Respondit Λlbertus,ui punctus non est species quantitatis,sed
Contra. potius terminus continuationis r Contra, punctus reductive est in quantitate, ergo est sub qualitate, antecedens probatur, quia punctus suos uxu causat lineam . quae per se, de sol maliter est in praedicamento quantitatis, ergo de punctus ex cuius suxu causatur linea per accidenti. &reductive erit in quantitate: Respondeo quod licet ea fluxu puncti secundum imaginatione sat linea, tamen quia punctus seeundum se non est, quantus,cὐm sit quid indivis bile cuius no est a- liqua pars quae visu percipiatur secundum Eucli' i dem, nunquam potest esse in prs dicamento
quantitatis . nec reductive, cum puctus sit extra tale prsdicamentum, v e. materia, di forma
substantia imperfectae, ponunt HIe reductive in praedicamento substantiae, quia non egrediunt tale pr dicamentum fm totum suum esse, sed punctus secundum totum esse no est quantitas,& ideo ad pridicamentia m quantitatis reduci nopotest, sicuti albedo nullo modo reduci potest ad prs dicamentum substantiae.
3. Arguitur. Tertio sie magis commune non ponitur sub minus communi, sed species est magis comunis quam genus, ergo species non ponitur sub ge
re. Mai r probatur, quia cum minus communest pars subiectiva ill quod est magis comune,
. s magis commune poneretur sub minus comu- . ni,tunc superius esset pars subiectiva inseriotis, quod salium t Poste .co m. I. Minor probatur.
quia illud est magis commune, quod de plurib praedicatur, sed species praedicatur de pluribus, quam genus, cum pluresistit species de quibus pridicatur speci cs, quam snt genera deqvib prsdicatur genus ergo species de pluribus pridi Res, catur. Et sic species non ponitur sub genete. Ad hoc tespondetur negando Minotem, S ad eius probationem Respondeo, ut de genete, & specie
dupliciter possum Es loqui, uno modo videlicet. Quoad intentionem,alio modo quoad re subie. eram intentioni: si primo modo, se speciis est mapis communis quam genus, eo pluribus
naturis applicatur intentio speciei, quam intcti generis, v.g.ista secunda intentio,species. plurib applicatur, quam ilia intentio, genus, quia intentio speciei applicatur speciebus, de intentio gene
tis generibus, sed species se ni plures quam geneta, ut inquit porphyrius in c. de specie, v genera
generali Uma sunt decem, sp cies vero in maximo numero: Imo hoc modo sumendo commune, intentio indiuidui est magis comunis, quam
intentio speciei, cum plura sint indiuidua quae sunt in sinita, quini species s nitae. si veto loqui velimus de genere, & specie quoad rem subiecta intentioni, seu de fundamento generis, respui, ut sunt Animal, di homo respectu inferiorum in quibus sunt,quoad pridicationem, se genus, ut Animal est magis commune,quam species ut homo . Quia de quibuscumque pridicatur species, ut homo, de illis pridicatur sevus speciei, ut Animal. Et sic dicebit Porphyrius in hoc ea p. despecie, nisgis collectivum esse genus quim speciem imo Aristoteles in pt dicamento substantiae intellia proprietate diceba t,u, plus in senere delet minatio fit quam in specie, dicens enim, A nimal, plus complectitur, quam qui hominem: Na uni-uetiale est quod est aptum natum in pluribus esse . Metaph.com. s. ti de pluribus praedica tr.
Met .co m. 27. Vnde quo magis est v niuersale,de magis commune, eo pluribus est eommune, &.
de pluribus prsdicatur. Volo Nouicio lare dicere, ν genus pro secunda intentione est minus commune quam species pro secunda interione ,
quia plures sunt species de quibus prs dicat spocles, 'uim snt genera de quibus pridicatur genus . Genus vero pro materiali est magis commune quam species sumpta etiam pio materiali, taprima intentione, ut Animal est magis commune quam homo, vel equus Contra ista Respolio repugnat scoto in q. s. ad secundum, ubi contra Albertum Magnum tracta a. cap. 9.diccbat, I genus non est magis uniuersale, sed maius uniuersale, quia extenditur ad plura. Et ibi sumitur a Se to genus formaliter pro secunda intentione, ergo species pro secunda intentione non est magis commu nis,quam genus: Ad hoc Respondeo, uis oti dictu in terminis intelionalibus in actu ii. gnato, vetiscatur in fundamentis in actu exercito. Et inquit, ut genus est maius uniuersale, puta Animal ad plura se ixi edit,quam homo, quia de quibuscumque prs dicatur homo,prs dicatur et de Animal, de de aliquibus aliis puta, de hoc quo,& illo Leone, de quibus noli pis dicatur homo, de cum hoc no Negat Scotus quod intentio
species si iri plumbus specieb' sui ordinis, quam genus sit in generibus, quae sunt pauciora specie bus r Sed hic qus rei A mmonius, species pq dicatur de pluribus disserentibus numero m. At in alεt cum de quibus species pridicatur, pie dicetur et Len', cui principare competit pr dicati de pluribus dis ictibus numero, speciei ne an generi 3
Ad hoc respo deo, ut aliquid potest alicui competere duobus modis, uno modo videlicet, pei se
primo, Alio modo per se non primo. Illud competit alicui per se prim/,quod sibi competit per
suam rationem speciscam, ut se risibile com p iit homini ratione lationalitatis,qus est causa p.
cisa ipsius ris bilis, illud vero pet se non primo,
129쪽
quod ratione alterius ei conuenit, ut sens bile plenon primδ competit homini, quia per se primo Animali. Tune tespondeo, uiprs dicari de pluribus diit retibus numero,per se prima eompetit species specialissimi, per se,& non prim 3 vera copetit generi. i. Aiali. nam intantu Animal p- dicatur de pluribus differetib' numero, in qua tu pudicatur de specie, quae immediate pridicatur de pluribus disterentibus numero. Et sic species pridicatur de pluribus differentibus numero Ple immediatὰ, & formaliter, peti' vel 3 pet aliud Bubitatio. mediate.& emine ter. Hi e dubitabit Novicius Utrum Angelus, seu intelligentia sit species, ita ut possit ei competere praedicta definitio speci ἱρx sponsio. Achoc Respondeo, supponendo hane esse des nitionem cu aliis exposioribus, duobus prius ad . notatis. Primum est, species dupliciter potest considerari, uno moso per habitudinem adsu- petiora, alio modo per habitudinem ad inseriora r si per respectum ad superiora, adhue dupliciter, uno modo secundum ordinem prioritatis,ti posterioritatis in essendo, de sic est prima desinitio puta spes est sub assignato genere i species est uniuersale sub determinato genere , alio modo secundum habitudinem pridieationis seu in pridicando de se est set uda desinitio species est sub genere de qua genus praedicatur in quid i Sivet A eonsiderat ut per habitudinem ad inferiora .i. ad indiuidua de quibus immediatὰ p taedicat, se est tertia desinitio, species est quae praedicatur de pluribus differentibus numero in eo P quid,& talia desinitio est solius speciei specialissimae, teliquae velis duae eompetunt speciei specialissimae, Notandu . ves sub alternae. Secund3 noto,Vnomine An. geli seu spiritus, idem importatur, ae intelligen
speciei. sed dices contra, oppositum non ponit Contra. stib opposito, sed genus. de species sunt opposta, ergo species non ponit ut sub genere. Respon Responso. Mo, ut genus di species dupliciter possunt eonsiderari, uno modo formaliter pro intentione, de se sunt intentiones disparatae sub uniuersali tanquam sit de se species non est sub genere. Nee genus praedicatur de specie, cdmista si salsa, species est genus, alio modo sumuntur materialiter seu quoad rem subiectam intentioni. & tune noopponuntu ri& unum praedicatur de altero, dicedo; homo est Animili Comita, inquit porph1- CDotra: rius in cap. de specie circa sine, q, tenus ante specialisqmum praedicatur de omnib' specialissimis, ergo genus praedicatur de specie. Ad hoc indeo, Res o . genus pro prima intentione praedicatur de specie, ut dicendo, homo est Animal, vel f Porphyrius loquitur pro secunda intentione, debet intelligi in prsdicatione s gnata, non autem in pretdicatione exercita, ut supra diximus . Quatio arguitur contra responsong porphy Dauitur .rii quoad secundam concluso nem: Dicebat . n.
v bene genus potes desiniti pee speciε,& species
per senus; eo P sunt relativa Contra,Dissinitio datur gratia innotescendi. de notis eandisaop. c. a.per priora.& notiora, sed unum resaliuorum non est notius, Ee prius altero, ergo mala rnsio. Maior probatur,quia des nitio est oratio explicans essentiam rei quam manifestat, unde s. Metaph. com a a.desinitio est sinis in cognitione,li
mae pro per se denominato sumptae. quae est v re substantia 4. Metaph. ia. S 7. Meta. I9.Minor probatur, quia aut unum correlativorum est no tius altero. aut non, sed aeque notum, vesaequEtia, ut patet apud Auerto em I .cceli eo m. dia. Et ignotum, si sic erg3 idem erit notius,&ignotius
in hoc diserimen esse inter Thom istas, re scotistas: Scotistae enim dicunt v, sub una specie sunt plures Angeli numero distincti, ut dixit Scotus in a. sen diu. p. q. &Gabriel hiel ibidem o. i. D.
Thomas veris I .parte q. sc. t t. q. di secundo contra gentes c. 9 . N Caietanus in libro deente, deessentia q. 0.e. s. de Thomas de Argentina in a distin. 3. q. i. dicunt,u, quilibet Angelus pio priam costituit speciem, de qua re alibi diximus: Dis se primissis Respondeo, ut secundum Thom istas, ratio speciei, Angelis competit non sicut aliis, nacompetit eis ratio speciei, inquantum species est sub assignato genete:sec sidum Seotistas vero cois petit Angelis ratio speciei tertio modo, quia sub una specie possunt esse plures Angeli, de qua re Helveus quol. 3.q 3. Et ego dico q, opinio Diui Thomae est expressa sententia Aristo t. I 2.Metaphrs. tex. s. de Avicennae 3.Metapb.cap. 3. Opinio uod Scoti est Theologica . nam secundum Scotum plures Angeli sunt sub una specie, de si respectu eiusdem,cum mutuo sedes niant, si v ro non, ergo talis di Unitio non facit scire des-nitum. cum omnis notitia si ex notioribus; si Veto telativa sunt squὰ nota est petitio quia no est maior ratio de uno, quam de alio, Ae esset circulus in des nitione quem repleti edit Auer. tractat. 3.epit. Metaph. Aut relatiuum des nitum est manifestius eo, quod ponitur in eius des nitione, de
hoe non, quia esset des nite manifesta per immanifesta,quod in demonstratione etiam reprchenditur ab Aristotele a. Phys.co m. 6.8.Ph7s. 22. Ec . Metaphy. com .9.
Ad hoc est una prima responso apud Butlesi, quam postea reiicit Bulleus, quae in hoe cisiistit, si, duplex est definitio, quaedam enim est qui e quo primit, di indicat quid rei, quaedam verὁ est de ad quid nori . finitio qui exprimit, di declarat quid nominis;
tune de ii in des nitione quid rei,de primo modo sumpta, unum relativorum poni non potesi in 3 - a 4 des nitione alterius, bene tamen in distillionebus illa species piae dicitur inquid, ecuti plucs quid nomio is secundo modo sumpta. . homines sunt sub homine specificὰ sumptor sm Secunda opinio, fle responso est Attie. io sua s uda qii Dahomam vero, quilibet Angelus facit una spe Logica, di Bullei in praesenti capitulo de specie; .ciem seu in species, si ti luna est una spes. Sol, Auic. enim inquit, nullum relatiuum polle per his, dic Uttaque tamen opinio est probabilis, de se suum correlatiuum diiuniri, de in hoc quod pie , Laut hoe, aut illo modo, Angelis competit ratio est Porphritu reprihendit , de loquit Auie.u, di
130쪽
eerum iri r latiun m per alterum di Tniri, iste ta elem cognoscatur genus. Si autem est respecto lis non pere pia disserentiam inter notum esse eu speciei ad enus, ut species cognoscatur pei gentiali i&rne notum per aliud, nam unum relati uia, sic gen eit notius specie, dis c in cap. degenere& si est notum cum alio, non tamen cognoscit definiebatur genus per speciem. Sin hoc c. iliti rer aliud, quia se idem esset notius,&sgnotius nitur species per genus: Si vero relativa eonfid respectu eiusdem, quod salsum I. poste ap. 3. Et rantur tertio modo. i. vi aliquam inter se habent addit Burieus,sbi viderio unum relativorum, causalitatem, sic unum est causa alterius,&non
nec debeat poni in des; nit ione alterius exprim te quid nominia, nee in des nitione exprimente quid rei: Qu33 s di ea , pater de sit iunt relat uaci tamen unum de se itur per alterum v. g. definiendo patrem dicimus, pater est qui genuit s-lium , di filius est qui genitus est a patre. Et scὰ contra,v.ς pater est causa siti.& non e eo nita,
nam pater aliquid siti h1bet in stio. stius vera nihil sui habet in patre,di quia genus est causa spocles, di species non est causa penetis, ideo genus non potest des niti per speciem, bene tamen species desiniti pol si per senus. quod non staret
t num des nitur per alterum. Respondit Bulleus, Paulo Veneto, quia scut gen .s est pars species v si quas des niat patrem,u, hoc nomen pa)er s- in essendo, scii essentialis, ita hecies est pals su- . snificat id quod genuit silum,adhue destio dia biectiva generis. Et stetit penna est materia spoceret, γ hoc nomen, si ius, s gnisca id quod ge- ciei, ita species est materias eneris, S se quemadnitum est arpat te, adhue remaneret qus stio qd modum species dis nitur per genus. ita, genus significat hoc nomen pater, quia non est maior per speciem; nam pater est causa filii, di tamen certitudo unius nominis quam alterius, & sicco pater,& fili mutud se definiunt. cludit, v nullum relatiuum habet des nitionem Quarta opinio, & responso est panti Veneti propriam sed relatio bene potest des niti, no q- in hoc consilens : Relatitia siue sini simul nati dem per relationem oppositam, sed per propriu ra, sue inuicem habeant dependentiam, siue ali- gemis,& propriam differentiam, si tali generi, di quam habeant inuicem eati salitatem, utrumque distenti aes in nomina imposita. Vnde conclu- per alterum cognoscit,&des nitur m quodlidit V vnnm relativum potest notis cari quantia bet relativorum 7. Metaph habeat habitudinem ad quid nominis &per alterum describι non ta- termini a quo,& habitudinem iermini ad quem. meta per suum eortelatiuum hoc modo. Pater V. g. Dominus in eo quod per dominium refellest qui de sua substantia genuit sibi simile in spe ad seruum,habet habitudinem termini a quo, dicie: N eco uerso Filius es qui genitus est de suta seruus habitudinem termini ad que, ratione se iis uvi , similia sibi in speme, a uitutis. Et e conuerso seruus in eoi, resertur tiquod i quia Terri responsio, de opimo est Domini Cate- seruitutem ad dominum, habet lialmudinem theia quia Eb;, tant,s.Tho Boetii, Alpha rabii, S Alberii, ut insit minii quo , 5 Dominus ratione Dominii habet vim quoad Caietanus di est exprcssa Aristotelis sententia in habitudinem termini ad quem, di se Dominus. quid iri. praedicamentis c. se relativis, ν aliud est des niti xt habet habitudinem termini a quo, cognoscit per alterum, di aliud est definiri ad alterum, seu per scruum,vi hei habitudinem termini ad que, in Caietani verbi, utar, Aliud est dissiliri per reli e contra; di idem dici debet de genere. &sp
quum, di aliud est destiri ad reliquum narei ly, -- 3 liam . per importat causalitatem,quam nullum correrat tuorum in se sol malit et habet respectu alteri correlatiui,eo ς causa est prius causa io, di tela titia sunt smul naturas sed iri ad , non denotat causalitatem,&dependentiam, sed latum impcittat respectum.&habitudinem ad terminum, & hoe modo se habet des nitio resaliuorum, id elicet, v vnum defuitur ad reliquum, non autem per
reliqunm, nam essentia ri latinorum est dici,ad, propter eorum mutuam habitudinem, S e se, in , inquantum sunt ac dentia. Sed ut inpe. nue fatear Albetti opimo tract. . e. i.in hoc cossit, inquit enim relativa posse tripliciter considerati. primo ut sunt simul natura . secunda ut sunt ad inuicem dependemia.tertio ut inter se a. squam habent caula litatem Primo modo id est, sunt simul natura, non possunt inuicem dis niri, cum des nitio dari debeat per priora r 5 sorte ad hunc sensum benedixit Bulleus. Secundo modo ut sunt ad inuicem dependentia, utrumo; per aliud pol d sniri, & vir u mq; pol isse utroq; ciri A sic dicere debebat Aule. unum relati uir inpet reliquum d snim,di non ut definitul cum lio. nam O.Top .habet philosophus ut si quis dos niens aliquiis eorum qua sunt ad aliquid. non
assignat illud ad qood dieitur, male definit. Vnde ii quiritur quid est pater bene respondetist Pest Animal habent filium, di si iterum quaeritur quid es si ius ρ bene respondetur, est Animal
habens patrem. & se certas eatur interrogans, nec respondetur pcr squeignotum,quia seu pirterminus ad quem eli notior termitio a suo v.Dpater ut dicit terminum,ad quem te sertur filius est conceptus magis notus quim stius, s habet rationem termini a quo,de e contra, ut dicamusu, relatiuum desinitum, habet rationem termiani a quo.& illud per quod des nitur habet habi
tudinc ni termini ad quem, & haec opinio mihi
Quinta opinio. Quidam vera alii de via sco. s.
tirantium, non abhorrent admittere, Punum relatiuum des nitur per alterum, dicentes Q, unutelatiuum non debG definiri per aliud relatiuu, prius 8c posterius .notius .fle ignotius ron secun sed V vnum relatiuum des nitur per fundamenisdu ide, sed fm diuersa. Na si respect est generis tum sui correlativi, di se species non debet des- ad spem, tunc spei est notior genere, cum per spe niti per genus formalitersumptum, sed per te