Iacobi Marottae ... In Porphyrij Isagogen, siue quinque praedicabilia, dilucidissima ex omni classe, logicalibus, & philosophicis terminis referta, plenissimaque expositio in qua Graecorum, Arabum, & Latinorum, videlicet Thomistarum praecipuè Caietan

발행: 1590년

분량: 269페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

Coato

Responsa. et n vi. propria

Coato

minum supponentem pro suo sundam ἴto smNliter ἡ conuerso, genus non est des niti per speciem, sed per fundamentum species:& ideo qua-do species.&genus mutuo sedes niunt, alterum eorum sumit pro per se denominato, seu pro prima intentione: v.g. genus pro secuda intentione des nitur per botem , ut terminii, & spes per arat ut terminia di se intelligendus est Porphyri , nec hoc modo sequit circulatio in des nitionibus relativo tu: Contra, ur p relativa sormati sumpta, sese habeant, ivvnu desilit per alte tu.&non Psundamentu. Na pr est en, habens s lium, di si est ens habens prem, dein pr.' stius se habet, ut relatiuum, di cotulati uia. Respondet O istae desinitiones no sunt boni nisi termitii relativorum

supponant pro suis denominarisa seu prima in tutione, sed desiniendo premi&st: u sc opollet dicere, pr est animal ql genuit aliud Aial sibi, sinite in specie cii eo existes di sit ut est 1ial genitum ab alio arili eiusde speciei cu ipso existens, de hoc

credo dicere volebat Alberit tact. . c. i. nihil esse absurdumvau relativo tu esse altero notius, Ne conuerso prout relati uaco siderantur findependentiam :nis is i in sonibus ex variis sectis se allatis, qua tu quilibet abuti dat in suo sensu. Ego ad arg. Paulo aliter se formaliter.Rtideo, glossando illam propositione, O Desinitio debet dari spriora, & notiora : & uico P entia sunt duobus

Inodis, qllae dana n. sunt entia absoluta, quae sor-

mare sunt ad se, & in suo conceptu quid litatiuo non includunt, diei a d. &hete pollunt esse substatiae, vel accidentia. Alia sunt entia respectiva, seu relati ua, quae sot mari includunt, dici ad , di sunt tantum accidentia in nobis c ut praeseruetii mei relationibus diuinis ad intra qus sunt substatiae,& Diuinae personae subsistentes eu Nam acciden . tia respectiva differunt ab accidentibus absolu, tis, quia accidentia absoluta tantum habent esse

iii, respectu subiecti inlissonis, quod formaliter

denominant tale,ut est albedo respectu parietis; Accidentia vero te pectiva habent et esse in , respectu sundamenti ut paternitas est in pre. di habent amplius esse, ad, eo O ordinant fundamentum ad terminum, v.ς paternitas quae est in Socrate, ordinat seu est ratici resere di socratem ad

filium suum, ut dicatur pi filii pi &stius patiis

filius, cum sint ad eo uertentiam dicta, ex Arist. c. de relativis. Tunc ad argumentu in deo v sdii Desinitio debet dari per priora, de notiora, hoe det intelligi de eatibus absolutis, no autem de respectivis, v. g.homo qui est ens absolutum, definitur per alal, de rationale, quae sunt priora, di notiora, unum veto relatiuum des nitur per aliud, non ut per prius,& notius, sed ut per con- notum, seu simul notu . ci hoc quia relativa sunt simul natura, &intellectu seu cognitione; vndelicet simul cognoscantur, unum tamen sum iis tui in desinitione alterius, ut notius illo aliud enim est simul cognosci, aliud vero magis cognosci: Contra, Dicebat Auer. I. Physic.co m. s. Ptres sunt modi compositionis: primus est com

positio speciei ex suis causis, id est ex genete, α

differentia. seeundu generis ex speciebus, ut Animalis, ex homine, boue Sc.& utraq; istarum coispositionum est notior apud intellectum quam partes. Tertia compostio est indiuidui ex suis causs, ut ex materia S sorma,& hsc est notior apud sensum suis partibus. Tune se Dicts est desinitione debere dari per priora, & notiora, va lere in entibus absolutis, v. g. destillio hominis debet dari per animal, dirationale, qui sunt priora,& notiora,uuam homo, hoc est saltum A. uetroem, quia cum homo coponatur ex genete,

di dii tentia. totus homo erit notior j genus, &differentia. Ad hoc tespondeo , cst licet homo sit Responso.

notior quoad nos, & totum, in animal, de rationale, ut cavis, suu t notiores quoad naturam, &priores. na priusAial contrah:t per rationale, de

inde resultat homo,qui ess quod da totu, modo quando dicitur O dis nitio datur per priora, de

Dorioia, intelligitur quoad naturam, de no quoad nos, nam causa per quam acquirit ut scientia, debet esse prior in essendo, & cognoscendo primo Poster. tex. . Tunc dico quod genus, & sp cies cum sint relativa, non est necesse simpliciter definiri ut relativa per priora.& notiora, sed susscit, ut per connota, vel simul nota:Contra Ge. Contra.

nus,& species sunt entia absoluta,ergὀ debet definiri per priora, & notiora; Antecedens proba tu r.quia genus, & species sunt substantiae secudet ex Aristo. e. de substantia in initio, uando dice. bat quod species est magis substantia quam g ntis. sed substantiae secundi sunt entia abloluta, erg3 non debent definiri per priora, de notiora naturae, ut tu dicis: Ad hoc respondeo, quod se Resseraso . nus,& species dupliciter possunt sumi; uno modo videlicet formaliter seu pro his qus significat .i. pro secunda intentione. Alio modo suo da mentaliter seu pro rebus subiectis, & pro prima in tentione: tunc dico qu3d genus, ct species sanda metaliter, di pro pinnis antetione. Vt homo, de

Animal, sunt subitantis secuniis, sed si sumtitueso aliter sie sunt secundae intentiones , entia rationis, di accidentia r quando Aristo ies esin cap. de substantia dicebat genus, & speciem esse substantias secundas, sumebat pro prima in tentione seu standatur,& se non sunt te aliua, non enim dicimus, holito Atii malis homo, vel . dia Animal hominis animali Porphγrius vero sumit hie genus, di speciem sormaliter, S pro secunda intentione, di ut ite sunt relativa, ta unum ponitur in desti itione alterius: Contra , porphr. rius sumit genus, di specie sunda incialiter. de pro

prima intentione, ergo ut lic sunt relativa; pro batur antecedens, nam in cap. degenere dicebat , quod eorum qui praedicatur , cliis dampr dicantur de uno solo, ut sunt indiuidua quorum vnumquodque pridicatur tantum de se pso pridicatione in naturali, dicendo plato est Plato : Alia veto pridieatitur de pluribus, ut sunt quinque prs dicabilia, qtas sunt genus, ut animal, species ut homo, dic. Sed animal, de homo per te sunt genera, α species fundamen. talii et iumpta, et so sic a Porphrtio sumuntur. L Relpon.

Contra.

132쪽

Respo deo P genus. & species per se considerant di elatatur,re manifest ani per animal, de bolem,quii quod Pse consideratur in intentionibus in actu signato, manifestatur in rebus primae intentionis in actu exercito;eli . n. Logica de secundis intentionibus adiunctis primis. Remanet igitur firma.&indubitata ex textu conclusio, ci species quilibet est sub determinato tuo genere, de qua pridicat inquid:&cii sint relativa, mutuo unum per alterum pol definiri, quia unum sine altero non pol intelligi, non unum sit prius, & noti Dubitatio. altero Q ὁd si quirat Novicius, an definitio v-nius relativi per suu correlatiuum sit quid ditati Responsio. ua, vel delcriptiua Respondet Petrus Nigerq.

s sui clypei. V est descriptiua;& ego dico. γ suo

modo est quid ditativa, ut in alijs diximus.

Textus seeundus

MAROTTAE

ante indiuidua propinque praedicatur,

spccies erit solum non etiam genus. Generum arserierum in prata camento Sub Banitie ordo. Genus Su bstantia generalissimia L. Spectra Corpus Species Animatum corpus S genus. dc genus. species Animal.

de genus.

Species Rationale animal. & genas. Species Homo. specialissima.

Amplius aut e sic quoque. Species est, quae de pluribus, & differentibus numero in eo quod quid est praedicatur. sed haec quidem assignatio specialissimae est, di quae solum species est, non aute & genus: aliae vcro crunt etiam non specialis. simarum . Planum autem erit quod dic tur hoc modo. In unoquoque praedica mento sunt quaeda generalissima :&rur.

sus alia specialissima: & inter generalissima,& specialitana sun t alia, quae genera, di species dicuntur eadem. Eii autem generalissimum quidem supra quod nullualiud sit luperueniens genus. Speciali Inrima aut cita est , poli quod non est alia inferior species . Inter generalissimu au tem, &spcciatrissimum alla, quae genera,&speci cs sunt eadem: ad aliud tam ch,&ad aliud sumpta. Fiat autem in uno quidem praedicamento manifestum quod di

citur. Substantia est quidem , & ipsa ge

nus : sub hac autem est corpus,& sub corpore, animatum corpus: sub quo animal. sub animali vero rationale animat: sub quo, homo. sub homine vero Socrates, di Plato, di qui sunt particulares li Oies.

Sed horum substantia quidem generalissimum eii, de quod genus solum homo vero specialiis imum, ta quod solum species. Coi pus aut species quidem est substatiae,

genus vero aiati corporis. sed de animatu corpus species quide est corporis, genus vero an i malis. rursus animal species quidem eii corporis animati, genus vero rationalis a talis . sed rationale aiat species quidem cit animalis, genus aut hois. ho mo .eio species quide est ronalis a talis, non aut cin genus particulatium homi.

num, scd so um species. & omne, quod

Particulares socrates de plato. homines. Albertus Magnus, Aegid. Ant. And. Caietanti Paulus venetus,Bulleus,&Grati adeus. Sic textu hunc ad prscedentem continuant, postqvim supra Porphyrius posuit duas definitio ues species, qui competunt tam speciei subaltern q,q speciei specialissimae; nune ponit tertiam definitionem copem soli speciei specialissim q. Priina definitio ponitur, ibi, species est sub assignato gen re. Secunda ibi quod genus de specie prsdicatur inquid. Tertia, ibi. species est quς prsdicatur de pluribus disseretibus numero inquid: Nos vero dicimus u possu posuit prinia speciei definitio nem, nuc ponit iecuda. Sed ita tim Dubitabit Nouicius; Unius rei tin est una des nitio, sed ipςs est una, cum sit unum pis dicabile, ergo male pluribus d. finitionibus dei init. Ad hoc resp.Caietari ιν unius rei una pol esse definitio quid datat tua , ted i peciei possut esse plures descriptiuae, cui nulla est quid di taliua, quod dixit etia Petrus Niger in suo clypeo q. 6. concl. I. Prima definiti Ouin scriptiua assignata cst de specie in comparatione ad genus ut sub illa ordinatur, de illi subest inlinea pridicamentali. Secunda, in coparatione ad se ius,ut de illa pdicatur in propositioneaertia, in comparatione ad indiuidua l. Jm P est proicabile ab aliis distinctum, bc immedia ce de iudiuiduis Pdinatur de hoc rescit et Ant.Anae demete Alberti quoad illud de tribus dis altionibus .

Aliter autem respondet Alberi us traci. q.cap. 1 &

post ipsum Nicolaus de Orbellis Scoulta, nulluella absurdum, ut una res diuersimode considet ta plures habeat definitiones. Nam species P ie spectum quem habet ad superiora, definitur uno modo, per esse sub genere, de v, de ea genus praedicatur inquid per respectum ver 5 quem habet ad singularia di finitur postremo per pridicari de pluribus differentibus numero in eo cu quid. Diuiditur pissens textus in tres partes. In prima ponit diffinitionem ultimam species in ordine

ad sua in seriota. Ia secunda ibi, sed hic 'uidem assignatio , deci applicat pridictas definitiones dicens, quod hic ultima competit soli speciei specialissimae,alis vero dc finitiones descripti ut,

Continuatio

textus

Resp. Alia Alberesti Nicolai responso. Diuiso lex

133쪽

EXPOSITIO

Ne & alibi postibile, dari de specie, eompetu ut

etia speciei speeralis imae. In tertia vero parte, uapotuisset dubitari a Glisa otio . quidnam intelligis o Porphyri per speciem sub alternam, de sp rialissimam ρ Respondet ponendo alborem prς- dicamentalem, in qua declarat valdeexemplari- . tersi l st spee ea spatillima. 5e spes subalterna,ibi planu autem erit, die. J Termini huius textus satis patent ex tot supradictis, ut tamen praes xus

ret in ordo seruetur, Noto circa lys planum IV pro- ptiὰ sumitur pro sup eis te, in praedicamentis

de quantitate. ibi, plani namq; partes,dde. hic vera sumitur pro manifesto, unde planum .i .manifestum sat, det quia lictiti per planum seu viam planam,sacilior paratiit additus ad aliquem terminum , ita pet hane arborem praedicamentale. v ρ, irim, facilior paratur additus Novicio ad cognitione pisdiemeti- speciei specialis inae, Ac subalternae. In uno qum a. que praedicamento, deciJ Hie nota v praedicametum dupliciter sumi solet apud Ariuotelem,uno modo videlicet. In com plexe, de si e est genus generalis smum, ut quantitas, qualitas, dici di scinant epis dicamentis in fine dicebat A ristoteles thorum inuicem factaeomplexione assi alio fit de negatio, cum unum de altero pridieatione xercita praedicetur dicendo vq. superscies est alba, ignis agit Aec. Alio modo praedicament usumit complexe prout est eoordinatio pluriu prae-

dieabilium F.ra sub ,8e supra, Ze se sumitur in pretsenti . quando dicit porphyrius, sat planum in

uno pnto.i.complexo, quid dr. i. nominatur a noVerba textus bis spes speetalisti m a. de spes subalterna. Est autε peo eratillimum, dee.s Notaui ly, generatui muin, seu hoc super latiuum .generalissimum, dupliciter pol sumi, uno modo videlicet, positive, de tunc idem est,ac super ei a genera: Alio modo sumitur negative prout idem est,ae non habens superius genus de hoc secundo modo sumitur in pnti, deno primo modo, cum omnia generalissima sint aequalia, de nullum aliud genus realevni vocum commune habeant eis superius: de se intelligitur,u, homo dr species specialissima, non hinino lit inferior equo, Leotii,de e. sed si homo ita est itisma species subaiali, ut ipse homo non diuidat ut in plures species sub se contentas, deabus praedicetur: Subalietna vero genera dicunt illa, quae diuerso respectu sunt geneta, de species smul de dicuntur subaltetna,quia unum est sub altero, Rg. corpus est species substantiae, de genus corporis aiatinati, dec. V nde differt genus e neralissimum a genere subalterno, quia senera generalissima sunt simplicia, genera vero subal terna sunt composta a Metaph. comm. I. δἰ 8. Metaph. 16. hinc species subali et napra dicat de Deela utio. pluribus differentibus spe ete, species vero speciam inradi dehi I sissima de plui ibus differetibus numero inquid L. O a.Metaph. co m. 18. Nune vetὀ speeiei ultima dos nitionem explicemus,quae talis est, species est qpridicatur de pluribus differentibus numero inquid. species specialissima est res desinital uniuersale, ponitur loco genetis vel pridicabile frapaulum Venetum pis dicatur de pluribus,1 ad

disserentiam Indi uidui, qi praedicat tm de uno solo i. de se ipso pridieatione in naturali 7. Meta.

pby. 39 ves praedicatione nutatoria ut Averr. . Metaph. m. 3. de Io Metaph. co m. s. s Differen Verba texet'. tib numero.J xt homo prs dieatur de socrate, de Platone qui non speete. sed numero ita disset ut: differre aut 3 numeros m Caietan. est conuenire in pt dicatis specificis, ius sequuntur speciem, de di ferre in conditionibus, de proprietatib mat etialibus v.g Socrates de Plato ideo numero traidi iniunt,quis uterq: est homo admirativus, di . sciplinabilis, risibilis, die. distinguuntur in P cois ditiones materiales ut per has carnes, Ac hic ossa, de ista disserentia di numeralis, quianum et' causatur ex diuisione continui .que materialis est, de non formalis, ut patet de diuisione alicuius eo tinui , pura ligni, vel lapidis: hine quantitas discreta materialiter causatur a continua: causa .n. diuisionis intinuitatis est materia I .coeli 2 o. a. coeli 38. de 7. Meta. dia. quae diuisio copetit materiae ratione trinaedimescinis qua recipit et Phys. 63.5c desub.orb.e. I. In quid I ponitur sp disse. Verba teri'. 'rentiam, propria. 8e accidens, quae non pridicantur inquid, sed aut smpliciter in quale, ut proprium de ae ei dens aut in quale quid simul, ut est . differentia: Nunc literam se eo nitrue,quae ad ea facilia est, vi potius lectione, quam explicatione indigeat, de ideo quia nescio inutilia verba coaceruare,in facilibus pertranseo. Amplius autem sic quoquc . prsterea secti. Constructiodo se etia definiunt spem, ut nos cum Scoto di- νς δ' ximus, quem AntiΑnd. de Tata retus reliquetuti

Species estJ.i. species specialissima est illa s quae

de pluribus. de differentibus numero in eo quod

quid est pridicaturi .i.quq praedicat de pluribus

quς loto numero. i per materiam differunt;insid. . essentialiter, ut superius de suis inferioribus,tsed hic uuidem assignatioJ. i. Definitio specialissimae estJ.i. competit soli specieis uuae est sola

species, de non genus, I. i. quae ita eii species infima, ut ea nulla sit in serior fAlis veroj. i. notis ea . tiones, de non des nitiones fm Scot. q. 2I. s et unt etia non specialissimarum J i. Oium spectetusue .' sint specialissimae, siue subalternae: splanum autem J. i. manifestu, de euidens ferit quod dii l. in illis tribus dii initionibus, I hoc modo J . i. quid est species specialissima, de subaltetna, hoe modo .i .hoc exemplo tradito in hoc pridica meto stiti. stantiae. In unoquoq; prs dicamelo J L in Oibus pridicamentis coplexe sumptis stant qu da generalissimaJ. . quae ira sunt genera suprema; ut nullo modo sint species, cu iii unoquoq; praedi' eamento est unum suptimum generalissimii, ut in genere magnitudinis est quantitas, in genere

dii postionis est qualitas Et in genere per de sub- . stantis est subitantia s Et rursus I a. atiip ius, de praeterea s Alia specialissimaJ id est, species specialissimae ins mae, seu Atonari de iniet gem talis sima de specialissima I idest, de inter speciem spocialissimam ex uno exti emo in se de genus geo ratissimu ex altero extremo supra I lunt alia quae eadem luatsenera, de speeiusa .i. eadem numero

134쪽

IACOB I

mulla facta mutatione in eorum subflantia,&essentia, diuerso respectu, habent quod sint generam species simulet Est autem generalis imu quidem supra quod nullum aliud est superueniens

genusJ .i illud vocamus genus generastili mu quo non datur si perius penus respectu euius possit

esse species: f Speciali si mum aute est post quod non est alia inferior speciesJ .i. illa vero dicit species speciali mnia,quae nee superior, nee inferior est reliqui, species' specialissimis qui nullo modo ordinem habent sub eodem peneter Inter generalissimum autem, & specialissimum J .i. inter genus generalissimum quo non dat ut superius genus,& speciem specialissimam qua non daturitiserior species t Alia quae speetes. regenera sunt eadema. i. inter ista duo extrema sunt aliqua ge. neta di species iiiii l. t Ad aliud tame, & ad aliud sumpta J . i. sub diuerso respectu. &diuersa habi-- tudine, v. g. Animal respectu hominis est genus, oc respectu corporis am mali est species subalterna, quia ponitur sub altero .i. sub genere: s Fiat: Σ autem in uno quidem praedicamento manifestuquod dicitur. I Nunc ponit exemplum in praedicamentos liantiae. licet in unoquoq; edia alio. rum nouem pr dicamentorum accidentiu idem

positi diei: d. inquit. substantia eli genus gene ratissimum, sub substantia est corpus; sub corpore est corpus animatum , sub corpore animato est animal, sub Animali. est rationale animal, diacet hoc sit falsum sub Animali rationali est 1io. mo, sub quo sunt particulares homines,ut Socrates, plato. Sed horum praedictorum substantia est stetius generalissimum .& sotu genus, homo est species specialissima. di solum species, illa veris qui sunt in medio extremorum. genera & species simul dicuntur. Omne quod propinque

seu immediate do inia uidim praedicatori species est sollim de no genus: ut homo,de equus. Quod totum patet in arbore se descripta, de qua me. ait 4 dr; arbor sum pia ira q vocor Porphrtia rnubitatio. Nater sum litis non nota ij si peritis. Sed quiret Nonicius, cur ordo specierum di gentrum appelRς0ς, , ut ut arbor ZRespondeo propter quamlam si a 1-litudinem ad alborem naturalem in silua,in qua sunt tria, videlicet. Radix ,Truticus, i Ramir Genus generalissimum est Radix inquantu continet uirtute disserentias specierum, de actu species, di indiuidua, Materia enim a qua sumitur setius 8 Metaph.co m. o. ideo dicitur Silua, primo Phr sic. quia in confuso, di porcatia, colat senet omnes formas naturales, sicuti iii Silua in qua sunt multae albores, in potentia sunt sormae artis ei ales. i. rma sedis, di Dauis,dixi qud dindiuidua lunt actu in pret dicamento, di genere. 4 generalissimo,pto ut indiuidua absitastitit ab a ciuali existentia ex Sco. a.disi. I. quia 7. Metaph. de sngularibus, ut includunt actualem exilie tiam uoti est scientia, cum singularibus a sensu absentibus,ta remotis, ignoramus sintne, an nos rite Truneus veto huius arboris porphyrianae, est ordo dilectus subalterno tum , ut coip coss. animatum , animal, homo, Socrates:

ctiuὰ sunt in praedicamento. Vt corporeum, in corporeum , Animatu m,inanimatum die.

sie igitur eonstructa, de partim abbreviata litera, ex ea talis colligitur.

D mitio sp tiei prelatis e. Maeliret. species x est que praedicatur de pluribus issereatibus mero in eo quod quid, ecllustieuter tradu a.

sedeontra hane conel. argu .primo Porphv. Arguitur. t.

insit, y Genus. de spes sunt relativa, di io necesse est in utrorumq; desinitionibus viri': Hi .sed in hae des nitione nihil ponitur ql sit correlatiuuad genus, ergὁmile se definitur species. Ad hoe Res ta Al- respondetur ex Alberto, quAd Genus duas lia.

bet habitudines. unam ad genus euius est eor-

relatiuum sie definitur per genus, aliam habitudinem hibet ad indiuidua. desie definitur peridu . proicatur de pluribus&c. Contra, Contra. tune sequeretur, quod tantam essent duae des uitiones speciei. dc non tres quod est eontra ipsum ponentem tres spetiei des nitiones . eum quo tenuit etiam Aegidius. 5c Antonius Aidreaa. Ad Responcs. hoc res podetur, quod assignat duas definitiones speciei in comparatione ad genus; unam penes

hoc, v species ordinatur sub ipso genere. de se species est quae est sub asilanato generer Aliam

vero assignat penes hoc, p genus pisdicatur, α unciatur de specie, de sic est secundi des nitio talis. species est de qua genus pr dieatur in eo Pquid est. Tettia vero des nitio est per respectum ad indiuidua ut dictum est, in qua desinitione lisecet non ponatur senus, in alii tamen ponit ut . in quibus ponitur habitudo ad genus. Hi ne in seri paulus Venetus..species triplicitet d sinit

secundum Peripateticc,s;primo . vi comparat ad

genus absolutὰ sumptum, sic, species est quς po nittit immediat E sub alsi gnato genere. Secu nda per comparationem ad genus ut est prsdicabi. le,se, species est de qua genus immediate presicatur in eo quod quid . Tertia d Esnitio est per comparationem ad indiuidua se . species est sit

praedicatur Iolum de pluribus diffiteatibus numero in eo quod quid. Et haec competit tantum

speciei specialissimae aliς vero duae omni speciei:

Contra, inquit Porphyrius in arbore, quὁ de in Costra. trema habent v meam habitudinem videlice . Genus generalissimum ad inferiora, de species sp

cialissima ad superiora. intermedia vero utrariaq;

habet habitudine, videlicet ad superiora respectu quorum sunt species, S ad inferiora quorum sunt genera ergo male dicitur, P species specialissima des nitur uno modo per habitudinem ad gen',de alio modo p .iabitudine ad indiuiduas a ut sie spes specialissima esset spes subalterna. Ad hoc respondeo dictum porphrtii sic debere Responso. intelligi, quod species subalterna propter duas habitudines, habet ut si genus uno modo,& species alio modo, sed spe, spatissima de qua est hieli: mo,pet has duas habitudines no mutat nome

135쪽

species, homo. n. respectu a talis est specIes xi ea. tenta sub animali, respectu veto particulariu hominum est etiam species ut cotinens illos:species vero sub 1lterna modo genus, modὁ species dici.

contra. tui:Contra, tunc sequeretur P extrema in arbore non essent species speciali iniae, sed ipsa indiui. dua, quae omni modo semper sunt indiuidua. , pq respieiunt non nisi superiora. Ad hoe respodeo, Iod indiuidua sunt extrema inquantum direri e sunt in pridicamento, sed quia de eis non est scientia, ut inquit porphyrius seeundum Platonem, ultimu in ratione prae lieabilis est ipsa spes qui materiati, de diuisone hypostati ea diuidit in indiuidua est . n. species spe erat illim sitie priomd intentionaliter sumpta,ut homo, siue secun-dd intentionaliter sumpta,ut est tespectus rati nis fundatus in tali natura : communicabilis, ut quod, pluribus numero differentibus.de se vera

est definitio speciei specialitsimae eum des est utri sciis, i, prah-bixudinem ad indiuidua: Ego vero dico, Pr i de peripateticρ sentio, quod species quicquid dicit Albertus,de alii, semper definitur relati u de des nitione relativa. Nam cum dicitur. est sub

genere, desinit ut per suum telatiuum superius,&continens, cum desinitur per indiuidua qui co . tinet, definitur etiam per resaliua, quia cum species speciatissima, ut inquit Albertus tradi.q. c. . di seo.quaest. et I si uniuersale,&vnum de quin

que uniuersalibus, si definis per indiuidua, definitur per sua relativa, cum uniuersale, de singulare opponatur I .poste texI2. N I Topi. cap. I 2. oppositiove relativa 7. Metaph. tex.co m. 37. Sed

Cis, dices contra;Relativa sunt simul natura, sed lingularia sunt priora uniuersalibus, eum uniuers Da qui pridicantur de pluribus I. Metaph. co m. αλ fiant ab intellectu pet abstractionem a singu

R otiso. uersalia,ta singularia non sunt relativa. Respondeo,& nolo dicere ut possem 'non omnia relativa sunt sinul natura, ut dixit et Aristoteles in pridicamentis eap.de relativis, sed magis eleuan 'do intellectum discipulorum. Di eo quod singularia dupliciter possunt considerati; uno modo secundum se, di quoad actualem eorum existentia in extra animam O. Metaph .co m. R. alio modo prout habent esse cognitum apud intellectum,3.de anima com.9. tunc dico v singularia primo modo non sunt correlativa uniuersalium, quia non sunt eiusdem ordinis, cum uniuersalia sint spitisualia ,re singularia sint corporalia, bene tamen secundo modo a vel di sub aliis verbis diei idem potest, qudd singularia fundamentaliter,& materialitet considerata non sunt relativa ad uniuersalia, bene tamen formaliter sumptavi hahent esse obiectivum, di esse cognitum apud in Coatra. tellectum: Contra .Intellectus non cognosciis ngularia r .Phys. 9. bi inquit Arist. v sensus est singulatis, Ze intellect us viiii et salis,ergo singulatia non habent esse cognitum apud intellectum,ti consequent et n. Iuni correlativa uniuersatili. Resp. Ad hoc resp.u, intes ectus comprehendit, & in-

IN POR PHY.

Grammaticu a. de anima superi 1. 9. Si deo omnia intelligit a. de anima corra. q. a quibus m uetur a Metaph. com. 3 te ad illud i. Phys. t sponde tio loquitur Aristoteles eum prinisone si essensu, est tantum singularis transtite.i de Obiecto singulari v. g. vitus versatur circa hone eolorem particularem,& non circa colorem in coismuni. Intellectus vero ut potentia magis uniuersalis, fle superioris ordini est uniuers. Iis .i.de obiecto uniuersali non tantum sed etiam de obiecto

singulari: Contra. Intellectum seu res intellecta Contra. eli persectio intelligentis idi. Metapi t. com .s I. sed singulare materiale non potest esse persectio intellectus spirituali ergo:Re si deo O linguit ip re extra animam est materiale,& sic non est persectio intellectus sed singulare quod intelligitur ab intellectu est spiti tuale,& in anima, S intelligitur ab intellectu. & est persectio intellectus quoad suum reprς sentativum, puta, quoad speciem intelligibilem, per quam intellectui repi Psentatur, non autem quoad suam sngula litate , quae potius intellectionem impedit. Et si e eo Hudo st singularia seu indiuidua.dc species sunt relativa, de probatur etiam ex Aristotele in e. de substantia ubi inquit, O ablatis primis substatiis sngularibus, di particularibus impossibile est aliquid alio tum renian etsi puta species, de genera, saltem sor malit et, cum non habeant de quibus praedicentur. Secundo argu tur eontra prs dictam eonclus. a. Ar Itur. Vnius rei τι ica latum debet cile destillio 6.TO-pi. e. 1. sed specios benὰ fuit definita per id o ethsub assignato genere, ergo malὰ iterum hie desinitur: Respondetur *des ni bile duplex est, aut Rese videlicet. Absolutum, aut respectivum . Dico P destii bilis absoluti una debet esse desinitio, non autem des nibilis respectivi, seu relativi ut est species, quae cum reseratur ad duo,dupliciter definiri potest, uno modo videlicet per habitudinem ad genus, alio veris modo per habitudine ad in diuidua. Contra, Porphyrius ponit tres dcfini- Contra. tionis species, unam speciei specialissimae, & alias duas speciei subalternae, tune spei secte desinit species per habitudinem ad indiuidua per unam des nitionem; ita etiam pet habitudinem ad genus per alia definitionem,ergo supersua est ter- st stia. Respondeo, P species refertur ad genus secudum duplicem habitudinem,quatum vna est secundum rationem ordinabilis in recta lineipt P . dieamentali, & se sub as gnato genere: Λlia ve-t3 est secundum rationem subiicibilis quoad p dicationem, di sic definitur per id quod de ea ge . nus praedicatur inquid i Dictum est quad de .

finitio una debet esse entis absoluti, di no rei pecti uicontra: Aia est quid absolutum, α ιude ea Cotitia. duae des nitiones ab Aristo. ait, gnant ut sicundo de ala tex 6. de . . v Aia est act corporis phr. potetia vitam habet: s; alia vero texcom. 24. Aia est quo vivimus, sentimus, ct intelligini .vciperoes potetias q sunt,uegeia riuu,sensitiuu. appetitiuu, fm locu moti uuivi intellecti uu, a.de ara tex.

Di iliaco l

136쪽

tus, Anaxagoras.&Plato, I . de anima c. io Tite.

mistitis r ereὁ falsum est dicere, O virius rei vul- eam esse disi ionem , valet de ei te absoluto. Responsio. Ad hoc respondetur-esim dicitur, en ius rei absolutae una est des nitio, intelligitur in eodem

genere causae, v. g. na tantum formalis, una materialis,die.ut patet de ala ubi una des nitio monstratur di concluditur per aliam: vel θ unius rei

absolutae una est des nitici quidditativa, quod et de specie patet, cum illa desinitio eius sit quid ditatium qu ae assignatur per habitudinem ad singulatia: vel dici potest v Anima est quid respectiatium, eum sit actus corporis, modo anima vi actus. & corpus ut potentia Oppon utur relati ut,

Anima enim est telativa corpori quod cottinet, habeΑs ad illud habitudinem continentis ad co-tentum , di causae ad causatum in triplici genetae Coatra. causae secundo de anim i 36 Contra desiuitio es horatio explicans hinentiam rei sed unius rei unica est essentia,e1go cum species habeat unam essentiam, una debet habere des nitionem, siue sit udabsolutu,siue ud respectivo. Ad hoc resp. p spes. 3 θ' sue 3 per sesquis cato.i secuda intentione, siue

pro per se den ciminat .i. prima in ictione sumat, unam habet essentiam, ut fundamentum duorure spectuum pet habitudinem ad diuersa relata, ad quae resertur,& se in ordine ad genus h et desniri alio modo, quam per habitudinem ad sngularia, licet una tantum sit essentia speciei, sicuti idem homo potest respectu vni sse pater,respectu alterius vero esse s litis.& eum hoc hi dus t

lationes possunt i a re in eodem supposito respe ctu diuerso tu terminorum, ad quos refertur. -- . Terti3 arguitur principaliter coatra pridicta 3 RI' Ghel Haesi impei secta dis nitio quae compς tit alieti a dis nito, sed illa d sinitio speciei spe. Hati .linat hic tradita, competit alteri a destiuo, ero est imperfecta dis nitio. Maior probatur, 'ura tres sunt conditiones bonae defiti itionis Prima in si conuenitidis eum diis nito. Secundavi ad squale declaret es lentiam dii initi, tertia vfaciat differte des nitu i quocunque alio: Minor probatur quia hic definitio cope iit generi generali ili mo,qd etiam pridieat ut de plutibus disse. retibus numero inquid, nam scuti homo qui est spes specialissima, praedicat inquid de Socrate, de

Platone differentibus numero, ita etia dc substa

tia pridicat de illis dic edo,quid est socrates/Est subitantia; quid est Plato λ est substantia, de se mala est hic dis nitio speciei. Species est quae iudicatur de pluribus differentibus numero in eo Resi quad. Ad hoc respondit Auie. in sua Logi.' ' catap. 8.&Scotus q. t . ut bene reserunt Albet

tus tracta. cap. I . e Catet anus etiam in praesen

ti, quod hse speciei specialiis mae definitio est libmitanda,eum pricisione, addecido ly, solo,ut inquiunt etiam Bulleus,& Paulus velletus in prε- senti , modo respondetur quod , de si genus senetali,simum, vel sub alternum semper praedi, catur de pluribus numero differentibus, quia

tamen maior determinatio sit in genere quim

in speele, genus non pridicatur de d gerentibili solo num etci. sed etiam de differentibus specie. speetes vera solum de differentibus numero; nati porphyrius inquit in hoc eam de specie. maeis collectivum est genus quam species di Contra, Contra. arguo se Animal etiam quod est genus,p isdieatur de rebus differentibus solo numero; praedi catur enim de hoc. de ilici homine, qui sol ci numero .i. per materiam dissetunt,i erga glossa ista de praecisione in specie, di non praecisone in genere, est nulla. Ad hoc respondit Caietanus, P sorte textus Aule. est deprauatus esim legitur . solo, quia debet legi, solum: Contra hoc arguo', quia tuc se Cousta. queretur, qudd species tantum , & nullo modo genus praedicaretur de pluribus differentibus numero, quod est falsum,cum Animal etiam quod

est genus se praedieetur de pluribus differentib

numero. Ad hoe respondetur, de optimὰ ex em Responso.

dem Caietano, quὀd ly, solum, dupliciter potest

sumi, uno modo, ut cadit supra l1, differentibus, di sic idem est, ac numero solo, & tune esset hic sensus. species est quae predicatur de digerentis bus solo numero; Alio modo potest accipi ly,smium, vi cadit super ly. praedicatur. N tune es hie sensus species est quae solom praedicatur de pluribus differentibus numero inquid Tunc respo detur, quod sum edo ly, solum, primo modo; dos nitio speciei competit etiam generi, sed sumendo ly. solum . secundo modo, competit tantum . speciei, I hoe vult dicere Auic. quod species pridieatur solum. id est, tantum , seu tantυmm dode d. Stentibus numero, ad differentiam gen

ris, quod pridicatur etiam ut superius de digetetibus numero, sed non solum . seu non tantum, quia etiam praedicatur de differentibus specie, cum de quibuscumque praedicatur species. praedicetur etiam de genus illius species,& eo ampli'. sed contra hane responsonem arguo sQista de Coatra. solito se limitata competit etiam alteri, quam spe et ei, competit enim ipsi proprio, nam proprium pridicatur solum dehoe, de illo proprio numero differentibus. Ad hoc respondeo, quAd Responsio. proprium dupliciter potest sumi, uno modci videlicet pro prima intentione. ut pro risibilitate, di hinni bilitate, alio modo pro Lea intentione iv.g. pro hac intentione propriu, prout est unum

de quinque pridieabilibus tune di P de si proprium utroque modo pridicat ut solum de differentibus numero, ut verbi gratia, risibilitas de hac &illa risibilitate quae numero differunt, non tamen inquid, sed in quale pridicatur: Contra, Contra proprium formaliter sumptum pro secunda intentione, pisdicatui solum de pluribus numero

differentibus inquid, ut de hoc, S illo proprio, qsunt indiuidua proprii sol maliter, di comuniter sumpti: Ad hoc resp. quoad utrumq; membrum Responso. distinctioni, simul, quod proprium siue proprinia, siue pro secunda intentione sumptum, dupliciter pol co siderari, uno modo respectu subiecti in quo, alio modo resperau subiecit de quo. Primo modo semῖ pridicat in quale. Scio vero . modo

137쪽

mogo In ordine ad sua inferiora de sibus pelcat

in ud, & tunc se habet ut species, & non ut pro pitu, nam proprium est species uniuersalis,&lie est propriu ut quid , Et speetes ut modus.i .secun dum naturam suam est proprium, sed ut modus de denominatiuὰ dicitur species, quod de indiui. duo etiam eoncedit Seotus in q. et Remanet igitur, O ista definitio se glosata, cu praecisone, est

vera definitio licet Albertus tradi. l. cI. defc 2

c. i aliter dicate Albertus quidem dicit. y lieuii

species immediate . de pet seipsam participatur indiuiduis ita etiam pridicatur de illis, genus uet3 quia mediante specie participatur ab indi uiduis, mediat E de no per seipsum praedicatur de contra Alia illis . t dicit etiam Gratia deus : Contra. data hac sponson responsione sequereriit, θ ista non esset in pri mo modo dicendi per se i Socrate, est Animal, Ris n. quia non esset immediata proposito, Respon.Uis animal, respectu Socratis,& Platonis, duplicitet potest eo iis derari, uno modo videlicet sub ratione principiandi ,seu constituendi, alio mo . do in t1tione praedicandi, primo modo ista propositio est immediata in primo modo dicendi ps Socrates est animal, ut animal est pars initia . seca quasi materia Socratis 3. Metap. comm . I . Secundo vero modo est mediata, videlicet quoad praedicationem,quia in tantum animal ut patet in arbore porphyrito pridicatur de socrate, inquatum prius, de immediate prs dicatur de licite, si postea per hominem praedicatur de Socrate de ideo bene ad hoc dicit Scotus pridim q. II. ad primum, i species pridicatur immediate de diflerentibus numero; nam praedicati de differentibus numero stat dupliciter, uno modo immediat alio modo mediat L primo modo eo uenit speciei: secundo vero modo conuenit generi, de siemaledicitur, O per accidens genus praedicatur de differentibus numero, nisi dicas per accidens ... - . . per aliud, idest per speciem. Sed dices contrar titim eontrarium non pret dicatur de altero, nec unum contrarium praedicatur de aliquo sibi contrario per aliquod medium,sed species est media inter penus de indiuidua, ergo eli illis contraria;

prohatur, quia 3.Phys c. tae. medium comparatu

ad extrema habet uim cottarii. sed species est me Sonso. dia,ergo. Respondeturi med in est duplex quodam est medium P abnegatione, duorum mire motum . de quoddam per participationem, me dium ptimo modo, est contrarium extremis, no

autem secundo modo , quia fle si species est me dia inter genus,& indiuidua,est medium per partiei pationem, quia participat ut ab indiuiduis, de

participat genus ut inquit Albertus. Huc accedat etiam Pauli Veneti documentum quod genus immediatἡ praedicatur de speciebus, qui sui sub genere,fecundum formam. i.in quas genus descendit per dissetelias formales oppositas, mediate vero piaedicat ut de indiuiduis,quet conti. nentur sub genere secundum maletiam . . in qu et descendit genus per differentias materiales. Areuitiar. Ouar id arguitur insuffcientia istius desini.

' iioni, , Ista desitatio competit etiam animae in

telle reum, ergo est insuffciens. Antecedens probatur, quia anima humana pridieat ut de pluribus differentibus numero in eo quod quid, puta, de anima platonis, de de anima socratis, quae solo numero differunt, & tamen anima non ei species,cum non ponatur formaliter, Si recte

sub aliquo genete. Ad hoc respondetur, ,.spe p. cies, dupliciter potest sumi r uno modo proprie pro eo quod est vetὸ species, quae direct E S to Din aliter est sub aliquo genere in recta linea praedicamentali: alio modo potest sumi species communiter pro omni praedicato specifico , quod se habet per modum speciei. N harum specieru una differt 1b alia perhoe, qudd species proprie sumpta praedicatur de pluribus numero different

in Datura copleta lui homo praedicatur de Socrate, εἰ platone,qui sunt naturi completae, de non partes alterius: Anima ueto non est spes, sed pars

speciei,ut dicit Scotus a. sen. distinction. s. quae di si pta dicat ut de hae di illa anima, quia tamen non sunt entia completa in specie , sed principia

entium completorum , anima non erit species

ad illum sensum,ad quem Porphyrius hie defiitit

sprilem specialissimam e Contra, anima est subis Contra.

stantia persecta praeditabilis de plurib. in quid, ergo competit sibi ratio speciei ptoprie sumpti,antccedens probatur,quia anima est quod da totum l .de animat.9. de totum est quid peii eum I .Coeli t. a. de r.Physicor. 6 . extra quod nihil est

accipere q. Plusi. s.& 3.Metaph. II. Respon. P Ptotum de perfectum duplex est, aut videlicet timpliciter,aut secundum quid dein genere tuo. Totum de pet sectum simplicitet est ipsum compositum, de non paties componentes a. de animat. 1 .quod totum & persectum non est aliud, nili

congregatio partium t .Physi. I7.4. Physicor. 4ῖ.& Icoeli comm . S. Aliud eli totum de perfectum

secundum quid in suo genere, ee est illud cui nihil deest sui esse; .Phyueor.63. modo dico quod

anima est quoddam totum de per tectum secundo modo, de non primo modo, est enim Anima actus primus perficiens materiam,di cum ea unuper se constituens,quet desie adit a completa ratione totius, potest saltem dici species improprie sumpta,non autem proprie sumpta, ut elt illa qconstat ex genere dc differentia tanquam ex partibus dissi niti uis: nam pinno de Anima t. 8. dice bat Aegidius. ιγ anima est totu dignibile habens des nitionem additamentalem, non aut Edefinitionem quid ditatiuam,quet eo petit soli speciei

specialillimaeo dicebat Scotus z. ten. d. 6. quod Angelus de anima non differunt ut spes ,&spes; sed ut species de pars speciei', est enim anima paIs speciei huminet, seu hominis, de cuius hominis

ratione sunt carnesta ossa, in quo errauit Plato

dices anima esse totum hominem, & corpus nisesse partem hominis, ad quod alludit Auetroes septimo Meta. 3Φdicens, materiam non esse par.

iem quid ditati . . .

Ouinto arguitur ad idem: Ista desinitio com- Arguitur 1, metit dc sinitioni , ergo non competit adaequatῆ

speciei specialissimae. Anteceden, probatur,quin

138쪽

ty, an Imal rationale, quod est des nitio hominIs,

predi eatur de socrat ,& platone solo numero

Resposito. disterentibus, in qui di Ad hoe respondet scotus'. x I. ad quintum, duplieiter: prim80 diis nitio non est distinctum uniuersale aspecie, secundu de uniuersalibus tractat Porphrtius,& redue, tur ad speciem, scuti quandoque species reducitur ad definitionem q. in ad primum: hinc primo Top.c ideo Arist. posuit terminum, seu de . sinitionem,& non speciem; quia sunt inuicem reetatra. ducibilia: Contra, licundum seo tum des nitio,

di speciei des nita dis inguutut ex natura rei, er xes n. so unum non reducitur ad alterum. Respondeo& si distingu utur ex natura rei, cum unum ha beat rationem constituentis, Nahud rationem constituti:quia tame sunt idem realiter, possunt ad inuicem reduci di Caietanus diceret I. Poster. c. q.vcum distinguat ut per eonfusum &distinctum, possunt reduci i .physicitH. sub llinentat tem hoe idem nomina ad rationem Aeeund 3 respondet Scotus. des nitio non pridicat in ud, sed in quid di quale, α seno habet i mph unum modum praedicandi,sed duos, sevi genus & di Diatentia ex quibus definitio compo uitur, habet duo a distinctos modos pridicandi, qu rum voest in quid ipsius genetis, & alius in quale ipsius

differetitia, hoe etiam dicebat scotus '.. I a. pdefinitio non habet unum modum pridicandi.

in quid, uel in quale, sed in quale quid : unde 8.

N iaph. definitio est oratio longa explis as quid Contra: ει quale: Contra,quia tune sequeretur. θ ullii esset diu tamen inter definitionem re ii ueteria, cum differentia etiam secundum Porphytiu pit dicetur in quale quid quia nos in tetrogati qua te quid est homo λ respondere debemus rationa-Resp. lis. Respondeo, diu et lux modus praedicandi in

quale quid, diuersis cat des nil sollerti, i distet entia Nam dissi totiania licatur in quale inquantum est folina, in quid uerJ inquantum ei de intrinseca catione speciei, di per modum partis

in concreto ut homo est rationalis, non autem rationalitas tu abstracto definitio vel O diiudicat, in quid per modum totius, eo D des nitio: dicit

totum esse speciei des nihilis, di s des nitio sit totum,probatur quia componitur laquam ex suis

partibus, ex genere & differentia, hine definitio sumitur ex propriis principiis quae sunt principia essendi tei des nitae I. Phyli. t. s. a. physsi c.as. di primo de Anima, comm .s.quae sunt genus dedisserentia .Metaph. a. Remanet igitur firma concluso pntis textus, quὀd ista est persecta dos nitio speciei specialissimi,& non alterius, vide- Iicet,species est quae pridicatur tantum de pluribus differentibus numero in eo quὁd quid, per modum speciei completae r Nad argumentum a Scoto motum,ego dicerem, quod definitio nil edata de specie, non potest competere ips des nitioni , quia species est uniuersale incomplexum, des nitio vero est uniuersale complexum. Arguitur K Dantur aliquet species,quet non predicatur de pluribus differentibus numero, sed lo lude uno indiuiduo,vi Luna de xaa Luna,sol de uno Sole.

Respodeo quod species sunt inquagies cid s. Respou.quddserentia quaedam enim habet sub si plura indiuidua, tam simul, quam successive, tam per te pus, . tquam per instans tempotis, ut homo continet

hodie sub se plures homines simul. & etiam se cessu ἡ, quia quod natura non roseruat in indi. uiduo conseruat in specier alia est species qhet plura indiuidua non simul, ita lacee iii ἡ, p omne temtusti instans temporis, vi phce uix q sem per est in mundo in quolibet instanti temporis, ct si non quoad esse existentia . saltem qui, ad esse essentiae in illis cineribus post eo rubuitionem phoenicis , qu et seipsam scin escentem comburit, alii suis nidu accendens, dum se solis r dij cxponit. A lia species est,qui babet plura indiuidua nou smul sed succei tui, non pet tempus, sed per

instans temporis, utis esset una sρ es in uno indiuiduo, quod non duraret, niti per instans, iravi in uno instanti hasceretur,& in alio eorrum peretur, ut patet 6. Physico. de motu, di de tota mutatum rite alia uero species est, qus no habet nisi unum individuum dam per tempus, quam Pinstans temporis simul,licut sol .Lum, Mundus. Tuue respondeo, quod non est in conueniens da Resp.ri una spem, ut est species hoc ultimo mo supra, quae de uno tantum indiuiduo predicetur in a-itu .licet de pluribus in potentia, Top .c. 3.& ex

B ,etio lib. de diuisione. & secundum S Thoma.

I . s. n. l. 9. q. ana. Sed quaeres,qualis potentia est is caρ Re podeo quAd est potentia loe ica. i. no Dubitati

repugnantia ad de pluribus pridicam;& ideo spe Respumcies Don requirit multa indiuidua actu existetia,

quia in uno indiuiduci saluari potest, ut inquit

Albet tu sit tact- c. 6 A D. Thom. I. Pol tarit. 38. Caietanus cap. te specie,Scottis q. 18. N Anton. Rud. in pn: i: Dices, estne de mente Arist. ista potentia logica/ Respondeo quod sc & probatur Diibs a triptimo. Nam Porphyrius demente Platonis in. Responso. quit,quod indiuidua sunt itis nita, quod i Melli pi non potest de ins nitate, quoad potentia physicam, cum non det ut infinitum in act u , ut dixit

Auert in disp.r .sol Septimi dubii, di 3.Pbys i. sed bene datur infinitum in potentia 9. Metaph.

tex. comm . II. ergo intelligit ut quoad potentialog eam, sic singularia. i. indiuidua sunt in salta, idest indiuiduis.ut indiuidua sunt, non repugnat esse itis nita, quae infinitas non repugnat indiui . duis propter materiam 3.Physici commen. 39 de 3 coeli, con 6. de hae etiam potentia logi ea habetur primo Coeli, t. a. quod continuum est diuisibile in semper diuisibilia. i. continuo, ut contionuum est,non repugnat diuidi in infinitum: Amplius Aristo. I poster. t. a. dicebat, vniuersalia sunt ubique,ti semper. .vniuersali,ut tale est,ti 5 repugnat esse semper &.vbique, quod si actu noest ubique, hoc accidit ei ratione lingularium, qnoti sunt ubique di semper.

Praeterea Arist. di,it in libro de sensu & sensis bili, quod s visibile decrescit in ins nitu, potentia vis tua debet crescete in maius in itis nitu, sed .isibile dicitur decrescere. seu diminui in infiniatum , eo quod es no repugnat, similiter uisus p test

139쪽

Dubitatio, Responti Ropria resp. Licet plato a Thimeo per

. Deos intelliis

test ereseere in infinis si I.ei non repugnat, fle timest potentia logica: smiliter a de Anima, tex. M. ignis cresceret in infinitum si apponerentur coishustibilia ins nita .rec. de sic concludo P ly , prae dicatur, in des nitione speciei, dicit aptitudinem .Lpotentiam logicam, seu non repugnantiam. enon dicit actum, e sim aliquae species sint in viii. uello, lus de sacto conteruant ut in uno tantum indiuiduo, ut est S uel Luna Phoenix: unde se intelligitur speeiei definitio r species est qui praedica.tur solum a sui uel aptitudine de pluribui distiremibus numero in eo quod quid i acta, Pptet species quς actu cotinetit sub se plura indiui suavi homo, de equus raptitudine propter species, qui continent unum tacitum indiuiduu , ut sol, Phoenix, de civi pro ratione dubitandi supradi.

cebatur.

Sed hie dubitat quidam.se; porphyrius dirit,

animal rationale esse genus ad hominem CAtra, genus non coiiettit ut cum specie, sed animal rationale conuertitur cum homine,dicendo homo est animal rationale, M animal rationale est horsoluit dieens, quAd animal rationale secundum Porpb3rium . de multos alios, non eonvertitur cum homine, quia non solum pridicatur de homine, sed etiam de intelligentiit, qui sunt rati nates , te si animal tationale debet conuerit eum homine.debet addi ly mortale, te se valet dicere, homo est arii mal rationale mortale di animal rationale mortale est homo: hae e ille. Nos vero exactius rem more solito pertractates dicimus. θ hic locus est lapsus sapientium dein lipientium vi merito illud dicatur. Arbor sum plana quae vocor Polphitiana, mater sum litis non ota,nisi peritis ivnde prius explico mentem Porphyrii:secundo ritum benὰ dixeris Quoad pii mum dico, P porph .inhoe s reserente Apuleio

platonico in lib. de Deci scieratis, Albertu tra. cap. de D. Caietano)suit sequutus stoicos Epi. cureos, de Platonicos, vel potius loquutus est ad metem vulgi. vi in q .a .inquit Scotus,qui Deos

terrestres, ut Cererum de Aesculapium , ct Deos infernales, sicut Plutonem .de vulcanum anima. Ita rationalia, corpora aerea,mente rationalia,tepore sterna.& animo passiua esse dicebant: unde

Trismegistus in Asclepio cap. tr. dicebat, solum Deum viti incorporeum: Alii vera dixerunt unusenus intelligentiatum, quas Angelos uocat A. Der. I.Cceli. coni. 21. esse in eorporeum: Alii vero dicut omnes esse eoipoteas; tandem Omne daemones esse corporeos ex semetia dixerunt, Hesiodus, Apulei ut Platonicus,Calcidius, Porphyri , Proclus Iamblicus. plotinus, de icit a Platonicorum schola. quibus assentit ut Basilius, P eorum torpora sunt de na ura C eli, de psellus in libro de Dymonibus, cap. i . p talia corpora sunt mixta, in quibus dominat ut elementum aeris: quddsi de figura in qua apparent,quaeras qualiter vi, delicet talia eo lora unis gurataeis ullam habe. te spuram dixerun psellus Porphyrius lamblicus. Pro c. us, Apuleius. de Calcidius.quam uis modo figula hominis, mod6 uero saura Nubis,

opinati. bstantias supereelestes esse animalia rationalia, quod etiam eserente Alberto diae runt Avicennas . de quidam alii Atabes, videlicet quAd animal rationale e re genus ad homines, NAngelos,fe haec quoad primum: quoad secuti diligitur spectat. Opinio ista est erronea, qu detieris.& profanis doctoribus aduersatur a Aduersatur enim prinid toti scholae, cuius prscipui magi ut i sunt D Thomas, Seseotus: Aduersatur et in Aristo t. in t a. Me . qui substantias illas superce. testea dieit esse ruiὰ intellectuales, quas intel. ligetitias vota . de non esse eorporea animalia. de sensualia,eo quAd animal non potin esse sine seritu, quo aliquas producat operationes. a.CCelisi 1. de Anima is p. de Anima, eo m 6 I dc I r. Met. cO.36. Amplius animal prinid est s sensum a. de Ani c5. 16 Intestigentia vera ptimo est talis per intellectu de non ab te Aristoteles quosdaantiquos reprehendit dieentes qui equid est coopus esse, e eonfundentes sensum cum intellectuq Ph1li. a.de 3 7. t.de Gen. e is . de I. de Ani. t. a de si e eoncludo ad mentem petipateticorum, Uanimal rationale, nullo mi id est genus ad homines de intelligentias. sed ly, animal rationale, hst des nitio homini .de se in arbore praedicamε tali non debet poni ly, animal rationale quia fgmentum est hoc apud peripateticos inquit Caietanus; sed immed atὰ post animali poni dei h mo,qui idem est ae animal rationale. de se quimque tantum , de non lex sunt uniuersalia in linea recta pisdieam eii tali contra porphyrium, Quod

si die. seli emi Melligemia si non sunt animalia.

etunt rationales. Respondet Albertus a quo in q. 29. accepit Scotus, quAd aequi uoce sunt rationales, ut infra dicetur. Dices D G tegorius vocat Angelii animal tationale .hum. Io. Respondetur metaphii ric propter similitudinem rationis, ridicit o.Th.p.p. q. I .ar. I. ad a. Tandem hie dubitat Albet tus tracta. q. cap. l.

quare, cam decem sint praedicamenta, in pridicamento substantis potius, quam in aliis exemplis cauit Aristoteles λ Ad hoe respondet quida, quod substantia est prior accidente 7. Metaph I. q. in qua Andant ni reliqua pretdicamenta accidentium, de posset addi auctoritas auctoritati, quia Ia Metaph. ecim 3. substantia est ens simpliciter de accidentia sunt entia sin quid per habitu diuem ad substantiam , sed quia istato adi. gnari debet,cut prius Aristoteles agit delubila tra, quam de accidentibus Ad hoc respondetur, quia substantia est prior in esse accidentibus, in qua tanquam nasi 5e fundamento substetantur

naturaliter acciuentia, ideo ut friuola in responsionem relinquamus t eum Alberio dicam iis, ut substantia est pet sectius genus. de in ip . lub. stantia exempla sunt magis nota, hinc si h contingeret in aliquo praedicamento aecidentium,

in illo exemplificasset Aristoteses nihil tespiciendo, cp lubstantia est prior accidente,tPe. natura, des nitione, de cognitione. v. g. in pridica merito positionis, politio est viis genetalii simum spe.

Repuli reco uti Porph. Consulati. cuiusdam. Dubita M. Respon Dubit.

Respciri sta

140쪽

cies, & genera sub alterna sunt sex different ἰς lo .

ci,ut sursum, deorsum; ante, retro; dextrum & si

nistrum; species speciali ilima est, licere, state, se .dere. lndiuidua uel A, b c statio, haec festio, di ila in substantia hoc est magis intestigibile. ideo mea exemplificauit, & non quia in prior acci.

dente

riisti, a. Quemadmodum igitur substantia cula prema sit, eo 2 nihil supra eam sit, genus est generalissimum. sic etiam homo cum sit species, post quam no est alia species, neque aliquid eorum , quae possunt

diuidi in species, sed solum indiuidua in

dividuum enim est Socrates, & Plato, Rhoc album P species erit solum&xltima

species,& ut dictum est specialissima,

quae vero sunt in medio, eorum quide qante ipse sunt,erunt species: eorum aut ,

quae post ipsa simi, genera. inare haec qui

dem duas habent habitudines, eam, quae est ad ea, quae antecedunt, secundum qua species ipsorum esse dicuntur: & ea, quaeo est ad posteriora, secundum quam gene ra ipsorum esse dicuntur . Extrema vero unam habent habitudinem. Nam & generalissimum ad ea quidem , quae pol te riora sunt, habet habitudinem, cum sit genus omnium id quod est supremum: eam vero, qui ad superiora, non habet, cum sit

supremum & primum principium, & ut diximus lupra quod non est aliud super

ueniens genus. Specialissimum autem vnam habet&ips um habitudinem, hanc

quidem,qus est ad superiora,quorum est species : eam vero, quae est ad posteriora non diuersam habet habitudinem, sed eadem & species indiuiduorum dicitur. sed species quidem dicitur indiuiduo tu, velut ea continens: species autem superi rum, velut quae ab eis continetur. Determinant igitur generalissimum genus ita, quod cum genus sit, no est species. de rursus, supra qδ non est aliud superueniens genus. Specialissimam vero speciem sic, . e quecu sits pccies, non est genus:& quam, cum sit species , in species diuidere non posssumus: adhuc autem , de que de pluribus & differentibus numero in eo quod

quid est, praedicatur. Ea vero quae in medio sunt extremorum, subalterna vocant. genera & species, & unumquodque ipsorum speciem esse,&genus ponunt: ad a. liud tamen, aliud, sumptum .ea enim, quae sunt ante specialissima usque adge

MAROTTAE

neralissimum ascendentia,& genera dicutur,do species subalterna: ut Agamemno, Atrides,& Pelopides,& Tantalides, de vltimum Iouis . la

ἰAlberius, Aegidius,& Antonius And. textum C n iuuatis αhunc ad praecedentem viri eo verbo lie cotinui:: v posita arbore praedicamentali, resumit & eon. cludit nune ex praedictis intentum. quid lit generalissimum,quid specialia imum, di quid sub alternum: quod duas habet habitudines, qua tum una est in ordine ad superiora respectu quorum dicitur species, altera est respectu inserio tu, quota est genus; extrema vero unxin tantum habent habitudinem , v. g. generalissimum ad sola in serio. ra. & specialiis mum ad soli se periora, quota est species sub ratione eontenti, & eandem habet adio seriora indiuidua sub ratione continentis. deponit exemplum in familiis, seu in genere ciuilitquia sicuti Iuppiter est Pater . & non Filius, ita genus generaliis mum est genus & non species; re sicuti Agamemnon est filius & non patet, ita etiam species specialissima est species di no genus& sicuti h se tria, Atrides, Psopides.& Ta talides, sunt patres & fili j diuerso respectu superiorita tis,& inferioritatis, ita etiam ilia tria videlicet. Corpus, corpus animatum, & animal, diuerio respectu fune simul genera & species, species resipe ctu superiorum, di genera respectu inferiorum iEgo vero partim cum Caietano, textum hunc ad praecedentem lic continuo. postquam supra porphyrius in definitione speciei. mentionem fecit de specie specialissima,& subalterna, ne per igno ta procederesi posuit arborem p rs dicam ea talem

tanquam m gis notam, in qua continebatit unl

uetialia in triplici differentia, videlicet generalis smi, specia tulima, & subalternar nune uult me. lius explicare quid sit generat issimum, specialiis-mum, re sub alternum; quoad diuersas eorum habitudines, & totum hoe ordinatur ad declaran

dum quid sit species sub alterna. & quid speciessem baim: Diuiditur etiam pus textus seeun. Diuilis i dum eosdem in duas partes principales: in pri ni a Porphyrius ponit α concludit duo dicte, seu correlaria; primum est,u, sicuti substa uita est genus generalissimum, eo ut nullum habet sit peri ὁeuus, lic etiam homo eit species spe ei altissima infra quam non eli alia interior species, quae vero sunt in medio, uidelicet. inter genus se uetali: mum.&speciem specialiis mam, respectu eorum qu e sunt iupra, dicuntur species ,respectu eorum vero qui sunt infra,dicunt ut generar secundum quod concludit est, quod intermedia I, fit duas habitudines, unam ad superiora respectu quorusu ut species. alteram vero ad polieriora respectu

quorum sunt genera, extrema vero una natatum habent habitudinem, quae vel dicuntur tantum genera, vel dicuntur tantum species: In seeuntia

vero parte piatis textus ex omnibus pridietis colligit Porphirius duas definitiones, vel descriptione generis generalissimi, & tres speciei speciali ias me, &vaam defiuitionem internaedioru: prima defini o

SEARCH

MENU NAVIGATION